Mittheilnilgen des im December 1862. Nedigirt von dem ©cvvetar und Geschastsleiter, k. k. Finanz-Concipisten Äugust Dimitz. Inhalt: Historische Notizen aus den im Museal-Archive aufbewahrten Kalendern de« Bischofes Th. Chrön, zusammengestellt von A. Dimitz. (Forts, u. Schluß.) — Auszug aus dem ältesten Urbarium der Herrschaft Adelsberg vom I. 1581. Von P. Hitzingcr. — Monats-Vcrsammlung. — Verzeichniß der Erwerbungen im I. 1862. — Nachtrag zu dem Auszug- aus Ravennatis Anonymi Cosmographia. Historische Notizen aus den im Museal-Archive aufbewahrten Kalendern des Bischofes Th. Chron, zusammengestellt von A. Dimitz. (Vergl. Mittheilungen vom März und April 1862.) (Fortsetzung und Schluß.) 1615. ifLpril 7. Graetio discessiinus a Prandio pernoclavimus in Avce Seccaw. April 11. Yenimus Oberburgum et dnica. Palmarum Ramos ibidem Pontificaliler benediximus. 13. Apr. Labaci ad Savum fluvium per Vicedo-inirium Carniolae D. Praesidem Carniolae deputatorum: D. Wblfgangum ab Egkh Consulem Senalum Labacensem et 150 plus minus Equiles: In Arce et Turribus civieis per mutlos Tormentorum boälus: Et ad Portern Civitatis per Capilanvum Civicum et cives in armis festive excepti sumus et solvnnitcr. Maii 8. Labaco discessiinus in Camnik. Hac die exhibilum nobis suit Breve Apostolicum in Camnik, a Friderico Zvvingmaim Epli. nro. Advocalo Labacensi quod absolulioncm et Aplicam dispensationem inter ipsüin el Calharinam Selgen ejus in secundo Consanguinilalis gradu aequali cognatam continebat. Commisimus lolum negotium R. Adaino Sonlnero Vicario nro. Generali, qui Labaci infra Dnicain. Misericordias Dni omnia et singula ad — expedivit. Transumplum Brevis Aplici. aulliehti-cum tradidimus dispensatis, retcnto Originali in nro. Archivio. Laus Deo. Junii 9. Altaria Tria Pontificali ritu consecravimus in monasterio Monialium Ordinis 8. Dominici ad inslan-tiam R. Matris Dn1'- Apolloniae Priorissae et R”‘ Dni. Martini Epi. Scccoviensis datam licentiam. A. Prandio ultra 300 animas confirmavimus et Vesp er as 2“- Ponli-iicaliter, Virgines alitem Musiča fesliva Figurali cum Inslrumenlis concinnimus. Laus Deo ejusque Divae Matri Virgin!. Junii 11. ln sacello Sereniss. Mariae Annae Secretion in Aula ad Seren. Archiducis Ferdinandi piam voluntatem et invitationcm, hora 3a Pomeridiana conlir- inavi 20 personas nobiles, adolescentes Barones Comites et Domicellas, quorum 5 Serenissimus Ferdinandus 13 Serenissima Maria Anna, duobus Serenissimus Joannes Carolus major natu filius patrini exliteruni. Ex bis 3 aut 4 tränt pueri et puellae Ruslicae quarum Matrina Sereniss. Maria Anna exlitit. Junii 18. In Festo SS. Corporis Christi Primas Herum unaquc Secundas (sc. Vesperas) cum Solemni Sacro sunimo Mane hora 4. Sanclissimum Sacramentum detulit llhnus. D. Nuntius Aposlolicus D. Erasmus Para-vicinus: Primum Evangelium Pollcnsis: 2"™- Stajncensis Praeposili: 3"™- Abbas Runensis et Quartum ego Ponli-ficaliter decanfävimus atque simul cum D. Abbate lat era cinximus sub umbella lllmi D. Nuntii Aplici, timbrias ulrimque Pluviales ferentes. Junii 25. Summum Sacrum Herum Pontificaliler celvbravi ibidem Nuntio Aposlolico SS. Sacramentum: me autem ad latus dexlrum: Illino. autem Dno. Dno Mathia ab Austria, Marchione Burggaviac Rudolphi Sc-cundi Caesaris filio ad latus sinistrurn sub Baldachin» Pluvialis oraria una deferentibus, sic Ferdinande Archi-duce Serenissimo per Magistram Curiae lllmum. Deum a Pötting disponente. Laus Deo. 1617. 20. Januar. Qmiliter Paulus Yergerius oliin Epus. Justinopolitanus postea a side Apostata, miserabi-liter morluus sit, narravit D. Joannes Georgius Schaidt Cancellarius in Excelso Regimine. Positum namque in agonc ultimo Dnus Vdalricus Comes ab Helffenstain et. Venera rnlus Gabler excellentissimus tolius Imperii Medicus Doctor amici singuläres convenerunt. et ipsum adhuc vivenlern slammis infernalibus viderunl torqueri. Quo permoti spectaculo conversi fuerunt ambo ad S. filiern Catholicam. Yergerius autem sic ut ferlur penil. O Dne Jesu libera nos a tali flamma aeternae mortis. Amen Amen Amen. Nulabilia Graetij Ao. 1619. Facta. Vcrzaichmls Wienill Personen im Jahr 1619 gestorben: Wicnill Kinder geboren: and) wienill Hochzahlen gehallten worden. Erstlich sein im Vergangenen 1619. aller viid yeder Personen in Gräcz gestorben . . 430 Entgegen sein Kinder geboren vnd getaufft worden 400 Heyrathcn vnd Hochzcytten gehaltten .... 137 Jten Viechs ist geschlachtet worden und aufgangen Ochsen............................................. 4726 Khüe................................................. 69 Kchelbcr .......................................... 2702 Lemper ............................................ 4455 Eosstraun ......................................... 7292 Znslct ist aufgangen Centner .......................1454 l. 5. 1620. Nova et miracu 1 a Sancto.ruin. Ex iitteris Cristophori Hejdae Cubicularii lllmi de Martiniz. Passavio 12. Dec. 1619. Hisce diebus appulerunt, Praga hue duo Patres Ca-puccini pro ccrto referentes. Ante coronationem Hejdel-bergensis dum ad earn Thealra pro spectatoribus aedifica-rentur ipso die clare uisum a Fabris Lignariis in Metropolitana Eccla S. Wenceslaum Cataphractum exirc e Sa-ccllo suo (quod erat clausum et signatum) et ad Sa-cellum 8. Sigismundi quod e regione est, concedere, in-deque mora aliqua interposita, Comite 8. Sigismundu ad Summum Altare procedure: ubi mox 8. Vitus cum alio quodarn Sancto (pulalur fuisse 8. Joannes Canonicus, qui non procul a Summe Altari sepultus jacet) apparuit, seque eis advenienlibus adiunxit. Consilio ilaque ante Aram Suinmam aliquandiu habilo, prorupisse in haec verba 8. Wenccslaus dicilur: Nunc tempus est. El slatini cum sociis Sacrisliam versus letendisse ibidemquv disparuisse. Fabrormn lignariorum duo subito, qui haec viderunt et publice sunt conlestati, ex terrore in gravissimum ceciderunl inorbum qui alterum altera die e vita suslulit; alterum vero diulissiine leclo alTixum tenuit. Anno 1612 paulo ante Rudolphi II. Imp. obilum qui anno praefato 20. Januarii accidit: Spirae consimili modo Imp. Romani illic scpulli uisi fuerunt exire Mausolaea, Processionem per Ecclam Cathedralem et circuilum facerc cum luminibus accensis. Mox peracto circulo suo rursus ingredi sepulcra. Mox sequula suit mors Rudolphi II. Anno 1617 Tres uisi Cometae: Mathias et Anna Impp. mortui. Sed lertius quid? 1577 in aulumno Maximus Cometes horribilem habeas caudam apparuit et ad Fes tum usque Epiphaniae quolidie paulatim tarnen decrescendo conspectus suit. Morluus tunc Maximilianus II. Imp. cui successit Rudolphus ilidem II. et paulo post natus est Ferdinandus II. Graecii, cui baptism! Sacramento Abluendo; ego tunc in Rhetoricis constitulus Orationem in Templo 8. Aegidii affixi solen-niter conscriptam. Sub Praeceptore meo R. P. Barlho-lomaeo Weyssagio. Anno 1600. Dnica Jubilate idem Ferdinandus II. Archidux suas cum Sereniss. Maria Anna Bauara celebravit Nuptias cui ego jum tunc Episcopus Labacensis et Carnioliae Ducalus Nuntius et legatus Nuptiale donum excedens 800 sl. in solenni Procerum conuenlu in Aula obluli. Anno 1617. 29. Junii idem Seren. Ferdinan- dus post devictos Venetos bcllo triennali in Regem Boe-miae electus, unctus et coronalus est. Anno 1618. Die 2. Julii idem Rex Ferdinandus in Regem Hungarian electus unctus et coronalus est. Sequula est postea contra eundem foeda haereticorum Boe-miae Moraviae Silesiae Lusatiae vtriusque Austrian Hun-garorum Transylvanorumque et Betlleem Gabor Trinitarii siue Mahometan! rebellio. Anno 1619. Die 28. August! idem Ferdinandus Rex Francofurti in Regem Romanorum et futurum Caesa-rein electus, unctus, coronalus est. In die 8. Stephani Protomartyris 1619. Seren. Joan es Carolus Archidux primogenitus Ferdinandi Imp. Graetii t ibidemque postea est sepultus. 1. Nov. 1619 ejusdem Seren, et August. Imp. Ferdinandi II. filiam Sereniss. Caeciliam Renatam in 88. Chrismatis Sacramento ipso Augustiss. Patre Dno. meo clementissimo ita uolente in filiam suscepi spiritualem. Eideinque postea in Festo Palronae 8. Caeciliae libellum Regalem ac pretiosissimum obluli: et sertum ab ea vir-ginale recepi ad Altare. Laus Deo. — 6. Jan. Finitis Pontificalibus ac Processione 88. Sacrainenti pro fine oralionibus 40 horarum imponvndo: Etiam deposito Corpusculo Sereniss. Archiducis Joannis Carol! p. m. in Sacelio 888. Trinitatis in Aula. Accepi literas Roma. noe. Suae Sanctilalis a Cardinale Scipione Burghesio et R. Petro Lousha: quibus visitatio Vrsinica perimilur et mota praecedenliae controversia sopilur. Et bona causa tandem triumphal. Laus Deo Virginique Malri. In festo Trium Regum gratiosas litteras noie. Suae Sanctilalis ab Jllino. D. Cardinale Scipione Burghesio Roma miss as: Aliasque propter Vrsinicam visitationem a Secretario Meinalo per D. Petrum Lovsha accepi. Triumphant veritas et Justitia. Laus Deo. Eodem. Vespere hora 8. noctis dela turn est cor-pusculum Sereniss. Joannis Carol! Archiducis Caesaris Ferdinandi II. primogenili lilioli 15. quasi annorum ad Sacelluin 88. Trinitatis. Et misimus nostros duos Ca-pellanos cum Comite Caesara (?) ad funeris conductionem. 8. Febr. Allatae sunt 8. D. N. Pauli Papac V. lilterae 88. Jubilaeum vniversale continentes poo praesen-libus Ecclae necessitatibus. Laus Deo. Item Breve Apostolicum ad Rm“im- Epum. Seccovien-sem ut in causa et negotio Arzly vel polius Nuntii Apo-slolici loco Summi Ponlificis Judex in partibus delegator. Item lllmi Cardinalis Galli eiusdein 8. D. N. noie. ad me da lac, ad quas etiam respond! quoad praeceden-liam Vrsinicam. Sereniss. Archidux Leonora reddidit špiritom Creators in Halle Monasterio Tyrolis. 12. Mart. Rescriplum Caesaris per I). Chrislopho-rum Fridericuin de Paar accepi ex manu Eustachii Rhacna licenliae proficiscendi ad Paschalia Fesla domum et ad Themas. Laus Deo et M. M. Virgin!. Nota. Somniavi mane circa diluculum, qualiter serpentes et Colubri ad caput transfixi, capli necali et in all um leuati fuerint verubus sine fascinulis ferreis horrido aspectu Sub his verbis Isti sunt veri Itali serpentes. 12. Martii licentiam a Caesarc domum ad Cathedra-lem proficiscendi oblinui. 28. Martii. Doctorem Annibalem Botlonum in Procura torem suscepi. Rm„°- D"°- Epo. Seccoviensi qui me inuisit praesenlavi. Cum quo multa acta circa Arz lianam causam et Apostolicam delegationem. 29. Martii. Doctor Leonardos Gözius 22. annis vxoratus postea Lauantinus Epus. faclus ad 8. Aegidium Sacerdotales suas Primitias senex celehrauit. Cui Deus del gratia in. 30. Martii. Graelio discessimus, in itinere Mutae prope Maernbergani incidimus in morbuin. Vitima Martii Slavigraetium. 1. Aprilis ad S. Georgium in Scabs 2. Altenburgum 3. Oberburgum venimus. 12. Julii. Consecralus suit Rm“s D. Leonhardus Gözius in Templo 8. Aegidii solemniler ab lllmo. D. Jacobo Epo. Seccoviensi noie. et loco lllmi. Archiepiscopi Salisburgensis. Egoque et sul'fraganeus Gurcensis Epi. fuimus Assistentes et ad id uocati et rogali. 13. Julii. Apud D. Capitaneuin Carniolae D. Joan-nem Vdalricum ab Egkenberg eiusque E. Mali ern audien-tiain habui honam ac satis longam Super negotiis ineis cum Nunlio, Arztioque Item super officii mci resignatione. Noluit dare consilium. Legitque tolas Cardinalis Galli lilleras et in eis SS”1- D. N. voluntatem et mandaluin. Narravit quatenus commendauerit istum Arzlium Cardinal! Burghcsio. 14. Julii. In convivio apud Seccouiensem fuimus cum D. Nunlio Apostolico. Lavanlino et suffraganeo Gurcensi. Alfuerunt DD. Wolfgangus Wilhelmus et Gotl-fridus Schrattenbach fratres et alii Magni Viri. Mirabilis tunc discursus et judicium Praesidis Camerae lnferioris de Lauan lino. Lilterae a me ad Archiepiscopum Salisburgensem datae per manus Dni Epi Seccoviensis. 16. Sept. Graetio discessimus. 18. — Oberburgum pervenimus ad ordinationes ce-lebrandas quas eliam celebrauimus. 13. Oct. Infirmitate adhuc detenti. Yesperae in Stajn. 14. -— Labacum venimus. 18. — Rm“5' ac Relig.ra“‘ D. D. Sixtus Carcannus Epus. Germanicensis venit ex Rillichgraez Labacum, mansit usque ad sequentem diem Dnicam. lnterea iterate in morbuin incidimus. 24. — Profecti sum us ad Arccm Görtschach cum nostro fratre Andrea. Ibi pernoctavimus. 25. — Venit lllmus. Dims Visitator in Görtschach, ubi eliam pernoctavit ac sequenti die celehrauit: postea visilauit Parochiam S. Stephani in Zeyer Smlednik et Wodiz. Ego autem ex Görtschach R. D. Visitaiori ceil ens ascend! Crajnburgum et apud 8. Marlimun mans! ultra octiduum. 28. — R““‘- Dims Visitator ex Michelstötten venit cum solemn pompa ac processione Crajnburgum, Rum ei obviam. Sub Baldachino cum Rocheto et Insula intrauit. In porta Eoclae. eum excepi et introduxi solenn! ritu. Pontificauit in Majori Allari, ego in medio, postea con-firinauit. Et Iraclalum suit de variis, praesertim fuluro Vicario et Capellanis. 1. Nov. R. D. Visitator discessit in Naklas inde ad alias Parochias Carniolae Superioris. In festo 8. Martini Praeposilum Labncensem meo noe. infulavit. Eodem 1. Nov. R. Blasium Kusmannum in Vicariuin Craijnburgensem solemn! ritu inslallavimus in persona propria. 2. Nov. Inslallavimus eundern in Capellanum 8. Mariae Virg. in Carnario (?) fundationis Eghianiae. Officium Defunctoruin solenniter ac Ponlificaliter Crajnburgi peregimus. 3. Nov. Postea suinus reversi in Kamnik inde Oberburgum cum B. Georgio Kramartio. Et Tertio incidi in morbuin memo. Visilauit me Rm“‘-D. Visitator bis apud. 8. Martinum in domo Parochial! ubi decubui. 1621. X. Aug. Accepimus littcras Passauio ab llhnis. Dnis Dno Jaroslao Borzita Comite de Martiniz et Dno Quilelmo Slawala Comite de Chlomen (?) et Cos-suinbery, Marliribus Boemiae, qui ambo anno 1618 per fenestras Arcis Pragensis a Boemis Haereticis propter sidem Calholicam electi fuerunt. XI. Aug. Graetii A Sereniss. Sua Caesarea Majesta te gratiosissimatn accepi ab officio Locumlenenlis cius dimissionem. Laus Deo Virginique Matri. 1622. Febr. 14. In die S. Valentini mit benen Fcrgcn au8 ZHernutsch an der Sana wegen eines ganzen Jars aller unser Leuth hub Sachen halber (Nichts anß--genomen) vbcrfncrn beschloßen pr. 12 fl. Vnd alßbalden der Aliana Demme vnd Basle, ycbcn alhye in Bissthmnb in meiner Stuben außgezahlt Heden ain gulden id est 3 fl. Rest noch X fl. ad finem nniii zu bezahlen. Febr. 18. Concertatio ac solennis Protestatio in Palatio pro sessione ac suffragiis Capiluli nri Labacensis facta est etiani consultalio. Sed non permisimus causam hanc in dubium revocari, ul quae relatione Anlecessoruin temporis praescriptione ultra 150 annis ac tradilionc Maiorum; iusuper possessionis diuturnitate coiivaluil. Maerz. Notandum. Damit wir beit Aubaldeu in allen seinen Ambtcrn Alß Anbalttcy oder Hoff Richter Ambt: Schaffcrcy: Keller vnd ander Mit der Rayttnng absolviren Quit vnd frey hyelttcn: alias deberct per integrum annum in rationibus occupari et interim Oeco-nomia nre. plurimum paterelur haben wir auf sein dcmuct-tigc Bitt vnd: Bnser Schwester Ursula seiner Schweyg Trewlich cingcwciidc intercessiou auf sein erbyctten (das Er ausser unser Zuthuen vnd cutgeltt die völlige Summa auf Sayz Closster der 3500 fl. erlegen: alles Gefsindt allyc zu Obernburg biß Georgii 1623. Jars völlig auß vnd abzaleu: Drey Jahr hinfürau Neben der Anbaldtcy vnd Rentmeistcrey auch die Schafferei) ob sich interim ein getreten' Dicnner zur Schafferei) befunde dienen wolle, womit, wölle er noch weyterhin getrcwlich wie bißhcro dienen: allerseyts Rayttung ordcnlich einlegen vnd ein Compemliolum Ainbtcr vnd Heuser alß Oberburg und Altcnbnrg zunerstehen Sicut cum Officio Porebri et Rud-neckh habemus et Illrnus D. D. Epus. Räuber solitus suit, specisicirten vnd summirten Einkhomnis übergeben) haben wirs quod nulli alii factum est geschehen laßen. Et in liunc modum ad promisse illius consensimus in nomine Jesu et Mariae Amen. E p i 11 a I a m i u m. Sacrae Ca es. Ml is. Ferdinandi 11. Rom. Imp. cum Serenissima Principe Dna. Elenoiiora na la Gonzaga Principe Mantuae. Ingredere Ferdinandi Augustissimum Thalamum canel triumphos. Auspice Deo. Christ. Ferrarius Op tat iss. expectalissimaque Venetus. Eleonora Coelesti cujus aspectu Suos inter bellorum fremitus Germania Laetabunda mitescit Et quae nunc Sacri Coiijugij Fesliuos exercet canlus Impio tandem furore «lomilo Aspirante Deo. Maerz. Alind Epithalamium Caesaris Ferdinandi 11. e t Leonorae G o n z a g a e Sponsor u m. Dii te seruent Eleonora Augusta Gonzagae donius maximum decus J felix in lua gaudia Auspicalissimis cujus nuptiis Eleonora Augusta Italia lota Incolumcm cum Caesare Prisca sua Majeslale Dii to seruent. Germania lota Spe laetitiaque noua Auguralur 0 gloriosum falaleque nomcn Eleonora Austriacae Domus Te Neplcm sua m recipit Ortum ab Itnperio decus Ad Imperium rediš. 10. Aprifis. Fuit dedicatio Ecclesiae Cathedralis. Ponlificaliter earn celebravimus. NB. Slalutum est ut posthac quotannis celebretur Anniversarium dedicatiomis Ecclae B. M. Virgin is in Campeslribus Labaci Dnica in Albis ut olim mos erat, non a ulem Dnica Misericordias Dni lit ne impediatur solennibus Cathedralis Eccle: Ad quam etiam oes. aliae circumiacenles Parochiac cum vexillis et Proccssionaliter convenire teneanlur, ut honorem ac reverentiam Matrici exhibeant Ecclesiae. 17. Apr. In Anniversario dedicationis Ecclae Ober-burgensis etiam Ponlificaliter celebravimus: ex Sittichio reuersi ubi R. D. Abbatem visitauimus dccumbentem. Item sanximus fieri ut poslhac omnes viciniores Parodij cum vexillis ac Processione Oberburgum ad feslum dedicationis convenient. 5. Maii. Horribilis ualde suit terrae molus circa Meridiem et quasi ho ram XII. Quando ex templo veni-inus Ponlificali peracto officio Duravit quasi ad 1 Pater I Ave et 1 Credo. Hum fuit ad templum, compulsatis campanis sacrae Lauretanae lilaniac decanlatae ut Mater Misericordiae deipara Virgo suis Sacralissimis precibus auertat mala. 26. Maii. Fes to 88. Sacramenti Pontificavimus ipsi et epulum publicum exhibuiinus. 29. Maii. Fuit Prima Processio infra Oclauam instituta ex templo 8. Jacobi Collcgii Archiducalis ubi Pon-tificauimus egrediendo ad Tiliam: inde uersus Portam Croaticam descendendo per p la team Rosarum (Nota hiefüro Mueß man durch die Chrönn Gaffen zyehen Ist vill fchönncr vnd gelcgfamcr) ad Seminarium inde ad 8. Jacobum magna totius Civitatis praeserlim illius loci ubi inccdebat primitus Processio exultatione. Primum Evangelium suit decantalum ad Dornum B. D. Praepositi Ru-dolfswerthensis. 2. ad doinum M. Nicolai Aurifabri. 3. ad Seminarium. 4. ante 8. Jacobi templum in area. Emblemata uiua exhibila sigurarum veteris Testamenti: praeserlim puellarum Virginum: vinum germinans Virgines. 2. Jiinii. ln Octaua celebravimus Processionem et Pontificavimus ad 8. Petrum solenissime. 5. Junii. Fuit Feslum Canonizationis SS. Isidori: Ignatii Loyolae: Francisci Xaverii: Theresiae et 8. Philippi Neri Congregationis oratorii Fundatoris. Processio Augustalis a 8. Jacobi templo per uniuersam Ci vitalem ad oes. Ecclas. ordine quo alias in Fesliuitate 88. Corporis Christi incedilur inverso vtpole per Paniern superiorno ad 8. dementem in Ripa iluminis: ad Doinum Marianam: Capuccinos: 8. Elisabethen,: ad 8. Nicolaum: inde per forum reuertendo ad S. Jacobum. Poria et Arcus Triumphales variis in locis. Emblemata uiua in Theatris XII. Boalus tormentorum et omnis generis Mu-sicorum varii. Ipsi Patres Societalis Jesu omnes in Processione paramentis Sacris alii Superpelliceis induti pro-ccdentes ex quibus P. Rector et P. Zycylfesst. duo Chri- stopliori vexilla geslarunt per totam Processionem quoad durauit. Ego Thomas Concionem Ponlificaliler indulus Slauico idiomate ct Sacrum Pontificale habui. In fine Te Deutn Laudamus cum Tubis et fragore Tormenlorum decantatuin. Epulum in Collegio Publicum. Gloria haec omnibus Sanctis Dei. Amen. 6. Junii ad Thennas processings ubi 3 hebdomadas fuiinus satis salubriter commorati. Laus D. N. Jesu Christo et Deiparac Virg. Mariae Omnibusque Sanctis. Amen. 8. Junii. Ante Coenam ad Tliermas ubi etiam man-simus ct balncavimus et mansimus ad 1. usque Julii. Satis foeliciter. Laus Deo. 2. Julii. Fuimus in Kokryal et celebrauimus ibidem. 3. — Curru sumus reuersi domum. NB. Murus pomerit' collapsus ex terae molu rcstau-ratus ac perfect us est his diebus. Vitra materialia omnia: rabbollas: cibum: potum: uinum et hospilalitatis iura dati Magistro 148 f. Sex muratoribus pro bibali 4 f. Nota 17. Julii. Ad 14. August! Jnuitali Sumus ab Electo Epo. Tergeslino tilio nostro chariss. Tergcstum ul ibidem cum consecremus (von bev Hand des Bischofs Otto v. Pnchhcim beigesetzt: Reinaldum.) Item ad sequen-tem diem 15. Aug. hoc est Festum Assumptionis Mariae ad solennitatem fesliuitatis Primae Canonizalionis 88. Ignatii Loyolae ct 8. Franeisci Xaverii Inclytae Societatis Jesu in Occidente et Oriente apud Antipodas Fundalorum. 29. Julii. Oberburgo Allenburgum prosveti ibidem pernoctavimus. 30. — Inde Sumtno Mane discedentes ad Antonium Pleshiuzhnik circa horatn 2a™' pomeridianam itinere lapi-doso arduo ac difficil! vrnimus. Vesperas ad 8. Vrsulam in satis magna Populi frequenlia subiimus casque ponlificaliler peregimus. Officium suit de Ecclae. dedicatione. Quia tali die 4 Allaria consecrauimus Ao. 1621. 31. Julii. Consecrauimus consecranda Officium Sum-mum Ponlificaliler decanlavimus. Vnoque traclu ultra Animas 1000 confirmauitnus decantalis post Chrismalis Sacramenti ministralionnn et exltorlalionein ad Plebem factain etiam Vesperis Ponlificalibus. Finitis universis dataque omnibus per circuilum In-dulgentia ac benedictione reuersi Sumus ad prandium circa horatn 5. pomeridianam, deinde sub crepusculo ad hos-pitium dotnumque Pleshiuzhnik. 2. Aug. Raliones habitat;, remanent Ecclae. pecu-niarum Colon! sponle se subdentes. Antonius Pleshiuzhnik 350 f. Lucas Naramnik. Bartholomaeus Mozhilnik. Ernp-tus Caspar Kussnik 1000 f. aureis ab Hurruass qui et ipse se subdit. Item alind quoddam 200 f. unoque aureo praedium. Plures sequentur. Haec (Landes sint Deo) perfecimus foeliciter. Et 2. August! rediimus Allenbur-gam tot is quodammodo fracti uiribus. 4. — Oberburgutn. 6. — Ist Herr Hattnß Vlrich von Eggenberg Freyherr des gulden Fließes Rytter, Freyherr, Gehaimb Raht vnd in Steyer tilth Kärntten Landshanbtmann von denen hnn-garischen Ständen zu einem Landtmann solenniter publieirt worden. X. Septembris. Praefalus Bartholomaeus Mozhilnik unnit una cum Juri Preualntk et Antonii Pleshiuzhnik filio Georgio Ecclae 8. Yrsulae Syndicis. seque ac suam tertiam partem praedii in manibus noslris ac Syndicorum se tradidit nee non scriptum, quo cum fratre suo con-uenil. Nos nice versa alias lileras sub signatura nostra ac sigillo Pontifical! munitas Emphyteulicas contradidimus. Taxa donata. Item praefatus Caspar Kussnik quem ab Huruass R. Andreas Taulscher emit 1000 f. sed Ecclae. libens illud cessit. eodem die ac tempore uenit lileras Emptionis suae nobis sponte consignauit. Item pro prac-fato Petri Nastrashi numerauit Syndicis 25 aureos quos pro illo exposuerant. Et se pariter Ecclae. Vrsulanae subjecit fundauitque. Huic binas Emphyteulicas ut alter! reddidimus Seru it de praedio Kressnik 3 f. 4 c. Do altero Na Strashi 1 f. Pallas 2. Caseos 3. Ova 35. Antonius Pleshiuzhnik seruit 2 f. Bartholomaeus Mozhilnik de sua terlia praedii parte — 30 c. Lucas Naramnik libras Caerae 3. Rabbotas quoties Ecclesiae opus fuerit, dumlaxat. November. Sub idem tempus annum Ingrediens Cli-mathericuin hocce Scxagesimum tertium incepi grauissime ad mortem infirmari: ex qua aegriludine uix post Festa Natalitia paululuin emersi. 1623. 1. Jan. Infirmabamur grauiter ila ut nee Sacrum hoc die Sancto audire poluissemus. 11. — Litterac advenerunt Sac. Caes. Regiaeque Majestatis Ferdinandi II. quibus Comitiorum Carnioliae conunissio nobis ac Vicedomino injungitur. 12. — Oberburgo in pluuiis discessimus in Stajn et sequent! Mane Labacum pervenimus. 14. — Comitiorum Praeposilionem in Curia ac prae-sentia immemorabilis Procerum multitudinis fecimus: et conviviuin exhibuimus eisdem solemne. 29. — R signauit officium Advocali D. Burckhardus Hiizing Et eius loco Doctor Georgius Planina susceptus est et in sollieitatorem confirmalus Michael Nouak cui mense Junio 1625. Apud Oeconomum nostrum Laba-censem biennalem mereedis designalionem solvimus i. e. 24 f. Doctor! Georgio Planina aduocato etiam 20 f. Febr. 2. Labaci ad 8. Jacobum PP. Soc. Jesu Eccles. Candelas benediximus: Processionem solemncm el Sacrum cum III. Vesperis Ponlificaliler celebrauimus. Fuit solrmnis congregalionis B. M. Virginia ibi fesliuitas propter aggregalionem. — 3. Oberburgutn ad Synodum profecli sumus; appulimus salui: Celebrauimus. Et — 10. In gravem Febrim Morbumque nostrum inci-dimus ab eo 14. dies detenli. Maii. Notandum. Pax rum Turcis hoc mcnse ad annos XX. conclusa cst. Volebant Turcae perpctuam, noslri ad annos pracdictos, lunc (?) Waziam reddens Caesari. 1. Junii 1625 a templo Patrom Socielalis Jesu Te Deiim laudamus in gratiarum actionem Deo omnipotent! decantation. Concludilur ergo Haercticos omni modo esse Turcis pejores et extirpandos. El Breda suit capla a rege Hispaniarum. 24. October. Der Allien Mueller Vrsula Bostian-zhizhin Bürgerin zu Stain wyttib In bedacht wir mit Iren Herrn Sohn P. Malhia Baslianzhizh Socielalis Jesu Decano Pliilosopliicae sive Artisticae Facultatis zu Wicnn vnnß dahin beredt vnd verglichen das Er Ime die Armen Craincr zu Wicnn auf der hoch Schnell Entgegen wir vnß sein allte lycbc arme Mutter Trcwlich bcfolchcn sein lassen wollten. Vor diesen zu 3malen gellt von 12. bis 15. vnd mehr sl. an yctzo aber zu Jrem Tag vnd auf die khalte WinttcrSzeyt ain neuen Pelz vnd gcfucttcrtc Rauche Joppen geben. Vt orel Deum pro me. 2. November auf Laybach zum Landtag ankhoincn. 3. — Die Propositions Schrycfft bey der Post an-khomen. 4. — Noctu in gravem incidimus solitam infirmi-tatem nostram. 5. — In curia nihilominus proposuimus Sacc. Sac. Caes. Majestät is Comitiorum Credentiales: Scripta: Literas insuper pro Exlraordinaria contributione. 6. — Epulum exhibuimus Publicum Proceribus. 10. Nov. Mit haimscn Hüller handßman allhye me- diante Andrea Fratre et Elia Andriano wegen der Bi-choslichcn Drnkhcrcy also transi gilt: De loco Typographiae prospicietur: et Praelo: atra-mento: ac charlis idque Venetiis recepit in se idem Hüller. Etiuin de Collectore Typico. Discn werden wir seyn Vnterhaltung geben: das vn cosstcn auf obcrhöbte fachen vnd P. Rector mucß vns die 300 sl. so Jme per Andrcam nostrum vbcrreicht, wieder hergeben. Item hannß Hüller hatt mit Mundt vnd Hand sich für Joancm Werber Buchbinder allhye versprochen vnd wie Er Jme helsscn auch pro initio an der Preß vnd Pa-pyer khcin gewinn sncchen wolle, alles in praesentia des Herrn Thncinb Prebstcns vnd E. E. Landschasst in Crain Herrn Verordneten Präsidenten Doctor» Caspar» Bobeks: Andrcascn Chrönns quibus eliam manu stipulatus est: Jacobi Stoppar Canonici et aliorum Actum ut supra X. Nov. 1625 in Anla Episcopal)'. 26. Nov. Quod foclix faustum forlunatumquc sil, ad Majo rem Dei gloria m, hostium ejus Ecclesiae terro-rem et Reip. Christianac vtilitatem. Seren. Archidux Ferdinandus Ernestus major natu Imp. Ferdinandi II. fililis babens 17 annos, Sopronii in Comiliis Rcgni Hun-gariae, a Proceribus ac slatibiis Hungaricis libera ac spontanea clectione, in Regem Hungariae electus et (recepta pr ins a Betllcn Gabor Transylvanian Principe Juris tolius ad coronam Regni Hungariae resignatione, ac reimn-tialione) coronalus est ibidem in Festiuilate Immaculatao Conceptions glorioss. Virginia Mariae quae suit 8. Dec. Anno hujus 1628. Hie Labaci in Aede 8. Jacobi Ponlilicaliler celebrauit: et post finem Saeri Te Deum laudamus suit solenniter decanlalum in sono Tubarum, organorum, el Torinen-toruin passim boanlium. Laus Deo V. Q. M. 26. November. Ivan Bapt. Costa Bildschnizrr Wegen des Altars Buser lyeben Frawcn Assumplae bei S. Jacob in Jcsnitcrischcn Collegio alhye (obwoll wir Vor discm P. Nicolao Jagnjalovio Rectori die Vrbanizhische aberhaltenen Rechts Gefällen so sich ober 2000 fl. crstrcckht: Er aber dieselben Mit deren Vrbanizhischcn vyttib srawen Muettcr vnd Tochter Nur auf 1200 sl. verglichen vnd empfangen: Zu disem wcrkht dcpntirt vnd entgegen die h. Patres die außmachung vnd völlige Werths Verrichtung versprochen aber nit gehalten, sondern sich anßgcschransft, de novo mit Jme verdingt auf 128 Zykhini. Er aber biß auf die Schrycfft alles vcrguldet vnd gemacht Jme zu vnterschidlichcn malen geben ainhundert vier vnd Zwanzig Zykhin. Wann Er auch die Schrycfft Zu unserem gefallen verfertiget, so zahlen wir Jme noch die Vbrigcn 4 Zykhini et facient 128 Zykhini. Laus Deo. Praesentes lüerunt Adam Clemens Oecononnis, Vxor et alii. Hoc eodem Mense (Novembri) Comes Joannes de Tily dux Caesareani exercilus et Princeps Fridlandiae alias dictus de Waalstain devicerunt castra Christiani Regis Daniae ca es is mull is hostium millibus (inter quos suit Dux Saxoniae Alltenburgicus non pridem antea capias ac dimissus sub allestalione juramenti non amplius arina contra Imp. Sumere: General Füchs: Colonellus insignis Obertrautt: complures Comites, Barones, Colo-nelli etc.) caplis XVI. cornetis et aliis innumeris Receptae in fidem ac devotionem Cacsaris omnes ciuitales Ansea-ticae, plures XXX. qua in re mull um est silum ponderis. Item dediderunt se ac recepti sunt Archiepiscopus Mag-deburgensis a tempore Lutteri ab obedientia Catho-licac sidei exulanles. Laus Deo etc. 1626. 7. Jan. Mane sunimo paulo post horain quintain suit Terrae mol us durans quasi ad momentum. Deus Deique Virgo Mater bene uertant omnia. 31. Januar. Ain Verhör r gegen Hannsen Ko-Patschen am Landkhauß gehabt. Affuimus in persona et diximus Georgio Müller Aduocalo publice: Posuimus mendacium spem nostram et mendacio protect! sumus, Isa. 28. 2. Febr. Denen Thurnern auß Handen VnserS Brneders Andrasen Mit Ernster Vermahnung des sy bey der Thuembkirchen sich Feyertäglich vleyssig einstöllen sollen zum Neuen Jahr geben 10 fl. Dem Schulmeister Purificationis Mariae das Er einen Dialogum Adam et Euae exhibirt geben 4 sl. Palribus Capuccinis ad Nouum Annum 1 (Eimer?) Terr an Ad ieiunium benedictuin boni Vipatici lagenam 1. 3. Febr. Herum indicta suit audientia in Curia contra praefatum Joannem Kopazb: all'uerunt conse-derunlqne Indices et elusit Tribunal Georgius Müller Aduocatus, singens morbum (sc. conscientiae et Verilalis oppugnatae). Ecce enim iuit spalialum: et paulo a n t e a egress us est ex domo Vice-Capilanei Bernardini Bar bi. 5. Febr. Scripsiinus lilmo. Dno N uni io Applico Viennam pro dispensatione ac Anticipalionu ieiunii Vi-giliae 8. Malhiae Apli. in Feriam Secundam Bacchana-liorum incidenlis. NB. Respondit n e g a t i u e: et suasit nos S. Ro-manae Ecclesiae ac Vrbi in qua est Religionis summa observantia conforiniter habe r e. Ex Vienna 19. Febr. 1626. Quod est bene notandum pro fuluris annis. (Beisatz von der Hand des Bischofs Otto v. Puchheim: uon pelitur amplius). 22. Febr. Fuit Dominica Quinquagesimae. Celebra uinius cum ingenti totius Ciuitatis mullitudine ac Nobilitale, Orationem 40 Horarum in Templo Soc. Jesu ad S. Jacobum pro assequulione Indulgentiarum Plenariarum to to Triduo Bacchanaliorum et hoc primitus. (Beisatz von des Bischofs Otto Hoiud: quibus assistentibus'!). In processione sub initio ürationis SS. Sacrainentum de-portavimus: Qualuor Initia Euangelioruin dec an tata: et Sacrum pontißcaliter peregimus. Sic in fine Oralionis die Tertia sub hora sexta ilerum solenn! Processione cum SS. Sacramento una cum Te Deutn laudamus in voce Tympani, Tubarum et Organi (habilis interea Germanicis lavicisque concionibus sept etn Mane et vespere) earn baud vulgari denotione plurimorum cornmunicanlium pie conclusimus. Scopus oralionis is suit ut nempe oiimi-potens Deus flagellum Pestilentiae a nobis auerteret. Quod eliam factum esl. Laus Deo etc. 27. Febr. Pro Dauidis Pantaleonis aliquoties (noe 2) Suae Sacr. Caes. Maj. Citati at non comparentis bonorum omnium conüscationeD, Laundtövcrwaltter misimus libellum. Nota 1. Jacobum Donaium 2. Samuelem Hasyber. 3. Tauffrer. 4. Pacdugugum D. Joannis Georgii a Lamberg. 27. Febr. R. P. de Fabris Collegii Tergestinensis Procuratori pro C or ona ei no.4ri hoc est Tribus vineis illic prope Mare nos Iris pecuniis ac sumptibus coemptis (In quibus riuus descendil per vallern: neiiius atnoenutn et vini font es perenniler scaturienles uisunlur cum summa Patrurn S. J. delectatione ac comuiodo) noua Domus Recrealionis Hebdomadariae: Refeclorii: Vinariae Cellae: et quod Caput rei est, Sacelli noui fabriea et construc-tione (ut fundationis nostrae ibidem finis et complemen-tuin slatuatur) conclusimus. Nos nutnerabimus pro Iota fabrica Ducalones quingenlos spatio 2 aut 3 annorum facient 666 f. 40 k. Ipse autem P. Petrus de Fabris siue R. P. Rector Collegii Tergestini N. (Jacobi, Beisatz Von Puchheim's) Raempel reliqua omnia et singula usque ad consuinmationem operiš facicnte. Consignavimus praedicto P. Petro de Fabris in praesentia R. P. Melzii Passauiensis Collegii Procuratoris fiorenos centum ad roes. i. e. 100 f. Item accepit duabus vicibus, prima 100 f. Altera uero ex inanibus nostri Anballi 166 f. Restant adsuc solvendi Trecenti et fundatio nostra com-plebitur, hoc est, promissionis nostrae obligatio totalis Sexcentis sexaginla florenis. Nola. Eidern R. P. Petro de Fabris pro diuersis Temporibus numerauimus pro coemptione loci Coronaei i. e. Triuin vinearum iuxta mare. Primilus pro vinea prima in longa Moneta Ao. 1623 ei numerauimus 1000 f. Item esdem ralione dedimus sed in Bona monela centum i. e. 100 f. Item pro duabus aliis vineis coemptis cliam in bona Moneta exbursauimus 250 f. Item 13. Dec. 1626 Oberburgi eidem R. P. Petro de Fabris ad eius instantiam exposuimus per manus Anballi 150 f. Item unum preliosum Calicem argenteum et deauralum quem alias pro Nazarethana designavimus, valoris 100 f. Bursatn pro Galice pulchram sericam, cum corporali, Palla, velo, purgatorio et substratom et nccessariis. Nihil ultra defuit a nostris promissis plenae Fundationis Coronaei ibidem nostrae quam adhuc 150 f. et sic Quies-cere Plato lube bit. Hem mense Marlio 1627. Quo tempore Rm“‘- Dnus Epus. Tergestinus hie suit, una cum illo per manus Ci-vem Labacensem Mercatorcm Johannen, Hiller accepit ad nos tram solutionem 150 f. Et sic nostris satisfecimus promissis. Laus Deo etc. 6. Julii 1627. Pullam sine Picturam pro Sacello et Ara nostri Coro na ei liinc Oberb urgo misimus per proprium Nuntium Tituli Beatiss. Mariae Virginia S. Catharinae Virg. et Marlyris ac 8. Luciae et 8. Vrsulae etc. pulcherrimam et placuit. Et sic per omnia promissis nostris et Fundalioni satisfecimus Laus Deo etc. 27. Marti!. Dem M. Georgen PildHauer auf unsere Stainerne Wappen, so ad Coronaeum nostrum zn Trysst eingemauert werden sollen drängelt geben 12 fl. per manus des Bissthumbs Schaffers. 6. Aprilis. Rursus ex esu fungorum terrae (Maurachen uocant) ex Risinella decubui una nrole duntaxat. Et sequent! die Lee lica uectus in Stajn veni. 8. — Labacum venimus circa Meridiem. 9. — Publice Poenitentes VII. ntimero absoluimus: Sacrum Pontificate in can In; Et 8. Chrisma confecimus. 11. — S. Fontem benediximus: Pontificale Missam et Ordinalionem celebrauimus. 12. — Eliam in die 8. Paschae Poniisicaliter mini-strauimus ac Concionem in Calhedrali perfecimus. Laus Deo. Fuimus in Freydniz ad Primilias F. Bisjak: Et in Verlmikaubi ctiam inlirmitate nostra sumus praevenli die una. 17. — Scripsimus lllmo Dno Niinlio Aplico Yicnnensi in causa Laussiana et rccusavimus iterum Petinensem habere pro ludice: eo quod is Epalus. inhiando vel expelit vel exp eclat mortem nostram. 17. Apr. Soluimus Cancellario mo. Epali, Doctor! Georgio Planina do Cancellarialus officio sporlulas suas annuas sine Stipendium an nimm Labaci ex manibus Oeco-noini nostri 24 f. Annus ejus incipit a nouo anno. Hoc codein anno circa eins inilium suscepimus rundem d. Georgian! Planina in Procuratorem Litiuin Epis-copalium: Cui incopit ac currit annus a Prima die Ja-nuarii: Et erunt Sporlulae eins siuc salarium 20 f. Sollicilalor Michael Nouak eodem tempore ac Anni initio susceplus habet Štipendij 12 f. 26. Apr, Celebrauimus quarlam Synodum Carniolanam. 14. Maii, Fuimus in Ygg auram mutantes propter Morbuin nostrum quo iterum die una praestricti fuimus. Veni in molli Lectica uectus 19. Maii ex Kamnik Vespere. 21. — In Feslo 8. Ascensionis domini Sacrum Pontificate in Altar! Supremo in canlu frequentissimo populo pcregimus. NB. Fatales ac Critici dies et aspectus ex discreta et pessima imperil! Medici curatione i. e. And. Lud. Wessjak Dock. (NB. Andreas Ludovicus Wesiak Carniolae Provinciae Doctor et Physicus male sanus). 22. — Mane el ecce polionem medicam sumpsimus hilares ac vegetes, circa Vesperam ad Agon e m usque luctari caepimus. Vox, lingua, loquela, caput, et raa-nus deficientes, periculum mortis minitari nobis horam propinquam praesagibant. Et nisi pretiosissimum Bez-o a r ad manus fuisset, cum cornu Vnicornis, actum fuisset de vita nra. Sed gloriosissima Virgo Deique Mater Maria adcujus opein confugimus in puncto Agonis, succurrit Laur etana et Nazaret h an a, Adfuil Doctor Cillej. Joannes Paulus de Aplis. cui 24. taleros obtulimus. Junii 15. Una cum pcaedicto Doclore Medico Cillej. D. Joanne Paulo de Aplis. ad Curam novam au-ramque captandam in Altenburgam arcem nos contulimus Medicinas Pharmacopaeo Cillej. praebente et magnopae in melius profecimus. Laus Deo etc. lncubuimus per istud tempus in Nazar ethanuni noum Aediiicjpm quasi ad stdein perficiendum. Fabrica SS. Nazarethi nostri faeliciler incedit. surgit, fmietur. In Nomine Jesu et Mariae. Amen. 8. Nov. Der Röm. Kays. Maj. Ferdinandi II. Vnsers allergnedigisten Herrn vnd L. Fnrstens Endtliche Resolution burd) Joeoben Prinzen von Wien» her gebracht, das [id; die Keyserliche gdiste. Maiming willen vnd cousens mit Unsern eonsistorialischen Sentenz ans Carlen Wizen ver-ainigen vnd lenken (?) thuet, and) hr. F. Vizdomb in Crain die Junkgfrawen Vrsula Gozarzellin (alß deine sie auf Verordnung getrawet worden) denen von Laybad) alß Ober Gerhaben sollen freyledig stellen vnd darauf solches Erkhandtes matrimoniurn zwischen beeden Brantt Personen Carola vnd Vrstila in facie Ecclesiae vnuerhiiidert eelebri-ren werden solle. Tandem causa triumphal bona. 11. Nov. Vnsern bericht vnd Räthliches Gnettad)ten in Sad)en der Vskoken vnd Wallad)en an unsere Gränizeu Wohnung wie dieselben a schismate Graeco et Palriarchae Constanlinopolilani Jurisdictione ad gremium 8. II. E. (cclesiae) gebracht werden mögen, und) hoff geschicktst. Valuit per omnia. Eodem unser Information neben Herrn Lanndsvizdomb in Crain vcgcn der Pfarrer Oblakh vnd derselben dissi-pierten Gncttcr wie sold)c restituirt werden niöd)teti, nachcr Laybad) ad expediendum per manus nostri Anbalti fort-gcschicklst worden. 24. Nov, Ad Vicarium nostrum Generalem misimus, per Carolum Wiz sponsum defraudatum acta et Respon-siones Cacsareas, quatenus in causa Gogonzelliana ina-Irimoniali inter Raptorem Adamum Kirchpergcr et eius Coadjnlorem Anlonium Gazanzellum et Vrsulam eius 80-rorem Gazanzellum Raplam omnesque interessatos quocun-que colore ac praetextu complices nobiles ant ignobiles viros ac mulieres fauore siue consilio ac adjutore peccan-tes, uigore Sac. Concilii Tridentini Sess. 24 c. 1. Eliain 6. et 20. consistorialiter ser am sententiam, feral, declared, et poenam Juris puhlici eliminet ac irroget. 26. Nov. Dem M. Eliii Wolffcn Burger vnd Mahlern zu Laybad) was Er etbo für den Altar 8. Mariae Magdalenae in die Thucmbkirch daselbst von Goldk Sylbcr und Farben (alß wir cs mit Jmc Meystcrlid) verdingt) verdient vnd empfangen, abgeraytt hat, vermüg seiner aigen bekhantnns vnd Auß zügs bishcro 50 fl. empfangen , yezo aber in Beyscin M. Skarnoss 31 fl. tioit vnß auch empfangen id est 81 fl. In Ersetzung seiner Mcysterlichen arbeyt wollen wir and) das übrige bezahlen. NB. Et data est ei Imago ludicii extrem! pro Epi-taphio Malris nostrau in Coemiterio ad. 8. Petrum Labaci. 19. Dec. Ordinauimus Clericos generaliter in nostro cubiculo, instruclo in id ipsuin Altar! idonco foeliciter. Laus Deo. 28. — Vrsulam Bastianzhizham R. P. Malhiae Ba-stianzliizh in Archigymnasio Vicnnensi Profess oris Theo-logiae Puhlici Matrein donauimus xenio et dedimus ei ac fiiio Andreae 16 f. Et duos caseos. Eodem die ad Caesar,em ac Nunlium Apostolicum in causa Matrimonial! literas direximus per Jacobum Prinzer. Qua tandem vicimus. Mense Marl io Anni 1627. ludice delegate Ven. Dno Official! Passauiensi. 1627. 5. Jän. Dein M. Gerharden Kran Maller zn Laybad) die 3 Stuck Quader für den großen Alter in der Kirchen 8. Jacobi so P. Rector Albertus Ocyori (?) anßgebcttlct beim Rasshawcr über das Jcuige so Er Zuuor empfangen bczaalt paar mit 30 fl. Praesentibus Anhalt in et Francisco numerantibus Accepit omnia. Modem Kudolphum Danielom Rasshawer dcr Vnß für einen Camerjungen gcdicnct mit Comendation brycffcn an Herrn Wolff Grasten ti. Tersatz generali Obristen zu Carlstatt vnd hannß Jacoben Paradeyser Freiherrn qui eodcin loco et officio nobis oliin seruiuit daselbst mit 2 Pferdten zu Vaterstellen cxpcdirt. Eat in Nomine Jesu et Mariae foeliciler. S. Jan. In Vigilia Trium Reg. 1627. Advencrunt lllinis Dni Georgius a Schrattcnbach Baro Dims Arcis in Schwarltcnstain et Dnus Fridcricus Gabelhofier, puncla nobiscum pertractantes, quae propter in Indici!) Proiiin-ciae praesertim Dims Georgius a Schrattenbach debuisse-mus litigare et labores plurimos (taceo sum plus) ex.su-dare. Quae sunt diremptao ac terminatae laliter. NB. Praesentibus Anbaldo Secretario nro. et Andrea Pirota (?) Colonus noster N. Hobel (qui Suppanum Dni Baronis Georgii a Schrattcnbach propter fornicationem in fundn nro. usque in annum tertium scandalose eXercitam priino fuste percussum deinde catena ferrea captiuauil: absolut i sine jussu noslro vel consilio quaesito praesumpsit) flexis genibus debuit suarn culpam deprecari: turn's car-cere ad Triduum a reimn et nunquam contra praedicli Dni Baronis jurisdiclionem siuc Pnrgkhfryd quidquam aut innovare praesumere vel moliri polliceri. E contra prae-fatus Dnus Georgius Baro a Schrattcnpach elindem suiiin Suppanum corrigere acritcr et exagitare. Et taudern compellere ut suam Dalilam Matrimonio sibi copulet, El reciproce repromissum est. Quo ad secundum Punctuin. Item Illinus Dims Georgius Baro a Schrattcnbach Advocatiam Jurisdictionein, imperitionem sine polius vexationem super Eccla et Parochia 8. Aegidii prope Schrattenbach hactenus inultis rationibus quaesitam Omnimode cessit resign au it ac renuntiauit: Quia fun-damentum a D. Erasmo Trncbngkh consictum et in medium prolatum melioribus uiis litleris privilegiis ac fundamenlis suit Originaliter confutaluin. Et sic evanuit per punctum 2""- ln tertio puncto. Decimam a Noualibus fundis (cujusmodi coll is quidam situs in medio Juris nosin' Ep a lis. Decimarum ab hominum memoria irrefrogabiliter ad nos pertinentium sibi vendicatus). Nisi probe tur esse hnebweingartten unde anliquitus Arci Schwarzcnstain de-beatur jus decimandi aut decimam exigendi: Habcalur inter nostros subditos aut reliquos decimatores Parochianos absque omni contradictione. In Quarto puncto. Dnus Baro Schrattcnbach (qui negauit suam cellam uinariam aperire, ut juste de-cima Episcopalis recipiatur: Et pro colleclis 140 Vrnas uini decimam soluit, quantum voluit seil. pro 14 urnis saltern Tres) Tenelur aperire Cellam: et plene soluere decimam. Multis queslus contra Ministros nostros, plus illos nobis narasse quam esset in rei ueritate, sibique etiain tanquam Nobili ac Baroni aliquid esse credendum. Ytrobique conquievimus. In quin to puncto. Decimam Triticeam cum uiolentia de agro Arcis Schwarzcnstain ablatam excusauit omnimodi. Rogauit autem sibi Decimarum jus si omnimode saltern de suae Arcis agro et fundis, pro pecuniis elo-cari. Quia plurimum indiget straminis pro suis jurnentis. El hoc suit eidem Dno Baroni praemissum. Quoad sextum punctum difficilem sc praebuit. Cum in rebus aliis cesserit per omnia; Scilicet, ut collecta Sacerdotis Vicarii et eius Ministri Aedilui Vicarii V2 — frumenti. Aeditui V2 mixturae ex arce de quodain praedio, ad Arccm adjecto, pendilur. Praemonilns sufficienter de sudoribus et obligatione Eccae. minislrorum, speratuv obedire. l’ulat autem se ut Provincialem non teneri ad praestauda more alicujus colon! et satis suit confutalus. Pax confecta (?) suit. Bodem D. Fridericus Gabbelhoffer Praedium habet ab Antecessore nostro III mo Dno Epo, Joanne et Adamus Scheyerer ante ilium in Emphitevsim, in forma sua et conditio ni bus obtcnlum. Qui Adamus Scheyerer primus, post obiluin (jus quidam Seyfried Raspen: post hunc in dictum GabbelhoIFer ct cohaeredes tenuit, nunc vidua quaedam Holzappelin possidet, ncc se unquam apud nos iusinuaverunt, laudeinium non solverunt nec X. vel XX. Sed et Rabbotas et Sleuras minime praestiteruut limitibus agrorum eject!. Idem Gabbelhofer solvit ab minis 12 sleuras: pro laudemio supplex nos adiit, promisit autem vel vidua deinceps quotidie justam solutionem et petiit Investituren) in scriplis. Gratia promissa est do praete-rito, in futuro ubi comparuerint et obedientes fuerint, ratio eorundem habebitur. Praesertim cum vidua uti Emptrix audienda sit et confici possint litterae I n vest i tura e. Praedium pro praedio consullius (?) dabilur, ut cerlius nobis ex limitibus nostris constet. Et sic 8 Jan. 1627 rebus confeclis recesserunt. Febr. Circa Purissimae B. M. Virginia Purgationis Fcslum horribiliter Risipellari morbo fui prostratus, du-rauit ultra 14 dies, Nunquam sic diu saeviif. 6. — Dorotheana Synod us celebrate suit, in qua Andreas Teutscher Yicarius Slavigraetii, Antonius Touts eher, Yicarius ad 8. Aegidium Michael Stichj, Yicarius in Schalleckgh Georgius Comar ex Triifail. Etiam Georgius Eyisperger Vicarius ex Prasperg. Et alii Concubinarii condemnali fuerunt. Et alia salutaria constituta fuerunt. X. Febr. R. P. Georgio Jurissizh Priori Augusti-niano Monasterii Labacensis pro Allan's Sum mi pictura consignaui 60 fl. 17. Febr. Per R. P. Marcellum Pollardt Collegii Graecensis Rectorem M. Joani Juraj Presbytero, qui nobis suas Theses adscripsit et operam suam in Episcopatu nostro Dno famulando studiose obtulit, consignauimus 20 f. Item Simioni Jursizh aluinno nro..............4 f. Mart. 8. A Prandii tempore post horam Comple-torii Ret 111”"5- D. Reynaldus Epus Tergestinus in Nuntiatura Graecensi S. Aplicae sed is delegatus et Visitator (Quoin Tergesti in sua Cathedrals J. Justi Martyris consecravimus Ao. 1622 Mens. Aug. 14.) hue nos Ober-burgum Visitation is charitativae gratja.. tanquam debilem et infirmum accessit, unacum Fratre suo^et Theologo et R. P. Petro de Fabris Alumno prius nostro nunc Pro-curatorc Collegii Tergestinensis Soc. Jes. — 10. Profectus suit Marjenburgum et in Nazareth conformem structural!) testatus est Lauretanae sanclae domui per omnia. Et reuersus est. — 12. Oberburgo discessit in Miinckendorff una cum P. Petro de Fabris. Den 2. 4. 6. Aprilis gar sehr großer Schnee bis anst die gürttel hinauf (tiitb größer) gefallen. Nostra delen ti valeludinc aduersa Oberburgi Sacra Pontificalia, i. e. Sacrum Oleoruin, Fontis Baplismalis, Ordinationes ac Consecrationes: et die S. Paschae licet cum difficul-tatibus tarnen Deo coadjuuante peregimus. 29. Apr. 'serges to aduenerunt literae, quibus Hi”"5- ac R”“5- in Christo DD. Carolus Carafia de Prin-cipibus Rocellae, Episcopus Auersanus S. D. N. Vrbani PP. Oclaui in Aula Caesaris et per 8. R. Imperium cum facultate Legati de Latere Nuntius Aposloiicus a R”°- Dno Rejnaldo Epo. 'forgeslino in Nuntialura Graecensi delegatus, certior de nostro Hymnologio Slanico Typis cdendo pro comrnuni bono reddilus, suis com-inendat verbis opus ipsum et ut propediem liat, animitus urget Aposlolica autorilale. Id quod jam pridem S. Con-gregalio Cardinalium in Visitatione Aplica per ipsum Visilatorem T. Xyslum Carcanum Epum. Germanicensem piae memoriae in Conslilulionibus Visilalionis Aplicae express!t et edixit. Laus Deo. Fiel id opus ad maj. Dei gloria m et B. M. V. ac Coelilum omnium nostrique gregis emolumenlum. Maii 5. Joannes Christopliorus Huchtbahr Secre-tarius nosier Episcopalis Mense August! An ui 1626. rcccplus ad tempus in Palriam so am Franconian, ut ne-golia ibidem sua constiluat a nobis d imiss us est, posl 2 menses redi I ums, ei pro viatico dedimus Viginli quinque taleros inlegros consignauimus i. e. 25 tal. Magistro Georgio Panzhauff Arculario ultra Stipendium suum donauimus 1 tal. Eant in pace etc. 13. Junii. Sein wir auff Altenburg in die Töppliz verrnckht. 14. Volgendcs tags in die Töppliz. In der Töppliz vcrblibcn biß — 24. 8. Joa. Bapt. miss Altten-bnrg vidruinb angelangt vnd das S o n n a b cn sen er anzündig (?) solennster lassen anzünden. Quia Thermae plurimum profuerunt. 13. Junii. Elias Andrianus Anbaldus noster una cum Francisco Elia et Thoma suis filiis et Andrea Wehß Labacensi ac Philippo Buzhar Comitibus, nobiscum ad Thermas profeclus: sequent! die 14. Junii Yiennam Pra-gamque se in Viani dedit. Secum Fundationem noslram Viennensem pro 3 Slipendiariis alque Alumnis perpeluam Magnifico Duo Rectori et Consislorio Archygymnasii ibidem Viennensis oblalurus pro ratiliabitione et accepla-tione ferens. Jesus et Maria faveant coelitus. 27. Junii. Vnscrn Mariam Franciscu», Gereni auf Franzigkh in occursum des fiirsstens von Eggenperg sanibt allen den seinigen eosstfrey zu haltten abgefertigt. 28. Junii. Ad Pradium uenit Princeps cum 40 per-sonis totidemque Equis. Et quia dies Vigiliae caute (?) eum cum familia in Piscibus tractauimus cum laude per omnia. Pisces, butyrum varil generis vina et obsonia misimus Obcrburgo. 6. Julii. Noster Maria Franciscu? Gercni hinc Go-ritiam ad sua bona Feudalia capessenda (pro quibus Parenles ejus et dognati ad 50-annos hue usque litigauit Et nostra ut plurimum opera ademptus est) profectus est. Et reduxit nostrum Nepliin Margarethulam ad Mo-nasterium S. Dominici Ordinis in Michelstötten, ipsam comitante Vrstila ejus Sorore, quae hucusque, ad 14. Julii non est reuersa. 15. Julii. Altera neptis ex Fratre Vterino Joanne Knensst Vocabulo etiain Margethiza venit ex Monastcrio 8. Clarae in Minkhendorff ad eundern Ordinem adspirans, missa a Sorore nra. Anna ciusdem Monastcrio Senior! ac Subpriorissa Magistra puellae et cognata eius, qua-tenus a nobis ilia eadem honeste vestiatur. Fiat in nomine Jesu et Mariae, quod petitur ac promittidur. 12. Julii. Full Festum 88. Hermagorae et Forlu-nati Patronorum, iterum Ponlilicauimus. Laus Deo. Fuerunt pluviac copiosae. 8talulurn est semel El (ut?) hoc tali Patronorum et Anniversary dedicationis die (quo 88. Reliquiae ad Populum cum Indulgentiis publicanlur) et oes. Vicarii hujus Ober-burgensis Commissariatus quotannis Processionaliter una cum Parochianis suis ad banc Collegiatam Matricem Ecclesiam obedienter in canlu et vexillis accedant. 19. Julii. P. P. Bonauentura Ordinis Minorum 8. Francisci (qui Monasterium ejusdem Ordinis Fra trum olirn destitutuin ac desolutum Dnica 8. S. 8. Trinitatis jussu ac diplomate Caesareo in possessum recepit) uenit ad nos seque nobis cominendauit, praesertim pro Refec-lorii restauratione ad auxiliares Eleemosynas, Et consignauimus ei 20 f. in paratis. Et pro polu Fra I rum si jumenta miserint, vini 2 (Eimer?) Alias si nostro equo solum mittemus 1 (Eimer) vini. Orent Demi, pro nobis quod etiain facluri spoponderunl. 20. Julii. Nobilis et gencrosus Dominus nepos ex Sorore 111™,) DO. Epi. Frisingensis Dni Vili Adami Principi? imperii et noie. Joannes Fridericus Murhart ciusdem Consiliarius et futurus Praefectus Dominii in Lagk. Venit hue Oberburgum et altulit nobis liter is ejusdem amabiles literas, quibus ipsum et Dominium in oibus. suis aclio-uibus et consiliis corditus commendat. Full bene el cum suis acceptus et tractalus hospi-laliter. Memorabile et Notabile. Ouandoquidem Officiates Frisingensis Episcopalus et Dominii in Lagkli praesump-serint inuadere Decimam noslram Ecclesiae nostrae Men-salis 8. Martini extra Crainburgum, quam pleno jure habemus ab ouo Fundationis in villa Feychting ex Terre-nis sine Praediis super 41. Coeperuntque ab annis 2. Decimam Noualium colligere. Sub titulo ac praetexlu Jurisdictionis Sanguinariae. Ecce de Haerelicorum Prouinliae versutiis, prac-sumptione ac Corruptelis, quae in vim legis aut juris non possunt praeualere aut praejudicare: I »super prae-monitas de Decretis duobus Sac. Cone. Tridentini, Cano-num dispisitione, fulminibusque annexis Excommunicationis, adeoque Analhematis lati senlentia et a quibus Praeva-ricatores non nisi ab ipso Romano Ponlisice absolui possunt. Respondit: Idem sibi nomine nostro per Doc-torern Georgium Planinam fuisse insinualum et prohibitum in futurum ut neque Gegenschrcyber neque alii Ofsiciales Noualium Decimam colligere aut usurpare, quinimo usur-patas restituendas esse praecepisse: pront Canonicum et diuinuin Jus mandat. Nam Jurisdictio Sanguinaria hoc habere censetur, Criminosos punire et eradicare, non sc immiscere Decimis Ecclesiarum colligcndis, quas sibi Deus in signum supremi Dominii reseruauit. Et sic graliis aclis Deo. pax et concordia confecta est. Et sic Vale-faciens abiit et se humilitcr cominendauit. Laus Deo. 28. Julii. Hoc est Dnica Octava post Octavam Pentecostes (quo die Anniuersaria Dedicationis B. M. Virginia in Kokvyah coincidit) consecrauimus Altare 8. Angeli C us tod is: et St. Martyrum Fabiani et Sebastian!: n ec non B. Rochi Confessoris Patronorum. Et Exhortation em prirnam ab Infirmitate nostra anniuersaria fecimus Slauico Idiomate satis faeliciter. Insuper Pontisicale Sacrum perfecimus in quo ordi-nauimus in ordinem Lectoratus Joannen, Mariam Artizi. nobis a parente totalitär Iraditu,n. Durauit actus usque conlinuatus usque ad median, Secundam Pomeridianam. Laus Deo etc. Sequent! die 29. Julii incidi grauiter in morbum Risipilae in maxi,no ardore et concussionc totius corporis. 4. Sept. A. S. D. N. Vrba no Papa VIII. gra. 8. S. Jubilaei „obis allala. Laus Deo. 5. — Huius Anna Chrönnin Vxor Andreas Chrönn Fra Iris n os I ris infra horain I. el 2a™- Pomeridianam pie obdormiuit in Dno. 30. Sept. Aduenerunt hue Dni Coimnissarii Caesarei D. Joannes Caspar a Dornsperg V. J. Doctor Consilia-rius et J. A. Excelsi Regiminis Cancellarius: ac D. Georgius Ehrenricus Waagen Baro de Waagensperg Haereditarius Mareschallus Carinthiae Prouinliae Styriae in Vicedominatu eiusdem S. C. M. Cons, pro Ponte Super Sauum fluvium construendo (ne sc. perniciosa ac frequenli inundatione pluritni, uti factum est saepissime, perirent aut subinergercntur) locum ul oeulis uiderent ipsi et si his continuis imbribus vera proposuiinus facto experirenlur et indagarent sedulo. 1. Octobris. In pluuiis ipsis lustranitnus et compel-1 a veraque intellexernnl: Prandiuin acceperunt in Al-tenburgo et visitarunt S. Domum Nazarethanam et con-formem Laurelhanae, quoad figuram pronunlianit et col-laudauit D. Cancellarius. Interim D. Dominicus Jöchlinger Baro Landraht iu Sicher mccum mansit Oberburgi, cum infirmo et lectulo alfixo. D. Cancellarius ad Vesperam reuersus: narravit prae-dicla omnia Pont cm asseruit pernecessarium et suam operam spopondit. 2. J°- Dni Cainerae Anlicac Praesidis Baronis Brey-neri salutationem relulit. Et qua in velit sollicitus esse ut Stipendium mum. et bonam remuneralionem simus liabituri propediem. Suasit illi esse scribendum. 3”; Regauit nos ut renouelur inter nos Cognaiio Spiritualis: Eo quod Vxor eius Vicina partui. Eundem D. Domini-cum Jöchlinger comitein suum praelegimus ut nostro noie. infantein in Route Sacro lenet, Qui eliam in praesentia-ruin spopondit. 2. Octobr. Hinc discesserunt relic to equo claudi-cante: recentein inuluo dedimus Labacum. Et pro uia-tico 2. Cechinos. Et quid Dno Georgio Honorario Waagen Baroni! Hoc Uense current! Septembri 1627. Faeliciter pax confecta est inter Potentissimum lmpp. Ferdinandum II. Austriacum et Mura Item Hann Sultanum Turcaruin Regem eo annos. — 21. Nov. Reformationis Caesareae Commissio per omnia pulpita promulgata pro condone et incepta feliciler. 1. Sessione Georgius Milliner Advocalus serio ca-techizatus; promittit pro se et conjuge ac lota familia ad Natalitia festa confiteri et communion re. Jacobus Donatus Calvinista obstinaliis (?) solum vertet; juramenlum decimale practitit, sed torquelur: Puellac filiolae remanebunt in patria, quibus dotem et alimenta dare tenetur. 2. Dec. 8. Francisci Xaverii Fes turn prime» Pontifical! nostro Sacro in Cantu decoravimus in templo S. Jacobi. Vbi Congregatio S. Sacramenli cocpta est agi noua in Collegio. 6. Dec. Pontificauimus in Cathedral! in Feste» S. Nicolai in praesentia Proceruin et maxima populi fre-quenlia. Allala mihi Gloriosissimi Imperaloris noslri salutatio gratiosissima, Eliam Generale pro recuperatione bonorum ecclesiasticorum. Laus Deo. 8. Dec. Item in Fcsto Concepliouis B. M. V. (quod ad supplicem petitions (sic) ejusdem congregationis in Foro Fori solenniter celebrari instituimus) eliam Pontificate Sacrum perfecimus. Eliam gratias egimus Omni-potenti Deo pro duabus coronationibus Imperatricis et Regis Hungariae ad Regnuin Boemiae cum celebrilatc Cantici Te Deum laudamus, tubis et tormentorum boalu sicut in festo S. Nicolai. Deinde Patentes per totain Diocesim ut ita sieret. 8. Dec. 1627. Georg Skarnos Bildschnizcr Burger zu Laybach hatt einen Altar pro 8. Michaelis Archangel! zu S. Peter allhycr Inhalts abryß alß 8. Michaelem Erzeugt: Zn beedcn Seyttcn S. Gabriel vnd S. Raphael auch Erzeugt, oberhalb Gott Vater Christum am Creuz vnd den hcyligcn Gehst Mit allcrscyts stchundcn vnd schcinundten Cherubinen Buden am Fucß S. Calharinae Grablegung mit 3 Engeln sambt andern Mcystcrlichcn Zherdt vnd gcprcngcn zu machen verdingt pr. 63 fl. Darauf wir Ine drangcltt geben 12 fl. Item 2t. Jan. 1628 rursus ei dali 12 f. praesente Francisco. X. Dec. Dni Caucellarii J. A. Prouinciarum Excelsi Regiminis literae Transmissae sunt (eliam Anbaldo nostro pro informatione) quantum Currus, iumentum aut personae telonii in capita soluere oportent. Auszug aus dem ältesten Irhrimtt der Herrschaft Adelsberg vom 3. 1581. Das älteste vorhandene Urbarinm der Herrschaft Adcls-bcrg ist vom 26. November 1581. Folgende Kaufs-Verschreibung ist demselben vorgezeichnet; mit derselben wurde die Herrschaft an H. U. Freiherr» zn Eggcnbcrg übergeben: „Wir Ferdinand von Gottes Gnaden Erz-Herzog zu Österreich, Herzog zu Burgund, Steher, Kürnthcn, Kram und Württemberg, Graf zn Throll und Görz rc., bekennen für linji, Unsere Erben und Nachkommen, obgleich-wohl Unßcre Zubercittnng der Herrschaft Adelspcrg und Amt Stcgbcrg, int Unßcrem Fürstcnthumb Krain gelegen, Anno Ein Tausend Ftinff Hundert ain und Achtzig und Ein Tausend Sechs Hundert andern, geweste Commissarcn die über ßolche Herrschaft und Amt neu Aufgericht und Conformirtcn Urbar, mit Ihren Handschrift und Pcttschaftcn verfertigt und Unß solche neben Ihren Relationen gchor-sambst überschickt. Damit Sic ban zn Unßern gnädigsten Begnügen gehandelt, wie auch berührten neu aufgcrichtcn rcformirtcn Urbanen unter dato den Sechs und Zwanzigsten November bcmclts Ein Tausend fünf Hundert Ain-nnd achtzigsten und vierzehenden October des Ein Tausend Sechs Hundert und anderen Jahrs, denen damahlcn und hernach gewesten Pfand-Jnnhabern nines und des andern Stnckh oder Guts angchändigt, und zncgcstcllt worden. Sintemahlen Wir aber anjctzo ans gehabten und beweglichen Ursachen auch mit zeitigen gneten Unßerer andern Gchcimben und Hof-Cammer-Räthe Rath berührte Herrschaft Adelspcrg und Amt Stcgbcrg mit allen derßclben Rechtlichen Ein- und Zucgchörungcn Jnnhalt und vcrmög hievor beyder absonderlichen zumahlen aber in dieß Libel zusammen getragenen Urbanen, auch allen Anderen, so von Recht und Billigkeit wegen darzugchört, dem Edlen Unßern Gchcimben Rath, Eammcrcrn Obristen Hofmeister Landed-Hauptmann in Crain, Pfandinhabcrn unßerer Grafschaft Mittcrburg, Haubtman zu Sichlburg und lieben getreuen Hannß Ulrichen Frcyherrn zu Eggenbcrg und Ehrnhaußn rc. Und Allein Seinen Erben, für Frey, Erb-und eigenthümlich hingeben und verkauft und Ihnen darauf heutiges Tages, die ordentliche Kanfsvcrschreibung aufge-richt, gefertigt und zncgcstcllt. Damit sich dann nun gedachter von Eggenbcrg, Freiherr und desselben Erben auf besagtes Urbarg beschreibmig und dessen Inhalt, dabei Wir Sie ganz und festiglich schüzen und Schiirmcn Sollen und wollen, Um so vielt mehr und richtiger gewiß zu verlassen. So haben Vir Uns; zu Urkund dessen desgleichen Unserer Hof-Cammer Präsident und Räthe mit aignen Handen unterzeichnet und äußer fürstliches Jnsigl hieran hangen lassen. Gnädiglich und ohne Gefährde. Geben in äußerer Stadt Grüz den Sechsten Tag Aprilis Im ain Tausend Sechs Hundert Sechzehciiden Jahre. Ferdinand. Ad Mandatum Soren iss”“ D"‘-Archiducis proprium. Policarpns Schmid. S. Khuglman. Fd. Schalter. Der Umfang der Herrschaft AdelSbcrg sammt dem Amte Stegberg im I. 1581 war folgender: das Schloß A dels borg ans dem Berge Sowitsch, eine starke feste Burg; der Markt A d e ls b c r g mit das Dorf Altendorf „ n n Sallog „ Grvß-Otokh 123/4 6 4 3% Huben; die Supp H rasch ach mit Klein-Otok mit 19% Mauterödorf m. Grobischc „ „ Slawina mit Pristava und Kotschach mit .... „ „ Dorn mit Deutschdorf mit „ „ Grafenbrunn mit Watsch und Koritniz mit . . . „ „ Fcistriz mit Dorncg und Verbova mit.............. „ „ Koschana mit .... „ „ Urem mit Lesetschc . . „ „ Landol mit St. Michel u. llbclsko mit............. „ „ Zirkniz mit Nieder- und Oberdorf und Sclzach mit „ „ Rakekh mit Sliviz mit . „ i, Munnach bei Castclnovo, nebst Schejah mit . . . zusammen . . in 35 Ortschaften. Außerdem ist die Vogtei über die Sittichcrgiilt zu Kaltcnfcld mit Stermiz, Streme und Nicderdorf bei Zirkniz verzeichnet. Ferner die Manth in Adclsbcrg, 20 9 26 20 % 25% 18 13% 27% auch etwas Weinzehend. Zu diesem kamen noch die anderen grundherrlichen Rechte, wie das Billich- und Aßrecht und die Reisjagd in den Waldungen, die Fischerei in den Gewässern; ferner das Recht von Gewerben, bas Täfern-, Fleischhacker- und Hafnerrccht. Zum herrschaftlichen Besitze gehörten Acker und Wiesen Alpcnwcidcn und Waldungen, auch Weingärten. Die vielen Wiesen wurden schon damals, d. i. im Jahre 1581 zur Erhaltung eines Pferde-Gcstüts benützt, gleichwie dieselben nun in gleicher Absicht zum Staatsgutc Prestranek zugetheilt sind. Es steht nämlich bei der Beschreibung der herrschaftlichen Wohn- und Wirthschaftsgcbäude auf dem Berge Sowitsch oberhalb des Marktes die Angabe, daß sich daselbst ein umgebauter Stall für das Gestüt befinde. Ans dem vorgenannten Urbare der Herrschaft Adclsbcrg läßt sich auch das Bcsitzthnm des Gutes Prestranek, welches damals, d. i. im I. 1581 Herr Hanns Jakob v. Edling besaß, leicht entnehmen, da die Ze-hcnde desselben mit jenen von Adclsberg gemeinschaftlich waren. Es besaß nämlich das Gut Prestranek in Kotsche Huben, in Nevcrke 2, in Obcr-Lcsctsche 1, in Ober-Urem 5, in Klein-Bcrdo 2, in Slawina 5, in Hru-schnje 5, in Goritsche 1, in Klein-Otok % und in Groß-Otok 1 Hube; dann die Alpe Wille und 5 Theile der Alpe Potschka. Hitzinger. 246 Huben Landol, Prardt (Zoll) und Grafenbrunn; Adelsberg trug jährlich 750 fl., Landol 380 fl. und Prardt 400 fl. Grafcnbrunn 100 fl. Weiterhin die Vogte! über die im Bereiche der Herrschaft gelegenen Kirchen, dann die Vogtei über die vier Taborö zu Zirkniz, Slawina, Feistritz und Urem; endlich die Fischerei am Zirknizer-See gemeinschaftlich mit Stift Sittich, Herrschaft Aucrsbcrg und Stcgberg, doch mit dem Rechte, zuerst die Netze zu setzen. Adelsberg, mit A'icrsbcrg und Stcgbcrg, hatte sein Recht vom Brunnen Rasudm an bis das Wasser wieder einfällt, Sittich vom Punkte Kraljev dvor bis zur Stelle na Križi. Außer den gewöhnlichen grnndherrlichen Steuern bezog samcu und die Herrschaft Adclsberg den Getreidezehem in den unter* thänigen Gründen, theils für sich allein, theils in ©einen« schaft mit andern Herrschaften, namentlich mit Wippach, Lucg, HaaSbcrg und Schneebcrg, dann mit den bezüg- Kudget des sönnt). Gymnnfmms in Laibach 1582. Auf das unablässige Drängen des Superintendenten M. Christoph Spindle r hatte endlich die Krainische Landschaft int großen Ausschuß am 3. April 1582 die Reorganisation, ihrer im Jahre 1563 gegründeten lateinischen Landschaftsschnle beschlossen. Der alternde Schnlrector Adam B o h o r i t s ch wurde pensionirt und an seine Stelle der berühmte Dr. Nikodemus F r i s chlin berufen. Unter seiner Mitwirkung wurde nun dieser Schule eine neue, innere Einrichtung gegeben, obschon die alte, enge, „nngc-machsamc" Localität, welche die Landschaft im Bürgcrspital neben der Spitalkirche zur hl. Elisabeth gemiethet hatte, für jetzt noch beibehalten wurde. Auf S p i n d l e r's Vorschlag wurden zugleich drei Stipendien für Studenten (jedes mit einer jährl. Dotation von 50 fl.) begründet. Frisch-l i n entwarf eine neue Schulordnung und eröffnete die neu-eingerichtete Schule (1. August 1582) mit einer glänzenden Rede voll zuversichtlicher Hoffnungen. Mit dieser Reorganisation trat natürlich auch eine Regulirung des Schul-Budgets ein. Dieses neue Budget ist noch (im Landesarchive) vorhanden und ist auch für unsere Zeit noch von mannigfachem Interesse. Wir entnehmen daher demselben Folgendes: Nachdem die drei Stände der Landschaft (heißt cs einleitend), nämlich der Herren, Ritterschaft und Adel, auch Städte und Märkte, cs schon früher für eine besondere, unumgängliche Nothwendigkeit erkannt haben, um des allgemeinen Besten, der Wohlfahrt und des Aufblühens des geliebten Vaterlandes willen ihre Landschaftschule einer heil-guten Reformation zn unterziehen, und das ganze Schulwesen in eine bessere Ordnung, als bisher gewesen sein möchte, zu bringen, damit diezarte edle Jugend zuvörderst in der Gottesfurcht und in der evangel. Religion auferzogen, sodann auch in freien Künsten, guter Dis- tichen Pfarrgülte»; bei Feistriz und Urem hatte dieselbe ciplin und Sitten unterwiesen werde, und folgends zu Ill feiner Zeit dem geliebten Vaterland in Aemtern unb Diensten wol vorstehen und dienen möge, — darauf auch den Herren Verordneten (am 3. April 1582) besondern Befehl gegeben solches alles ohne Säumen in's Werk zu setzen: so haben die Herren Verordneten dafür gehalten, daß in dieser Sache nicht zu „feuern" (feiern) sei, sondern haben dem „Handel" gutherzig und „eufrig" nachgedacht, und haben unter Andern: zu Besetzung der Lehrerstellen an der Landschaftschule hochgelehrte und taugliche Männer berufen und mit solchen Besoldungen angestellt, wie hernach in specie zu vernehmen und überall vom 1. August 1582 ab zn verstehen ist. Rector. Hr. Or. Nikodemus Frischlin mit jährlicher „ordinari" Besoldung (lt. seines besondern „BstallbriefeS") von......................ft. 200 rhu. Demselben ist wegen seiner besondern Dignität unb Doctorgrades eine jährliche Zubuße bewilligt von...................................„ 150 „ Außerdem soll ihm der jeweilige Zins für seine und der ©einigen , auch etwaiger Pensionäre Wohnung (auf's wenigste 3 Stuben) jährlich erstattet werden. Die CoUaboratoreu der 4 Klassen. Denselben wird außer ihrer jährlichen Besoldung die Hälfte des Schulgeldes, jedem aus seiner Klasse oder seinen Abtheilungen unter der Bedingung zugestanden, daß sie dasselbe, wie auch das Holzgeld von den Knaben abfordern, einbringen, und dem Reetor unter Zustellung der andern Hälfte ordentlich verrechnen. 1. 3n der obersten (4.) Klasse. M. Laurentius Meiderliu („Meuderle") . „ 100 „ 2. In der dritten Klasse. M. Simon Brauu (von Leipzig), in Ansehung, daß er nicht mehr den Freitisch wie bei dem frühern Reetor hat............................„ 90 „ 3. In der zweiten Klasse. Sebastian Semnizer, Cantor, welcher auch hinfür neben dem Fignral den deutschen Choralgesang in der Kirche birigiren wird . „ 112 „ Mathias Vinizianer, der „deutsche Schulmeister" (Lehrer an der deutschen Stadtschule) soll dagegen, weil er bloß den windischen Choralgesang in der Kirche und die Begleitung der Leicheneondncte zu verrichten hat, künftig nicht mehr erhalten, als jährlich . „ 40 „ 4. In der ersten (untersten) Klasse. Lukas Selanez („Selleuez", vonWaraödin), weil er auch die Knaben aller Klassen in der lateinischen unb deutschen Handschrift (darin er geübt) gemäß der Schulordnung „infor- miren" soll...............................„ 85 „ Zn dieser Klasse ist, um der Menge der Knaben willen, noch ein Collaborator anzustellen, welchem die Landschaft (zufolge besondern Beschlusses) als jährl. Besoldung ausgesetzt hat „ 60 „ Des Organisten jährlicher Gehalt ist (gemäß besondern: Beschlusse) ......................„ 80 „ Stipendiaten. Für die 3 angenommenen Stipendiaten sind (laut Beschluß v. Juli 1582) ausgesetzt Einhundert fünfzig Gulden. Pension des vorigen Rectors. Adam Bohoritschen, dem gewesenen „Schulmeister", ist in Ansehung seiner vieljährigeu Dienste und seines darin erreichten Alters sein bisheriger Gehalt von fl. 140 als lebenslängliche „Provision" bewilligt worden fl. 140 rhn. „Thuet also der ganze Schnei Vneossten des Jars außer des Reetoris Zimmer Zins, Bund der 150 fl. ans die Stipendiaten" . „ 917 „ Solche 917 fl. sollen Jedem der obgemeldeten Personen, so lange darunter keine Veränderung vorgenommen wird von der Landschaft jeweiligem verordneten Herrn Einnehmer je zu „Qnotembers" Zeiten; so viel die vierteljährige Rate beträgt, gegen gebührlichen Schein ansgezahlt werden. Zugleich werden hiermit alle frühern Beschlüsse unb Bestimmungen über diese Stellen und Personen „auf-gehöbt, abgethan und cassirt." Mit Urknnd dieß unb der Herren Verordneten hierunter fürgestellten Handschriften Fertigung. Actum Lahbach den 1. August 1582. — Rechnet man zu der angegebenen Summe von 917 fl. die nicht einbegriffen«: Stipendien, die Miethzins«: für die Schnllocalität«: unb die Wohnung des Rectors, und andere nothwendige Ausgaben (für die Beheizung zahlten die Schüler ein besonderes „Holzgeld"), so werden die jährlichen Gesammtkosten dieses Gymnasiums gewiß mit 1200 fl. nicht zu hoch angeschlagen. Zn einer richtigen Schätzung dieser Auslagen muß man nicht bloß die jetzigen Gehalte von Gymnasial-Direc-torcu und Professoren vergleichen, sondern auch die damaligen Preise der Lebensbedürfnisse und anderer Dinge, so wie die Gehalte anderer Beamten erwägen. Beispielsweise mögen dazu folgende Angaben ans jener Zeit dienen. Die von der Landschaft besoldeten evangel. Prediger in Laibach erhielten 150 — 200 — 250 — 300 fl. jährlichen Gehalt; Špindler und Dalmatin z. B. bezogen damals je 300 fl.; Leonh. Bild ina (f 1573), der frühere Schnl-rcctor und Vorgänger Bohoritsch's, erhielt nach seiner Pen-ftouirung jährlich 100 fl. Pension. Der Kriegszahlmeister und der Proviantmeister in der kroatischen Grenze hatten je 600 fl., der Felddoctor daselbst 100 fl., der Feldscherer daselbst 180 fl., ein Stockmeister daselbst 72 fl. Gehalt. Ein nicht nnbedentendes Hanö in der Jndengasse zu Laibach wurde (1597) um 450 fl. verkauft. Ein gebundenes Exemplar der windischen Bibel (Dalmatin's Uebersetzmlg) kostete 4V2 fl., ein ungebundenes 372 fl.; der einfache Einband (Pappband) eines Katechismus oder eines Betbüchleins kostet 10—12 kr. Für die Umsetzung unb Ausbesserung der „Oefen" in der Landschaftschule wurden (Aug. 1587) dem „Haffner" Hans Sdelletz 5 fl. 8 kr. bezahlt, wobei für eine neue „Kachel" 3 kr., für die Uebersetzling einer alten 1 kr., für „Laim" 7 kr., für „Scherwel" 4 kr., für rothe Farbe 9 kr. berechnet wurden. Das Schulgeld in der Landschaftschule betrug jährlich für Vermöglichere 4—3 fl., für „Mindere" 3—2—1 fl., während die Armen (pauporculi) ganz umsonst unterrichtet wurden; das Schulgeld wurde übrigens nach Jedes Vermögen und des Rectors „Bescheidenheit", auch der Schulinspectoren „Mäßigung" taxirt. Th. Gllze. Monats - Versammlung. Bei bcr am 4. Dezember l. I. abgehaltenen Versammlung erklärte Herr Dr. E. H. Costa an die Stelle des angekündigten Vortrages über „Troyon's Entdeckungen über ein vorgeschichtliches Urvolk der Schweiz" einen Gegenstand von allgemeinem und dabei speciell für Krain hohem Interesse setzen zu wollen, indem er des berühmten Laibachcr Bibliothekars und Linguisten Zhop Manuscript einer „slovcnischen Literaturgeschichte" besprach. Dr. Costa, als Besitzer des aus dem Zhop'schcn Nachlasse angekauften Manuscriptcs, beabsichtigt dasselbe der gelehrten Welt jedenfalls durch eine Bearbeitung zugänglich zu machen, und theilte sohin nur einen allgemeinen Ueber: blick nnd einige interessante Stellen mit. Die Arbeit, nicht ganz bnitffertig, sondern mehr ein Entwurf oder eine Skizze, entstand über Anregung Schasfariks und im Anschlüsse an dessen „Geschichte der slavischen Sprache und Literatur"; einen besonderen Werth erhält sie durch Zusätze von Kopitar's Hand, an welchen sie wahrscheinlich nach der Abfassung geschickt worden war. Die Ueberschristen der einzelnen Abschnitte sind: Quellen der Literaturgeschichte; Klang, Varietäten der (slovenischen) Mundart; Schicksale der slovcnischen Sprache und Literatur; Charakteristik der slovcnischen Schriftsteller, mit Trüber beginnend; über Vodnik die biographische Notiz eines Polnischen Schriftstellers; neue Literatur der nördlichen und östlichen Slovencu in Steiermark, Dainko rc.; slovenische Volkslieder (die vierversigcn werden den polnischen Krakoviaken, spanischen Seguidillas verglichen); krainischcs Theater (Linhart); den Schluß machen die Quellen der slovcnischen Literaturgeschichte. Herr P. v. Radios besprach sohin das Archiv nnd die Registratur der krainischen Landschaft, gab zunächst eine Geschichte derselben, sohin einen Auszug ans dem Index der Aktenstücke, worunter noch vieles für die LandcSgeschichte Wichtige, wie and der Reformationszcit Primus Truber's Briefwechsel (welchen Herr Pastor Elze auszugeben beabsichtigt) Landtagsvcrhandlnngen, Sammlung der LandeLfreibeiten rc. Der Vortragende betonte besonders die Nothwendigkeit von Archivsrepertorien, welche kein Geschichtsfreund verkennen kann, nnd welche dem Historiker zum Aufbau einer-gründlichen Landesgeschichte unentbehrlich sind, und verwies im fiebrigen ans seine demnächst erscheinende Broschüre über das hiesige Landschafts-Archiv, bestimmt dem hohen Landtage eine praktische Vorlage zur Rcorganisirung des Archives zu bieten. In einer ant 29. v. M. stattgefnndenen Directionssitzung des historischen Vereins ist über Antrag des Herrn Dr. H. Costa beschlossen worden, die Frage wegen Errichtung eines LandcsarchivS durch einen an den hohen LandcSansschnß zu leitenden Antrag in Anregung zu bringen, und so dürfen wir uns der Hoffnung ans eine gedeihliche Erledigung dieser für unsere Geschichtsforschung hochwichtigen Angelegenheit hingeben. — Im Anschlüsse an den Vortrag des Herrn v. Radios theilte der Vereins - Secretär sohin eine Stelle aus einem Schreiben des Herrn Konservator F re her in Triest über das Schicksal des ständischen Archivs während der französischen Occupation mit. „Man „fand für gut, dasselbe in den wasscrscitigen unterirdischen Holzlegen „des Schulgebäudes zu bergen. Bei der Reoccupation durch die „Ocstcrreicher holte man es hervor, aber vollends vermodert und „zerstört. Richard Graf v. Blagah erzählte, daß er bei der dieß-„fälligen Kommission zugegen war. Daß abgeschlossene feuchte Lust „zerstörend wirken würde, fiel Niemanden ein, so wenig, als den „Franzosen eine Transportation nach Paris." Ferner theilte bcr Vereins - Secretär mit, daß das Vereins-Archiv durch die Güte des Herrn Landesgerichts-Präsidenten v. Josch mit den Landschranncn-protocollen, Hofthaidingen, vicedombischen VcrhörSbüchern und einigen Pergament-Urkunden, ans dem landesgerichtlichen Archive bereichert wurde, und daß der Verein demnächst Schritte thun werde, um die uoch immer reichhaltigen Reste des Lacker Archives zu acquiriren. Schließlich wurde mitgetheilt, daß unser geschätzter vaterländischer Historiker P. Hitzin gcr, von welchem die „November-Mittheilungen" einen Aussatz zur mittelalterlichen Geographie Krains, nnd jene vom December das älteste Urbar der Herrschaft Adcls-berg bringen, an Regesten aus Adelsberger Urbaren und Urkunden nnd einer Abhandlung über die Adelsberger Grotte (Geschichtliches nnd Geologisches, mit einer Karte, das Verhältniß der Grotte zur Erdoberfläche beleuchtend) arbeitet. Verzeichnis der ermcvöunocn im 3asjre 1862. (Schluß.) XLIX. Vom Herrn Johann Carl S ch u l l c r, k. k. Statthaltcrcirath in Hcrmannstadt, dessen 120. Die Verhandlungen von Mühlbach im I. 1551, und Martinuzzi's Ende. Hermannstadt 1862. Ein Heft. 8. L. Vom Herrn J. C. H o f r i ch t c r, Notar in Windisch-graz, dessen 121. Ansichten aus der Steiermark, 17., 18. it. 19. Hst. (Per-ncgg, Strcchau, St. Johann und Schloß Hohenburg.) Graz 1862. LI. Vom Herrn Josef S amejz, Garnisons- Caplan in Laibach: 122. Allgemeines historisches Lexicon. Leipzig 1722. Vier Folio-Lederbände. L!l. Vom histor. Verein für Niedcrbaiern in Landshnt: 123. Verhandlungen desselben. 8. Band. 1. und 2. Heft. Landshnt 1862. 8. Llll. Vom Herrn Ferd. Schmidt in Schischka: 124. Eine chinesische Münze. L1V. Vom Herrn Sintern Jcllonschck: 125—27. Drei ital. Kupfermünzen, und zwar 1 Centcsimi-, 2 Centcsimi - und 5 Centcsimi - Stücke vom I. 1861, mit Kopf und Umschrift: Viliovio Emanuele II. Re d’ Malin. Ans den Reversen obige Wcrthbezcichnnngcn von einem Lorber- und Eichenzweigc umgeben, oben ein strahlender Stern und unten M. LV. Vom Herrn Ottokar K l c r r, Buchhandlungs-Gehilfen in Laibach: 128. One Penny vom Jahre 1862. LVI. Vom histor. Verein für Nassau in Wiesbaden: 129. Denkmäler ans Nassau, 3. Heft. (Abtei Eberbach.) Herausgegeben von Dr. K. Rvßcl. 2. Lief. Die Kirche (mit Tafeln und Figuren). 130. Urkundenbuch der Abtei Ebcrbach im Rheingan. Herausgegeben vom Obigen. 1. Band. 2. und 3. Heft. Wiesbaden 1861—1862. 8., sammt Mittheilungen an die Mitglieder des obigen Vereins, Nr. 1 (Sept. 1861). 8. 131. Verzeichnis; der Bücher des Vereins für nassanische Sllterthumsknndc und Geschichtsforschung. Wiesbaden 1862. Ein Heft. 8. LV1I. Vom histor. Verein für Oberfranken in Bamberg: 132. 24. Bericht über das Wirken und den Stand des obigen Vereins 1860—1861. Ein Band. 8. Will. Von der allgemeinen gcschichtsforschendcn Gesellschaft der Schweiz in Bern: 133. Slrchiv für schweizerische Geschichte. 13. Band. Zürich 1862. Ein Band. 8. LIX. Von der Gesellschaft für vatcrl. Alterthümer in Zürich: 134. Mittheilungen derselben. 11. -23b., 5. Heft. 13. Bd., 1. nnd 4. Heft. Zürich 1857. 4. — Ferner zur Com-pletirung des 8. Bandes die Urkunden zu Nr. 21 it. 22, die Tafeln 7, 8 und 10 sammt Generaltitel. LX. Vom Verein für Geschichte nnd Sllterthum Schlcsien's zu Breslau: 135. Zeitschrift dieses Vereins. Herausgegeben von Dr. R. Röpell. 4. Bd., 1. und 2. Heft. Breslau 1862. 8. 136. Codex diplomalicus Silesiae. 5. Bd. (Das Formelbuch des Domherrn Slrnold von Protzau. Herausgegeben von Dr. W. Wattcrbach.) Breslau 1862. 4. LXI. Von der schlcSwig-holstcin-lanenburgischcn Gesellschaft für vaterländische Geschichte in Kiel: 137. Jahrbücher für die Landeskunde der Hcrzogthümcr Schleswig-Holstcin-Lancnbnrg. Redigirt von Lehmann und Handelsmann. 3.59b. 3. Heft. Kiel 1860. 4.Bd. 1. 2. 3. Heft. Kiel 1861. 8. 138. Quellensammlung der obigen Gesellschaft. 1. Band. Chroniken Hollzalitte, herausgegeben von Lappcnberg. Kiel 1862. Ein Baud. 8. 139. Die nordfrisische Sprache nach der Föhringer und Amrumer Mundart, von Johansen. Kiel 1862. 123b. 8. LX11. Von der schlesischen Gesellschaft für vaterländische Cultur in Breslau: 140. 39. Jahresbericht dieser Gesellschaft. Breslau 1862. Ein Heft. 8. 141. Abhandlungen dieser Gesellschaft. Abtheilung für Naturwissenschaften und Medicin. 1861. 3. Heft. Abtheilung für dctto. 1862. 1. Heft, philosophisch-histor. Abtheilung. 1862. Breslau. 8. LXII1. Vom Verein von Alterthumsfrcundcn im Rhcinlande (Bonn): 142. Jahrbücher dieses Vereins. 31. Heft. Bonn 1861. 8. 143. Das Bad der römischen Villa bei Allenz. Bonn 1861. Ein Heft. 4. LXIV. Vom Verein für mecklenburgische Geschichte und Altcrthumskunde in Schwerin: 144. Jahrbücher desselben. Herausgegeben von Lisch und Beyer. 26. Jahrg. Schwerin 1861. Ein Band. 8. LXV. Vom Verein für Geschichte der Mark Brandenburg in Berlin: 145. Novus Codex diplomaticus Brandenbürgcnsis. Des 1. Hauptthcilcs oder der Urknndcnsammlung für die Orts - und spezielle Landcsgcschichte, von Dr. A. F. Riedel. 21. und 22. Band. Berlin 1862. LXVI. Vom hohen Landes-Präsidium in Laibach: 146. Ein Pare des Willbricfes ddo. 27. Sept. 1862, betreffend die Errichtung einer Militär-Jnvalidcnstiftnng vorerst für Nassenfuß laut letztwilligcr Verfügung weil. Franz Metclko's. LXV11. Vom histor. Verein für Nicdersachscn inHannovcr: 147. Zeitschrift dieses Vereins. Jahrg. 1861. Hannover 1862. Ein Band. 8. 148. 25. Nachricht über diesen Verein. Hannover 1862. Ein Heft. 8. LXVIII. Vom Herrn Anton Globočnik, k. k. BczirkS-vorstehcr, dessen 149. Das landcsfürstliche Waldrescrvatrccht in Krain in seiner histor. Entwicklung. (Laibach 1862. — Scparat-Abdruck.) Ein Heft. 8. LXIX. Von der juristischen Gesellschaft in Laibach, deren 150. Verhandlungen und Mittheilungen, 9. und 10. Heft. (Laibach 1862.) 8. LXX. Vom Herrn Gustav D z i m s k i, Privatbeamtcr hier, dessen 151. „Perlen für's Leben. Ein Fest- und Prämicngcschenk für die studierende Jugend." Laibach 1860. 8. i. Heft. LXX1. Vom Hrn. V. Renzenberg, Handelsmann in Laibach: 152. 1 römische Kupfermünze vom Kaiser Severus. LXXI1. Von der „Magyar tudomänyos Akademia“ in Pest: 153. E r d y J. De tabulis ceratis. 154. „ „ A Boszna es szerb regi ermer. 155. „ „ Regisegtani közlemenyek. 156. Ipolyi A.—A (leak monoslori vornan Basilika. 157. „ „ A. közepkori eurlekszerii episeszel Magyarorszägon. 158. Archaeoiogioi közlemenyek 1. II. III. (elsö luzell.) LXXIII. Vom Hrn. I. Scheiger, dessen Aufsatz: 159. Andeutungen zur Lebens- und Bildungsgeschichte des Bildhauers Johann Wurnik in Radmannsdorf. LXXIV. Vom Hrn. L. M. Krainz in Wien: 160—162. Eine Gulden-Banknote aus dem Jahre 1848, ein Zehn Kreuzer-Schein ddo. Ofen 1. Aug. 1849 und ein serbischer Partezcttel nach Jos. B. Rajacic. 1861. LXXV. Von der löbl. Direction der administrativen Statistik in Wien: 163. Mittheilungen ans dem Gebiete der Statistik. 10. Jahrg. 1. Hst. Wien 1862. gr. 8. LXXVI. Bon der Lesehalle der deutschen Studenten inPrag: 164. Die Lesehalle. 1848—62. Prag 1862. gr. 8. 1. Hst. LXXVII. Vom Hrn. Wilhelm Jettmar, k. k. Statt- haltercirathe in Triest: 165. Alias novus indicibus instructus. Oder: neuer mit Wortregistern versehener Atlas. Wien bei Joh. Pet. v. Ghelen. 1730. gr. Fol. LXXV11I. Vom Herrn Baron Hamilkar de F i n, k. k. Hauptmann int 7. Jägerbataillon: 166. Der in der Schlacht von Tolcntino erbeutete Reiher-busch Murat's. 167. 1 antike sicilianischc Silbcrmünzc. 168. Ein in der Gegend von Aquilcja gefundenes, mittelalterliches Sigill mit der Umschrift „Netroti" und dem Löwen von St. Marcus. 169. Einige Familienstammbänmc. LXX1X. Vom Hrn. Landeshauptmann Baron C o d e l l i in Laibach: 170. Mittheilungen der Central - Commission zur Erfor-forschung und Erhaltung der Bandcnkmalc. VII. Jahrg' September-, October-, November-Heft. LXXX. Von der löbl. k. k. geographischen Gesellschaft in Wien, deren 171. Mittheilungen. V. Jahrg. Wien 1861. 8. LXXXJ. Vom löbl. histor. Verein in St. Gallen: 172. Mittheilungen zur vaterländischen Geschichte. 1. Hst. 8. LXXXII. Vom Hrn. Alois Canto ni, Handelsmann in Laibach: 173. Statuten der philharm. Gesellschaft in Laibach 1862. 1 Heft. 8. 174. Mehrere Programme, Gesangstcxtc und 1 Mitglicdcr-Verzcichniß (de 1851) der philharmonischen Gesellschaft in Laibach. LXXXIII. Vom Hrn. Josef Babnik in Laibach: 175. 176. 2 Kupfermünzen a) ein 5-KoPckstück mit der Jahreszahl 1763. — b) ein 5-Centcsimistück, Carl Felix, König von Sardinien, Chpcrn und Jerusalem. 1826. LXXXIV. Vom Hrn. Jos. Lein Müller, k. k. Jngenieur-Assistcnten in Laibach: 177. Ein Siegel mit der Inschrift: „Le Maire de Gurgfeld.“ LXXXV. Vom Hrn. k. k. Untcrstaatssecretär H eifert in Wien, dessen 178. Bericht über die Ausstellung von Schul- und Unter» richtsgcgenständcn in Wien. Wien 1862. 4. LXXXVI. Von der löbl. k. k. Central-Commission zur Er-forsdiung und Erhaltung der Baudcnkmalc in Wien: 179. Mittheilungen. VII. Jahrg. September-, October-, November- und December-Heft. Wien 1862. 4. LXXXVII. Von der Shmithsonian Institution in Washington : 180. Annual report of the Board of regents of the Shmithsonian institution — for the year 1858, 1859, 1860. Washington 1859, I860, 1861. 3 Bde. 8- 181. First — dann second report of a geological reconnaissance of the northern counties of Arkansas. Made During the years 1857 and 1858, 1859 and I860. Little Rock 1858, Philadelphia I860. 2 Bde. 8. 182. Catalogue of publications of the Shmithsonian Institution. Corrected to June 1862, Washington 1862. 1 Bd. 8. 183. Rules and directions for proceedings in the patent office. 1 Hcst. 8. 184. Patent laws. 1 Heft. 8. LXXXVIII. Vom Hrn. A. Samejz in Laibach: 185. Pesmi v godove in praznike celiga leta. Spisal L. Dolinar. Druziga natisa. V Ljubljani 1861. 1 Bd. 8. 186. Pesmi v nedelje celiga leta. Spisal L. Dolinar. Druziga natisa. V Ljubljani 1862. 1 Bd. 8. 187. Mnoge svete pesnic. Složil Luka Dolinar. V Ljubljani 1848- 1 Bd. 8. 188. Pesmc od farnih pomočnikov ali Patronov v Ljubljanski škofiji. Složil L. Dolinar. V Ljubljani 1840. l'Bd. 8. 189. Isidor, brumni kmet. Bukvicc ljubim kmetam podeljene. Is nemškiga prestavil L. Dolinar. V Ljubljani 1835. 1 Bd. 8. 190. Osem inu šestdeset s ve teli pesem .... V Ljubljani 1775. Na Duncju 1776. 1 Bd. 8- 191. Napevi za pesmi v nedelje celega leta. Zložil L. Dolinar. V Ljubljani 1862. 1 Noteuhcft. Quer 4. 192. Napevi za pesmi v godove in praznike celega leta. Zložil L. Dolinar. V Ljubljani 1862. 1 Notenh. Quer 4. 193. Catalogus cleri archi-dioecesis Labacensis de anno 1796. " 1 Heft. 194. Local- und Personal-Stand der Diöces Don Laibach. Mit Anfang des Jahres 1813. Laibach. 1 Heft. LXXX1X. Bo in Hrn. Jos. K o v a c ic, Domherrn in Triest: 195. Varhu Navla^enja Kravokozicä dvi, ü kratko, beside, za prebudili sve kolike Otce, i Majke po Mihovilu Neustaedteru. V Rici. 1 Heft. 8. 196. Branje za fare na deželi inu v Ljubljani od Jubi- levma----- 1795. V Ljubljani. 1 Heft. 8. 197. Pridiga, ktero so milosllivi, prezhasliti Firsht in Gospod Gospod Anton Alois Ljubljanski s h kos imeli per S. Jakopu v Ljubljani 30. maliga travna 1826. 1 Heft. 8. 198. Sadna pridiga, s ktero so milosllivi Knes velki Shkof — — Augustin Gruber 4. prosenza 1824 v Ljubljani per s. Miklavshu slovo jemali. V Ljubljani 1824. 1 Heft. 8. 199. Satyry Ignacego Krasickiego przedrukowano Dia Uzytku BI I o dz i. W Potočku 1814. 1 Bd. 8. 200. Der kleine Katechismus. Mali katekisem. Laibach 1818. 8. 211. Pustne sa kmete ino mlade ljudi. V Gorizi 1822. 1 Heft. 8. 202. Pesm S. mashe. 1797. 1 Heft. 8. 203. Geschichte des Elisabcthincr Klosters zn Klagenfnrt. Geschrieben im J. 1792 von Xaver!« Gasser, zum Druck gegeben von Johann Martin v. Strohlendorf. Salzburg 1794. 1 Bd. 8. 204. Krönungsfcicr Sr. Majestät Ferdinands als König von Ungarn. Sonettcnkranz von Moriz Kaller. Wien 1830. 1. Heft. 8. 205. Aus dem Leben des Caspar Maximilian Bischofs von Münster. Von Fr. Schem. Münster 1845. 1 Hft. 8. 206. Nov popravleni plateltaf. V Ljubljani 1784. 1 Hft. 8. 207. Abezcda sa Slovenze. V Gradzu 1812. 1 Heft. 8. 208. Na cestitomu venčanju nj. c. k. apostolskega veličanstva Franc-Josipa čara i kralja sa nj. k. preuzvi-senosti knjeginjom Elisavetom Bavarskem radostjo verne podložnosti Gimnazij Zadarski. V Zadru 1854. 209. Nauka kristianska radi malodjetne dječice pravos-Javnjie vostočnjie cirkve. Spisana po Stojanom S o b a t o m, protopresbyterom koreničkitn. Mletkah leta 1839. (Mit Kirchenschrift.) 210. Svaštjeniaja istorija radi malodjetne dječice. Mletkah leta 1839. (Kirchcnschrift.) 211. Objasnjenje ko snimku podiinoga diploma Stefana Dobiše kralja serbskoga da noga Zupanu Volkomiru 8ernkoviču leta 1395 Maja 31." Mletkah leta 1851. 212. Nove kralkoe ponjalje o svjeh naukah ili dječkaja nastolnaja učevnaja knjiga ixdanoe Ivanom N e h a-c i n i m. Odjelenje tretje. Moskva 1797. (Russische Schrift.) 213. idea ili mužeskaje i ženskaju dobrodjelelj povjest-naja novenkost, iz Neinačkago jazika na slovenoe serbskii proved enoje o Vjenje 1793. (Kircheuschrift.) XC. Vom Hrn. Georg Lercher, Buchhändler in Laibach: 214. 1 Karte von Ober- und Niederbaieru. XG1. Von der löbl. f. !. Landwirthschaft - Gesellschaft in Laibach: 215. Die vom Hrn. Dr. Joh. Blei weis ausgegebene Zeitschrift: „Novice.“ 20. tečaj 1862. XCIJ. Vom Herrn Josef Bla suit, Buchdruckerei- und Hausbesitzer in Laibach: 216. Zgodnja Danica. Katolišk cerkven list. V Ljubljani 1862. XC11I. Vom Hrn. Ignaz Edlen v. Kleinmayr, Buchhändler und Buchdruckerei-Besitzer in Laibach: 217. Laibacher Zeitung, Jahr 1862, nebst Beilagen. Laibach am 31. December 1862. Von der Direction des histor. Vereins. Nachtrag zu dem Auszug? aus Ravennatis Anonymi Cosmographia. (Siehe Nov. Mitih.) Bei der Erläuterung des Ortes Poreston gegen das Ende hin heißt es: Poreston, P r e s t e n t o in Friaul; zu vergleichen das s l o v c n i s ch c p o r e s t j e, p o r e č j e, ein am Flusse liegender Ort; diesem Worte möge noch beigesetzt werden: Zu vergleichen auch das slov eni sch c Post o j n a, Adelsberg, welchen Ort Dr. Kandier eben auch in der K a r st g e g c n d sucht. M o t i z. Sette P. T. Herren Mitglieder des historischen Vereins für Krain, denen allfällige Nummern der „Mittheilungen" Jahrgang 1862 nicht zugekommen sind, wollen dies gefälligst durch Reclamationsfchreiben, die offen aufgegeben, portofrei behandelt werden, der gefertigten Ge-schSftSleituug bekannt geben. 1 Heft. 4. Geschäftsleitung des histor. Vereins für Krain. A. Dimitz. Druck von Ignaz v. Kleinmayr Fedor Bamberg in Laibach.