i ... ■ 9 1 • I \ ) 'X, \ PHILOTHEA, SEU INTRODUC AD VITAM DEVOTAM,/.^^ V^lCH AUTHORE S. FRANCISCO De SALES, EPISCOPO GENEVENSI, IN ŠTRENAM OBLATA DD. SODALIBUS SUB TITULO B. M A R IM V. -IN COELOS ASSUMPTAE, IN COLLEG10 LABACENSI SOCIETATIS JESU CONGREGATIS. VIENNJi AUSTRJ£ y EX typographia kaliwodiana. A N N O M. DCC. LVI. V160 st M 5 EPISTOLA, QUAM SANCTISSIMUS DOMINUS ALEX ANDER VII. PONTIFEX MAXIMUS, Perdilecio fuo Ncpoti ANTONIO BICHO, S. Anaitafiae quondam Abbati, nune Epilčopo Ofimenfi, tranfcripfit, pro commendatione prsefentis libri. /Jf .^Gre a me divelli te paffus, dile&ijfime A Tepos, ut bene ordiar litterarum inter nos rnutuam feri- J j ptiontm j (juibtts -vtrbis abeuntem nuper atlocutus [um , iisdem modo abfentem compellabo. Habe as , roga te f fernper 0* ubique in amoribus ac deliciis FE A N CISC LJ JY1 D E S A L E S , ejus efto ajfiduus Leblor , obfetpiens filius , fedulus imitator , Philotbeam , feu manuduBionem ad vitam pie inflituendam, eui a viginti annis pofl D EU M debeo imprimis , Ji quid in me fit, quod culpa -vatel, quanquam decies leCtam centies legam , femper plus mihi dicere vi- debitur 3 quam dixerit, Philotheam , inquam , conflituas tibi velim quaf normam aut amuflim > ad quam vita tua rationes fingulas exigas diligenter, ataue conformes. Noti *luflerum , non folitarium , non exoticum vita genus fuadtt, Ced civile , fed nobile , fed temperatum , hoc ep , parabilent cuique vivendi modum , qui tamen folidam altingat per- ftiliontm t atque /anUitatem. X * ¥ir ‘ Vir tuf ji cujus coloribtis reprsfentari poffet , ajelat quis* piam } futurum , ut omnes in fui amorem potenter allice- ret attraberetque. Id , mco quidem judicio , cfi ajfecutus SALESIUS : usquc adeo tjus pulchritudincm Majefia- tem , decorem , vcnuflatem fuaviter, ad vivum e.vpri- mit , atauc oh octdos ponit. Et quod aque laudem ae vene- srationem ipji , nobis ■vero legentibus affeftum conciliat, ac propenfionem , Salvatorem prototypum fecutus , coepit ipfe primum facere > pojlea doccre , ut ejus vitam legere videan- tur, qui ejus conflia rimantur, faciliusque ejus pr recept um fequantur ii , auibus fe ant ca pofiiit in exemplum. Nobili ac locuplete natus e familia nobiliurn ritu in pietate , ac lit• ter is eruditus , in Vrincipum Rcgumquc Aulis, in domibus privatorum , in ccetibus alnicornm , in negotiis , in pietatis exercitamentis , omnibusque in laboribus, qui Epifcopum de - cent , it a honejle fanfteque -videmus eum nofiro avo rejplcn- duijfe , ut focordiam nojiram erubefcere cogamur, ac meri - to damnatam cenfeamus , quicunque confuetudines hominum , negotia, aut nobilitatis conditioncm caufamur , epo minus ■vitam in pietate ac fanti it at c tranjigere -valeamus. Gjuod dixi de Philotbea , de aureo Libro Divini amoris, ac de omnibus ac jingulis tanti Viri momimentis diRum velim f qua dum diurna noRurnacgue manu revolvo , omittere nc~ (jueo , quin ditla ejus pracipua, ac tjiiafi principia ejus doRrime, decerpam, ac feponam , qua mecum poftea otio- fus fubinde ruminem, ac rurfus deglutiam , ut in Juccum ac fanguinem transferam , quantum pojjim. Ita fentio 3 it a fitadeo tibi , Nepos optime , ji enim infpeRorem hunc individuum cornitem , f > quod Seneca etiam fiiadebat } Cenforem ac Magijlrum tibi conjlituas , ac femper preefen- tem habeas , ad cujus nutum te geras, nec me bujus meč sonjilii , nec te opera in id impenfa unquam paenitebit. Pi¬ ntam cum Horatio: Vive , vale , ji quid novifli rdi im • ijlis , candidus imperti, ji non , his utere mecum. Coloniet , die prima Aprilis f 1642. PRO- PROLOQUIUM AUCTORIS. Hanc , objecro , benigne Le Bor, Pra- , fationem legaš, ut tum tihi , tum mihi aliguatenus fatisjiat. Lorilega, & fertifica Glycera adeo fcite florum, e quibus ferta fua conficiebat, fitum & mixtionem diftinguere, ac va- riare nor at, ut iisdem e floribus diveriiffima fertorum genera concinnaret, adeo ut cum Paufias pi<3or fuo hanc texturse varietateng & genera fertorum ad contentionem expri- mere geftiret penicillo, eatenus omni arte fua pertingere nequiverit : neque enim in tot pifturas fuas genera & modos diftingue r )( 3 re te potem, quot GIycera fertorum genera iisdem e floribus contexebat. Ad eundem modum Spiritns Sanfti tanra cum varietate devodonis documenta ac praecepta, quae f&> mulorum fuorum & linguis, & calamis de« promit, femper difponit, ac digerit, ut cum femper una 8c eadem lit dočtrina, qui tamen circa eam funt difcurfus, multum difcrepenr, jdque pro diverfitate difpofttionis ac enodo¬ mni , juxta quos compofiti funt. Certe non podlim, non volo, non debeo in hac INTRODUCTIONE quidquam adferre, nifi quod a majoribus, & iis, qui ante nos fuere, eadem in materia eft pertračlatum. Iidem funt flores, amice Leftor, quos tibi offero, fed fertum ac fafciculus, quem ex iis concinnavi, ab illorum fafciculo difcre- pabir, ob diverfum, quo compofitus & di- ftintfus eft, modum. Quotquot de devotione fcripferum, omnes pene funt circa inftrucfionem eorum, qui a mundi commercio prorfus erant fequeftrati, verfati, aut faltem eam devodonis formam tradiderant, qute ad totalem hanc folitudi- nem viam fterneret. Meum vero propoli- tum 8c fčopus eft, inftruere, & edocere eos, qui qui mediis in urbibus, familiis, Sc in aula converfantur, quique ob vitte fese ftatum Sc cooditionem, commune quoddam vita; ge- nus, quoad exterioraj vivere tenentur: qui ftepe fub falfo cujusdam impoffibilitatis prae- textu ne quidem de vita devota ineunda. Sc capeflenda, cogitare volunt : atque ut nul. lum animal herbae, cui palma Chrifti nomen eft , Temina aut baccas guftare audet ; ita nullum hominem, quamdiu in mediis rerum Sc negotiorum temporalium turbis agit, ad pietatis Chriftiante palmam afpirare debere exiftimant. Ego vero ipfis declaro, ficuti margaritiferae conchae ita in mari vivunt, ut tamen nuliarn aquce marinae guttam admit- tant: & ficuti inlnfulis Calidonis fontes funt dulcium aquarum etiam in medio mari; Sc ficuti Pyramidte ita inrer ignes Sc flammas volitant, ut tamen alas non adurant ; pari modo vigorofum Sc conftantem hoc in mun- do taliter vivere pode, ut nullum ex eo hu- morem mundanum admittat, dulcis cujus¬ dam pietatis fontes inter amaras faeculi hujus undas reperiat, Sc ita inter terreftrium ap- petituum flammas volet, ut fanclorum defi- deriorum, quibus ad vitam devotam afpirat, alas non adurat. PerdifEcile hoc eft, fa- )( 4 teor.* teor : ideo vellem, plurimi omni huc cura incumberent, & quidem majore contentione & ardore, quam hactenus fecere. Unde iis, qui generofe & virilicer hoc aggredien- tur, ego utcumque debilis & parum ad hoc idoneus hac fcriptione mea aliquod adferre fiibfidium conor. Verum enim vero non eo animo, aut intentione hanc INTRO- DUCTIONEM fčripfi, ut in lucern ede- retur, aut juriš communis fierer : etenim cum anima quaedam, & honore & virtute vere confpicua, jam abhinc aliquo tempore gratiam a DEO, & defiderium accepiffec ad' vitam devotam afpirandi, ac meam fingula- tim hac in re opem & auxilium effiagiraflet; ego, qui pluribus ei eram nominibus ob- ftridhis, & jamdudum rnagnam ad hoc in- tentum in ea difpofitionem oblervaram, fol- licite admodum eam inftruxi, nihil, quod huc aliquo modo faceret, omittens : cum- que eam per quaecunque deliderio & ftatui ipfius convenirent, exercitia deduxiflem, ea- dem Si, fcripto commifla reliqui , ut, quo- ties necefle foret, ad illa recurreret etiam me abfente. Ipfa vero exinde illa commu- nicavic, Sc infpicienda dedit celebri, dodio £eque ac pioViro ( Rev.fcillcet Patri Joanni Fer- Ferrerio , Theol. 'Societatis JESU, tum Col- legii Camberienjis Reffiori) qui plurimos hinc juvari, & fručtum capere poke rarus, ve- liementer me eft ad ha?c ipfa prelo commir- tenda adhortatus. In quo mihi perfiiaden- do non magnam illum oportuit contentio- nem adhibere, quod illius amicitia in vo- luntatem meam plurimum juriš haberet, Sc magnam judicium illius in me audtoritatem. Porro, ut omnia Sc majorem fručlum fa- cerent, Sc legentibus gratiora acciderent, ea- dem relegi, Sc aliquam connexionem Sc or- dinem iis addidi, fimul etiam muka docu- menta Sc monita, quae propolito meo qua- drare videbantur, adjunxi, ita ramen omnia ea feci, ut vix ullum ad ea facienda otiurn fuppeceret. Quamobrem nihil hic videbis, quod exa£lum, aut elaboratum fit, fed tan- tmn quandam documentorum, Sc monitor rum congeriem bona fide propofitam, qiue Claris Sc intelligibilibus verbis (faltem ita facere ftudui & volui) propomcu De lin- gu« vero elegantia Sc ornaru lermonis ne cogitare quidem volui , utpote cui permul- ta alia curanda Sc agenda funt. Ciererum ad Philotheam fermonem & ver- ba mea converto : etenim dum ad commu> nem multarum utilitatem tendere cupio id, quod ad unam duntaxac juvandam primum confcripferam, illam nomine, quod omni¬ bus, quas devotiE effe volunt, commune eft C nam Philothea tantundem fonat, ac deno- tat, atque DEI amans, aut amatrix) vifum cft compellare. Itaque quod in his omnibus animam fpc-' člem &edoceam, quse per devotionis defii- derium ad amorem DEI a (pirat, hinc IN' TRODUCTIONEM hanc in quinque Partes film dilpartitus. In illarum prima per quajdam monita & exercida conor (im- plex nudumque Philothece deliderium in per- feclam & totalem refolutionem & propofi- tum commutare, quod etiam ipfa tandem polt generalem fuam confeffionem, per fo- lidam vivacemque proteftadonem (quam dein SS. Euchariftice fufceptio fequitur) concipit, &c emittit; in qua fe DEO fuo tradens, eura- que viciffim recipiens, in Ian£lum ejus amo- rem feliciter ingreditur. Hoc jam fačto, ut eam ulterius conducam, duos inbgnes ei ad in dies Divinae ejus Majeftati fefe magis ma- gis- gisque uniendum modos dedaro. Primo SS. Sacramentorum ufum, per qute bonus & benignus ille Dominus ad nos venir, dein fančtam orationem, qua ipfe nos ad fefe ar- trahit. Et circa duos hos tora fecunda Pars Verfatur. In tertia vero Parte illam doceo, plurimas illi virrutes, &quidem, quae ad ejus profeaum quam maxime conducunt, & fpe- člant, effe exercendas, attamen nonnili par- ticularia quaedam confilia quoad hasc ei tra- do, ea, inquam, quas nec aliunde, nec a fe- ipla facile comparare potuiffet. In quarta quasdam inimicorum ejus illi detego infidias & technas, modumque ei fuggero , quo rite fe ab iis expediar, & has non morata, in fanfto fuo propofito & opere ceepto ulterius progrediatur. Denique in quinta illam non- nihil a feipfa fevoco, quo fe aliquantulum reficiat, fpiritum refumat, vires reparet, ut poftea facilius in vita devota progredi, & proficere queat. /Etas & feculum praffens admodum va- rium eft & mirabilej & jam tum video fere plurimos, qui nonnili Religiolorum & alio- rum devotionern profefforum effe dieent, ram minutim & particulacim preecepta & exer- exercitia, quibus ad pietatem homines fn~ formentur, tradere, plus enim illa otii Sc temporis requirere, quam fuppetat Epifco- po, cui tam onerofa & lata, ac eft mea, Dicecefis curanda incumbit. Per htec nam- que mentem & intellectum, qui magni mo¬ menti rebus impendi& applicari debet, plus nimio diftrahi. Ego vero, Ledtor chariftime, tibi cum magno Dionyfio Areopagita reipondeo, pro- prie Sc ante omnia ad Epiibopos fpe&are, animas ad perfectionem adducere conari, quod eorum Ordo Sc gradus inter homines Sc in terra fupremus fit, ftcuti ipfe Seraphinorum Ordo inter čhoros Angelorum primas fert; adeo ut, quod illis fuppetit tempus Sc odum, nulli rei melius, quam huic queant impem dere. Veteres Epifbopi, Sc Sanfti Ecclefite Patres, faltem tam fedulo erga munus Sc of- ficium (uumEpifcopale afficiebantur, ac nos; interea tamen particulari quodam modo mul- tas, quae ipforum opem efflagitabant, ani¬ mas curare minime negligebant, uti ex ipft> rum Epiftolis videre eft, idque ad imitatio- nem Sc exemplum Apoftolorum, qui efto univerfum orbem terrarum in horreum Do- _ minicum inferre (atagerent, nihilominus fpft cas quasdam excellentiores fpeciali & parti- culari quodam ftudio colligebant. Quis ne- fcit Timotheum, Titum, Philemonem, The- clam, Appiam, chariflimos magni Apoftoli Pauli filios & Elias fuiffe; uti S. Marcum & Petronillam S. Petri? S. Petronillam, inquam, qu* , ut diferte & peregregie C. Baronius & Galonius oftendunt, noncarnalis, atfolum fpiritualis S. Petri filia fuit. Et, an non S. Joannes Epiftolarum fuarum Canonicarum unam piae Matron* Domin* Eleil* mittir, ac fcribit ? Difficile & laborioftim eft, fateor, ani- mas in particulari conducere: .at labor, qui iimul recreat, & conlblatur : unde labori meflorum & vindemiatorum perfimilis eft, nunquam magis gaudentium, quam dum ab opere obruuntur, & ex eo fe vix poftiint ex- pedire. Labor eft, qui hinc quidem defati- gat, fed illinc dulcedine quadam cor recreat, ac reftaurat, qu* in ipftim fufcipientes deri- vatur, uti cinnamomum fui per felicem Ara- biam geftatores vigorat, & vegetat. Ferunt tigridem, cum e raptis catulis unum, quem ci Venator invia, adillam remorandam, obji- cit, cit, interes dum is reliquos fecurn afportar, reperit, eum, quantumvis gravis fit & pon- derofus, in humeros reje&um ad incunabula referre, nec hoc illam onus ullatenus gra- vare, amor quippe ejus naturalis onus hoc in ea alleviar. Quanto ergo porius ac li- bentius animus & affedlus paternus animam, quam ad fandtam perfe&ionem afpirare velle . competit, curabit, & velur in finu fuo, ud mater infantem, geftabit, & ita quidem ut e caro & amico hoc onere nullam difficulta- tem Sc graviranem fentiat ? fed animus Sc af* fečhis paternus is haud dubie fit oportet : unde Apoftoli, & viri Apoftolici difčipulos fuos, non filiorum folum, fed Sc teneriori ctiam infantum nomine compellant. Caete- rum , miLeclor, de vita fcribo devota,non devotus,ut verum fatear,attamen non plane expers deiiderii ad devotionem perveniendi, & haec fola affedtio animurn mini addit, Sc excitat ad te efformandum pfus periculo verfantur, quod (efe nimis cico tnedici manibus fubduxerint? Ne furgatis, fuadec Propheta , ante lutem , /e d furgite , ppjt- quam federitis . Quare Sc ipie hane dodrinam practicavic; Sc jam lotus Sc emundatus, am- flius , Sc rurfus lavari expetit. Purgationis animce exercitium nonnifi una cum vita noftra finiri poteft, ac debeti Non eft ergo, quod ob imperfediones noftras tur- bemur; perfedio quippe noftra confiftit in eo 4 ut ipfas oppugnemus: oppugnare autem eas non polTemus, nifi videremus; nec exfupera- re, nifi ante oculos haberemusi Vidoria no~ ftra ineo fic3 non eft* ut ipfas non fentiamusj at in eo, ut iis non confentiamus. Porro iis conientire non eft, ab iis fubinde impeti 8c vulnerari: nam ad humilitatem ex* ercendam, convenit nos interdum in fpiritu* ali hoc conftidu vulnerari, ac fuccumbere; at non ante fumus vidi, quam aut vitam, aur animum amiferimus. Cteterum: imper- fediones, Sc peccata venialia fpiritualem no- bis vitam eripere non poflunt: etenim haeč non nifi mortali peccato deperdicurj hoc er* B a go ao Introdu&ioms ad vitam Hevotam gofolum curandum ac videndum, neanimum lila nos defpondere facianc. Liber a me Domine! ajebac Pfaltes, a pufillu- nimitate , & meticulofitate. Felices (ane in hoc vitiorum confličtu fumus, dum femper vičtoriam referimus, dummodo certare, & confligere velimus. CAP UT vi. De primo purgationis genere, (pice eji apec- catis mortalibns. P Rima , qus facienda eft purgatio, cft a pec- catis; ea autem fit per fanttum Sacraraen- tum pcenitentije. Proinde Confeflarium cibi delige, quam potes digniflimum: deinde ac- cipe unurn e libellis illis, qui ad conlcientias, quo rite confeffio inftituatur, adjuvandas com- pofiti lune, uti funt Ludov. Granatenlis, Vinc. Brunus, Fran. Arias, & Edm. Augerius; hos fedulo pervolve , & per peccara , & flngula punčta difcurre examinando, in quibus deli- queris & offenderis; fcilicet jam inde ab eo tempore, quo primum raiione uti ccepifti, ufque in prasfens, ornne vitx tuje curriculum percurrendo. Ec li memorije čute diffidas, quafi omnia retinere nequeas, fcripto com- ruitte, in quibus te offendifle DELIM depre- hendes. Elbi ergo peccaminofos , & mali- gnos confciencite tuje humores jam hoc modo p rje- _ Pan L Caput Vl _ 21 prsparaftT^ Sc~irTunum collegifti, eosdem fe- riodeteftare, &per,quam ferre cor tuum po- teft ,maximam contritionem , & diAplicentiam a te ejicere conare, quatuor lila peccati mala confiderando, quod videlicet per ipiutn DEI gratiam amiferis , quancum eft a parte tua, Coelum deferueris, secernos inferni cruciatus in te accerfleris , seterno DEI amori renun- tiaris. Vides, čredo, Philothea! me de ge¬ nerali totius virse confeflione loqui; qua: ( ut Verum fatear) non femper abfolute hic necefl- faria eft; tametfi interim norim, illam hocce in principio fummetibiuriiemfore: undeeam tibi quam maxime coniulo. Stepe namque conringit, ordinarias eorum, qui vicam com- niunein , & vulgarem agunt, confefliones naagnorum plenas effe defettuum: ecenim fas- pe fit, ut bomo fe ad earn minirne difponat, aut certe admodum parum , vel requificam, debitamque contritionem non habeat : imo v ero, non raro ad confeflionem accedit cum Cacita denuo ad peccatum redeundi » ( eo quod peccati occafionem evitare, ac vita e- cnendandae neceflaria media ufurpare detre. ftet ) voluntate. Porro in omnibus his ca- fibus generalis confeflio neceflaria eft, ac re. quiritur, quo anima tranquil!ecur , & in tu- Co collocetur. Adhsec ipfa generalis confei- ^0 nos ipfos nobis patefacit, & quales fumus °ftendit: ad falutarem de vita prteterita con- B 3 iufio- 22 Introduftionh ad vitam devotam fufionem, & erubefcentiam provocat: mife- ricordiam DEI admirari nos facit, urpote qui tam patientet nos exfpečfcavit: infuper corda noftra tranquillat: fpirirum ferenat: bona in nobis propolita excitat: Patri quoque noftro fpirituali occafionem dat ad convenientia con- ditioni noftrae monita, & confilia nobis fug- gerenda; animum denique nobis addit, ut in polt feciituris confeffionibus fiducialiter ei nos ipfos declaremus , & patefaciamus. Ergo de generali quadam cotdis noltri re-> novatione , pro univerfali anima: noftra ad DE UM omnipotentem converfione, idque per aggreflionem & fufcepdonem vita; devo* t* , loquendo, merito tibi, o Philothea! liane confeffionem generalen* confulere poftg videor. CAPUT VII. De fecunda purgatione , ab affettibur fcilicet, & inclinationibus erga peccatrm. O Mnes quidem Ifraelitae reipfa , & defačto iEgypto egreffi funt; fed non omnes af- fečtu & voluntate: hinc cum in deferto age- rent, plurimi ipforum murmurabant, & do- lebanc, quod ailia, & ollas carnium iEgypti non haberent. Sic & plurimi funt poeniten-> tes , qui defačto quidem peccatis egrediun- tur, affečfcum tamen erga eadetn nonexuunt: |d eft s proponunt quidem pofthac non ampli- us 23 _ P ar s J. Caput VII. us peccare; actamen quandam incra le amari- tudinem, & dolorem fentiunt, quod decella- bilibus illis q U as peccatum involvit, deleda- tionibus, & voluptatibus carere, & abftinere debeant. Animus quidem eorum peccato re- nuntiat, ab eoque fe fubducic; interim tamen verfus eam partem velur redeundo , faepe pro- fpečtat , & afFečtu vergic , quemadmoclum Lothi uxor Sodomam verfus defpečiabat. Sic quippe abftinent peccaco, ficuti aegrori melo- nibus, qui his ideo abrtinent, quod medicus ipfis rnortem, (i comedant, comminetur; ipd interim , quod abftinere debeant, inquieti funt, de eo loquuntur, inquirunt, num ali- quo iis modo velci liceac, ipfos faltern oifa- cere volunc, & beatos reputant eos , quibus eos comedere licet. Ad eundetn modum hi debiles, & languidi pcenitentes ad tempus quidem peccato abftinent; fed inviti, & re- Iudanter ; hinc vellent fibi liceret peccare, modo poltene damnationem evadere, quin Sc aliquo cum guftu,Scfenfu de peccato loquun- tur, eosque Itete agere exiftimant, Sc beatos reputant, qui ipfum admittunt. Qui vindi- ftam de inimico fuo capere ftatuit, confeftio- nem inftituensj voluntatemquidem fuam mu- tabic; paulo pod tamen inter amicos fuos agenti volupe ei erit de fua contentioneapud eos loqui, dicetque , ni DELIM timuiflet , haec & illa fefe fa&urum fuiffe, ac legem di- B 4 vi- 24 Introduciioiiis ad vitam devotam vinam quoad hoc ofifenfas, & injurias condo- nandi pundtum difficilem, & arduam efie, & optare fe, fas uc cuivis effec de injuriarr. in- ferentibus ulcionem capere. Quis non videt, miferum hunc, etiamfi extra peccatum fit, er- ga ipfum ramen plane propenfum effe, & af- fectu ferri; & licet reipfa extra iEgyptum fit, appetitu ramen, affedtu & voluntate adhuc in i^aJa hatrere, ad ailia, & cepaš, qua* ibidem commedere folebar, identidcm fufpirando; perinde ac mulier illa facir, quse licet illicitos jam amores fit perttefa, gaudec nihilominus ab amafiis amari, ambiri , & circumcingi? Hem! quam qui hujusmodi funt, in graviffi- mo periculo verfantur. Quod vero, Philochea! ad vitam devotam afpires, eamque confe&ari geftias; non folura ribi ipfum peccatum deferendum, fed & ani- mus ab omnibus a peccaco dependentibus af- fedtibus prorfus expurgandus eft. Nam prae- terquam , quod periculum effec, ne in illud aliquando relabereris, infelices hi affedtus ju- giter fpiricum tuum elanguidum redderent, itaque gravarent, & opprimerenc , uc bona opera prompte, diligencer, & frequenter exe» qui non poffet, in quo tamen vera devotio- nis effentia , & fubftantia confiftit. Porro; Anitnae, quse quidem e ftatu peccati egreffte, hos tamen affe&us, & languidas erga ipfum ptopenliones habenc, perfimiles funt , meo 2 5 Fars L Caput Vlil quidem judicio, puellis pallidum vultum ha- bencibus, quae quidem in fe segreta: non funt; at omnes earum ačtiones funt morbidaeete- nim comedunt fine fapore , dortniunt fine requie, rident fine animi hilaritate , & pro- ferpunc potius, quam incedunt: fic has ani- rnae bonum , quod faciunt, eo cum fpiritus languore, & animi laffirudine peragunt, ut a bonis fuis exercitiis ( quae & numero pauca, & affefitu exigua funt) oranem gratiara au- feranc, CAPUT VIII, Qua ratione fecunda hac purgatio injiitui queat . P Rima, & prsecipua, ad fecundam purgatio- nem perveniendi ratio, eft viva, & ve- bemens apprehenfio mali illius, quod pecca- tum nobis adfiert ; per hanc enim apprehen- fionem ad profundam & infignem quandarn contritionem pertingimus. Nam ficuci con- tritio ( dumrnodo vera fit ) quanrumlibet parva, accedente prsefertim Sacramentorum virtute, fufficienter nos ab omni peceato ex- purgat; ita dum eadem intenfa & vehemens eft, ab omnibus, qui peccatum fequuntur, affedibus nos emundat. Exiguum alicujus odium, & rancor facit, ut animo quidem a- verfiore fimus ab eo, quem odimus, nosque illius commercium fubterfugere compellit: at B 5 6 2 6 IntrodvEmu ad vitam devotam fi odium mortaleSc violentum (it, non modo eum , quem odio profequimur , fugimus Sc deteftamur; fed & omnium confanguineorum & amicorum ejus converfaticmem averfamur, Scabhorremus: imonequidem imaginem ejus, aut aliquid ad ipfum fpe&ans ferimus ; ita, dum poenicens peccatum fuum non nifi levi, tametfi vera, concritione odit, proponic qui- dem non amplius peccare; at, cum potenci, & animofa concritione ipfum execratur, non tantum ipfum, fed & omnes ejusdem aflfe&us, dependencias , condu&us, & tendentias ad peccandum deteftatur. Quocirca quantum poflibile eric , noftra nobis eft , Philothea ! augenda coritritio, & poenitudo, ut etiam ad minimas ufque peccati affinitates, & confan- guinitates fefe extendat. Sic S. Maria Mag¬ dalena fua in converfione ita omnem erga peccata, & dele&ationes, quas ex eis aliquan- do fenferac, fenfum, guftumque depofuit, ut nunquam exinde amplius de eo cogitarit. Et David ajebat, fe non folum peccatum, fed Se omnes ad iniquitatem vias , Sc femitas odio ha - buijfe. Atque in hoc vera animae rejuvene- fcentia, quam idem Propheta renovationi a- quilas comparat, confiftit. Ut autem ad hanc, quam dixi, apprehen- fionem, 8c contritionem pertingas, in fequen- tibus te meditationibus ferio exerceas opor- eet: quaj, fi rite, debiteque exerceantur, non folum V ar s I. Caput IX. 2 7 folum peccatum, fed& primarias quasque er- ga ipfum affe&iones , concurrente DE] gra- tia 5 ex anitnoruo eradicabunt. Namadhunc eas ufum , & finem prascipue , & exprefle Concinnavi. Tu vero eas confequenter, imam poftaliam, uti eas affignavi, ufurpabis; fed unarn duntaxat qualibec die capiendo, quam mane, fi fieri potefl, inPdtues ( hoc enim tem- pus eft ad quaslibet Spiritus a&iones, & ex« ercitia peragenda maximeopportunum) eam» que deinde per reliquum diei tecum rumina* bis. Si vero nondum nofti, qua ratione te meditari oporteat, legito ea, quce in fecunda operiš hujus parre fcribentur, CAPUT IX. MEDITATIO P RIMA. De Creatione, /. Colloca te in D El pr£fentia, II. Illum ora , ut tibi infpiret cogitanda. P R-imo : Confidera, non nifi cot annos ef- fluxiffe, ex quo in mundo efle coepifti, & ante quos in eo non eras; & efie tuum me- rum fuiffe nihil. Ubinam eramus, anima mea! ante illud tempus ? Tančo jam tempore mundus duraverat, & fleterat, nullaque pror- fus adhuc noftri erat mentio! Se- 2 8 , htmduttioms ad vitem devoiam Secundo : DELIŠ ex hoc nihilo prodjre tc fecit, & eduxit, ut tibi daret id, quod es;non quod te opus haberet, fed duntaxat e fola fua mifericordia & bonicate, Tertio: Confidera effe, quod DELIŠ tibi dedič; eft enim id primutn effe mundi vifibi- ]is, & vicae fempicernse , perfečt£eque cum di¬ vina Majeftate unionis capax. JEFECTUS, ET P ROPOSITJ. Primo humilia te profunde coram DEO, & dic cum Vate Regio: Ego Velut Njhilum Ante Te, Domine! & quomodo recordatus es mei, lit me crearis? Eras, o anima mea! in antiquum iliud nihi! abforpta, & etiamnum abforpta effes, nifi DELIŠ inde te eduxiffetj & quid, qu£efo, in illo nihilo ageres? Secundo, age DEOgratias ,dicens: o quan- tum tibi, o magne & benefice Creator ! de- beo, quod me in nihilo meo quserere digna- tus fis, ut me per mifericordiam tuam faceres eam , quaj modo fum ? Quid, quEefo, unquam faciam, ut digne& prout oportetnomini tuo magno benedicam, & immenffe bonitad tuas £equivalentes gratias agam? Tertio , confunde te : fed, eheu Creator mi! adeo me tibi per a morem , & obfequium non univi, ut per inordinatos, & effhenes appetitus, & affečtus malos plane me tibi re- bellem oftenderim, a te recedens & me fub- ducens, quo peccato adhaererem, non magis boni- Pan 1. Caput IX. 29 bonitatem tuam honoraos, & reverens, quam fi creacor meus non exftitifl'es. Quarco: Dejicete coram DEO : Noriš, o anima! Dominum tuum efle DEUM 5 ipfe fe- c, £ te, non tu teipfam: opus manum tuarum Eum, Domine l Quamobrem nolo poit hac amplius in me- naecipfa mihi complacere, utpote qute a parte mea nihil fum. Quid fuperbis pluvis & ci- nis? imo vero merum nihil, quid te exaltas? ucque me humiliem, hoc & hoc facere volo: tales & tales contumelias, vilipendia, vitupe- riatolerare, vitam mutare, Creatorem meum pofthac fequi, & adhamere, meoue ob id efle, quod mihi dedič, felicem & honoratam repu- tare , ipfum ad voluntati ejus totaliter obfe- quendum impendens, idque per media, qu® mihi fuggerentur, & quse a Patre meo fpiri- tuali fcifeitabor. C 0 N C L U S 10. Primo gratias age DEO: BenediCj anima tnea! Dominum , & omnia quse intra me funt, oomini fančtoejus: ejusnamque bonitaseni- hilo me eduxic,& mifericordia ejus creavitme. Secundo Offer: OfFero tibi, DELIŠ meus! ex toto corde meo id efle, quod ante mihi de- difti, ipsumque tibi dedico , & confecro. Tertio Ora: Corrobora & conforca me, DEUS meus! in tulce affečtibus, & propofi- tis 5 ° htroduttionis act vitam devotarn tis meis. To gos , o fančtiffima Virgo! filii tui mifericordiaJ commenda, uci & omnesiU los, pro quibus cmare teneor, & c. Pater nojler , Ave Maria . Oratione ablbluta, paululum obambulan- do , parvulum devotionis faiciculum e con** fiderationibus, quas perpendifti, tibi colligi- to, quem deinde toto diei tempore olfacias , 6 naribus veluc admoveas. CAPTIT X. MEDITA TlO SECUNDA. De fine, ob quem conditi fumus. /. In DElconfpeSu te conftitue■. H. Eum precare , ut tibi co-ntanda infpiret. # P ilimo: Non ideo te DEUS hoc in mundo conftiruit, quod in aliquo te opus ha* berer, qux ei prorfus inutilis es; fed tantum uc fuam in te bonitacfem exerceret, fuam tibi gratiam , & gloriam tribuendo; Idcirco tibi dedit intelle&um , ad eum cognofcendum; memoriam , uc per hanc iJlius recordareris ; voluncatem , ad eum amandurn; imaginatio* inem, ut hujus ope, & adminiculo, iliius tibi beneficia reprsefentares; oculos, ad operum illius mirabilia conternplanda;Iinguam ad eum laudandum j ac Oc de reliquis faculcatibus* ^ Vars L Capui X . 3 * Secundo; Cum hac de caula creata, & in hoc mundo collocata fis; omnes , quae huic direfte contrariantur , a&iones rejiciendae ri¬ bi iunt, & evitandse, quxque ad finem hunc affequendum nihil omnino conducunt , cen v anx, & fuperfiuas contemnendze. Tertio: Confidera mundi hujus , & mun* danorum miferiam, ac csecitacem , utpote qul de hoc ne cogitant quidem, verum ita vivuntj, perinde ac fi crederent, non ad aliud fe con* ditos effe, quam ad domos conftruendas, ar* bores plantandas , divitias coacervandas, & nugas agendas. AFFECTUS , ET PROPO SIT A. Primo Confunde te, fuam anima tuše mi¬ feriam , & ctecitatem exprobando; utpote quae tanta antehac fuit, ut de his omnibus raro , aut fortaffe nunquam cogicarit. Ah ! C inqui- a es) quid cogitabam , DEUS meus! cum de te non cogitabam ? cujus rei recordabar , cum tui oblivHcebar? quid quaefo, amabam,tum te non amabam? ipfa veritate, eheu ! refici, & pafci debebam; & mera me implebam vani- tate , mundoque ferviebam , qui tamen ad thihi ferviendum fačtus eft. Secundo Vitam tranfadam deteftare. Re- niintio vobis, o vanae &inutiles cogitationes! abrenuntio vobis ^ deteftabiles & irivoke re* cordationes ! repudio vos, amicicise infidaj, & perfid«, ob!equia amiHa St infelicia, gra- tifica* 32 IntroduBionu ad vitam devotam tificacinnes ingratae, & co rt) p lačen tis difpli- eentes, & moleftae! Tertio: Converte te ad DFUM. Tu vero o DEIIS & fervator meus! pofthac unicum co- girationum mearum obfedtum eris; & nun- quam u11is cogitationibus, quse cibi difplice- ant, antmum meum finam intendere; & me- moria mea , quoad vivam, nihil nifi bonita- tis tuše tam benigne erga me exercicae magni- tudinem pervolvet. Tu eris unica? cordis met delicise, & affe&uum meorum dulcedo* Itaque tales, ac tales nugse, quibus me ap- plicabam; talia vana exercitia, quibus mein- tegros dies impendebam; caies, & tales af- fe&us, qui animum, & cor meum prorfus ad ferapiebant,pofthacmihi horrorieruntjhunC ad fi'nem his, & illis remediis utar. C 0 N C L U S I (X Uprimo DEO gratias age, qui ad tam ex- cellentem finem te creavit: Fecifli me, Do¬ mine! propter te, ut glorise tuše immenfitace se ter n um fruar : quando vero eadem digna ero? & quando te, prout oporcet, & offici- um meum exigic, benedicam? Secundo: OfFer. Offero cibi, Amantifitms Creator meus ! omnes hofce affedtus , & pro- pofita , idaue ex trna anima, & ex toto cor- de meo, Ter- 33 Pars L Caput XI- Tertio: Roga. Rogo te, Domine! ut fu- fpiria, & vota mea tibi placeanc, fan£temque benediftionem tuam animce meče impercias, ut haceadem adimplere podit, i_dque perfan- guinis filii tui in cruce effufi meritum, &c. Pater nojler, Ave Maria. Concinna fafciculum devotionis, ut fupra. CAPUT XI. MEDI TA T10 TERTIA. De divinis beneficiis. I. DEO te prtfentem jifle. II. Eum roga, ut tihi cogitanda infpiret. P Rimo : Confidera dona, & beneficia cor- poralia, quce DEIIS ribi dedit: quale ni- mirum corpus; qualia adipfum fuftentandum media, & commoditates; qualem fanitatem; quales confolationes eilicicas; quales amicos; qualia fiibfidia. Sed dum hsc confideras, confidera fimul tam mulcos alios, qui plures, & digniores quamtu funt, & tamen hifce be¬ neficiis dedicuuntur; horum namqne alii cor¬ pus habent mancum ; alii. valetudinem infir- mam; alii membra luxata , & fra&a; alii op- probriis, contemptui hominum, & ignomi- nis expofici funt; alii paupertate premuntur; te autem DEUS adeo miferum, & abječtum cfle noluic. C Se- 34 hrtroduElionis acl vitant devotam Secundo : Perpende dorsa anirni tui; &c quam muki in mundo sirit ftupidi, furiofi & inianD cur autem tu de horum numero non es? quia DEUS tihi benefacere voluit. Quam muki item funt, qui inter agreftes, & futnma in re- rum infcida funt educati? Divina autem be- nignitas, & providencia difpofiiit 3 ut tu civi« liter, & honefle educareris. Terdo : Perpende cecum Philothea ! bene- ficia ipiritualia. Es namque de numero filia- rum Ecelefias; jam inde a pueritia fui nodd- am DEUS tibi tradidit, quoties te Sacramen- torum fuorum fecit pardcipem. Quoties tibi infpiradoneš bonas , & illuftradones inter- nas dedič? quodes, quo vicam emendares,te coarguit, ac reprehendit? quoties tua pecca- ta tibi condonavic? quoties e pradentiflimo pereundi, in quod te conjeceras, periculo te eduxic? & omnibus iliis annis cranfačtis, an non vel aliquod otium , & commodicarem ha- buifti, ad in anjais tu* bonis proficiendum? vide ergo fiogiladm , & enucleate, quam tibi DEUS benignus, & beneficus fuerit. AFFECTUS , ET P RO P O SIT J. Primo:DEI bonitatem admirare. Quam DEUS erga me bonus eft, quam munibcus! quam cor tuum , Doumne! dives eft in miTe- ricordia , & in benignitate liberale 1 narre- mus in EEternu.m , anima mea’ quanta is nobis beneficia conculerit, & fecerit. Se- Var .r L Caput XI. __ 35 _ Secundo: Tuam admirare ingratitudinem. At quid ego fum, Domine! ut tu mei memo- ftarn habeas ? Ah ! quanca mea indignitas ! Beneficia tua pedibus quodammodo proculca- v * 5 gratias tuas inhonoravi ; iis ad fuprema: tu ® bonitatis abufum, & conremptum ufa fum ; & ingratitudinis mete aby(Tum abyffo gfaciee, & favoris tui ex adverfo objeci. Tertio: Excita te ad gratitudinem. Eja er- S° cor tneum ! Magno huic benefadlori tuo n °lj efle infidele , ingratum , & perfiduin. Quid ? nonne ex hoc momento DEO fubje- eric anima mea , qui in me tot mirabilia, ^ beneficia eft operatus ‘{ Quarto: Corpus itaque tuum , Philothea! a b his, & illis voluptatibus fequeftra, & DEI c ontra obfequio illud mancipa, utpote qui tanta illius caufa prseftitit: animam vero tuam ad illum cognofcendurn, & agnofcendum ap- P'ica ; idque per talia, & talia exercitia , quae ad hoc requiruntur. Et quse funt in Ecclelia ad tui falvationem , & DELIM amandum me- Jia inftituta, ftudiofe, & diligenter ufurpa. a iinc orationem frequentabo, & Sandta S3cra- ^enta, Sandtum DEI verbum audiam, inlpi- r aciones, & confilia divina ufurpabo. CON C L USI 0. Primo: Gratias age DEO, quod tibi jam c Qtum, quse illi prarftare teneris, nec non C 2 omnium 3 6 IntroduBmis cul vitam devotam orrinium beneficiorum ante reoepcorum noti- tiam dederic. Secundo: Offer il!i cor cum omnibus pro> pofitis cuis. Terno: Preeare, utrobur ti'bi det ad eadeffl fideliter pračticanda, idqoe per meritum mor* tis fiiii ejus; ; prteterea B.Virginis, Sc ornnimfl Santtorum patrocinium implora. Pater nofter , Ave Maria. Collige fafciculum fpiritualem, ut fupra. CAFUT XII. MEDITA T10 QUAR TA. De Peccatis. L Conflitue te coram DEO. II. lllum roga , ut tibi cogitanda infpiret. P Rimo: Confidera 3 a quanto jam tempere peccare inceperis; & quantum jamindea primoillo principio peccata in corde tuo mul- tiplicata fint: & quomodo lingulis diebus i;la contra DE UM, temetipfuin, Sc proximutn opere, verbo, defiderio, & cogitationibus adauxeris. Secundo: Revolve pravas tuas inclinatio" nes; Sf quomodo eas fis fecuta. Ec exhifce duobus punčtis nocabis, peccata tua, & cul" pas fuper capiilos capicis cui ; quin & fliper Fars I. Caput XII. 37 arenam, quse eft in littore maris, efte muiti- phcata. TIM ^ eccatum ingratitudinis erga DE- UM leparatim confidera; quod nimirum eft peccatum generale, fe Tuper omnia aiia pecca- ta diffundcns, eaque infinities enormiora, & graviora reddens. Videergo, quotnam ribi EUS beneficia pratftiterit; te vero omnibus £°ntra donatorem, & coilacorem tuum abu- Ur ^ efte: acque inprimis, quot fancVas infpi- r? Cl °nes neglexeris : quot Sanitos DEI inftin- * us inutiles, & fruftraneos reddideris : & i majus eft) quoties Sacramenta tanta l jfcepifti 5 & ubinam funt eorum frudus, u- lna na pretiofa illa moniiia, quibus diledifli- ^ us ftmnfus tuus te condecorarat ? omnia fub iniquitacibus tuis teda delituerunt. yna edam prajparadone animi eadem recepi- 1 ? Perpende tecum hanc ingratitudinero, ^ u °d, cum DELIŠ tam impenfe te confedacus lc a d te falvandam, ut Temper ab illo aufu- § er * s , in interitum tuurn properans. AFFECTUS , ET PROPOS1TJ. Primo:Ob miferiam, & indignicatem tuam Prubefce, & confundere. Quomodo, o DEUS •fieus! in confpedu tuo comparere audebo? «heu j non Tum nifi mundi apoftema, & ingra- t itudinis, & iniquitatis fentina, fierine po- te ft, adeo me perfidam fuifl'e,ut ne unus qui- C 3 dem 3 8 Introduftionis ad vitam devotam dem fenfus meus, nec ima animae meae po- tentiarum fuerit, quam non inquinarim, vio- larim, corruperim; ac ne unus quidein vit# meae dies eftluxerit, quo non pravos affečtus produxerim V Itane me Creacoris mei benefi' cia remunerari, & effufo Redemptoris me' fanguini refpondere,& par pari referre opor* tebat? Secundo: Veniamroga, & ad Domini pe- des te,perinde ac filius quidam prodjgus,Ma* ria queedam Magdalena, & ranquam mulier illa plurimis adulteriis infamis, abjiciens dic; Miferere Domine indigniflimae hujus peecatri« cisT ah, vive compamonis fons, mifereat te mifellte hujus prsevaricatricis. Temo : Vica: emendationero propone. Noti amplius, Domine, non amplius, mediant® gram cua, non amplius pofthac me peccato tradam, & exp!icabo. Eheu ! nimis quarfl multum ipfum hattenus amavi; jam vero ipfum deteftor, ceque amplečtor. Tibi,oPa* ter mifericordite! volo vivere, & in te mori« Quarto : Quo praecerita peccaca deleaiHi ulcronee, & animofe me accufabo ; & fl e unum quidem re!inquam, quod non expel' lam, & effugem. Quinto: Faciam, quidquid poffum ad fibr^S ejus e corde meo penicus evellendas, ac pr#' lcrtim talium, ac talium, quae mihi plus mO' leftiarum inferunt, & maxime infeftant. Scx- _ Pan L Caput XIII. 39 Sexco: Quo autem melius idfaciam, am- pledar conftanter omnia, quae mihifugge- rentur confilia, & monita; & nimquam fatis ro^feciffe putabo, ad tam ingentes, & gra- Ves defedtus reparandos. C 0 N C L U S 10. Primo : Gratias age D E O, qui te usque J n hanc horam tam patienter exfpe&avic, Sc “Onos hos affedtus tibi fuggeflit. Secundo : Cor tuum ilh offer, ad eos ope- re exequendos. Tertio : Eum precare, ut tibi ad eosdem fideliter pradticandos vires det, idque per me- r itum Filii ejus; invoca quoque B. V. & San- ^°rum patrocinium. Pater nofler, Ave Maria. Collige fafciculum fpiritualem, ut fupra. CAPUT XIII. MEDITA! 10 0.UINTA. De Morte. U Conftitue te in pr£fentia DEL U' lllius gratiam expoJ'ce. Imaginare te pra morbi gravitate ad extrema redatiam in lecto mor tnali deciimbere , adeo, ut nulla tibi Jpes evadendi ajfulgeat. pRimo: Confidera incerticudinem diei mor- tis tuše. Seme! te, o anima mea! ex hoc c °tpore emigrare oportebit. At quando hoc C 4 con- 40 Introduclionis acl vitam devotam continget ¥ in hieme, an in aftate? in urbe- ne, an rure ? nočtu, an incerdiuV improvi- fone, an exfpečbatQ, & advertenter? an hoc e morbo, an morte cafuali ¥ otiumne, ac tem- pus peccatorum confeflionis inftituends ribi eric, an non ? Confeffarium, auc Patrem tuum fpiricualem apud te habebis, an non? Horum omnium, eheu ! nibii certo [cimus. Hoc duntaxat certum eft, nos morituros, & femper opinato celerius, & citius. Secundo; Confidera raundum hunc, quod ad te fpečtac, tum finiendum, & iliius cibl quidem nihil tune amplius reliquum forej ilium ante oculos tuos invertendurri, & ra¬ men in fe perm a n fu m m. Ec vere; etenim voluptates, vanitates, mundana gaudia, & vani afFe&us; tune ribi ceu inania phantafma- ta, & evanidas nubeculse videbuncur. Ah mifera ! quasnam ob nugas, & chimteras DEIIM meum ofFendi ¥ nam videbis cunc> nos DELIM propter nihilum derdiquiffe. De- votio, & bona opera contra, tune tibi valdč defiderabilia, & dulcia videbuntur. Cur au- tem amcenam, & jucundam hanc vitam non furn fecuta ¥ Tune quoque peccata, qua’ exi' gua ante videbantur, montium inftar vafta* & gravia videbuntur, devotio vero tu.a ni- mis quam exig.ua, Tertio: Perpende tecum magnum illud, & trifte fupremum vale, quod anima tua mu0' do Vars I Caput XIII. 41 *T ~—7-«* 7-*-*----—---- —; - 00 huic inferiori dabic, Valedicet fiquidem divitiis, vanitatibus, & inanibus fodaiitiis, voiuptatibus, lufibus, recreationibus, ami- c j s item & vicinis, confanguineis, filiis, ma¬ mo, uxori, denique omnibus omnino crea- turis: fumma, etiarn corpori fuo, quod pal- ^idutn, horridum, luridum, deforme, & pu- tr idum relinquec. Quarto ; Quam omnes fatagent, & ferio accingent, ad exfangue illud corpus inde atnovendum, & in terrs vifceribus abfcon- d endum; &, iilo jam fepulto, vix ullum am- plius de te cogitaturum, nec amplius uilam tu i memoriam fore,perinde atque tu vix un- S^am de aliis mortuis, dum viveres, cogita* fti* Dicent quidem de te : Requkfcat in pace! dein nihil amplius. Quam, o mors ! digna e . s ? quae perpendaris; quam vero ipfa immi- & imptecabilis es. % Quinto: Cogita,animam corpore jam egre* dientem, viam fuam ingredi, five ad dex- lt am, five ad finiftram. Ah! quo nam abi- bit tua ? quarnnam inibit viam? non aliam c erte, quam illam, quam in hoc mundo ini- te Goepit. AFFECTUS, ET PROPOSITA. Primo: Ora D EIIM, teque intra brachia e )Us conjice. Tume, quaTo, Domine! pro die iila tremenda, in tuarn protečtionem, & Stelam recipe $ fac, obfecro, mihi borara C 5 illana 4 2 Introduttionis ad vitam devotam illam felicem, & favorabilem; reliqux vero omnes vitae horae potius mihi triftes fint, & amarae. Secundo: Mundum defpice. Cum horam nefciam, qua tu mihi, o munde ! relinquen' dus fis, nolo pofthac amplius tibi adhserere. Sinite me, quaefo, chariffimi amici, affines, & contubernales mei, vos pofthac non alio affečtu, & amicitia profequi, quam fančto, qui in xternum durare queat. Ad quid enim tali amicitia vobis uniar, & conjungar, ut vinculum & unionem ejus poftea cogamur abrumpere? Ad hanc horam ergo me pratparare volo, & eam folicitudinem, & diligentiam adhibe- re, qux ad tranfitum illum feliciter facien- dum requiritur. Confcientiae mex ftatum, quantum mihi poffibile eric, in tuco coiloca- re, & tales defe&us emendare mihi propoft- tum eft. C 0 N C L UmS 10. DE O Opt. Max. ob hxc propofita, qux tibi fuggeflitjgratias agito; Majeftatique ejus, eadem offerto: eum quoque roga, ut mor- tem tuam felicem reddat. Beatse Virginis, & Sančtorum opetn adhoc lmplora. Pater nofter, Ave Maria. Fafcidulum myn hae hic tibi coHigito. 43 _ P ar s L Caput XIV. CAFUT 'XW. meditatio sekta. De Judicio. Itnaginare te mam DEO confiftere. H- Kum roga , ut cogitanda tihi infpirare dignetur. P Rimo: Tandem poft rempus, quod DEUS mundi hujus durationi prsefinivit, evolu- tu m,poftqoe plurima figna, Schorrenda pra?- fegia, & prsenuntia, quibus vifis homines are- ftenc prae horrore, & pavore; ignis inftar di- Wii fuperadveniens, univerfam terrse fuper- ficietn ita comburec, atqaein cineres redigec, nihil eorum, quas jam in i!la videmus, ab e ° futurum fic immune, & excipiendum. Secundo: Poft hoc flammarum, & fulmi- diluvium, homines omnes ( prserer eos, S u i jam refurrexere) e terra redivivi refur- genc, & ad vocem Archangeli in valle Jo- ftphac comparebunt, fed quo, eheu! cum di- ^ r imine?nam hi quidem in gloriofis, & fu!- gidis hi apparebuntcorporibus; alii in fcedis, & horrendis. Tercio : Perpende Majeftatem, in qua fum- hms ipfe Judex adveniec, omnibus enim An- Selis, & Sančtis eric circumdatus , & ante fe babebit Crucem fuam fole ipTo rutilantiorem, gratise fignum erk bouis, indignationis , & rigoris improbis, Quar- 44 IntroduEUonis ad vitam devotam Quarta: Suprernus hic Judex terribili juf- fu fuo, qui quam primutn eciam executioni mandabitur, bonos fequeftrabic a malis, ilios quidem ad dextram fuam , hos ad finiftram colloeaturus. Sterna haec feparatio eric, & poftillatn nunquam amplius ucraque hasc pars invicem videbunt , auc unum in locum cbn- venient. Quinto; S9queftratione hac pera&a, & li- bris confcientiarum apercis, liquido patebic hinc improborum malitia, & quo DEUM con- tempfere , negleiftus ; illuc vero proborum pcenkentia, gratise a DEO acceptas effečtus: adeo, ut nihil illic abfconditum fucurum lit. Quantam illi quidem, DEUS bone! ibi fen- tienc confufionem , hi vero confolationem. Sexto: Perpende tccum fupremam Judicis adverfus reprobos (ententiam : Ite malediHi in ignem £ternum , qui paratus eft diabolo , & Juge- lis ejus. Qua; verba adeo gravia mature, & cxačte tecum velim examines. Ite , inquit, eft id verbum perpetuae reječtionis, qua DEUS hujusmodi fceleracos a fe rejicit, teternum eos a facie fua ablegans, & effugans. Dein, vocat eos malediffos : quam gravis, o anima mea! htec eft maledičtio? maledičtio eft ge- neralis, quae omnia quotquoc funt, in fe(e mala complečticur ; maledičtio irrevocabilis, quse qmnia tempora, quin & ipfam teterni- tatem involvit. Addir, in ignem £ternum: con- fide* _ _ __ V ar s l Caput XIV. , 45 fidera , & intuere } o anima mea ! longam hanc stčrnitatem. Quam, o arerna poena- rum teterniras , cerribilis tu es, & horrenda! Septimo: Contrariam, qute in bonos fere- tur > fententiam confidera. Venite, inquit Ju- ^ ex 5 ( e(l hoc fuave verbum falutis , quo DEUS nos ad fe trahit, atque intra bonicatis fuae finum recipic ) Benedikti Patris mei. O Ca ra, & opcabilis, benedidiio, quse omnem benedidtionem compledtitur ! p offidete faratum Dobiš regnnm ,a conftitutionemundi. iiem ! quan- tum hoc, DELIŠ bone, beneficium eft! nam re gnum hoc nunquam habebic finem. AFFECTUS , ET PROPOSITA. Primo: Contremifcas, & paveas, o anima 1Tle a! dum htec recordaris. Quis, o DEUS ^eus! pro die illa fecuram me reddat,in qua c °lumn£e coe!i prše pavore contremifcent ? Secundo : Peccaca ttia deteftare, quas fola le in horrenda illa die perdere, & damnare poffunc. Jam me hic dijudicare volo, ut ibi ^on judicet: jam confcientiam meam exami- ^te, meque condemnare, accufare, & emen- ^ a fe, ne me Judex in terribili iHo die con- ^rcmet, quo circa jam confitebor, & faluta- * Ia neceflariaque confilia ampledtar, &c. CONCLUSIO. pEO gratiasage, qui tibi modum, & oc- Qa fionem fuggeffic falutis tute in diem illum a Ge- 46 Introduciionif ad vitatn devotam affecurandaj, nec non tempus pocnitentiae fa* ciendx eonceffir. Cor cuum, ad il!am faciendam il!i ofFer. Iilum ora, gratiam tibi debice officio tuo fungendi concedat. Pater nofter , Ave Maria. Collige fafciculum. CAFUT XV. MEDITA T10 S EP TIM A. De Inferno. t. Finge te coram 'divina Majeftate conflitutaift ejje. t II. Humilia te, ejusque opsm implora . III. Imaginatione tibi depinge urbem quandam te * nebrofam , fulphure & pice graveolenti mdi- que ardentem, & civibus egredi ex Ula noit valentibus plenijfimam. F .imo : Damnati in infernali abyffo per* inde funt conftituri, atque in urbe illa in' fortunata, quam nobis depinximus, in qu 3 inefFabilia id omnibus fenfibus, & mero bris fuis tormenta patiuntur; nam ficuci omnes fenlias fuos & membra peccato impenderunt» ita & in omnibus membris & fenfibus pcena 5 peccato debiras fuftinebunt ; Ccull quidein> propter lafcivos & vecitos afpe&us, horribil 1 cacodsemonum intuicu, & tnferni vifione tor* que» Pars I. Caput XV. 47 tjuebuntur; aures vero, quod e rerum veti- tarum 6c improbarum auditione voluptatem coeperint, aliud quam comploratus, lamenca defperancium, indignationes, non audient, ^ fic de cscceris. Secundo : Prteter omnia illa tormenta fen- effe aliud longe gravius; ipfa, inquaro, §‘oriae coeleftis carentia & amiflio, a qua in ^ternum exclufi funt, quamque nunquam vi- dere dabicur. Si enim Abfalon amabilis & Sjatioli vultus patris fui David carentiam exi- * 10 fuo graviorem & amariorem duxit; quatn, K LIS bone! amarum , & triffce eric, fuavi ^ amabili vuicu ac confpečtu tuo aeternum PHvari. , Tertio : Perpende inprimis, & quam ma- x mie, tormentorum tuorum teternicatem, fola infernum reddic intolerabilem. Si ®pim vel pulex, qui in aurem irrepfic, fi mo- ^cse febriculte seftus brevem nodtem, lon- p ar n adeo & moleftam tibi videri fack,quam ■ane erlt terribilis illa aeternitatis nox, toc t0r rnentis comicata? Ex hac autem aeternita- l . e nafcitur teterna defperatio, blafphemiič, & lfi fimta rabies. AFFECTUS, ET PROPOSITA. ^ Animam cuam perterrefac verbis jllis Job: A °terisne, o anima mea ! habitare in teter- cum ardoribus illis fempiternis, & cum igo e 48 IntroduBionif ad vitctm dcvotam igne ilio devorance ? Quid ? DEumne tuuifl in Kternum deferere, & amirtere cupis? Confitere, id te a!iquando promeritam effe, & quidem toties; porro poflhac altana viam inire volo, cur enim in abyffum illarn defcendam? Ergo boe, & illo modo peccatum, quod folum mihi mortem hanc tecernam adferre poteft, evicare conabor. Gratias age, teipfum ofFer, & preeare, ut fupra. CAP tl T XVI. MEDITA TIO OCTA V A, De Coclo. I, Conflitue te in DEI prgfentia. II. Opem divinam implora. P Rimo: Confidera no&em quandam fere- nam , & ftellis toto Casio collucentibns claram; & cogita, quam jucundum (it videre coelum, tanta fiderum multitudine , & vari- etate diftinčtum. Conjunge jam bujus no- čtis pulehritudinem com pulehritudine fudi, & fereni cujusdam diei, adeo ut ipfa Soliš clatitas afpe&uin ftellarum , & Lllnae vifutfl non impediat ; ac deinde apud temetipfatfl audačterdicico, omnem hanc pulchritudineifl fimul conjun&am nihil effe, ii cum pulchri- tudi- L Pan l C a pat XVI _ 4 , tu dine, & escellentia coeli comparetur. Ah, S u atn locus ille defiderabihV, & optabilis eft! ^uam civitas illa pretiofa ! . $ e cundo: Confidera civium, & beatir illius C!v Kacis incolarum nobiliratem, pulchricudi* ac mulcicudinem, milliones il!os mil- ‘ ! onum Angelorum , Cherubinofum, & Sera. Phinorutn; copiam illam Apoftolorum, Mar- ^um, ConfefTorum, Virginum, acSančb- mulierum, quorum omnium numerus innumerabilis. O quam focietas illa bea« ta > & felix eft ! quorum rninimum videre de- ie ftabilius eft, quam univerfum fimul mun* ; quid ergo eric, videre omnes fimul ? ' ed > o DEUS bone! quam illi felices funt! temper quippe canunc fuave amoris seterni ? ar )ricum, femper in conftanti Isetitia?, & non lr| terrupco gaudio agunt, inexplicabilem fibi ^tuo adferunt latitiam, & beatae, & in- ^flolubilis crujusdem focietatis confolatione * r uuntur. Tertio: Cogita denique, quantum eorum P^nium fit bonum, quod DEO fruantur, qui ^cundiflimo fuo confpedu eos sternum bear, ^ recreat, atque inde quantam in animos ® 0r um deliciarum, & gaudiorum abyfturr\ in* Ecquod enim eft bonum, fuo iemper j, r incipi adeffe? funt ibi quoque licur beatifi ll JTia: quaedam aves in aere cceloque divinita* tls (aquo undequaque incredibilibus deliciiS P per* 50 Introduttionis ad vitam devotam perfunduntur, & circumcinguntur) perpetuo volicantes, & cancillantes. Ibi quisque cer- tatim, & fine ulla semulatione, quam poteft oprime, Creatoris fiti laudes decantac, di- cens : Efto in seternum benedidus, duleiffi' me, & fupreme Creator, & Salvator nofter, qui adeo nobis bonus es, tuamque gloriarn nobis tam liberaliter communicas. Ipfequo- que DEUS viciffim reciproceque fandos fuo* omnes perpetua quadam benedidione benedi- cic. Benedida: vos in seternum, charifiim® creaturse mea 2 , quas rnihi in vita ferviviftis? meque in perpetuum tam magno cum »more> & animo laudabitis. AFFECTUS , ET PROPOSITA Primo : Admirare, & lauda patriam han^ coeleftem, dicendo : quam pulchraes, ch3' riflima mea civitas Jerufalem , & quam beati omnes qui habitant in te! Secundo: Animo tuo pufillanimitatem, & inertiam exprobra, quam hadenus praetuli^ a gloriofas hujus habicationis via usque adeo defledendo. Ah! cur a fumma felicitate, & beatitudine mea tam procul declinavi ? Al 1 miferam me! propter voluptates ita infipida^ & leves, millies, & millies secernas, & ind' nitas illas delieias dereliqui. Quis mihi tu« c animus fuit, ut bona iila adeo dcfiderabil^ contemnerem, quo adeo vanos, & contctf 1 ' ptibiles appetitus ac defideria exequerer? Ter- 51 _ Vrni. Caput XVII. J ercio : Anhela nihilominus, magna cum incenlione ad requiem illam usque adeo ^liciofam. Ac quoniam tibi, clemenrifiime, ^ Opreme Domine, greffus meus in viis tuis ^itituere j am} & collocare placuic, nunquam ap ip!ius recrocedarn, aut poft cergum refpi- c, atn. Introeamus ergo, animamea, intro- eap aus in requiem illam infiniram; tendamus , terram illam benedi&am, qu* nobis pro- quid enim iniEgypco hac facimus? at) illis ergo me rebus feque(lrabo, quaj me 3) hac via vel revocanc, aut ab ea ineunda fec ardant. , Faciam icem hsec, & hxc , quas me ad ean» conducant. Gratias age, offer, precare. CAPUT XVII. MED ITATIO NO N A. modum ele&ionis, & optionis coe- leftis glorice. Imaginare te DEO pr/tfentem ejje. *• Humilia te coram illo , rogaque , ut tibi cogi- tanda infpiret. C Onfidera, & imaginare, te in aperto cam- po folam cum Angelo cuo cuftode, uti °I*rn junior Tobias in Rages Medorum profi- c, ftens, agere ac verfari, eumque cibi e terra D a Tur- 5 2 Introduttionis ad vitam devotam furfum coelum apertum, cum omnibus vo* lupcacibus, & deliciis, in meditatione de cce* lo,quam jam inftituifti, delineatis oftendere- Inferne vero eum tibi infernum patenteflb cum omnibus iis cormentis, quae in medica* done de inferno defčripcae funt, demonftrarC- Ubi ergo fic te coram Angelo tuo cuftod« confticutam & fledfentem imaginata fueris: Primo cogita, vere te mediam inter cce* lum, Sc infernum confticutam efte, & tari 5 illud, quam hunc, ad te.admittendam pate* re, pro eledtione, quam ipfa facies. Secundo : Confidera, eledtionem altero* trius, quam quis hoc in mundo fecerit, seter* num in altero duraturam. Tertio: Tametli utrumque ad te admitten* dam pateat (prouc quidem tu optionem fa' čtura es) DELIM ramen, qui paratus eft, a ut hunc tibi dare ex juftitia, aut illud e miferl* cordia fua, deliderio quodam incredibili de* fiderare, ut coelum eligas, quin & Angelurt> tuum cuftodem omnimode huc te propellere* mille tibi a DEI parte gratias, mille fubfidia» quorum ope in coelum afcendere poflis, of' ferendo. Quarto : D.ominus nofter JESLIS Chriftu* e fummo coelorum ea, qua eft, benignitat® te afpicit, & quam blandiffime invitat dl' cens : Intra dilečta anima mea, in requiert 1 »ternam, conjice te intra bonitatis mete bra* chia, Vani Caput XVII. 53 ^hia, qua» immortales illas delicias ex amoris abundancia tibi praeparavit. Contempla- Pp°que incernis oculis tuis beadffimam ''i>'ginem Deiparam, materne te invitantem, ac dicentem: Eja, diiedta mea, no!i filii mei ° e )icias afpernari; & toc fufpiria mea, quae ? b l caufa, a>rernam falucem tuam una cum cupidillime defiderans, emitto, parum gorati. Vide etiam Sandfcos, te (ludiofe ex- b°rtantes, & tot fandtarum animarum mil- bpnes, te blande amiceque invitantes, adeo n ‘hil videre defiderantes, quam ut cor tuum f uo aliquando conjundtum (it, quojun- animis DEUM in omne tevum dilaudetis, tl biq Ue certo alTeverantes, viam coeli non btn effe arduam ac difficilem, quam eam P^ndus delineat, a p comminifcitur. Eja age, l pqu[unt, diledtifllma : quisquis viam devo- ^°nis(qua nos huc afcendimus) intime per- 'Pexerit, certe per delicias, mundanis deli- Cl is incomparabiliter fuaviores, ad hasce nos ^ e bcias pervenifle comperiet. Quinto: Ex hoc jam, & in seternum, te ^teftor, inferne, tua deteftor tormenta & ll Pplicia, infortunatam, & infelicem tuam ^ e teftor aeternitatem, atque impritnis teter- ^ a , s illas blafphemias, & execrandas maledi- ^[ones, quas perpetim in DEUM meum evo- ^is: & cor atque animam meam verfus te, 0 pulchrum ccelum, seterna gloria, felicitas D 3 du- 54 Introduttionh ad vitam devotam duratura, convertens, seternum, & irrevo- cabilicer, domicilium & habitaculum meurn in pulchris ac facris domibus tuis, atque in Sandis, & defiderabilibus tabernaculis tuis feligo. Laudo, & benedico, D E US meuSj mifericordiam tuam; & oblationem, quam rnihi facere dignaris, admitto. O J ESU' Salvator meus, oecernum amorem tuum, & acqui(itionem loči, & domicilii illius, quod mihi in coelefti illajerufalem comparafH, ra- tum habeo, & certe non propter aliud quid, quam ut ce seternum amera, & jugicer bene* dicam. Sexto: Admitte favores, obfeqitia, & be« nevolentiam, quamDeiparaVirgo, &SančU tibi offerunt: promkte illis, contento curfuj & reda ad eos ce properaturam, Mahum quo- que tuam ad Angelum Cuftodem, ut eodetfl conducat, exrende, & animam tuam ad ele* dionem hanc faciendam excica. CAP UT XVIII. M ED I TA T10 DECIMA. Per modum eleftionis, & optionis,qiU anima vitam devotam fibi deligit, /. Conftitue te in DEl conjpcftu. II. Humilia te čaram ipfo ejusque opm pofiuia> P Rimo : Fi n ge te rurfus cum Angelo tu° cultode folam aperto in campo agere, $ ad Pan I. Caput XVIII. 55 a d latus (iniftrum videre ce dsemonem, in toagno qaodam chrono fubiime elevato fe- dentem, plurimis fpiritibus infernalibus fti~ patutn, in circuicu autem ejus perrmagnam mundanorum hominum rnultitudinem, qui 0t nnes capice denudato ipfum ut Dominum a §nofcant,eique velutvafalli homagium prse- hi quidem hoc, lili illo peccato, Vi¬ de- omnium horum infelicium abominabilis hujus Regis clientum, & aulicorum agendi ^odum. Vide, ut alii quidem modo, in- v >dia, iracundia rabiant, & efferafcant; alii ie invicem occidant; alii, quo opes coacer- v ent, fordidi, luridi, cogitabundi fint & efw dičtim fatagentes; alii in vanitatem toti in¬ tendant, & femper recreationem, & volu- PCatem confečtencur, fed quae inutilis ac va- fit; alii denique in brutalibus fuis affečti- bus & appetibus fordefcant, perdantur, & v eluc computrefcant. Vide, ut omnes hi re- ^uiem nullam habeant, nullo ferantur ordi- ne, fed geftu modoque incondito. Vide, ut *e mutuo contemnant, & nonnifi fičto fimu- latoque fe invicem amore diliganr- Videbis etgo hic calamitofam, & infelicem quandam r enapublicam cui maledičtus hic Rex tyran- bice profit, ut non poflls ejus commiferatio* n e non tangi. Secundo: Ad dextrum vero latus confpice 3ESUM Chrillum crucifixum, Patrem fuum D 4 in- 5 6 Introducliom arf vitam devotam intimo , & cordiali cum amore pro mifellis illis cacodaemonis cliencibus deprecantem, ut tyrannico hoc cgredi pofITnt imperio, & eoS contra ad fe vocantem, & invitantem. Con- fpice prtecerea ingentem piorum, & devoto- rum hominum mulcicudinem, una cum fuis Angelis cuflodibus ipfum circumftantium. Confidera quoque Regni hujus devotionis pulchritudinem , quam enim jucundum , & volupe eft, videre turbani illam Virginum, Virorum aeque ac Foeminarum , liliis candi- diorem , ac focietatem illam Viduarum, facra quadam mortificationc, & humilitate plena- rum! vide icem illam multorum conjugato- rum , tam amice , & jucuode, & tamen mu* tuo cum honore,inter fefe viventium ( quod certe fine rnagna quadam dilečtione fieri noti poteft J claffem. Vide, ut devotae illteanimx domus fute exterioris curam cum inceriori conjungant, & amorem mariti , cum amore fponfi coeleftis copulent. Oculos tuos per omnia circumfer , & in omnibus fančtum, fuavem, & amabilem quendam agendi mo* dum, & fchema notabis, & eos omnes Do¬ mini verbis quam attentifiime aufcultantes, univerfos porro ita afFečtos, ut eum in cor- dis fui meditullio infixum habere vellent. Gaudent illi quidem, fed gaudio gratiofo, charitarivo , & optime ordinato. Mutuo fefe diligunt, fed amore facro , & puriflimo. Quot- _ Pan I. Caput XVIII. 57 Quotquou aurem, in devota hac turba, an- gufliantur, & affliguncur, non multum pro- ptereacontriftantur, aur a debito mentisftatu, auc niodeftia dimoventur. Vide denique oculos Domini, utipfeeos confoletur, utque ■viciffirn illi omnes fimul ad ipfum afpirent. Tercio: Jam inde ex hoc quidem die Sata- n am , & execrabi!em , & deteftaddam ejus c atervam, per bonos aflfečlus, & propofita, jam concepifti, deferuifti; nondum ta- ^cn ad Regem JEStIM pervenifti, nec beatx & fantdae ejus devotorum focietati te adjun- x jfti, fed Temper inter utrumque ducem me¬ diana te continuifti. Quarto: Dtipara Mater una cum S. Jo(e- Pho, S. Ludovicus Rex , S. Monica, & alii plurimi eorum , qui in mundo vixere, te in- ^itant, & animum addunt. Quinto : Rex ipfe Crucifixus proprio te h omine compellans : t;e«i,inquit, dileffa mea, Veni, ut coronem te. ELE C T 10. Primo : Nunquam exinde amplius me , o Pjunde& caterva abominabilis! Tub tuis fignis v jdebis. In perpetuum fimul & femel, vani- ^itates , & infanias tuas falfas deferui. Ab- fe nuntio tibi, o Rex fuperbi®, Rex infelici- ta tis, fpiritus infernalis , cum omnibus pom- P>s tuis vanis , & cum omnibus operibus te deteftor. D r Se- 5 8 Introduclionis ad vitam devotam Secundo : Ad tc autem , o dulciffime ]Efu ! asterna: felicitatis & gloda* Rex, converten* me, ex toro corde meo te adoro, amodo & in perpetuum te in Regem meum eligo , & iirriolabili fide mea irrevocabile tibi hotna- gium, & obrequium prstfto, meque fandarnrn kgum , & prjEceptorum tuoram obfervanri* obedientiseque fubjicio. Tercio : Te quoque, o Sančtifllma Virgo, dilečta Domina mea! bodle in ducem eligo, fub figna tua coricedo, tibique me fpecialetn quandam venerationem, cultum, & honorern delaturam fpondeo. Tu autem , o SančHflime Angele Cuflos! facraE huic focietati, & catervse me praefenta, neque me deferas, ufque dum ad beatum ib jud contubernium perveniam , cum quo in eledionis mete fignum, dico, & (emper di' cam : vivat jEfits! vivat jEfm l C A PII T XIX. (hiomodo Confejio generalis inftituenda fit ? H M funt igitur, cariffima Philothea! me- ditationes,propo(ito & intentioninoftr® neceflarise: qtias, ubi abfolveris, & meditata fueris , intrepide in fpiritu humilitatis, gene- ralem tuam confeffionem inflituere incipe; Hoc unum porro hic te rogo, ne ullo inanj tinsore turberis , aut ansieris. Scorpio, qid nos __ Par? L Caput XIX'. f9 nos feric x dum ferit, venenacus eft ; at in oleum liquatus , proeftans eft adverius pro- ptium morfum , St acuieum, antidotum, ac reiriediutn. Peccatum non aliter probrofum, ^ infame eft, nifi dum admittitur, at in con- ieftionem, & pcenicenciam jam converfum* notiorabile & falutare eft. Contrido quip- P e » Sc Confeftio tam funt falutares, tamqua neneredolentes, ut peccati turpitudinem era- ^anc, & illius foetorem roilanc. Simon Le- Prolus Mariam Magdalenam dicebat effe pec-> Stricem , at non (ic Salvator , nec jam da c ornmiftis peccaris, fed cantum de unguento* ^Uod effundic, deque magnicudine charicatis e )us loquitur. Si vera humiles fimus, Phi- ^°thea ! infinice nobis peceatum noftrum di- fpUcebic, quod DEUS per ipfum offendatur; at ejusdem aceufatio fuavis nobis eric, & ju- c unda , quod per ipfam DEUS honoretur« Alleviamentum quoddam in morbo eft, ma« lum , quo premeriš , medico minutim dete-* gere, & aperire. Cum ergo ante Pacrem tuum Spiritualem veneris, in monte te Cal- v 3riae agere, Sc fub J ESU Chrifti crucifixi Pedibus confifterefinguo, cujus pretiofus lam guis undequaque effiuk & exuberat, ut teab ll iiquitanbus tuis emundec , ac lavet. Nam ^ametfi ipliffimusSalvatoris JESU Sanguis non fit , eft tamen Sanguinis ejns efFofi meritum, ^ni poenitentes circum confeftionalia abun- daa- 6 o IntroducHonu ad vitam devotam danciflime irrigat, lavac, & refpergit. Bene igitur ac (incere cor tuurm adaperi, ut fic pee- cata per confeflionem eodera egredi faelas: nam, quantum illa egredientur, taotum pre- tiofum padionis Divin® meritum illuc fubin- gredietur, quo benedičtione id repleat. Verum (impliciter, candide& fincere anirnl tui datum declara, & detege ; & ubi femel rite confeffa fueris, confciendam tuam cjuieta & tranquil!a. Hoc faflto, attende fedulo ad monita, & prtefcripta fervi & vicarii DEi, & dic in corde tuo: Loquere Domine, guoniam au- dit ancilla tua. Et fane, o Pbiiothea ! DEUM in eo loquentem audis & aufculcas, cum ipfe vicariis fuis dicat: Qui vos audit, me audit. Accipe deinde in manus fequentem protefta- tionem , qua contritionem tuam terminabis, & concludes ( quam vero ptius bene perpen- deris & confideraris oporeec) atcente .porro, & quam poteris aflfečluofiffime, & cordialif- (ime eam legito. CAP UT XX. Anthentlca protejlatio , ad propofitum DEO ferviendi in mirna fculpendmn , & p(enitenti& a£lu,s concludendos. I ^Go fubfcripta, & coram DEO aeterno, a atque univerfa curia coelefti condituta, poftcpam immenfam divin® bonitatis miferi- cor- i Pan L Caput XX. 61 cprdiam, qnam in me indigniffimam , & mifer- rimam creaturam exhibuic, dum me e nihilo creavit, hadenus confervavic, fuftinuit, a tot periculis liberavit, totque beneficiis cu* ^ulavit, confideravi, atque inprimis pofl> PUam incomprehenfibilem illam benignitatem ^ c'ementiam perpendi, qua fuaviflimus ille t)F.US tam benigne me hadenus in meis ini- fjuicatibus fuftinuit , toties tamque amice k°na mihi infpiravic, me invitans, uc vicam ^earn emendarem, ac tam paciencer me ad Pcenicentiam & refipifcentiam expedavit id- ufque ad hunc N. actatis mete annum, etfi e go me ex oppofito tam ingratam, perfidam ^ infidam ei exhibuerim, uc & converfionem ,Jl eam differendo, & ejus gratias negligendo, eur u tam imprudenter, ltoiide inconfulceque °ffenderim ; poftquam denique confideravi, 111 e tamecfi in die, quo facrum baptifma re- ^ e pi, tam feliciter ac Sande DEO meo ob- Ja ta & dedicata fuerim, quo ejus filia fierem, toties , & toties contra profeflionem , tune ^otTune meo fadam, tam perfide & indigne *Pitjtum meum profanafle , & violaffe, eum c °ntra divinam Majeftatem ufurpando 8c im- P^ndendo; jam tandem intrameipfam reverfa, ^ corde acfpiritu coram juftitis divinas thro- J!° proftrata , melegitime riteque criminislae- ** MajdtatisDivinae accufatam & con vidam, ** mortis ac pafliomsJESU Chrifti ream, fa« teor, ■6z JntroduBlonis ad vitam devotam teor, agnofco, & affero, idque ob peccata* čjute commifijpropcer quse iHum mori, & cru- cis tormentum fubire oportuic, adeo, ut pro- pterea digna firti, quse iti aeternum peream & damner. Sed ad infinitte DEIhujus teterni mifericor- dice thronum me denuo convertens, poft’ quam fcilicet jam ex točo corde, & omnibus viribus meis, praeteritte vitae fceJera fum de- teftata, fupplex eorum veniam, remiffionem & indulgentiam, cum integra & totali cri- minis mei abolitione, rogo , & depofco ; id- que in virtute mortis & paflionis ejusdetfl Domini &. Redemptoris animte mete : qua, tanquam unico fpei mete fundamento, nixa, faeram fidelicatis profeffionem , & Sacramen- turo, DEO meo olim in baptifmo nomins meo fačturn, rurfus redintegro, ac renovo> diaboIo,mundo, & čarni renuntians, & pra¬ va? illofum fuggeftiones, vanitates, & con- cupifeentias pro toto hujus vitte & totius ae- ternitatis tempore deteftans ; rneque ad be- nignum , & clementem D E UM meura con¬ vertens, defidero, propono, decerno, & ir- revocabiliter ftatuo, & modo, & in teter- num, ei jfervire, & diligere; & hunc ad fi¬ nem ei Ppiritum meum cum omnibus firis fa' cukatibus, animam cum omnibus potentiis> cor cum omnibus afFe&ibus, corpus deniqu c meum cum omnibus fenfibus fuis do, ofFero> & _ Pars L Capiit XX. C 3 & dedico. Promitto quoque & fpondeo, Rulla me pofthac amplius effe mei portione, adverfus Divinam ejus' voluntarem , & fupre*- Majeftatem , ( cui me in (piritu facrifico & irnmolo) abufuram ; ut fic illi in perpetu- fida, obediens , & fidelts creatura fim, nu nquam ut hoc meuni propofitum revocare, diiStorum pcenkere velim. Sed, eheu! 1 forte, vel inimici fuggeftione, vel ex ali- 5j Ua infirmitace humana 9 a!iquapiam in re ^ u ic mco propofito & oblationi me cnntin- $erec concrarium faCere & contravenire; jam ltl de ab hoc tempore proteftor, & propono, ^ediante Spiricus Sandi gratia , quamprimum ^ percepero lapfum, refurgere, denuo me ad ^vinam mifiericordiam fine ulla mora ac dila- ll °oe convertendo. Pisec mea eft voluncas, incencio , & inviolabile, & irrevocabile Propofitum meum, quod fine ulla reftri&io- de, aut exceptione,. coram DEO meo, & in c pnfpedu Ecclefise triumphantis, atque in fa- Cle Ecclefiaemilitantis, matrismete, qutehanc dieam declarationem & profeffionem audic, ^ excipic, in perfona ejus, qui velut illius rrfioifter in hac ačtione me audic, & aulčul- * a r, profiteor & confirmo. Tuaucem,o ? c erne, omnipotens, & optime DELIŠ raeus! ^arer , Fili, & Spiricus Sande, hoc in me propofitum confirrnare , &;cordiale hoc & rncerius officium atque obfequium meum in odo- 6 i_ ZntrochBionis ad vitam devotam odorem fuavicatis adrnictere dignare. Ec ficud ejus faciendi animum ac voluntatem mihi dignatus es infpirare , ica quoque , uC mihi robur & gratiam adipfum perficiendm« & adimplendum concedere digneris, fupple* te rogo. Tu , o DEUS ! es DEUS meus> DEUS cordis mei, DELIŠ animse meit, DEUS (piricus mei: & ut talem te agnofco, & ado- ro,jam, & in omnem secernicacem. Vivrf J E SHS. CAPtIT XXL Conclufio primce lmjus purgationis . H Ac proreflatione jam fačta, attende, & cordis tui aures aperi, ut abfolutioni* tuce, quam ipfemet anima: tuas Salvacor, i fl mifericordise fuse throno coniidens, in coeln> coram omnibus Angelis & Sančtis, eo ipd 7 ternpore, quo illius nomine Sacerdos hic ir* terra te abfolvit, pronuntiabit, (ententiam 3<5 verbum in fpiritu excipias, & audias. Adep ut omnis haec Beatorum turba, de tua felici- tare congaudens, & exulcans, fpirituale in' comparabilis cujusdem laetitiae cancicum cati' tatura (it, atque univerfi pacis & focietati* ofculum cordi tuo, jam gratiae reftituto & fančHficato, daturi fint. En, Charifllma Philothea! mirabile quod' dam pačtum, quo nimirum felicem cum Dl' _ V ar s L Caput XXI. 65 ^na ejus Majeftate conventionem, & con- račtum i n j s . nam teipfarn ei dando, illam tlbl acquiris, uci & teipfam , in vicam arter- nam - Aliud ergo jam non reftat, quam uc ^darnutn in manus accipiens, protefiationis ačtum libencer graianterque obfignes; deinde slcare adeas, ubi D E US viciflim Uam abfolutionem, & promiffionem, qua 'bi coelum fuum promictec, obfignabit, & 'gdlabit, femetipfum perSacramentum fuum, bgnaculum facrum luper cor tuum jam re- ^ovatum ponendo. Hoc pačto anima tua, A hilothea ! (ut mihi quidem videtur) & a ^Ccato, & ab omnibus peccati affedtibus ex- P u,- gabitur. At, quoniam hi affečtus tum jj r °pter infirmitatem, tum propter concupi- Cer >tiam noftram, qua mortificari quidem at non mori, quamdiu hic in terra Vi vimus, in anima facile repullulant, & re- ??fcuutur; confilia quadam & documenta ti- 1 dabo, qua ubi rite obfervatis; & a pec- mortaii, & ab omnibus ejusdem afFeflti- . Us in poflerum te pradervabunt, ne quem deinde unquam in corde tuo locum ha- • ea t. Et, quoniam hac ipfa documenta eriam Z 1 Perfcdiore quadam purificanone locum a be nc j hinc prius, quam illa ribi propo- arn » aliquid tibi de perfečtiore hac puritatei & pčrfečtione, ad quam te cupio con- ducere, volo proponere. E CA- 66 fotrochttionis cul vitam devotcim čapuT~ xxiir Affeftus erga peccata venialia expurgandi, & eliminandi funt. Q Uanto dies fit clarior, & altius afcendib tanco in fpeculo vultus noftri macula 5 & naevos clarius confpicimus : fic, quo i n ' ternum Spiritus Sandi lumen confčientias n°' ftras magis illuftrac, & illmninat, eo diftin' dtius & clarius peccata, inclinationes, & io 1 ' perfedtiones, quae impedire nos poffunt, q° 0 rrinus ad veram devorionem pertingamuS) inibi perfpicimus, Ec idem lumen, quod no s maculas has, & naevos videre facit, firmi! ij 1 nobis defideriutn quoddam eosdem tollendi) nosque ab iis expurgandi excitat. Ergo ejus adminiculo, charifiima Phil 0 ' thea! habere te videbis in anima prster peC' čara mortalia,& affedtus erga eadem, (a q^ 1 ' bus jam per exercitia fuperius afiignata e*' purgata es) mult3S etiam inclinationes, $ affedtus erga peccata venialia. Non dico, te peccata venialia detedturam & perfpedturaitf) fed afFedtus & propenfiones erga eadem. Po r ' ro magna eft inter utrumque difFcrenth • nam nunquam ex toto a venialibus puri & mundi elle pofFumus, faltem ut diu in b 3<: puritate vivamus, & maneamus ; at mus nullam erga venialia peccata propend 0 ' nem habere. Ecenitn aliud eft, femel aut h e ' rum 6 ? __ Van i Caput XX1L _ fUm e quadam animi hilaricate ac levirate , in parvi momenti rementiri| aliud ^ in menda* Ci0 complacere, & erga hoc peccati ge- a ffettum efte* Dico ergo jam j animam expurgandam efle ? btunibus, cjuos erga peecata venialia ha» et ) affe&ibus, id eft, voluntatem in aliquo Plečati venialis genere fponte permanendi & Perfeverandi, voluntarie fovendam non effe. c certe nimis quam magna negligentia forec 7 ^ focordia, fponte / noftra rem adeo DEO ^'fplicentem* (uri eft continua ei difplicere °ler»di voluntas) in confcientia noftra con- ^ v are velle. Quoniam omne peccatum ve- la ' e , qnantumvis parvum, difplicet D EO, , a bietfi usque adeo ei non difpliceat, ut ob Pfum nos damnare, aut perdere velit, fi ve- 0 v čniale peccatum ei difpliceat, voluntas er k affeftus erga ipfum aliud non eft, S^arn qunddam divina? ejus Majeftati difpli- ei-e volendi propofitum, fierine porro po* ut anima timorata, & bona, velit non odo DEO fuo difplicere, verum etiam di- Plicere ei gaudeat? Affecftus hi, Philothea ! devotioni direčte ?°trarii funt, uti affečtus erga krhale cha* ! tat i: etenim fpiritus vires evigorant, Sc atl guidas reddunt,confo!ationes divinas im- P e diu n e, rentationibus oftiurn patefaciiint, & animam noti occidantj earli ca« E 3 > men 6 8 IntroduUionis ad vitam devotam men valde debiiitant, & tegrotam reddunt« jMnfc& morientes , aicSapiens, corrumpunt, & $erdunt fiiavitatem unguenti. Dicere vult: mu- icas, dum unguento vix infident, & ipfutn nonnifi obicer & volicanter delibant, aliud non corrumpere, quam quod inde fumunr, adeo ut, quod reliquum eft, integrum ma- neat: at, cum in unguento con(ident,& ma- nent, ipfum deftruere, depravare, &. infipi - dum reddere. Ad eundem modum peccata venialia cum in animam devotam inciduntj iiquidem diu in ea non remaneant, non mul- run! ei damni inferunt; at, fi in illa per affe* čtum, quem erga eadem concipit, diu rerna- nent, unguenti, id eft, fančte devotionis, fuaviratem haud dubie ipfam amitterc faciunt. Araneae apes non enecant, ipfarum ramen mel corrumpunt, & deflruunt, ipfarumqu6 favos teliš fuis prtEtextis irretiunt, ut fuutn illas opus profequi, & perficere nequeant, tum vero id obtinent maxime, cum in alveariis & citca favos ilise commoraptur: fic peccatuifl veniale animam quidem noftram non occi' dic ; devotionem tamen corrumpit, praviš* que habitibus, & propenfionibus usque adeo anirnaj potenrias intricat, ut charitatem illarti promptam , in qua tamen ipfa lita devotio eft> amplius exercere non pofiit. Intelligendun 1 vero hoceft, quando veniale peccatum ft 3 ' bilem in confciencia noftra per affečtum, qu° erga L e 9 __ Fars I. Capui XXIII. ® r ga ipfum afficimur, fedem figir. Nihil eft, "hilothea ! parvum aliquod mendacium di- Cer e ; nihil eft, in verbis, a&ibus, afpedli- kus, veftibus, ornamentis, lufibus, cripudiis a l ! quantulum decori ac debiti mecas excede- re ; dummodo ftatim,uc primum aranete illas fpirituales in confcientiam noftram irrepfere, Cas expellamus, & eliminemus, uti apes ara- fi eas corporales, at, fi eas in cordibus noftris fedem 6gere permictamus, quin etiam liben- ^eteas reciuere, &, ut ut mulciplicentur, gau- deamus, ftatim & mel noftrum deperditum, & confcicntia: noftrse alveare virulentia infe- fturn videbimus, & deftručtum. Sed iterum dico, & repeto, impar & diflencaneum ra¬ joni eft, animam generofam gaudere DEO fuo difplicere, & pro voluptate ducere, il- ‘jus inimicam, & adverfariam conftitui: de- fiderare denique velle id , quod illi novic mo- * e fturn, & inimicum efle. CAFUT XXI!'. ^ffeffius erga res inutiles, & periculofas cffu- gandus , ^ pellendus eft. L Ufus, tripudia, convivia, comcedi«, ex fe & in fua fubftantia minitne mala,fed ‘^differentia funt; cum & bene, & male ex- ef ceri queant: ramen Temper funt in fe peri- Cu lofa, atque erga eadem affici , etiam peri- c dIo(ius. Dico ergo , Philothea! efto , lici- E 3 tum L 70 Introduffionh ad vitam devotam tum fit ludere, tripudiare, ornare fe, honeftis intereffe comoediis, convivari; ramen ni mi' opere erga eadem propendere, 5c affici, de- votioni contrarium eft, fummopere noxiurO» ac periodo evidenci expo(kum. Non eft m a- lam, Sc illicitum, eadem afurpare; fed m*' lum , erga ipfa affici. Damnofum fiquiderr» eft, in cordis noftri agro ram vanos Sc ftoli' doS aftečfcus ferere;cum illi bonarum affečHo- num locum occupenc, atque impediant, qu° minus anims noftrse fuccus in banas inclina* tiones impendatur. Si olim Nazarsi abftinebanc non folurfl omni eo , quod inebriarepoterat,fed Sc uvis paffis, Sc omphacio: non quod uvse, Sc om' phacium inebrient, fed quod periculum efleC* ne comedendp omphacium, uvarum come- dendarum ap^etitus excirarecur, Sc uvas co- medenda, mufti, ac deiride vini bibendi cupi' do fefe infinuarec. Non dico aucem, rebus his periculofis nos uci non poffe, fed nun* quam erga easdem fine magno devotionis di' fpendio poffe affici. Cervi, cum nimiun* pingues fipnc, fecedunt, Sc intra fpelsea fu* fefe abdunt, probe gnari, fuam fibi pingue' dinem obide, Sc oneri effe ; adeo , ut , ^ forte impeterentur , Sc deprehenderenruri curfui inepti fine. Cor hominis inutilibus* fuperfluis, & periculofis hifce affečlibus fei fl onerans, haud dubie prompce, facile, Sc e*' P e ' L _ l\m L Caput XXIV. _71 pedire ad DELIM currere non poteft, qui ve- ri,<5 devocionis fcopus eft. Pucrl impenfe a fHciunrur, & infaniunt in papiliones; & vix id ipfis improbat, eo quod pueri funt, ? c Hdiculum non eft, fed deplorandum; yiros formatos , & plenos tetace , enixim & Padite in nugas adeo indignas ferri videre, Pti funt ea, qute jam nominavi; quae praster- 9^am, quod inutilia funt, periculum creant, fe in ipforum confečtarione extra praeferiptos * l mices feramur. Hos ergo affe&us purges °Portet, chariflima Philothea, & licec illorum a &us non Temper devotioni adverfentur, affe- ftus camen femper ei perniciofi & noxii funt. CAPUT, XXIV. d malis inclinationibus animus expnrgandus. H Abemus praeterea, Philothea, naturales quasdam inclinationes, qu$ quia fuam ? peccatis noftris particularibus originem non ^buere, hineproprie peccata non funt, nec Portale, nec veniale , Ted imperfe&iones JPpellancur, & ipfarurn ačtus dicuntur defe- Verbi gratia , S. Paula Romana , tefte ar >9:o Hieronymo, magnam erga triflitiam, & P^jUanimiratem inclinationem habebat, adeo !**■ ’n prolium, & conjugis fui morte anirno lta dejiceretur, ut, ne pras dolore exfpiraret, P^iculum foret. Erat hoc quaedam imper- e< ^io, non vero peccatum; cum invita, & E 4 no- 72 Introrfuctionis ad vitrtm devotam &c. ■-—■-----/ -*-—' nolens ica animo contraheretur. Sunt, qui natura leves funt, func, gui prsefradi, & afpe' ri,alii in aliorum fentenrfa-^ik; opinione ad' mittenda perdifHciles, alii in indignationcffU alii in choleram, alii in amorem propendent. Surnma , quam pauciftimos reperire eft, in quibus non iftiusmodi imperfedionum a!iqua notecur. Et(i vero hae unicuique velut pro' priae, & naturales (int, contrario ramen affe- du , & cura corrigi , & moderari pofTunt* imo vero fe plane quis ab iis liberare, & tt- purgare pocelt, & dico ribi, Philothea! debet* Invenca ratio eft aroygdalas arnaras in dulce® commutandi, fi videlicet eas in pede trund perforentur, ut fuccus corticis illinc exftilletj cur ergo facere ipfi non poterimus, ut inclina- tione/S noftrse perverfe egrediantur, quo mfi' liores fuccedant. Nutla adeo bona indoles, # natura eft, quce non pet habicus vitiofos redd* queat mala: & vice verfa, nulla adeo auftera* & pervicax eft, quaj prirno per DEI gratiatU) deinde per induftriam,& diligentiam propriarfl» domari & exfuperari non valeat. Unde jafl 1 monira, & exercitia qusdam tibi proponerS incipiam , quorum adminiculo, & ufu anirnaU 1 ab effedibus periculofis, imperfedionibus, & omnibus erga peccara venialia propenfionibu* expurgare, <$c confcientiam tuam tnagis, & m®' gis adverfus omne peccacum rnortale comuni' re, & fecuram reddere poteris. Gratiam rib 1 detDEUSad eadem rite ufurpanda. 1^' I® C ° ) P 75 SPi^^čpčpcpcpčpcpi^S^OPOPfcpCDc^p^i^S introductionis PARS SECUNDA, Varia continens monitci, & conji. ti a > ut onima ad DEUM per orationcm , ČS> Sacramentornm ufum elevetur. CAPllT I. De Orattonis necejjitate . Ihil eft, quod magis intellečtum a fuis ignorantiis, & volunta- tem ab aflfe&ibus depravatis expurgec, quam orano, utpo- te qu£E mencem , & intelle&utn divina claritateaclumineilluftrat:,»cque amo- f is cceleftis calore voluntatem incendic. Eft ! 1a nique ipfa velut aqua benedičHonis , qua: ,rr igationefuabonorumdefideriorum noftro- ^tn plantas revivifcere, & florerefacit, ani- *as a fuis purgat imperfečKonibus , corda Ve fo a fuis liberat paflionibus. . , Secundo: Inprimis vero tibi confalo ora¬ lnem mentalem ac cordialem, & eam ma- E 5 xi- 74 Introduciionk ad vitam devotam xime, quse circa vitam, & paflionem Domini Noftri j ESU Chrifti verfatur : fi enim fsep« eam meditando confideres , tota anima tua lilo replebitur, illius modum agendi addifces* & ad exemp!ar, & normam illius omnes adio- nes tuas conformabis. Ipfe eft lux mundi» in ipfo ergo , per ipfum, & ob ipfum illuftrari* & iiluminari debemus: eft item arbor defide- rii, fub cujus umbra requiefcere, & refrige- rari nos oportet:eft vivus fons Jacob, in quO omnes noftras maculx, & nsevi ablui debent. Pueri, loquentes matres fuas frequenter au' diendo, & una cum ipfis baibutiendo, illarurn linguam, Sc loquelam difcunt. Sic nos apud Salvatorem noflrum per meditationetn fre« quenter agentes, ac verba , adiones, & affe* dus ejus obfervantes, illius grada juvante, difcemus loqui, facere, Sc velle , uti ipfe. Hic pedem figamus oportet, Philothea, nec enim per alfam, quam per hanc, ad DEUVl Patrem ire portam poffumus. Nam ficuti fpeculi aequor vultum, & oculos noftros noti referret, nec in fe dedneret, nifi retrorfutfl ftanno, & plumbo indudum foret: ita nec Divinitas in mundo hoc inferiore commods a nobis confiderari poffet, nifi facrae Salvato- ris noftri humanitati eadem foret conjunda» & unita; hujus vero vita, & mors tale ob' jedum , & materia funt, ut nullum magj s propordonatum, fuavius, deiiciofius & uti- L Pars H. Caput L 75 jius eo in ordinariam noftram medicationem »eligere pofiemus. Unde nonfruftra Redem- P tor nofter, panis , qui de coelo defcendit, fPpellatur; nam ficuci panis cum quolibet ci- 0 comedi debet; (ic & Salvator in omnibus 0 r atinnib,n Sj & ačhonibus noftris meditari, ^onfiderari, & requiri. Vita & mors ejus Ult in diverfa punčta, ut meditationi accom- j^ndaretur, a variis aučtoribus divifa, diftri- uta & diftinčta: inter quos tibi inprimisfua- e o legaš, S.. Bonaventuram, Bellarminum, r nnum, Capilliam, Granatenfem , Ludovi« Cu ni de Ponče. .. Tertio: Quotidie horam unam ante pran- l nm ei impende, & fi fieri poteft, mane; enim fpiritus tuus minus erit turbatus, ^ Poft nočturnam quiecem vigorofior. Ne- Spe eciam plus quam horae fpatium ei impan- lc °j nifi Pater tuus fpiritualis exprefie id tibi P r £cipiac, aut fuadeac. Quarto: Si exercitium hoc in tetnplo face- Poffis, & fatis ibi tranquillicacis invenias, P e rcommodum cerce id tibi erit, & facile; tibi nec pater, nec mater, nec uxor, !p maritus , nec alius quislibet impedimento e poterit, quo minus una hora in templo ji 3 ' 3 ; cum, fi alicui fubječta fis, horam tam lb eram in domo tua tibi forfan promittere not3 poffes. 76 Introduclionis ad vitam devotam Quinto: Omnem orationem, tam menca* lem, quam vocalem, a DEI pratfentia inchoa> & hanc regulam femper fine ulla exceptionS obferva, & brevi videbis, quantum tibi e* imaginacio boni fic allatura. Sexto : ( mibi credas velim ) Orationetfl Dominicam , Salutationem Angelicam , & Apoftolorum Symbolum recitabis latine; quid eorum verba in lingua vernacula figni' ficent, bene ut intelligas, elabora: ut etfi e / communi Ecclefi® lingua recites , nihilom 1 ' nus admirabilem, & fapidum fan&arum ha' rum orationum fenfum guftare poftis , qua j ita percurres, ut fimul cogitatione fenfum ilU' rum profunde rimeris, & affečtum tuum ck' ca eundem excites: neque etiam feftines, muka dicas , fed elabores potius, ut, quid' quid dices, ex corde, & affečtuofe dicas- Nam vel una orado Dominica cum fenfn> & attente recitata, pluris valet, quam cen' tum feftinanter, & celericer decurfe. Septimo: Rofarium utiliflimus, Sc comm°' diflimus orandi modus, & ratio eft, dummO' do id ficut oportet, Sc convenit, legere n°' ris: quod ut facias, fac habeas e libellis ill 1 * aliquem, qui efus recitandi modum tradutk' Perutile quoque eft Litanias de Redemptot 5 JESU, B. Virgine, & Sančiis legere ; n e & allici fenties, ne relučteris, neque in- l ta illj te applices, fed fpiritum tuum fiuavi- er illam in partem ferri, & delabi finas; ne- ’ Ue ideo anxia fis, quod forte orationes vo- a ' e s» quas facere propofueras, non perfol- .^s: mentalis enim., quam illarum loco fe- j. 1 *' 1 ', & DEO eft gratior, & animae tuše uti- 1 ? r i excipio vero Ofticium, &HorasCano- *as,fi ad easdem recitandasobligeris. Tune ^. u 'Ppe debiti partes explendje funt, & offi- 10 fatisfaciendum. j Nono: Si totum tempus ante meridianum a tibi effluere contingat, ut hoc orationis er >ta!is exercitium peragere commode non J 0 ®*, aut ob varia & multiplicia negotia, °b aliam quamlibet caufam (quod quan- Utri tibi poflibile eft, videre debes, ne un. contingat) defečtum hunc poft pran- dium 78 IntrochcRonu acl vitam devotam dium reparare fatage, idque e*i nora, qute ciborum (umptione maxime diftet : nam I 1 immediate a (umpto cibo, & antequaTn eju$ digeftio longius proveda fit,eas infticuas, & muko (opore opprimeris, & valttudo cuJ non parum detrimenti accipier. Si vero tora die nulla ad eam faciendatf tibi fuppetar opportunitas, jadura i!la refat' cienda eft,aut jaculatorias orationes per dierfl mulriplicando, aur aliquem librum fpiritua' lem legendo, aut quandam adjurgendo pee' nitentiam, quje, ne bic defedus faepius oC' curat, & mukiplicetur, impediat, & firmud 1 facito propofitum, poftridie melius officio tuo fungendi. CAPUT II. Brevu meditandi methodus: & primo de D 0 pr&fentia, qu£ eft fr im um Pr&ludionm pimUum. A T nefcis forfan, Philothea, quo fit med' tališ oratio modo inftituenda ? eft enid 1 res, quam nefcio quo infortunio, pauci no' ftfa hac tetate noverunt, atque hac de cau^ facilem, & brevem ad hoc metbodum tik* hic propono : Exfpedans fore, ut multorufl 1 infignium, qui hac de re compofiti funt, l*' brorum ledione, & fuper omnia ufu, ub^' rius & magis inftruaris. Primum tibi b^ pro* V ar s 11. Caput 11. 79 Pfopono praeparationem, aut pradudia, cjuas ln duobus pundis confiftunt : quorum pri- 1Tlutr > eft, collocare Te in DEI conTpedu & P ra ?fentia; alterum , ejus auxilium invocare. *^ c autem te in D El praefentia conftituas, jj Uat Uor principalia tibi media propono, qui» bus ho Cce ; n principio uti poteris. Primum in viva & attenta cjuadam omni- P r *(entia» DEI apprehenfione (itum eft; uc c °gites nimirum , DEUM efle in omnibus , & UL: lc l u e, & nullum in hoc univerfo locum, Ub fem efle, in quo non adfit veriflima qua- atn praefentia prsefens: adeo, ut ficuti aves, *j u °eunque volitant, Temper aerem inveni- nc 5 fic, quocunque ambulamus, & ubicun- ^l le fumus, Temper DEUM priefentem inve- ar rius, Unusquisque quidem veritatem hanc ° Vlt , at non omnes actenci funt, uc eam pPPrehendant. Ca?ci tametfi non videanc ^ocipem, qui ipfis pradens eft, tamen non 'nusTefe reverenter gerunt, dummodo eutn P r ^fentem efle admoniti finr. Sed quoniam j]? 01 non vident , hinc facile oblivilcuncur, ^ Um pra-Tentem efle, & hoc obliti, adhue t ^ Cl| iusreTpedum illius, & reverentiam amic- Non videmus , eheu ! Philothea, fid * qui n °bis prsefens adeft: & efto, t cs nos doceat, eum Temper nobis prsTen- 111 efte, tamen, quod eum oculis noftrisnon r namus , hinc ftepe ejusdem obliviltimur* & 80 IntroduBiom ad vitam devotam ^ _ ___ ____ & ita nos gerimus, ac fi prorfus a nobis ab- effet: nam tametfi eum omnibus rebus pr*' fentem effe noverimus, cum tamen deeo nd 1 cogitamus, perinde id eft, ac fi id non fcirC' mus. Hac de caufa Temper ante orationed anima ad attentam quandam hujus praffed' tise DEI cogitacionem confiderationemqueetf' citanda eft. Hanc apprehendebat David, cutf exclatnarec : Si afcendero in čaelum , D Eli’ meus, tu Ulic es ; ji dejcendero in inf trm.m ,adV Unde verbis illis Patriarcbte jacob uti det:*' mus: qui vifa fcala ilta facra, quam tenibil & inquit, ejl Locus ifte! vere Dominus eft in loco ijfo £2? ego nefciebam. Dicere vult: le ad hpc no 1 * refpexifle; nam ignorare non poterat, DEU^ in omnibus, & ubique praffentem effe. Erg c ad orationem accedens , ex toto corde U* una, & cordi tuo dicas: Vere , o cor menw DEUS eft hic. Alterum, fefe in hac facra DEI praffenff! conftituendi, medium eft, cogitare, DEtb' 1 non folum in loco, in quo tu agis, (ed etia^ particulariflime in corde tuo , & in fpirftE* tui fundo intimo adeffe , utpote, quod ip^ Divina Tua praffentia vivificat, & anima? ibi perinde ac cor cordis tui, & fpiritus fp J ' ritus tui exiftens: nam uti anima, pertotd 11 ’ corpus difFuia , in omnibus ejus partibus p r ^ lens eKiftit, tametfi (peciali quadam refid^' tia in corde ledem habeac: eodem modo DEd 1 liceC Pan II. Caput 11. 81 l> c et omnibus rebus prafentiffimus fic, fpcciall ^amea modo fpiritui, & cordi noftro prtefens ailidit, hinc eum Davit vocat: DEUM cordis iui 5 & S. Paulus ajebat: In DEO vivimus , mo- Vern ^f j & fumus. Itaque in vericatis hujus S^nlideratione magnam in corde tuo erga ^EUM, qui ei adeo intime praefenseft, reve« re ntiam excitabis. Tertium medium eft, ipfum RedemptOrem n °ftrum JESUM intueri, & coniiderare, uc- P°te qui fuainhurnanitate, jam inde e Ccelis, DtT1 nes , qui in mundo funt, homines con- * ettl platur; fed inprimis Chriftianos, qui ejus . filii, & eos quam maxime, qui orationi lt Miftunc , quorum adiones, geftus,& agendi Itl °dum conliderat, atque intuecur. Non eft a ptem hoc nuda quaedam fidio, & imagina- ll °) ied ipfiflima veritas; nam, quamvis eum 110(1 videamus, e fummo tamen eoelorum nos c °ofiderat. Sic Scephanus eum vidit, eum P r ° nomine illius rnortem oppeteret: adeo, eum Sponfa dicere non immerito poflimus: *p/e ftat pofl parietem , refpiciens per femftras t f r °fpicie»s per cancellos, . Quartum medium in eo confiftit, ut nuda ltTl plicique imaginatione utamur , Salvatorem noftrum in faera fua humanitate corara _ lf lere imaginantes, tanquam_fi apud nos ver- aretu r , perinde, atque amicos ipfi noftros ll0 ^is reprsfencamus, & dicitnus; fingomihi, * F me 82 Introduciiom ad vitam devotam me videre talem , qui faciat hoc, aut illud; videormihi iilum videre, aur fimile quid. Ah li San&iflimum Altaris Sacramentum in mC' ditationis loco adeffet, tune praefencia illa rea- liseffet, &non pure imaginaria. Etenim fpe- cies, & accidentia panis, effenc veluc tape' tum, retro quo Domius realiter prtefens no* confpicit, Sc confiderat, efto eum in propri* forma non videamus. Aliquo ergo ex hifče quatuor mediis uteris , ad animam tuam lO DEI prsefentia ante orationem conftituendanb nec vero omnia hasc media uno tempore fi' mul funt ufurpanda, led tantum fingillatim unum, idque breviter, & fimpliciter. CAPUT III. De invocatione, altero pmparationispunffo> I Nvocatio porro fit hoc modo .* Anima tu* in DEI prasfentia fe agere fentiens, fumffl* quadam cum reverentia (efe profternit, indi' gniffimam fefe reputans, qute coramadeo fub' Jimi , & fuprema Majeftate verietur; fciefl* tamen , hanc ipfam bonitatem id velle, gr*' tiam ab ipfa poftulac ad illi bene ferviendurtb & in hac meditatione illam adorandum. S* vplis, brevibus, & ardenribusquibusdam vet' bis ad hoc uti poteris, uti funt illa Davidi** Ne projicias me , D RUS mev.s , a facie tua , E/ Spiritum SanRtum tuum ne au/erai a me. Ittuffli' , na Van IL Caput IV. ______ 8_3 ln farfem ttictm fuper ancillam tuam, & čonjide- r abn mir a bili a de lege tua , da mihi intdletlum , ^ fcnuabor legem tuam , & cuftodiatn illam ex 010 e or de meo . Ego ancilla tua , da. mihi fpiri- c m \ & alia id gcnus verba. Učile quoque u eric prscterea, Angeli cui Cuftodis, & per- °^arum , qu$ in mvfterio, quod medicam, Occu ' ... - 'Currenc , opem invocare; verbi gratia in ?yfterio mortis Dominica? invocare poteris v, j "vi iu mul lis uuunmv.cc iiivuuic pOtePiS j/ Virginem Matrem , S. Joannem , Mariam ^ a gdaienatn, bonum Latronem, uc fenfus & ^°cns inreriores, quoS ipfi ibi accepere, ribi ^ 0 , nrnunicentur. In medirationevero de mor- e propria , Angelum Cuftodem , qui haud li bie in ea pradens aderic, invocare poteris, Jc Ubi hic conveniences inlpirec confideracio- es > & fic de aliis myfi:eriis. n CAPUT iv. A' ayjlerii propofitione , tertia pttcpmtiotds punŠo. t)Oft duo ha:C prsparationis ordinacia puli¬ ji U:a,eft & terciurti qcsoddam, quod otnni- Us meditationibus comraune non e(l , nec 0 f >venit* eftque, quam nonnuili fabricatio- * e w loči , alii lečUonem inceriorem Vocanc. t M . 1 porro hod eft aliud, quarn ipfum medi- a °di myfterii corpus imaginacioni fuas pro« ^°oere, perinde ac li realiter, & de fačio co* F » ram L 84 IntroduBionis ad vitam devotam ram nobis perageretur. Exempli caufa , D°' minum JESUM in cruce fixum meditari vis, finges tein monteCalvarite prtefentem adefle, & quidquid in die paffionisfačtum, & didtufl 1 eft, coram oculis tuis fpečtare. Aut fi veli* ( idem enim eft ) imaginaberis, eo ipfo loco, in quo tu es, Domini crucifixionem fieri, e° prorfus modo , quo eam Evangelifta: defcri' bunt. Idem faciendum, quando de mort e meditaberis, ud in meditatione de eadem ir>' dicavi; item in ea , qua? de inferno , & fr omnibus ejus generis royfteriis, in quibus de vifibilibus, & fenfibilibus rebus fit meditatio ! nam in aliis myfteriis, uti de DEI magnitU' dine, de virtutum prajftanda, de fine, oj> quem conditi fumus, ( quse certe invifibilfr funt) non eft, quod hac imaginatione uti ve' limus. Poffumus quidem aliqua fimilitudfr 6 autcomparatione,per quam confiderationon' nihil juvetur, ad hoc uti: fed ha?c non ita fr' čile paflim occurrit, & ego ncfnnifi valdefi« 1 ' pliciter tecum agere tfolo, Sc ita, ut fpiritU* tuus non mulcum talibus inveniendis fat*' gecur. Porro, imaginationis hujus adminicufr* ipiritum noftrum intra myfterii meditandi 1 J ' mites coarčtamus, & reftringimus, ne huc # illuc libere divagerur, perinde atque avis vex includitur , vel accipiter perticse alligatf r > ut aucupis pugno infideat. Dicent ribi f° r ' P ar s II■ Caput V- q §5 Ca, bs nonnulli, facius efle, fimplici cogitatio- ne fidei, & nuda apprehenfione , plane men- ta ‘ l > & fpirituali in horum myfteriorum re- P r ^fentationeuti, aut confiderare, rem ipfatn ! n U10 fpiritu peragi. Bene quidcm, fed eft 1100 fub principium nimis fubtile, < 3 e quoad- ^sque DEUS alcius te fuftollat, confulo tibi, fiilochea, ut in hurnili, quam tibi comtnon- r °> valle te detineas. C A P U T V. confideratiombus , fecunda meditionis parte. iJOft imaginationis ačtionem fequitur ačHo 5 ' iotelledus, quam meditationem appella- D . Us > qu® nihil aliud eft, quam una , aut ^ Ure s confiderationes, eo fine fačbe, ut mo Us noftri in DEUM, & resDivinas emovean- llr ; In quo meditatio aftudio,& aliis cogi- , ac ionibus, & confideracionibus diftert,quod * Hom ad virtutem,& amorem Divinumac- l l) itendum, fed alia quadam de caufa,&in- J^tione, uti ad fcientiam confequendam, ad ^'bendum, & difputandum , inftituantur. Q ^quam ergo jam fpiritum tuum materije, .Nam tneditari voles, feptis ( uti di&um eft) c mfifti, ve i per imaginationem (fi quidem ^eria fenfibilis eft) vel per limplicem pro- po htionem (fi fenfibilis noneft)confideratio- \ F 3 nes 8 6 IntroduBionis ad viffln dcvotam nes circa illam facere incipies, quarum exem' pla plane efformata in meditationibus, qua s tibi ante propofui, invenies, Quod li tus tuus Tat guftus, lutninis, & fručtus in un a confideratione inveniat, in ea fiftes, neque ul' terius progredieris , apes fcilicec imitandO' quse florem nondeferunt, quamdiu mel,quod ex eo colligant, inveniunt. Ar fi in aliqu° punčto quid, quod arrideat , non invpnia 8 ’ poftquam aliquantisper in eo haeferis, & v e ' lut experimentum feceris, ad aliud transibi 5 * in quo ramen non curfim , & prascipitantef’ fed perconfiderate procedas oportet. CAPUT VI. De hffeBibus & propojitis, tertia meditatio^ parte, M Editatio in voluntate, aut affečtiva a n*' niEg noftrae parte bonos mocus ciet, * diflfundic, uti funt amorDEI & proxiroi, c& li & glorite aeterna: defiderium, zelus fakir ' 5 animarutn , imicatio vita: Domini noftri jEjl! Chrifti, compaflto, admiratio, gaudium, DE . difplicendi, judicii & inferni timor, pecca c! odium, fiducia deDEI bonitate & mifericof' dia, confufio denique ob vica: praetericae d 3 ' gitia. Hos in afFe&us fpiritus nofter, qu air tum ei poffibile eric, fe diffundat, & ext ef T dat oportet. Si aliquod hic babere admi nl ' cuiurn Pan II Caput VI _ 87 ^lum & fubfidium veliš, primum Andreas Opilka; meditacionum tomum in manus fu- ^ e >ejusque praefationem legico,in qua often- tilc >quoiriodo hos affedus dilatare nos opor¬ ke; & muko uberius Pater Arias in trada- de oratione mencali. Non adeo tamen, Philothea, affedibus ge- ^ralibus hisce infiftas oportet, ut non eos ^ fpecialia & panicularia ad corredionem, ^ emendationem tuam tendentia propofita ^nvercas. Exempli gratia : Primum, quod J^°minus inCruce protulit, verbum,bonum r,a 'Jd dubie in anima tua affedum, imitatio- *V S nimirum quoddam tuis ignofcendi inimi- eosque diligendi defiderium excitabit. l co porro, parum admodum id effe,nifi in- I^per fpeciaie quoddam propofitum concipias; L°cmodo: Agedum ergo,nonoffendar poft- amplius verbis illis amarulentis, & con- ^ttieliofis, quibus hic, aut illa , vicinus, aut ‘cina, domefticus, ant domeftica mea me j| 0n nunquam profcindunt ; neque illo aut *° vilipendio, quo ille aut illa me contem- [1'C; imo e contrario talia & talia dicam, aut ,? c *am, ad cum mihi lucrandum, & emol- j]^dum, & fic de aliis. Hac ratione fiet, hilothea, ut brevi in tempore defedus tuos corrigas; cum per folos affedus id non- niii lente admodum & difficillime fadura fis. F 4 CA- 88 IntrodiiBionu ad vilam devotam CAFUT VIL Be Conclujione, & fafciculo fpirituali. C Oncludenda denique meditatio per tr« 5 adiones eft, quae, quam poteft, masi' rna fieri humilitate debent, Prima eft, ačtf 0 graciarum, qua DEO gratias pro affedibus $ propofitis, quos ribi dedit, nec non pro bo' nitate & mifericordia ejusdem, quam in m®' dicationis myfterio vidimus, agantur. Aft e ' ra eft, adio oblacionis, qua iuam DEO bo' nitatem & mifericordiam, nec non mortefl 1 ’ languinern, & virtuces filii, & una cura affedibus & propoffta noftra offerimus. Te f ' tia deniqueeft fupplicationis, per quam De« 1 ' 1 rogamus, & enixe obfecramus, ut nobis & Jii fui gratias & virtutes communicet, fuatfl' que affedibus & propofitis nofttis benedid* 0 ' nem imperriat, ut eadem fideliter exequi va ' leamus, Oramus prtererea pro Ecclefia, P 3 ' ftoribus noftris, parentibus, amicis, & ali* 5 ’ BeaufiimteVirginis Maria:, Angelorum, S3°' dorumque interceffionem ad hoc implorafl' tes. Denique notavi, orationemDominiea^ & falutacionem Angelicam, qute generalis ^ neceffaria fidelium omnium oratio eft, in ^ fubnedi debere. His omnibus adjunxi, fafciculum devocionis, nobis ex omnibus illis collig eI1/ dum 89 ___ Fars II. Caput Vlil. effe. Quemadmodum enim,qui perhor- tu TOj floribus variis diftindum,aliquantu!um annbularunt, non libenter ilio egrediuntur, quatuor aut quinque hinc inde ex eo flo- J b «s decerptis, quos olfaciant, & toto dein- tie die manibus verfent, &teneant: ita poft- 8 u atn fpjritus nofter jam meditatione aliquod ^yfterium percurrit, pundum unum acque a lterum, auc fortaffe eciam tria, nobis eii- Sendum eft, quod nimirum maxime nobis in ea arrifit, quodque profedui noftro pocifTT- 1,16 conducere comperimus, ut iiiius per reli- 8 3 ' viter fenfimque animum ab oratione ad n®' gotiorum tra&ationem conduces, quam p 0 ' teris diutiftime fenfum & aflfečhis, quos ora®' do coilegifti,confervare ftudens. Qui vafc u ' lo porcellano pretiofum aliquem liquore|^ domum deferendum excepiffet, haud dubi® lente modefteque incederet, nec huc illucq ue refpiceret, fed modo ante fe ? ne forte in fi*' xum aliquod impingat, aut incaute greffn 1 * 1 figat, modo ad vafculum faum oculos con' ver- Pan II. Caput VIR _ 91 ^rteret, vilurus, an non id oblique teneat. dem omnino te facere oportet, a meditatio- Eirgentem : Vide, inquam, ne hinc tota UT| Ul diftraharis, fed rnodefte cauteque te ge- * as S verbigratia: fi obvium aliquem habeas, neceflario te aut convenire, autaudire ^porteac, non eft, quod ab eo fcrupulofe te u t>ducas, fed neceffitati te accommoda, at ita s etiam fuper cor tuum vigiles, ejusque ra- j!°nem habeas , ne videlicet fančtus orationis bquor effluat, nifi quam poteft minimum. Addifcas etiam paulatitn ufu oportet, ab ® r atione ad quaslibet ačtiones, quas vocatio Ptofeflio tua jufte legitimeque a te exigit, ,° ete ab afFečlibus, quos in oracione acce- nimis quam remotte efle videantur, tanlire. Noric,inquam, Advocatus,ab ora- lQ ne, ad tribunal, & lires, mercator ad ne- §°tia, mulier conjugata ad matrimonii fui j^unia, & familite fu« impedimenta tranlire, |dque tanta cum animi fuavicate, & tranquil- lc ate, ut fpiritus propterea minime turbetur: ^ Utri enim tam hoc, quam illud, juxra Divi- * voluntatis prjefcriptum fiat, ipfe ex uno P aliud tranfitus in fpiritu humilitatis , & ev otionisfaciendus eft. Concingecinterdum,meaPhilothea, ftatim Poft fačtam prseparationem & praftudia, affe- u tn tuum prorfus in DEUM moveri & ab- U P l; quod cum contingec, illi habenae laxau-. da; 9 2 Introdu&ionis ad vitam devotam dae funt, nectunc ea , quarn cibi tradidi, m e ' thodus fequenda. Nam tametfiut plurimu 111 confideratio affečtus, & propofita prascede^ debeat; ramen,fi tibiSpiritusSan6tusaffeft uS una cumconfiderationedonet; noneft, quo“ ufque adeo de confideratione labores , CV& htec nonnifi ad afFečtum concicandum fok 3 f adhiberi. Quandocunque ergoaffečtus fctib 1 infinuabunt, admittendi erunr, locusque i' s dandus, tam ante, quam poft confideratio* nes advenientibus. Unde licet fuperius affc' čtus pofl; omnes confiderationes pofuerirn< non alio id fine feci, quam ut ipfas oradoni s parces meiius ab invicern diftinguerem. C& terum, generalis quajdam regula eflo, nuo* quam effe affečlus comprimendos, auc con*' pelcendos; fed femper,quotiescunque occuf' rune, egredi, &prorumpere (inendos. QuoA meo judicio, non folum in illis aiiis afFettibuS* ied etiam in gratiarum ačlione, oblatione, # fupplicacione ( quae etiam medias inter conli' derationes inftrui poflunt ) Iocum habet: na# tamparumhaecjquamaln aflfečfcus, reprimeo* da, & retinenda funt; efto haec poftea,in ipf* videlicet meditationis conclufione , rurfu !t ’ repetenda, & refumenda fint. Porro, prO' polita immediate polt ipfos afFečbus elicito s > & in fine totrus meditationis, ante ejusdefl* conclufionem funt elicienda; nam cum part»' cularia , & familiaria objedla nobis in iis t C' prx- Par s 11 Caput IX. 93 cerce fi illa inter affe- forfan aliquod nobis , r __ __.n adferre poffent. j ^ffedibus, & propofitis his aliquod fubin- 6 ^olloquium intermifcere confukum eft, Sc ^odo Redemptorem noftrum JESUM Chri- Ultl »modo Angelos, modo perfonas, qua- ^in myfteriis fit mendo, modo Sančtos, odo nos jpfos, modo cor noftrum, modo pceacores, imo etiam creaturas fenfus exper- j^ s ®^°q u i,& compellare, ficuti Davidemfuis Pialmis , Sc alios Sančtos in fuis meditacio- lbus » & orarionibus facere videmus. CAPUT IX. ariditatibiis , quce in meditatione con - tingunt . ^ forte, o Philothea ! nullum te in medi« r fadone guftum, aut confoladonem fend- jj '.ontingat, ne propcerea, obfecrote, tur- t eris j Ted verbalicer incerdum loquere, for- t /h tuam apud Dominum deplora, indigni- tnarn confitere, Sc agnofce, eum roga, ‘s te adjuvet, atque imaginem illius cdh Cm kabes) exofculare, Sc dic illi cum Ja- l ^ Patriareha : Non dimittam te Domine, nifi itjXeris mihi. Aut cum muliere Chananasa: am Domine, canis fum,fed & catelli comedunt ■ Vuc ^ s j qu& cadunt de menja dominomm fuovum. praefentare debeamus, ipfos mifceremus, dillračdonum Dericulur L 94 htroducimk ad vitafn ftevotam A!iquando & librUm aliquem pium in tna* n ijs Tume, eumque attente lege, usque du^ fpiritus tuu$, ftettens vel ut, excitetut,& k' tra te redeat. Interdum quoque per aliquc lT ' devotionis exterioris geftum motumque cof tu um incita, in terram videlicet te profte^ nendo, manus ante pe&us crucis in modu** 1 committendo, Grucifm imaginem amplette^ do t fi nimirum in loco feparato ptivatoq uS agas, ii poft hsec ornnia nondum redite cofl' folationem fentias, noli, quantumvis magff aridkas tua fic, ullatenus propterea turbsd* fed in devoto quodam geftu coram DEO tuf continere te pergas. Quam muki funt auk ci, qui plus centies anno durante Principis l' ul conclave ingrediuntur, fine ulla tamen illif 5 alloquendi {pe, fed tantum, ut ab ipfo ertd' nus videantutj fuique muneris partes e*' pleant. Eo prorfus modo, chatiffima Pb l ' lothea, ad fančiam nos orationem accede rS oportet, videlicet non alia intentione, qua^ ut afficio noftro fungamur, noftramque . fideJitatem ceftemur , & exhibeamus. Si ergf Divina Majeftas nos in ea aI!oqui, & fan^* 5 fuis infpirationibus, & confolationibus int e ' tioribus nobiscurn agere dignetur j fumrtff fatie nobis id honori aC Voluptati etit, st 1 hanc nobis gratiam facere noluerk, non gis nos alloquens, quam fi nos minime viu e ret, & in ejus confpečlu non ageremus^ 00 id- ^___ Pan 11. Caput X 95 *dcirco nos ab eo fubducere, aut inde rece- e ^ c ) Ted coram fumma illa bonitate devoto ^ Ul «oque geftu manere, & exfpečtare debe- Us - Ec cerce noftram patientiam tune di- ofanter refpiciec, noftramque affiduicatem & j^neverantiam benigne intuebitur; adeo, ut 111 poftearurfum ante confpečtum ejus com- r ar ebimus, beneVole nos refpečfurus, fuis- nos confolauonibus, &colloquiis digna- c , r « s fit,fančfaf oracionis amoenitatem &pul- j. r, tudinem nos videre faciens. Imo etiamfi no n praeftaret, fufficiat nobis, Philochea, nimis quam honorifieum nobis fit, apud p u m, & in confpečtu illius agere. CAPUT X. Excrcitium matutimm. Pester orationem illam mentalem integram ^ & fermatam, ac praeter alias orationes l^ales, quas femel in die te facere oporcet, q l ’ contra iaiutem tuam , ac Divinam glorij’ tendens occurrere poteft: impedimentum. ^ que vero fatis eft, nude hoc propofitum f aC t re,fed <8t mediaejusdem rite execucIoni m 3[1 ( dandi prseparanda, & difponenda fiinr. pli gracia : Si me eum iiomine iracundo > ad choieram prppenfo, aliquod negotium tr , £tare debere prsevideam, non foium prcp^ nam eum verbo non offendere, verum et* 8 . benigna , & fuavia ad eum prsrvenieod^j verba difponam, vel aliquem adhibebo* ^ Itic in illo placando adjuvet ; fi praevide 8 0 ^' P ar s II. Caput X. 97 ^. Cca fionem mihi fote, tegroti alicujus vifitan- l > tempuc, verba confolatoria, & fubfidia, i!li adhibere debeo, difponam &c. Quarto: H°c fačto, humilia tecoram Deo„ Snofcens, quod eorum, cjuje deliberafti, & ^Ulfti, tura ad inalum fugiendum, tura ad °Rum exequendum, nihil omnino per te- ^PSam, Sc ex teipsafacere poflls. Ecranquam„ Cor tuuin in manibus habeas, ipfum Divi- *Majeftaci, cum omnibus tuis bonis propo- lc 's ofieras, ipfam rogans, ut in fuam id pro- e< -Honcm admictere, Sc corroborare digne- . > quo in ejus obfequio, & famulatu feli- ' Cer progrediaris, idque per haec, aut hujus- ^ odi verba interiora: En Domine, hoc mi- Cr Utu, & inops cor, quod bonicate tua plu- es Suidem bonos affe&us, & propofita con- led, ah! nimis quam debile, & imbe- 1 ‘ Ur n eft ad bonum, quod defiderat, exe- jj lJe ndum, & opere complendum, nifi coele- 2(11 cuam ipfe benedi&ionem illi communi- p es > quam hac de caufa te, o clementiffimc pv5 r ■ togo , idque per meritum paflionis ^ 11 tui dilečlillimi, cujus honori diem hunc, p t ' e !iquum vicse mete tempus offero, & con- f Cr °- Invoca etiam beatiffima: Virginis , j Seli tui cuftodis & San&orum, ut hac in ^'bi opitulentur , auxilium. ..Sed omnes fpirituales adiones breviter, & lv aciter fianc oporcet, & quidem antequatn G cubi- L 98_ Introdnciionu ad vitam devotam cubiculo egrediaris, fi fieri poteft ut exerci' tii hujus adminiculo , quidquid die tota f a ' dura, divina benedičtione irroretur. Rog 0 aucem te, Philothea, ne ipfum unquam orni 1 ' tas, aut oblivifcaris. CAPtiT XI. De excrcitio vefpertino , dequc cxamine cofr fcienti£. Q Uemadmodum ante prandium tuum tedj' porale , facies prandium fpirituale, i°' que pcr meditationem; ita te & ante ccena^ tuarri), coenulam quandarn, aut (altem coli 3 tionem devotam, & fpiritualem facere opdj ter. Ergo paulo ante coenam nonnihil temporis , & otii fuffurare , & coram DE: proftrata , & (piritu tuo ante JESUM Cbd' dum crucifixum ( quem nuda quadarn con*'' deratione, & interiori oculo tibi prsefentf^ (inges ) colledo , fbpicum meditationis fl 3 * tutinae ignem , per vivas, & ardentes aliq^° afpirariones , humiliationes , & amoroi 3 *’ quas ad Divinum hunc animae tuše Salvator^ evibraveris, elibrationes in corde tuo ruri a exfufcita ; vel illa punčta breviter repeten° 0 ,’ & velut ruminando , quaE in matutina m e ° tationeplus tibiguftus attulere, vel alio q u ,^j dam novo modo te excitando , prout tJ magis placebic. Quod L Par s 1 L Caput XI. 99 Quod ad confdentise examen , quod fern- J er > antequam Gubicum concedas, infticuen- tltr, )fpe&at, nemo non novic, quonam id ^do fic Faciendum, j. dmo j Gratise aguncur DEO, quod nos e dla fofpites, & incolumes confervarir. ^.^cundo : Esaminetur, quomodo per omnes dii . ei horasnos geflerimusr utquehoc comino- U G & facilius fiat, confiderandum, ubinam, ^•oufcum, & quibus in negociis fuerimus. . *ettio : Si quid bene ačtum effe comperia- r r ’ grada: aguntur DEO ; contra, fi quod j ai >t in eogicationibus, aut in verbis, auc °Peribus deličtum , venia a Divina Msje- . a . t:e petiiur, curn propofico , & inrentions y. 1,r >a id opportunitate confitendi , & ferio emendandi. . Quarto: Divinse providentise corpus, ani- . 3tln » Ecclefiam, parentes , & nocos com- jj^damus; B. Virginem , Angelum Cufto» . ern > & San&os cceli cives rogamus, ut fu* Q. r nos, & pro nobis excubenc; & benedi- L. l0(> e DEI prsmifla, ad quietem, quam no* s neceffariam eOe voluic, nos componimus. ^/d°c porro exercitium non minus omicten- q eft, quam matucinum; per matutinum JP.Pe anima: tu$ feneftras aperis, quo Sol Ul * per easdem radios fuos immitcat: pef v eEpercinum porro tenebris infernalibus easdem occludis, G % CA* w L ioo Introduttionis ad vitam devotam CAP UT XII. De recollettione, & quiete fpirituali. H Ic te, chariflTma Philorhea, velim in cof' filio meo fequendo inprimis ftudiofaif' & fedulam : hoc namque in articulo unuf 1 e certiflimis profedtus tui fpiritualis med* 1 * confiftit. Quam facere potes fsepiflime, fpiritum tuuf 1 per diem DEO praefentem fifle, idque uno 6 quatuor illis modis, quos tibi fuperius cof' fignavi. Conlidera, quid faciat D EUS ? * quid tu facias, & videbis , oculos ejus in converfos, & perpecuo fuper te incompar 3 ' bi!iquodam amore defixos. Dicesergo: Gub o D EIIS meus! ica te (emper non intueo f ' ficut tu me intueris ? cur tam fepe de Domine, cogitas? & cur ego tam raro de t 6 ' ubinam fumus, anima mea '{ verus locus j fter DEUS eft, & ubinam nos agimus 1 ? . 1 Sicut aves nidos in arboribus habent, 1 quos fefe recipiunt, cum opus eft, & cer i dumos, & cunabula,fub quibus fefe abdu n ^ j & occulunt, dum umbram in aeflivis calo rl J bus captant: Sic, oPhilothea! corda nol^ aliquem fibi locum quotidie capiant, & t gant oporcec, vel in monte Calvarite, vel ^ ( vulneribus Salvatoris noftri, vel in alio q l1 ^ ( piam ioco ei vicino, in quem feinomnig c ni* Vdnll Caput XII. ioi |V S °ccafionibus recipiant, & ubi internego- Ia exteriora fefe oble&ent, & recreent, ubi- ^ Ue velut in propugnaculo quodam agant, ^ u ° fe ab ingruentibus tentationibus tuean- Beara illa eric anima, qux Domino in erit 3t e dicere poterit: Tu es mihi domus rf tu gii, turum meum propugnaculum , te- Uttl in pluvia, Sc in aeftu umbraculum. Metnineris ergo, Philothea , Temper ali- jr°tin cordis tui folitudine, & deferto con- r Uere receptacula, interea dum corporaliter ^ e dias inter converfationes , & negotia mun- 3r>a verfaris. Et mentalem hanc folitudinem J! 1 * 0 modo impedire poffunt, tametfi pluri- t j l circum, & apud te verfentur; non enim r rc nm cor, Ted corpus tuum duntaxat ver- adeo , ut cor folum apud DEUM ma- Atque hoc efl: exercitium, quod Da- ^ . Rex inter tot, quibus opprimebatur, re- •ti l. ne g ot * a > u ^ ur P a ^ at > uti fexcenties fuis ipfe £ Pftlmis de fe teftatur; ut, dum ait : Ego Co °^'fle femper apud,te, provideam Dominum in tyjP e &u meo femper : Ad te levavi oculos meos, meus ’ habitas in Ccelis . Očali mei c er ad Dominum. hsec, converfationes ordinarie ita feriae r^ 1 ? ^ u nt, & prtegnantes, ut non potlimus ()• mentem recolliger^ , quo illam in VlQ am illam folitudinem recludamus. G 3 Pa- 102 Introdu&oms ad vilam devotam Parentes Sanda: Catharinas Senenfis, cu 01 ei omnem & loči, & temporis opportutiid*' tem ad orandum , & meditandum abftuld' fene; Dominus ei infpiravit, ut oratoriol 0151 quoddaminternum fuo fibt in corde conftr’ ue ' ret,/intra quod fe mentaliter recipiens, n ,e ' dios inter occupationurn exteriorum ftrepi tuS fan&a: huic folicudini mencali vacare poff si: ' Unde fiebat, uc, eum poftea eam munc ^ 5 oppugnabat, vexabat, nullurn inde damnu^J auc noxam reciperet; eo quod , inquie^ illa, inera conclave fuum incerius fefe abd s ' m, in qua cum Sponfo fuo Coelefti fe oW čtabac. Hinc eciam exinde fiiiis fuis fpirit u ^ libus confulebat, ut inera cor conclave quoj* dam feeretum conftruerent, & intra illucU 11 ^ inde fe reciperent. Subinde igitur mentem tuam intra cor t e collige, in quo ab omnibus hominibus feq°l ftrata , corde artima* cus ad cor, cum Db, tuo agere podiš., ut cum Davide dicas: fv K gilavi -, Jimilis faHus. funt pelicano fblitudinis • h« Hus fum jicut n-ytticarax in domicilio, je'r folitarius in tetla. Quse verba, praeter - - fum ikcerafem f qui oltendic, magnurn Rege m alijuoc fibi horas feligere foli [lJl \, quibas in fbiitudine remm fpiricualium c °jj temphrioni vacaree) in fenfu fuo myfHc° c k cgregia recoltectionis genera, & velut 1 j eremitoria nobis exhibent , in auibus ilDl' k Pan II. Caput XIII. 103 Vpicationem > & exemplum Salvaroris, folicu- ^inern noftram poffumus exercere. Ipfe quip- P e m monte Calvariaj fimilis fuic peiicano fo- ^ndinis, fuo pullos fuos morcuos fanguine . v itam refufcicanti. In Nacivitace vero fua, i 11 ftabulo illo defertofuit, quafi nydticorax ln domicilio, deličta & peccaca noftra deplo- P ns > & deflens. In die denique Afcenlionis 1 fuic ad inftar pafferis, in Coelum ( quod nnindi quodammodo cedtum) ferecipien- '? & evolanris. Ec in rribus h is loeis, me- tilas incer negoriorum curbas , & ftrepitum, ^° s recolligere , & recipere poffumus. Bea- Us Eizearius Comes Arrianenlis inProvincia, « ll , th diucius a cafta, & pia fua Delphina ab- aa et » & *Pf a P er nuncium expreffum, quem .P 5um milit, de ejus valecudine qujEfiviffet, ° c modo ei refpondit: Re&e valeo , carijjima ffr*, fi videre me cupis , qu&re me in vnlnere p^erii dulciffimi JESU noftri , ibi narnque habito ' s ~' ibi ms inv umi p c /tlihi mt> fvnflvsi ntu?iie>vic C' : me inventes , alibi me fruftra qu£jieris. ec )Uirem vere Chriftianum! O CAPUT XI n. afpirationilm , orationibus jaculatoriis, & bonis cogitationibus. ptra DEUM quis fe recolligic, dum ad eum P afpirat; & ad eum afpirac, uc incra eum in er ecolligac: adeo,uc ipfa afpiracio adDEum, G 4 & 104 IntroduBionh ad vltam devotam & recollečtio fpiricualis fefe mutuo producanb utraque autem a bonis nafcantur cogitationi' bus. Sa:pe ergo adDEUMafpira, Philothe 3 « idque per breves quasdam, fed ardentes cof' dis evibraciones, illius ergo pulchritudineflj admirare, opemque implora : in fpiritu a 3 crucis pedem te abjice; bonitatem ejus ad°' ra: faepe eum de falute tua incerroga, mill* eS per diem animam tuam illi ofFer, inreriore 5 oculos tuosin benignitateui illius defige: m 3 ' num tuam verfus illurn, uti parvulus ad p 3 ' trem, extende, ut ipfe te conducat, pon® quoque eum fuper pečtus & cor tuum, veto' ti fuaviflimum florum fafbiculum, ac veto 11 vexillum & fignum quoddam in anima tu 3 eum defige: & alia fexcenta diverforum cof' dis tui motuum genera facito, quo amore * 11 P El in te excites, & ad Divinum huncSpon' fum diligendum affe&uofe & tenere diligefl' dum temetipfam ex(timules. Hocmodo fiunt orationes jaculatoriae, q « a5 magnus Augutlinus tam ferio & impenfe p*f mulieri Probae commendat; fic fiet, ut fp» rl ' tusnofter, Philothea, continuoDEI fui cotf' mercio, colloquio, & familiaritati intim« ' 6 fe applicans, omnes ejus perfečHones paul 3 ' tim imbibat, & hauriat. Hoc porro exerc l ' tium in fe diffieile non eft : etenim omnib 11 * negotiis noftris, operibus & occupationibu 5 ' fine ullo eorum difpendio, commode inte r ‘ mi- V ar s II. Caput XIII. 105 ^‘'ceri , & intertexi poteft: quod tam in re- ^ollečiione (pirituali, quam in hisce ejacula- lonibus interioribus, non nifi breves & par- * qua:dam divcrfiones fiant, a quibus ea, agimus, nulio modo impediuntur, quin rtio mirificc eciam promoventur. Viator, vini ad cor fuum recreandum, & j- , ^focillandiim furoens, tametfi pauiulutn t viam fuam tamen propterea non in* c :i. rurn Pit, imo vero novas ad celerius, & fa- j. ,Us eandem perficiendam, vires colligit, non lt .^ r fubfiftens, quam ut expeditius ambuler. ]es^ U * C ' ^ cr *P tores nnulcas afpirationes voca- \i - } c °lleg er e, quse cdrte cumprimis bonte & t es funt; fed,me confulente, ad nulla cer* 0f v erb a te adftringes; verum autcorde, aut ft, 6 ’ illa proferes, quse tibi amor ex tempore Sgetet: is enim tot , quot voles, tibi fug- v r ^ c * Tametfi non ignorem, quted3m efle iti P e culiarem quandam ad cordi hac e - re fatisfaciendum vim habent; uti funt fre CU * ac,ones ill* in Pfalmis Davidicis adeo * | is C |R entes ^ ccre ^ ,r3e » diverfEe quoque nomi- Ca invocationes, & amoris illa* fignifi- ^ *° nes & indicia, quas Canticum Cantico- itit prtefert, & fpirat. Huic quoque ***> deferviunt canriones fpirituales, dum- j?° aliq ua cum attentione canantur. en ique, ficut il!i, qui amore quodam hu- n ° & naturali aliquid amant, cogicationc G 5 pene io6 IntrodiiBionif ad vitam devotam pene Temper in rem amatam feruntur,ac tol 0 cordis affedu in eandem rapiuntur, & nu 0 ' quam non in laudes ejusdem prorumpunt, # efto ab eadem corpore abfint, nunquam men occafionem ,amorem ,& paflionem fua 115 per licteras, quas Tcribunt, teftandi omittuob imo nullam efle patiuntur arborem,cujus co\' tiči nomen rei amatse non infcribant. Ita q uI ' cunqueDEUM diligunt, nunquam de illo c°' gitare definunt, femper ilium refpirant, & iilum afpirant, continuo de illo loquuncii r > & fi fieri poflet, omnium hominum, qui mundo funt, pedoribus Sacrum & Sandu 1 * 1 JESLI nomen vellent infculpere. Atque ad hoc ipTum etiam omnia crea tJ eos invitantjcutn nulla ficcreatura, quaj n°Jj diledi fui laudes ipfis annuntiet; & (utip 0 ^ S. Antonium magnus Auguftinus aic) quR' quid in mundo eft, muca quadam lingua, admodum incelligibili, de amore ipforum b°' ne loquatur; denique, quidquid in orbe eft* bonas in ipfis cogicationes caufetur, e quib°* deinde permultae in DELIM evibrationes, pije mentis afpirationes enaTcuntur. En tik 1 aliquoc harum exempla. Sandus Gregori° 5 Nazianzenus, uti de Le ipfo ad populum ^uu |:,, idtj in littore maris obatnbulans, confider 3 ' bat quomodo marini fludus, in lictus t e ‘ e exonerantes, conchylia, conchas, caules h er ' b3rum, oflreola, Sc alias id genus minuti 35 ’ quas Pan JI. Caput XIII. 107 ^ Uas mare ejiciebac, &, uc ita dicam, in lic- lUs exfpuebat, poft fe relinquerent; & q U o- lri °do mare ipfum deinde,per alios flu&usfu- P e,- venientes, partem illorum reforberet, & “ffijs ad fe artraherec, fcopulis interim vici- ft,s firmis & immobilibus confiftentibus, efto ^olenter & affidueab undis tunderentur, & ^irentur. Quo vifo, cogitare fecum coe- P’ c i debiles adinftar conchyliorum, cochlea- & caulium herbarum, modo ad affli- ‘lonem, modo ad confolationem, prouc for- llJ nae fl u &us, & und* irnpellunt, ferri rapi- S Ue :fed generofos & viriles animos ad omnes j 0rt unae infultus & fludus fixos, & immobi- j^ s permanere; & ab hac cogitatione in illa av idis fufpiria 8c afpirationes prorumpebar: a , Va me Damine; quia intraverunt aqrt£. usque “ animam meam , liber a me Domine de prof undis ‘fjuarum. Veni in altitudinem maris , (5 tempe- S a s demerfit me. Tune quippe ipfe in affli&io- agebac, eo quod Maximus iniqua invafio- e Epifcopacum fuum ufurpaffer. S.FulgentiusRufpenfisEpifcopus, cumNo- r 1 ira ^is Roman*, quem Theodoricus Gotho- UmR ex indixerac, conventui intereffet, vi- er etqu e tot procerum, qui ordinequique fuo .°nfederant, Fplendorem & decorem. Quam, DEUS bone! pulehra fit oportet Ccelejlis 'J e Jufalem , cum Roma terreflris tanta pompa & ul gore refplendeat ? Et ji hoc in mundo tantum ro8 IntroduBiom ad vttam devotam _^ fplendoris detur amatoribus vanitatis , qu& glod* refervetur oportet in altero contemplatoribus vef l ‘ tatis 1 Dicicur aucem S, Anfelmus Archiepifcopu* Cantuarienfis (a cujus incunabulis & natatf' bus permukum decoris & gloriae montibu* noftris acceflitO in hac bonarum cogitatfa' num praxi cumprimis excellui(Te. Conrig* 1 ' a!iquando, lepufculum quendam, a canibu 5 infequentibus preffum, fub Santti hujus PrS' fulis, ( qui tum qucndam in locum forte pro* ficifcebatur) equum fefe, veluc in arylurtb quod imminens mortis periculum ei fuggerC' bat, recipere; canes autem circumfecus alla' trantes, immunicatem loči, ad quem prsed* fua confugerat, minime aufos fuiffe violah Extraordinarium certe & novum hoc rpečt 3 ' culum, omnibus vise comitibus rifum movkl quousque magnus Anfelmus, lacrymans & in' gemifcens: Vos, inquic, rideris, fed mifell* beftia non ridet. Pari modo animae exagit J ' tae, & per varios anfra&us in omni flagitio' rum genere male habitas, inimici eam in m ot' tis anguftiis potiffime exfpe£l:ant, quo eafl 1 ibi rapiant, & devorent. Linde ipfa plan« confternata & expallefcens, undequaque aU' xilium, folatium, & refugium aliquod con* quirit: quod fi invenire nequeat, inimici p} infultant, & exfibilant, & hoc ille dičto abii f (ufpirans, & gemens. Cun* V ar s II. Caput XIII. 109 Gum Conftntinus Magnus honorificas lit- * eras ad Sanftum Antoniom roififfec, Religio- *’ aderant, hoc cognito maximopere mj- ^oantur. Quibusil)e: Miramini, Regem bo~ ln i fcribere ? miremini potius , auod DEUS im- ° r tali s & £ternus Juam mortalilus legem fcripfe - J ’ ifno vero, quod in perfona filii fui ore ad os 15 fit locutus. P S- Francifcus quodam tempore unicam & ^«arn ovem mulros inrer hircos confpicatus: 1 inquit focio fuo, obfecro quomodo mifella a °vicula placide & manfuete inter iUos hircos jš at ? fic Redemptor nofter JE S US manfuetus & inter Pharifaos agebat. Alias agnellum ^ endam a porco devoratum cernens : Ah Wle agne ! ajebac plorans, quam tu ad vi - % Salvatoris mei mortem reprafentas. ^ Hluftris ille setacis noftrte Vir, Francifcus ° r gias, cum adhuc Gandise Dux effcc, ad er, andum exiens fexcentos pios devotosque j,°. nce ptus inter venandum efformabat. Mi- * t bar ' ait ipfe poftea, quomodo,& quam prom* 0 e falcones ad venatoris manum redeant, atque tu? ve tari, perticaque fe realligari patian- p . > homines vero voci Divina adeo rebelles jmt ® c °ntumaces. ^ S- Bafilius ait, rofam e Fpinis enafcencem, hominibus lečtionem prselegere: Qaii- ju: j° C * n mun ^° * 0 homines! fuavijfimum, & Un dijfimum eft, triftitia quadam miftum per- fufiim I TO IntroduBionis ad vitam devotani fufum eft : nam nihil ibi omnis doloris eft exper { > ipfaqite amaritudo atque tnftitia Utitič femper na ta eft; Jic matrimonio viduitas, facunditati cU' ra, glorij igmminia , bonorilm impenf£ , delicds faftidmm, fanitati morblis. Puicher quidem , in' quu pius hic Vir,^oj rofa eft, at magnatu dl 1 mihi triftitiam caufatur , dum peccati mibi met mtp moriam refricat , ol> quod tena ad fpinas , & 0“ bulos profereudos damnata eft . Pia quaedam anima, amnem quendam fere' na in n o de concemplans, coe!umque in eo cut 15 ftellis fiiis tffigiatum cernens, ajeb3t: H£ iffe ftelU, Domine , fub pedibus meh erunt, tune , ct$ meintra Smela Tat-ernaetiia tua re eperis; ti ftelle. Ceeli in tena exprejj.£ reprsfentantur > l lC homines ten& in ccelis vivo Dionu cbaritatis fot te expnmuntur, Alius quis viden« fluvium rapi vo!viqo ? * exc!amabat ; Non prius anima mea re juiem bt bebit, quam in Divinitatis mar e, qu£ ejus ofl‘ go eft , abforpta ftt . Et S. Franufba, placid*-^ quendam rivulum, in cujus ripa ad orand^ genua flexerat, conbderans, in mentis exee>' Pum rapta fuit , idencidem verba illa fubmi 1 * 1 , voce apud femetipsam repetens : Sič DEl $ gratia dulciter placideque rivuli bujus in mor in animam infiuit, Alius j qui arbores floribus coopertas uf« 1 ' que cernens, ingemifcens ajebat: Cur ego) 0 ’ lus in DEIEcclefu hortofiorum expersjum ? Al‘ u pul« III Parili. Caput XIII. Mips gallinaceos (ubmatrisalis coliedos con- P' c iens, fub umbra alarum tuaruni , ajebat, Do - P r °tege me. Alius Heliotropium florem ajj . ens: Quandonam , exclamabac, DEllSmeus , a ra e a bonitatis tu£ duchtm attraciionmque Wtur 1 Ec alius violas flammeas horcenfes ”° ^ arnmu ^ as 5 vocanc j cernens, oculis j n g^atas, fed odoris experres : Taks , 4^ Ulc ’ f uni co g‘ tat ‘0)ies me£, qii£ bona qiudem ???> fid nullum agunt, aut oper ant ur. j]j 'de ergo, Pbiloihea, quomodo ex omni JioK'' erum variecate , qux in bac vica mortali i ,s occurric , quaecunque demum ea (ir, c j 0 nas dicere cogitationes fan£tasque ejacula- q, u - nes mentis pollimus. Miferi profečto illi, Cas - Creat:uras a Ido creatore divellunc, quo 'n peccacum converrant: Beaci autem illi, eas dem in Creacoris fui gloriam conver- j.g t ’ earumque vanicatem ad vericacis hono- ^^pmpendunt. Soleo , inquic S. Gregorius k . Z ‘ anzer >us, omnia in commodum meum fpiritua * qu h ‘ rre ‘ Legico pium illud Epitaphium, ^ >a '-d £e S. Hier°nymus confcriplic, & c 0 ^ plurimis fandis afpirationibus, & piis (pr Ce P 5 *bus , quos omni prope in occafione dg^.^dbmiabar , undiquaque con£perfum vi« ^orro, ri rati "6Vnr-i„_! • iplumque omniurn alia- in hoc recolledionis fpiritualis, & v ° nu P> jaculatoriarum exercitio magna ' Mnis pars confiftic, 112 IntroduBionis ad vitam devotam aliarum orationum defedum fupplere poteft) illius vero defečtus & omiftio nulla prope ratione poteft reparari. Sine illo quippe tx contemplativse non bene quis fe dare, $ adivse nonnifi sgre admodum poreft; & f> nC illo, quies omnis nonnifi orioficas eft, lab 01, vero tancum impedimentum & intricat* 0 ’ Quapropcer te adhortor, ut ferio, & ex to t0 corde id compledaris, neque unquam ipl ul11 deferas. C A P U T XIV. De ScmBiJfimo Mijfce Sacrifieio , & qwnio $ ipfum audiendum Jit. N Ondum tibi de exercitiorum fpirituali^ fole & principe locutus Tum, de Sandi'" fimo, Sacratiflimo, & Divlnifllmo, .inqua> 11 ' Miflk Sacrifieio, &Sacramento: Hoc quipP < Religionis Chriftianae centrum eft, devon 0 ' nis cor, pietatis anima, myfterium ineffabi' e ’ quodqueDivinac charitacis abyffum in fe cofi prehendit, ac per quod fe DEUS ipfe realih nobis applicans, gratias & dona fua no* 5 * magnifice communicat. .■ Secundo : Orado in Divini hujus Sacrib c \ unione fada, ineredibilem certe vim hab®? adeo, ut anima, illius adminiculo, ccel e ‘ . bus doniš & beneficiis quam abundantifi*? compleatur, veluti fuper diledum fuum 1 nixa V ar s II. Caput XIV. 1 13 f 11 * 3 '■> qui (piritualibus odoramentis & fuavi- a ^bus usque adeo cam adimplet, uc virgulaf ^idarti fumi, ex aromatibus mvrrhse & thu Ms, 7 - (uti in Canticis dicitur) Omiliš eflevi s > & univerfi pulveris pigmentarii concin« . '■35 ( Uti in Oanriric dinirm*^ fimilic sfTp vi« e atu r . § Tertio : Omni ergo ftudio operam da, ut J Cr ificio Miflte quotidie incerfis, uc una cum p trdote Redemptoris cui Sacrificium DEO pro te, & pro univerfa Ecclefia of- a fas * Semper, uc fcribkS. Joannes Chryfo- l) 0rTl us, infinici Angeli ei praefentes adftanc, Sandhim hoc My(terium honorent, cum- « e nos una cum ipfis, & eadem intentione, ^^entes ei adfumus , e tali focietate, & con- tub er nio non poflumus nifi maximam beni- t e 0rutT1 gratiarum influxuum copiam recipe- t * .Ecclefise cam triumphantis, quam mili- f e r tls c hori, Domino in Divina hac adione : 5 c nnjungunc, eumque ftipanc, ut una cum p j » inipfo, & per ipfum corDEIPatris ra- Co r,t) - e j Usc l ue mifericordiam točam ad nos ^mifc ere facianc. Ecqua: animse eft felici- S u °d affedus fuos pro adeo preriofo 5c ‘‘derabili bono devote concribuar. t e SJ Uar to: Si forte necefficate aliqua praegnan« Vi^Pedica, celebracioni fummi hujus & Di- a ni* ^ acr ^ c '* realiter prsefens adefle nequeas, tamen ^ cor tuum huc referas opor« > Ut fpiricualitcr interfis. Aliqua ergo hora H ma* 1 14 Introclu&ionh ad vilam devotcm matutina, confer te in (piritu (fi aliter facer® nonpoffis) ad templum, intentionem tuatO curn omnium Chriftianorum intentionibuS conjunge, & eosdem adus interiores elice loco, in quo verfaris, quos eliceres, fl reaj 1 ' ter Sando Mifik Officio aliquo in tetnplo i°' tereffes. Quinto: Porro, & prout oportet, Sandu^ Sacrificium Milite audias, vel realicer, ve * mentaliter. Primo, jam inde ab inicio 1°' troitus, usque dum Sacerdos ad Altare accel' ferit, una cum ipfo te prapara: facies hoc, ^ in DEl pradentia te (iftas, indignitatem tuafl 1 agnofcas, & peccatorum tuorum veniam roge 5 ' Secundo : Ab eo tempore, quo Sacerdo 5 ad Altare acceffic, usque adEvangelium , cofl' fidera Redemptoris noftri advenrum, & vi" tam in hoc mundo, idque fimplici & gene¬ rali quadam conlideratione. Tertio : Ab Evangelio, usque ad OffertO' rium, confidera Domini prtedicationem, $ proteftare te in fide & obedientia fandi ver* bi, & in fandas Ecclefias Catholicse union 6 vivere, & mori velle. Quarto: Ab initio OfFertorii, usqueadre; cicationem Pater nofter , Myfteriis & Palfi°rd Dominics, quae ačtualiter & eflentialiter 111 hoc Sacro-Sančto Sacrificio repraefentantu 1- ’ rccogitandis cor tuum app!ica;quod una cu 1 ? Sacerdote, & re!iquo populo, DE O Pa tr,> ad ad Pan II. Caput XIV. ii? ^ ejus honorem & gloriam, ^ [alutetn cuam offeres. & ad utilitatem fin fid Quinto : Jam inde a Pater nojler, usque ad en J communionis, fexcenta cordialiter de- er *a excicare conare, ardentiffime amorc . Cerr >o Salvatori noftro in aeternum conjun- ° l > & uniri defidcrans. ^ Sexto : Jam inde a communione, usque 0 l . ner nSacri, gratias Divinas ejus Majeftati, l pfius incarnationem , viram , morrem , honem, nec non amorern, quem nobis in atl do hoc Sacrificio teftatur, age, eumque bj* *Hud obteftare, ut Temper ribi, parenti- t j s ’ amiciscuis, & univerfae Ecclefiae propi- y . s fit, teque ex točo corde htimilians, Di- p e narn benedičtionem, quam tibi Dominus cjp^iniftrum fuum impercirur, devote re- tp G tempere Sacri meditationem iis de dif .^" s > quse quotidie ordine dierum me¬ ti a j ls ; inftituere vis, opus noneric, ut par- ^^aribus his adibus pradicandis te ipfam *nt ra ^ as » & divertas : Ted fatis erit, quod Ca ionefn Cuam inido ad hoc dirigas, uc °tat' ^ hoc Sacrificium per meditationis Sc Cu tl ?nis tua; exercitium adorare, & offerre P la . s ‘ cum in qualibet meditatione pra:- ^idi adus aut expreffe, aut tacite, & virtualiter concioeantur. H a GA* 11 6 Introducliums ad vltctm devotam CAPtIT XV. De aliis exercitiis puhlicis , ccmmunihtf- P Raeter hasc, diebus Feftis, & dominieib horarum Canonicarum , & Vefperarufl 1 officio intereiie te oportec, Philothea, qua°' tum quidem per ocium , & commoditated tuam licebit, hi namque dies fpecialiter V e ° dedicati, & facri funt,& in iis plures ad eju 5 honorem , Sc gloriam adus ufurpandi funb quam in aliis. Hoc pado quoque fexcer> l3 j devotionis duleedines, & delicias fenties, llt olim S. Auguftinus fen-lit: etenim hic in C oO" feilionibus fuis fčribit, fe fub initium convd' fionis, cum divina officia audirec, tanta rrorfum animi dulcedine perfundi folitum> u .j cor ei quodamroodo colIiquefceret, Sc ocd' lachrymis devotionis iruiatarent. Tum ver 0 ’ quod ( ut femel id dicam , & non fic op 1 } repetere) femper plus boni, Sc confolatiof} homo e publicis Ecclefias officiis,quam ex d 1 particularibus adibus foleat percipere , c ^ DEUS ipfe jufferic, ut femper puhlica pri v3 tis, & peculiaribus communia prseferrencd’ Libenter Sodalitatibus loči, in quo afcribi veliš iis pradertim , quarum exerci [1 ’ & infticuta plus frudus, Sc boni exempli a ((l ferunt: hoc namque padlo obediencia ad’'* DEO gratiilimum exercebis: nam licet f°“ lira- ___ Fars II. Caput XVI. .117 States fpeciali ab eo prsecepto praefcripcs, & ^andatajnon fint, ab Eccldiatamen commcn- : cjUJK declarare cupiens , quam fibi 8 r -tu-n fic , plures in easdem nomina dare, °dalibus earurn , & membris, indulgentias , & a!ia qucedam privilegia impertiri °' ec - Ad hasc Temper maximam charitatem f sdoIet,cum mulcis (imul concurrere, & aliis d bona fua defideria executioni mandanda °°perari, & auxiliari. Ec quanquam fieri pffic, uc tam bona quis exercitia feparatim ac *ar , atque in Sodalitatibus bmul junčtim- *j' Je peraguncur, imo eflo, fortaflls longe i!li ^atios & fuavius fit, eadein privarim, & fibi 0,1 facere, per hanc tamen operum noftro- fn bonorum , quam una cum fratribu*, & p °ximis noftris facimus, unionem & colla- lQ fiem DEIIS Opt. Max. magis glorificatur. 1 adem de omnibus precibus, & devotioni- publicis cenfeo , in quibus , quantum jj u, dem nobis poflibile eft, bono nofiro ex- ft m Plo proximum aedificare, & affeSurn no* Pj Urtl in unicam DEIgloriam, & communem, c Puhlicam intentionem debemus dirigere. CAPUT XVI. Sviclos honorandos, & invocandos effe. ^bltri DELIŠ Opt. Max. per Angelos fuos fepe fuas infpirationes nobis immitcar, El 2 no- 1 X 8 Introdiiciionis ad vitam dovotam noftrum eft viciflim etiam noftras alpiratiO' nes ad illum faepe horum nuntiorum opef a remittere , Sandas defundorum animaz, q L1 ^ in Coelis cum Angelis verfantur , & ficuc} Dominus in Evangeiio ait: Sunt (icuti Ang ^ 1 DEI, idem quoque nobis infpirandi, & P er Sandas fuas orationes pro nobis afpirandi ficium fubeunt. Jungamus, mea Philothea, noftra cum c<č' leftibus illis Spiritibus , & beatis animab ^ 5 corda: & uti parvae Philomelaz junda; matrj' bus cancare difcunt; ica per iaerum illud* quod cum Sandis inibimus commerciufi’ melius & orare, & divinas laudes cantaread' difcemus. Cantabo , & pfallam , inquit P^ 3 * mirta y in confpeBu Angelovimi. Speciali quodam amore, & honore Sacra * 11 & gloriofam Virginem Mariam honora, f®' verere, Sc cole! ipfa quippe fupremi Patdj noftri Mater eft, ac proinde avia noftra. illam ergo confugiamus , & velut parvd ejus, perfeda quadam cum fiducia , ort 111 ’ momento , & omnibus in cafibus, illius in grernium recipiamus: Benigniflimam ha 1 ’ Matrern invocemus, amorem ejus matern^ imploremus , & virtutes illius imicari f at ® gentes, vere filiali quodam affedu, &cor d erga ipfa m feramur. f Angelis quoque valde familiaris efto, & frequenter vitas tulae, Sc adionibus , tart> et Pan II. Caput XVI. 119 lriv i(ibiJiter, praslentes confiderar anre otnnes Vero prascipue diligc, & reverere Angelum loecefeos , in qua habitas , praefidem , ud .Atigelos eorum, inter quos & quibuscurn ^ ls > & praecipue tuum Angelum Cuftodem, , Tutelarem, eos ergo fepe invoca, lauda, honora, atqu« in omnibus negotiis ruis, j, ^ ipiritualibus, quam remporaiibus, il!o- : 111 opem, & auxiliutn implora, ut tuis illi* Y°nonibus cooperentur. • p ^lagnus ille Pater Petrus Faber, primus im a ddta Societate jEfu Sacerdos , primus Con- * 0 r >ator, primus Theologite Dodlor, & pri- ou ^ Ig n a ti i Fundatoris ejusdetn focius., jd°,. ar P tempore e Germania , in qua multat a- divinam gloriam fpečtantia obfequia prar« U era t , veniens , & hanc dicecefin, in qua tj s fuerat, pertranfiens, narrabac, fe mu!- ^ baereticorum provinciis peragratis, pluri- Sln de Fenfifle confolationes, quod (ingula- Parceciarum, quas ingrediebatur, An- ^ ° s proteftores & tutores, in ingreliu illa« falutaffet; quos libi notabiliter, & per« ^^'bter faventes , & propitios fuiffe, eft : rum in ipfo a variis ha?reticorurn< b lls .' ls . protegendo, tum in plurimis anima- f a | 1 ’i emolliendis, & facilius ad dodtrinam tan f Caretr) recipiendam reddendis. Id autem CUtT > efficacia, & energia aliis commen- tum quidem ad- huc u * matrona quajdam H 4 i2o IntroiucUonu ad vitam dcvotam hue juvenis, cum id illum dicentem audifTeb id ipfum jam quadriennio » id eft, poft fe* 3 ; ginta, cx quo id audiflec , annos, infig nl cum fenfu nobis referret. Incredibili cerf 6 cum gaudio quoddam anno fuperiore, eo in loco , in quo Beacum hunc Virum Domin uS nafci fecic, in parvo, inquam , pago Vila re ' 4:0 , in afperrimis agri noftri momibus li t0 ’ altare confecravi. Porro tibi felige a!iquos Sančtos particul 3 ' res, quorum vitam fequi melius, & imit 3 ^ poflis , Sc quorum inrerceffione melius, **“ particnlarius te adjuvari polle confidis. 1 ; . autem, cujus nomen geris, particulatim t# jam inde a Baptifmo ad cultum affignatus. CAPliT XVI!. ~Quomodo verbum D El audirc, & legetf opor te at. S Ingularem habere affečhim erga verbu 1 ^ D El debes; five ipfiim in familiari cU l amicis tuis fpiritualibus colloquio , (ivc f concionibus profuggeftu audias, Temper ipbj, attente, & reverenter audi, Sc a!iquam ex >*,. utilitatern , & fručtum elice , nec ipfuin 1 terram cadere, Sc effundi finas, Sc velur p r6 tiofum quoddam balfamum in cor tuurn { cipe : exemplo nimirum DEiparaj Virgi nl ’ qus qutecunque ad Filii fui laudem, & P r E conium verba dicebantur, fedulo in corde ^ cofl' k IZI ' _ ^ Fars Ih Caput XVII. c onfervabar. Ec noriš, Dominum ita omnia Ver ba, quae illi in precibus noftris proferi- obfervare, & colligerc, prouc viciffim colligimus illa, quae nobis ipte perosCon- Cl »natoris eloquitur. , Habe temper penes te librum aliquem fpi- ^Ualem , uti funt libelli S. Bonaventura:, J° a n. Gerfonis , Dionyfii Carthufiani, Lud. "'ofii Granatenfis, Did.Stellse, Aria:, Pinelli, fud.de Ponte, Joan. A vila: , Ludta fpiritua- j\ s > ConfefiTones S. Augufiini, Epiftolse S, Hiernt)ymi, & (Imiles , & quotidie aliquid iis magna cum devocione lege, perinde ac 1 Jitteras legeres , a Sandtis cibi de Coelo ^ffas, quibus tibi viam coelum vertus often- erer >t, teque ad eodem pergendum anima- A."'- Lege prseterea hitlorias, 8c vitas San- , 0r urn , in quibus velut in fpeculo , ipfam ,t$ Chriftiana: imaginem videbis, ex eorum- ^ operibus & adlionibus, pro fiatu & vo- Ca donetua, rem tuam facere fiude: nam efto Sandtorum adiones imitari nequeanr, ^ iuimitabiles fint ab iis, qui in mundo vi- Unc ; omnes tamen imitari queunt, aut de H°pe , & omnino , aut de longe, & ex par- j 6 '. Solitudinem quippe Pauli primi Eremita* kitari aliquatenus potes in recolledionibus J‘. s Hpiritualibus , quin & perfonalibus, de ^'bus, & poftea agerruis, & fupra jam egi. Us * S. Francifci paupercacens , per eas pra¬ li ^ xes, ii2 Introduttionis ad vitam devotam xes, & exercitia pauperracis , quas fuo io c ° pnelcribemus, & lic de aliis. Incer ipfas autem biftorias qua , dam ma) uS ad vitae noftrae direčtionem gubernationcfl 1 ' que Iumen fuppeditanc, quam aliae , tales fu ot vit se S. Matris Therefia; de jEfu, quas in h° l ' fingularis cumprimis, & admirabihs eft, vi& primorurn Patrum eSocietate JEfu, S. Caro ^ 1 Borromsd Archi-Epilcopi Mediolanenfis , Ludovici » S. Bernardi , Chronica Fratru^ Minorum , & aliee id genus, aliae vero adtv 1 ' randae magis quam imitanda; funt, uti S. w riae jEgyptiae, S. Simeonis Scilicis, SS. Catb 3 ' rinarum Senenfis & Genuenfis,S. Ange!x,^ aliae hujusmodi; quae ramen nihilominus n> 3 ' gnum quendam in genere fan&i amoris div 1 ' ni guftum legentibus dare folent. CAPIIT XVIII. (komodo infpirationCs Divina; admittendafi 1 Nfpiradones voco, omnes internas attd' _ čiiones, motus, coargutiones, & rem° r ' fus, iumina quoque, & cognitiones, q u35 DEllS fuis in benedičtionibus, paterna q u3 ' dam cura & arnore cor noftrum prsevenieo 5 ’ in nobis incitat, quo nos ad fančtas vircut e5 ^ amorem coeleftem, bona propofita, deniq^ ad omnia, quse nos ad bonutn aeternum quo modo condocunt, excitet, expergefaci ar ' alli- L 123 Pan II. Caput XVIII. _ ^lliciat, & impellar. Arque hoc eft, quod Ponlus inCanticis vocac, ad oftium ftare, Sc plfare, Ioqui ad cor Sponfe, eam dormien- • enri excitare, vocare,& abfentem conquirere; °c itcm intelligit, dum eam ad mol fuum, a Ue ad poma & frudus in horto fuo colli- pnda, & a( ] cantandum, uc vox ejus dulcis n auribus fuis fonet, invitac. Ad plenum & ablolucum matrimonii con- ^ a dum, tres ex parte puellte, quam pareotes °Care volunr, adiones interveniant opor- t , Primo namque futurus conjux ei pro- , **'tur; deinde ipfa eum libi placere dicere hp! tertio, confenfum in eundem dar. Sic a a Opr. Max. aliquem magnat veritatis v . Urn in nobis, per nos, & nobiscum facere e ns ; primo, fua nobis infpiratione eum . °ponit; fecundo, nos eum ratum habe- c > tertio, aftenfum prajbemus. Nam fi- p c Cl tr es funt gradus, quibus ad peccatum de- er >ditur, tentatio nimirum , deiedacio, Sc °'enfus: fic & tres funt, quibus ad vircu- taf a ( cen dicur, infpiracio fciiicet, qua? ren- lo ni opponirur, in infpirata re deledatio, inf* - ^ e [ e &ationi in malum objeda eft; & in t e P^ionem confenfus, qui confenlui in 'arionem concrarius eft. atn etfi inipiratio toro vitsz noftrte duraref 1^ P° re > non propterea ramen DEO vel hi- placeremus, fi ea minime deledemur; imo 124 Introduttionis ad vitam dsvotam_^ imo vero Divina ejus Majeftas graviftirne 1,1 dignaretur, & offenderetur, uti indigo^' feft oiim adverfus Ifraeiitas, quibus qtia c ’ r3 ginca ipfis annis infpiratione fua proxi rtl11 fuk (uti ipfemet teftatur ) identidem eos> “ fe converterent, incitans,& urgens; ipfi ^ ro nunquatri ei bene monenti aufcultare ^ luere: quibus proinde juravit in ira fuajtj 110 , noti introirenc in requiem fuam. Quem a ° ( rnodumNobilis aliquis procus, qui longo t e(! [ pore per omne obfequiorum, & meritortf genus, puellae alicujus favorem & amoren 1 . bi comparare ftuduiflet, plene planeque ^ cio fuo defunčtus dici poflet, efto ipfa, P°\ hsec omnia, nullatenus affenfuro inmatrir 110 tiium, quod is fpe&at, dare velic. Ipfa, quae ex Divinis infpirationibus &P tur, delečiatione infignem ad Divinam &°< riam progreftiim facirnus, & jam tum pef 1 lam Divina: ejus Majeftati placere incipiP 1 ^ nam tametii illa delečtatio nondum plenu 5 ^ confenfus, aliqua tamen ad eundem via> ^ ir difpofitio eft, Ad hsec, bonum fignum? cumprimis utile eft, verbi DEI auditione letfcari; hoc namque velut inipiratio qu*p 3 j S externa eft: ut & bonum Deoque cumpr 11 ^ gratum eft, interna infpiratione dele&ari. £ bac namque delečtatione loquitur Sponi " 3 - , era, dum ait: Anima mea UquefaBa ejU f,jj dileSus mens lamius eft. Nobili quoqu e 1 tutn ^ Par s II Cciput XVIII. 12 5 ^ fetiš fuperque puella,quam procacur, fa- J s fecit, & placet, dum quaecunque et prae- officia & obfeauia, grata illi eflc, & pla- Cere confpicit: At confenfus ačtum bornim tandem in fe ^ r ncir: fi enim & infpirationem feritiamus, . eadem quoque voluptatem capiamus; feilotninus poftea confenlum praeftare DF.O ‘\tniis , certe quam ingratiffimi fumus, & j lv >nam ejus Majeftatem quam maxime of- nam majorem tune contemptum S- terre videmur. Sic namque in Canticis contigit : licet enim dilečh’ fui vox quadam voluptate cor ejus affeciiTet; y ! Ut tt tamen ei non adaperiebac,fed fatis fri- ^ \ fe excufatione purgabat: unde Sponfus, fj c rit o indignatus pertranfit, eamqie deferic, |* r ‘°t>ilis ille procus, (i poftquam diu puel- pl ^biiffet, & obfequiis quoque fuis illi § c acu .iffet, tandem adhuc ab ea repudiaretur, di ^^penderetur, longe majorem indignan- (j ’ ttomachandi occafionem haberet, quam fet l ! c i° & ppocatio fua raca habira non fuif- V fe'aque obfequia minime placuifienc. VUaprop C er, Philothea, firmiter propon^s °mnes , quas DEUS ribi facere digna- a Cc r * n fpirationes, dignanter & bono corde easque-, dum tibifienc, ceuRegis t t? , e *' s 5 tecum matrimonium inire, & con- erc defiderantis, legatos & nuntios ad- mic- 126 htroduBionh ad vitam devotam mirte nigne Propofitiones & poftulata earum b®' o aufculra, amorem, ex quo tibi inip 1 ' rado fit, perpende, fandl:amque infpiratione 111 amanter ample&ere. Confenfu iraque, fed pleno, amorofo* * conftand, fančta infpirationi confentias: enim pačio fiet, utDEUS, cui nunquam' r tisfacere potes, fatis fibi fa&um, ob affečtu 111 tuum putet. At priusquam infpirarionib 11 de magni momenti, & extraordinariis reb® confenfum & affenfum prseftes, ne decipia r|5 ’ direčtorem & Patrem tuum fpiritualem f W per confule : uc examinet nimirum, utr u(I ! infpiratio vera fit, an falfa. Ecenim animam ad infpiradonibus confentiendum PJ čilem & promptam videns; ftepe ei falfas, eam decipiendam, proponic: nunquam ve r f eam decipiet, quamdiu in fpiritu humilit aC ' Diredtori £uo obcemperabic, ejusque du# u(p fequetur, Confenfu jam prseftito , fumma cum pro 111 - ptitudine & diiigentia rem propofitam afFe^t , mandare, & infpiradonem opere ipfo exe fui ipfius concipere horrorem, & fe q l ^ promptiilime debet emundare, idque ^peSum, & reverentiam, quam divina: Ui 0r tati s oculis debet. Sed cur, obfecro, gqj a e ^pitituali mori veiimus, cum tam fin- pr e \ & prafens remedium habearnus ? d; s ^diter ergo & devote quot hebdoma- p e ’ fieri P or f ft » quoties ad 111 Communionem accedis, tametfi nuL luna 128 Intmhttionif ad vitam devotcim^ lum peccati alicujus mortalis in confcienf 1 * tua remorfum fendas: etenim per confem°' nem } quam inftitues, non folum venialm^ peccacorutn, quse confiteberis, abfolucione^' fed & incredibile ad eadem in pofterutn eVl * tando robur recipies, ud & ingens ad eade * 11 bene dilcernenda lumen , nec non abunda* 1 ' tem gradam , ad omnem jačfuram ac difp ed s ’ & charitatis virtutem exercebis; & pl ure«! folo hoc cpnfeffionis adu vircutes, quam 1 alio quocunque ufurpabis. Semper tjbi ea, quse conficeberis pecca ( quancuracpnque parva fint} veredifplicea 1 ’ 1 firmumque čoncipe propoficum , eadem ^ pofterum ferio cordgendi. Mulci e con^. tudine quadam, & velur pro forma , n 11 ’ modo de emendatione vitce luas cogitant j peccata fua venialia conficentur: & hi qu° J , vivunr, iisdem infedi, & inquinari mao el1 itaque fic, uc bonorum & fruduum £pirit u ■ * 'Si er i lium mulcorum jaduram facianc. mebcicam re effe confitearis, tametfi null jJ proximo e mendacio tuo fecutum lit ” mnum; aut aliquod verbum inordinatum * cutam, aut nimium lufiffe; poeniteat te», roumque te emendandi propofitum conc>P^ Ecenirn abufus & error eft, peccarum a!iq u< L five mortale,five veniale, confican, & Pars II. Caput XIX. 129 , a b eo expedire, cum non ob alium quam finem confefliio fit inftitura. Nec fatis etl, accufationes illas fuperfluas, b .generales facere, quas multi ordinatim, & er, atirn faciunt, dicentes: non dilexi Deum arit um, quancum debebam; non oravi ea de-- °tione, qua orare oportuit; non dilexi, aut 0,ri plexus fum proximum , prouc debebam £ 1 l 'scepi Sacramenta ea reverentia, qua de- ^ e t>arn ; & alia hujusmodi. Ratio efi:, quod * c dicendo, nihil dičtura fis particulare, e Confeffarius confcientia; tuae ftatum per- ^, e &um & exploratum habeac: idem quippe ^ Cer e poffunt omnes, qui in ccelo funt Sandi, ^ Ul in terra homines, fi confeffionem in- u erenc. Videergo, qua? teprivacim caufa ub 0v eat, ut has accufationes tui facias; quam ^ 1 decexeris, & videris, te defe&us com- 1 h accufia , idque plane , (Impliciter, & nu- Exempli caufa: Accufa te, quod proxi- P UtTl non eo , quo oportuit, amore fis pro- c J: Ut:a ; id ideo forfan fačtum eft, quod ali- pauperis in fumma neceffitate conftitu- p Q ’ ^uern facili negotio juvare, & confolari j a rvf^ S ’ m iičrta non fis, nec ullam ejus cu- ti c , *kueris. Sedimmifericordisehujus par- ar * s accufa, dicens: Videns pauperem inopia fumma oppreffdm, eum non 1 > prout cjuidem poteram, vel e negligen- » vel ex inclementia , vel e contemptu, I pro- * 3 ° IntroduUionu ad vitam clevotam prout defečtus hujus caufam, & occafione 111 fuiffe deprehendes. Pari modo, ne te a cC . u ' fes , quod D EU M ea devocione non orar J |j> qua quidem deberes : at dic fimpliciter, & aperte, fi voluntarias in oratione diftračfioo eS habneris, aut commodum locum , temp 35 ’ Si corporis fitum , ad attentionem in oratif' ne habendam neceffariam, captare negle%e r,s ’ prout te hic de!iquifle comperies, general illam accufationem non afferendo , qu£ 111 confeflione ad nihil omnino prodeft, ftra eft. j Nec fatis tibi fit, peccata venialia qu°^ fačturn ipfum confiteri, fed & caufam, m 0 / 1 vumque,qua ad eadem committenda fuift* *** dučta,expone. Exempli grada: fatis tibi p 00 fit dicere, effe te, etfi fine uilius difpeodi 0 ’ mentitam ; fed adde, an id e vana gloda? te fcilicet laudares, & excufares; an ver° vano gaudio , vel pertinacia feceris. Sij^ lufu de!iqueris, explica, an id feceris prte ’ u y eri cupidine, an , quod voluptatem e c otl verfatione captaris, &c. Adjunge prseterea, an diu in malo tuo & * feris, etenim temporis diuturnitas adaug® plerumque peccatum non mediocriter , magnum fit, inter vanitatem quandam tra 0 fitoriam , quce nonnili ad quadrantis fpatium in animo noftro manferit: & e3 ^ incegrum per diem , aut biduum ?, 2 tri- __ Van II Caput XIX. i31 ^iduurn , cor noftrum occuparit , difcrimen ^ r S°j & fattum, & motivum, Sc diucurnitas P^ccatorum noftrorum aperienda eft. . Nam ° > cornmunicer in peccatorum venialium ^pHcacione ufque adeo exačtos, Sc fcrupu- fo|° S nos non c ^ e °P orteac itno vero ab- t JCe non ceneamur, eadem confiteri; qui IT| en animas fuas bene expurgare volunt, J 10 meiius ad fanftam devocionem percin- L tlt > feduli Sc accurati fint oportec, ad ma- . fuum, quantumlibet parvum id fit, (a curari, Sc fanari cupiunt) medico fuo fpi- J^li inregre & fiocere patefaciendum. Ce a Vereare » dicere id, quod necefTario di- pr e ^’ q uo P eccat i cu ‘ qnalkas bene 0 p 1e ^eque intelligatur: uti eft, verbi grada, m Cafio j & caufa , qua ad alicui irafcendum Q . Ca fuifti, aut cur alicujus peccatum tole- J ls » a nt ipfum reprehendere neg!exeris. Ex- P'i caufa, aliquis mihi ufque adeo non pla- leve aliquod mihi verbum per jocum ^5 ego vero id in tnalam partem accipiam, id illi indignabon Si quis alius^, qui placuiffet, aliud multo afperius dixiflet» te natn |d in partem accepiftem. Itaque in- Ve ^ 0n .^ ter| dum non verebor dicere: protuli par 3 * n d‘gnationis in aliquem , in malam bon 601 acc 'Pi ens a!iquid , quod mihi dixerat, q u ^ .'ijPd revera verba ejus eflent talia, fed d dicens mihi difplicerec. Et fi etiam, I 2 quo 132 Intro&u&ionis ad vitam devotam _, quo bene confcientiaz iux ftatum declare 5 ' ipfamet necefle fit verba particulatim refert c > čredo, bonum fore, ipfa dicere. Nam quis fic aperte fe accufat, non modo peccata quae commific , fed & malas inc!ination eS » moreš , habitus, acque alias peccati radic e ^ patefacit: itaque fpiritualis Pater plenamp er ' fečbamque animi, & confcientia;, quam ^ ftat, nec non remediorum , qute ei proP r . )? funt, & conveniunc, cognitionem accip lC ' Semper ramen ftudiofe cavendum eft, ne t£ r ' tia perfona, qii£e peccato tuo aliquo tnO", eft cooperata, quancum quidem fieri pote 1 > patefcat, & detegatur. Diligenter quoque animadverte ad ir)U* r * peccata , qute faepe inrenfibiliter in confci £ir tia vivunt, & dominantur, ut ipfa confite 3 ' ris, teque ab iisdem expurgare valeas. h gas ad hoc diligenter Capuc VI. XX^‘‘ XXVIII. XXIX. XXXV. & XXXVI. P 3t tis tertite, & Caput VII. Partis quartse. Ad ha:c nonfaeile Confeflarius tibi niu^ dus eft ; at poftqdam aliquem jam tibi d& e geris , huic exinde confcientiae tuas ratioo e y perge reddere, diebus ad hoc faciendum P r fticutis, candide , & aperte omnia, qu£ 3 mififti peccata, nec non tempus ab ultima c ° feftione elapfum , declarando, vcrbi g r3tl jf ’ effe jatn menfem , aut duos ab ca elap Aperi pmerea inclinationum tuarum ft3 tU eft° * * /v 1 :> 1 _ V ar s II. Caput XX- Per has ipias minime deliqueris; fi nimi in triftiiiam propendeas, ant natura us ^ Or °fior, fi in litinam, auc opum comparan- , a .l! Ur n cupiditatem fis inclinatior; & fic de iIS affectibus, & inclinationibus. IjErtu ČAPU T XX. De freguenti Communione- Jr MIthridates PontiRex, cum tnithri- ^ daticum medicamentum invenifiet, ica per hoc ipium corpus corroborafle, & laX 3 ^ e ’ ut, cum poftea, quoR.omana vincu- v Jp captivitatem evitaret, veneno fibi vicam . let abrumpere, nequaquam pomerit. Re- C [ 1 ttl P t 9 r nofter Chriftus Auguftiffimum Eu- ^ ari ftiae Sacramentum, quod Čarnem ejus, q . ? n guinem realiter continet, infliruic, ut _ ! ipfum comedic, in seternum vi vat. tlnde, A 1 •pEum crebro cum devotione fufcipit, ita ipA® fux vitam & fanitatem confirmac, ut propemodum impoflibiie fit,ab aiiquo Car' f ° a ^ e< ^ u v irioEaque inclinatione intoxi- i excu(aeionem afferant tune, cum Judex ju‘ _ iimus illis oftendet, quam immerito fpirfr 1 ’^ liter mori voluerint, cum tam facile, & tam, & fanicatem, corporis fui, quod de caufa illis reli&um Sc datum etat, ducatione confervare potuerint. Ah mi^ 1 ' dicet, cur, quaefo, mortui eftis, cum * r dum & cibum vitae in manibus veftris ha^ ritis, &potdlute? Quotidie porro Sacram Euchariftite co& munionem percipere, nec laudo, nec virl - at fingulis Dominicis diebus com*^ pero; eare, &fuadeo, & quisque ut communi cef* exhortor, dummodo fpiricus ab omni ef v omne peccatum affe&u liber (ir, & irarriu 0 Sunt hsc ipfa S. Auguftini verba, q u ° c , U ,, nec probo, nec improbo abfolute ' natf* Pan II Caput XX. *35 communionem; fed Patris fpiritualis ho- illius, qui huc propendet, & fic com* Unicare volet, difcretioni eam relinquo. c ani c um difpofitio, quas ad tam frequentem /^rnupionem rcquiricur, valde exačta Sc exi- i 13 e ffe debeat, hinc eam generaliter cuili- confulere confultum non eft. Verumquo- .^atn h 2ec ipf a difpolirio, tametfi fingularis, j ^ ul tis fančtis animabus baberi poteft, & Ve niri, hinc eciam non confultum eft, ge** ,p r aliter unumquemque a tali communione: c lv ertere, & abftrahere, at juxta cujusqu« ^fcientise ftatum in pardculari, ea aut fua- ti> C * a ’ auc diffuadenda. Etenim impruden* IJ.J ^Pecimen foret, tam freoueratem Euchari- u fam omnibus fine u!la diftinttione con« e te; uti & imprudentia forec, aliquem pro- c j e r purn reprehendere : maxime fi boni pru. „ btisqu e alicujus direčtoris confilium in h o c f^etur. Scite fane S. Catharina Senenfis, k 3l *j a deo frequentem communionem repre- j a /^entibus, eo quod S. Auguftinus eam nee j n .bat, nec vituperabat, refpondir.. Cum, go quit » S. Auguftinus eam non vituperet, ro«- p u ^ c ? e & vos eam vituperetis, & hoc rnihi J et>e ^ c vides, Philothea, Auguftinum confu« tari’ ^ Uam maxime, & neminem non ejchor- a e ’ ut fingulis diebusDominicisCommunio- ja *atn adeat,hoc ergo confilium fequere, I 4 Sc 13 C IntroduUionis ad vitam devotani^ & exequipro viribus ftude. Etenim cum n 0 '' lum erga peccatum mortale affečtum & p r °* penfionem ( uti prafuppono ) habeas , Re ctiam erga a!iquod veniale inclinaca (is, ve ' ram illam difpofitionem habes, quam S. guftinus requirit, quin & adhuc multo e *' cellentiorem, nam non modo non habes 3 ' j fe&um peccandi, fed ne quidem erga mac e ' riam peccati; adeo ut, fi Pater tuus fpirit 11 *' . lis confuleret, & expedire cenferet, cti^ fsepius quam unaquaque Dominica cum 3°*' mae tus fručtu communicare poffes. , Nihilominus mulca legitima occurrere p 0 < funt impedimenta, non quidem a parte t u3 ’ fed ab iis, quibuscum agis, quse prudenti c o(l dučlori occafionem forfan darent, tam frf." quentem tibi comtnunionem inhibendi. verbi gratia, alicujus in fubjettione agas, fi ii , quibus auc obedientiam, aut revere 11 tiam debes, ita male edočti & ftupidi e(T e ^ ut, toties te Sacram Communionem ad* videntes , fcandalizentur , aut fe turbe°' Quare, rebus omnibus confideratis, con* 0 tum forfan erit , illorum infirmicati alifl u 0 modo in hoc acquiefcere , & nonnifi deci* 0 quinto quoque die Sacram Communion £ adire, at hoc intelligitur ita, fi difficulta ce - nimirum alicer exfuperare nequeas. Sed 0 hi! certi hac in re generaliter definiri & c ° ( fuli poteft: at faciendum , quod tibi P a , c fpiri' _ Var s II. Caput XX. 137 jpiritualis faciendum confulet. Quanquam J°c certo & audader diccre queam, eos, qui ^evote fervue DEO volilne, non poffe mi- quam (ingulis menfibuscommunicare,nec ^utius differre communionem poffe. ^ fatis prudens fis , tibi nec mater, nec ^ x or, nec maritus, nec pater impedimento Cru nt, quo minus faepe Sacram Communio- adeas, cum enim ipfa communionis dic °tticii tui partes pro ftatu tuo convenienter ^ x pleas, ergaillos tumbenignior, & affabilior ls >. nullumque genus obfequii eis deneges, ^•“ifirnile certe non eft, illos hoc in exerci- ‘° ullatenus impedire te velle, cum nullum hoc ipfa fecuturutn lit incommodum , nifi f ° r fan admodum impertinentes, morofi , & ,^’oni diffentanei forent. Hoc in calu ( uti j lx i)fi diredor cuus ita faciendum fuaferit, i!~ volu ntitiforfan condefcendendum eiir. j p co conjugatis aliquid hic addam oportet. J? v «teri lf e vetuerat DELIŠ, ne credicores le bus feft'; debitum a debitoribus fuis ex- S? r cerenc : ^bu s » at non damnabat, fi debitpres iis ten "' ea > quae debebant, exigentibus folve- p c * Indecens eft, quanquam non magnum g^ c atutn , matrimoniale debitum ea die exi- . e ’ 9 u a Eacram quis adiit communionem, ipfu ecens non e “’ jmo ver ° meritorium, di t - m re ddere,non ergo ob debiti iilius red- 0t iem communione quis privandus eft, ft I 5 a!io~ i3§ Introduclioms ad vilam devotam aIioquin devotio ad ipfam adeundam fera£ u '/ Certe in primitiva Ecclefia Chriftiani q u , oC ^ die comraunicabanr, efto effent conjugati; ^ prolibus operam darent. Atque ideo dl* 1 ’ frequentem communionem nullum omn in ° incommodum, auc parentibus, auc uxorib\ lS ' aut maritis dare confuevifie, dummodo ,s ’ qui eam adit,prudens fic, (itmendum accede. Etpoftquam, jam Cr a illa verba Domine ,non fumdigmts , dixeris, a uc labia, vel adorandum, vel ad fu- ducenda amplius non movebis; fed ore °deft e ac moc ]i ce didučto , & capice tan- tjUancum necefle eft,elevaco , ut Sacer- r s commode videat, quid agat, plena fide, pe > 8c charitate , recipe illum, quem , in j- e ‘ n > per quern , & propter quem credis, fic era s, & diligis. Confidera , Philothea, Ut . a Pis, poftquam rorem cceleftem , &prce- C oj] Cl fiimum tetra: fuccum , jam e fioribus p ' e 8*t, & i n me i redegic ipium in alveare di P 1 lnv ehit, iraSacerdotem poftquam mun- tot; Vatoretn * vcruiii DF.i Filium,qui inftar iS ccclo defcendic, & verum Virginis Fi- lium, 140 Intmhciionis ad vitam devotam lium , qui floris in morem ex bumann arl noftra terra prodiit, ex aitari accepir, velut cibum fuavifTtmum in os, & intra c° r ' pus tuum inducere. Poftquam illum jam te ' cepifti , cor tuum ad Regi huic falutari fequium deferendum excita , & c um illo ° rebus ad animam tuam fpeftantibus tra# 3 ! eumque intra teipfam confidera, quo, utt> bencfaceret, feferecepit. Denique quam P® teris intime, & amiciflime eum excipe>. * tračta , icaque te gere, ut ex omnibus a# 1 ^ nibus cuis evidenter appareat, Sc cognol c tur, DELIM cceli in te commorari. .. Verum cum realiter in Mifla non pote 1, cpmunicare, faitem fpiritualiter & aflfečiu co^ junica, ardenti quodam defiderio vivio c JhuicSaivatoris čarni te uniens, & conjung^' Non a!ia autem tua in communicando 1 j tentio efle debet, quam ut te in amore P promoveas, corrobores, & confoleris, op 0 ^ tet quippe, te recipere ex puro amore, & folus amor dedit tibi. Neque enim fiderari Salvator in amorofiore & teneri 0 ,■ a&u poteft, quam eft hic, in quo fe C ° cl 0 dicam) annihilat, & in cibum convertit. ‘r io atiimas noftras penitus fe infinuet, Sc K netret, & cordibus corporibusque fideb 0 luorum intime uniar. ., s Si quis mundanorum te roget, cur to* Sacram Communionem adeas, refpond« • 10 ' V ar s 11 . Caput XXI. 141 i^circo facere, utDEUM amare difcas, re ab ^Perfedionibus tuis expurges, a miferiis li. ? res ) > in afflidionibus confolationem inve- ' as > in debilitatibus & fragilitatibus fulci- \ e ncum. Dicito, duo hominum genera fe- facras has epulas adire debere. Primo ^ er iecto$, cum enim hi bene difpofiti finr, tnale agerent,fi ad perfedionis fontem, ° r iginem minime accederenc : Deinde im- jjpedos, ut fic cum rationead perfedionem ^ P lr «nt, & pertingant. Fortes quidem, ne e eb des reddanturj debiles vero, ut fortes ^ aciant; aegros, ut fanentur; fanos, ne in j^itudinem aliquam incidant: te vero, uc perfeQ amj debilem & segram, fsepius cum ^ione tua,robore,& medico cuo, com- /ncare oportere. Refponde quoque, illos, l Pauca a mundanis negotiis impedimenta enc . fepius certe Communionem Sacram ere frequentare, quod magha ad hoc illis Ji^ pec .? c commoditas, eos vero, qui pluvibus haP C *’ s ituplicantur, quod ea maxime opus ^ ea nc,& quod illum,qui mulcum laborar ff ^ Va riis doloribus opprimicur, cibos folidos, gj. ‘Izidem frequenter, comedere oporteat. p e( , C> ideo teSacrofandumSacramentum reci- tjn e e ’ U - c ^ ene re cipere difcas, & afluefcas, ne« fj e e . en *na bene, & prout oportet, opus aliquod ^oteft, nifi quis illua fepius exerceat. i 4 *> Introduciionis ad vitam devotam ^ ■-——-—— ------—" Rl Stepe ergo, meaPhilothea,communica> f quam potes farpiffime, idque luafu & confr 1 ^ Confeffarii tui , & mihi črede, ficuti lepoi - ^ in moncibus noftris hyberno tempore afr e * fcunt, quod prascer nivem nihil videant, aU comedant, ita te , pulchritudinem, bonirace ,,1, Sc puritacem ipfam in Divino hoc Sacramefr 0 fepius adorando, &comedendo, totam p u ‘‘’ chram, bonam, & puram evafuratn. INTRODUCTIONIS PARS TER TI A. Tirnima continens documenta cifd virtittum exercitiunu CAPtIT I, De eleclione in 'virtutum exerc0 necejjhrio . #■ ‘um Rex nunquam foras '? r0 ' , °L lat, nifi omni populo, & fr ditis fuis ftipatus: fic nunq u3 charicas animam alicujus ditur, quin fimul reliqu arU r virtutum fatellitium, & chorum fecum & hat, eas exercens, & occupatas habenS» r ind« Var. r III. Caput 1 . 143 ’ ncie ac dux milires fuos: quanquam eas non nec aqua!iter, nec omni tempore & °cp exerceac, & operi applicet. juftus quip- V: 'nftar arboris eft, fecus decurius aquarum letata:, qute fručtum fuum dat in tempore quod charitas, animam quandam irri- J aris , varia vircutum opera,fuo finguia cem- p 0re > in ea producat. Mufica, utdiciturin I°verbiis, qua: per fe adeo recreat, & grata c > in lučtu tamen importuna eft. Inlignis . rte nonnullorum error eft, qui, dum vir- aliquam particularem exercere ftudenr, ^ 9Ue&quibusvis in occafionibus ačbuspro- (j Cer e pervicaciter volunt, & uti prifci illi ^Philoibphi, aut femper flere, aut Temper ^ ere , cupiunt: & quod pejus eft, fugillant, llQ c arpunt eos, qui, (icut ipfi, easdem has ^ ern per virtutes exercent. Gaudendum bu Curn gaudentibus, & flendum cum fienti- tj e S) ut fuadet Apoftolus; Charitas item pa- L ns , benigna, liberalis, difcreta, & omni- * j? accomroodat. ''^uae tamen funt virtutes, quarum ulus a ^ e xercitium prope univerfalis eft, Sc quae inos non folum feparatirn & privatim l ’ c ete, fed & per aliarum omnium virtu- tu l\j e aftus qualitates fuas difFundere debent. en,m fortitudinis, magnanimitatis, & tUf. *^ Cent i® exercendtE fcpe occafio offer- * at benignitas, temperantia, honeftas, & hu- L i44 Introduftionis ad vitam i 'kvotam _^ humilitas virtutes hujusmodi funt, ut ab 1,5 omnes, & qux!ibet vitse noftrae ačtione 5 * tingi, & decorari debeant. Sune quide lT1, fateor, vircuces qucedam his mulco excell el1 ' tiores, ufus tamen iliarum priorum magis ° e ' ceffarius eft. Saccarum tale quidem excell el1 ' tius , & prasftantius eft, ufum tamen fal ^ quentiorem, & generaliorem habet. Q u . aill 5 obrem femper a vimuibus his generali^ optime quis inftru&us fitoporcet, quod n°‘^ prope non loco, & tempore earum ufus b e ceffarius fit. Porro, illarum virtutum exercitium Py ferendum eft, qua: officio noftro, & deb'l funt conformiores, non vero, qu5e fenfu 3 *' tati, & affečtui privato magis arrident. Paulce cumprimis fapiebat, corporalium M° ' tifteationum afperitati fefe dare , quo du] c ' dine, & confolationibus fpiritualibus perf J dererur;fed fuperioribus eam fuis obedire n ceffe magis erac. Unde fatecur S. Hiero 0 ^ mus, eam in hoc repreheofibilem fuiffe, contra voluntatem, & confdium Epifcop 1 immoderatis fefeabftinentiis attereret. AP ftoli vice verfa ad Evangelium prcedicand 11 '^ & coeleftem animabus panem impertiebd^ conftituti , merico, & confulto miniruf *^ pedire judicarunt, fanftum hoc exerci tJ ^ fe relinquere, quo virrurem , quae circa P.V peres curandos verfatur, ( efto excellen^ Pars III. Caput I 14 £ U^m ) exercerenc. Unaqu*que vocatio, Sc [/nus fpecialis alicujus virtutis excrcicio opus p a J>et; ali* quippe virtutes func Prselatl, aliae * r *ncipis, aliae militis, ali* mulieris conju- p c *, ali* vidu*, ut, licet omnes, univerfas ‘'abere virtutes debeant, non tamen omnes ^Ualiter eas pračticare, fed quemque parti- c alariter iis fe virtutibus dare neceffe f;t, quas ?",vit* genus, ad quod vocatus eft, cumpri- ^ ls funt neceffari*. Inter virtutes autem, qu* ad officiuro, Sc ^ u «us noftrum particulariter non fpečtant, ^ funt pr*ferend* , qu* aliis funt majores, ^ e Xcellentiores, non autem, qu* pr* aliis /ut digniores eminent. Comet*, ut plu- /um aliis ftellis majores apparent, Sc plus oculis noftris continere videntur , cum Us tamen ftellis, nec quoad magnitudinem, / ^uoad qualitatem, naturam funt compa- /dij & non aija de caufa videntur magni, ^Uatnquod pr* aliis ftellis nobis funtvicinio- & in materia , & fubjedto crafliori con- *5S fli lt uti Sic etiam qu*dam virtutes funt, 1 nobis vicin* , fenfibiles , Sc Q fi . Cere fas fic) materiales funt, hinc Temper a 'juse ti- - > quia nobis vicin* q lC( L>lo magni fiunt, Sc aliis digniores cen* tv* n 1 1 -_ •_ «2* llinceft, quod vulgus communiter ci ,. et ?orynam temporalem fpirituali pr*fert; Uern lUm ’ i e )‘ unium » nuditatem , flagellacia- u* > Sc mortificationes corporis, benignitati, K maa* 146 IntroduBionis cul vitam devotcim manfuetudini, modeftia?, & aliis animi m 0 ’"’ tificationibus, quas tamen longe funt excelR n ' tiorcs, & praeftantiores. Meiiores icaq uC virtutes tibi feligc, Philothea, non vero e 3S ’ quse pluris ab aliis fiunt; excel!entiores, ^ non magis apparentes , prsftantiores , * e non quse plus gtorix pariunc. Expediens eft , ut quisque pardcular el11 aliquam virtutem fibi exercendam propon 3 ? non quidem,ut propterea reliquaruin exe<" cl tium omitcat, fed ut fpiritum fuum direčtum , & occupatum habeac. Forrt\ o1 qutedam juvencula , fole fulgentior, regi^ in morem adornata, & oleagino ferto re° mita, Joanni Archi - Epifcopo Alexandrif | fpe&andam fefe obtulit, & ait: Ego fum v" primoganita Regis; fi me tibi amicam elig^ & habere veliš, illius in confpečtum te in £r ? ducam. Intellexit ipfe, hanc effe piam pauperes mifericordiam, quam D EU S 1 commendatam , & amicam habere volek 3 ’ cujus is proinde exercitioita fe poft appli cU ( . ’ ut propter eam paffim S. Joannes Eleetno 1 /.^ narius cognominetur. Eulogius Alexand r nus fpeciale aliquod DEO ob(equium pr#‘ j re cupiens, nec fatis virium habens, r 6 vitam folitariam fečlandam , vel ad ulteri* 15 imperio nutuique fubjiciendum , paup ere quendam lepra turpiffima , & fcediffima c° pertum in domum fuam recepit, erga 1 ue ch^' V ar s III. Caput I. 147 c taritatem , & mortificationem exerceret; ut dignius, & melius eciam prseftaret, pofiis ad Eulogium, & Eulogius viciHim ad e P r Ofum rleferendtim renrarprtir_ nmbn ma« . , # vjui au uuuin^ut . uvwiv, m- 1 Chariffimi . nn alrer ab alrero recedarisi £ Un »o ambo coronarum vcftrarum amitten- difcrimine verfamini. f j a • Ludovicus Rex tam ftudiofe valetudina? p e ?' 3 'bac, fuisque ipfe manibus jegrocis in- ^ v *ebat , ac fi mercede ad hoc effet condur Vj S ’ . S. Francifcus paupertatem prae aliis ^.^tibus unice complečtebatur, eamquedo- V* 31 * fuam appeilabac : uti D. Dominicus Ojjj b } Divini prsedicationcm , atque ab boe Ordo ipfius nomen accepit. S. Gre- it, ' u ? Papa peregrinis excipiendis , adinftar tn r ® n ' 1 Patriarcha; Abrahami, mire capieba- & ad exemplum etiam illius, ipfum Re- glorije peregrini in fchemare , & habitu Tobias mortuis fepeliendis totu* c* 336, S. Elifiabetha , quantumvis illu« lHhoh n^!_ P. Z l^P. _-L!. O.!. •_ p '• U, y vjuHiuuiiiv totec Princeps, fui ipfius abječtio K a © onem ta ©mni« 148 IntmduElionis ad vitam devotam omnibus & ubique confečtabatur. Š. Cath#' rina Genuenfis, jam vidua,xcnodochii fam u ' latui totam fefe adjecic. San&a qutedara m 11 ' li«r, aliquam paticnciae virtutis exercendte o. c ' caGonem habere cupiens > cede Caffiano, a S. Athanafium venit; qui votisejus fatisfa&^ rus, ipfam pauperculte cujusdam viduae > ( 6 iit acupiftura fua fpiriruali veluc Fundum , & f u . ječtum habent, Fuper quod deinde orno* 11 - aliarum virtutum variegationem inducunt > * pračfcicanc. Unde fic,uc ačtionesFuas w e ) 1 or ; Van III. Caput I. *49 ^dinatas , Sc compofitas habeant, dum eas exercitium fuum principale referunc , * Ca que fpiricum fuum patefaciunt, Sc quan- dam virtuturn variegaturam phrygionicam, b yffo auroaue, veluc intertexto, reprafen- ta «t. . Si quando a vitio aliquo tentamur ,contra- 1'am illi virtutem , quantum quidem poffibi- 2 Robiš erit, exerceamus oportet, reliquas 0lr mes ad unam referendo: hac quippe ratio- ? e ioimicum noftrum fuperabimus, Sc in nul- a Ron virtute profedum infiguem facier»us. • l ^uperbia, & ira me oppugnet, in omnibus j, 11 humilitatis, & benignicatis partes propen- ea m , Sc inclinem , & ad hanc reliqua omnia, J^tionis, Sacramentorum, prudentia:* con- j^ncise, fobrietatis exercitia referam oportet. a Ri quemadmodum apri, quo dentes fuos P^oftantes, acutos reddant; aliis dentibus eos °Rfricant, &poliunt, qui viciffim inde quo- exacuuntur,& fecationi apti redduntur: modo vir pius, cum fe in ea!virtute, ad fui defenfionem maxime opus habet, P® r ncere conftituit, ipfam aliarum virtutum (j e f rc icio limare quodammodo , Sc exacuare t ; bet » ^uk, dum h$c expolitu jj c ^^xcellentiores , expolitur, omnes pa- & politiores evadunt: um eft Sando Job, qui, cum fe in pa- g- tla j adverfus tot tentationes, quibus exa- atUs fuic , ante omnia maximeque exerce- K 3 ret, fic f l, ’en i$o Jntroduttionu ad vltam devotctm ret, plane fandus, Sc perfečburn omnium vK' turum exemplar fadus eft. Imo vero, ten® S. Gregorio Nazianzeno, contigit aliquar>do» ut uno folo virtucis alicujus bene, & pey e ' de exercitae adu, quis ad virtututn omniu 1 * 1 culmen perverieric : quod probat exenipl,° Rahab, quae cum officium holpitalitatis debi' te, Sc exade impleflet, ad fummam quanda^ gloriam eveda eft, at hoc inteiligendum eft tum demum locum occupat , quando hic excellencer , & in gratiarum fervore , & charitate perficicur. CAPtIT II. Eadetn materin, trattatur de ipfo, mqu0h virtutum ddeftu. P Raeclare fane quodam in loco D. Augu^j nas fcripfit, eos videlicet, qui devotio^ fefe dare incipiunc, quosdam in principi« 6r ' rores commitcere : qui quidem, fi ad rem legum de perfedione exiganrur , rep rS hendi certe merentur ; laudandi tamen ob infigne , quod edunt , eximis cujusda 1 ^ pietatis futurce prasfagiutn, ad quam hi ipd ve * lut viam fternunt , & hominem difponu nt ' fic fervilis , & craftus illetimor, qui fop er ' fiuos quosdam in aniraabus eorum , q u * r6 t center a peccati ftacu egrediuntur, g e ” er i fcrupulos, hocce in principio egregia quid e S * Van III Caput II. 151 ^ iaudabilis qu£edam eft virtus , & certum acy t* puritatis confcientiae prEefagium ; fed p hic ipfe reprehenfibilis, & culpandus fo~ in jam longius provedis, quorum in cor- ,'^S dominari, & habitare debet amor filia- ; ls i qui lervilem hunc timorem pauladm ex- Pelli c . . S. Bernardus in fuis principiis rigide , & ®'Pere tradabat eos, qui illius in difčiplinam tradebant, quos jam tum in principio do- e kat > corpus ipfum reiinquendom effe, & !j Xll endum & folo fpiritu ad ipfurn acceden- Utl }- Ulorum confeffiones excipiens, extra- J^naria quadam feveritate omnia in iis de- . Utn > quantumlibet exiguorum , genera ^S*Habat, & miferos hos tirones tam eriixe r jj ltt >penfe ad perfedionem exftimulabat, ur, e Urri illos aequo vehementius huc incitat, ab * illos deterreret, & abftraheret: etenim j at iimo, & viribus concidebant, dum tam panter fe in tam acclivem, prsecipitem, & (j CU| T> afcenfum viderent propelli. Ardentif- fcilicet perfedas puritatis zelus, Philo- ^ ea > illuftrem hunc Sandum movebar , vit y |) c 3d perfedionem pertingendi viam inire tr & hic in eo zelus , prteftans qu3cdam a c vircus ; at virtus, qute nihilominus re- j f he >idi merebatur. Unde , & Dominus * e ‘ a Pparens, hanc in eo vehementiam cor- lc » & ejus loco fpiritum lenem, fuavem, K 4 dul- i % 2 IntrodvMionis ad vitam dcvotam _^ dulcem, & tenerum in animum ejus infunchb cujusadminiculo totus aliusfačhis, ipfedeH 1 ' de fe prioris illius nimise feveritatis, & rig°' ris maxime accufabat, & ita placidus, a cC f jusque fefe accommodans natur® , & evalit, ut omnibus omnia fa&us (it, quo om 11 ^ lucrifaceret. S. Hieronymus poftquam ni[ ' raflet, chariffimam difcipulam fuam Pau ^ 111 in corporalium mortificationum exercitio folum modum exce(Iifle, & nimiam verum & obftinatam, adeo, ut ne quidem Epiphanii Epifcopi fui, rigores hofce pl al L diffuadentis, confilio vellet acquiefc At noftrum eft , in illarum exercicio t 0tl fidelicer folum , fed & prudenter nos ge- . e !; e > & illud Sapientis confilium fequi, pro- r **> inquam, prudentias non nimium in ni ti, ,d eorum, quos DEUS nobis diredores, & dedič. Quaedam funt, qute vulgus imperitum vir- es efle exiftimat, nullatenus tamen vircu- 1 VUV> UAUlIMKIb ) AJMMctiuUMJ Ldlil^u V1UU s fiint, de quibus aliquid hic me loqui opor- jj : talia funt eeftafes , aut raptus, infenfibi- p at . e s,i m paffibilitates, uniones Deificte, cor- ^ r, s furfum elevationes , transformationes, H Q a 13 genus perfediones, de quibus libri 0r >ulli docentes, quomodo anima ad con- ^.^plationem pure intelledualem, ad efleiv- a, ern fpfritus applicationsm , Sc vitam fu~ K 5 pere- 454 Introdiilionis eid vitdm devotm _„ pereminencem afcendere poffit, ex profe ^ 0 tradant. Vides, Philorhea, perfediones has virt u ' tes non effe, cum potius proemia , & c 0lI) ’ penfationes qucedamfint, quse pro virtutu 111 exercicio DEIIS hoc in mundo rependic; v . potius quxdam felicitatis vica: futurx indi cI ^ & fpecimina, qux ftepe non alia de caula h? mini dantur , quam uc ad totuna , quod 1 ■Ccelo datur , & refervatum eft, afpirec & 3 .j fedu rapiacur. Hinc hujusmodi gratix r> 11 * omnino defiderandse funt, aut optandse , cl1 ad bene D E O ferviendum , & eum dilig^ dum ( quod unum fpedare , & quxrere d bemus) nullatenus neceflariae fint; imo faP tales gratiae funt, ut nullo hominum labo re ’ & induftria valeant comparari, cum paffiof>® potius lint, quam adiones, quas ip(i quid el11 in nobis recipere poffumus, & amittere, ^ non caufari, & producere. Addo, alium ® 0 . bis fcopum hic non effe, quam , ut in ho 11 ’, res bonos, l ' . dando , ipfi nos in via noftra humiliorc » * e , tutiore, minus excel!ente quidem , fed ioi u ficientiae , & parvirari noftras convenient « 0 ’ humiliter conrineamiis: in qua, fi humi> lt: & fidelicer converfemur, ad eminentes dam magnitudines DEUS dein nos fuftoH s ' CAP U T III/ De Vatientia. pAticntia vobis neceffaria ejl , ut facientes v . 1 luntatem DEI y reportetis rcpromijjionetn> $ . Apoftolus. Ec vere : nam quemadmod l ’ Redemptor JESUS dixerat: In patientia v l r. VojJidebitis animas vejlras. Ingens cerce , lochea , hominis felicitas eft, fuam f animam ; & quo patientia noftra perfe # 1 erit, eo animas noftras poffidebimus perfe ^. 1 , Saepius ad mentem revoca, Dominum do , & tolerando nos falvafle, nos q a0 ^ 1 fj laborum tolerantia , afflidtionibus , nec 11 ^ injurias, conrradičtiones , & adverfa, <] u3 . poflumus patienriftime, & aequanimicer f er C do , falutem noftram procurare , & a» er debere. V ar s III. Capiš III. 157 ,^oli patientiam cuara ad hoc illudve inju- atque afflittionum genusferendum re- fli1 gere , fed eam univerfaliter ad omnes, ribi DEUS immictec, auc ut evenianc SJ >ittec , cxtende. tlc cum honore conjunčt®; qua!is verbi gra- Sunt enim , qui non quam qu tarn cum ignominia , quam cutn Vu? 0 ^ conjuočtas, sequanimicate perfert, Sc jjjj c . u eodem. Ab improbis, & fceleftis ho- i‘ d ^bus contemni, rcprehendi, accufari, Sc t^Šnis modis haberi , magnanimo , Sc ge- L quidem jucundum, Sc volupeeft, ac 5 C 18 atnicis , & confanguineis reprehendi, 0 1 j U * ar i> Sc male haberi, Sc pacienter nihilo- t^ a 'J , 8 ierre, viri boni eft. Pluris illam facio ^^luetudinem, Sclenitatem, qt;a B. Carolus ^bf 0tnaeus * on §° tem P ore publicas, quas ce- Co ^uidam ex Ordine fumme reformato tj? 1 j quo ipfe vulc, & incer, & apud eos, j. °s ip( e vulc, & iis denique cum iucommo- , quibus ipfe nos invcniri vulc: & tib' a ^‘ s omn iDus tribulacionibus. Si quod 1 malum accidec , qu;ecunque potes , & fe- adh^ Urn D E ll M func , ei pellendo remedia jy.be. Q Aliter enim, qui vellec facere, Majeftatem cenrarcc. ) Et ha?c, ubi ^'bueris, plena cum animi refignatione ef. 01 ’ 9 uern DEUS facere voluerit, exfpc- ] e > E illi placeat, ut remedia malo praeva- 5 nt > magna cum humilicace illi gracias ages, ^ ^alum remediis, cum patiencia ei bene-. V, t Qbare S. Gregorium fecutus ribi fuadeo, mer ‘ to °b deličtum aliquod revera l uum accufaris, & reprehenderis , maxi- b er e ce humiles, & infimulationem illatn f 0 £°niereri ingenue conficearis; fi vero fal- accuferis, placide excufes>mi~ te commififfe aflerens : hanc quippe ^'^tenciam verirari, & proximi sdificationi es. a * ** -ufa ( 'Ban Ck,, ationem tuam admittanc inftes : poft- e W* . At » fi P oft veram & Iegitimam tuam 5tl °nem , nihilominus alii te accufare **Ctar nt -’ nu ^ atenus turberis, necmulcum, ur quarn 16o IntrorfuUionu ad vitam devotam quam onim veritati dedifti, quod fuum fuum & humilicati darc debes. Sic nam<] u _ nec curae, quas famse & nomini tuo det> e5 ,’ necaffc&ui, quo erga tranquillitatem bef* 1 ' gnitatem, & humilitatem ferri debes, ^ ninum inferes. Quam potes minime, de injuriis tibi i fr °' gatts Conquerere: certum namque eft, ut P , jrimum peccare eum, qui de iliis conquerk u . r ! quod amor proprius femper nobis inju rlJ ( depingac majores, quam revera fine, & ut les eas fentire nos faciat. Ante omnia au* e j cave, ne apud eos de iliis conquerare, q u .' 1 indignandum Čc mala cogitandum proni . nes inducere allaborant, ut eorum fortem j 'kreantur, St deplorent, ipfosque non mo- e °. a fRičtos, fed Sc patienres, Sc generofos j. jfticnent. Eft quidem haec, vere parientia, ja Parientia falfa : quse a parte rei aliud non 3 ,c !Uam fubtiliffima qutedam ambitio,&va- „ tas * Glodam habent , inquit Apoitolus , Jel J 12 fcundum DEUA1. Verus autem patiens de j J. 0 £uo non conqueritur, nec ut aliqui$ ^ Ulr > deploret, defiderac; fimpliciter, vere G amdide de eo loquitur, non conquerendo, (j c ^poftulando, neque ipfum exaggerando, k^ u * s lortem ac vices ejus doleat, audir pa- hak Cer > & tacice; nifi dum malum aliquod b e f re * Sc pati dicitur, quod revera non ha- L > tune quippe modefte fignificat, id fe ma- lie ?°n habere,itaque inter veritacem & pa- c 0 ^ a m medius* quiefcic, Sc malum fuum ?‘ , Cendo ) & ramen de eo non conquerendo, tj Q n .contradidionibus autem, quas in devo- exercitio patieris (hte enim minime c e r H Rc ) memineris verborum Domini di~ 1e^}Y Mulit ?, dum parit, trijlitiam habet, quia »o a ° or aejus^ cum autem pepererit puerum , jam ejl ® ern init prej]ur£ propter gaudium , quia natus th a (>mo in mundum. Concepifti enim in ani- ^‘.^nium quos mundus haber,~-p-uerum um, J E S U M Chriftum inquam § L qui 162 Introduclionis ad vitam devotam ^ qui, antequam producatur, & penicus p 3r,a ] tur, fieri non poteft, quin anguftias & d?' lorem fummum fentias. Sed age, bono w animo; nam poft dolores illos jecernum f c manebit gaudium, eo quod calem in mu nC ^ hominem peperifti. Tum vero eum cotu & penitus ribi pepereris, cum eum totufb % in corde, & in operibus tuis, per vita i ^ 1 tationem efFormaris, & exprefteri$. o, Cum Eegrotabis, omnes dolores, poeti 35 , languores tuos, ad D El amorem, & ob , quium ofFer : eumque roga, uc eos corm 6 ^ tis, quse tui caufaipfe fubik, unire, & jungere dignetur. Obedi quoque m^j 1 ; ’ ipfaque medicamenca, cibos, & alia rem^' 3 ] examoreDEI, fumico, memorfellis, q u ° ( noftri caufa ipfe bibit, fanicatem non aj'^ recuperare veliš, quam quo illi obfeq^: prseftes; ne recufes etiam segrotare, & r\ quo ei obedias, teque, fi ira ei videaturj a mortem difpone, quo in coelis eum la uC *i eoque fruaris. Memento, apes, quo lC ^ pore mellificant, comedere cibum qn cn . r j) amarum; lic non poffe nos unquam m 3 ) 0 v fuavitatis & paciencis ačtus facere, aut & lius excellentium vircutum mel comp 00 ^ quam quamdiu panem amaritudinis con 1 ^, mus, & inter anguftias & pafljones viv » n '^ v Et ficuti mel, quod e thymi herbae parv® ^a dem, fed amarulentse floribus confeft urn oranih ^_ V ar s III. Caput IV. 163 ^nium eft praftantiflimum; ita virtus, ■pvili- ‘‘flimarum tribulationum amaritudine exer- qu£B 1 v 'liffimarum abjedHflimarum,& contempti- ec ^ r j omnium eft excellenciflima. ip^ cu lis tuis interioribus ftepe coocemplare -HlMChriftumCrucifixum, nudatum, blaf- faturatum, calumniis oneratum, ab nibus dereličtum, denique omni moleftia- j dolorum, triftitiarum, laborum gene- ^ °Ppreffum, & confidera, omnia cua cor- j nec in qualitace, nec in quantitate ^stormentis poffecomparari,nec unquam jj^id pro ipfo te toleracuram, quin longe P^ra pro te paffus fit. „ ,— -- r -— ^nfidera quoque tormenta, quse Marty- ti k°*‘ r P pertulere,nec non ea,quse tam mul- tri ^ nes hodie patiuntur, multo fine ulla p Portione graviora, quam il!a, quas tute l at . et 'i s : Scdicito, labores mei, merse confo- f e lQt »es funt, & pcenae flores, fi illas con- fjj ^ curn pcenis eorum, qui fine ullo pror- °lamine, fubfidio, alleviamento, in con- quadam morte vivunt, & affličtioni- ln finite majoribus oppreffi, CAPUT IV. . De humilitate, quoad exteriora. V ^, de > inquit Elifeus ad pauperculam quan- dam viduam: Pete mutuo ab omnibus vici- L 2 nis 164 lutroduciionis ad Vitam devotani^, nis tuis vafa vacua non pauca , & mitte cx ^ in omnia vaja hxc. Ad graciam DEI in ani^ noftris recipiendatn , a vana illos gloria v . 3 cuos habeamus oportet. Tinnucuius ay' ’ dum rapaces aves confpicic, vocem edit, lt3 ( que occulta quadam vi, & proprietate na tU rali eas perterrefacit: hinc eum columbas P r omnibus aliis avibus diligunt, tutasquc fe a . bitrancur, dum apud eum agunc. Sic h uII1 } litas Satanam repellit , gratiasque , & oO Spiritus Sandi in nobis coniervat : ha c caufa omaes Sandi, atque inprimis ipfe dorum Rex, & Caput Chriftus , quin po' t H Mater ipfius, illuftrem hanc virtutem, omnes alias virtuces morales quam ma^ ltP femper honorarunt, & coluerunt. Vanam gloriam voco eam , quam ipfi bis, tum ob id, quod in nobis non eft, vero & ob id, quod quidem nobis ineftv- j men noftrum non eft; tum etiam ob id, ^ & in nobis , & noftrum eft , at dignum 11 eft , ut Te quis propterea extollac , aut 1 ^ gnificet, attribuimus. Profapias namqtt e, 0 f generis nobilicas , magnatum favor popularis, in nobis non funt, fcd aut in P f t) decefloribus, aut in aliena teftimatione. ^ f qui fuperbiant, feque magnifaciant, quo?.j \o nerofo equo infideant, quod criftam in P’ j$ geftent, quod fplendide veftiantur; * c . non videt, quanta hsc fic fatuitas ? S* J? eni^ _ V ar s III. Caput IV. 16$ in hac re fie gloria , ea auc equo , aut Vl pennata: , aut fartori attribuenda. Ec, vile, & abječtum eft, famam ac glo- a art1 fuam equo , criftse, auc vefti eleganci j- Cce ptam referre debere? alii gloriantur , & p. c * f cumfpiciunc ob proftantes alas , & mu* ac . es barbas, ob barbam accurate depexam, . s cr ^P 0S ? manus mollicellas, quod fci- jj. , tr ipudient , ludanc, cantent: fed an non 'Oepti, Scabječti, quod celebrari, & ali- g reputationis fux ac farna: incrementum re bu s ac j eo i n anibus, & ftolidis emendicare t) encur?alii ob unciam unam fcientite ho. jj rari ', & coli ab omnibus volunc, tanquam *b°’’ ,lles eos ceu oraculum confulere, temper !j e J ,s difcere , & ipfos ceu magiftros habere t a ere nt: hinc non immerito Pedani voci- Ijj Cur - Alii te jablane ac venditanc, dum f e ^confideranc pulehrirudinem , putantque, fj a b omnibus propter eam coli , & ama- pj r^nia htec valde funt vana, ftolida , im- ^^'nenria ; & quse a rebus adeo inanibus 5tin? atUr > gloria vana, ftulta, & frivola ^Pellacur. tju er um bonum eodem agnofeitur modo, rj r Ver um balfamum : balfami namque fince- i^?. Agnofeitur, & probatur, cum id aqu® te nd atu . r: enim fundum petat,& ad imum t eD at i ipfum puriflimum, & pretiofiilimum Pntatur, fic, uc fciatur, nura vere quis fa- L 3 piens, 166 Introduffionis ad vitam devotam piens, dočtus , generofus, nobilis (it, dilp 1 ' ciendum , num ejus opera humilitatem , w 0 ‘ deftiam , & fubmiffionem fpirent, tune nart 1 ' que vera futura funt bona, at, fi fupern3te nt ’ & eminere velint , bona funt eo minus vetft quomagis apparere volunt. Margarita:, ad ventum, & tonitrui ftrepitum concep^’ & nutritse (unt, nudum tantum margari^' rum corticem habent, nullatn vero imus ^ ftantiarn: fic virtutes , & prteftantes ho^ num qualitates naturseque dona , quae io ft>' perbia , ventofitate , & vanstate concep > Sc enutrita funt, nonnifi nudam boni apr rentiam habent, introrfum fucco, medu* 1 ’ & foliditate (unt deftitutas. Honores, tituli, nomina, gradus, gnitates adinftar croci funt, tune melius cr 5 (čentis, & Itetius provenientis, cum pedi^ conculcatur. Pulchrum e(fe, honorifi c0,1 j| & gloriofum non eft, tune, cum fe q u * s .,, formam circumfpicic, & oftentat: pulehrf do enim,ut gratiofa (it, & gratiam invefl 1 ^ negligi, n.ec curari debet: fic quoque f c,e o5 tia tune nos dedecorat,& deturpat,cum inflat, & in pedanifmum fciolorurn deg el1 ^ raf. Cum de gradu, feflione, titulo, mine nobis debito anxie laboramus, wiur, pr«terquam, quod qualitates & noftra aliorum examini, inquifitioni, & c 5 tradidioni exponamus, viles & abje& oS Pan III. Caput IV. 167 ^ddimus. Honor quippe, dum ultro offer- ^ r > & donatui^ pulchrefcit; fordefcit vero, j* turpis eft, dum ftudio exigicur, ambitur, ^ quaeritur. Pavo, dum oculatum penna- fuarum orbem explicat, ut fe circutnfpi- Clat » illas quidem fpedandas exhibet, caete- reliqua corporis parte exhorrefcic, & ^, lc quid turpe & dcforme vifu in eo habet, , lls fpedandum oftendit. Flores pulchrifunt, UtTl in terra manent; at dum manibus con- re ftantur, marcefcunt. Qui mandragoram J^Uius in tranfitu olfaciunt, permultum ex a fragrantia: percipere dicuntur; qui comi- & diu, pr$ ftupore confopiuntur, Sc ^° r bum contrahunt : ita & honores fuaves, c °nrolationi funt, eos eminus, & leviter a cientibus, nec affljdim & impenfe illos j ''dedantibus, at iis fele maximopere ob- c Lta ntibus in maximam infamiam , & dede- t Ce ^ Unt - Virtutis ftudium & amor nos c 'ere incipit bonos; at honorum confeda- f 0 > &ambitus, contemptibiles, & probro- ^ Z. Hinc animi generoli, &benenati, illas lc orum graduum, honoris, ac falutatio- glj^ ane ptias & nugas parvi faciunt, & ne- b 0 ^ u . nt: > hoc quippe nugacium & abjedorum qu ^ ln um proprium eft. Margaritas habere f Q | P° te ft, n ° n fe onerat conchyliis; fic, qui t] lla tT| v irtutem fpedant, de honoribus ne- S l iam laborant, aut foliciti funt. Quis- L 4 que t6s IntroduBionh ad vitarn devotam que certe debito fibi in gradu ac loeo proce* dere, federe, & manere pjjteft, nec tarr> el1 propterea humilitatem violare, dummodo bo® non ftudio & afft&ate, fed negligenter, & fine ulla contentione fiat. Nam fiout, qu ' e terra Peruana in Europam redeunt, pr# ter aurum & argentum, quod inde exporta< ir ! eciam fimios, & pfircacos, (quod parvo j 1 comparentur, ac magno navi fint oneri) ‘ e ‘ cum ferunt : fic, qui ad virtutem afpir afir ’ non propterea verentur, aut definunt g r3 ^; & honores libi debitos capere, dummod 0 * 1 ipfis magna cura, impcnfa, & contentin 1 ^ non conftent, & fine a!iqua turbatione, quietudine, concertatione, & contenti 011 res commode fieri podit, ut ipfi inde 1,0 graventur. Non tamen de iis hic i 0( 1 u 5g’ quorum dignitas ad pubiicum refertur, Siv* &at;uti nec de particularibus quibusdani 0 - cafionibus, e quibus alia majoris moiv et ! mala aut bona confequerentur. In his quisque,quod fuum eft, & fibidebetur, tur oporcet, cum prudentia tamen & -"L tione, qua: fimul cum charitate, & urban 1 te fit conjun&a. CAPUT V. De humilitate , ([uoad hiterlora. D Efideras fcio , Philothea, uc ulteriu* ‘ in humilitatis via deducam: etenim ’ qu* t e V ar s lil Caput V. 169 dixi, facere, fapientia appcllanda potius humiliras eft, quare jam ultcrius pro- S f edior. Muki acceptas privarim a DEO ^'atias recogicare, & confiderare nec volunt, !! ec audent , metuentes, ne vanam ex iis ^tiant gloriam, aut vane fibi ob eas com- ^ lac eant. In quo certe graviter erranr. Nam l u °niam, ut docet magnus ille Do&or D. ^omas, vera ad amorem Divinum pertin- & e ndi ratio, eft penitior beneficiorum Divi- 0r Um confideratio; hinc quo eadem magis J^ofcimus, & confiderabimus, eo illum c a .8is amabimus: & quia particularia bene« ^ Cla longe potentius movent, quam pubiica, ^ c °tnmunia ; hinc iila eciam attentius con- t e ^ atl da , & perpendenda funt. Nihil cer- ‘ lc nos coram Divina mifericordia humilia- t Poteft, atque beneficiorum ab ea accepto« Rij 11 mult > c »doj nihil quoque vice verfa ma- 1) P^teilliusjufticiam nos confundere, quam t; ^iorum, & malefa&orum noftrorum mul- U 0 n .* Confideremus ergo, quidnam ipfe Jl ri ,caufa feceric, & quid nos in ipfum de- 4 e ^ us . g, dum no ft r3 flngillatim confi- ^ atri uspeccata , confideremus,pariter omnes ^du^ U ^ aS acce P tas g rat i as * Metu- Con t P° rro non eft , ne eorum, qua nobis Pctb‘ C » co gnitio ullatenus nos inflet, fu- i ?tn lre faciat, dummodo hanc Temper verita- P r « oculis habeamus, nimirum, quid- L quid 170 Introduciionls cul vilam dovo tam _ __ quid in nobis eft boni, id nos a nobis ip^ 5 non habere. An ideo muli ftupidas, & ticlEK definunt efle beftice , quod pretiofa [Il! 5t odoratam Principis fupeilečHIem tergo ftent ? Quid autem boni babemus inquit Ap°' ftolus, quod non accepimus ? ji autem accejM^' quid gloriamur , quaji non acccperimus ? Con ct * viva, & Encera gratiarum acccptarum c0l> fideratio nos reddjc humiles: cognitio n 3 '*’. Si vero, que procreat recogmnonem acceptas a DEO gracias conlideramus, al lC l td d' dl' nos force vanitas ririliet, praefentiffimum verfus hanc inaniracem, & gloriam retn e ^ um erit, ingratitudines , imperfediones* . miferias noftras ante oculos ponere; fin 11 ?* rum confideremus , quidnam DEO a n 0 ’ abfente fecerimus , facile agnofcemus, qua? illo nobis prafence facimus, a nobis n nec noftra efie. Vere qu> c * c provenire, ..-— , v.~ y illis fruemur, & gaudebimus, quod.e 3 jp beamus : DEUM ramen folum, quia ipy, p lorum eft author , glorificabimus, lau«® ^ mus. Sic B. Virgo Dnipara ingenue 0 confiretur , DEUM illi magna fecifle, ^ y nonnifi ad fefe humiliandum, DEUMqu e ^ gnificandum. Magnificat, inquir, 'anim& . Dominum , quiafecit mihi magna, qui poten 5 e > Sxpe quidem dicinius, nos efle n '^’ v o' ipfam miferiam , ac mundi putredinem & $ micam; doleremus vero, fi quis in verb°^ ^_ Pars III. Caput V. 171 carperet,& tales nos effe paffim diceret,qua- nos effe jaftamus. lmo, velut fugam (i- ^plamus, & fi&e nos abfcondimus, ut a!il “ e inde nos in£equantur, & quamtent : ita n ° s gcrimus, qua(i ulcimi effe, & in novilli- menfe loco confiderc velimus; fed nori 1,0 fcopo, quam ur majore cum laude Sc c °rnpendio ad honoratiffimum locum tranfire c °.gamur. Vera humilitas non fingit fe hu- elle, auc oftendit; quin & pauca hur ^ditatem fpirantia verba proloquitur, etenim alias folum virtutes tegere, & abfconde- * e geftit, fed etiam, Sc prtecipue, feipfam, j fi mentiri, fingere, vel proximo fcan- ^'Uni aliquod dare (ibi licerec, quosdam ar- p pntix & prrcfumptionis ačtus ederec, uc c , “s fe celaret, & fic plane incognita & 00 j>, ? a cflec. Hoc ergo tibi hac in re confulo, p^dothea, auc nulla humilitatis verba pro~ _ ra mus, aut vero internoque cum fenfu,qui (- 111 v erbis eatenus prolacis conveniar, & re- t ^ndeat, illa proferantur; neque oculos in ^ ra . n } dejiciamus, nifi fimul corda notlra tj ^diemus; non denique fimulemus, often- J^ que , ultimos nos effe velle, quin ex nltimi effe velimus. Hanc porro re- Pac^ a< ^ eo generaiem duco, ut nullam eam ex . Ce P t >°nem exiftimem : hoc duntaxat t es °’ ^lam urbanitatem exigere, ut podo~ Partes fubinde deferamus eis, qui aperte I Jt Introduciionb cid vitam devotam eas accepturi non funt, neque eft id idcirc°> aut duplickas, auc faifa humilitas: nam tur> c vel fola potioris loči oblatio, a!iquod eft hO' noriš initium ; cumque totum honorem ! lS cedere non poflimus, non male certe facit i*» qui illius principium dabit. Idem de verb< 5 quibusdam honorificis,ae reverentialibus, al ' teri di&is fentio ; quae etfi in vigore, & i parte rei non videantur effe vera, fatis tam fil1 vera funt, fi ea proferentis animus ver3^| eum, in cujus gratiam illa dicit, honorao^ Sc colendi intentionem habeat. Licet e 0 * 0 ] ipfa verba quodam cum exceffu & exagg er3 tioneid, quod dicimus, fignificent; male ^ men non facimus, dum ea ufurpamus, c °^ communis ufus a nobis exigit : tametfij u , verum fatear, vellern, verba cum noftris St fenfu, quam fieri poteft, pro^ coinciderent, quo ubique, St in omnib 15 ’ cordialem quandam fimplicitacem St ca0 ° 3 p rem praeferremus. Qui vere humilis eft , ^ p let,alius quis illum miferabilem, nihili ac lius pretil hominem effe, diceret, qu arr) ,- 3 ipfe talia de fe dicat: falrem, fi ab aliis de fe dici norit, minime iis contradicit , ^ ttegat, fed libenter iis acquiefcic; cum Multi dicunt, mentalem orationem (c P eI ^ firmiter de fe ea ipfe credac, fiice opi- , . St alios effe, Sc idem de fe fentire, g aU ^ Stis relinquere, fe enim minime dignos e qu* Var s lil CaputV. i73 'M illam faciant: Alii idcirco fe fsepius com- ^•nicare non audere, quod fe ad hoc facis |^ r os non efle deprehendant; alii vero, ideo e a frequenti communione abftinere, quod v 2reancur, ne quam devodoni infamiam & Pfobrum, ob magnam fuam rniferiam & fra- creent. Alii ideo talentum fuum k* & proximi fervitio irnpendere recufant, ^ u °d non (ut dicunc) exhinc profečtum fpe- Vel quod metuant, ne, fi boni alicujus j^fa fine & inftrumentum, fuperbia ideo in- er itur, & alios illuminando, ipfimec interirn J.^ c cent, & confumantur. Omnia haec fi&a nc Sc fimulata, & humilitas non affe&aca ^ ma lig na ) I 113 < l u ‘ s tacice Sc fu tl licer fibi appropriare prsefumit, quasDEI a uc faltem proprium fuae opinionis, hu- ris > Sc acedise fuae amorem fpeciofo quo* 'V humilicatis velamine tegere conatur* ete tibi ftgnum a Domino DEO tuo in profttn - i^ n J n l' ern i 5 )ive in excelfum fapra , aic Prophe- ^icelefto Regi Achab, cui hic refpondet : ^ n . petam , & non tentabo Dominam. Sceleftus gj^Pius, ecce, praeferc q uidem eatenus ma- fpg • er g a D E UM reverencia Ferri, Sc fub fe Cl0 ^° ^uodam humilitads prstextu recufac e )u$T° . rn ‘ nus ac ^ g rat * am » a( | ^uam Divina vidsK n ^ Cas ^lum invitac, afpiret. At non V^l’’ S u °d, dum DE US nobis gratificari > iuperbiae fit, ejus dona Sc oblata recu- fare, 174 Introduciionu cul vitam devotam fare, & vice veda lignum humilitatis, obedi' re, ac voluntatcm, ac defiderium ejus quatn politimus proxime fequi. Porro DEI volu 0 ' tas ac defiderium eft 5 ut fimus perfedi, quam polfumus proxime nos uniendo,& itn*' tando. Superbus, qui in feipfo tantum fp clfl ac fiduciatn collocat, magnam fane nihil a $' grediendi occafionem habet; athumilis eo^ generofior, quo {e impotentiorem agnofc 11 ’ & quia fe miferiorem exiftimat, eo tic aud a ' cior, & fortior, quod omnem fuam fiduci 3(l1 inDEO habeat, qui fuam in noftra infirm^ 3 ' te omnipocentiam magnificare, & fuam ' a ' per noftram miferiam mifericordiam exto^ e ' re gaudet. Humiiiter ergo & fande agg re * diendumeft, quidquid ad profedum noftr 1 ^ fpečtare, & expedire, animarum noftrar^ direčtores judicabunt. Cogitare, te fcire, id quod nefcis, ap erC £ j fatuitas eft; fingere quoque, te fcire, aperte nofti, te nefcire, intolerabiiis qu* £ ** vanitas eft: aeque veilem, nec fimulare, ^ fcire id, quod revera fcio, uti nec con cr ’ meignorare, quod de fadfo ignoro. ■ ergo charitas exigic, proximo candide & all j ce communicandum eft, non id folum, ^ ^ ad ejus inftrudionem abfolute necefla 1-1 ^, eft, fed & quidquid ad ejus confolatio 0 utile eft, & expediens. Humilitas nanlC L 5 .- qus virtutes abfcondit, & occultat, q u ° * dei° Pan 111. Caput V. 175 ^ confervet, fimul eciam eas exerit, & ^ e ndic, (cum id charitas requirit) quo eas- e uiadaugeac, amplificet, perficiat. Ouain e arbori illi, quse in infulis Tyli enalcitur, y r no£tem rubicundos fiores fuos occluden- , lj Sc nonnifi fole exoriente eos recludenti J Uos propterea infulani nočtu dormitare di- >0 fimilis ette videtur; fic namque humi- i Cas omnes noftras virtutes & perfečtiones ^^anas cegic, & operit, & notmifi charira- c e ®xigente eas exeric, & prodit; quje cum fic virtus, non humana, non mora- fed Divina, verus virtutum Sol eft, in j| as ipTa Temper debet dominari, adeo, ut .^ilitates, quae charitati pranudicant, haud b ‘ e f alf je fint. Ve llem me nec ftolidum, ned fapientem ^. e dtare: fi enim humilicas me impedit, quo e J 1Us fapientem fingam, fimplicitas certe & ^ me impedient, ftolidicacem fingere, ^ c um vanicas humilitati concraria fic; arti- ^ Um certe a ff e &atio & limulatio, candori lua^plicitati adverfantur. Nam cametfi il. quidam fančti ftulcitiam aliquando fi. Viii arit »t, quo in mundi oculis abjediores & l ius°r eS a PP ar erenc , hi tamen admirandi po- ip(i Ut ? t quam imicandi. Quasdam namque bti er rat * 0nes ad hunc exceffum faciendum ha- di n e .’ Suae ipfis adeo peculiarcs & cxtraor- Tuere, ut nullus ex illis pro Te argu- men- C IntroducHonis ad vitam devotam mencari queat, Sic David Rex liberius & e ^ fufius paulo coram Arca foederis faltabat, $ tripudiabat, quam ordinarium & commun e decorum permitteret : non quod lic ag e ^ rnorionem vellet: fed fimpliciter, nacive, & fine ulla affe&atione, pro cxtraordinaria ^ exceifiva, quam in corde fuo fentiebat, ^ r cricate mocus hos exteriores edebar. Unof cum uxor ejus Michol ipfum derideret, 111 naciva, fincera, Severa gaudii fui CKpreffi^' ne pergens, Sc perfeverans, non paru m j gaudere oitendic, quod pro nomine DEI aliejuo modo vilipenderetur > & exfibilaretu r ' Quamobrein, fi propter aiiquos verte & ^ cerce devotionis ačhis ab aliis vilis, abje^ aut fatua £ettimeris,humilicas certe fe ob b fi3 ,' tum hoc opprobrium> cujus caufa non tu d 6 ° t iplimet exprobrantes & irridentes funt, dere, & exukare faciet. CAFUT VI. 1 Humilitas nojiri ipforum abjcHionctn , pendentiam amare nos facit. j TLterius progredior, Philothea, & dico r ^ propriam tecuiipfius abječlionem, in j bus, & per omnia debere diligere. At qu lt) » vult, inquies, tuiipfius dilige abje6tion e , ^ abje&io idem apud Latinos fonat, ( 3 Ll P ajol militas, & humilitas idem > quod abjf* ade u ^ V (irs lil. Caput VI. 177 .fko ut, cum B. Virgo in Sacro fuo Cantico ^itjideo feab omnibus generarionibus Bea- dicendam , quod ancilin fu& humilitatem j. 0r ninus refpexij]et, dicere, &fignificarc ve* 5’ Dominam ideo abječtionem, vilitacem, ? Parvitatem fuam benigne, & gratanter con* , 2r affe, quo eam gratiis , & favoribus cu- nu laret. ^liqua tamen eft inter virtutem humilica* 8 > & abjeftionem differentia : abječtio nam- ^ l “ e ft ipsamec parvic.as, & vilicas, qute etiam th 0 Co gitancibus nobis in nobis eft, at vir* t j S humilitatis vera abječtionis noftrs cogni- ]j^’ & voluntatis agnitio eft. Porro humi* t» u J us apex , <5t pars digniftima in eo Ipnr • UC nutl ^°' arrt ultro, libenter , & vo- e a ar,e abJefiHonem noftram agnofcamus, in n °bis complaceamus: idque non eX ali* aiu.- t ^ m i excel(i, auc generofitatis defečtu, ^ 9 ! fnercia , fed ut Divinam Majeftatem eo ls xaltemus, & proximum noftri ipforum U pluris faciamus. Acque hoc eft , ad j) 0r i te exhortor, quod ut melius intelligas, a|j a S fr 0 P o ^ te t j inter ea, quse patimur mala, ju^ ^abjeaa, alia aliquo cum honore con- , muki quidem malis honorabilibus fe c ^mmodant, fed vix ullus abjeftis. Oc- ^ rr , JC P' us aliquis anacboreta, pannofa, & 0 Cri ta i n ve ft e } & prae frigore rigefcens: ^nes veftem ejusdetritam honorant, & to- M leran- 178 IntroduBionis ad vitrn devotam ali' lerantia; ejus compaduntur, ac fi pauper quis operarius , vir nobilis pauper, auc miceUa pauper tali in fchemate appareant, v ipenduntur, irridentur; itaque paupertas eC rum abječta eft. Religiofus aliquis a fuo ^ periore , aut filius quifpiam a patre , duri°^ bus verbis corripictur; omnes hocmortifi^j tionem, obedientiam , & fapientiam effc^ obedientiam , & fapientiam efTe 1 cent; vir nobilis,& dormcelIaqutepiam,»“ 5 contumelite , & amariorum verborum g e ° ab a!io datum patientur; &, quamvis ex af ° r re DEI id aequanimiter tolerent, omn eS ,, men id inerdam , & ignaviam efTe dic e ' Ecce, & aliud abje&um malum. Labot 3 fbedo quifpiam cancro in brachio , alius ^ in vultu, ille nonnifi malum, & morbum ^ , co {> habec, hic vero prteccr malum, etiam ali 17 ' , averfionem, & abje&ionerr^ ^ temptum rum patietur. Dico erga jam, non • - ^ malum ipfum effe diligendum (quod pe r .. tucem fic patientite) fed & abječtionem ^ dam, quod per humilitatis virtutem fie r - ^ Ad htec, virtutum alite abječtee, alj^ norificse , & cum aliquo honore conj l,n ij- funt, fic patientiam, rnanfuetudinem , citatem , & hanc ipfam humilitacem, ni ut viles, & abjedhs reputant, contra P ^ dentiam, generofitatem, fortitudinem > beralitatem permagni faciunt. Prteterea ^ , & ejusdem virtutis adtiones , alite f unL te n 1 fars UL Caput Vi. 179 ^mpciles, ali« hooorabiles, fic eieemofynam dar e, & injurias remittere , duo funt chari- ^ c *s adus, Primus ab omnibus honoracur, ^^agnificatur; alius in oculis hominum con« ei ^ptibilis apparec. Adolefcensquoque, auc P Ue Ua ingenua, qui in fodalirio aliquo diffo« • U(:o ) reliquorum diflblucionem, & effrenem , n ioquendo , ludendo, tripudiando , pocan- Jp veftiendo effufionem non fequentur, ab lls esdibilabuocur, & nocabuntur, eorunru r e modeftia auc hypocricica piecas aut affe- atio vocabicur, hoc porro diligere, & fe- ^‘t.fuam eft diligere abjedionem. En cibi, ^ a Hud exemplum, fi, dum plures ad xgros s t j(P. r ^idos in v i(end° s mictimur, ego pucifcen- ab ,lrr ^ m ’ & P e ® me affedum vificare jubear s dio* *° c l use ^ arn ^ rriihi fecundum feculi ju- 8c j ' Urt } eric; quamobrem illam amabo: fi vero nominis , & digniores segros mit« 5 Suaedam id eft fecundum fpirirum abje* eo °> quoniam cantum virtucis ac meriti in non latet: quare aliam illam abjedionem t er P arn * Si in plateis quis prolabatur, prae« n (j °[°rem, eciam aliquam fubit infamiam; j te dlatn abjedionem diligere oportec. fq nt rn °. vero » eciam imperfedtiones quadam nuji * ln quibus prcecer ipfam abjedionem n 0ri Urri . °mnino continetur malum. Caecerum «li 0 ex *8‘t humilitas, ucexprefle, & dačo ftu- COf nmiccantur, requiric tamen , ne quis, M 2 dum i go Introduttionis ad vilam devotam dum eas forte commifit, propcerea multuf 11 turbetur, aut fefe inquietet, hujusmodi levicula: quaidam ineptiae , inčivilitates > ** inadvertentia:; qute licuci vitanda, & caved' daefunt, antequam commitcanrur, quo cfr 1 ' litati, &' prudentite mos geracur , ita dud 1 jam admilfe funt, ferenda abječtio eft, q u ^ inde nobis provenic, eaque ultro , quo čtam humilicatem fequamur, acceptanda. do ultcrius, C forte ex iracundia, aut difl°' lutione quadam, in indecentia verba pro rtl perim, quibus & D F-U S, & proximus offc 0 ' datur, illorum fummopere me mox poeO |C£ bit , & ob ofFenfam iliam extreme dol^ 0 ’ daboque operam , ut quam poffum optid 1 ^ eam refarciam; abječtionem nihilominuSi x<] u« id^ eontemptum, qui inde me fequitur, animo iubibo, & fuftinebo , & , iiqu> ^ unum ab aitero disjungi pofiet , peccat^ ferventer a me abdicarem , & abječti° D humiliter retinerem. _ r Verum efto, abjeftionem, qute nobis e’ , lo ipfo fequitur, diligamus, nihilominus 1 ^ lo, quod earr caufavit, per omnia, r t hocpropria, convenienda , & legidna 3 dum me obliget. Carterum requirit terdum charitas , ut ad proximi, cui repu- e ^ l0 > & bonum noftrum nornen neceflarium ejj 1 bonum, ipfam cciam abjedtionem impe- ^. e ’ & tollerc procuremusr Ted hoc in cafu noftra ab oculis proximi e(l fubmo- die ^ * & tollenda, ad ejus fcandsium impe- • m * ac proprio cordi includenda , & dlud abfcondenda, ut ficipfe xdificetur. 0d ^ C n °ffe forfan cupis, Phiiothea, quaenam te ltr >® fint abjediones: dico ergo ribi aper- i)p^ as ,nter omnes > & anims utiliffimas, Sc c a p § r atiffimas efle, qux nobis fortuico, & a CcH auc a v * caE noftrx ftacu, Sc conditione (ju Un 5» quod ipli eas non elegerimus , aut les 1Cllrnus > ^®d eas tales admilerimus, qua« li 0r Cas I ^EUSnobis immifit, cujusele&io me- e| t( a- > noftra, fi enim facicnda fit e$ 10 » majores haud dubie rneliores funt, ut em majores repurantur , q US e inclina- M 3 tio- 82 Introduftiom ad vilam devotam tionibus, & propenfionibus noftris magis ad ,' verfantur, ac repugnanc, dummodo (latu 1 * ac profeflioni noftrse conformes fine. ur femel in genere loquar , noftra elečtio » opcio omnes prope virtutes deftruit, & minuit. Quis porro nohis dec, ut cum tn 3 ' gno illo Rege dicere poffimus : Elegi abjw fl ejje in demo DEl met magis , quam habitare iv K bernaculis peccatorum ? Nullus alius id n 0 * 1 ! dare porelt, charillima Philothea, quam <\V, quo nos exalcaret, ira vixir, Sc mortuus uc fuerit oppr obritim bmnimm , & abjtftio pid ’ Mulca tibi dixi, quse dum animo cancum P c .. volves, Sc confiderabis, dura cibi,& g raV videbunrur, ac ubi ad praxim ea rediges*..; — —- - s. n„ flil* 5 ’ opere exequeri$, faccaro , Sc melle , credas velim, dulciora tibi videbuntur. CAFUT VII. Quomodo humilitatem cxercevdo, fannvtt men & bornim nomen tueri oporteat N On ob Gmplicem aliquam virtutem , mineš vulgo laudancur,exrolluntur> j, norantur, ac gloria afficiuntur, fed ob e?£ jjjj lentem & egregiam. Etenim perlaudem? 0 , perfuadere, & inducere volumus, ut a !‘ c ] r ,o' rum excellentiam magni facianc, p er j 3 i0 rem oftendimus, Sc fignificamus, nos ^ illarn magno in pretio habere. Gloria.P^ V ar s UL Caput Vil. %%■$ meo quidem judicio, non eft, quam yiidam reputationis fulgor St fplendor, e plu- t lblJ s laudibus & honoribus conjunčtis reful- I 15 * Adeo, ut honores & laudes velut ge~ t j ltl£e fine, e quarum copia & abundantia glo- velut vermiculatio qua j dam procedic. Por- * ficut humilitas ferre nequic, vic afiquo h?. 0 nobis jpfi perfuadeamus, nos aliis ho- tnbus excellere, aut praeferri debere, ita de 0 que permittere nequic, ut aliquam lau- honorem Sc gloriam, qute foli excel- . ,ac debentur, ambiamus : efto confiiium. ^ P‘en tis, iuadentis ut farna; noftra curam &. (jija^ nern habeamus, non improbet, fed fe- tw. Ur * Bona namque farna'St nomen, a;(li* 10 qua*dam eft, non alicujus cxcellentiaj, f r ob ,ant ^ m ^ m P^ c ‘ s & communis cujusdam ipfj s Sc integras vita, quam ut in nobis D ec a 8 n qfcamus, humilitas non impedit, uti »oft c ° n ^quenter quo minus rep'utationem t{ 0t , ra ^ 1 quxramus. Humilitas quidem , fa- fi c v 5 f a *nam non fiuraret, fed contemnerec, e j' Q a 5 ltas ea opus non haberet: fed quia hxc <$t fin ,etat,S Humana; fundamentis unum eft, e _ ea Palico non inutiles foium, fed&, Kd • mQ s, propter fcandalum videlicct, fitas r ltlC ^ e . c . om x 84 Introduttmu ad vitam devotam __ Prseterea quemadmodum frondes arboro^* quae ex feipfis fatis viles & parvi predi fa 0 *’ ad multa tamen udles funt, non iolum vid®' licet ad eas condecorandas, fed etiam ad rum fručtus, quamdiu teneriores funt, verfus exteriores injurias confervandos ■ ™ bonum nomen & farna, efto per fe not) i* 1 ?' gni pretil & vajoris fit, nihilominus rr> a5£l ' mam adferre utilitatem folet, quia no« lum ad victe noftrte ornatum, verum eti al ad virtutum noftrarum, prafertim dum , 6 adhuc tenerae & fragiles funt, conferva^ nem defen(ionemque mire faciat. Nom ,n & faraae noftrap confervandae, ut nimirun 1 les fimus, quales vulgo efle credimur, ° b ^ gatio aninnim generofum potenti fimul c fuavi violentia cogit. Confervemus, ^ riflimaPhiiothea, virtutes noftras, quod™ (t1 ’ qui fummum & fupremum omniutn °P cr ^d noftrorum obječtum eft, fine accept® : $ quemadmodum frudtus seftivales in ^ lCti> r 3 c' confervare ftudentibus fatis non eft, e°v ]j$ caro condire, fed prtecerea thecis & va|c 0 / quibusdam, ilsdem confervandis acco^ dis, eos includunt: pari modo, eft® P^ 1 rius virtutum noftrarum confervator <> ^ ftos (It amor Divinus, nihilominus b° n -j* nomen & famam , tanquam ad hoc mis utile & conveniens, huc etiam iinp e re, & adhibore poffumus. Fars III. Caput VIL . Videndum tamen, ne in hujus conferva« tl0r >e nimis ferventes, exadi & fcrupulofi fi- ? Us : qui enim in farna Sc nomine fuo con- er vando adeo ftudiofi & attenti funt, fimi- , es haud dubie funt iis, qui eciam in minima ^difpofitione & incommodo corporis medi¬ jema fumunt, hi namque dum valecudi* en } fuam confervare, & tueri fe putant, eam Jjus de fačfo deftruunr; fic illi, dum fa* n. atTl fuam tam accurate & delicace tueri ge- ‘“nt, eam prorfusamittunt: etenim per ni- ? lar n hanc farna: curationem Ikigiofi, tecrici, aliis intolerabiles fiunt, & decrahentium a, ignitatem provocanr, 'Pfa injuris calumniaeque diflimulacio Sc pr e n \ ern P tus uc plurimum magis ad eas obte. das & curandas juvac, quam earundem e Us > pervicax in contrarium contentio, & ru m vindi£ta: concemptus quippe facir, ut & °x evanefcant; & fi quis propter iUas indi- j , fe illas approbare, Sc veras effe fa* oftgndic. fi( jocodili non nočem , wifi metucnribus, 0 ^ nec decračHo, & maledicentia aliis, quam earr > indignancibus , ac fefe torquentibus. Rti' rn °deratus farna: perdend® timor ma* 0 de fundamento ejusdem (quod eft, bo* v; veritas) diffidentiam oftendit. Ci* quac fupcr ,atifI ’ ma fiu mina nonnifi * -os pcntes habenc, timent, ne ad eorun- M 5 dem 18 6 Introdvllionis ad vitam devotam dem inundationem vorticibus aquarum abr>' piantur; at, quse lapideos, nonnifi extraor- dinarias inundationes timent; fic, qui 3 nl ' mam folide Gbriftianam, & bene fundat 3111 habenc, ut plurimum nullos linguarum virU' lentarum exceffus & inundationes metuunt 5 at, qui fe fragiles fenriunt, ad quodiibet ve r ’ bum tribuiantur, & inquietantur. Sanequij£ quis bonum apud omnes nomen habere, ^ reputationem laragit, ipiam apud omnes co p ' tra amittit, & ille honorem perdere dig nl i* eft, qui ipfum mutuari vult ab iis, quo$ vlJ tia vere infames & probrofos reddunt. Farna Streputatio nonnifi velutinterfigm' 0111 eft, e quo agnofcatur, & colligatur, ubit’ 3 '!’ virtus habitet: unde virtus in omnibus, ‘z per omnia, praeferenda eft. Quapropter, eo, quod te devotioni applices, bomines tC ’ ut hypocritam rcputent; fi, quod ofFenf 3 ? ofFendenti remiferis, ignavurn & pufiH all, ( mem, omnia hazc flocci pende. Nam_, 4, taceam, htec judicia ab hominibus ftolidi 5 ^ ftultis fieri, etiamfi farna; jačfura facienda e fer.non ramen idcirco deferenda eflec vir tV i» nce ab illius femita declinandum, quod ‘ r &um frondibus, id eft, interius & fpiri^ 3 ^ bonum bonis omnibus exterioribus P rK par fic, farna noftr£e nos oportec ze!ato r cfle, non idololatras, & ficutoculutn t >0 °|j e rum non debemus ofFendere, ita nec ve Pars III. Caput VIL 187 Placere improborum. Barba decus & hone- *|arnentum forms virilis eft, capillicium & '•'^a faciei mulierum. Si quis ergo a mento Pilos, & comam a capite eis revellat, aeger*- repullulabunt,at fi duntaxac detondean- j facillime poftea, & fpiftiores quidem Sc ° r ciores recrefcent. Pari modo, efto farna r^fcindatur, imo etiam de fa&o radarur a '^gua maledici (quae, ur Propheta Ioquicur, .^nftar acura: novaculae eft) non eft, quod ullo modo turbemur, etenim ipfa non pofl repullulabic, non folum tam i!!u ^" ls > quam eratprius, verum eciam folidio: Potentior; ar, fi a vitiis, inertia, & im- •lok- v ‘ ta no ^ ra > ^ ama & bonum nomen rg s . Cve Hatur, & auferatur, vix unquam e . na *ci, Sc reparari poceric, radice nimirum ^ Sevulfa. Famae autem radix, eft bonitas p e Pfobitas, quae quamdiu in nobis vivet, J^per honorem, qui ei debetur, reprodu- Cer epoteft. ^ ^ana illa converfatio, inutile illud contu« ® r m u m, nugacula illa amicitia, ftulta illa fa- la ritas relinquenda funt, quod famae de- ^ ^entum adferant. Pluris quippe valeč fa~ quam quselibet inanis recreatio Sc volu- ‘^ t ’ G P* etat ‘ s ^ u ^jum, progrefi* feft ^ ^ evot ione. & boni sererni curam & con- ^ at,0ne m nobis homines detrahant, mur- Cnt > & calumnientur, finamus moloffos iilo? ' 8 8 hitrodučliouis ad vitctin devotam illos ringentes adverfus Lunam latrare. & e ' nim licet finiftram aliquam concra reputati 0 ' nem & nomen noftrum opinionem excite nt ’ itaque famae noftrae barbara & capillos vel ut profcindant, imo & nudene, non eft quod turbemur : brevi quippe eadem ref 3 ' fčetor, & maledicentix detra&ionisque n °' vacula honori noftro prxftabit id, quod 1 3 ' cula vinex, quam feraciorem & bocris o° u ' ftiorem reddit. In J ES UM Chriftum Crurifixum ocu*,° noftros idenridem conjiciamus: cum fidu c,a ’ & fimpiicitate , fapienter, & difcrete tatfl® 1 ^ in ejus obfequio ambulemus : ipfx fam£ n ° ftrx prote&or , & cuftos erit , & fi qu^ e \, earo nobiseripi permittat, non id alirer P et mittet, quam ut nobis eam meliorem redd 3 ^ vel in fančte nos humilitate, cujus vel uncia pluris valet, quam mill-e honorufp. brat , proficere, & progredi faciat. Si i°J> fle, & immerito fugillamur, calumniae ve jj tatem placide velut clypeum objiciamus» nihilominus illa perfeveret, nec di(Tip et ^’ nos quoque in nobis humiliandis perfev^ mus , famam noftrum fimul , & anitn* 11 ! f { DEI manus refignantes : neque enim tu** eam afylo , Sc templo coneredere poffefl* Serviamuc nen uev inf/trni.im Prf hnnatfJ, Serviamus DEO , per infamiam , & bon an *j mam, ad imicationem Apoftoli, ut curn lx\S roifta dicere poflimus : Propter te , meu«» , _ Van 111- Caput VIII. 189 iftCu s, fuftinui opprobrium , operuit confufio fdci- £ttl vieam. .Qu&dam camen hic excipio flagitia, & cri- ^ ln a , adeo cerce atrocia , & infamia , ut, quis ea jufte a fe amoliri poteft, calu- ^'uarn corum fuftinere,ac ferre sequanimker ° n debeac: nec non certas quasdam perfo- as > a quarum bona farna, & nomine pluri« orum pendec sdificatio. Hoc quippe in . u farna eft pacifice, ac tranquille ab inju- la > juxta Thcologorum fsntentiam , vindi- s 5nda. CAPUT vin. manfuetudine , 53 benignitate erga pro~ ximum , & optimo advcrfus iracundiam remedio . \An& um Chrifma, cujus ex Apoftolica tra- j. ^itione, in Ecclefia DEI, auoad confir- 0 , at *ones, & benedičtiones ufuseft, ex oleo 'Varumbalfamo intermixto compofitum eft: v’°d inter alia muka duas illas dile&iffirnas, jj u ^ariflimas , qu£e in Sacra J ES U Chrifti Cu|^ a ^ Ca t e refplendebant, quafque jpfe pe- p e lar * quodam modo nobis commendavit, lr) de , ac fi per easdem fpecialiter cor no- ej u Urn jervitio ejus conlecrari, & imicationi Ujilj add >cideberec, virtutes reprsefentat: hu- Catetn > inquam, & manfuetudinem, im- de, i9° IntroduBionh ad vitam devotam _, de, difcite , inquit ipfe, a me , qnia mitis ft* 11 ’ & humilis corde. Humilitas q u i p p e nos p er ' ficic quoad DEUM, manfuetudo quoad p 1 * 0 ' simum. Batfamum , quod ((icuti jam pra oftendi) inter ornnes liquores femP ef imum pecic, tppus eft humilitacis, & ole ul ? olivarum, quod Temper fupernatat, benig 0 ! - taris, & manfuetudinis, urpote qute om nl * fuperat, & inter virtutes omnes principa turTl tenet, cum charicatis (qute juxta D. Bern a , r ' di fentenciarn tum demum perfečta, & luca eft, quando non folummodo paciens fed & benigna, & manfueta) fios, & ^ cleus fic. Sed vide, mea Philothea, ut myfti c , hoc chrifma, ex manfuecudine fimul, milirare compofitum in corde tuo habi^' Etenim in hoc verfutus cacoda?mon q ua . maxime intendic , ut multi duas has virr^j nonnifi ore, & verbis tenus, & , quadam fpecie, Sc fuperficie confe i vel minimam iniuriatn recipiant, i \^ c0 arrogantia, Sc faftu incredibili effervelc® „_ Part I II . Caput Vlil 19 1 ^ imumefcere videbis. Ferunc, eo$ , qui *pcidocon illud, quod vulgo unguentum S Pau- * v ocarur , fumpfere , a vipera rr.orfos, & Pdn&os, non incumefcere, & inflari, dum* J^odo unguentum illud bonum , fincerum (it: jj 1 modo , cum hurmlitas, & manfuecudo ^cera funt , necfucata, a tumore, &ardo- j,®’ quem injurise in animis no (Iris provoca- j/Plcrumqu.e folent, nos tuentur, ar, (i a .‘^dicis , & inirnicis laefi ae morfi, excan~ ^ (( -'itnus , turgefcimus , & indignamur, fi- ^ m cft , humiiitates, & manfuetudines j’ tr as non veras, & finceras , fed fucatas ^ taxa t, & hypocriticas e (Te. f fat an ^us , 6c illuftris ille Patriarcha Jacob, Ujj rea ftos ex iEgypto ad pacrios lares re* ^af- ens ? ^ oc f°I urn prsceptum iis dedit: Ne in via " lclem c ^ bi d ‘ co ’ ^ rnoneo » Pifi °-^ lea • •trumnofa harc & mifera vira non Vj^ eft ad beatam , & (empiternam; in r^8 0a lter alreri non irafcamur, & in tur- t e * ra trum , & fociorutn noftrorum manfue- ^0 ^> C ^ ce ’ & amIce (emper incedamus, j P' a ne, & fine ulia exceptione cibi dico: % 0 rafc eris oinnino , fi fieri patefl; nec (ub < u ?Sue demum pmextu cordis tui ja- biij aperias. Diferte namque S. Jaco- l ' ne u ** a reftridione ait: Ivmnviriju- >m “P'™”■ N ° n ne 8° tamen » ^nitancer, & forcitcr malo refiftendum fic, 1 92 . IntroduČlionir ad Vitam devotam fit) vitia quoque eotum , qui »ioflrse č° T ? Concrcdiri funt, acriter coarguenda , fua^i* ter > Sc blande ramen id fiat oportec. hi! elephantem iraturtiita eviticit, quam 2g n confpe&us, Sc nihil ita bacile tormentoru 1 ^ bellicorum vim , Sc impecum elidit, at^ lana conftipatos. Gorrečfcio , quae e pad 1 ^ ne evenit , efto cum ratione coincidar > ,, confonet, non adeo folet probari, atquf 1 la, qua; nonnifi a ration® nafcirur. An' lfl j namque tationalis cum nacuralicer rap* 0 '’ fubje&a fitj pafiioni nonnifi per tyrannid e f fubje&a eft i hinc cum tationem comi taC ■ paffio, exofa eft, quod juftum ejus impf r um ipfa paflionis ryrannis minoris au 9i0^ l y tis reddat. Tune Principes fubdicos fuos 111 ^ ximoperehonorao.t confolancur Ruando c °^ pacifico comitatu eos vifitant, Sc adeufi c > J( j cumexercicus armatos fecum ducuut,eft° , bonum publieum ii referancur, illorum ad v tus difplicet; nam, tameefi difciplinatn 1,1 1 ; tarem exačte inter milites fervari j ube ^ti tamen non ita cavere fuorum indetu 11 ' ^ queunt, quin femper aliqua committatuf * folentia, quse in innocentisalicujus da« 111 ^ tendac. Pari modo , quamdiu leniter ^ ratio, caftigationes, & reprebenfiones 1 0 benigne depromit, efto ete rigidce fint, ? non eam amat, & approbat, at, CLiiri rt ; tl a 5 ) choleram & bilem , quac (ut ait S. A«S ult ^ n __ Var s I II. Caput Vlil. 193 t)Us funt milites, fecum trahic, terribilem fe ^ddit potius ac metuendamj quam amabi« 601 > quin imo etiam proprium cor ejus fem- s er inde opprimitur, & male habetur. Sa- j. 1Us eft, ait idem Auguftinus Epiftola ad Pro- ^rum, omnem irae etiam juftte, & rationi ° n fentanex, aditum occludere, quam eam, i^ntumvis parvam, incromitccre. Semel admiffa quam difficillime porelt expelli, ^ Žfeditur furculus, fed in momenco in era« excrefcit, & magnefeic, fi vel una apud ^ ftabulari no&e queat, & Sol fuper iracun - ^ ani noftram occidat , ( quod ne fiat, Apo- v ^ Us nionet, & vetat) ica ut in odium con- i , at‘ CaCur> nu H a P ro P e ejus expellendte fuppecic f(j !? ’ alitur quippe mox fexcentis falfis per- '°nibus & opinionibus, nunquam enim ^ s /fatus iram fuam putavic injuftam effe. Ver ac »us ergo eft, conari prorfus fine ira vi- * e e » quam fapienter, & moderate eandem f e | e . re noffe velle ; cumque aliqua ex imper- t 0 l0 . ne aut fragilitate nos ab eadem occupa- 5 n v, .^ e bimus, melius eft, eam quancocyus p a ? b « rejicere, quam cum lila negotiari, & O velle, nam quantumvis parum ocii ei i|] a Ce damus, & mora:, plenum loči most b ru ^^nainium occupat, & ferpentem colu- ,rri itacur, illuc facile totum corpus infi- p ete ntem > quo capuc potuic immietere. At s » Suotnodo eam expellam ? auampri- N mutn 194 Introchftioms ad vitam devotam mum eam fenties , & percipies, Philothe 3 * vires cuas omnes prompte recolligas oporte** non quidem violenter , &.impetuofe, fed fa 3 ‘ viter, ferio tamen. Nam ficuti in mul toru 0 ! Senatuum ac Parlamencorum audientiis ^ videmus, ut apparitores, & accenfi clam a0< tes: Silcntiuml plus clamoris, & vocis cie 0 ? 1 ’ quam quos tacere jubent : fic & faepe git, ut, dum impetuofe, & violenter ir 3 , noftrarti cohibere volumus , majorem in a ° mo turbationem, & motum excitemus , is forfan in ira habuiffet : unde ipfe ita r u batus, & concitatus , exinde fui domin * 0 recuperare nequit. Poft fuavem hanc violentiam adhibitf^’ pradica confilium illud , quod S. Auguft * 0 jam fenex AlexioEpifcopo, fed juniori, , fuggeffit: Fas , inquir, mm , quod bornih J j ciendum ejl. Si deinde forte tibi accidat, f' vir feamdum cor D El de fe ipfo in Pfahnis j a ^ tur. Turbatus eft afurore oculus meus; ad D& L ^ con fuge , & dic: Miferere mei DEllS; q u0 tile ad iram tuam reprimendam dexterarn f* . Q , dat. Dicere volo , opem DEI nobis i^P^j randam efle tum , cum ab ira nos occup 3 j s videmus, ut Apoftoli, tempeftate, & f e . j 0 , in mari medio jactati, auxilium Domi* 1 *^ vocarunt : ipfe namque paffionibus n 0 .^ imperabit, ut fe remittant, moxque in a °' j. noftro fiec tranquillitas magna. Sed ho Pan lil Caput Vlil _ 195 , lo minus te moneo: orationem, quse adver- Us iram prsefentem, & jam nos opprimen- etll > adhibecur , fuaviter & tranquille , non violente adhibendam efle, quod & in 'finibus aliis , quae adverfus hoc malum ufur-» ^ n tur, remediis obfervandum eft. . ^d hac, ftatim ac aliquem ačtum adverte- J commiiifle, aliquo manfuerudinis acmi- q c ^is erga illum, contra quem indigriaris, promptiflime exercito ačtu , errorem reparare ftude. Nam ficuti prsefencif- J^tn concra mendacium remedium eft, fta- St adhuc ipfo in loco, quamprimum at- advertimus, nos efle mentitos, di&um ta ° c are; ita etiam optimum contra cholc- r emedium eft , eam contrario manfuetu- te ls ac benignitatis ačtu quantocyus refarci- tjj ’ n atn, ut dici vulgo folet, facilius curan- p V blnera recencia, quam inveterata. f^terea , cum jam tranquilla es, nullam- (lj e irafcendi occafionem habes, egregie tibi c e> c de manfuetudine, & benignitate profpi- Hj 5 ^ et ,*d , fi omnia verba tua quam poteris r 5 ^' Uet iflime, & fuavifflme proferas, & ope- %r Ua ° mn ‘ a > parva juxta ac magna, plači« exequaris. l»abe ent ° ’ ^ponfam ,n Canticis non folum t e ere mel in labiis, & in linguse exrremita* ^^Q CrUm ctiam rub lin 8 ua fiia » i d eft > ' m 0re •’ nec mel tantum, fed eciam lac ha- N 2 bere: icjG IntroduBionis ad vitam devotam bere: nam non folum verba, Sc os erga p 0 ' ximum dulce , fed, & univerfum pettus, # animum interiorem manfuetum habere no s oportec; nec meilis tancum , quod Sc arom 1 *' ticum eft, & odoriferum,dulcedinem, id em civilis converfationis cum excernis Juavi^' tatem , fed Sc lačtis: uc videlicec inter d°' mefticos, & proximiores vicinos, benig° 0> nos oftendamus. In quo graviter Jane p e ?' canc illi, qui foris, Sc in platea Angelis les videntur, Sc domi, atque intra privaf 0 parietes cacodaemones funt. CAP tl T IX. De manfuetudlne erga nos ipfos . I Nter bonas manfuetudinis, quas exerc*^ poflimus, praxes , & a&us non p°ft rd ^ eJl illa, cujus materia in nobis ipfis coni 1 * ne fcilicet unquam contra nos ipJbs, aut 1 g perfečdones proprias indignemur. I enim £equum fit, & rado requirat, ut, d ^ 5 deličlum aliquod committimus , illud difpliceat, Sc illius caufa contriftemur ; '[C, re ramen debemus, ne nimiam, indign^V dam , amarulentam ac ftomachabundatn d*^ cenciam habeamus. In quopermulci g raV j f r errant; qui cum ab ira occupati f uer ^’ ir) ( 6 fcunturfibi, quod irad fuerint, a d ved** ftomachantur , quod ft«machad fine, ^ Pan III. Caput IX. 197 c er)fent, quod fuccenfuerint: hac quippe ra- tl0 ? e > animusillorum in iraquodammodo co- ^ u *tur, & velur ab ea imbibitur, &, efto r&- ^Unda ira primam tollere, & exftinguere vi- „ ea tnr, haec ramen januam , & adkum pate- !* c, 5» per quam nova, prima dara occafione, . a in animum ingrediatur, & penetrec. Ut , Ce am choleras, indignationes, & amarulen- k. as has, quibus nobis ipfi indignamur, fuper- * a ni quandam fpirare , & nonnifi a phiiaucia, noftri ipforum amore,turbante, & inquie- t nte fe, quod imperfe&os nos videat, or- fJ^.habere. Talem ergoerrorum, & imper- tionum propriarum difplicentiam habere ii/ °P ort:et > pacifica fit, ferena, & fo- Cq 3, Nam ficuci judex tune melius malefi- iti p^ftigac, cum fencenciam ex ratione, & P«fitu tranquiliitatis profert, quam dum djj 1 llT >petuofe, & e paflione depromit, quia ^ e paflione fententiam pronunciac, fcele- !j ’ ^ delida non pro ipforum quidem qua- tu s le ’ ^ P rout ipfemec in animo conftitu- > caftigat: ita melius nos ipfi per rran- t as & conflantes , quam per amarulen- * ^- indignabundas contritiones, & dolo- pe c Ca ^'§ ar nus, quod impecuofae ills non pro in C |j °r um noftrorum gravirate , fed prout be^ nac * turnus , plerumque fiant; v. g. qui Cr § a ca ftitatem afficicur, ineredibili qua- a nimi amaritudine adverfus minimum N 3 con- 198 Introduttionis ad vitam dcvotam _, contra illam admiffum deličtum ac defefto 11 ' indignabitur, & ob gravem quandam> 8^ alteri detraxerit, detra&ionem in rifum d<‘* folvetur. Et vice verfa , qui detračtione 3 ? otnnem deteftatur, mire fe torquebit, & a ' fliget, quod vel parum alterius honori det (i ' xerit; & grave quoddam contra caftitat elfl flagiritun admiffum pro levi, &nihilo rep uta bit: atque ita de reliquis , quod non ati 3 d caufa fit, quam quod de confcientia fua, n °p e rationis praffcripto,& dičtamine, fed c P a fione fententiam ferant. J $ Mihi črede , Philothea, ficuti correpti 0 ” patris alicujus leniter, & affe&uofe ’ longe funtad filium corrigendum potenti° r V quam amara illae, & iracundae: ita, fi P?i quam cor noftrum aliquod peccatum id correptionibus fuavibus, & tranquilli, s ’ # plus compaffionis in illud, quam paflion‘ s, uS) indignationis includentibus, reprehendatf ipfum ad ejus emendationem exftimul 31 ’ , dolor fane, quem inde concipiet,, long e Pj t) fundius ingredietur , ac melius penet * 3 ' 9 quam indignabundus , iracundus , & * lT ^ tuofus. e (t Ego certe, fi ( verbi gratia) fum.moP j„, afficerer, ne in aliquod vanitatis vitio 01 ^ ciderem, & nihilominus turpi quoda» l ^ pfu in ipfum incidiffem, hoc certe mo °°. ^ tneum reprehendere , & objurgare no*^ V ar s III. Caput IX. 199 tu miferum , & abominabile es, quod ni- poft tot propofita fada a vanicate te te r ipi fi verjs : morere prae confufione; more. *ah\ n °** oculos in ccelum fuftollere; • coelum impudens, perfidum! & alia id ° en us. Sed velletn. id rationabiliter, veluc ei ,uinp at i en do ) corrigere: ahinfelix cormeum! quam toties evitare propofuera- . Us > jam prascipitavimus. Eja ergo furga- . ipfamque in aeternum deferamus, & r l er icordiatn Domini imploremus, inqueillo ^ e naus, fore videlicec, uc ille nos adjitvet, fitn in pofterum in propofito conftantiores ^ Us i & in humilitatis viam jam redeamus. jJ> e dum igitur, jam ex hoc die nobis cavca. ?.» & advigiiemus. D E U S nobis a-dcrk. Pr k 118 , er 8° faciamus; & fuper hanc re¬ te ^ en /*°nem folidum & firrnum quoddam ° Dnf '’‘ - - 1: - j_ jjj delidum inči- convenientia ad 29 *“» non amplius in kg inasdificare vellem, ... a , c taedia, nec non diredoris mei confilium, 5 ‘ttere parata. C i c j vU °d (i forte quis per lenem hanc & pla- f Uu attl correptionem non fatis emoveri cot q Cl ^ v ^ eat > addere poterit, & exprobratio- Vgj-j ac rcprehenfionem quandam aerem & c 0nf^ encem ’ ^t 10 1 P^ um ac * profundiorem o bl . Ufio °em excitet, dummodo,poftquam id Hji ■Kavk, ac fugillavit acerbius, lenius fi- » °mnem fuum dolorem & iram fuamin N 4 fan- aoo Introduftiom ad vitam devo tam _ ^ fančta quadam in DEUM fiducia terminandoi in imitationetn videlicec illuftris illius p® 111 ' tentis, qui animam fuam affli&am & doIo re proftratam videns, hoc eam alloquio fub' e ' vabac : Quare triftis es anima mea , & ( j u ^ 1 conturbas me ? Spera in DEO ; quoniam confitebov illi, falutare vultus mei, & DE“ meus. Suaviter ergo & leniter cor tuuro, jam ^ pfum, fubleva, infigniter te coram DEO, e < quod miferiam tuam ad oculum videas, ^ miliando, nec ob lapfum tuum adeo te c011 , fternando : quid enim adeo mirum & m> r3 dum.infirmitatem infirmam efle, fragilir ate fragilem, & miferiam miferam? Ex toto men corde & viribus tuis offenfam & ^ riam, quam DEUS Opc. Max. a te recept d teftare, & magna quadam cum generofi tat ’ deque mifericordia ejusdem fiducia, in vi* 1 tis, quam dereliqueras, viam redi. CAFUT X. flegotia diligenter ([uidem , mn tamen & follicite nimium gerenda funt, C Ura & diligentia, quam in rebus ac tiis noftris gerendis adhibere debe* 11 ^ longe certedifferunt a follicitudine,anxi 6til (1) & turbatione. Angeli falutis noftrae c °^ oI j gerunt, eamque diligenter procurant, 31 _ __ Pan III • Caput X 201 P r opterea folliciti, anxii, & impetuofi funt: Cllr a namque & diligentia ad ipforum perci- charitatem, follicitudo vero, anxiecas, ^■turbatio, illorum beatitudini adverfaren- cum cura & diligentia queant cum tran- ^iilitate, & quiete fpiricus confiftere, non Ute jn follicitudo & anxietas, & multo roi-> Us itnpetuofa curbatio. Ifi omnibus ergo rebus ac negotits, cura; ^ concreditis, efto, Philothea mea, dili- A fedula J cum enlrn DEIIS illa cre- & fifus fit, vult illa te diligenter cu- jfc.. fed, fi quidem fieri poteft, noli propter j a djdnis efle anxia aut foilicita, id eft, cum ^ietudine, anxietate,& ardore ea non ag- g ediari S) nec , n ji s e xequendis multum tur-- j. r . ls * aut latagas : omnis namque turbatio h e i? nem & judicium perturbat,imo vero im- J>n»ento nobis eft, ne rem, quam agere ^mus, bene, & prour oportet exequa-» d; Q u ando Dominus Martham reprehendebat, ^ eb at : Martha , Martha , foilicita es, & tur-, t 15 Q irca frecjuens miniftemm. Viden, fi tan- ba(p ^*^gens & fedula fuiflet, minime f? tur- t Ur , et ’ ied quia foilicita erat & inquieta> hinc t e a ^ Ur > 5c anxiatur. Et in hoc Dominus W ' «hcndit eam. Flumina, qua leniter per fetu ' em 3ec l uam feruncur > ingentes & vaftas nt naves, & pretiofas merces: pluvisc, N 5 qU3E 201 Intmhttionis ad vitam devotcim quas lenirer & guttatim in agrum cadunt,h er ' bis & granis eum abundare faciunt: at to>" rentes, & flumina, qua: impetuofe aguaru 1 ^ vorticibus per terram abripiuntur, vicinal 0 ' ca deftruunc, & mercibus vehendis incoi fl ' moda funt, uti & nimbi velut ruentes ac cipites, agros & prata devaftant. NunqU aI " aliquod negotium cum impetu^turbatio 11 quadatn pera&um, bene fačlum fuit. Le°. (ut vetusait proverbium) feftinandum e ' Qui, ut Salomon a Heric, pedibus eft feftinus ,' periculo eft, ne pedem offendat. Sempe r tis cito facimus, fi fatis bene, fuci major e quidem ftrepitum cient, & turbatiores i u quam apes, at ceram duntaxat, non au c6 ^ mel conficiunc, fic, qui follicicudine nim * 3 ardenti, & ftrepera anxietate negotia fua re allaborant, vix quidquam agunc, &q u ° agunt, non bene. ^ Mufcse,non vi fua & vehementia, fed c ° t fufa multitudine fua nobis adtnodum * ^ molefts: fic magna negotia non adeo nos P turbant, atque parva, cum nimirum e 3 ^ quentia & multa funt. Quae ergo curand 3 ^ expedienda tibi advenient negotia, q u i ece 0 (t tranquille fufcipe,& ordinatim ea,unurn P. aliud, exequere. Si enim fimul omnis ullo ordine perficere, & aggredi veliš, c ^ nifus quosdam facies, qui te opprimenti , . fpiritum tuum evigorabunt, tuque ut Par s III Caput X- 203 n:iu tn fub onere fatilces confetta,& vix quid- effeceris. .h omnibus porro negotiis tuis Divin* pro¬ centi*, a qua fola omnia tua molimina & °Pera orrum habere debent, totaliter nitere: Parte tamen tua gravirer labora, & pofli- !| la age, quo ei coopereris, ac deinde certa ^°! fiquidem in DE O bene confifa fueris, ^cefTum, qui inde tibi fequetur, Temper ribi ^ u ti iflimum & oprimum fore, efto is tibi, particulari tuo judicio, bonus aut malus Ceatur. Imitare pueros, qui manu una parentis ma- jC tenent, & aicera fraga & baccas e fepi- Us & dumecis colligunt. Pari modo tu, ma- ^ llu oa bona mundi hujus colligito,6c tračta, tera lemper patris coeleftis manum tene, ad j 01 Tubinde revertens, & recurrens, ut vi- t eas > num tua agendi ratio & occupationes * ei placeant? Inprimis vero cave, ne ma- . Urri & protečHonem ejus unquam deferas, ^ ^lam plura colligere, & efticere poffecre- ( j Cns : fi enim ipfe te deferat, ne unura qui- j C greffum figes, quin corruas, & turpicer ^ P^gas. Quando ergo, Philothea, in com- u oibus tuis negotiis & occupationibus, qu* m v ehementem ac internam attentionem r equirent, verfabcris, lemper magis ad U quam negotia refpicias. Cum vero difficultatis, qu* s °tia tanti (ing momenti ac 204 Introduttionis ad vitam dcvotam quse, ut rite peragantur, omnem tuam a c ' tentionem & anniium requirant, fubinde s D E UM animum attoHes, ad exemplum e °' rum, qui mare navigant, qui,quo ad terra^ ad quam anhelant, appellanc, fepius ccelum verfus ,refpiciunt, quam £equor, q u ° navigant; fic fiet, ut D E US tecum, in l . e -’ & pro te laboraturus fit, & labor tuus ^ qua confolatione dulcorandus. CAPIIT XI. De Obedientia. fei S OIa charitas nos in perfeČHone ponitj ; obedientia, caftitas, & paupertas tua «) u acquirendae media funt ; obedientia cor, caftitas corpus, & paupertas facult 3 ^ noftras amori & obfequio DEI dedicat, ^ hx, tres crucis fpiritualis rami, qui omnesquarto, id eft humilitati, innitu ot< ?’ Nihil autem de tribus illis prsftantiftinais vl tutibus dicam, in quantum folenni voto_P r mittuntur, hoc quippe ad folos Relig 10 Q fpedtat, nec etiam, in quantum fimplici voventur, quia Jicet votum Temper gratis & meriti virtutibus omnibus adda^ tamen ad veram perfečHonem pertinga IT l ^ ad eas necefle non eft, hominem voto^ aftringere, dummodo eas exade fervet. . nim, efto ipfte voto promiftse, & pratTe^ Par .r 11 L Caput XI. 205 petini, hominem in perfečtionis ftatu collo- C •“ ramen, uc eum in perfečtione confti. facis eft, eas bene obfervari, cum ma» inter perfečtionis ftatum, & ipfam per- bonem differentia ac difcrimen fit, cum 1 .‘bet feu Epifcopi, feu Religiofi in ftatu •> ‘dem fi n c perfečtionis, non tamen omnes Perfečtione : quemadmodum indies plus Cio videmus. Demus ergo operam, Phi- Ijj ^ ea > ut tres hasce virtutes quisque, juxta 5j arr ‘, vocationem & ftatum , rite exerceamus. p^ lc lem efto nos ad perfečtionis ftatum non C^cant, ipfam tamen perfečtionem nobis f a Unt - Adhatc,omnes quocquot fumus, ad 5[| Q Urn trium virtutum exercitium tenemur, e e 0tnnes ac * eas un0 eodemque modo exer- minime obligemur, (ari U ° ^ Unt obedientiaj genera fa r j ° 1 > & alterum voluntariu . $U am . obedientiam humiliter obedire debes cj P e rioribus tuis Ecclefiafticis , puta Pontifi- isT ifco PO» Curioni, & ipforum Vicariis eg. p U bftitucis, item Superioribus Politicis, id Pet ritlc |P‘ tuo, acMagiftracibus, quosisfu- d etl f r ° v ^ nciam tuam conftituit; Superioribus r 0 ^ le domefticis, id eft, patri, matri, he- herte. Haec porro obedientia dicicur ?bed• a .> ^ood nullus ab his Superioribus lis officio fe eximere poteft,cumDEus ottoritatem.. regendi & gubernandi dede- rir, unum necef- um. Per necef- 2 o 6 Introduclmu ad vit mn devotmn rit, unicuicjue pro munere, quod in nos aC' ceperunt. lllorum ergo prseceptis & ) u “‘ morem gere, & hoc neceflitatis eft: led, ^ perfe&a fis, illorum infuper confiliis, defid®' riis,& propenfionibus acquiefce, in quantu rrl id charicas & prudenria permittet. lis e 1 "? 0 , obedi, cum aliquid fenfualitati gratum t* injungent, uti eft, comedere, recreation® capere, &c. nam tametfi non magns videa! 1 -* efle virtutis, hoc in cafu obedire, mag° u ,j tamen vitium foret, hic non obedire. Ob® quoque in rebus indifferentibus, uti funt j \ le veftis genus geftare, hac via, aut alia 1 cedere, cancare, auctacere, & erit obedi® tia valde commendabilis. Obedi item m r bus difticilibus, afperis,&duris, &erity* dientia perfečta. Obedi denique fuaviter , murmuratione, prompte, fine dilatione* lariter, fine morofitate, & ante omnia amorofe, ex amore fcilicet ej‘us, qui atn ^ noftri fadtus eft obediens usque ad rn ° rt j c , crucis, & qui, ut ait S.Bernardus, vitam am tere maluit, quam obedientiam. ,- ( g Ut autem Superioribus tuis facile oj> c ^ difcas, aiqualium tuorum voluntati f*®. e o, non invitaacquiefcas, illorum opinionii 0 quod aperte malum non eft, libenter cede^, ut nec contentiolum cum iis finem tra nec pertinaciter illisoblučteris. Libenter<-1 que inferiorum tuorum defideriis te j 207 Pan III. Caput XI. * Urr > ratio permitcet, accommoda, nullatn in ° s au&oricatem violentam aut imperacivam, i^^mdiu boni funt, exercendo. jj Jerant, qui credunt, fi Religiofi aut Re- pof« forent, facile obedicuros ; cum inte- tir* » 9 uos DEUS iis Superiores conftu- rt tc ac dedič, obedire detre&ent, & arduum Qu cant. ^oluntariam obedientiam dico illam, ad propriaelečtione,&fpontenos adftrin- Us ’ & quam nos nobis, non quis alius, P^Ponimus. Plerumque Principom, Epifco- patrem, matrem , & fepe etiam mari- fjl^nobis non eligimus; at feligimus Con- de]* ar * Urn ’ & dire&orem. Porro, five in eo !§ e ndo, expreffe votum ei obediendi con- °beH^ US ’ ^ cut Mater Therefia , prtetcr V 0f d 'entiam Superioris Ordinis fui folenni P e ,^Ptomiffam, fimplici quodam voto DEO »■ e ^ Patri Hier. Gratiano obediendum ac pa- t 0 CJur u obftrinxi(Te fercur, (ive fine ullo vo- altcrius cujuspiam imperio obedientise- lHh,. d ® Vo yeatnus, obedientia htec lemper vo- ej (Js ar * a dicitur, idque ratione fundamenti d et , > ^uod a noftra voluntace, & elečtione O de .t- * n 8 enere Superioribus obedien- 110(3: e "-» unicuique tamen in ea re, in qua tch b ! P^fidet, & prtepofitus eft. Nam in 1 aca politicum, &publicum regitnen fpe- dan- so8 I ntro&u&mis ad vitam devotam dantibus, obediendum eftPrincipibus; in i* 5 ’ t|uaj ad Ecclefiafticam gubernationem attinen 11 ) Prselatis ; in domefticis vero, patri, h&° ’ marito ; in particulari denique animae dir 6 ' čtione, peculiari direčtori ejusdem , auc Co 0 ' feffario. Cura, ut cibi quidam pietatis a&us, & eX 6 ^ citia a Patre tuo fpiricuali prtefcribantur, ^ ordinentur, uteos deinde executioni mand 65 .' fic namque iiii, & meliores erunt, & dup 1 *' cena gratiam ac bonicatem habebunt; un a quidem ex feipfis, eo quod pii funt; alter 6 , 1 vero ab obedientia, qux ipfos fieri pr%c e r’ & in cujus virtute fienc. Beati obedien^J non permittet enim DEUS ut errent, pingant. CAP UT XI J. De necejfitate Cajlitatu. C Aftitas virrutum omnium efl Liliurn* ^ homines Angelis prope fimiles Sc les reddit , nihil pulchrum , nifi per P ur, £ ^ tem , hominum porro puritas, caftitas Caftitas, honeftas appellatur; & ejusdem P ^ feflio , honor : nominatur item, & illius contrarium , corruprio. D en ^3' hanc fingularem, Sc particularem gloriatj 1 a bet, quod pulchra, & candida anirax & corporis vircus fit, t . Pan I II. Capnt XII 209 ,, Nullam quis unquam e corpore fuo impu- , lCa m haurire voluptatem poteft, quocunque eiTium modo fiat; nifi in legitimo matrimo- i0 ; utpote cujus fandHtas, jufta quadam com- ^pftcione j eum, qui in deledtatione com- » ^cicur, defedtum poteft reparare. Quin . ltl ipfo matrimonio, intentionis honeftas ^anda eft, ut fi quafortein voluptatis, qui ® rc etur, adtu fit indecencia, nihil nifi ho- m * n eum excrcence voluntate reperia- Cor trmndum & caftum ad inftar conchaj v»3 ar ' c ^ er ^ eft, nullam , nifi qu£E de coelo ' lt: >aqužE guttam recipientis: nullam quip- *!lud admittere volupcatem poteft, quana e matrimonio, quod a Coelo eft inftitu- 'Hiae tai v UJa trimomo, quoo a v^ueio en muicu- P roven ^j & prseter hanc, ne cogitare ea > i m P u dica, voluntaria & deli- quadam cogitatione, ei licitum eft. H^.VUod ad primum hujus virtutis gradum 4llt net , cave, Philothea, ne ullam illicitam, 0 ^ P r °hibitam voluptacem admittas, uti funt V S | nes > quse extra matrimonium capiuntur, in eo, quando ete contra ejusdem „ Cr iptum & ordinem exercentur. tftt 0c * ac * fecundum, quantum poftibile tibt ta s ^° mnes inutiles & fuperfluas, efto lici- q Permiftas, deledtationes a te refeindi. ad tertium, deledationibus & vo- ac ibu s , quaj & prcecepta funt, & ordina- O tce, 210 Introduftionis ad vitam devotam ta, affe&um non applices. Licet enim n ®. ceffaria delečtationes & voluptaces ufufp 9 f debeant, ea (inquam) qua ad Sandi tn atr y monii finem & inftitutionem referuntur, ^ quam tamen animum aut fpiritum iis op orC affigere. . h » Caterum, nemo non vircute hac opu s * • bet. Qui in viduitate funt, animofam & v 0 rilem caftitatem habeant oportet, qu# 11 folum tum prafentia, tum futura objetf? r pudiet, & a fe excludat, verum etiam ,rI1 < ginationibus, quas voluptates ličite in rfl 3 ^, monio alias habita, in mentibus eorum P.jj^ ducere queunt, (qua idcirco impudicis! f ciis fentiendis magis obnoxia funt) virij 1 refiftat. Atque hinc efl, quodS. Auguft 11 ^, chariflimi fui Alipii puritatem usque adeo 0 ftupefcat, & depradicet, quod nimirurfl „ luptatum carnalium, quas tamen in juv^ r te fua aliquando expertus erat, jam con p fuspenitus oblitus efiet, & fenfum earutn 31 fiffet. Et fane, ficuti fručtus, quamdi|i * , gri funt,facile poffunt confervari, alii m 1 / v minibus , alii in arena, alii in fuismet n 0 m bus, at femel morfi & delibati fi lint, S ^L\0 eos confervandi fuppetic ratio, nifi W & melle condiantur. Sic eaftitas nond^JJ 1 t t fa auc violata, diverfimode fervari po te femel prslibata & violari coepta,nulla nifi pcr excellentem quandam devoti®^ C Pan UL Caput XII. 2 11 l 1 ! 0 ® ficuci fepe dixi, 01 ^Ccarum eft) poteft verum mentium mel conlervari. hab yi r gines vero caftitace fimplieiflima opus f| o(as ent, ut videlicec omnes cogitationes cu- a corde fuo excludanc, & abfbluro quo- contemptu & repudio quaslibet immun- as deledVationes contemnanc ; quod hse ab ^fiibus defiderari, & optari omnino non .l^antur, cum afinis Sc porcis illae conve- ‘ latl t mads 'Pfis, & proprise magis fint, quam Caveantergo ha: pur* animx, ne un- j 1 ar « dubitenc, quin cafticas incomparabili* er thelior fic, quam quidquid illi dire&e op- 0 t lcu ni & cum ea incompatibile. Nam, . ttiagnus Hieronymus (čribit, diabolus vir- K nes violenter tentat, & incicat, ut volu- V j Q tes femel experiri velint, eas infiniro fua- j re s Sc deliciofiores, quam in fe revera fine, f^ ls depingendo, & reprasfentando: quod eas Y? e valde percurbat, dum, uc aicSančlus ille V^ruavius reputant id,quod nefclunt. Nam d e Uc * papilio fiammam videns, eam identi- & curioie circumvolitat, experturus, ha^- tam * ua vis fit, qliam puichra; Sc ab Voj lttla 8inatione impulfus, non ante ad eam to are cefrat, quam ad primum experimen- a dol ^ ru > nam & morrem accerfat t fic fiigf cent i° res fepe te *t'a a & ftulta per- ' 0r ) e & repraefencatione, qua voluptacum flammas dulees ac deliciofas O 2 effe fibi 2i2 lutrodlililonis ad vitam dcvotam ^ iit)i fingunc, abripi patiuntur, ut poft mul ta5 curiofas cogirationes in iisdem tandem reant,fibique interitum accerfant, in quo cfj,' tc fatuis papilionibus ftulciores funt, quod ^ aliquam quidem occalionem Sc caufam ^ beant, cogitandi, ignem, cum adeo pulch^ fit, & fplendidus, etiam fuavem & de!icio* u r effe: hi vero efto fciant, id quod ambi u P’ & confečtantur, cumprimis inhoneftum e * ’ nihilominus fatuam & brutalem ilJam ftationem pluris faciunt, quam honefta 16 ^ Quod autem ad conjugatos attinet, cert 1 ^ eft C quod tamen vix quisquam credat) £ ftitatem iis cumprimis neceffariam effe : rum namque caftitas non tam confiftit in b'° c : ut abfolute ab omnibus carnalibus volup 13 ^, bus abfUneant, quam ut remediis in vol u P , tibus fefe contineanr. Porro, ficuti p r * C ^ ptum illud : Irafciminimolitepeccare, 1° ^ meo judicio difficilius eft ilJo, prorfus f? { irafci; quia facilius longe eft, iram P eIl! u i' vicare, & fugere, quam moderari : to facilius repuco, a carnalibus volupt 31 ' 1 ^ prorfus abftinere, quam aliquod in ill* s deramen & regulam fervare. Sančta j? 1 monii licentia Sc voluptas peculiaremj vim habet, ad ignem concupifcentia: e *| gupndum , at ea fruentium infirmitas ^ aC jjl3' licito ad illicitum, & ab ufu ad abufbm ^ bicur. Et fieuti multos divites furari vi P ar s III. Caput XII. 2x3 non quidem pr* egeftate, fed ex ava- ? e r tok fic multos conjugatos utriusque fexus, l . ‘v/idtn incemperanciam, libidinem, & lu- ,'citatem videmus delinquere, tametfi le« ^orm objedum habeant, in quo Sc . er ent, & poflent confiftere : cum concu- illorum adinftar ignis volatici fit, c ^ iliic obvia quatque uftulantis, & nullo p e J° in loco harencis. Semper magno cum ^ e 1Cu lo conjundtum eft, violenta medica- Uj ^ fumere, fi enim ex illis plus nimio fu~ p at , Ur j aut illa minime, prout oportet, pra> f e * Ca fint, plurimum fumentibus damni ad- Matrimonium benedidum, & infti- e x parce fuic, in concupifcentite car- eft r ?niedium : & cerce optimum remedium »Uit, Vl °l. e ntum tamen, proinde periculofiflt- 5 > nifi cum difcrecione quis eo ucatur. ° ’ °k var i° s ferum, Sc negotiorum g 0s 3r J 0r um čafus , ( ut taceam quoque lon- diuturnos morbos ) faepe maricos ab fuis abeffe debere, unde conjugati lit J Cl cafticate opus habenc ; una videlicec, qia a ‘°Iute a carnali commercio abftineant, ... nimirum abinvicem, ob illas, quas V 0 j lx i) caufas, disjundi func : alrera , ut ^ am m oderentur , quando jam a gunt, & cohabitant. tlaj lnc S. Catharina Senenfis plurimos dam- rutI5 idcircograviflime cruciariconfpexit, O 3 quod 214 Introduclionu ad vitam devotam _„ quod matrimonu fui faniliitatem violaff e °^ quod non tam ob peccati ipfius gravirat® fieri ajebat ( q°i a homicidia , & blafphen 11 ^ longe enormiora fcelera funt) quam q u ° ' qui illud admittunc nullum inde remorf 11 ^ auc fcrupulum fibi moveant, ac proindc d in illo haereant, & velut computrefcant. Vides ergo, cafticatem omni hominuffl 8, ( neri neceflariam e(Te. Pacemfequimini , Apoftolus, cum omnibus , & fantfirnoniam ^ qua nemo videbit D EU M. Per tan&im 0111 ^, autem , intelligit caftiratem , ut quideoa^^ Hieronymus , & Chryfoftomus illum I 0< L 5 exponunt. Nemo ergo, mea Philothea, ’ )5 caftitate videbit DEUM; nemo in lan# 0 e L habicaculo habitabit, qui non fitmundo® de, Ec ficut Redemptor ipfe aperte P r ° nl 3 5 j tiar: Canes & impudici ex eo ejiciencur &: Beati mundo corde , atmiarn ipli D EU $ debunt. CAPUT XIII. Cajlitcitis confervandcc prcecepta , ££ ^ pt&fcribuntur. - R Emis velifque fuge, quidquid ad tem, immundiciem quoquo modo d ^ aut eam adefcat, & nutric. Hoc quipP®. jo lum agit infenfibiliter , & a parvis io ,t ' r Uat n fanatur. , Corpora humana vitreis vališ fimilia funt: * c enim limul lata, ita ut fe invicem tan- ? ant > & collidantur, in fummo periculo funt, e , frangantur. Item frudus , licet intc- Sc bcne conftituti fine, vitium tamen, c. r ubiginem contrahunt, fi adinvicem con- ^‘centur. Ipla aqua quancumvis recens in t e fit, fi ab aliquo terreno animali delibe- &:itangatur, fuam incegritatem , & fri-r ^•tatem diu confervare nequin Nunquatn a Paciare, Philothea, ab aliquo incmlirer, {^ c Per joeum, five e benevolentia contingi. p o ? enim caftitas inter hafce adiones, leves V f Us ^ quam malas, queat integra confcr- p et , l » viror tamen, & flos illius aliquod fem- t a j. In de eapic decrimentum , & jaduram ; to- qu' S aut . em cafticaris ruina, & inreritus p fe.inhonefte a quopiam tangi linar. f^ftiras quidem a corde, velut ab origine ( ef . > ottum fumit; corpus tamen velut ma- pe r latn ^uam circa quam, refpicic: hinc etiam °mnes eX teriores cor p°fis fenfus, per co- p Uc j^?^es, Sc defideriacordisadmirtitur. Im- t e Icit >a eft, intueri, audire, loqui, olface- afti’ c - tan S ere inhonefta, cum animus iisdem A Po !i Qr > & voluptatem inde haurit , quare Hec n toIus abfolute ait, & fuadet: Fovnicatio 0n rinetur quidem in vobis. Apes non folum O 4 ca- L 216 Introduffionu ad vilam devotam cadaveratangererecufant, fed&omnem, ^ ex iisdem provenit putrefcentiam, & foctorep 1 penicus fugiunr, ac deteftantur. Sponfa Canticis rnanus habec ftillances myrrham, liquor eftcorpora quadibec ab omni corrupt* 0 ' ne defendens. Labia vero ejus vina coc cl nea conftričta funt , quse honeftatis, & P u * doris verborum index eft : oculi ejus t u ^ oculi columbarum, ob munditiem & integ rl tatem : aures illius inaures habent aiir^ 5 ’ quod puritatis indicium, & nora eft: ^ ^ denique ejus confertur cedris Libani, ligni genus anernum , incorruptibile eft. ■ lis anima devora fic oportec, cafta, inq u3 • nitida , honefta, tam manibus, labiis, aUf bus, oculis, quam reliquo toto corpore- f Huic propofito mire mihi quadrare vid^ c V fententia illa, quam vecus ille Joannes & fianus, tanquam S. Bafilii ore olim adducit, qui de feipfo loquens quadarn * fitminam nefcio , attamen virgo non fum. j: c cene amini modis caftitas poteft, quot 1° impudicitiarum, ik lafciviarum genera : ^ prouc magnat, aut parvaefunc, eam V®* xanc,& debilitant, vel laedunc, vel P^ a ° e c ja, ftinguunt. Etenim funt quxdam comir> er ^ S) & familiaritares, & indifcreta;, petul aD vana, & fenfuales qu£edam paftiones , Q ^ fi proprie loquendum fit, caftitatem q°‘ jU j, non violant, eam ramen debilem & ! a °^ dam ^_ P ar s lil Caput XIII 2 17 reddunt, ejufque fulgidum nicorem non- ^'hil obfcuranf Alise lune familiaritates & Pafliones non indifcrette folum, fed & vitio- non folum vanse ac ineptte , fed & inho- ; non lenfuales folum, led St carnalesj f 4, Per has ad minimum caftitas valde ltedi- .> Sc incommodatur, Dico , ad minimum, r ,a tune illa moritur, & plane petič, quan« 0 lafčiviae, & lubricitates illae ulcimum car- a *isvoluptatisefFečtum in čarne caufanc; imo I er ° tune muko peric indignrus ac fceleftius, ■j^ado dum per fornicarionem, & inceftum ^ lc :nam poftremce illae libidinis fpecies non. j 1 peccaca funt, at prior illa lubricitas , Sz ^Pudentia , ut Tertullianus libro dePudiciv a Palam, & aperte aflerit, iniquitatis , & j^^ti abominanda , $t horrenda monftra e . Porro , nec Joannes Caffianus , neo V j-° ^credimus , Sančhim Bafilium , dum le laf^ lr l ern e ^ e ne g aC > a d tale impudicitite , & j, o Clv i® genus refpexilTe: puto namque, eum ^ n a Hud hic intellexilTe, quam voluptarias, Cot Carr 'ales cogitaciones, qux tametfi proprie a ni^ Us e ) us non inquinaffent, cor tamen ac a * ,c l uo m °do commacularunt, de cur *ier ec * arn ca kitpte , Sc integrirate animte ge* ^ > quam maxiine follicicaj funt, eam* . ^ ar tam tedlam confervare gekiunt. tt^J^dicorum commercium , quam potes deteftare , prakertim li prstereaim- O 5 pq-» 218 Introduttionh ad vitam devotam pudentes fint , ut prope femper funt. ^ enim hirci lingua amygdalas dulces tang e °' *es, eas quamprimum amarefcere faciun c ' fic homines foecidi, & cor infečfcum habe° tes , raro aliquem aut fui, auc diverfi a!loquuntur , quin illius cafticatem , & p u . citiam aIiquo modo inquinent ac debiliccj’ 1 '' habent quippe venenum in oculis , & in b licu , quemadmodum Batilifci. Contra cum hominibus pudicis, & vi rtlJ c tum fečtatoribus commercium habe, . quoque de rebus piis aut cogita, aut libf de iisdem tradtantes lege : verbum enim V mini caftum eft , & illos , qui eodem ° e dfcancur, & capiuncur , caftos reddic: ut1 David ipfum topazio, & lapidi preriolo parat, cujus illa eft proprietas , & n3 cur J ut ardorem concupiičentise reftinguat» confopiat. Semper te apud JESUM Chriftum cru^ xumtene, tum fpiritualiter, per fandtam ditationem , tum realiter , per Sandlam ^ munionem. Si enim, ut ajunt, hcrba, ^ nomen Agnus caftus, tant® eft vircut» s > eum, qui fuper ipfam cubat, reddat ca¬ ftum, vel prsefervet? quanto plus po* terit Agnus ille immaculatilfi- mus, &c. & c. CA' Vars III. Caput XIV. 219 CAPUT XIV. De paupertate fpiritus inter divitias obfer- vanda. J^Eati pauperes fpiritu , quoniam ipforum ejl ve- gnumCaelovum: infelices ergo divices fpiri- » quoniam ipforum eft miferia infernoruti}. 5 dives eft fpiritu, qui divitias fuas in fpiritu ■^betjvel fpiritum ac mentem in divitiis. Is ® r o pauper fpiritu eft, qui nullas in fpiritu di- v ^ias habet. Alcyones nidos fuos conftruunc ad inftar palma:, eofque icaexcludunt,ut in iis j.° n oifi parvum aditum fuperne patentem re- '^^uant, adhzec in maris littore eos collocant, r^uidem adeo folidos, & impenetrabiles, uc ^ * ]j cec ingruant, & premanc, nunquam ab j^a tamen penetrari poffint, fed femper eis ^Perinnatantes , in medio mari, fupra mare, j* OJari prsevalentes , & fuperiores maneant. cor tuum nidos imitari debet, charif. lrna Philothea , ut nimirum foli ccelo id pa- eat: divitise autem, & res caducae omnino *Y°etrare nequeanc , fi vero eje tibi obcige- f lnt j vide, ne illis cor tuum affe&u adhjere- r / 1JC IJI to L.UI LUUUi diiuuu uuuia, l C* fed femper fupernatec, & medias inter jj Vu »as fine divitiis fit, & divitiarum domi- j> Us \ Noli, qua:fo, fpiritum hunc coeleftem f u ° n nis .terrenis affigere, vide, ur is femper iis P««or fit, fupra eas, non autem in illis. Mul- zzo IntroduBionis ad vitarn devotam Mulcum intereft inter habere venenum, & venenum fumpfiffe. Pharmacopolse ut pl°' rimutn venena in officinis habenc, ut illa i 1 * tcmpore, & variis in evencibus adhibeant? at non propterea intoxicati funt, quod ven e ' nurn non in corpore, fed in officinis fuis beant; pari modo, habere divicias potes, n° 0 tamen ab iisdem intoxicatus efle : id det, 11 eas dotni & in crumena tua habeas, non tem in corde. Divicem efle re & eflfečtu> ^ pauperem affečtu, ingens Chriftiani hotni 01 * felicitas eft,hac namque ratione hoc in m 00 ' do divitiarum commoda percipic, & in al te ' ro meritum paupertatis. ^ Nullus unquam , Philothea , avarum Te e {. e - fatebitur ; quilibec hoc probrum & fordi 0 * anlmi flgnurn a fe amolitur, fi quis fo r ^ n opes coacervet, ideo fe eas colligere aff el ' eC ’ quod muita prole gravetur; fapienciam que exigere, ut facultatibus & opibus coliigendis rem farniliarem quis ftabiliat; ° e mo unquam habet fatis : & Temper alifl 0 * necefficates ad amplius habendum praeteX u °' tur, & inveniuntur : imo & avariffimi que, non folum fe avaros non efle aflet u ° ’ fed ne quidem in confcientia tales Tefe e cogicant : avaritia fiquidem prodigiofa dam febris eft, qu?e eo fic infenfibilior, violentior _ e ft, & ardentior. Moyfes vn>> ign«:m Divinum, qui quidem rubum adut bat, 2.2 1 Fars III. Caput XIV ^ ac > ipfum tamen non exurebac, auc confu » ipiUlli liUlI ^bat * contra profanus avaritiae ignis a,va- quidem confumic, ac devorar, non ta- adurit; faltem, in maximis fuis ardori- Us Scaftibus, frigidiflimum fe efle ja&ac, ac- infaciabilem cupidicatem & orexin fiiam, onnifi naturalem & fuavem quandam fititn e ait. Si ergo diutius magno animi cum t ' t *ore & inquietudine bona ac facultates, ^ nondum habes, concupifbas, falfo te illa habere jaditas: neque enim ideo delinis ^ efe avarus efte, nam quisquis ardencer,diu, c um animi inquiete bibere defiderac, efto Pp nru 'fi atjiiam bibere velit, fatis oftendit, ® Jebricicare. . Nefcio fane, Philorhea, juftumne fit defi- ni> r . IUr n, defiderare habere jufte, quas alius ^ jufte poflidet: hoc quippe defiderio alie- l e ^ P er incommodum nobis commodare vel- Vl demur. Qui enim rem aliquam jufte & )uq e P°ffidet, an non majorem, ad ipfam ?c j , e fervandam, rationem habet, quam nos t) e jufte defiderandam ? Cur ergo deli- i|[ lUtn noftrum in illius commodum, quo der',? C -° P r i vemus , excendimus? faltem, efto l atn r * Urn hoc juftum efte concedamus, non e Pitn r * cum c h ar ^ ace conjumfttum : neque r a ullo modo vellemus, alius quis defide- Cu pim ^ efto ,ufte ^ quod ipfi ,llIte ^ ervare Hoc a , 22 Introducimis ad vitatn devotarn Hoc fuic peccatum Achab, qui Nabuth® vineam jufte habere voluit, cum is eam i 1 ?' ftius fervare fibi, & retinerc vellec : & q u * a defiderabat eam ardenter, diu , & quada 01 cum animi turbatione, hinc DEUM offendi^ Vide, Philothea, ut tune proximi bo « 3 defideres, cum is ilJa a fe abdicare velle in cl ' piet : tune quippe defiderium ipfius, tui llTl non juftum modo, fed & cum charitate co‘ J ' jundtum faciet. Ecenim per me licet, ut ‘ a ' cultates & poffefliones tuas adaugeas, du^ modo id non folum jufte, fed & cbaritative Si erga facultates, quas poflides, nimio feraris, & propter easdem anxia fi s .. folicita, omnes cogitationes tuas penitu« 11 affigens, quin etiam nimio quodam & ati* 1 . timore eisdem metuas cxcidere, aliqua m 1 credas velim, adhuc febri laboras; febriertjj. namque aquam aliqua cum aviditate, cup lC \ tate, intentione, ac reereatione bibunt, q 1 J? g habere non folent illi, qui rečta valetu? 1 ^ funt. Vix fieri poteft, ut quis in re ab*! multum fibi placeat, & non mulrum aft e ^ erga eam feratut*. Si quam rerum tua^ jadturam te facere conringat, & in ati V propterea re contriftari, & affligi fentidS> c a f, demihi, Philothea, magno erga easdem * feiftu raperis : nihii enim adeo afFedlutn e ^ rem perditam prodit, & patefacit, atqu e ejusdem jadturam dolor Sc animi triftit^'^ Par s lil. Caput XV. 223 No!i ergo dcfiderio nimis intcnfo, fcd, ut lx *> tum jufto, tum Sc charicacivo, rem, non habes, defiderare; lis autem fa- ^'Catibus, quas jam habes, noli cor firmi- , r a Pponere, noli quoque ob jaduram Sc ^ a mna rerum, quse tibi evenient, magnope- c oncriftari; Sc tune aliquo tibi modo per- a dere poteris, ac credere, te, tametfi di- reipfa Sc effedu fis, affedu tamen divi- . ^ non effe, fed paupertem fpiritu, Sc pro- ^ beatam, tuum eft enim regnum Coelorum. komodo CAPUT XV. reipfa paupertatem exercere quis , efto defafto, & realiter maneat dives. UArrhafius pidor ingeniofiflimo quodam c c °tnmento populumAthenienfem expreffič, e J? 1 ^ Ver fe eum indolis, Sc varium, una & v -in tabula repradentavit , iracundum de Ucet t injuftum , inconftantem, huma- t 15:1 » clementem , mifericordem , arrogan. 5 gloriofum, humilem, jadabundum, fu- ^p l ') Utn * ^8° vero » chariffima Philothea, ^‘entiam fimul, Sc paupertatem, infignem Ptij UlT> tern P ora ^ um curam fimul, Sc contem- fn pariter tibi veliem imponere , Sc cordi ° »nfigere. ^ najore ergo contentione ac ftudio aliquem °Pibus tuis frudum , Sc utilitatem elicere fa- 224 Introduftionu ad vitem devotdtn^ fatage , quam foleanc mundani e fuis* ^ non hortulani Principum in hortis curae fjjf concreditis colendis, & condecorandis mK gentiores, & accuratiores funt, quam fi J 3 * ad ipfos pertinerent, & ipforum proprii * 0 ' rent? cur autem hanc illis diligetitiam impf 1 ' dunt ? quod illos ut hortos Regum ac cipum confiderent , quibus per impen^ hortis obfequium placere, & gratificari ^ dent, Poflefliones & faculcates, quasb^ e ' mus, Philothea, noftrae non funt, quia P ElI s nobis eas colendas dedit, vultque nos fru&uofas, & utiles reddere, ideoque g ratl fimum illi obfequium prseftamus, dum eas ct ’ ramus. llnde majore has & folidiore nos cura cU ' rare oportet, quam mundani fuas: hi d 3 ? que nonnifi ex amore proprio, & quod 1 ipfos diligant, fua curant; nos vero eX ^ ^ reDEI laborare oportet. Porro, ficut proprius violentus, turbulentus, & eft, ita ut cura, quam illius caufa bet, turbatione, anxie,tate, & inquiet« d ' , plena eft: & vice verfa, ficutamorDEl vis, placidus & tranquillus eft, ita & c ^ 0 . qu$ ex eo promanat, efto circa res, aC -j 3 , na mundi hujus occupetur, dulcis, & tranquilla eft. Hanc ergo fuavem f er ju noftrarutn temporalium conlervandarunu Q & adaugendarum, curam habeamus, fi Pan III. Caput XV. 225 jufta ad hoc nobis offeretur oacafio, &. quantum conditio noftra 5c ftacus requi- t lc: fic namquc Dominus nos propter amo- ettl fuum vulc facere. vide, ne ab amore proprio decipiaris: c natnque fubinde amoris DEI formam, & ^''onamadeo fciteinduit, utipfum efle quis c ^ eret * P° rro pracavendum , ne ifte de- Sv -2 & ne ^ 1!SEC rerum temporalium cura in ^ ari tiam , & cupiditatem tranfeat, praeter fuperiori capice dičta funt, realis & faV 6 1 a lis paupertas fubinde nobis erit inter tla ,- aces * &divitias, quas DEUS nobis eft ^8>tus, exercenda. p 0 ®nnper ergo aliquam facultatum tuarum 5tl j Cl °nem tibi defalca, & prsecide, eam ex t e ^° pauperibus elargiendo; quantum au- Paia CX eo > habes, das, tanrum te de- q’ 0 A eras > & quo plura dabis, eo fies paupe- { At DEUS id tibi centuplicatum reddec, fent'° n ‘ na l Cero f^culo cantum, fed & in prše¬ nj 1: n >hil quippe hominem ita temporali- . u abundare facit, atque eleemofyna ; at ^ exfpedas, uc DEUS id tibi reddat, Pabr,° m . penfec . t am diu interea inde manebis Pa u Perio f? fed, o beata, & epulenta illa de« Adh 31 * 0 ’ c i uae ex eleemofyna fequitur! ^ h *c pauperes, & paupertatcm ama; per H^ppe amorem vere pauper fies, cum, ^criptura, Gmiles fiamus rebus, quas di- P , ligi- 2 26 Introduttionis ad vitam dcvotam ligimus. Amor quippe 3mantes invicem P 3 ' res & fimiles reddic. Quis infirmatur, a * c ' Paulus, & ego non infirmor ? Dicere potC 3 ' quis pauper eft, cum quo ipfe non finti P 3d , c$> per ? Quia amor faciebac eum talem, q u3 erant ii, quos amabac,fi ergo pauperes illorum paupertatis & inopise vere partic V eris, & ad inftar illorum pauper. ^ Porro, (i pauperes ames, faepe inter & c [6 iis verfare, ac volupe tibi lic, illos ap u jj, videre, illosque etiam domi fuse invifere* benter quoque cum illis converfare, &£U fi de, cum illi in templis, plateis, & eleemofyn£e caufa compellanr. Efto ap u . ^ los, & cum illis pauper lingua, ita nin ,lf . [j5> eos alloquens, ranquam fi eorum eftes Tuf 1 j„ fed efto dives manu, de facultatibus t u ‘ s # illos erogando , qua(i illis abu^tdancio r, opulentior. _ Ulterius etiam progrcdi vis, Phil° r ,-|li fatis tibi non fit, pauperem efle, 0 t, pauperes funt, fed efto illis etiam paup e e (t hoc autem quomodo fiet? Famulus rni n ° uiti Domino fuo : pauperum ergo te_f aITl conftitue, & illis, dum leči o aegri ^ eC 'fi bunt, domi famulatum abi, idque P’ manibustuis; cibum illis coque, & P r idque $re ruo & difpendio , pannos ° e jo 5 ' illorum ablue , & (oli expone exfi cc3 . Ja' Hoc,Philothea,famulitium regno V ar s lil. Caput XV. 227 ^jofius & illuftrius eft Satis autem hic mirlu 1 t)equ eo fervorem,quoS.Ludovicus, in ma- , lr flis, quos unquam mundus habuit, Regi- , Us non poftremus, confilium iftud exercue- lt magnus inquam Rex, ut qui omni ma- o^itudinis genere magnus fuic. Etenim fope ^ au peribus, quos de opibus fuis alebat, in en fa ipfe famulabatur, & pene quotidie tres ^ u Peresin menfa fua habebatconvivas; quia j ?on raro amore< & ardore quodam fingu- j, ri > quod i!li jufculum in fcutella relique- ipfe comedere non derredabat. Cum pji? Cor ma vificabar, (faciebac id autem fe- f itn 1,tIle ^ P* erurn 9 ue ferviebac, qui tecer- l e ls & fcediflimis morbis putifcebanc, puta cancro, aliisque id genus morbis labo- s : & omne hoc obfequium nudo pe- ca P^ te > & genu dexo, Salvatorem JE- arji ‘ ^ in illis confiderans, eosque non minus fi(f nCer f°vens,& compledens, quam aman- ii Q | ln:ia Mater dilediiTimum complederetur fi- ji| e Uttl> S. Elifabetha Hungaria: Regis filia, b ac tUm 9 u e inter pauperes & mendicos verfa- %bj r * & > quo fe nonnunquam obledaret, i nct apud domicellas ad inftar paupercul* d Q J^hac, dicens: Si efTem pauper hoc me mo- ^ex-n erem- Q uam > o chariflima Philothea! bn s 1 e > & htec Regina fuis in diviciis & opi- pauperes, & quam in fua pauper- °P«lenti! P a Bea- % 2 g Introduclioiih ad vitam devotm^, Beati illi, qui hac raiione pauperes illorum fiquidem eft Regnum Coelorum. vivi , & dediftis mibi manducare; nudus fui > ~ •nos me cooperuiftis ,poJfidete p ar a tuni vobis re &f,, a conftitutione mundi ? dicet pauperum & f 0 gum omnium Res, in magno Sc (upremo > p judicio. .p Nullus omnino eft, cui non aliquando? quid in commodis habendis defic, Sc defi^ Quandoque enim fiec, convivam aliqueffi ^ ex(pečiato prorfus nobis fupervenire, S( lautius excipere, Sc vellemus, Sc debejet * 1 , led illo in cafu ac temporis circumftantia, D . 0 la prorfus rei alicujus habenda: fuppetet ^ ^ Veftes fuas fplendidiores quopiam in °i e , quis habec, Sc alio in loco, in quo i gantius veftitum comparere par effec, iis habec. Concinget fubinde, omoia c j ( vina repente faporem immutare, Sc a ^ 6 $ Sc nonnifi vappas Sc crudiora vina ti aC ° jo fuam retinuiffe. In cugurio ruftico aHq ua ofI i' tehofpitari oporcebit, ubi omnia hofpft * 1 moda, lečtus, cubiculum, menfa, ob£e c l ll ^ a ^ tibi deerunc. Ita farile fit, hominem, H tumvis dives fic, aliqua fepe re opus b a ^|ji atque hoc eft, reipfa Sc de fačto P al lg(iii?! effe, quoad ea nimirum, qute nobis ^ Gaude, mea Philothea, fi quando t a ' e J^y tibi continget, ipfum gratanrer atque nimicer excipe, & hilari vulcu colera- ^ >_ P ar s III. Caput XV. 229 ^ quando tibi cafus luperveniet, qui te ad jj? u pertatem, (ivejmagnam, (ive parvam, re- uti funt teitipeftates, incendia, inun- atl _ones, fterilkas , furta , lites, tune tibi Ptitna paupertatis exercendae fuppetit oppor- ^ n l tas , tuno fcilicet hanc facultatum dimi- ^^'onern , detrimentum tequi bonique con- c e » huicque depauperationi, patienter , & . panter acquiefce. Efau cum manibus fuis Coh S A ^ hirfutis patri fe ftitit, ftitit & Ja- hoc cum diferimine : quia enim pi- I? 11 . fed ii k * 'jui erant in manibus Jacob , non mani- L s 1 Uiiis, ----- u fed chirothecis duntaxat adhaere- • ^.‘ nc ^ ne u '^ a tnanuum lsefione, & Q o ° r iatione de manibus ejus tolli poteranc. i Sti ntra > quia pili pelli Efau adhterebant, quam hirtam, & hirfuram babebat: hinc fi h au avellere eflet conatus, magnum ei cl ar 5 ^ubie cruciatum inculiffet, ipfe quoque Ii;«- afl et, moxque in fui defenfionem profi¬ te^* Quando divitiis cor apponimus , ii bj s P e ftate, furto, lice, aliquam earum no- eripi contingat, quas querelas, Eeri t0 ^ as ciemus, quam impatienter nos pi.. { At rum f-jrnlrarpc nnftr* nonni tUj., At cum facukates noftrae nonnifi a ai >te’ ^ E US nos ilia curare vult, non Corde » & affečtu noilro dependent, do « ilia nobis eripiantur, & quodammo- V'r ntur ' non P ro P cerea .mente, aut 1 ^'llitate excidemus. Hoc intereft inter P 3 be- 2 3 © IntroduBionis ad vitam devotatn ^ beftiarum, & hominum indumenta, quod larum veftes čarni inhaerefcapt, borum v ef0 ci tantummodo fuperinduantur, & appH cetl ‘’ tur, ut hi eas, & induere, & exuere, e ^ noliiere. Quanimulti in mundo illuftf® 5 ' e> opulemi, magna cum fuorum contradidif ' & obloquio, incrcdibili quodam cum jj$, & ftudio {ančtam Paupercatem in Moow c * 0 A -v—■ -- i- -- & Xenodochiis ambivere? magno certe, ^ eam invenirenr, labore, & fudorec onte? , rune. Teftes S. Alexius, Paula, P aU Angeius , & innumerii alii. Porr°? rn [I ,b lila erga te, Philothea, benignior, ^ Van lil. Caput XVI. 231 eft, ulcro fele tibi ojfFerc: iovenifti eam °n qua;(itam , & quidem citra ullum labo- . e j T ' aut fudorem tuum, ipfam ergo, vel ut ^ e< ftiftimam JESU Chrifli amicam, comple- ere , ut qui in paupercate natus vixit, & '»rtu us eft: ipfa namque toia vita , illius *£, c omes ac mater. l j ‘ Ua > o Philothea! patspertas, duas infignes bet praerogativas, quarum adminiculo muk p tibi tila efie meritorum poteft occafio. l. eft, quod illa tibi obvenit, non am- ^ en ti, feu eligenci, fed e fola DEJ volunta- j. ’ tftft paupetem te fecit, tamen ut volun- e e c ua nullatenus huc ipfa concurreris, nec jw Juaefieris. Quod ergo pure a voluncate (Ut n .°*?‘ s immittitur, & tale a nobis recipi- ^ * dli femper longe gratidimum eft, dum- nos ipflim exanimo libenter, & ad fan- . e )Us voluntati fatisfaciendum admictamus. k. I tTjIhllP ofl- 1 kj pjuS Cft acceptio, ^^'tninus noftrum admiftum eft, ibi > fimplex & pura voluntatis DEI a «t etn r • r ' ‘ — r---r Ul refignatio tolerantiam maxime puram cit t)u^J tera P au pcrtatis hujus praerogativa eft, p ^ fit paupertas vere pauper, & inops. P au pertascoiv , P ta ) neglečta, vituperaca, & deferta, ve- P au per eft. Tališ eft ut plurimum pauper- P 4 tas 132 Introduttionu ad vitam devotam tas faecularium , quia enim hi non eleftionSt fed neceflitate, & forte pauperes funt, vilipenduncur, & quia vix ullo in prerio h*' bentur, hinc paupentas eorum pauperior quam Religioforum $ efto htec aliunde f 13 ' gnam quandam habeat excel!entiam, long e ' que (itilluftrior, videlicetratione voti, & ^ tentionis, propcer quam affumpca eft. . Noli ergo ob paupertatem tuam conqU ef .’ chariflima Philothea mea ! non enim q uer ' mur, nifi deeo, quod nobis dilplicet, un°, * li paupertas tua tibi difplicct, non jam atnpl us fpiritu pauper es, fed affe&u, & defid erl dives ‘ ... Ne contrifteris , fi minora sequo , & 0 bito tibi fubfidia praebeantur; in hoc naflijj? paupertacis excellentia, & dignitas confi^ Velle effe pauperem, & nullum vellc inco^ modumhabere, nimis quam magna anabi 1 eft, idem namque eft, ac velle (imul bo/ 1 rem paupertatis, & commoditatem divi cl rum ac opum habere. . g . Ne fit tibi pudori, quod pauper (is, & emofynamex charitate ab aliisperas, eaff* . ro, quae tibi dabitur, cum humilitate adff* te, & quando negabitur, benigne refp° n ^ f*pe tibi in mentem veniat profedtio DEiparas Virginis in iEgyptum , quo Fi* 1 ^ fuum caftiflimum illuc afportaret, qtiot e ibivilipendia, quantum paupertatis, ~ „_ Van III Caput XVII _ 133 ^rum (ubire oporcueric, fi ica vicam inftitue.. r ' s > icaque te eefferis, in paupertate tua eris CAPUT XVII. ^ amicitia , & primo de mala, & fdfa, JNter aniins pafliones amor primum locum * occupac, ipfeque omnium animce motu- 111 princeps eft, & ornnes illos in fe commu- Sc reddic nos tales, quale eft id, quod .^at. Videergo, Philothea mea, ne ma- Uttl amorem habeas; nam’ ftatim mala, Se P e fvcrra fies. Inter ornnes autem amores ^lcitia periculofiflima eft, quod alii amores c e ulla haberi poffint communicatione; fed amicitia plane fine communicatione eflc queat, hinc ea cum ullo haberi vix poteft, Kiorum, Sc quaticatum ejus quampri» ^ fiamus participes. Amor omnis, amicitia non eft, amare quip~ Poffumus, & tamen non amari, & tuna ior eft > at non amicitia, quod amicitia mu- r e U - s 9 u idam, Sc reciprocus fit amor, Sc fi is c 'P>'Ocus non fit, amicitia non eft. Cn ecu , n do : Satis non eft, eum efte recipro* Cq ^ > ipd necefte eft prceterea, partes, Sc ami. C ^ invicem amantes, reciprocum, Sc mu- ig 111 ftium affečtum nofle. Si enim hunc s °rent, amorem quidem habebunc. noa 0 a tnicitiam. P 5 Ter* g 3 4 IntrodvBmis ad vitem dcvotam Tertio: Requiritur prajterea , ut inter quas amicitia: bafi* aUqua fit communicario. fit, & fundamentum. Pro communicationum diverfitate diver‘ a ■etiam eft amicitia : communicationes po rr ° in cantum inter fe differunt, in quanrum b°' na, qute invicera communicantur, inter 1 diftinguuncur; fi enim bona falfa, & v3 °^ fint, falfa, 6c vana eft amicitia ; fi vera tj j? na, vera etiarn amicitia : & quo bona j erunc excelIentiora , eo etiam excel'er |tl y amicitia futura: rt a m ficuti mel tune prte^ 3 ^ tiuseft, cum ex odoratiorum ftoruin cor ca lo colligicur, ita araor fblet effe praeftard' 0 ' Si excel!encior, dum fuper meliore com (T ’ nicacione fundatus eft. Et quemadmo^ 11 j Heraclea:, Ponticivitate, melreperitur, q lI ° virulentum eft , &comedentes in rabiem ^ vertic, quod ipfum ex aconico ( cujus illa mire ferax eft) colligatur, ficamiciti 3 ^ per falforum , & pravorum bonorum c0tT1 |jjS nicatione fundata, falfa, vana, & p r ° r perniciofa eft. Communicario voluptatum carnalium > ^ tua quidem eft propenfio , & brutale l 6n ° 0 , oium, fed non magis haec inter hornir> eS $ men amicitia: meretur, quam afinorufl 1 *^, equorum, quoad fimiles effečhis, catio , & fi nulla alia prster hanc in ^ monio communicario foret, nulla e c,3lT \ c 0 ^ _ Pan III Cap ut XVII. 23 5 e ° foret amicitia : fed quoniam prtecer com- ^unicationem carnalem eft in eo, & commu- ^cacio vitsE, induftria? , bonorum affedu- , l * 1 > & indiftolubilis cujusdam fidelitatis, , lnc matrimonii amicitia vera & fanda quac« c k‘n eft amicitia. Amicitia fuper fenfualium voluptatum com- Ur >icationem fundata prorfus craffa eft, & ^citiac nomine indigna, uti & illa , quae var ls & frivolis quibusdam virtutibus innititur, ^od virtutes a fenlibus etiam pendeanc. Sen- a, es autem voluptaces voco illas. auae im* ^|Ute & prtecipue circa illas, quae im* fenfus exteriores con- £■ ‘ a ntur, uti eft voluptas illa, quae e V j tu pulchritudinis aiicujus carporalis, fua- Jd S Voc is auditu, tadu molli oritur, & aliae v an genus. Virtutes autem frivolas appello q °* quosdam naturae habitus & qua!irates, Qs imperici & futiles virtutum & perfedio- nomine vocant Unde potiflima mulie- la^l P ue ^ a tnm, adolefcenrium pars fic pa« ! a /n loc & dicere non verentur ? No« fcijV • - °quitur, ^ ,s dle magna eft virtute prteditus, mulcis Oatus eft perfedionibus; nam fciie tripu- Ve ^» in omni lufu verfatiffimus eft, fcite fe fcite canit, fcite jocatur, & confabu- bjn r .’ e legantes habet geftus. Sic Iudiones bi a r *° ne sq u e illum inter adores omnes pri- $> ‘etre putant, qui oprime morionem agir. rr °* quoniam haec omnia ad fenfus refe- run~ i 236 IntroduČlionis ad vitam devotam runtur, hinc etiam amickise, quae hinc o r * tum habent, fenfuales, vame, frivolar dicufl' tur, quaj tamen ineptiarum, Sc nugacica tl5 potius, quam amicitia nomen promerenu^' Tales ut plurimum funt adolefcentium amid* tke, quas nonnifi jn muftacibus, Sc alis b aI> barurn, cirrhis crinium, oculorum nutibu s » veftibus, gefticulationibuSs, inani verhc^ ftrepitu & garritu concinentur $ dignte ce rt amantium Sc amafiorum terate, nullam adh u virtutem nifi in flore Sc progerminatione, ° l! _ lum judicium nifi in gemtnafcentia babenti u1 ^' unde etiam tales amicitias tranfitoriae funt? Tj adinftar nivis ad folis radios diffunduntutj^ efHuunt. CAP UT XVIII, De amorculis amafiorum. # ffif Q Uando autem ineptte has amicitkt 10 diverfi fexus homines, Sc fine ulla 115 trimonii intentione exercentur, vocari i°‘ e ■ amorculi: cum enim hi nonnifi abortus dam amicidaz, aut phantafmata larvata n ’ nec amicitiae, nec amoris nomen ferre *p rentur, ob nimiam corum vanitatem & 1 perfe&ionem. Per illos autem , virorurn r ^ ta ac mulierum mentes vanis Sc inanibus <3 . busdam affe&ibus, qui in frivolis illis liaricacibus Sc communicacionibus, Sc dan^ ^_ Var s 111. Caput XVIII. 237 jj s complacenciis, de quibus ante paulo egi, ^ntaxat furvdantur, invicem concipiuntur, ll J a queancur, & conftringuntur. Ec licet ftul- ^hi atnores plerumque in foedas carnalicaces ^ probrofas impudicitias delinant, is ramen ^° s colentium priraarius non eft fcopus & in- e ntio, alioquin non jam amplius amorculi, . I apertK forenc impudicitke. Subinde etiam i r ^ s . e ! a bentur anni, uc ramen, quos hsec ^lcitia & fatuicas dementavic, nihil com- ^'ttanc, quod cafticati corporali direde & oprede concrarium fit; utpote cum iis folum ^ 0 pofitum (it, animos variis utrimque vo- c ls » °Ptationibus, fufpiriis, defideriis, pro- i,? tl0| ?.* bus > ainatoriis didis, & aliis id genus ^Ptiis atque inaniis, idque varios ob fines, obleaare - ^Alii hic alium fcopum non habent, quam ao i«ium fuum, amorem parcim dando,par- rec;ipi eo do pafcanc, & reficianr, amoro- faatn inclinationem in hoc lequentes: & ln amorum fuorum eledione praeter pro- judicium Sc inftindum aliud non fpe- c ai1c > adeo ut, fi ingratum quoddam& pla- fj' 15 fubječtum incidant, ftatim, etiam ince- t ° ra & moreš illius minime explorando, mu- c arn hanc amorculorum communicationem r JP eo pradicare incipianc, & in infelicia la fefe induanc, e quibus fe poftea nonnifi > Kgerrime expedianc. Alii at 3 8 ... Introduclionu ad vilam devotam Alii e vanicate quadamtTuc le ferri fintlffa raci, id valde gloriofum effe, fi & animos cU; jusdam amore illigent, ac conftringant: & j 1 * elečtionem fuam proptcr folam gloriam f a ' cienres, pedicas Sc laqueos fuos in locis fp e ' ciofis, fublimibus, raris & illuftribus coU°" čare geftiunt. Alii aucem, tum ex 3tno r ° 3 fua inclinatione, tum fimul e vanicate alfa 03 huc feruntur; etfi enim čor eorum in atf 0 ' rem feratur, non tamen huc, niti aliquagfa‘’ ria hinc fecucura (peretur, fe rapi finent. ^ Omnes hae amicitiae malae funt, fatu*> vanae ; malae quidem, quod tandem in p e< L catum carnale definant, quodque amorein’ c proindecor, DEO, uxori & marino, qufa 11 tamen ea debentur, furripianc: fatus: quod nullo neque fundamento, neque rat * 0 ne nitantur: vanae denique, quod nullun 1 ® illis commodum, honor, auc deledati 0 J quatur. Econtra infignern temporis ram caufant, honori notam & maculam . cant, nullam quoque delečbtionem afftr u , nili forte eam, quam folicica Sc anxia ill 3 tenlio, & fpes cauratur, ut tamen intere 3 0 fciant, quid velint, aut prstendant, # p per quippe miferi hi & debiles animi_ i n,3 ^jj nancur, in hisce amoris reciproci teftim 011 ^, & [ignificationibus, quas invicem dant t & ^ cipiunt, aliquid, nefcio tamen quid, °i o delideretur, fubelTe: & interim dicer e 0 Fars III CaputXVIII. 239 £ off enc , quidnam illud fic : unde fit, ut de- ‘^erium ipforum nupsquam terminari ac fim- tl , queac 5 fed perpetuis diffidentiis, zelotjr- ^ ls > & inquiecudinibus cor eorum lancinec, ^ t orqueat. Sari^us Gregorius Naziaozenus, in vanas uliet-es calamura ftringens, mira quoad hanc ^teriatn fcribic ; parvam hic eorum partem 'Cfibam , quae etfi iile in folas foeminas tor- t , ea . c > viris tamen ufu venire poflunt. Na* ^ a ’^ s , inquic, pulchritudo tua fufficit mi vira f ft0 ’ a t fi adinftar reti! ad mv.ltas ates capiendas q ten fi 1 pluribus per tam viris placere appetas t ha ln ^ e fi et ' * s placeba qui jibi in venuftate e s COm placebit y refpicies, quia refpe&a ab eo (a ’ $ oculttm conjicies, quia ab illo prius ocula- , ’ T nox fubfequentur fubrijiones , & amorofaqu£- lat 1 Ver ba , initio quidem furtim , & ocenite pro- ^ at non multo poji qu£dam contrahetur fa- h'o iaritas 1 & apertas nugacitates , fabula* n es tranjitus fiet. Cave tibi , o lingua me a lo* fc* f r oferre , & prodere ea , qu& ab illis pojiea Hanc nihilominus veritatem adhuc dicam: la 1 eorum , qu£ adolefcentts, & mulieres jimul futintur aut in fatuis illis comolacenrits oa- »s™, c e y t ;‘ m #• ac £°h&rent , ac je mutuo confequuntur , non minus to J mum aii d u °d a m ognete trattum alia multa a Jequenter poji fe attrahit- Egrc- / - 1 ^ aut in fatuis illis complacenuts pa- a magniš ad peccandum fiimulis Omnes amorculorum inania. invi - 2 4 ° IntrodiiBiom ad vitam devotam^ Egregia fane funt ha:c magni illius EpifcoP 1 verba. Quid hic cogicas, ant vis facere ? 33 amorem in alio provocare ? non, fed au^*; nemo in alio eum voluntarie provocat, ^ non mox etiam neceffario inamoretur, ^ amore capiatur. Hocinludo, quicapitj ca ” picur. Aproxis hqrba ignem, mox ut vi^ c> concipit, Sc admitcit; fic & animi noftri tim atque aliquem amore fui reftuantem> g captum videne, quamprimum vicilfim a# 0 ^ illius capiuntur. Dicet mihi qiiispiam> c , pere quidem volo, fed nonnifi parum, & ' , perficialiter. Ah! erras, fiquidem hic a^ ris ignis ačfcivior, Sc penetrantior longe e ' quam ture exiflimes : nonnifi fcintillam 3 . miffam a te putabis, Sc poftea miraberis* * dens illum momento cicius totum cor t uU ? occupaffe, Sc omnia propofita tua in cin er . ' ac famam tuam in fumum redegiffe. En c . mat Sapiens : Quis miferebitur incantatori pente percujjo ? Et ego poft illum : Fatur , ^ inlenfati, vosne amorem incantare poffe P ^ tacis, ut eum, prout allubuerit, traft^/, cum illo ludere, Sc jocari vultis, fed fe vos punget is, Sc mordebit. Noftis> W de vobis alii dičturi fint V omnes vobis n dene, & ridebunt, quod amorem incan^j ftolide volueritis, Sc e falia quadann ve ^ g , ipforum fiducia virulentum inera finutn , ftrum colubrum fovere, Sc abfcondere rU» s » Fars III. Caput XVIII. * 4 i qui qvioad animam fimul, & honorem peidideric, & intoxicarit. Pfoh quanta, DEUS bone, hisc caecitas eft, c 1 prinaariam animte noftrte partem pro tam °ttuifis & incertis fponfionibus tam evidenti .^Ullonis periculo exponamus, & veluc aleam e t ea jaciamus ? Ec, vere Philochea : neque nim hominem habere DELIŠ cupit, quam P r Qpter animam, & animam nonnifi propter °‘Untatem, & voluntatem tantum propter Eheu! amorem talem, quaiem ha- ^edebemus, ut habeamus, multum adhuc id eft, infinitis parcibus abfumus, ut amoris habeamus ad DEUM amandum : J^erea (quae noftra dementia & miferia f t - ' *Hum adhuc in res ftolidas, evanidas & (j °' as prodigimus, & effundimus , tanquam t u ltum iilius nobis adhuc reliquum foret. ^ ' naagrius »De DEUS, qui omnium ani- r um noftrarum amorem fibi refervarat, id- t[ t e ln r ecognitionem ejus,quod ipfe eas crea« c * c °nfervarit, & redemerit. Stričtiflimam ^ te fatuarum harum inepciarum, quas agi- S ’ tationem a nobis expofcet. Si enim q u , ex afte in verba otiofa inquifiturus eft, hu eurn ex amen otiofarum , impercinen« ^tuarum, & perniciofarum amicitia rum pucamus ? ir' maximopere noxia ac perniciofa eft, Q quod fital U a arbor vineis & agris, in quibus con- 24 2 Introduttionis ad vltam devotam quod enim tam vafta fit, omnera terrte f uC ' cum ad fefe attrahic,uc isdeinde reliquis p^ n ' tis, herbis, & fruticibus alendis minime AJ‘' ficiat: adhsec frondes ejus ita denfe, opa c ?| imo taliter conftipata: funt, ut ingentem fpiflam umbram creent: denique viatofes fe ipfa allicit, qui,quo nuces ejus faxis dec u ' tiant, omnia circum fecus multo labore c 01 ’" lita deftruunt, Sc proterunt. Sic Sc am© rC ^ li hi animas noftrae maxime obfunt, ac P 6 \ niciofi funt: etenim ita eam occupant,& 11,0 tus ejus omnes tam potenter ad fe attrabuj 1 ’ ut poftea nulli bono operi edendo operan^ que fufficiat; folia quoque, id eft conV er . , tiones, nugacia commercia, & confabula t,0 ff nes amorofse tam funt frequentes, ut prope tempus tollant, Sc diflipent; deni^ tot tentationes, diftradiones, fufpiciones* £ alia plura hinc confequi folita, fecum h* hunt, ut univerfum cor ab iis obruatur> devaftetur. Poftremo amorculi hi non ^ do rerum cceleftium amorem, fed & ojn, 0 ^ DEI timorem ab anima expellunr, fpi riC c enervant, ac famam deftruunt: verbo dicam, lufus & recreatio curia* lium eft, fed peflis cordium. Tar s lil Caput XIX. C A Pii T XIX. De vem ctmicitiis. riNumquemque in genere quidem, Philo«. ^ thea, magno quodam amore charitativo a^ e .^! lere > a£ cum nu ^ s aliis particulariter .^citiam contrahe, quam cum illis* qui te* de rebus bonis piisque poffunt commu* & quo virtutes, de quibus in com- j. erc io tuo cračtabis, exce!lcntiores & dignio- Si S / Unt> eo & am * c * c * a cua f ucura perfedior* jp “ e fcientiis communicetis, valde laudabilis t e amicitia veftra eft, laudabilior certe fu* fi de virtutibus, utpuca, de prudentia, Cr etione, fortitudine, & juftitia, comrau- Veft tl ° *P^ a ^t> ^ £n mu ^ ua & recipocra tra c °ttimunicatione loquamini de charita* t>En eV0C * 0ne » P er f e ^* one Chriftiana, quam t Celi ^ one > amicitia Veftra erit pretiofa! Ex- '*» certe ea erit, quod a DEO veniatj ac * tendat, quod vinculum ejus q D EUS» quod aeternum in DEO durabit. pulchrum & bonum eft, ita in terra ja ate } ficut amacur in čoelo, & addifcere ° Unc in hoc mundo, in vicem diligere, & ^tith ^ cut * n a * cero £Eternurn a lcsr alte* SttT ^'‘Semus. Non loquor hic de fimplici charitatis,(nam tali erga omnes umni- “omines ferri debemus) fed de amicitia Q 3 Epi- \ 344 Introduttionif ad vitam debotnm fpirituali, qua videlicec duee, tres, aut p^' res animas fuam devotionem, & affettus 'P 1 ' rituales, invicem communicant,unumque l0 ' ter fefe cor & anima fiuntr. Quam igitur tf> e ' rito bearse hae animte illud canere Pfalm>'j. potTunt: Ecce ! quam bonum, & quam jticund^ babitare fratres in unum. Ec vere; nam iH i6 .*<\4 grans devotionis balfamum , concinua ^ dam participatione & communicatione, a uno cordium in aliud defluit, & deftiH 3ttI ( ! adeo, ut dicere poflimus, DEUM fuper h 3 ., amiciciam benedičtionem fuam, & vita^ faeculum faeculi effudiffe. Omnes aliae amicitbe videntur mihi no nn ' umbra quaedam amicitise effe, cum hac C°. . parata:, earumque vincula effe tantum vC 0 catenulte vitreae, & gypfe£e, fi cum illo fančtse devotionis vinculo, quod P‘ a aureum eft, conferantur. ^ Nullam itaque amicitiam contrahas, talem: loquor de amiciciis, quas ipf 3U a uC inis: neque enim propterea deferere te, , contemnere oportec amicitias, quas a ut tura, aut prsecedencia merita te co ^ er fdo' benc : puta parentum, affinium, benej? \0' rum, vicinorum, & aliorum, at de m 1 quor, quas ipfamet ribi eliges, & affu nie g Multi fortaffe tibi dicent , non parucularem ahquam amicitiam, & Par s III. Caput XIX. 2.4$ foyere, auc habere, quod per hanc totaliter ®^irnus occupetur, fpiritus diftrahatur, & * n vidiarurti hoc fic feminarium. Sed, qui ° c cibi confulent, graviter fane errant. V^od enim in multorum iandorum , & pio- audtorum ,libri$ legerint, particulares ^icicias, & extraordinarios affečtus Keligio- a dinodum noxios efle, putant idem etiam r eliquis hominibus locum habere. Sed c a B n utn inter utrosque difcrimen eft. Nam 111 in bene formato ac moraco Monafterio v 0tr »munis omnium Religioforum intencio ad j a eratn devorionem feratur, hinc ibi particu* has comiriunicationes facere nefas eft, > dum, quod commune eft, in particulari ^ncur, quispiam a particularicatibus illis q Parcialicates, & fa&iones tranfitum faciat. a Ce rum eos, qui inter fteculares homines tj? nt > & verae virtutis ftudiutn complečtun- c f > fonda, & pia quadam amicitia fibi invi- ad^- U ? lr i conftringique opus eft; illius enim ^^lniculo ad bonuminvicem animantur, ju- p] g nc > feruntur. Et ficuti eos , qui in loco 1 & aequo ambulant, necefle non eft e ‘^icem inanum auxiliarcm porrigere, led p e > qui in via falebrofa , & lubrica incedunt, tiur tU ° idftinere oportec, quo folidius tu- d 0 Jl L j e greffum figant: fic, qui in Religiofis q 0 k us vivunc »parricularibus amicitiis opus . babent, fed ii, qui in rnundo, quo fibi Q 3 in- a46 IntroduBmb ad vitam devotam invicem fubfidio, & prasfidio fine , in tot 6' lebris, & praecipiciis, quae illos oportet p s f' ambulare. In mundo namque non otnnes 10 eundem collineanc ficopum, non pmnes euo" dem habent fpirirum, ergo fegregari hic b aU ® dubie nos oportet, & in parciculari inten t0 > & fcopo noftro confentaneas amicicias inl^ ptque licet haec particularitas parcialitatem 3 quam faciat, ea tamen fan&a eft, & non ^ am divjfionem , aut feparationem cauf3 n . s ' quam qute eft boni a malo, ovium ab bi rC l 5 ’ apumafucis: quse certe feparationeceftaria e ‘ Negare certe nemo poteft, quin fuavi° r? * & fpecialiore quadam amicicia, & amore^ e demptornofter dilexitS. Joannem, Lazar.^! Marcham , Mariam Magdalenam, quam $1*°^ cum Evangeliftas id teftentur. Notu« 1 e quoque, Apoftoio Petro S. Marcum & S ut nullam prorfus quis amicitiam ha- p; a * ied , ut nonnifi bonam, fandam , & £c CAPUT XX. ' C( [uod fit hiter veras, £3 vauas amicitias ^ difcrimen. P^clarum }amtibi, & praeftans documen- tUf n tradam, mea Philothea. Ut Hera- Q 4 cleo- 248 Introduttionis ad vitam devotatn^ cleoticum melj quod adeo virulentum eft, a *' teri, quod adeo falucare, &falubre, eft P? r ' fimile ; & periculum eft, ne unum alcerio^ loco lumatur, auc ambo fimul ( etenim b ,°' nicas hujus, noxam illius non impedirec) J 1 * etiam ferio videndum, ne his in amicitiis ^ cipiamur, maxime cuminter diverfifexus mineš contrahuncur, quocunquedemum p r * textu , & fpecie id fiat; ftepe namque eorum, qui amant, affe&us immutat. amore amare alium quis incipit; at nifi ' cr ( circumfpiciat, & caveat, paulatim fe a* 1 !, frivolus, & nugax infinuabic; dein fenfi* all I mox carnalis, quin & aliquod in ipfo 3rfl0 , fpirituali, nifi quis ftudioie advertat, & 3 vigilec , periculum eft, efto hic difficili^ 1 ^ mutecur, °eneret, quod ejus purft 35 mundities, eas, quas Satan ei permifcere v ° v fordes, & inquinamenta magis prodat, & Pj t# tefaciat: quocirca cumtalequid aggredi v jj. & molitur , idipfum is facit, quam P ot r , fubtiliffime, & infenfibiliter pene, Sc i lT1 P # eeptibiliter impuritates fuas ,ei infinuare fatagit. $ Amicitiam porro mundanam a fari# 3 ’ virtuofa eo cognofcas modo, quo cleoticum dignofcitur a communi. ^^1 iftudlingua (apidius, & dulciuseft, ordinariurn , idque ob aconitum , q u ° gjc cedinem ejus adauget, & conduplicar* ^ Var s 111. Caput XX. 249 arciicitia mundana, ut plurimurn magnatn le rmonum mellicorum farraginem , verbulo- arnorolorum, & afFedtum tentantiutn ap- P ar atum , & a pulchritudine corporali, gra- , la > & fenfualibus dotibus mucuata prteconia pPromit: fed amicicia fanda linguam babec hčeram, & candidam, & aliud laudare ne- } [n } > quam virtutem, & DEI graciam, quje t ' lc 'Wi eft, fuper quod ipfa (ubfiftit, funda- Mel Heracleoticum jam in ftoma- hum transmiflum , vertiginem capitis caufa- P r > itafallaamicitia vertiginem provocatfpi- j ICus j quse in caufa eft, ut in caftitate quis & ^ v otione vacillare incipiat, adeo ut ad afpe- j Us affe&atos, illecebrofos, amatorios , & r° r dinac° s , ad complexus, & favores fen- a les, fufpiria inordinata, pravas quasdam v Poftulationes, quafi non ametur, ad par- t . as > fed affe&atas, ied aliicientes gefticula- c 0t1e s, tleganti« confedationem, ofeulorum ^Ptationem, & alias famiiiaritateSj & favo- e$ indecentes, ( qua? certa, & indubitata ^°xime fecuturae ruinte caftitatis praefagia J. nt ) eum profiiire facit, at fančta amicitia c l0s oculos non figic, quam fandos & pudi- ^° s > n°n alia amoris habet indicia, 6c figni- f ^ones, quam pura, & candida; non alia pJtia, quam propcer ccelum, non alias fa- ^j.^Htates, quam quoad fpiritum ; non la * e*poftulationes, nifi cum D E US non Q s ama- 2 JO JntrodvBionis ad vltarn devotam amatur : quaz certa honeftacis funt arg u ' menta. ^ _ * Mel Heracleoticum vifum perftringit > _ turbat: fic hasc mundana amicitia judiciu' 11 ' adeo, ut qui ab eadem capti funt, tam e< ^ male faciant, bene fe facere exiftiment, que excufatjones, pr;ecextus, & verba ver^ effe rationes. Lupnen quoque horrent, tenebras diligunt. At fan&a amicitia ocu‘° habet acutum videntes, nec fe fubducit , 1(0 ab hominibus probis videri gaudet. . Denique Heradeoticum mel magnatfl * ore amariciem producit: fic falfae amiciti ® 1 verba , & petitiones carnales, & imp ur tandem tranfeunt, & definunt, & fi forte, r pulfam hic paciantur, in injurias, calum ° l£1 ’ impofturaSj triftitias, confufiones, & ze * typias exeunt, quas non raro in ftuporem talem, & infaniam definunt. At cafla tia Temper aecjualiter honefta, civilis, & a ’ : biliseft, & nonnifi in perfečtiorem, & P g rjoremquandam fpiritus unionem tranfit, ^ viva amicitiae beatx, qua copli cives int er uniti funt, imago efi. Scribit S.Gregorius Nazianzenus, P aV ° n ^ dum pennarum fuarum orbem & agm en ^ plicac, voce fua pavones fceminas, q ua : e rS , audiunt,ad libidinem quam maxime exClC L^ Sic curn aliquem videmus, feie oftentare , 3 . nare, & hoc in fchemate ad confabula 0 Pars III Caput XX. 25 ? oarriendum, & in mulieris aut puellaj, fine U1 ‘ 3 jufti matrimonii prtetenfione & intentio- ^ autibus lenocinandum venite j aliud hoe 1 e apparatu , mihi črede, non fpeftat, quarr} , ar d ad aliquatn libidinem & lafciviam pro> ° Ca re, & aliicere. Mulier autem honefla ate s f uas obdurabit, ne ftreperum pavonis ll ! Us clamorem, & incantatoris, caute fub? d ol e , diat fin que eam incantare conantis, vocem au- > fi enim ei aufeuitet, quam id malurm Utae & mox fecuturae, perditionis animaj * 3u gurium eft. ^Juvenculi, qui eos geftus, gefticulationes, fe r a,llor ' s * n dicia edunc, aut alia verba pro- Co u .? t ) qute a parentibus, maritis, uxoribus, b Q n p^pribus viderj, audirive nollent, fatis Cef c l P^° produac, alia longe fedicere, & fa- tig C ’ c l Uam P U£e ad honeftatem , auc confcien- j Ui m Medane. DEIpara Virgo, cum Ange-s (jJ 1 v *tili in forma coram fe videret, turba- 5 eo quod fola effec, & inauditas & fum-= ^ s > efto cceleftes, is in ipfam laudes depro- g e j ret - Ipfamet puritas, DEUS bone, An- ef e Urt ? virili fchemace indutum timec, puidni ^ irnpuritas virum, efto in Angeli is fop«. 3a ppareat, dum fenfuaies & hutnanas *3udes in ipfam depromit, tirneatj & exhorre(čac? CA. 3 51 IntroduBionis ad vitam devoiam CAP UT XXI. Contra pravas amkitias monita, retnc A T qu£enam contra hanc fatuorum a# 0 ' rum, ineptiarum, & impuritatum 01 trem acfeminarium fuppetunt remedia?q u3n ^ primum ac primos illorum in te fenfus P ercS peris , celeriter te in alteram partem co n ve ‘ te, & perfeda quadam vanitatis hujus c °. deteftatione, ad crucem Salvatoris to, Sc coronam ejus fpineam capiens, ill 3 c ^ tuum (epi, & communi, ne ilta vu!p e ° u ad illud propius accedant. Vide, ne ul* 3 /, nus, autquoquo modo, cum ifthoc ini 1111 ^ in tradationem venias, aut pacifcaris, dicico, aufcultabo quidem illi, fed nihii rum, qu& mihi oggeret, exequar. quidem ilii prteftabo, fed cor ei occlu ^ 3 Efto, per DEUM te rogo, Philothea 131 ^ his in rebus admodum rigida ; cor enllT, |jp aures a fe invicem dependent; & ut i * 0 ? 0 ^ bile, torrentem, qui per montis decliv e 0 , fum fiium inchoavic, retinere, aut imp edl r> ita quoque perdifficile eft impedire: ut qui jam in aures fefe infinuavit, non fia ^ in cor devolvatur, ac defcendac. D»P # prout quidem fcribit Alcmseon, per a ur f s ’ c , non per nares halicum ducunt, ac Sed, quia id negatAriftoteles, hinc q u j^ s _ Pars III Caput XXI. 2 s 3 j? ac in re certi ftatuendum fit nefcio ; hoc r Cl .° > animum & cor noftrum per aures re- Pirare, & ficut per linguam afpirat, & cogi- ationes fuas exhalat, fic per aures refpirat; . e ° ut per eas aliorum concepta & cogita- 10 f>es admittat. Aures ergo noftras follicite u ftodiamus, ne *quis fatuorum & inanium ^rborum aer per easdem intrec : id enim fi ]: 9t > cor noftrum illico peftilente aliquo ha- 11 Sc aura inficiecur. Ad nuliam penitus, ^°cunque etiam prtetextu & occafione pro- c erat ur, propofitionem inhoneftam aures ac- ft!| nrno d a: ^ oc f°i° * n cal ^ u n 13 ! 11111 non e ^> 11 Jaudabile incivilem & agreftem efle. 5iti etnento te cor tuum DEO obtulifle, & . °fem tuum illi dedicatum efle : facrile- c ^ rn .crg° floret, vel minima illius portiun- p 3 Jpfum privare : imo potius mille per P °Pofita & proteftationes ipfum de novo ei j5jifica, intra lila te, velut cervus intra ith 1 mun i m i na 7 continens, DEI opem ), Plora; is tibi haud dubie auxi!iabitur, li¬ li amor fuo tuum clypeo teget, ut is 1 flli vivat. t e ,y Uoc | ft jam in fatuorum horum amorum te indueris, nonnifi quam difficillime te i< a ''^p^pedies & extricabis. Quapropter co- Co divinaMajeftate te conftitue, &in ipfius cipe^u miferise tua> magnitudinem, & fra- ta cem, & vanitatem tuam agnofce; Sc quam 2 5'4 IntroduBionu ad vitam devotam _„ quam poteris maxima animi contencione c$" ptos hosce amotes deieftare, vanam eorufU« quam fecifti, profeflionem ejura, omnib uS fponfionibus & promiflis cibi & in finum tu^ fattis renuntia, & generofiffima & abfob lCl ![ lima quadafn volunrate, ac refolutione aI11 " rnum cuum liga & contine, & firmam p r °' pofitiim concipe, nuncjuam amplius ad b 3tl amoris recreationem & ludum revertendi* » Confulerem quoque quam maximc (fi ^ dem fieti poflet) uc ipfum amoris obje# 0 , a te abdicares: nam ficuti lili, qui a ferp en ^ bus morfi funt, non facile amorfu ilIop e j.^ mri poffe dicuntur, prtefencibus iis^ui 3 ' 1 ^ a ferpentibus morfi fuere: fic, qui ab att>° r fauciatus eft, ttgre ab hac paflione curabi^ ’ quamdiu apud illum Verfabitur, qui eo ^ 6 Vulnere laefus erir* gj Loči muratio apprime condncit ad ardd ^ & inquietudines, tum doloris, tum a 0 ,c L, micigandos & tcmperandos. Juvenis iH e nus, de quo Sančtus Ambrofius lih. 2. de 1 j nitentia , cum longa peregrinatione ^ 0 s diu patria abfuiiTec, a vanis amoribus, alias confečtatus erat, liber plane domu# diit,&adeo immutacus ,uc cum prifcam fiam obviam habuiffec, illaque ex eo p er< L^ taretur, num fe nolfec, & diceret: Ego J quam primo relponderit; Bene quidem non fum ego. Abfentia quippe felicem h 3 ” 25 ? ^ P art III. Caput XXI. mutationem caufaverat. SicS. Auguftinus 116 le fcribic, quo dolorem ex amici (ui mor- coticeptum a!iquantulum mitigaret, Taga- } a > ubi is decefterat, ad tempus excdmie, ^ Carthaginem commigraffe. At, qui fe loco fubducere, aut alio migra- e fionpoceft j quidei faciendum eft? omnem ' a ^icularem converfationem, omne collo* clancularium, omne oculorum leno- ac nutum , omnem arrifum , atques 1 :,. e ° Univerfim omne communicationum, & ^ ec ebrarum, quaz putifcentem, & fcetidum ignem fovere nata: funt;, genus penicus ^ a bfolute refeindat oportet, aut fi complex 3p c . 0rn par necelTario alloquendus eft, non la id intentione, & caufa fiat j quam ut ei j^rofa s fuccinčta, & gravi pfoteftatione ^ e|, nutn tllud , quod inire, & facerecum ipfo i '“^evit divortium, fignificet. Unde omni- (jj 8 * ,qui in hofce amorcuiorutn caffes, & pe- ^^iuciderunt, palam &alta voce inclamo: i n C 1 ndite! refcindite! abrumpite! neque enim Q atle s, & fatua; hse amicitias paulatim & per c Ul UtT> ^ Unc diffuendas, fed diiacerandse; vin* p non enodanda, fed abrumpenda, & e canda; cum hi funes, & ligamenta ni- a d e Va ^ eant t neque amori, qui DEI amori. tet>° Conc farius eft, tam provide, & eviden* c °nfulendum eft. At 2 5 6 Introdu&iom ad viicim devolam At dices, efto infamis hujus fervituti^ ca ' tenas , & compedes jam abruperim , adh uC aliquis mihi cjus reftabit, & fupererit fcnjb s > & ferramentorum nota?, veftigia & vibic fiS pedibus meis , id eft, affečtibus, adhuc ii* 1 ' prefla manebunt. Non remanebunt cert e ' philothea mea, fi tantam mali cui detefta 1 * 0 * nem , Sc horrorem conceperis, quantam ipf ul ? meretur, fi enim ea tališ fit, nullum amP* 1 ' us motum fenties, pra?terquam fummi cuj uS ' dam honoris, quo infamem hunc amof el11 ’ nec non omnia, quse illuc quoquo modo re ' feruntur, deteftaberis, & ab omni alia obječtum repudiatum propenfiooe, & aff e _ ^ libera remanebis, & folum purifilms cuj^ 5 ' dam charitatis, idque propter DEUM t dum fenties. At fiforte,obdo!oristui in»P e £ fedionem, prava qua?dam inclinaciones V buc in teremaneant,mentalem quandaffl tudinem, prout jam fupra te docui, anim * c . prepara, ac quam poteris frequentifii fTie Q , eam te recipe , pet fexcentas identidem ^ vatas fpiritu eliberationes omnibus incH naC ^ nibus tuis renuntia,arqueex totis viribus i illas repudia, & valedicito; fandos libros f°*‘ frequentius legico, acfepius, quam coni fti, peccatorum confeflionem jnfticue, ^ ^ eram Synaxin lufcipe : & cum diredore 1 fi fieri potell, aut faltem cum fideli & dente aliqup homine hunailicer, & can V ar s Ul- Caput XXII. 257 • t —-— r °mnibus, qu® tibi quoad hoc evenient, ^ggeftionibus & fentationibus , communica. L 1 ’ credas velim, DF.US certo ab omni« paflionibus tuis te liberabic, durcmodo in exercitiis fidelirer perfeveres , & per- Sas. Verum, an non ingratitudo erit, in- j 1 amiciciam concračtam tam abrupte & 0 Clv iliter abrumpere ? O beatam , & per** pandam ingratitudinem , quse DE O nos jj*08 reddit ! Nequaquam, o Philothea! & r atitudo hoc erit, Ted ingens beneficium, nec nafči) nec (ubfiltere poteh, Hinc iie j c » ut una cum amicitise communicatio- P‘ Ur cs alise communicationes infer.fibili- * uno corde in aliud, idque per rnu- & tuam 258 htrodu&ionls ad vitatn devotarn^. tuam Sc reeiprocam affečtuum, inclinatj^ nuni, Sc impreflionum infufionem, & ^ . fionem, commigrenc, ac fefe infinuent. W° ue 111 it* vero tune potiffimum fit, cum eum, diligimus, plurimi facimus, tum quipp e ll ' cor noftrum amicitte ejus pandimus, ut u cum ipfa illius inclinaciones, Sc imprefti° ne ’ facili negotio, torte Sc penitus, five ete t>op fine, five malte, eodem penetrent; ae f u ‘ , ‘ j grediantur. Apes, qute Heracleocicum ^ conficiunt,nonnifi mel quidem cjuserirant, 1 una cum ipfo imperceptibiliter virulentas niti, e quo illud colligunc, vires, Sc <3^ tates exfugunt. Quamobrem praStican^ j hic, Philothea, illud dičtum Salvatoris n° Qi JESU Chrifti, quod (uti quidem prifci idocuere) ftepius in ore habuit : Ejl°i e 'm collybijl&, & monetarii; id eft, nolice _f a ‘ ^ Sc adulterinam pecuniam bonte permi^ nec deterioris notte aurum cum melJo 1 " 13 ^- cipere; fed feparate pretiofum a vili. ne quidem: vix enim quisquam eft, q ul aliquam habeac imperfe&ionem. Cur aU J/ labes, & imperfe&iones amici,una cui* 1 3 j« citia ejus, mixtim, & fine ullo difcrimi ne tnictimus? Certe, quamvis ftnperfečtionem ^ ^ nihilominus, fateor, amandus eft 5 v jj| irnperfefti 0 illa nec amanda, necadmft^ amicicia quippe boni alicujus comm unl g[)) ^_ Van III. Caput XXII. 259 be ra requinc, non mali. Sicuti ergo, qui ?uriferasTagi arenas colligunt, aurum , quod j 11 eisdem reperiunc, fegreganc, fecum id a- Portaturi, at arenam in ripa relinquunr; pari 3^0, qui bonac alicujus amicitiae communi- “Uonem habent, ipfas imperfečHonum for- es & arenam ab ea feparare debent, neque v? s jo animam fuam admittere. S. Gregorius t az ’anzenus fcribit, plurimos S. Bafilii ama- res & admiratores ica ejus modum agendi ffni conaros, ur exteriores ejus imper¬ ij Utoneš imitarentur,nirnirum in lenta, qua- l Q lTle . ns e ) us e ^" et abftračta, & cogitabunda, viri Ut *° ne ’ * n barbte forma, in inceffu. Sie ^ etn us maritos , uxores , filios , amicos, jj, 1,1 ? n iicos liios, parentes, maritos, uxores f e J> ni faciunt, & diligunt, fexcenras imper- c . 'uneulas, & pravas qualitatulas, in ami- ^ mucuas commercio, vel e condefcen- , tla quadam , vel ex zelo imitacionis, con- iiti re ". ^ oc P orro nullatenus faciendum: tj 0 Usc l c ‘isq u e enim fat multas malas inclina- 9 (p nes habet, ur eum necefle non fit alienas ^ ^ er e6c amicitia adeo hoc non requirit, t) tr ) e ' : - lStn Conrra noS obligec, ad mutuam in 5 l) p ni * 3Us < imperfeftionibus a nobis invicem L ercn dU operam prteftandam. Amictis ergo r u ni S n e&fuavirer fuis in imperfeffionibus eft ^ P^tandus, non vero in iisdem fovendus, Co vero minus eae in nos transfcribenda:. R 2 Por- s6o Introduttionis ad vitmi devotam^ Forro loquor hic de Jolis imperfedi° nl * bus; nam peccaca in amico nec fovenda, toleranda funt. Quamobrem amicicia vel debilis, vel iniqua eft, qui pereuntem cum videc, & ei minime fuccurric; qui e u f ex apoftemate morientem videc, & illum co ' redicmis novacula ferire non audet, quo *° fpes evadat. Vera, & viva amicicia i f)C , peccaca manere non poceft. Dicicur falang dra ignem , cui incubac, exftinguere: fi c P e gj cacura amiciciam, in qua habitac, enecat- tranfitorium folum peccatum (ic , arn* cl .. ‘z 11 * 1 " k—- v-» Ipfum quampnmum per correpcionem ^ fi vero firmam ibi f e nat, Sc profcribic; figac, & commorecur, mox amicicia tot 3 tla 0 r a' ciciam peccandum? Amicus lic inimicus, lperic; nam nonnifi in vera virtute ipl* P p teft fubfiftere, quanto ergo minus proptef a ^ nos ad peccatum pertrahere vulc, Sc a{ P^ tiam tune perdere dignus eft, cum zvCilC J(, perdere, & ad damnationem pertraber e . ft, imo vero e cerciflimis falfte amicici* fig 0 . 15 ^ quando cum homine viciofo , & peccad s ^ noxio ipfa concrahitur. Quodcunque Q , id peccatum fit, (i is, quem amanr>us_, v fus fit, amicitia noftra haud dubie vitio' 3 ^ cum enim veram il!a virtutem rerpicer^ queat, fallam aliquam, ac fenfualem q° a tem refpiciac, neeeffe eft. So' V ar s III. Caput XXIII. 2 6 s Societas, lucri temporalis caufa incer mer- C ® c °fes contra&a, verne amicitise tantum ima- | ltlet n habet, ipfa namque non ratione per- to narum , fed tantum lucri & qusefl;us, initur. C ) enique duae illae Divinse fententiae duo fo- , l ° a funt ad vicam Chriftianam bene confoli' *Udain Pulcra & bafes,una eft Sapientis, cum 11; Qui timet Dominam., habebit amicitiam bo- ■ > altera S. Jacobi, dicentis j Amidtia hw* ** Mundi inimica eft DEI. CAPUT XXIII. De mortificationis extcriom exercim . rc ^ us rt, ft' c ‘ s fcribunt , dicunt, fi am ygdalo omni parce perfe&o, & inte- jj?’ aliquod verbum infcribatur, & ipfurn te l11 rurfus nucleo fao inferatur, ica ut is Ici- . c onvolvatur , & claudatur, itaque plante- omnia quae in illo jam arbore fado po- f ®? fuccrefcent, amygda!a, idem verbum in- fclPtum habicura, & praclatura. JS!unquam* ^ l ‘ochea , illorum approbare porui metho- t > qui quo hominem reformsnt, ab ex- i^ribus, a geftibus, veftitu , Sc crinibus, ‘j^am, initium ducunt. *b interioribus mihi vi. Qon >e *. nc, pi enc ^ urn> Dicic enim Dormnus: pj. v . e dimhi ad me intoto corde veftro. Ec: Fili, Mihi cor tulim. Cum enim cor adiionum K 3 ommum a62 IntroduBionis ad vrtam dcvotam omnium fit origo, & fons; quale illud eft tales erunc & h*. Sponfus Sacer animam ad amorem invicans: Pone me , inquit, ut , culitm fuper cor tuum , ut jignaculum fuper bracb 1 ' um luum, Etvere; nam quicunque JESLlM Chriftum intus in corde fuo habec , ftatli 11 eum etiam in omnibus adionibus luis exc e ' rioribus habec. Hacdecaufa, o charilfi^ Philothea ! ante omnia cordi tuo lacrum, ^ fandum illud fymbolum, & verbum VIV-^ JESUS! infculpere, & infcribere volui, ct ‘ tus quippe Tum, vicam tuam, qute ex cotd e> ficuc amygdalus e fuo nucleo, orrum hab e ' Sc nafcicur, exindeomnes adiones fuas, ejus quodammodo frudus funt, hoc e°d e ^ verbo falutis inferipras, Sc infculptas P r0 ^ 6 duram; Sc ficut dulcis hic J E S LIS in co r tuo vivet,ita Sc in omnibus gefiibus, ac &° ribus tuis vidurum, Sc in oculis, ore, ^ nibus, quin & incrinibus tuis, apparicurU ’ ut Sando cum Apoftolo Paulo dicere Vivo ego , jam non ego, vivit vero in me j ^ s Chrijtus Denique, qui hominis cor lu cra ^ eft , totum jam hominem eft lucracus. |j, hoc iplum cor, a quo incipere volum uS * ^ mul etiam edocendum, quomodo geftn« 1 ’ $ modum agendi cxteriorem componere » formare debeat; ut in eo non folum / an( ' # devotionem , fed & infignem Eapientia* 0 ’ ^ difcretionem nocare poflimus. In qu3f° br6' . Var s lil. Caput XXIII. 263 K? -**--——-— krib Cr a *^ uor mon * ca ’ & P raece P ca ribi prše- Si ferre jejunium poflls, confulto facies, fi indiitos ab Ecclefia jejunii dies, etiarn : l^^ocies jejunes. Nam prseter ordinarium J^pii effečtum, qui eft, quod per ipfum Pifitus elevetur, caroreprimatur, virtus ex- c eacm-, & major in coelo gloria, ac mer-: 3Cqui rai:ur , magnum certe bonum eft, vi¬ olam de gula relatam firmiter poflidere, confervare, & appeticum fenfualem, jj c Cor pus legi fpiricus fubječtum tenere. Er, nihilominus •tii - ‘*' JU «*uitum jejunemus Poit 1CUs ma 8* s nos timet, dum nos jejunare c hQ le n ° v ‘ c - Feria quarta , fexta, & Sabba- rij e L Vece res Chriftiani olim plufquam aliis ^ieb’ eolebanc. Exi!lisergo tibj Us a Fquemtibi felige, qua jejunes, prouc tir. • devotio tua, & dire&oris tui difcre- ° * d confulent. Hj u ic erem hic libenrer id, quod S. Hierony- . s . a d Lastam fcribens.- Longa, & immodera- fat? Un * a V} w ^ mum difplicent , c5> tls P r *- Pet^’ y u jj m dores, & teneriores funt. Didica V e ,. ? x perientiam , alellum de via laflum , di- <*?!«,.& fubterfugia qii£Eritare , id eft, ju n e ‘ Ce ntiores, contra&is ob exceftum in je- la^ an . c *° infirmrtacibus , facile ad delicias , & ^op 1 - 5 . ,n c '^' s confečtandas dilabi. Cervi ? ,ci in calu curfui inepti funt. Primo, & 4 quan- 364 htro&uBionis ad vitam devotam quandoaequolune pinguiores, dein,cum pl u . s nimio macilenci. Tentationibus tum ma**' me obnoxii fumus, cum corpus noftrum, £ plus xquo fuffartum , & faginatum eft,. dum nimis exhauftum, fagioa namque ipl 0 ^ 1 in commodis fuis infolens, oppreffio vero* incommodis fuis defperabundum effidt. . ficuti nos ipfum ferre non poflumus, cum p 1 ' mis pingue, & faginatum eft, fic iplum verfa nos ferre nequit, cum nimis macil^ tum eft, Si attritum. Defedtus hujus ip juniis , ciliciis , difciplinis , & »Operirati^ moderacionis pociores, & meliores ad randum annos, plurimorum obfequio,$’° ficiis charitaus inčptos reddic : qucmadm dum olim S. Bernardo fadium eft, qui dep*^ rat , Si plangit, quod in prima converI>° u j nimis in corpus fuum aufterus fuerit: &; ^ ipfu m inirio male, & dure habuere, hi e»d poftea blandiri, Sc moliius illud rradtareC 0 ^ pulfi funt, An non melius feciflet, fi c0 , Q . gruenrer, & proportionate officiis, & ^ ribus, quos qonditionis, & ftatus fui rat * 0 cos fubire oportehac , ipfum tradaflenc? j, Tam jejunium , quam labor čarnem d^P^ munt, Si debilitant. Si ergo labor, ft u aj{ fubibis, ad DEI gloriam neceflarius eft, jj cumprimis utilis; malolaboris, quam )w g c , pceoam fubeas. Atque hic eft commim*’ ^ clefis fenfus, quse, ut labores DEI, ^__ Pan III Caput XXIII. 26 ? ximi obfiequio utiles fubiri commode pollinc* ll! °s, quieos fufcipiunt, ajejunii eriam prae' ? e pto excufac lini laboriofum eft, & grave> | e junare j alteri, segris infervire, capcivos invifere , confefliones cxcipere , concionari, a ffli quo jd tibi apponitur ordine, five id cuo a P'at palato , five defipiat, quam femper, S^od deteriuseft, feligere. ^ 4 h-icet enim hsec pofterior agendi ratio vi- ^ e 3tur aufterior, alia tamen plus continec re- , gnationis; per bane quippe bomo non fo- 111 guftui fuo, led, & eledlioni fux renua- 5 siat; a 66 IntroduUionis ad vilam devotant^ tiat; uti nec parva qu®dam aufteritas eft , g a / ftum fuum ad omnia adaptare , & eum om nl ' bus obviis fubjicere. His accedit, quod hoc' ce mortificationis genus nequaquam emin ear * nuili noceac , & vit® civili maxime coov«' niens , & proprium (It. Cibum enim unU ,fl rejicere, quo afius fumatur; omnia deliba^’ &guftare, nihil autem invenire, quod codum , auc facis mundum appareac, ad gulos morfus, & buccellas myfteriofum re, mollis, delicati, Sc lancium , ac cati n ^ rum perftudiofi, 6c attenti hominis indici 11 eft. Plurisfacio, quod S. Bernardus aq u ^ auc vini loco, oleum biberitj quam fi _^ a , Audio, Sc ultro aquam abfinthiam bibiff e illud quippe fignum erat, eum ad id, biberet, non refpexifle,&in hac eorum, < 3 U auc comedenda, aut bibenda funt, nori J? rantia, negligentia, perfeda verborum runo : Mcmducate , qu&cunquc appumntur praxis eonfiftic. Semper ramen hic exctp^ g cibos fanicati, & valetudini noxios, etiam , qui fpiritui incommodant, q uertl 5 s modum cibos calidos, aromacibus perf° ^ fumofos, ventofos permulcis nocere cer c eft, excipio quoque certos quosdam ca , u , quibus natura noftra recreanda, Sc admi 0 ’^ Janda eft, ut aliquem pro JDEI gloria l a ^°/ ta s fuftineat. Continua, Sc moderata fob rl melior eft, quam violenta, Sc Intenfa d dain* ^ _ Tar s III. Caput XXIII. 2 67 ^ am j diverfis vicibus, & interruptim fufce- > & magnis remiffionibus intermixca ab- Ut1e ntia. , Difbipi; na , & flagellum mirabilem quan* ? rn vim habet ad appecitum devocionis ex- j.^idum, fi cum moderationeaccipiatur. Ci- ClUr n corpus quidem potenrer edomac, at !us ufus communiter hominibus conjugatis, 3 Ue iis, qui delicatae funt cotnplexionis , j ? n Convenic; uti, & ii, qui magnos fubire j.,° r es debent. Quamquam in notabilio~ t j.. Us pcenitentiae diebus, ipfum, accedence ^eti Confeffarii confilio, uiurpari poiiit. . Nox dormitioni eft deftinanda & impen- q tlcla j unicuique juxta fuam complexionem, ^ ar >tum fcilicec ad uciliter per diem vigilan- div* 1 r ; e ^ u * r i tur * Ec quoniam SacraScriptura ^ e His in locis & modis, exemplum Sando- iT| > & rationes naturales macutina crepu- ' Unice & mire nobis commendant, veiuc °Pci te H ^ lrTla na J & fru&uofiflimam diei totius par- > & quia Dominus ipfe Sol oriens, & B. Vo r 8° Aurora confurgens in Litteris Sacris C( lt . Cat:ur » hinc probum & pium efle exiftimo, da^ re uc Ve ^pet‘i tempeftive cubicum conce- Us » quo iurnmo mane expergifcamur, & biJirp ex Eirgamus. Hoc cerce cempus ama*- j-. ■brnum prt- ri 111 r»afTirmim . & mini*c ,; ,j uirnum eft, dulciffimum , & minus impe- niCl fiitrmm : in quo & ipfe avicula nos ad ?x pergi(cendum , & DEUM laudandum, ex- cicani, $68 Introduffioms ad vitarn devotam citant, adeo ut mane lunarno furgere, & nitati, & fančticari mire conducat. Balaam confcenfa afina ad Balac Regem ib at ' fed quia ejus intenrio Sc propofitum reda erant, hmc eum Angelus Domini, gladi^^ rnanu vibrans, in via exfpe&avie, ut ^ occideret, cum afina, qua: Angeium videb aE ’ tertio veiut refračtaria fubftitit. Interim^ laam fufte ejus Iatera acriter tundit, qu° 'j terius progrediacur : usque dum tertia vl ^ ipfa fub infeffore fuo concidens, raro dam miraculo eum allocuta eft, dicens: QSi, fed tihi ? cur percutis me ? ecce jam tertio •, mox oculi Balaam adaperti fuere, qui vl j Angelum fibi dicentem : Cur tertio ver ^fp ujmam tuam ? niji ajina declinaffet de via , »f, locum rejiftenti , te occidijjem , & illa viveret . ** de mox Balaam Angelo aic : Peccavi , ne fi^l (juod tu ftares contra me. Viden, Philo^ p Balaam mali totius caufa eft, & inteti^ 1 s feram afinam C£edit, & verberat, ut vid ^ exhaufta concidat. Ssepe idem nobis 5 bus rioftris quoridianis ufu venit: haec q u| P (I)) mulier, v. g. videt maritum , aut filiurn »V JtJJ , oegrotantem, & mox ad jejunium, C *** C -| L ; jfl difeiplinam confugit, uti David Rex fi 111 * ^ cafu. Ah chariftima! miferum afinum^^^ tundis, & corpus affiigis, & interim »P/ 1 lum cuum imputandum non eft, nec l6 eaufa, fed DEUS iratus gladium f uUfn Jj, Vrnil i Caput XXIII 269 v ibr a yir. Corrige itaque animum tuum,qui šariti hujus idololacra,& ftolidus arnator eft, H u ique fexcenta filio vitia indulgebac, ipfum- fuperbis, vanitati, & ambitioni deftina- ac ; Vidtt alius, v. g. fe fkpe curpicer in lu- & carnalia peccata labi : interior ex- ■^bratio, & fugillacio confeisnciam perter- e ia c ic } gladium velur ftringens, & vibrans, j,! eu m Tančto quodam timore transfigar. Ec j e mox in fe revertens; Ah fcelefla caro l • ah perfidum corpus, tu in culpa es! ^ prodidifti! quare dacim Eevis verberi- immodicis jejuniis, difciplinis immode- c Cls > & incolerabilibus ciliciis in miferatn lor' 1 ^' 15 O mifella anima ! fi caro cua j H? 1 adinftar afinceBalaam podeč, dicerec haud le ribi; Cur me fcelefla caedis ? o anima I ^ 'riS gladium f , & vindidam fuam, non in j e i exeric : ru cs rea : cur enim me ad ma- & foecidas converfationes adducis V Cur p 11 ' 0 *, manus, labia mea lafciviis applicas? b r me praviš imaginationibus rurbas ? Tu c j° na cogica, & ego praviš motibus non con- ^abo r , p uc j} C0Si & honeftos tu frequentaj v e 8° a concupifcentia mea non agirabor. n 0 5 e .^ eu l me in hanc flammam conjicis, & t j n v is me uri; cu oculis meis fumum inge« duK- ^ j n flammari prohibes. Ec DEUS haud tiu 16 *^ Sce ‘ n ca( *^ us dicic: Corda vedra po- Us Percutite, frangice, fcindice, conterite: 270 Introduclionis ad vitam devotam in htec enim ira mea deisevit, & anima tur ' Sane, ut quis fcabiem, & irr.periginemtoiI aC ’ non tam neceffe eft corpus lavet, auc balo^ ingrediacur, quam fanguinem eypurget, ^ hepar refocillet: ita, ut a vidiš curemur, K' num quidem eft, čarnem morcificare, # \ ante omnia affečtus bene funt expurgandi) cor reftaurandum , & redintegranaum. ro auftericates corporales, nonnifi e con^ 10 * & fuafu direčtoris noftri ufurpare oporte 1, CAPIIT XXIV. De converfationibus , © folitudine . C Onverfationes, & familiaritates homin u!l5 qua:rere, & ab iisjfe penicus avoc^,’ duo funt mrema , qu£e in devotione ci v) ' de qua potiftirnum hic tecum ago, repr e b e duntur. Omnirnoda earum fuga averfi ° nt 1 & contemptumproximiredolet, ftudiofa confečfatio otiofitatem, & defidiam Proximum ficut nos ipfos dilifgere op° r( j|, lic autem oftendamus, nos illum dilig ere ’ r0 Hus converfationem ne fugiamus ; ut v ^ nos ipfos amare oftendamus, apud n° s , c 0 s fiirnus, ibimaneamus. Tune porro apud^.j, ipfos fumus, cum foli Turnus; de te S. Bernardus, primum folicitus efto, dein d* , is. Si ergo nihil urgeat, ut in conver«* nem aliorum t« des, aut aliorum ad«r» ’ ap ua Van lil CapntXXlV. styi J* u d Ceipram maneto , & corde tuo te oble- a ' . At fi converfatio tibi deforis adveniar, c jufta aliqua caufa, urin eam te des, te ^?|® c et, in nomine Domini, Philothea, te J 11 *™ da, & benigno proxirnum tuum ani- Hio & oculo intuere. Malae converfationes appellantur illas, quse .. a Ja aliqua intentione fiunt, auc dum qui in et n interveniunt, & pars illarum funt, vi- j indifcreti , & diffoluti funt; unde hae u ivis fugiendse, & declinandsefunt, uti apes ^cos, & vefpas fugiunr. Nam ficutt illo- l !? > qui a rabidis canibas morfi funt , fudor, p e *? u s * & Taliva peftilens, & noxia eft, prae- pueris , & iis, qui tenerioris funrcom- ^‘onis; fic vitiod, & diffoluti, nifi cum p r , ic L enr i animi periculo, & difcrimine, ab iis j letcim quorum devotio adhuc tenera , atu y> quod, tamecfi futnmis in aufterirati- |)j] S y*verent, facies tamen, Sc fermo eorutn tjg^^atem, gaudium, Sc urbanitacem quan- (j e lr) fbliram prsefeferrent. Gaude cum g au - : £ t it erum C um Apoftolo tibi dxco: So ^ cr i au deto, fed in Domino, & modeftia tua n Q omnibus hominibus. lic vero in Domi- 8aud ea s, gaudii tui caufa, & occafio fit di CQ lc * ta modo, fed, & honefta: quod ideo h 0n ’ S u ia^funt qucedam ličita, quae tamen , a non funt. Ut vero modeftiatuaaliis <$q a * It: > cave tibi ab infolenciis quibuslibet, bii^Ptiis, qux cerce femper funt reprehenfi- \i t , s > nam v. g. huic offendiculum ponere, atur > alterum denigrare, tercium pun- (L ’ ftulto injuriam facere, joči, Sc gaudia led ftolida, & infolentia. (j^^Per vero praeter folicudinem mentalen?, v er(- ra . S Ua ni te, etiam inter maxima con. ^ ll atl0nu m impedimenta, de quibus fupra litu^ n 1 rec ip ere potes) amanda tibi eft fo- lo calis, Sc realis, non quidcm ut in Una Sc defertum fecedas, uti S. Maria S ^Egjr. 2 74 htiroductionu ad vdam devotam -__---r —fj jEgypria , S. Paulus , Antonius, Arfenius* ^ alii prifci Anachoretse, fed ut aliquantifp er ■ cubiculo tuo, horto, & alibi fola agas> u magis ex voto mentem & fpiritum tuu® corde recolligere, ac bonis fančtisque co$ tacionibus, vel modica in libro aliquo ip ir g tuali lečtione animam tuam potes cccrc^ j idque exemplo magni illius Gregorii Epiy°7, Nazianzeni, qui de feipfb loquens : - - in p tore maris , tenipus ita fallens: hacquippe ft crl - bam , inquit, ipfe mecum ad Jolis occaftttn )er :' ni ti one uti foleo ad animum meum a curis ordi^ nonnihil relaxandim , & reftaurandum. cof Atque paulo pod referc bonam illatn v-tionem & conceptum, quam ibidetO mavic, quam alio tibi loco retuli. Ad ^ ^ tationem & conceptum, quam ibidetO . , retuli plum icem S. Ambrofii, de quo fcribic S-*- r _ n.:_ /• r. ■ • . • guftinus, fe fepius in cubiculum ejus fum (nemini quippe aditus ad eum turj oculis fuis vidiffe illum legentem? cjue aliquancifper, ut ei loqueretur ,exfp e e(l fet, fe, ne quam forte ipd moleftiam crC ^ 0 i inde le nullo dičfco verbo lifle, c ) proripum^* crederet, modicum illud temporis, q u ° ^ gno huicPaftori ad animum nonnihil rcC e a0' dum, Sc reftaurandum poft tot tia fupereflet, mimme ei auferendum v, p^ Sic etiam poftquam Apoftoli die quadajj? # mino retuliftent, fe praedicafle, docuft e ,^j t : multum operiš fecifle, Dominus ill‘ s ^ Pars Ul Caput XXV. _ 275 fe Qi f um m defertum locurn , & requiefcite CAPUT XXV. Ae modeftia, & decentia vejiium. A^oftolus Paulus mulieres pias (idem & A de viris dicendum eft) vult honefte & j> Cer >ter veftiri, ornances fe pudice & fobrie. C 0 ° rr ° ipfa veftium acque aliorum ornamen- ^ rUn 3 decentia & honeftas in materia, for- & munditie fita eft. Mundities quidem „ e ^ m per in veftibus noftris fine exceptio- ® r y a nda eft, in quibus, quantum quidem >i%v e ^’ nu ^ am nos habere maculam, tj 0 4 05 > fordesve oportet. Mundities exte- ‘ r lnce ri°rem honeftatem quodammodo re¬ si^ etlCat - Unde etiam DEUS Opt. Max. iis ^ 0ra Jem honeftatem & compofitionem in c ec j ftui ad Altare fuum, & minifterium ac- c^. u ° c > quibusque devotio prte aliis curan- ( lnc tunbic, requirit. ftiVuod aucem ad maceriam, & formam ve- ^HtT, atC *- nec .’ decentia, &compoficio illarum Pori * n circumftantiis confideratur, tem* < v idelicec, tetacis , qualicacum , focio- hn s ’ ^ " c ^ A °ccafionum. PIerumque enim die- tii r melius, & ornatius folito indumv . ^'nes, pro ceiebritaceFefti } quod agi- ,ta tempore poenicentise agendte deftina- S a co, 2 7 6 IntrocMiiom ad vitam devotani^ ro, uti eft quadragefima , de veltium cvil r ^ multum remittunc. In nuptiis nuptiales v ftes induunt, in exequiis, & conventibus neralibus lugubres, & funebres : apud P r * 3 cipes cultior habicus affumendus, quam vU go geftari loleac, qui inter domefticos eft mittendus. Mulier conjugata apud m ar ' c $ iiquidem is velit, fefe ornare, & poteft).^ debet, at fi ab eo ablens nihilominus mag 0 * ce induatur, petam ex ea, quibus oculi s 6 quifito illo ornatu placere velit? plus 3»^. eieganciarum, & ornatus permittitur pu e * ’ quod ličite poflint pluribus placere velle, e . non alia id iis intentione faciendum, <1? 3 lit unius animum per fančtum matrimoo*^, fubfequens fibi concilient. Similiter n°° 0 tupero , ut viduas renubere volentes, modo fefe ornent, dummodo nullam y» D * ^ tem fuo in ornatu prasfeferant, quod enim tum matresfamilias fuerint, & viduitat* 5 g folationem , & lučtum fint expertte, v " r , maturiores , & magis compofitte creduf 5 ^ At iis, quaz vere viduae funt, & non corp ^ folum, fed, & animo, nullus omnino ° r tus convenit, fed foJa humilitas, mo° e # & devotio. Si enim viris adhuc placere» eos in fui amorem pellicere velint, ver ^ u iJ» duae non funt, aut finulli placere, nec u ' j|, attrahere cupiant, cur lenocinia , & m‘° e {& la veftium affumunt? Qui nullos P ar s 111 . Caput XXV. 277 * u ' c hofpites, interfignium a domo fua tollac ec effe eft. Porro fenes, cum ornacu affečta- 0 juveniles annos mentiri volunt, Temper ^P*°duntur, & omnibus ludibrio Tune, ete- l 11 * 1 »d itolidicas eft, quas nonnifi in juveni- Us ^toleratur. ergo munda , & nitida , Philothea, nilq Ue in veftitu tuo Iacerum, diffutum , auc a *e compofitum fit, Eorum, quibuscum t e ■ * s > contemptus quidem cft, in Tchema- t ’ St vefte incompofita inter ipfos compa* cave tibi ramen ab affečtionibus, vani- ( q Us > curiofitatibus, tt^onet, ne capillaturam plus aequo cri- ^ 0t . a,t ?> intortam, annulatam , & ferpentis * n Tpiras collettam habeant. Viri, qui ? pffaeminati Tune, ut hifce nugis, & le- ^^•niisrefeapplicenc, ab omnibus pallim ceu a d^ a P hr °diti fugillantur : foeminarum vero 9U(j- c °mptarum caftitas apud omnes male (it ^’Sc Tufpe Dicunt, fe malam in eo ti^ionem non habere: Ted ad hoc refpon- ' & alibi refpondi , dsemonem fem- S 3 per ’» uti. z?8 IntroduBionis ad vitani devotam _^ per hinc malam intendonem babere. ^ lem equidem, devotus, Sc devota mea, omj? 1 ,' um optime , & fčidffime veftiti effenU quam poffunt minime affe&ate, & pomP? e ’ & ficut in Proverbiis dicitur , omari gratia, decentia, & dignitate. Bene ve r& s uno dixic S. Ludovicus Rex, unurrKjueffd 1 ^ juxca ftatum finim veftiri, & induj deb fir .|’ lta ut nec viri fapientes, & cordati, de e° cere queant : Excedis , nec ju veneš, fra ftatum tuum veftiris. At fi forte juni° r decenti } & modefto veftitu contenti e(f e n , r lint, fapientum fakem confilio acquid° e ' dum eft. C A P tl T XXVI. De fcrmtme, & prime, qmmih de D™ loquendum fit? M Edici ex Jingu®! infjDe&ione magn^ ^ nicatis morbique hominis notfd 31 ? conjeduram capiunt : fic vera ftatus apl ^, rum noftrarum indicia & notar funt vCt Ex verbis tuis , ait Redemptor , jufHficabei‘ ls 'p, tx verbis tuis condemnaberis. Uti man«^ .,e tim admovemus loco, ubidoJoreft? i hunc velut indicamus, ica & lingua a* 1 * 0 tjuem habemus, nota & fignum eft. u g a, Si ergo DELIM Infignirer diligas, Phi' 0 ..^5, fzpe de DE O in familiari cum dom 6 . am* _ Pars lil Caput XXVI . _ 279 ^lcis, & vicinis tuis colloquio loqueris. Ec ^ ere , nam : Os jujli meditabitur fapientiam , & ln gua ejus loquetnr judicium. Atque ut apiculm ? Cu lo luo nonniii mel tradtant,& difpenfanr, j‘ c & lingua tua femper DEO fuo mellita & pdulcorata erit, & majorem fuavitatem non 6nti ec, quam curn laudes & benedidliones v ?^inis ejus inter labia tua natare, & fiuere 'debit. Sic deS.Francifco fertur,quod cum t acr ofanči;um Salvatoris noftri nomen profer- et > labia fua prše dulcedine exfugebat, & lin— j^at, perinde ac G maximam inde dulcedi- etl1 haurirec. Ac femper loquere de DEO, ut de DEO, j D p e ^5 ceverenter, & devote, non quaG te- do aiT > oftencando, aur concionatricem agen- 1 > fed in fpiritu dulcedinis, chamatis, & f e rr ' l Iitatis, delicioium & fuave devotionis (j ^ rtl que Divinarum mel (quemadmodum ^Ponfa inCanticis dicitur) guttatim, mo- 3c J?, hu i us » modo in illius aurem inftillando, l ^EblM in animas tuše fecrecis ac penetrali- s ^ogando, ut fandtum hunc rorem in eo- r qui ceaudiunt , animum defcendere fa- ^ dignetur. let^ nte omn ^ a autem Angelicum hoc officium & fuavicer, & non per modum cor- ffiir l0nas » infpirationis , obeas, oportet, O m namc l ue > q uam P otens > rei alicujus cum fuavitate & amicabilitate fadfa pro- S 4 po- a go Introduftionis ati vitam devotam pofitio fit ad animos hominum attrahend ° 5 illicium, De DEO,& devotione, non eft perfun<3°' rie, & velut per modum recreativi colloq ul1 ’ fed femper cum attencione, & devotione i°' quendum, quod moneo, ut notabilem qu 3( T dam in re vanitatem corrigam, qua ni u | l ’ devotionem profefli, laborant, dum n 13 *' 0 non loco & tempore lan&a & ferventia ve £ ba, fed non niti perfunčtorie & levicer, line ulla reflexione loquuntur: quae eurn ) a '^ protulere, cales fe de fadlo efleputant, les verba eos produnt, fed nimis quam P r °* cul ab eo abfunt, CAPUT XXVII. Dc verborim bonejlate , dequc rcvcrcn0 bominibus debita. C? quis in vabo , a it S. Jacobus, non ojfe** ' ^ hicperfettus eft vir. Diligenter itaque ca v ’ ne quod verbum indecens, aut inhoneft 11 proferas : efto enim tute mala id intenci 0 ^ non proferas, tamen qui ipfum audiuot» g niftre & malam in partem id poflunt accip er nmre OC maiam m parcem m pouunc Verbum inhoneftum, in infirmum, & ^dt' lem animum incidens, ica fe extendic, & j, latat, ficut ftilla olei, qus in pannum & dit, & aliquando talicer cor occupat, ut; s centis ipfum cogimionibus & tentation» D in- ^_ Pa n 111, Caput XXVII _*8x ln honeftis, & turpibus adimpleac, ficuc enim corporis venenum per os ingreditur; fic cor- f! ls virus per aurem, & qux ipfum depromic , ln gua, homicida eft. Licec enim virus, quod 'Pfa evibravit; nullum fbrtafiis effečtum edi- , eric > quod audientium animos pocenti quo» atn antipharmaco communitos invenerit, per J Us tamen roaliciam & nequitiam non ftecir, minus eos occideric, & necarit. Nemo Cr ° mihi oggerac , illud minime fe intende- cum Redemptor nofter, quicorda hotni- ^ Urtl per benenovit, diferte dixeric j Ex abun* cordis os loqui. Ec pofito, nos nullum c malum cogitare, diabolus ramen multum Ijj* 1 c °gicat , & Temper occulce inhoneftis Cei> e v ? r ^ ,s J a d cor alicujus transadigendum, te lis ucicur. Ferunt, eos, qui Angelica Jjp , mihuii rcruiii, cus , ijui nugtnv.« “a vefčuntur, Temper halitum dulcem , Si g^olencem habere; fic ii, qui honeftacem Ca ftitatem , qu$ Angelica quajdam virtus ^ > in corde babent , Temper pura, civilia, Pudica verba proferunt : indecentia nam- ^ » Sc fcurriiia ne nominari quidem a nobis h °* US vu ^ c > apecce denuntians, a nulla oij, e ° bonos moreš deftrui, & corrumpi, o? 1 a colIoquiis praviš. C e * Vero verba inhonefta tette, periphrafti- C acu te, & Tubtilicer proferantur, multo . n °centiora: quo enim telum acutius eft, corpora noftra facilius ingreditur; ica S 5 quo 282 Introduclioms acl vltarn devotain ^ quo verbum inhoneftum acutius e(t, eo iCl animum noftrum penetrat profundius. Qoivero cura te egregios, & polidcos e* 1 ' ftimanc, cum hujusmodi verba in con ven 3 ' done proferunc , ignoranc certe , quaffl 0 caufarn inftkutEe fine converfationes: e ‘* narrique hse debenc, licut collečtarum examina, ad luavis, & fančtte alicujus < er mocinacionis mel conficiendum, non ver°’ ficuc quxdam vefparum , & fcarabaorum? a ^ pucridum a!iquod cadaver evkeerandum c ° r ^ rodendumque conveniencium , colluvies * quis fatuus indecentia, & inhonefta qu®d a ^ verba coram ce proferat, illorum ce au ^ 1 offendi oflende, vel inde quancocius te ‘ u ducendo , vel alia quapiam ratione, P r ° tua te prudenda edocebic. _ , fl5 Nihil efle in fpiritu, & ingenio ali cl j! o , magis vicuperabi|e poteft, quam quod a 6 rum lic irrifor: & hoc DELIŠ vidom nia* 11 ^,, deceftatur, & oditipsumque olim , quato aC ; rime caftigavk. Nihil quoque adeo cha r ^ ti, & magis edam devotioni adverFatur, d 11 0 proximum defpicere,& contemnere. ipfa proximi derifio, & illufio nunqu af ? ^ ejusdem fic contcmpcu : hinc ipfa peccacum eft, adeo ut Dolores non ‘ r ^ rn n f 2 g, to afleranc, irrifionem peftimum effe oft e . & injurive , quas proxiino verbis quiderr> 1 ^ gari poteft, genus; quod reliquae offenfe P ar s III- Caput XXVII. 283 a |ic]ua offenfi teftimatione, htec vero cum e )«sdem defpečtu , & concemptu fiat. Sed joči verbales, qiios alter in alterum c Um modefta quadam recreatione, hilaritate, & delečtatione profert ad eam fpedtant virtu- te m, quam Graeci eutrapeliam, nos bonam ap- P^llare poffumus converfationem ; Sc per hos h°ne(ta , & amica qutedam e frivolis quibus- occafionibus, & caufis , quas humanse lna perfeaiones nobis fuggerunc, capitur re- £ r eatio. Hoc folum hic cavendum, ne ab Popefta hac recreatione, 8c delečtatione ad j^ifionem aliquam , & fcomma delabamur. rf ifio porro rifum e concemptu, & defpečtu Sandam proximi procedentem provocat: fed Jpcatio rifum, qui e candida libertate, fidu- c ! a > & familiari jucunditate, qux cum di«£fci a| 'pujus elegantia , & fubcilicate conjunčta fit ? £ r itur. S. Ludovicus Rex, cum Religiofi ei let pel poft prandium, de rebus, & materiis ^ibusdam fubiimibus !oqui vellent, ajebat : Y n eftjam tempus allegandi , Fratre s , fed bone • 1 <*Uquo joco , & quodUbetica propofitione mentem f) M e &andt, Dicat ergo quifque , quod illi lubuerit , tamen. Quod dicebat in gratiam Prin- CI PUm , & Nobilium ipfum circumftantium, illos a!iquo modo recrearet, Sc oblečta- et> Sed nos ita, mea Philothea , tempus ^eationibus tranfigamus, ut fančtam teter- katetri non amittamus, fed eam devotione °nfervemus. CA- s 84 Introdu&ionis ad vitam dcvotam CAPLTT - " XXV m De temerariu judicm. S Alvator animarum noftrarum in Evang e * 11 * ait: Nalite judicare , & non judicabimini • n °^ lite condcmnare , & non condemnabimini. Ec Ap°' ftolus : Nalite ante tempus judicare , quoad u s f^ Dominus veniat , qui & illuminabit abfcondiM nebrarum, & manifeflalnt confllia cordium. Aj 1 ' quam cemeraria judicia DEO difplicenc ! dicia filiorum hominum ideo remeraria r « 0 j quod unus alterius judex non (it, & judicances, munus & ofHcinm Domini ui u . penr. Temeraria quoque funt, quod P r ?,j 0 pua peccati malicia ab iotenrione & con * 1 ‘ cordis, quod nobis abfconditum quodd 3 tenebrarum eft, dependeac. Temeraria j te ,- funt, quod unusquisque in femetipfo j 0 ^ cando fatis, quod agac, habeac, uc P r ° mum judicare non fic necelTe. Uc aucem n ^ judicemur, tam, & £eque, neceffarium ^ alios non judicare, quam nosmecipfos . čare. Uc enim Redemptor nofter prohi unum, icaApoftolus nofter praecipit 3 * ce . r . U «)', dicens: Si nosmetipfos judicemus , non judicab irn Sed, o D E US meus ! plane alicer ^ aCltV f r quod enim nobis prohibirum eft, afljdue^ cimus, omni fcilicet teinpore & loco P r ° e ^ ( mum dijudicances, &, quod prsceptcirn ^ nos ipfos fcilicec judicare, nunquam f aCl ^ PttrsJIL_CapMXXniL 2 s; Prout aucern judiciorum temerariorum funt, ita & illis remedium eft adhiben- Sunt enim, qui naturaacerbi, amari, ^ ^fperi funt, acque hi acerbant, & amari- £ ant > quidquid vident, vel audiutit, & ficuc : r opheta de iis loquirur, vertunt judicium ! n abfinthium, non aliter de proximo, quam ln °mni rigore & afperitate judicantes, HoS ^mprimis oportet in boni alicujus medici Piricualis manus incidere ; cum enim hxc c °fdis amarities ipfis innata, & naturalis fir, perdifficile eft exfuperare ; & quamvi$ j?* 0 in fe peccatum non lit, fed imperfe&io ^ u Ptaxat, periculofa camen eft, quod teme* ar iurn judicium, & maledicentiam in ani- a m introducac, & vivere faciat. Nonnulli Cri1 ere judicant, non tam e naturali aliqua c etbitate & amaritie, quam e fuperbia, rati, llt n fe honorem tantum extollere, quan- ■ 11111 alienum deprimunt. Homines fcilicec / r °gantes, & prsefumptuofi, qui feipfos mire l 'fpiciunt, adeoque fe fublime in fui ipforum ^matione efferunt, ut reliquos omnes velut i ,rv am & demiffum quid defpiciant. Non h* 1 ', ajebat ftolidus ille Pharifeus, jicut c£teri ^mm. Quidam vero apertam hanc fuper- a »i non habent, fed parvam duntaxat in Ce rc \e, ex a ii en i ma ]i confideratione compla* hak tlarn fen « unt i 9 uo oppofitum, quod fe “°ere credunt bonum, dalcius deguftent,& ' -aliis 286 Introduffiouis ad vitam devotam _^ aliis guftandum exhibeanc. Hsec aucern coV* placentia adeo occulta & imperceptibilis e ‘.’ ut ni(T quis perfpicaciffimo (ic oculo , eam vl dere nequear, imo nec qui eadem laborafb eam agnofcant, nifi ipfis ad oculum dern°° ftretur, & veluti palpanda detur. Aliij u fibi blandiantur, & fe apud feipfos excufe nt ’ ac confcientiarurn fuarum remorfum aliq^. tenus mitigent, alios iis peccacis, quibus iP. dediti funt, aut alteri cuipiam ajque enor 111 '’ obnoxios judicare gaudent : putantque 0 , peccantium & reorum mulritudinem, P ec£ f: tuni fuum minus reprehenfibile efle. e fola, quam ex ipfa de moribus & condic'?. nibus hominum, idque per modum exerd tl > ingenii, phiiof 0 phatione, & divinacione> j piunc volupta t em, ad temere judicand ** 111 ■ runtur. Et (J forte infelici aliquo cafu ' U p in judiciis verizem divinent, ica in ipi* s ^ terius in hifče progrediendi audacia cre ^jj| & appetitus, v j x u t a b iis avelli queant. ^ judicant e fo] a p a flTone , utfemper bene c ^ feant, & cogi ren t de eo, quod amanc, & 0 vero de eo , quod oderunt: praeterquatn ^ in cafu , mirabiii quidem , vero čarne*!» quo amoris excelfus in caula eft, ut Mon ltr las fane e ffiU ’ 9 d dl . ,lg,mus turbato * US ’ aCex *mpuro, imperij > & a?gro amore, ze!ocypia, inq ualfl ' pro* Van U L Caput X XVIII. a 87 proveniens, qu£g ( uti unicuicjue notum eft) ^ fitnplicem , & nudum oculorum conje- "p™, quin etiam ob minimam fubrifionem, a !‘os perfidke, & adukerii accufat. Denique j-irnor, ambirio , & alise id genus animi im- , Cc illitates, & morbi, ad temerariara fufpi* ^°nem , & judicium eliciendum permultum ^Pe conferunt. At quodnam malis his adhibendum teme- lu ft> ? utqui Ophiufae herbte iEthiopicsefuc- ? Urn bibunc, nullo non loco ierpentes, čc °*renda monftra videre fe putant: fic, qui ^Perbiam , invidiam, ambitionem , odium pgiutiere, nihil omnino videne, quod ma* 111 > & reprehenfione dignum non effe pu- g^iUi, ut fanitati reddantur, vinum palmeum ib ant necefle eft: idem dico de bis. Ergo plurimum potes, de faero eharitatis vi- °.^ibas, & ipfa te a praviš hifce hutnoribus, ^ Ul te finiftra hascjudicia ferrecogunt, immu- erti praeftabic. Charitas raetuit, ne quod videat, tantum abeft, ut ipftim ukro |p*fitum eat, & quando forte in ipfum inci- & videt, faciem fuam avertic, ac diffi- v . u * a t, imo, & oculos occludit ante, quam * , ad primam fciJicet ejusdem eminus ..^ptionem; ac deinde fanda quadam (im- p' Clta te credic, nonfui effehocmalum ipfum, t| u ncaxat illius umbram, auc phantafma, H G violentis quibusdam indiciis, ipftim • met 288 IntroduBionis ad vltam devo tam^ met effe fateri cogatur, illico fele ab eo ave r ' tit, ejusque imaginetn e memoria fua de\& faragit. Charitas inligne eftcontra malaorr 01 remedium ; at inprimis contra hoc, de <1° loquimur. Ičtericis, & aurigine, morboqU er L gio laborantibus, omnia videntur effe flava». aurea, quos fi quis ab hoc iiberare malo vej,’ herbam chclidonium Tub planta pedis iis 3 ' 1 get, neceffe e(t, ut eam ferant. Peccat^ temere de proximo judicandi fpiritualis q u ^ dam aurigo efl:, quod facit, ut quicun t r eadem laborant, omnia iis prava apparea 11 ’ & mala : at quisquis ab eo curari vult> L media non oculis, non intellečfcui, fed a *f ttibus, qui animte pedes funt, apponere/ 1 . bet. Si enitn affečius tui placidi & ben$ g fint, etiam judicium tuum placidum charitate repleci, repletum quoque eric j 11 . 5 cium tuum. Tria mirabilia tibi rei h|j) exempla hic adferam. Dixerat Ifaac , cam fuam effe fororem : Abimelech vl “ j. illum cum ea jocari,id eft,benevole& taliter eam habere., ftatim inde collegiCjff 1 ^, ejus effe uxorem, econtra malignus & P er . fus a!iquis hoc videns, concubinam & tum ejus effe porius cenfuiffet, aut fi * f {. foror exftitiffet, inceftis eos invicem a n1 # bus detineri, at Abimelech ad fani ore ^ 1 benigniorem hoc de fačto opinionerm s dicium potius inclinavit. Id iplum len* _ PanIII. Caput XXVIII. _ 289 temper facere oportet, Philochea, de prosi¬ li 0 fcilicec, quantum facere poterimus, bene .benigne judicare, fi centum facies & in- Ul tus opus & ačtio aliqua habere poffet, fem- g ipfa intuenda in ea, qux pulcherrima eft. f- rac Beaca Virgo Maria praegnans, & uterum ^febat: Sančtus Jofeph ipfum quidem nota- fed quia eam aiias vita fančtiflimam, pu- “mam , & plane Angelicam videbat, nun- H am bbi perfuadere, aut credere potuit,eatn ^tra, acque oportebac, aut contra matri- ^° n ii fidem concepiffe, unde eam deferendo, judicium omne DEO committere. Efto ad finiftre de hac Virgine fentiendum, ^^'tftmo & violento quodammodo argu- jjp rit: p niteretur, nunquam tamen ad illam n mdicandam animum potuit inducere. Sed quia, ut Spiritus Sančtus de eo tefta- nec fa- aliunde Huar e v ^ r ’ erat juitus; juftus enim, cum nec fa- m .» nec intentionem ejus, quem aliunde (• rtllnern probum & honeftum novit, excu- ^ at nplius poteft, adhuc tamen non vult 'Ptem dijudicandum prorumpere, fed hoc iud Ptop ( a nimo delere, & eradere conatur, DEO lc >um omne committendo. Ita Redem- n °te er Chriftus, cum fp Cruci affigen- peccatum plane excufare, utpote evi~ ^tiftimum, non poffet, ejus faltem mali- j^imminuit, ipfos, quid facerent, nefcire f ens. Cum ergo proximi peccacum ex- T cu- 290 Introduciiom ad Vitam dcvot am _^ cufare non poftumus, ipfum Talcem dign 001 ’ cui alii compaciantur, reddamus, caufae, q uarn po (Turnus optimse & tolerabiliftimae, puta ig n °' rancice, auc infirmicati id adfcribences. ^ dices, nunquam ergo p.roximum dijudicare H' cicum eft? nunquam penitus. DEUS n a f' queeft, Philothea, qui reos in judicio&r' ftitia judicat. Tametti fatendum (ic, illum P er Magiftracuum & judicum vocem loqui, <3°° noftris auribus fe intelligibilem reddat, namque ejus funt legati & incerpreces, ni bi bil' --,— —-- —-r- j g que eos proferre oporcec, quam quod an ^ c ab illo didicere, cum illius (iric oracula. --—--7 -^-- - P fi fecus facianc, propriorum aftečtuum & P a fionum in judicando inftin&um fequeni e ’ tune ipfi, & non DELIŠ, judicant, unde etl3 dijudicabuntur. Homines enim, in quan tU homines , proximum judicare nefas eft* ^ Aliquid videre, aut cognofcere, non judicare: judicium enim, Talcem juxta ^ dum loquendi SacraeScripturte, aliquam o' ^ cultatem, parvam, auc magnam , veram > ® apparentem, qute diluenda (it, praftupP 011 s Unde aif, eos, qui mn tredunt , jam jtfdic*^ ejje , quod nullum de illorum damnatioo fi dubium, non eft ergo malum de proxim° ^ ■bitare, quia non eft prohibitum dubitare, ^ judicare : dubitare camen, & Tufpicari non cec, nifi ftričte admodum, & quantum ra nC * nes & argumenta ipfa nos dubitare c°$ u all°' __ Van Ul Capu t XXVUL _291 a ]ioqui & dubitationes & fufpiciones cemera- * l!C funt. Si malignus quispiam Jacobum apud Racheli ofčulum dancem, velRebec- ? ar1 } arrnillas & ioaures ab Eliezer homine il- ? ln locis incognito acceptantem vidiftet, fi- haud dubie de duobus iliis honeftatis r callicatis exempli$ judicaflec, Ted fine ulla a Uons & fundameoto. Nam cum opus ali- SUod ex fe, & per (e, indifferens eft, teme- ria certe fufpicio eft, raalam inde confe- A Ue nciam elicere, nifi cima multse circumftan- ^ fuagnum argumenco robur addunc. Ad j,^ c temerarium judicium eft, aliquo ex ope- d e C0n ^ e 9 uenc * am elicere, ut qui ipfum fecit, Poft ru S illecur > & carpacur. Sed de hoc ipfo tea apertius loquar , & pluribus. j, 11 vero, qui magnam confcientiarum fua- .? Uram & rationem habenc, cemerariis da ' C *' s °bnoxii non funt. Nam quemadmo- li) 01 a P es > dum nebulas, aut tempus nubi- v idenc, & praefagiunt, intra alvearia fua pj^ a d mella fua difpenfanda recipiunc ; fic hocninum cogitationes, fi quid ne- ‘ n pi‘oximi operibus & nubilum vi- v idi foras non prodeunt, fed, ne quid tale u re Co gantur, intra cor fuum fe recolli- a. v > ut illic bona emendationis & corre- l0r »is propriae propofita difpement. v ^egligentis & defidis animx eft, vitas alte- ** corrtaioni intenriere ; illos excipio, qui- T a bus 29 3 Introcluftionh ad vitam devotam bus ex officio alios, tum in familia pri vata, tum in Republica, curare incumbit, bon 3 namque confcientise ipforum pars in alien* curarione & infpedtione confiftir. Suo erg° officio cum amore & lenicate fungantur, f* hoc ubi egerint, videant, ne paffim in ali 5 ' na fa&a inquiranc, fed intra fe maneanc. CAPUT XXIX. De detrattione. E Temerario judicio nafcitur inquietu^°’ proximi contemptus, fuperbia , fui ip^ complacentia, & alii plurimi perniciofi ftus, incer quos detračtio, & maledicen 11 primum facile locum obtinent, quafi v ^ r . converfationum peftis. litinam e fanft* ^ taris carbonibus unum habeam , ad homi° u labia tangenda, ut illius adminiculo ipfb r . iniquitatem auferam, & peccatum emund 5 ^ ad inftar Seraphini illius, qui hac racion 5 , bia & os Ifaiae mundavit ! Si quis detrac^ neme mundo tolleret, magnam peccatof & iniquiratis illius partem auferret. ^ Quisquis bonam proximi famam injuftf^, tradtione violat, prarter peccatum, qu° d et , mictit, ad illam reparandam tenetur, fi pro detračtionis diverfitate, divcrfin 3 nullus enim coelum cum alterius bono ,0 ^, di poteft ; pocro inter bona omnia _ Van II I. Cap ut XXIX . a 93 farna, & bouum nomen primatum tenec. De- lr sčHo certe quaedam hornicidii cft fpecies, tr, plicem enim habemus vicam: fpiricualem, in DEI grada (ita eft; corporalem, quas * n anima ; & civilem , quaj in bona farna* ^inaam nobis aufert peccatum, mors fecun- ^arr )> terciam detračfrio. Porro decračlor uno ^Ummodo virulencae linguse fuae i&u tria ^ er ymq u ehomieidia commitcit, ecenimfuam, r\ c jus, qui audit, animam homicidio enecac .Piricuaii, civilem vero vicam aufert ei, cu- ' Us nomen ac famam lechali maledicas lingua; morfu dilacerat ac profeindit. Nam, ut • Bernardus dicere folebat, tam is, qui detra- ; ll: > quam qui detrabentem audit, diabolum n fe habent, is quidem in lingua, ar hic in Ur ibus. Regius Propheca de maledicis, & .^aftoribus agens: Acuerunt, inquic, linguas ]f as jicut ferpentis. Porro ferpens linguam bi- ^ u 'cam , & bifidam habet, tefte Ariftotele; aJl s autem eft decradtoris lingua , quse idtu , r '° > & aufcultantis aurem , & famam ejus, e male loquitur, ferit, & inroxicat. Conjuro itaque te, chariflima Philochea, , c n ulli unquam cum direčfe , tum indirečte ett 'ahas, cave , ne quod proximo fallum eri- cu ' 1 atlc P eccatum imponas, ne ea, quse oc- j ta funt, & in corde tuo latent, palam ac apertum proferas, ne ea, quae aperra ac an ifefta funt, verbis exaggeres, ne bonum T 3 ejus 294 Introthclionis ad vitam devotam ^ ejus opus (iniftram in partem interpreteris> ne bonum, quod alteri inefte nofti, neges, 3l,t maligne diftimules , aut verbis imminua*’ omnibus enim hifce modis graviflime DEU^ ©ffenderes; at in primis falfum proximo eri' men imponeodo, atque in ejus prtaej odiciu 01 vericatem, quam nofti, negando: etenim djf' plex id peccatum eft, mentiris fcilicet, & ‘ l ' mul proximo noces. Qui quando decrahunc, quoddsm hot\° rS ' tionis proximi exordium prsemittunt, & i nte detrahendum jocos intermifcent, & eleg 3 '!' tias , omnium detradlorum vaferrimi, rulentiflimi funt. Arno illum, inquiunt, * a ' teor, & cajteroqui ipfe egregius , Sc fc< c Jj homo eft; dicendum ramen , quod res 6 ’ graviftime haud dubie peccavit talem p e E diam commiccendo. Pia probaque eft fed impegic, Sc deprehenla eft, Sc aliae id nu9 praemollitiones, & prsefationes. A r ^ t , cium non vides ? quemadmodum qui l 3 ^ tam ex arcu ejaculari vult, eam prius q ua poteft maxime ad (e attrahic, fed non *' il \ quam ut violentius , Sc majore cum deinde eam emirtat: (ic hi maiedicentia 111 ^ detradtionemad feretrahere videntur, v£f ^ nonnifi, ut eam violentius emittant, q u °p e , audienrium animos penetrentprofundius. ^ tračtio per modum, & (peciem jocantj^ dla, omniuna eft crudeiiftima, & atrocift 1 ut 29 ? Pars / 71 . Caput XXIX. ^ enim cicuta praefens per fe venenum non > Ted fatis lentam, & cui facile adhiberi S Ue ac remedium , at una cum vino fumpta, Ita hominem intoxicat , nullum ut ab arte re- ^edium affulgeat: fic fi detradio , qux per fe a ctl e unam ingrefla aurem, peralteram egre- er etur (uti communiter loqui folemus) fir- ^ ar n tune in audientium mente fedem figit, aeuto, & fubtili aliquo verbulo propo-, atur. Venenum afpidum , ait Pfalmographus, v~ hbiis eorum. Alpis ita mordet, vix ut mo- ^°fdifFe percipiatur , ejusque venenum ini- 10 deledabilem queBdam prurirum excitat, J ! u s adminiculo cor, & vilcera (e dilatantia t ei j5 nurn recipiunt: cuinulla poftmodum ar- e ^ u b v eniri queat. Ne dicas: tališ eft ebriofus , efto euro te- . u lentum videris: tališ eft adulter, efto eum „ adulcerio deprebenderis: tališ eft inceftuo- ?> tametfi inceftum commififle noriš, unus adus rem non denominat. Sol femel - e * lt > ut Jolue fuam poflet vidoriam profa* ^ > & femel obfcuratus eft , cum fuam de ac odasmone, & mundo vidoriam Redem- a ° r fetulit; non propterea dicendum, illum ^ c ^mobilem efte, autoblcurum. Noe fe- e * inebriatus a vino eft, uti & Loth, q'ui ^ter hoc etiam infamem inceftum admifir, j,^ r S Ue tamen el)rio ^ us nonfuic, nec ultimus Ce ftuofus, uti nec Sandus Petrus fanguina- f 4 rius, 396 IntfoduBionu advitam devotam ^ rius , quod femel fanguinem effuderit: blafphcnrus, quod femel fub anathemare » xerit fefe horoinem ( Dominum fuum ) p0 noffe. Ut a vitio, aut virtute aliqua quis °° men fortiatur, aliquemin utroque progreffj fecerir, habitumve contraxerit, oportet- ^ ra ergo impofturaeft , dicere, hunc aut iH u ’ cholericum, autfuremeffe, quod femel eU g ir3tum, & furatum videris. Imo et * al1 $ quis etiam longa tempore vitiolus fuerit* ^ vitiis indulferit, adhuc mentiendi fe per> cU exponit is, qui eum vocat viciofum. S 1115 Leprofus Mariam Magdalenam peccatriced 1 fui0* jaifl ufl' pellabac, quod paulo ante peccacrjx nihilominus mentiebatur , neque enim peccatrix erat, led fančtiflima poenitens j # de etiam Dominus ejus patrocinium fufc e P £ Jačtabundus ille Pharifeus Publicanum,^ infamem reputabat peccatorem, forte et :f, injuftum, adulterum, raptorem; fed lime errabat, nam hic ipfo in loco juftm c j, eft. Si ergo ea DEI lit bonitas, ut v e ‘ ^, cum momentumfatis lit, ad gratiam ej uS petrandam, & recipiendam, quomodo effe poffumus, ut quis, qui heri erat P e ^ c } tor, lit & hodie, & non juftificatus - (> hefterna de praefenti ferre judicium non d e . uti nec praffens, & hodierna, de pradede : j 5 fola dies fuprema , & novilllma de re ^j| ] D' omnibus fuperioribus fert judicium. ^ Pars III. Caput XXIX. ■97 ergo, fine mentieodi periculo, aliquem dicere potTumus maium auc improbum. FIoc jolum, fi quid dicendum eft, dicere licec, ca- Srn adum rnalum eum alias fecifle, tali 14 ^mpore male vixifle, hodiemale vivere, at ex e o, quod elaplum eft, nulla de praefentfi ^cde hefterno, exeo, quod hodie videtur, ^ulto vero minus de die craftina facienda con- ^uentia eft. Quamquam diligentiflimc, & ftudiofifiime c ®vere nosoporteac, neproximo detrahamus, ^dendum tamen, ne in aliam extremjtatem, lri quam plurimi incidunt, impingamus , qui jtuo detractionem vitenc, ipfum vitium di- _ ai >dant, &bene honorihceque de eo loquun~ i)f ‘‘ Si quem vere maledicum, & decračto- (f 01 noriš, noli, quo eum excufes, Ijberum, r^on fimulatum dicere: fi quem aperte va- ^ j noli eum generofum , & elegantem vo- ^ a, j e '• nec commercia, & familiaricates peri- Mlofag candores nomina , & finceritaces: n °bedicncis noli nomen zeli indere, necar- 0 ga>itise libertatis , lafciviam denique noli ,^'citiam appellare. Nondebes, Philochea., unicum detra&ianis peccacum fugereco- f e a [ ls ’ a ' la peccata laudare, adulari, fovere; d rotunde, & candide rnalum, ut malum, ^pere, & vituperabilia vituperare : quod a ^ na /acitnus, DE UM glqrificanaus, fed his Ce dentibus condicionibus. T 5 Ut 298 Introduttionh ad vitam devotnm^^ j lic enim bene, & utilicer vitia aliena caj' I pantur, neceffe eft, uc utiiicas, aut ejus d de quo loquendum, aut ejus apud quem \°' I quendum , id exigat. R.efert quis, v. diente me, apud puellas, & virgines fam^f ria horum vel harum commercia, quse eVl ” denti funt cum cafticatis periculo conjun^ hujus, & illius, ucroque in lexu, in geftibusque notorie lubricis lafciviam 1 folutionem; ni(i hoc ego malum aperte» ^ plane fugillem, fedipfum excufare velim neraz illse animce occafionem hinc fumun c fimili in cafu fe effundendas, & lubrice dum: illarum ergo utilicas exigic, učilih‘P* in loco fugillem, & reprehendam; nifi ° c i. fionem commodam velim exfpečtare, aC * lucare hoc ofEcium opportunius, & cum ^ nori eorum, dequibus agitur, difpendio: oftenfione peragendum. Prajcerea nonnunquam ex officio, proP r fi , & privacim ad me (pedlat, deilla materia ^ re, quando, verbi caufa, primum in a ! ,( ^ 0) congregarione, & convencu locum obtm & quando, ni(iloquar, virium illud apP, g/ 1 bare videbor: fi autem e minimis, & P° # ! rioribus Hm, non eft meum, cenforem »- } reprehenlorem agere. Hoc autem mp rl ^ videndum,ut in verbis non excedam, ne c t , perfluum auc nimium aliquod verbum P. r ^ ram. 'Si ergo, v. g. nimiam adolefcen^.^ V ar s lil Caput XXIX. a 99 l Us > & puellsc illius, familiaritatem, quod sequo jl^fcretior, & periculofior fic, (ugillem, quam, ^-US bone, cavendum , & in ftatcra, & se- ^ U| librio verba ponderanda funt, tre in refe- cpdo rem vel verbo exaggerem? fi nonnifi Uc *a fic mali apparentia, eaque admodum in* aliud prarer hoc non addam; (i non- j* 1 (implex fic imprudentia, nihil infuper ad- j. n g3tr> ; fi nec imprudentia fic, nec vera ma- 3 Pparencia, fed duntaxat, quod forte ali- malignus aliquis detrahendi, & male .^endi hioc occafionem baurire poflir, auc oninino dicam, auc hoetanturn: lingua tg ea .» quamdiu de proximo loquor, non ali- ' n °_re meo eft, quam novacula in manu ^ iturgi^ inter nervos, & cartilagines car- ^care volentis. Necefte proinde eft, t l u , ar n dare volo incifionem, ita atrempe- fa, & in medio verfetur, ut ad rem ni- ^ am > nihil de ea demam , fed fimplici- Tcc ^ ea dicam , quod eft. Denique hoc ob- v andum, ur, cum vicium fugillas, perfo- tjj 01 * ‘n qua ipfum habitat, quam potes mi- t J' e atcingas. t 0t ,.. e P. eccator ^ us infamibus, publicis & no* id - 1S ^^ ere > fateor, loqui licet, dummodo H 0 ln fpiriru charitatis & cotnpaftionis fiat, t^ 11 v . er ° ex arrogantia & prasfumptionc, auc ft/ 11 ln alieno malo compiacentia; nam po- ernutr * hoc, vilis & abječti animi nora eft, In- 300 IntroduBionu acl vitam devotain__^, Inter omnes exčipio ideclaratos & denunci* tos DEI & Ecclefia: ejus inimicos; in hos o af0 que, quam fieri poteft maxime, decanandu 01 ’ & debaccbandum eft, uti funt haereticof u( & fchifmaticonjm fečtaj, earumqne capif 3 __ ancefignani. Charitas eft, Iupuin, dum 10 ^ ter oves verfatur, exagicandum & oppri^ 6 !^ dum indicare, quocunque demum loco nar. of Nemo non eam fibi libertacem arroga r > ^ Principes libere carpat, & cenfuret, im° . integram generaliter nationem, prout eam qui»que afficitur, carpere, fcrupulo mujti non ducunt. Tu vide, Philothe 3 ’ in hoc unquam impingas, nam pr2ecerqu 3 quod id DELIM offendat, mille ribi exc * t3 lites & jurgia poffet. Sialios traduci & accufari audis,accuftf 1 ^ nem, fiquidem jufte id facere potes, du^ ,3 t j reddere conare, fi facere nequeas, acCll te j, intentionem excufa; fi ne hoc quidem compafiionem erga eum aliquam oftende, • fermonem illum abrumpe, tibi, nec non ot ^ 0 5, bus audientibus, in memoriam reducens?*. j5 qui in nullos defečtus incidunc,oiTinem 1 laudem DEO adfcribere debere. Detrahens, blando aliquo fermone, ot ^ Te redeac, effi.ce, & fi quas ex oppo^ 0 ^ eo, cui decrahitur, virtuces & bona a ° in mediurn profer. ^ Fars III. Caput XXX. 301 CAP UT XXX. cjucedam quoad locutionem documenta. lingua noftra fuavis, candida, fincera, 7^ fimplex, nativa, & fidelis. Cave trbi* a ^Plicicatibus, artificiis, & fimulationibus, f /°>confultum,& laudabile noti fit, ubique ^'etnper quamlibet vericacen) proferre, nun- v* at n tamen licitum, aut permifTutn eft, ve- ■tati refragari. Afluefce, nur,quarn ftudio, data opera, vel ad re excu(andum, aut k ' 3 quacunque de caufa, mentiri, memor, ytIM effe DELIM vericatis. Si.inadverten- r fnendacium proferas, & ipfo in loco id c er a liquam explicatipnem, auc repararionem orrig ere pofTis, corrige : vera namque ex- 'atio magnam ad mendacium excufandum Mariam & vim habec. fametfi interdum difcrete & prudenter ali- verborum artificio & colore veriratem ^?'*iare, & tegere liceat, raro tamen id fa- ^dum, nifi in re magni momenti, quando j^irum gloria & ob(equium DEI manifefte f u Cx *g»t : haec alioquin artificia periculofa nam uti in Sacris Litceris legimus, San- p s , Spiritus in fpiritu & animo fidto, ac du- ac ? m * n,me habitat. Nullum adeo bonum (j au dabile arcificium & duplicitas eft, quam m plicitas prudentias mundanae, & artificia car- 303 Introduftionis ad vitam devotam_ carnalia ad filios hujus feculi fpedant, at fil )l DEI rede, & fine ullis ambulant ambagib uS ’ & cor eorum duplicatum non eft, qui lat jimfliciter, aic Sapiens, ambulat conficli^^ mendacium, duplicitas, & (imulatio, in^ e ' ciflem & vilem produnc animum. Scripferac Sandus Auguftinus Lib. 4. C° n ( felTionum, animam fuam, & amici ira * nt fe unitas fuiffe, ut nonnifi una effent ani^ & illo demortuo, vitam hanc fibi grave^ ^ horrori fuifle, quod nonnifi medius ja« 1 vere nollet, d quod ip(e etiam propterea [°^ taffe mori timuerit, ne amicus ipfius om 0 ’ & totus moreretur. Verum cum verba *V illi poftea nimis artificiofa & affedata vl ^ rencur, in Retradationum fuarum libr 0 revocat, & meram appellat ineptiam. ^ jd ’ Philothea, quam fanda haec anima circa v borum affedaiionem, & artificium fcrup ll ' £ , fa fuerit, & ne quam inde notam c°n tr ? j, ret, caverit. Magnum profedo vir# ^ ^ ftiana: ornamentum eft, fidelitas, candor» ^ linguae finceritas. UndePfalmographus j ^ xi , ciiftodiam vias meas ne offendam in mea. Pone Dominum cufiodiatn ori meo , & °J circumflantu labiis meis. $ Monitum S. Ludovici Regis eft, alicujus didis aut verbis conrraire, nifi e ^ aflentiendo aliquod peccaturn, aut mag ^ rlamnum fequeretur: idque fuadebat, Part III. Capri XXX. 303 r . at ione omnibus concertationibus , conten- ^Onibus, & licigiisadicus occluderetur. Por- ? Cl >m alicui contradicendum erit, aut ake- r llls , opinioni noftra opponenda , magna id er ‘ debet cum benignitate ac dextericate, ita !L a 'terius ingenium, Sc animum, ad nobis ‘^ntiendum, cogere nolimus; ut taceam, 'hil lucrari nos, cum dure, Sc afperein hoc ^cedimus. j ^ucaIoqui(quod tantopere aprifcis eft Phi- ?' 0 phis commendatum ) non ita intelligen- p Utla eft, quafi paucis nos oporteat verbis uti, > ne multainutilia, & flipervacanea profe-. , etenim in loquendo non tam numerus, ^ ar n cjuaiitas verborum fpečtandaeft, & dute nt extremicates cavendte, nam qui fcien- in r’ feverum virum nimis fe exhiber, & (o a miiiaribus, qute in converfationibus in- l bn ntur ? colloquiis fymbolam fuam verbo- contribuere fuperciliofe detrečtat, often- c ’ jneo judicio, fe aup luis auditoribus non ^nfidere, aut eos ex arrogantia contemnere, V p 1 > autem corrtra perpetuo garrit, & jugiter ^ tba efFutit, ut aliis fua proferendi nec ocium, L c ^pus, nec commoditatem, prout vel- rj p C ’ concedat, levem fe is, & verbofum effe ^onftrar. 5c jf rripro t ) abac S. Ludovicus, ut dum plures C? c > in fectxt0 9 uis > & vel,lt confulen- > fOqu eretur jpraE f erc ,' m j n mcn f a> ne q Uam aliis 304 Introdutfionis ad vitam devotain aliis occafionem det, fufpicandt mala de *, e a duobus illis capita conferentibus profcr rl ' Quiadmenfam, inquit, bonos in ter viros & aligiud faceti & vecreativum proferre ipfum ita prof er at, ut pr&fentes omnes intellig^’ quod Ji alicujus momenti negotium fit , quod umi Jos Jčire nalit, prorfus taceat , nec de eo faciat. CAP.UT XXXI. De oblSamentis, & reereettionibus, & r m urn de licitis , & laudabilibus. rti A Nimum, quin & corpus, nonnunquart* laxemus neceffe efl,idque aliqua recf tione. S. Joannem Evangeliftam, ut C 3 * . nus de eo refert, quadam die Venator re P £0 rit, perdicem manu tenentem, & fe cutf> obledantem. Scifčicatur Venator, cur, c ^|j tanti vir eifet norninis & fanditatis, ratfl g exercitii generi tempus impenderet ? Joannes : Cur tu areum non femper ^ 'habes ? Ne, inquit ille, fi femper ten j U c gr6 curvatus maneat, de rigore, dum a , eum oporcebit, multum remittac, mi fI ° r telum contenfione emittat. Noli igi iur r {v rari, replicat Apoftolus, fi de animi & e [S - gore & attencione nonnihil remittan 1 creationis aliquantuium captando, ltC P ' \p attentius & intenfe me contemplarion^^ Vars III. Caput XXXI. 30 ? £ et n. Vitium & peccatum haud dubie eft, 1 adeo aufterus, agreftis & feverus fir, Milani ut fibi, aut aliis, recrearionem quam- c ^nque indulgere velit. Foras prodire, ambulare, facetis & jucun- ® ,s fermonibus tempus fallere, teftudinem, iUt aliud quodcunque inuficum inftrumen- pulfare, canere, venatum abire, recrea- lo bes adeo honeftae funt, ut, ad illis bene ^ te ndum, nonnifi, quae debitum omnibus rc- Us ordinem, tempus, locum, quantitatcm k °dumque prsefcribit, prudentia opus fit. Lufus, in quibus ipfum lucrum habilitati, induftriae tum corporis ,tum anirni in prae- aut compenfationem eft, uti funt lu* fJ.P 1 *®* tam minoris, quam majoris ( quam vocant) dav«, torneamentorum ad br» ntl i ^3 num 5 fcachorum, fricilli, ex feipfis ^ naj > & laudabiles recreationes funt, caven- t ^ tantum, ne quis exceftus commitlatur, in tempore, quod illis impendicur, tum P e cunia, qus exponitur lucranda , fi enim temporis illis impendacur, non jam Puus recreatio, fed mera occupatio & ftu- ^atur. Si J neque iis tam animus corpusve re- quam contra obftupefcir, & obrui- enim quinque, aut fex horis conti« ' u ^ u fcac h° rut " luferis, ab eo furgens, K.bauft us ve | u t eris, & Tpiritu defatigatus. Ul pila in lphserifterio ludere, non tam cor- U pus 306 IntroduBionis ad vitam devot ctm _ _ pus recreare eft, quam id obruere. Adh£ c » fi pretium, quod exponitur, plus nitnio % ludentium affečius illuc extra regulam abr>' piuntur, uc addam , iniquum efle, tam enot' me pretium, tam parvi momenti dexterit atl ' bus & induftriis, itaque inucilibus, uti ^ artes, & habilitaces lufuum, impendere> v applicare. Ante omnia vero cave, meaP‘|!' lothea, ne affečtum tuum his omnibus app. 1 ”’ ces : quantumvis enim honefta lit recreab 0 ' vitio cerce non caret, animum ei, & a *j e čtum applicare. Non dico, non efle inter ' dendum e lufu voluptatem capiendam f a ‘ l quin enim non foret recreatio) fed anifl 111 ^ & affedtum illi non efle adjungendum, ut Jb mirum illum impenle defideres, totam te 1 applices, & folicite anxieque erga ludendu feraris. CAPUT XXXII. De lufibus vetitis. ^ Tifus alearuna, chartarum luforiarum t ^ _J fimiles, ih quibus lucrum a cafu •> forte tnaxime dependet, non folum perici ^ fae funt recreationes, uti tripudia, verum et ,j 3 5 . fimpliciter, & in le malae, & vituperabn^ hinc legibus tam civilibus, quam Ecclej 13 - s cis vetantur. Sed quid mali, inquies> 111 p fubeft? dicam: lucrum hifce in lufibus pr & lultis ipfe: lucrum enim, quod folius effe prsemium debet, fortis nullum 4 r,lt }o prsemium merentis, eo quod minime ^obis dependeat, prsemium fadum eft. ^dhaec, lufus hi recreationis nomine vo- H r tu *"J & ad hominem recreandum adinven- “ fbnt; e j. tae ^usedam animi occupationes. An non 9ti ! ITl violenta qusedam occupatio eft, quod c °ntinua quadam attentione intenda- &extendatur, & perpetuis inquietudi- a PP r ehenfionibus, & angoribus agite- ^ ecqua? enim attentio triftior, morofior, q u S' s tetrica , & melancholica dari poteft, l^ 1 * 1 talium luforum? Hinceft, quod inter ^.^dum loqui, ridere, tuflire, nifi turbas, ^ c, gia excitari veliš, nefas (it. b e ^ en jque nullum omnino lufus gaudium ha- * lucreris , &an non gaudium hocini- non tamen fuhc recreatio, fed vio¬ li Z quum go8 IntroduUionh ad vitam devoUim _ r —. i > "" T i ~~~.*"' — --- quutn eft , cum id fine focii, & col leg* u e mno, & difplicentia haberi nequeat? in> aIfl . autem, & turpe id gaudium eft. Erg 0 , rl j t j bus hifce de caufis lufus hi veciti, & >^ lC , funt. Magnus, & Sančtus Francoruff ^ Ludovicus, cognko Gornitem Andeg3 v *j e , fem fratrem fuurn, & Dom. Gualterum^ moarfium aleis in fridllo ludere, tametfi s lečto furrexk, & vix prše infirmirate in confiftens, ufque in illorum conclave p r ° ^ pfit, arreptumque fririllum , & aleas, & 0 , pofitse pecuniat partem bonam , indigosh dus, & ftomachabundus per feneftrasin 111 ^ abjecit. Cafta, & Sanfta Matrona Sara DEO innocentiam confitens: Tu fcis, inquic, quia nunquam cum ludentibus mifo 11 CAPUT XXXIII. . De tripudiis, & aliis oblettamentis ličiti* H dem , fed periculojis. _ f C ^"''iHoreae , & tripudia natura fua, indifferentia funt : fed hoc exerci iti'’ communiter ufurpatum, valde in parten 1 g[t , propendet , & proinde periculi plenndj Quia vero nočtu, ac in tenebris, ac ci ftf' plerumque inftituuntur, hinc multa oP e e jji» nebrofa, & vitiofa facile feinfinuant, e jt* quae ex fe ipfa mali admodum fufceptib* e(1 i> Illorum caufii vigilatur in mukam ^_ P ar s lil. Caput XXXIII. _ 309 fit, uc matutinum craftini diei tempus P°ftea depereac , & DE O quis, & pictatis ^erciciis vacare non poflit. Verbo, ur di- j am , Temper ftultitia eft , diem cum nofte, J ?. erri cum tenebris, & opera fančta cum ine- j tlls commutare. Omnes, ad invidiam quo- ar nmodo, & certatim, fecum vanitacem ad ^'Pudia ferunt: ipfa autem vanitas tam evi- ^ n . s eft , ad pravos effečtus, & periculofos, dlaudabiles amores colligendos difpofitio, fi*c omnia facile fit e tripudiis griri. d ^octibi,PhiIothea,de choreis dico, quod o e fungis medicorum filii, nam ut hi fungos Phrnos nihil valere ajunt, fic ego dico , opti- fu ^P^dianon admodum eflebona: fi tamen p^S« s tibi ve rcendum fic, vide, ut bene pra:- 3 entUr > & condiantur, fi aliqua ex caufa, te fic non facile queas excufare , tripu- u a te adire oporteat, vide, ut tripudia tua 4 ^ fiot condica , & preparata. Atquomo- > Petes, illa condiam? modeftia, dignita- f ’ & bona intentione. Comede parum, & r °, ajunt Medici, loquentes de fungis, nam v an rumcunque benecofti fint, copiaeorum & virulentia eft. Parum , & raro *'ichi| C ^ a ’ ^hilothea, aliter enim fi feceris, pe- c es 0 te expones, ut eisdem affečhim appli- Po ; Fungi, tefte Plinio, cum fpongiofi, & 1 dnt, omnem, qux fibi proxima eft, in- v, °nem , & viculentiam facile atrrahunt, U 3 ut, gio, IntroduElioms ad vilam devotaM^. ut, fi ferpentibus vicini fint, illorum v er,e ( num c vicinitate recipiant. Tripudia, cl1 ‘ rese, & id genus tenebrofa , & nodlrurna c°° venticula, plerumque vkia , & peccata ali Impertinentes hce reereationes, Phi1°. ( j, ordinariepericulum includunc, devotiom 5 P rit-um diflipant, vires fpirituales ener^ 3 charicatem frigidam reddunt, & fexcen c3 ^ vorum affedtuum ger.era in anima eXClt r u- quare valde circumlpede, & fummacuiflP denria ipfas adhibeantur oportet. 0 (l Ante omnia vero, fuadent Medici, fungorum comeftionem pretiofum , & $ | )0 - rofum vinum fumatur, fic pod c ^ ore ^ S c0 p' nis, & fančfcis quibusdam utendum 0 g 5 , fiderationibus, qua?periculofas imaginat 10 ^, quas inanis inde recepta voluptas ftrisforfan imprimere poflet, diifipent, ^ pediant. Sedquibus? p rJ *. Pars lil Caput XXXIII _311 . Prima, eo iplo tempore, quo tu tripudiis ln tereras, plurirnae animae propter peccata in * r, Pudiando,&. propcer choreas Commifl'a,in- er nalibus ignibus corquebanrur. Secunda, permultiReligiofi & homines pil, 1 . e m ipfa hora cum DEC) !oquebantur; il- IUs laudes decancabanc, & pulchritudinem j 0t icemplabancur,o quam eorum tempus me- u s impenfum fuit, quam tuum! Pertia, toto illo tempore, quo tu faltafti, P® r multse animae maximis in anguftiis ex hae 1 . ta abierunt, multa tam virorum guam fce- c * na fum millia intenfiflimos in ledtis fuis ja* t j s nt * a > in valetudinariis, in plateis & compi- ]j » cru ciatus, perpeffa funt,puta podagram, te biafin,& febrim aeftuantegi. Nuilam hi in* e 0 ea, .- c ^ eu • tequiem habuere : & nuila tu X Una commiferatione tangeris ? an non co- ^° re a ^ c l uanc i 0 > uc tu iHorum inftar .j Jgaris & anguftieris tum, cum alii tripu- a bunt, ficut tu jam tripudiafti. a Quarta, Dominus DE US, Beara Virgo, ^geJi, & Sandti te tripudiantem, & faltan- Ca rr * v iderunc: quantum eheu ! illis dolorem o Jhafti 5 dum animum tuum hisce ineptiis ^ c npatum, Sc tantae inanicati intentum con- P^erunt. Q«int a : Heu miferam te ! quae tempus, p r ° , ibl commorata es, perdidifti, & ranto Plus acceffifti ad mortem. Cave, ne iiia U 4 tibi 312 Introduffionis ad vitam devotam _^ tibi illudat, neque ad fuam te citec choreatf’ in qua plančtus peccatorum, qus a d mi li j; 1 ’ tibi Tonus fidium erit, atque unicus fuffic ,et greffus ad transmigrandum e vita ad mortetf' Hic faltus eft verus mortalium tranfitus, in i&u oculi a tempore tranfitur ad asternit 3 ' tem, vel Temper beatam, vel fine fine tni‘ e ' ram. Exiguas hasce confiderationes tibi p r ^' ponere volui; Ted DEUS ipfie longe alias, quidem ejus timorem habeas, in hac o& r fione fuggeret. CAPIIT XXXIV. Qiiomodo ludere vel tripudiare licitum . U T ličite ludas , & choreas ducas, relaxandi caula Tolum, iknon ex a ^ 6 aliquo hsec exercicia fuffcipienda funt, ad parvum tempus, & non tamdiu, ut 06 tigata , & velut adobn.ua , & exhaufta lti .. digrediaris, denique admodum raro,qui efl ordinarie ea TuTeipit, reereationem ipfat** occupacionem commucabit. Sed qu a ° .j, & qua in occafione ludere, vel tripudiaf® ccbit? Tripudii, &lufus indifferentis q ul ^ occafiones & cauTse legitimse plures ^ un . c ’ a . lufiium vetitorum, rariores, ad hsec, hi - gis culpandi, & periculofiores Tune. P a . u # ut comprehendam, tune demum tripud 13 ^, lude , idque juxta conditiones, quas tib 1 ^ ^ Van lil Cap ut X XXIV. 31 3 frfipfi, cum ad honeftas, in qua ages , con- Ve rrationi acquiefcendum , & complacendum, P ru dencia, & difcretio, ut facias, tibi fuade- Ur) t : condefcenfio namque, tanquam qui- ^ charicacis furculus, res indifferentes red- ditbo nas, & periculofas, licitas; imo vero b ll s, quae aliquo modo mala: funt, malitiam ^nctn aufert. Neque hinc eft , quod lufus 0!-c * obnoxii, qui alioqui culpandi forenc, u dc culpam non habeant, fi juita condefcen- ad eos fufcipiendos nos incerdum invitet. °lupe fane mihi fuic, in vita S. CaroliBor- Iegere , illum aliquibus in rebus, in i ll 'bus a!ioqui fatis feverus erat , cum Hel- e fiis condefcendifle ; & S. Ignatium de Lo« f°‘ a > cum 1 , uc luderec invicatus ab alio eflet, a *»invicum pecenti condefcendifle. S. ve- c ^nfabetha Hungara fubinde iegitur, cum . °Pgregationibus recreationis caufa inftitucis Hereflet, lufifle, jocata efle, & cripudiafle, ^ r c i l,e fine ullo devotionis Ju* detrimenco, ^ rp haec tam p ro f unc i as j n corde ejus jecerat ICe s,ut quemadmodum fcopuli lacum Rea- ^Um cingentes, a flu&ibus identidem percuf. t ^emper crefcunt, fic devotio ejusmedias in- fiii P Qrn ,P as J & vanitates, quibus ratione ftatus tu intereffeoporteb»r,quotidieincrernen. mereC ' ’g nes ventorum fiatu ac- ^untur, & inflammantur, parvi vero ex- ^guuncur, nifi cedi per ventum ferantur. u * CA- 3*4 Intto&v&ivnis ad vitam devotam C A P U T XXXV. In magms oc(iue & parvis occajiombus effe oportet, exigua incommoda, jaduras exi!es, qua- es quotidie obveniunt, patienter tolera: nam Per parvas has occafiones , cum amore, & ^'ledione toleratas, fiet, ut cor ejus onani¬ ji 0 tis vidura, & tuas in partes plane pertra- : 0r a : haec quotidiana parva charitatis exer- Cltla i hic capicis dolor, haec odontalgia , hic c atarrhus, haec,vitri fradio, haec irrifio , haec nirothecarum , monilis, lirophioli amiflio, Parva haec incommoditas, quo orationi infte- u Sacra Communio frequentetur , fur- § etlc ii > parva illa, quae ex operibus quibus- , arr | piis publice faciendis fequitur infamia j j er >ique qusecunque parvae moleftiae, & to- e , r andi materiae, ex amore fiifceptae, & con- lc ®> divinae bonitati quam gratiffimoe funt, t quaeetiam ob hauftum unum frigidae omnis e hcicatis Oceanum fidelibus fuis promifit: & T^°niam hujusmodi occafiones fingulis pene t 0rne ntis occurrunt, optima plurimas (piri- a 'es divicias congregandiratio eft , eas bene te que ufurpare. Quando in vica S. Catharinae Senenfis tot ba Pt r Us . le 8 °> cot elevationes fpiritus, totver- * la piencia condica, nec non praedicationes quas* ji 6 IntroduBionis ad vitam devotctm_ __ quasdam ab ipla infututas, certum rnihj e ^» illam hoc contemplationis oculo fponfi fui c &‘ leftis cor vulneraffe, Sc atcraxifle, fimul etiaj 0 ex^ altera parte rmrx mihi confolationi f L)lC ' cum iegi, eam in patrls fui culina magna curt* humilitate veru vertiffe, ignem accendi“ e » cibos coxifle, panem pinfuifle , &, quseque domus minifteria infigni cum anii? 0 ' fitate, qux magnum D El amorem, Sc duf' ftionem fpirabat, obiiffe, nec minoris & cl0 parvam illam , quam vilia, & abje&a i° te ^ obfequia inftituebatmeditacionem, quaffl e3C ' ftafes, Sc rapcus, quos adeo frequentes h 3 ' buic, quique fortaflis in humilicatis, Scab) e čtionishujus compenfationem dati funt. aucem illius erat meditatio: cum patri cie 0 ^ ptseparabac, fingebat, Sc imaginabatur,fe e ° Domino , ad inftar San&a; Marthse, praep 31 " re, macrem fuam, Beatte Virginis locutn 0 tinere, Sc fratres vicem Apoftolorum: fefe excitabat ad in fpiritu omni curiat c°e* 6 ^ famulandum , Sc vilibus hifce obfequiis> minifteriis m3gna cum fuavitate animi fe 3 | g plicabat, quod hanc Domini voluntacem noffet. Ideo vero hoc exernplum hic ret ° e ’ s Philochea, uc noriš, quanti referat, a&iones noftras, quancumlibet viles, vina* illius Majeftatis obfequium legicime biceque ufurpari. ___ Pan III. Ca pat XXXV. 317 Quamobrem ribi quam podlim maxime con- u ^° > ut mulierem illam forrem, tantopere a ll1a gno Salomone deprxdicatam,imiteris; quse ^ manum, utipfeaic, ad fortia, generofa, ? fublimia mirterec, nihilominus fiia ducere, ^fufum verfare fe indignum non reputabac. fuam , inquic, mijit ad fortia, & digiti e J t{ { apprebenderunt fufum. Ad hujusergo imi- a Uonem manum mitte ad fortia, in oratio- e i medkatione, Sacramentorum frequenta- *°ue te exercendo, amorem DEI animabus F r °ximi inftillando, & bonas infpirationes, corde aliorum inferendo, denique magna, er .°ica, &magnimomend opera, juxta vo- j, a ^onem, & datum tuum obeundo, fed noli &coli tuše oblivifci, item, parvas illas it rf um ^ es virtutes exercc , quse flofculorum dtar ad crucis pedem excrefcunt, puta pau- p Um obfequia, asgrorum vifitationes, farni- * c uram , nec non opera ab eadem de- P e ndentia, & proficuam diligentiam, qusete : ,° n finet otiofam efle. lltdumhsec obibis; a genus confiderationes, quales S. Cathari- exercitiis fuis intermifcuide jam dixi,in- er mir ce re non definas. 0 Mngnae DEO ferviendi occafiones rarius c currunt, fed parvae ordinaria: funt. Porro, y 1 f u P €r Modica , f«? pausa fidelis efi, inquit Šal¬ ijo ^ er multa con ft ituetur ' Omnia ergo U£I npmine fac,& bene omniafada erunr, five 318 Introduttionis ad vitam devotam five ergo comedas, five bibas, (ive dormi 3 * five animum relaxes, (ive veru vertas, durt* modo rem tuam bene agere noriš, multu 01 apud DEUM proficies, omnia fcilieet ideoi a ' ciendo, quodDEUS ea a te fieri velic. CAPUT XXXvr. Animum cequum, & rationis duttum fequen0 habendum ejje. "VTOnnifi per rationem homines fumiiss nI ' i. 1 hilominus nimis quam rarum eft, i° v ?* nire, qui vere fine rationabiles, & rati° nl du&um fequantur, quod amor proprius ° r ' dinarie nos a rationis via Sc prasferipto a v '°' cer, infenfibilicer ad fexcenca parvarum, ^ noxiarum, injuftitiarum, & iniquitatum nera conducens; quxad inttar vulpecular^ de quibus in Canticis Termo eft, vineas d^ moliuntur, quod enim parvas fint, vix ad e reflečtitur ; quod autem numero pluritf j hinc multum inferunt damni. Qute ergo tiW hic referam, an non injuftitise quaedam fi 10 *'' Sc irrationabilitates ? Parva de caula proximum accufarnus St 'ftr* nos ipfos in magnis excufamus, čare n° 1 ^' vendere volumus, & viliflimo aliena e® 6 aliena in domo juftitiam exerceri ar in noftra mifericordiam Sc connivent** 1 ^ verba noftra bonara in partem capi volu 1 ^ ^ Pars UL Caput XXXVI _ 319 111 alterius vero excipiendis morofi, & nimis delicati fuipus, vellemus , proximus no- ls (ua cederet pretio recepto, an non autein sequius eft, ipfum ea fetvare, Sc nos °ftfam fervare pecuniam ? illi indignamur, nobis commodace no)it;annon «quius ^ e indignetur nobis,quod nos illum incomo- J^ e , Ve '* mus * ? Si ergo ad aliquod exercitium ^cimur, reliqua exercitia contemnimus, Sc * r pitnus, ac fugillamus, quidquid nobis di- P icet. Si quis ex fnferioribus nobis fic, qui P e ° n usque adeo gratiofus (it, aut erga quem .^el odium concepcrimus, quidquid demum d e ac .* c > nialam in partem accipimus, idenci- 5^ triftitia afiicimus, & Temper illius 0 p ) a re prehendimus. Econcra, fi quis nobis gfatiam aliquam fenfualem & exteriorem ^ a tus om nino facit, quin excufe- ^ s * Sune puerl aliqui, & vircuce prajditi, ^ P r °bi, quos ramen ob imperfečtionem Sc ^ e &urn aliquem corporalem parentes non 0 jj Uls oculis afpiciunt, contra funt viciofi, quos docem aliquam corporalem longe chartfli- ^abent. Omnibus in rebus divites pra:- dir mu - s P au peribus, efto necmelioris fine con- itn l ° n ' s ’ nec ma jo f e praedici virtute; quin 9ljj° eos » qui fplendidius veftiti funt, femper ^' s prsponimus. Jura noftra exigimus ex~ ^•'iutie, alios vero in exigendis fuis cupimus e re »r,iffos, Sc humanos, noftrum ipfi or- di- 3žo Introduttmiš ad vilam devotam dinem, locum , & ftatum ad amuflim ferva' mus, & alios in eo humiles, & condefce°' dentes effe cupimus, facile de proximo q ue " rimur, & neminem de nobis volumus coO' queri: quod inaliorum facimus gratiam, f elTr per nobis videtur effe multum, & magnu^’ quod alii in noftri praeftant, nulio in nun' 1 ®' ro habemus; denique fimiles turnus perd» cJ ' bus Paphlagonia; duplex cor habentibus; h 3 ' bemus namque cor benignum, lene & hu^. 3 ' num, erga nos ipfos; & alcerum durum, verum , aufterum erga proxirnum. DuP' e * quoque habemus pondus, uno eorum co^' moda noftra quam poffumus maxima P 0 °(, en' rotirate; alcera proximi, quatn maxima P fumuslevitate, ponderamus , ut nimiruit) nimium quantum deprimamus; ifta fum extollamus. Porro , ut Sacra Scrip tn1 j Ioquicur : Labia dolofa in cor de , corde . funt , id eft , duplex habent cor : & ha ’ aC j ■pondus , (k? pondus, id eft, urnim g rav6 ’ v e, emendum , & accipiendurh, & alterum ‘ & debile , ad tradendum , & vendend 11 abominatio eft coram Domino. „ In actionibus igitur tuis efto requa, fta , Philochea: colloca te temper in pr° .jj^ loco , & illum in tuo, itaque bene de ^ fenties: venditricem te fac dum emis>^ $ prricem dum vendis; ita fiet, ut iu e ' vendas, &. emas. Omnes ha; injufth 13 ^ ._ Vars Ul. Capa XXXVII. } 2i quidem funt, quod ad nullam nos refticu- donem obligenc , quod folum exigimus id, ^od nobis tx xquitate debitum eft, & com- ^odum noftrum, nec illius terminos excedi- at non propterea nos obligare definunc, Ut eas in nobis corrigamus; funt quippe no- * a bi| es rationis, & charilatis defečtus j adhsec 5 le ''a: impofturs; etenim generofe, nobili- | er » &. humane agendo, nihil omnino quis e fuo jure , & au&oricate deperdic, uti nec 5t) itno legis amante, & rationis dučtum Pa¬ tente. S$p e er g 0 cor cuum examina , Philothea, tale id fit erga proximum , quale illius 11 te e(Te velles, (i illius efles loco, in hoc dHtn vera racionabilitas confiftic : Trajanus pperator a fuis reprehenfus, quod Imperia- ^ Majeftatem familiaricate nimia &c facili Cc e(Tu vilem reddetet, refpondic. An non piseffe debeo erga fubditos, imperator, qua- 1 etTl ip£e, fi fubduus effem , habere Impera- C ° r em vellem? CAPUT XXXVII. Ds dejuU N Emo Ignorat, non effe ea, qu3e vitioTa & noxia funt, defideranda ; etenim mali ^ e( iderium reddic nos malos. Infuper tibi lua deo, Philothea, neunquamea, quce ani- X tr»X g22 Introdu&ionu ad vitam devotam ras periculofa func, defideres, uti funt tri' pudia, lufus, & alia: id genus recreatione 5 « honores, dignitaces, munia, viliones, & c ?l' ftafes : hisce enim in rebus multum perici^ vanitatis, 8c fraudis iatet. Ne defideres etia 111 ’ quae procul abfunc, Sc diftant, id eft, ea, q 0 ^ nonnifi poft multum temporis fpatium ev#** tura func: fic mulci talia defiderando, f u ° nulla cum utilitace cor defatiganc, torqu^’ & diftipanc, itaque fe in magnte inquietudj n __ periculum conjiciunc, fi juvenis aliquis 1111 penfe, antequam legitimum Sc ftatum ^ pus adveneric, aliquod obtinere munus IVI. W »J.4MIJV«- r * tleret, ad quid obfecro , ei hoc defidert u conducic ? Si mulier conjugata Religi 0 * 11 ^ velic ftatum profiteri, an non fruftrane® defiderat ? Si vicini mei pofleftionem defiderem, ancequam ipfe eam velic ven° e ^ an non tempus meum inuciliter in hoc » , derio confumo i An non quoque van* “ j- deria funt, fi, dum ceger fum, concio 0 ^ Sacrum celebrare, alios asgrocos invifer e ’ ^ alia bene valentium exercitia obire defider < quod lilo in tempore in poteftate mea &^ me fit, illa executioni mandare ? Ec ^ inutilia illa defideria ,aliorum meliorurn, fl j habere deberem, locum occupanc nimirum deliderem valde patiens, morcificatus, obediens, Sc in jmimnis & verfitacibus meis admodum placidus e ^ u6 Varslll Caput XXXVII 3 z 3 5 Ue hoc eft, quod meDEllS, tune temporis, ‘»cere vulc. Sed nos vice verfa defideria con- ^pirnus mulierum praegnantium, in autumno era fa recepcia, in vere uvas cupientium. Unde nullatenus confulere, aut probare r°. Um > ut, quisquis officio alicui aut ftatui e jam de fačto applicavit, aliud vitte genus °nfeQ;a r i impenfe defideret, quam quod con- lCl0n i & genio fuo conveniat, aut exercitia, cum ftatu & munere, quo Jam fungitur, ^compatibilia funt, hoc namque cor diflipat, P'Uttiq Ue in neceflariis esercitiis elanguidum . e vigoratum reddit. Si enim, v. g. Car- u *ianorum defiderem folitudinem, tempus ^ e Um inutiliter perdo, & hoc defiderium lo- ^ ° ccu pat ejus, quod habere debeo, offi- rtlei 3 quo Jam fungor, debice legitimeque ^RUendi: imo ne quidem vellem, ut quis tb lUS Nabere ingenium, aut exačtius judi- t j ^ ^ c . cr *^ m defideret, hxc namque defide- haK na °* a ^ unC ’ i° curn q ue occupant ejus, quod q , re S u i s q u e debet, colendifuum ingenium i alecu n q Ue demum id eft. Nollem quoque jT ls e aDEO ferviendi media defideraret,quae n habet, fed ea, quae habet, fideliter exe- ^ eretur « Loquor hic autem de defideriis, I* a didue cor lancinanc, & divexant: nam ri a antUm ad fim P lices velleitates, & rranfito- duL 0ptationes ’ nullum ex damnum creanr, mnaodo non fint frequentes, X a Ne bi* noi^ 324 Jntrodu&onu ad vitam devotani „ Ne defideres etiam cruces, ni(i in quant^ «as, quas habuifti hačtenus, patienter tum ' etenim abufus quidam eft, defiderare ma rt ^ rium, & ad injuriam aliquam fuftineno 3 fac animi non habere. Ssepenumero inim lC ‘ abfentia, & quas nunquam occurrent obj et ' & occafiones, ardenter impenfeque de(id er c te nos facit, ut ab obje&is prafentibu*' quibus, quantumlibet parvis, rnagna 0° provenire poffet utilitas, animum nom 1 divertat. In imaginatione cum Africse^jL, ftris decertamus, & de fačto nos a parvi* pentibus, in via noftra occurrentibus« P defečfca actencionis, necari permittimus- ^ g( Ne defideres etiam tentationes, nam e u5 temericas: fed, ad eas exfpečtandas, dura veniant,& expugnandas, cum iog rU animum crajpara. , ,'U Cibortlffli varietas, prtefertim fi mag n * 2t ; copia fumantur, ftomachum Temper g r3 je' &, fi is debilis fit, opprimir, Mulcisetg 0 ^^ fideriis animam tuam adimplere noli : ^ mundanis, hsec namque te penitus c ° r jitr perent; non fpiritualibus; htec quipp e c pedirent, & anxiam redderent. Cum 3 1^5 noftra purgata eft, tune a praviš hump^ijS jam libera, ingenti res Divinas ac fpi r ! c ce n' appeticu defiderat, & velut famelica, * e ^' ta exercitiorum pietatis, mortificatio 0 * 5 .^ ^ oiteati*, hunailicatis,charitatis »oratim^ ParsIII. CaputXXXVIII 325 £era fubire cupit. Bonum certe (ignum eft, .nilothea, tam bonum appetitum habere: at ^ e > num omnia, quae comedere cupis, di~ fc e rere poteris. Itaque Patris tuis fpiritualie c °nfili 0 & fuafu, tot inter defideria ea felige, *, v>uxain iuu LViiipv* ^ vav.v|uvi 10 • ^ Ue inutilibus defideriis fruendis tempus non P, er des. Non dico, aliquod bonum defide- e ^ e contemnendum j auc negligendum, * • 1 » 1 CAPUT XXXVIII. Confiliapro hommibus conjugatis. M Atrimonium Sacramentum magnum eft, ego dico in Chrifto , & in Ecclefia : ho- ^abile eft omnibus, in omnibus, & pet >ni a , id eft, in omnibus fui partibus. Omni- bus: ham & ipfie vitgincs id cum humilitate Sbietudine & anxietate nobis vivendum effeu X 3 ho- 326 Introduttionis ad vitam devatam honorarc debetu. In omnibus; asque enH* 1 fančtum eft in pauperibus, atqge divitib^' Per omnia: ejus namque origo, finis, taces , forma, & materia fančta funt. ^ hoc, Chriftianifmi feminarium , quod ram replec fidelibus, ut in Coglo numer ul ? compleac elečforum, adeo ut bonum maj* 1 " monii confervari, fummopere rerum publij^ rum incerfic: ipfum namque pmnium rivu* 0 rum ejus fons, Sc origo eft DEUS dec, uc ad omnes omnino nup Filius tia$ ejus urugenitus mvitetur, uti ad n ptiasin Cana Galiiaeae vocatusfuic: punqu? enim in illis confolationum, & benedi^V num vinum deeflec. trmna Nam quod , uc o»u, u , nonnifi in principio earum modi cU vinum habeacur, ideo eft, quod Domini 11 ftri jESll Chrifti loco invitetur Adoni* * j. Bearte Virginis loco Venus. Quisquis P ^ chros, Sc maculofos habere vult agno5> čuti Jacob, ovium, cum ad coeundum c ^ e . veniunt, afpečtui diverfi coloris virgas f rat, necpffe eft: fic , qui felicem fr,at j 1 nio fucceftiim, & eventum habere def[d e . Sacramenti hujus fan&itacem, & dig°i , fuis in nupciis prte oculis habere deberet- adeo non hodie ea prte oculis habeturj v iismilledilTolutiones, in recreationibus* viviis, & fermonibus, committanrur, a } Q p. rum minirne fit, fi affedius ejus deindei" dinati, & diflbluci fine. Van IIL Caput XXXVIII _ w Ante omnia autem conjugatos adhortor, tnutuum amorem, quem Spiritus San&us JjSacra Scriptura ufque adeo ipfis inculcar, ^ comrnendac, colanc : nihil eft, o conju- fi quis vobis dicac: nacurali amore invi- p en ? diligete; nam, & turtures conjugati id 5 Cl Unc : utinec fi quis diceret, hutnano quo- ^ amore vos mutuo amate, cum & Eth- hunc amorem habuerint: fed, prceeunte { 'bi magno Apoftolo vobis dico: Viri diligi- „ Uzores veftras , Jkut & Chriftus dilexit Eccle- > & vice verfa: Uxores di ligi te maritos ve- f ? ? > Jkut E-cclejia fuum Salvatorem. D E U S j.g 1 '"’ t i u ' Evam ad primum generis noftri pa- iu& teiTl Adamum adduxit, eamque illi in con- dedič. DEUS' quoque eft, chariftimi, a . cru . m rnatrimonii veftri vinculum ac no- (1 J 11 'nvifibili manu fua convinxic, & unum čtifr aV * C a * ceri ’ cur ergo amore quodam fan- bmo , facerrimo , ac diviniftimo invicem p C .°niple(ftimini? luh r mU - S amor ‘ s hujus effečtus eft indiffo- tj s ' 1 Sa nimorumveftrorumnexus, fiduoabie- ipf ru ^ a glucine conglutinentur, dummodo t)av m P urum Et, nnio amborum adeo erit te« e Q .» uc aliis in locis prias ea diffindas, quam di v 'n l° co » ' n ^ uo g Ju wne combinaca funt, p r - e '* a s. DEUS porro virum fccmin® pro- illo°/ Uo fan B uine conjungit, qnare unio hxc rum adeo indiflolubilis.eft, ut prius anima X 4 ■' « 328 lntroduttiom ad vilam devot am _ . % corpore alterutrius divellenda (it, ac Tepf' randa, quam vir a conjuge, Hsc autetn un>° non tam de corpore, quam de animo, ^ čtu, & amore intelligenda eft. Alcer amoris hujus effečtus eft inviolap 1 ' lis utrinque fides: ligilla prifcorum annu* 1 » qui in digitis geftabantur ( uti etiam e Sa cr Scriptura eruere poflumus) infculpta Hanc autem ceremoniam vulgo in nuptiis 3 ^ hiberi folitam, fatis oftendic. Ecclefia que per Sacerdotem annulum benedicic, que viro primum tradens, cor illius hoC^j cramento fe velut obfignare, & figillare 0 clarat, ut nullius alterius foeminae nomeo 3 amor ipfum exinde ingredi poflir , tj 11301 ™, nimirum vivet illa, qua; illi jam datur. > in de fponfus annulum fponfae digico i° ut illa quoque difcat, & intelligat, a nuj unquam viri amore, & affečtu animurn t u > occupari debere , quamdiu is fuperdes e quem Dominus hic illi maricum tradit. ,, t Tertius matrimonii fruftus, eft leg d-* jj prolis procreatio, & educatio. Magnusb 5 dubie , conjuges, vobiseft honor, animas, qute illi in omnem ascernicacem b , dicere , & laudare queant, mulciplic are 0 > lens, tam digni operiš vos faciat coop er " ^ res, dum nimirum corpora producitis, ,n ^ lile dein animas, easdem creando , velut' tas quasdam codeftes infundic, ud eas r Par s lil Caput XXXVIII. _ 329 * a creat, dum illas corporibus primum in- ‘Undit. Icaque, o conjuges ! tenero, conftanre, ^ cordiali quodamamoreuxoresveftrascom- PlctHmini, hinc, prima foemina e primi viri ^°fta, qute cordi proxima eft, edudla eft, ut ls cordialiter, & ten ere ipiam diligerer. Uxo- ergo veftrarum defe&us, & infirmitates, tarn corporales, quam fpiricuales, nullam in ^°bis averfionem, aut defpeftum caufare de- at potius adbenignaro, & amoroiam Sandam compaffionem vosprovocare, quod EUS eas fecerit tales, ut cum a vobis de- P e ndere debeant, majorem idcirco erga vos onorem, & venerationem concipiant, ka¬ li 6 v °s_eas habeacis in focias, ut tamen illa- p m p a pita (kis, & fuperiores. Vos quoque ^pnunae, viros, quos DEUS vobis configna- tenere, & cordialiter, amore ramen quo- ^ a rn reverentiali, quique veneratione plenus y» diligite, hinc profe&o eos DELIŠ crea- fexus aninaofioris , & praedominantioris, e mulierem viriquandam efle dependentiam, t) S offibus, & čarnem de čarne ejus, nec e quadam illius colta produci, ac de fub j r 3chiis ejus educi voiuit, ut oftenderet, il- ^ 2 } fub mariti manu , direčtione, & imperio c debere. Elane porro fubječlionem Sacra ctiptura paflim , quam impenfi(H me vo bis 0ai mendnc, nihilominus fuavem , & tolera- ^ 5 bilem 3 3° htro&u&iom cul viumdevotm bilem eam vobis faciens, dum non folum pit, ut ex amore quodam iis obediatis? - voluntati ipforum vos accommodetis, fed m a ' ricis veftris eriam injungit, ut magna cu^ dile&ione, tenericudine, & benignitate eserceant. Viri , ait S. Petrus, cobabitateF cmdum fcientiam difcretionis uxoribus veft rlS ’ guafi infirmiori vafculo muliebri impertientes norem. Sed durp vos ad reciprocum , quern alteri debetis, amorem adauge-ndum exb^ tor, cavete, ne is in zelotypiam aliquam feat, faepe namquefic,ut quemadmodum mis delicatiori , & maturiori p.omo inna> c ^ tur, ita, & ardentiori, & vehementiori jugarorum amori innafcacur zdotypia , °°!. , tamen iiibftantiam deftruit, <3t corrumP*j’ etenimlites, jurgia, diflenfiones, & div 01 '. 1 paulatim progenerat. Cerce ihi zelotypi a cum non habet, ubiamicicia fuper veram * tutem reciproce, & ab utraque parte vii" fbnd*' ta eft ; unde ea certiftimum amoris modo fenfualis, crafft, & circa obječtum, quo virtutem debilem, inconftantem, & „ fidentite obnoxiam habicare invenit, ver ^ tis (ignutn eft. Etenim amiciriam, anl0 ^ e p per zelotypiam oftendere , & rmgnificare > Is, ftolida amicitisE oftentatio eft; nam typia magnitudinis, & quantiratis quidem a cici* fignum, & nota eft, (ed non bonK ouri' Van l il Caput XXXVIII. 33 i Puritatis, & perfe&ionis ejusdem : cum ami- c ‘tiae perfedio quandam de rei amatae vircute ^rtitudinem , zelocypia vero ineerutudinem P r *fupponar. Vultjsne, viri, uxqres vobis fidelcs effe? ■jdelitatis iis exemplo praelucete. Quanam aic ^ re gorius Nazianzenus, fronte pudicitiam ^vtibus veflris exigitis , fi ipjimet impudiciti£ la ~ . \nquinati jitis ? quomodo ab illis requiritis , quod l Pfi s non datis ? eas caftas vultis , caftos vos erga mas exhibete ; & ut S. Paulus ait : Ut fciat * nu fqtiif ( jue vas fuum poffidere in faittificatione. At J 1 vos contra dijjolutionis cxemplo eis pr£eatis, mi - * Utn non eft, ji ex illarum lajcivia infamiam reje - , vos vero mulieres , quarum honor eft cum r l dicitia , & boneftate infeparabiliter copjunBus, 0n orem veftrum impenfe cuftodite, nolite permitte- \ e ’ u t fam£ veftr£ nitori dijjolutio quasdam nebu * So ffundat. Omnes, & quilibet etiam mir ,'nius, infultus tibi fufpečti fint, neque ul- a di tibi procationem amorosamque compel- ^ionem a quoquam fieri finico, quifqui$ P^lchritudinem, & dotes corppris tui lauch- er ic , fufpe&us tibieffedebet, nam quimer- aliquam dilaudat, quam emere fibi ne- ut plurimum ad eam diripiendam maxi- bi e ter Cl tentatur. At fi quis dum te laudac, pr$. ^re a de marito tuo finiftreSoquitur, eumque ^primit, fummopere te offendit: certum ^ ui Ppe eft, eum non folttm ce velle perdere, Ted 3 32 Ihtroduclionis ad vltam dcvotam fed jam uc media ex parce perditam reputare- curn media conventionis, & ftipulationis p ar, cum lecundo negotiatore jam tum inica dum prioris naufea concipitur. Mulieres n« 5 ' bilestam prifc*, quam modem*, auribus fe 1 * margaritas a 1 iquot appendere folenc, quod e)C mum* illarum collidonis fenfu aliquam> uC ferifeic Plinius, voluptatem caperent. Eg°_’ vero novi, magnum DEI amicum Ifaac if> 3 ^ res aureas, ut pr imaš amoris fui arrhas* pignora, caft* Rebecc* mififfe : unde & P ef' verifimile fic, ornamentum hoc myfticutfl fe, & declarare, primum, quod ab uxore' habere maritus debet, & uxor ei fidelj^ i indemne confervare, effe aurem , ut n u * fermo vel garritus ftreperus eam ingredfe 1 £ fed folum dulcis, & amabilis caftoruna» ^ pudicorum verborum, quse orientales E?® gelii margaritse funt, fonitus , & colj 1 . Semperquippe meminerimus oportet, a°, ir par aures, uti corpora per os, intoxicari- Amor& fidelitaSjCum fimul inceduntv 2 • per familiaritatem, & confid v entiam P r °^ gnunt: unde fančtos & fandas conjug cS ’ ^ ciprocis benevolentiis & blandimcntis E 1 '' conjugiis ufos legimus, benevolentiis 't c& . rofis quidem, fed caftis; teneris, fed 11 j, ris. Sic Ifaac, & Rebecca, caftiffinUJ 1 ® fcorum conjugum par, vili lunr per E en 5 ‘ ita invicem jocari, & colludere, ut elto.j __ Var s lil. Caput XXXVIII. 33 $ inhonefti fubeftet, jnde ramen Ahimelech »acile per(pexeric, non pofle hunc lufurn nili c °njugum effe. MagnusRex Ludovicus, tam er ga čarnem fuam rigidus, quam in amore er 8 a conjugem tener, pene reprehenfionem S^orundam incurrit; quod hisce in blanditiis pnjugalibus nimius videretur; efto revera a udari potius mereatur: quod anitnum fuum ^artialem & generofum, ad minuta haec ob- ^quia & officia, ad conjugalis amoris con- erv ationem neee{faria,fciret demirtere: efto er ‘irn parva hsec pura: & fincera amicitia: fi- animos invicem non colligenc, & vin- ^ ant i illos tamen propius accedere faciunt, , ftiaviflime ad mutuam converfationem co- er >dam eosdem difponunt. S. Monica cum filium fuum Auguftinum tero geftaret, fepius renovatis oblationibus, Religioni Chriftiana:, & gloriae Divinas b(equio dedicabat; uti id ipfemet teftatur, I ' Cer >s: quod jam tum in utero matris agens s a, err> pEl deguftarit. Difcant hinc jmulieres hriftian*, ventris fui fručtiis, etiam anto» HUam in lucern edantur, Divinos Majeftati of~ erre : DEUS enim, qui cordis humiljs & °luntarii oblationes gracanter admittit, bo~ °s matrum eo in tempore affečlus ut pluri- exaudic, nec rejicit. Teftes rei huius abe o Samuelem Prophetam, San&um Tho- ^ at n Aquinatem, Sandam Agdream Pefulen- fem, 3 34 Introduttionh ad vltam devotcim _^ iem , & plures alios. Sandi Bernardi mate r > tali filio digna mater, fiiios Fuos recens nato 5 in manus accipiens, Chrifto Domino offd e ? bat^ indeque eos aiiquo cum irefpedu, veDd quid Sacro-Sandum, fibique a DEO contf 6 ' ditum, diligebat • qtiod adeo ei bene fuccej' fit, ut feptem quas habuit proles* ad un^ omnes Sanda; fuerint. Poftquam vero ", jam in lucern editi funt, & uti ratione i° c *’ piunt, patentes curare quam maxime deb^ ut DFI timorem animis ipforum inftill^' Egregie & ardencet munus hocSanda il^ gina Blanca, erga filium fuum Ludovic 0 ^’ Sandum Francorum Regem exercuic, namque ei dixit: Malim te, fili charijjimc, atl ■ tjculos meos animam agentem , exfpirantetf v dere , quam vel v.mrn mortale peccatum cornn0^ tem } quod matris votum ita fandi bujus animo infeulptum manfit, ut ficut ipft P° ^ retulit, omnibus vit« fu« diebus ipf UItl v* mente habueric, & nulla non die iibi rC ^.M fentarit —- nr,er ientant , quam maximam poterac , op fc dans; ut Divihum hoc docUmencum eX ® p tioni mandarec. Stirpes & generaciorjes . ^ go domus vocantur, quin & Hebr«i »P* { filiorum procreationem , domorum ^dificationem. Hoc quippe in fenfu d* 5 eft ? obftetriclbus iEgypri Dominum «dificaffe : ut hinc pateat, bonatn do , gj) non tam fieri, dura raulc« opes tetnp° r g _ Parslll. Capi XXXVIII. 33; ^ mundanse in ea.m per fas & nefas inferun- t V r i quam, dum proles in D El timore & Vl >‘Cutibus inftituuntur. Qua in re nuili parcendum eft moleftiae, nul lis laboribus, *cum liberi parentum (int ^orona & honeftamentum. Sic tanto fervo- & conftantia S. Monica pravas S. Auguftini ‘ II fui inclinationes & pafliones oppugnavit, £ cum illum terra marique confedfata effet, p^Itum illum felicius lacrymarum fuarum fi- llJ w > pe r anima illius converfionem, effe- , eric j quam is per corporis generarionem, ^ims Tur fili us exftitiffet. Mulieribus Apoftolus curam rei domeftica: domus velut in fortcm diftribuit: unde v - l > Sc non fine veritate, putant, illarum t(Ta tllCetn uciliorem <$c frudfcuofiorem e > quam maritorum; qui cum tam ordina- ^ dotni & inter domefticos non agant, bine ^ """i facile eos ad virtutem queunt infor- Hucergo refpicereSalomonem fuisin tam facile eos ad virtutem queunt infor- ^ a fe. Hucergo refpicereSalomonem fuisin . t '°verbiis puto, dum univerfae familite bo- J * 1 * 1 & incolumitatem, a mulieris illius for- ri s > quam depingit, cura & induftria depen- ^ oBendic: . baac, videns uxorem fuam Rebeccam fte. effe, Dominum pro illa oravit, ut in c ie nefi legimus; aut, juxta genuinam Hebrai- i|.. rut1n verborum fignificationem ex oppolito lUs Dominum deprecatus eft, quod hsc ex una, L 3 3 6 Intmhftionis ad vitam devotain una, ille ex alia oratorij parte orareot, uod® etiara oratio marki hoc modo inftituta, 3 Domino fuit exaudita. lila ergo maxima , utiliftima mariti & uxoris unio & commufi' catio eft, quae circa fančiam devotionem ve r ' facur,cui ad invidiam & certatim pro fe q ulS ' que incumbere debet. Quidam funt fru^ ut mala cotonea, qui ob fucci cruditatei« ^ afperitatem palato defipiunt, nifi faccaro c^‘ diantur: alii contra ob tenericudinem & litiem confervari nequeunt, nifi eodem 111 % do faccaro quoque condiantur, uti cera& tnala Armenia. Sic uxores velle debent, conjuges fui devotionis faccaro condiatt^' etenim vir devotione carens, animal a u . j rum, afperum, & immite eft; fic & ex oppofico optare, uc uxores fuse dev? fint; mulier enim fine devotione rn a5Jl j a „ fragilis, & evidenti a virtucis exercitio P ,j ? ne excidendi, aut faltem in eo elang« e ^,v periculo obnoxia eft : Apoftolus #k» rum infidelem, per mulierem fidelem* $ yj, ce verfa uxorem infidelem, per fideleff j, rum fančtificari. Nam in ardo hoc , monii vinculo, alter alterum facile ad vl ^ tem colendam poteft allicere. EcqU^ . j g j henediftio eft, quando vir, & fcemina d in vicem in vero Domini timore famft 1 ^"^- Csterum ica fefe invicem tolerare, perfečtiones mutuas fuftinere debent, 0 ^ Par s Ul Caput XXXIX. 33 7 S u 3m arnbo fimuf pariter irafci debeant, uc inter eos diftenfio , & jurgium appareac. non mellificanc in loco, in quo vocum, ? Zamoriš fic repercoftio , & reduplicatio, ' c nec S. Spiricus habitare vult in domo, in p Ua )'nrgia, concercationes, & clamorum al- er cacionumque redupiicationes aadire eft. • Gregorius Nazianzcnus aučtor eft, con- j. Racos fuo tempore, anniverfario nuptiarum j Ua futndie recurrente, eum feftum egifle, vel- erj a certe, idem mos, & noftra scate irnro- ^^cerecur, dummodo nullo cum mundano- ^ » & lenfualium recreatlonum apparatu; , e .^ > ut conjuges confeflione peccatorum eo j, 1 ® inftituta, & Sacris Eucharifti* epulis re- fervencius, & impenfius folito, ma- , lrt H)nii lui fucceftum DEO commendarenc, j. 0r) a ejus per reciprocum amorem, & fide- j, ate m in dies magis, fančHficandi, propofita |^ n °vando , & in Domino , (piritu novo ve- a 1 a ccepto, refpirando , ad vocationis, & tat Us fui onera fupporcanda. CAPUT XXXIX. tbori conjugalh bonejlate, & puntate . PHorus conjugalis, uc Apoftolus aic, im* j ^aculatus fit oportet, id eft, ab omni ^Pudicicia, & aliis profanis fordibus liber. Rde eciam Ssin&um Matrimonium pnino in Y ter- 338 Introduclioms ad vitarn devotam terreftri paradifo, ubi usque ad id temp uS nulla unquam concupifcenti* fuerar diflob 1 ' tio, nec quid inhoneftum, fuit infticutuffl* Eft inter volupcates foedas & infames, aC ' que eas, quas e cibo percipiuntur, qu*d arn fimilicudo, ambo namque refpiciunt, & fp e ' dant čarnem, efto prim* ob brutalem fa atI1 vehemenriam,fimpliciter carnales vocicent ur ’ Quod ergo de illis dicere nefas eft, inteliig e ' tur per id , quod dicam de his. Primo : Comeftio ad corporum & hot* 11 num confervationem eft inftituta, P° rr ^ ficuti ad corpus nutriendum & confervand u ^ duntaxac comedere, res bona, Panda, & Pf*. cepta eft : fic, quod in macrimonio ad lis procreationem, & hominum multip‘ ,C g £ tionem requiritur, laudabile cumprimis> fandum eft, hic enim pfimarius nupti arU finis eft. a Secundo: Summe juftum, & honefturtj^’ comedere non folum ad vicam confervap^ 3 ^ fed & ad mutu* converfationis, amiciti#’^ condefcendentise, quam alter alteri debe 1 * 1 ’ confervationem: ita reciproca & legitima P tium in fando matrimonio fatisfadio aS-*- lo debicum vocatur, fed debitum fr? ? $ gnan Sj & magnum, ut neutri parti 1 lCl r velic e(Te, ab eo fe excufare, aut id recU ;ii s; fine libero & voluntario confenfu _alce r r ci- imo ne quidem propcer ipfa devocionis eX ^ 3 hm UL Ci^m XXXIX. 339 fia (quo fpe&ac id, quod fupra in Capite de Sanda Communione hujus occafione dixi) bc eat, quanco ergo minus faseft, id recufare, °b cervicofas quasdam & imaginarias virtu- tl >m prscenfiones, aut ob indignationem ali- 'lHam, aut averfionem? Tercio: Sicut, qui ob mutu* converfatio- ^is, & focietacis confervandae debitum come- ^nc, libere, & non velut coadi comedere ^ e benc, imo vero appetitum fuum erga ci- teftari etiam conari: ita quoque debi- conjugale fideliter, libereque Temper red- ^ e ndum eft, & perinde, ac fi certa fobolis ^ocreandac fpes eflec, efto certa quadam de Ca uf a tališ fpes non affulgeat. . Quarto : Comedere non quidem ob duas 1|1: *s, quas dixi, rationes,fed duncaxat ad ap- j^titui fatisfaciendum, tolerabile quidem eft, p permiflum, non tamen laudabile, etenim °'a appeticus fenfualis delečtatio fufficiens f b )edlum non eft ad opus aliquod faciendum ' a udabile, fufficic, fi fit tolerabile. f Quinto : Comedere non e folo appetitu, le d per exceffum, inordinate, & iromodera- in fe eo magis, aut minus, vituperabile e 'S quo exceffus major, aut minor eft. ,Sexto : Exceflus, qui in comedendo cotn- j^ttitur, non folutn m nimia ciborum con- lltic copia, & quancicate , verum etiam in 0t *iedendi modo, & methodo* Mirum cer- Y a te 34 ° Introduttionis ad vitem devotam te eft, chariflima Philothea, mel, quod ap* bus adeo proprium, St falutare eft, iis tarnef 1 tam noxium efle poffe, ut eas fubinde morbidas reddat , quando nimirum in v f‘ plus sequo ex eo comedunc. Siquidem alvi fluxum concrahtinc, & aliquando eti3 fine ulla evadendi fpe moriuntur : qua DCl * v, g antrorfum capiti, & alismel adhaereic 1 ‘ Certe conjugale commercium , quod in I e * fančtum , juftum , laudabile, & reipubi ,c . adeo falutare eft, aliquo tamen in cafu p er ^ ninHim P fr tnfiim c • i n fr*rrJ i im & ali' li' ciofum eft ipfum exerc»ncibus: interdum animas ipforum valde tegras per peccatum quod veniale reddic, quod per excefTufl 1 ^ quem contingic; aliqu3ndo vero per m ° tX . ^ plane eas emori facit, quod lic, cum, c 3 li1 j 0 , fobolis produ&ionem confticutus eft ° r ut violatur, & perverticur, quo inealii? P!.^, magis, aut minus, ab hoc ordine reced* ^ peccata magis, aut minus execrabilia femper morralia. Nam quoniam liber^r procreatio primus , & proprius matrl f 1 e o> ; hinc nunquam ličite quis $ requirft, ordine recedere P.® e0 s, efto ob alium quempiam cafum, & acC o I r . uti eft finis eft quem illa tun c quidem illa effetbm haberenequeatr ftc, dum aucftcrilicas, auc qu* jam t im^|- C, °’ produaione m> auc generacij unr \ .-His enim in cafibus ipfa c( ? r (L m mixtio nihilominus poceft eft® ^ Pan III Caput XXXIX. 34 * •*»—- ,___L-----—_ & fančta; dummodo debiras generationis re* gulas fequarur; cum nullum accidens, aut ca- fus legi , quam principalis matrimonii fims bnpofuic, prasjudicare poflic. Sane infame, & execrandum fadium Onan in fuo lnarrimo- bio ( liti Genefeos cap. 38. narratur) in oca- Domini abominabilefuit. Ec licet quidam ^tacis noftne hscrecici, Cynicis ( de quibus S- Hieronymus in commentario in Epiftolam Pauli adEpkefios Ioquitur)longe impuden- l iores, & magis culpandi, docere tentarint, Onan folum ob perverfarn , quam in eo in a&u. Jiabebat, intentionem Domino difplicuiffe, 'onge tamen aliter Sacra Scriptura loquicur, ( iiffertequeaflerit, ipfum, quod faciebac, opus c °ram DEO abominabile, & deccftabile fuiffe. Septimo : Parafitici, vilis» abje&i , & in~ tap nis animi indicium eft, ance prandii tem« Pns de cibo, & efcis cogitare, maj us etiam, *nmpto jam cibo, deleftatione illa, qus ex ®)bs comeftione percepta eit , minulim fe ob« ' e čtare, videlicet de ea aut loquendo , aut co- 8'tando, & fpiritum fuum in tnemoria, & j’ e cordatione voluptacis ejus, quce e buccel- * ar um fingularum in ftomachum trajeSiione ^bita eft, volutando, quemadmodurn faciunt, 8ni ante prandium animum defigunt in veru, ^ a prandio jugiter lancibusafti gunt: digni qui in famulos culinarios afirmantor, utait Apoftolus, DEUS venter e ji. Y 3 Viri 342 Introduttionis ad vitam devotam Viri vero cordati, & honefti, non ante menfa cogitant, quam dum ei aflident, & poft cibum fumptum manus fimul, & os ab' juunt, uteorum, quce comederunc, nu!l u01 exinde amplius guftum, faporem, aut od°' rem habeant. Elephantus vaftum quide fI ’ animaleft, fed inter omnia vivere in t e ^ 1 digniflimum, & prudentiflimum. Hone^ tis illius quoddam hic tibi argumenturri) jfignum commemorare volo, faeminam fr 3 nunquam mutac, auc aliam affumic, & q u3 ‘ delegit , cenerrime diligit, cutn qua ta tI,6 g nonnifi fingulis trienniis copulatur , nonnifi quinque diebus, & tune tam occ u ‘ c ^ nunquam ut ab ullo eo in ačtu fit depreh^ fus. Sed fexto die faepe vifus eft, quo omnia profluentem aliquam adit , in ea °i točo corpore abluto, non ante ad focios e phantos redire vu!r, quam fit aqua p url tus, & velutluftratus. An non hx eg & honeft-je hujus belluac condiciones & tjuibus conjugacos docet, affečtus fuoS '. Q , fualicatibqs, & volupcatibus, quas pro ne ftatus fui exercuerint, non afEgere j ^ poft eas animum , cor, & affe&um ab i |S uC luere , feque quam citiflime expurga re > . Q , deinde cum omni fpiritus libertate alia V^ gr ra, &. fublimiora opera exerceant. Hp c ro in confilio perfečta excellentis iH[ uS čtrinie, quam S. Paulus Corinthiis tradic> P Pan lil Caput XL 343 *«s confiftit: Tempus , inquit, breve efi, reliqu~ *w eft, ut, qui babent uxores , tanquam mn ba- hntes jint. Nam is, fecundum S. Gregorij ^cntem, uxorem habet tanquam non habens, ita confolationes corporales, & volupta- le s ex illa percipic, uc propterea nullum in *piritualibus fuisexercitiis impedimentum fen- tiat. Quod autem de virodicitur, de uxore Pariter venit incelligendum. Et qni utuntur °oc mundo , ait idem Apoftolus , Jint tanquam utantur. Omnes ergo mundo, pro voca- ^one fua quisque utantur, fed ita, ut affe- $um fuum ei non affigant, fed tam liberi, & e *pediti ad DEO ferviendum fint, tanquam fi e ° penitus non uterentur. Errac, inquit S. ^guftinus, homo graviffime, dum rebus iis r . u i vult, quibus folummodo debet uti, & iis '[ice verfa uti, quibus debet frui. Rebus P'titualibus debemus frui, corporalibus vero ^tum uti, quarumcum ufum in meram frui- j!°nem convertimus, anima noftra rationabi- ! s >n brutalem quoque, & beftialem conver- tlc Ur. Čredo autem omnia, quae dicere de- ^everam , me dixifle, & ea, qute dicere no. e * ) am, non dicendo fatis expofuiffe. CAPUT XL. Monita pro 'Viduis. APoftolus Pauius in Timothei fui perfona omnes Epifcopos docet, quomodo cum Y 4 vi 344 Introchtffionu ad vitam devotam vidri is agerc deb^ant, dicens : Viduas honofh qu£ vere vidu£ funt. Lit autem vere viduaCjU* 2 ' piam fir, hae conditiones necefTame funt. . Prima : Lic vidua non folurn fit corpo^’ fed & animo, fcilicet uc inviolabile prog 0 * 1 ' tam conceperit, in caftae viduicacis ftacio° s ad finem usque vitaj perfeverandi. Vi^ ua2 enim, quse in vidaicate fua aliquam renubfl' di occafionem exfpe£tant, non aiiter a vl t rl funt, quam quod carnali commercio de _ careant, feparata;; at, quantum ad volu 13 ** tem & animum, jam tum cum iis conju n °, lune; fi vero vere vidua, ut fe in viduit^ fu«e ftatu confirmet, voto concepto fuiu 11 ^ j, corpus & caftitacem offerre velir, in(ig ne duitati fu* addet decus & ornamencutn, l uU que propofitum & rdblutionem quain me aflecnrabic, videns namque, emiiT° 1 voto, illicitum fibi e(Te caftitatem nifi coslo veiit excidete, ita fui propofid \ e ^ s quendi ftudiofa eric,‘ & avida, uc n« l P a d quidem tnatrimomi ineundi cogkacionc 5 ' momentom, fuo in cordc fedem fig e y 3 li- miffura fit; adeo, utraerum hoc vocuro . dum ouoddam inter animam ipfius, & 0 propofico ipfius adverlantes machinacion ^ molimina obječtum fic propugnacuium- -^is ne vocum hoc viduse Chriftianae, cump .jj e confulic S. Auguftinus, atque adeo vet* r 1 Dottor Origenes eciam longius pr 0 g re ^ te „ 345 Pars III. Caput XI. e tenim mulieribws conjugatis conluiit, ut fi force marki ance jpfos demoriantur, ad vi- dualem cafliracem voto le obllgent, cc defti- n ent, quo medias inter fenfuales delečlatio- nes, quibus in marrimonio (uo gaudebunt, fiihilominus caftae viduitaris raeritum, per an- ticipacam hanc promiflionem & votuin, per- cipere valeant. Voturn, ačliones quoiibet mtuitu & caufa illius fa&as, DEO longe red- dic acceptiores, animum ad ea$ exequendas corrobotat, & non folum opera, qute bona: noftr* voluntatis velut fruitus funt, DEO dac > fed ipfam etiam voJuntatem, qu£ ope- rurr > noftrorum quodammodo arbor eft, ei- detn offert, & dedicac. Per fimplicem cafti- c 3tcm corpus noftrum DEO quodamrnodo coffimodato damus, quod libercacenr ipli no- , ls ietineanvus, ipfurn aliquando curri Jubue- fenfualibus delačVationibus fubjicier.di: at P e r caftiratis vorum, abfolute & irrevoctbi- ei ipfurn dedicamus, nuilam penitus no- “is promiflionis illius revocandse poteftatern ^ libertatem retinenres ; icaque quam teli- c *fllme fervos nos facimus illius, cui fervir« *y>elius eft, quam univerfi mundi regna poffi- dere. Porro, licuti duorum horum illuftriurn Virorum confilia maximopere probo, ita quo- ^ue deliderarem, ut anim«, qux tam erunt “eatse, ut ea velint fequi, prudenter, fančte, ‘°Ude id facianc, poftquarn fcilicec animi lui Y 5 p e- 34 6 Introdittlionis ad vitam (kvotam potenriam & vires bene esaminarint, D lVl ' nam opem per preces implorarinc, & corda* tum devfotutpque aliquem diredtorem coflUi* luerint, ica namque majore cum utiiirate $ fručtu omnia peragentur. Secunda : Requirkur pmerea, ut h%c & cundarum nuptiarum repudiacio fiat pure ^ fincere, quo omr.es affedtus fuos majore puntate in D E U M transferat, & cor omni ex parte cum Divinae Majeftatis cor° conjungat, fi enim ideo folum in viduir^ 6 vidua manere velit, ut liberos opulencos r ed dat; aut ex alio quopiam mundano int ulC . Uf Jaudem forfan hinc apud homines habe^f’ Ted non apud Dominum : cum apud eum n ^ hil veram habere laudem poflit, quam 9 110 propter DEUM fufcipicur, Tertia: Praeterea necefle eft, ut vidua, vere vidua fit, a dele&ationibus profan* 5 fequeftrata, & yoluntarie iis careat. ' qu£ in deliciis eft, jnquic Apoftolus, vivens tua efi. Velle effe viduam, & gaudere ab 3 amari, procari, & compejlari per illeceb fas inepcias: phoreis, tripiidiis, epulis efte; odoramenta, ornamenta, & eleg an affečtatas confečtgri; eft elTe viduam, c ^ pore quidem viventem, fed mortuam animam. Quid intereft, obfecro, aIi ' n -(it fignium domus Adonidis & amoris pr°^ an c 0 , ex amiculis albis in modum pennarum P? ratis, 347 Pan III. Ca put XL. fatis, an e velo crifpato, retis ad inftar, cir- cum vultum extenfo cotnpofltum? cum fepe niger color, majori cum vanitate albo fuper- addatur, quo hic magis appareat. Viduaergo, 9'aod experca alias, quo fcemina: viris modo placere poflinc, co pericu|ofiores in animos jllorum illecebras, & illicia jacic. Qu® ergo in vanis, & ftolidis hifce deliciis vivitvidua, vivens mortuaefl , & aliud, fi proprie loquive- Hmus , non eft quam quoddam viduitatis idolum. Picitur in canticis : Tempus putationis adve - , V°x turturis audita eft in terra noftra. Mun- danas fuperfluitates relčindat oporcet is, qui Pie in Chrifto vivere deliderat, Ted jmprimis Psfciftio, & amputacio h®c neceffaria eft ei» S 0 ® vere vidna eft, qu® cafta turturis ricu, j pariti fui amiflionem, & mortem adhuc de- , , gemit, & plorat. Cum Noemi e Moab ,n Bethlehem redirec, fceminae cjvitatis, quae ® ar n initio cum primum macrimonio jun&a inerat, cognoverant, ea vifa dicebant ad in¬ dicem: H&ccine eft illa Noemi ? quibus illa re- P°dit ; ne vocetis me Noemi , id eft pulcbram> vhoc enim vox Noemi fignificat) Jed vocate Mara , id eft amaram , quia amaritudine val- ° e feplevit me Omnipotens ; quod dicebat ideo, ^od conjux , & compar ipfius jam dertior- tu ns effet. Sic quoque vidua devota, nun- ^ Ua m aut pulchra, aut gratiofa vocari habe- rive 34 « Introduffionis ad vitam devotam rive vult , fed effe contenta, quod D E ^ ipfam effe vult, id eft, humilis, & abječU 1,1 oculis fuis./ jf Lampades quarum oleum aromadcurn el ' dum exftinguitur earum flamma, longe g ra ' tiorem naribus halitum emittunt: fic vidu^J quaruni amor in conjugio purus fuit, luaVi^ ris virtutis caftimonia: fragrantiam tum 6 * halant, cum ipfarum lumen, id eft,scon) 11 *’ per mortesn exftin&um eft. Maritum, in vivis eft, amare, fatis commune eft ‘ oi: . feeminas, Ted eum ica amare, ut illo dern° tuo, nulium alium cjuajrant , aut fečle nt: amor eft, qui nonnifi veras viduas co,P c ^ nat. In DEO fperare, quamdiu maritnS miliam burnero fuo fuftentat, non adeo * rum eft, at hoc adminiculo, & fulcro ^^ to, tune in DEO fperara, fummis dignu^ ^ laudibus. Hinceft, quod in ftatu evidentius, & facilius virtucum, quas c l u ^ u! -, matrimonio fuo habuic, perfečtio cognoff 3 ^ Vidua, qute liberos habec, qui auxift^’ t> reftione, 6c condudtione aliqua opus h 3 ^ ^ in iis pržefertim, quse ad animam , & 0 , fuftentationem fpečhnt, nullatenus c ° s Xo' teft, nec debet deferere: dilerte riamqu e ftolus ait, eas ad hanc curarn, & offici 0 ^ 0 j f neri, ut mutuam vicem reddantparentibm■ 9 ^ aui fuorum , j-s, maxime domefticorum cura f t id bdet, infidelijit deterior, at fi liberi jam^. 349 __ P dr s III Capu t XL- _ ^tatis , Sc eo in (latu , ur nuila biretbione, & ‘^fpeftione opus habeant, rune vidna cmnes iuos affečtus, Sc cogicationcs in fe recolligac, fic eos (bo in arrore DEi progreffui purius a Pp!_icet, & adjungat. Si nulla vis & neceffiras veram viduam in c onfcienria obligec, ad fefe turbis St im pedi- ^enris exterioribus, uti funt lites , implican- dam, plane ei confulo, ut iis abftineat, & potelt quietiffiimam & tranquiliflTmam > ferum ('uartim dirigendarum tuendarumque ^iam ,e(lo alioqui ea compendiofidima &uti- Hdima non videatur, fequatur. Etenim fru- ftrepituum ac turbarum 'bene magni (inc °portec, ut fan&se tranquillitatis bono aequi- Parentur, uttaceam, lites, & id genus con- Jentiorves, Sc perturbationes, animum diftra- j?5 re > ac non raro hoftibus, & adverfariis ca- ‘utatis oftium referare, uti dum iis, quorum Sc favore opus habet, complacere quis ‘ ac agit, eaagit, quse cum devotione usque- c l^aque non quadrant, Sc DEO difpJicent. , Continuum porro viduse exercicium fitora- ll o s nam cum nullum pofthac habere amo. f ^rn debeat, quam propter DEUM : fic vix ^'ud loqui jam debet, qtiam propter, & de *^EO : Sc ficuti ferrum, quod propter ada- ^antis alicujus prrefentiam, magnetiš attra- ^ionem fequi prohibetur, ftatim atque ada- mas amovetur, ad ipfi»n magnetem accedic, . 1 Sc 3 S o IntroduBionis ad vitam dcvotcm ^ & rapitur; fic cor vidpse, quod vivente m 3 ' rito, totum inDEUM ferri non poterat, n e , c Divini illius amoris impecum & raptum feq u, > eojam demortuo, quam ardentifiime in od 0' rem unguentorum coeleftium currere debec, cum SponfaSacra quodammodo dicens: Q u °' niam Domine jam tota mea fum, me uc t°' tam tuam jam fufcipe, trahe me poft te, & curremus in odorem unguentorum tuorutfH Virtuces autem, quas fančta vidua prop r,e exercere debet, funt perfečh modeftiai h 0' norum, graduum, conventiculorum, clt jj lorum, ac nominum aliarumque hujusm 0 ^ vanitatum repudium, pauperibus & aeg r °, impenfum obfequium, affličtorum confol 3 ^’ puellarum ad vitam devotam invitatio, que junioribus foeminis omnium virtut^ exemplo praluceanc. Duo veftium cju® namenra funt, neceflitas, & fimplicitasi 1 ^ ačtionum & operum ejus ornamenta >P g, humilitas & charitas; duo linguas illip s gniafunt, honeftas, & verborum benig 0 ’ ^ oculorum decus, modeftia, & pudiciti 3 .Vj S unicus cordis illius amor, J ES US Chr 1 crucifixus. .a vel at Summa : vera vidua in Ecclefia elt ^ viola verna, quae prše devotionis c, grantia incomparabilem fuavitatem di , ^ & fub amplis abječtionis fute foliis P r °Pl ^ per delitefcic, & colorc fubobfcuro, ^ u5 35i Pars III. Caput XI. nus fulgido mortificationem teftacur : in lo¬ čiš humidis, umbrofis, Sc inculds folec, & gaudet inveniri, nolens a mundanorum con- v erfatione conculcari, & opprimi, quo co.r- dis lui virorem, & incegricatem, adverfus °mnes calores, quos opum, honorum, vel ctiatn amorum defiderium, ac cupiditas affila- r e ei poffent, melius confervet. Beatior, in- 4 U 'C Apoftolus, er it , Ji Jic permanferit. Perrnuka alia de hac rnateria mihi dicenda cffent, led omnia mihi dixiife videbor, cuitn dixcro, viduam, qu£e ftatus & conditionis faa: honorem cordi habet, attente legere, de- bere egregias illas epiftolas, quas S.Hierony- adFuriam , Salviam, & alias illas Roma- ^as Matronas perfcripfit; quibus ea feliciras cbtigic } quod viri tam dodti & Tančti filiae ‘Piricuales effe meruerint. Nihil quippe addi iis, quse ipfe illis perfcripfit, prster- ^am, quod vera vidua nunquam carpere, a , Uc culpare debeat eas, quffi ad fecundas, ter- lla s, aut eciam quartas nuptias tranfeunt : ^ibusdam enim in cafibus ita idDEUS Opti- Maximus ad majorem fui gloriam fieri P e rmittit. Et hanc veterum dočtrinam, & n[ entiam Temper ante oculos habeac, nec 'iduitatem, nec virginitatem alium in ccelo habere locum, quam quem humilitas iplis aflignavit. Te, CA- M 2 Introdu&ionh ad vilam ilcvotam CAPUT XLI. Paucis virgiues compellantur . S I temporale matrimonium fpedfatis, gines! primum arnorem veftrum prir 110 marko integrum magno cum zelo confer v3 ' te. Infignem certe effe abufum exifti fr,0 d loco integri , & finceri cordis, aliud det rl ' tum , & amoribus confumptum, & exba^' ftum illi ofFerre. At (I ea veftra felicicas e[> ut ad caftas, & fpirituales nupcias cvoccj 0 ^ ni, & virginitatem veflram incegram tamque Temper confervare velitis, amorern A ftrum divino huic fponfo quam poteftis i° lC - gerrmium , & mundiffimum cuftodite ; cum ipfamet puritas fit, nihil ufque fd® amat,qu3m puritatem, & cui rerum omn ,u ^ ac praftertim amoris, primitue jure deben c Epiftola? S. Hieronymi, quaecunque vobis vanda, & cavenda funt , quam abundan ^ {ime vobis Tuppeditabunt: cumque ftatU*’ ^ conditio veftra vos ad obedientiam ob* 1 ? . dircdtorem, & condučtorem aliquem de'o te, quo dirigente, animum, & co r P u * veftrum Tandtius divinac illius Majo* ftati dedicare, & ofFerre pollicis, ( o ) 353 ^ j op «¥» op t runt ) habent. Si de mundo fuijjetis , inP ,, Redemptor, mundus , quod jiium eft, diHg cl1 s fed quia de mundo non eftis , propterea odd mundus. Vidimus plures utriufque fexu 5 biles fsepe integram noftem, quin , & ^ continuo noftes, lufiui fcachorum, aut c ^ tarum incumbere : darine tamen attenti 0 > occupatio aliqua magis melancholica, rofa poteft, quam haec? ruundani tam« 11 . • fc buna contra [hanc non loquebantur, a0ll u 0 r3 propterea non torquebant : quod vero ^ una meditationi infiftamus, quod P aU naaturius folito lečlo furgentes videant> ad facram noscommunionem prsrparemo^, medicum curritur, ab humore hypocbo° co , & aurigine nos curari volunt. lr ^ __ Pan IV . Caput L 355 ta quis nočtes tripudiaado , & choreas du~ ccndo infumpferic, & de labore non queritur : quod femcl noftem nacalis Domini infomnem duxcrit, poftridie prae raucedine, & crudira- te tuflit , & ventrem fibi dolere queritur. Quis non videat, mundum iniquum efle ju- dicem, fuis faventem, & propitium ; ac erga filios D El immitem , & rigidum V Bene nobis cum mundo non conveniet, n >fi una cum ipfo nos perdamus. Satis illi facere , aut placere per omnia non poflumus, nimis enim varius & inconftans eft. Venit Joannes , aitDominus, neque manducans , neqne tibens , ^ dicun.t , d&tnonium habet: venit filius bominis manducans , ^ bibens , & dicunt: Ecce bomo vorans , & potator viyi. Sane, Philothea, ex condefcendencia & accommodacione qua- dam una cum mundo rideamus, ludamus, j-noreas ducamus, oflfendetur, & fcandaliza- °itur; fi renuamus, hypocrifeos nos infimu- Ubit, vel melancholiae; fi corpus paulo eie- gancius ornemus, ad aliquem id finem & in- tentionem fieri exiftimabic; fi de ornatu non- ^'hil remittamus, e vilitate animi id profici- ‘ c i dicet, hilaritates noftras diflolutionutn Ce nfebit nomine ; mortificationes, trifticia- ttim, & moroficatis : Itaque cum tam mali¬ gno 8c livido nos oculo Temper afpiciar, nun. qnam ei complacere poflumus. Imperfe&io- n es quoque noftras nunquam noa cxaggerat > Z 2 & 356 Introduffionis ad vrtam devotam & eas jadat peccata efie ; peccata noftra ve* nialia ait efle morcalia, & qu£e ex infirmit ate: committimus,e malicia fada. Cumque, re ' fteApoftolo, charitas benigna Jit , mundus vic* verfa malignus eft; cum illa non cogtet nutl t,rrl ' hic e contrario Temper malum cogitat, dum nihil habet, quod in adionibus r»oft rl * carpac, noftras carpic intentiones. Sive oV e ’ cornua habeant, five non habeanc; five aib e ea: (int, five nigrse, non idcirco ab iis vor 3 ° dis lupus abftinebir. Quidquid demum facimus , Temper mundus infeftabic, & carpet; fi diu confft® 3 ' mur, peter, ecquidnam tamdiu dicendurri 11 beamus, fi ftatim confeftionem abfolveri 1TlU ’ dicec nos eam rede non inftituifle, Ted P e čara nonnulla confiteri neglexiffe. On 10 noftros explorabir motus, & vel ob verbum ex iracundia acerbius prolaruin> .. —-r_ -r—:_: l :t-c el'. cet nos m converfatione intolerabiles rerum noftrarum cura, & diligentia il ' 1 p. debicur cupidicas , benignitas noftra tia : filiorum vero Tscculi hujus irse, ip ^ 5 oa - generofi animi indicia; illorum avariti»> ^ r fo vitates j liberae converiationes cuna. dl . texu , honefta colloquia , & familia r,t Sic femper aranece apum opera deftruut 1 ^^, Sinamus hunc catcum clamare, Phi|° ^ tantum quantum volet, occlamet nod“ ^ inftar, ad avium de die volitantiuna 3*7 Pan IV. Caput L ' »nterturbandam; nos in noftro propofito fo- lidi, & conftantes fimus , in refolutionibus R oftris invariabilcs: perfeverantia enim often- det, num vere, & fincere DEO nos, & vi¬ te devotse applicueriums. Cometae, & Dla- n etse peneaeque luminofi funt, ut quidem ap- paret; fed cometae paulo poft evanefcunt, cutn nonnili ignes quidam tranfitorit fint; pla- netae vero perpetua claritate collucenc. Fo- dem modo hypocrifis, & vera virtus, valde teter fe quoad exteriora fimiles funt: fed fa- čile eft unam ab alia dignofcere; eo quod hypocri(is non durat, & fumi inftar furfum cvaporantis dilfipatur; at vera virtus femper fi r ma, &c 0n ftans eft. Optimaratio, adde- ^otionis noftrae principium bene confirman- , u m , & tutum reddendum, eft exprobran- tlu m, calumniantium linguis profcindi: hac r atione namque extra vanitatis, & fuperbien- ^i periculum (umus; hse quippe funt velut °bfietrices iEgypti, quibus tartareus Pharao Precepit, ut mafculas Ifraelitis proles , eo »pfo quo nafcerentur die , occiderent, & fuf- iocarent. Nos mundo crucifixi fumus, & nobis mundus viciftim crucifigi debet: ipfe nos ut ftultos reputat, nos vi- ciflim eum ut infipientein reputemus. 358 Introduttionis ad vitam devotam CAPUT II. Non cjl ob parva (picedam adverfa aidmus abjiciendus. L Umen , quantumvis pulchrum, oculisp®^ gratum, & optabile, eosdem tamen a 11 ' quando perftringit, prtefertim cum diu ten e ' brofo in locoegimus. Sicuti etiam anrequa^ cum incolis loči alicujus, quanrumlibec £ humani, & afFabiies fint , affueverimus, ^ familiaritatem contraxerimus , nefcio qu 3tI1 alterationem innobis ipfis fendmus. Ade u °' dem modum fieri, mea Pbilochea , poteft> cumprimis vitam tuam mutare incipies, n 511 * ti inanimatua turbines, &inquietudines &° riantur, & magna illa, & generalisrepudia^j qua univerlis mundi inaniis, & incptiis f ,(p - Sc feme! valedixi(li, a!iquo te modo cofl c !", j ftet animumque dejicere faciat. Quod d f^-| condngat, habe , quae!o, patientiarn , enim hoc erit, non eft nifi modica qu* f)0' alteratio, & confternatio , quam ipfa cib* vitas adfert; htec ubi pertranfierit, mi^ e . c< r a( i folationibus perfunderis. Principio f° r ^ grave tibi erit, gloriam illam repudjar® relinquere , quam a facuis, & vanis m S; vanitate adulatoribus percipiebas, ded ^5 asternamne velles perdere, quam tibi P/ 0 b- dabit in veritate? Vanae recreationes, le# 3 ' S59 Fars JV. Cap ut 11. ledtamenta , quibus praetericos vitae tuae an- rios impendifti, Čjc dedicafti, animo tuo ad- huc occurrent, ad ipfum alliciendum, & fuas partes pertrahendum; fcd quid ? audebis- ne beacam illam relinquere aecernitatem, ut fallacibus hifce levicatibus te oblečtesV črede ^ihi, fi modo perfeveres, mox Cordiale# quas- datn dulcedines, & gaudia fenties, adeo de- liciofas, Sc jucundas, ut didtura fis, mun- dum mellis hujus comparationc, & intuitu, nonnifi merum fel habere , Sc unam devotio- nis diem, millenis vitat mundanae annis me- liorem, & optabiliorem effe. Sed perfcdionis Chriftianae montem valde slcum effe vides; quomodo , D E U S bone, ln quis , illum potero confcendere? Sume ani- ^um, Philothea, cum apum fcctus primum *°rmari incipiunt,vocantur nymphae, &tum a deo exiguas funt, ut nfec ad flores , necmon- tes , nec colles vicinos volare poflint , Ted Paulatim melle, quod matres ipfarum conte- cere, enutritae, nymphul* hse acqoirunt alas, ‘taque corroborantur, ut poftea per loca vi- c »na ad mella colligenda una cum matribus ev olent. In devotione, fateor, adhuc ceu P a rvse apicula: fumus, Sc prout quidem defi- derium noftrum eft (quod certe non efl: mi- n ds > q U am ad ipfum perfedtionis Chriftmnse a picem, Sc culmen pertingere) afcendere,' Sc evolare non poffemus, at fi por bona defide- ^ 4 ria, 360 IntroduBioms ad vitarn devotam^^, ria , & propofka noftra , formam quanda rn capere incipiamus’, penna, & alce nobis crefcere incipiunt, Speremus icaque fpiritu 3 ' les nos aliquando apes fore, nosque evola^' ras, interim vero, melle fpiritualium con' 1 ' liorum , & docurnentorum , quas prifci ° e ' voti, & Afcet:e nobis tradidere, vi£liternuS' DEUMque rogetnus , det nobis pennas ” ct1 ^ columba?, ut non folum in vitce hujus te 1 ” pore volemus, verum etiam infutura aet® rn tate requiefčatnus. CAP UT IH. De tentationum natura; & quod fit inter ^ ,t " tationem fentire, & ei confentire difcrin0- C Ogitatione tibi finge, Philothea, culam aliquam Principem , fponf« ' u -’ & marito Principi percaram ; & fimul i™ 3 ^ nare, fceleftum aliquem, quo. earri ad fec ^ adulterandum, thorumque nuptialem vi° ^ dum invitet, infamem aliquem amoris nuntium , qui foedam illius incentionem 110 e nuptae communicet, mitcerc. Primo ica ^ parafius, & nuntius hic Domini fui arr !°- r oD e Principi aperit, Secundo, in illa P55 l ^- c6 c- propo(itioneque fibi complacet, autdupfjjp Tertio, confenfum ei pr3ebet,aut prorfu s ^ fentit. Confimili ratione, diabolus, dus, caro, vifo animam quandam fili Q ^ V ar s IV. Caput lil _ .sfo defponfatam effe,variasei rentationes, &fug- gelliones ingerunt: quibus primo peccaturn si proponitur. Secundo, illa in eo delečta- tionem fentit, aut difplicentiam. 1 ertio, con« fentit: qui funt tres illi gradus, quibus ad peccandmn defcenditur , tentatio videlicet, delečtatio, & confenfus, Ec licet tres hae ačtiones non tam aperte in omnibus peccatis percipiantur, & ufu veniant, palpabiliter ta- »tien, & manifefte in magnis acque enormi- bus peccatis eas videre eft. Tametft tentatio ad altquod peccaturn, quodcunqueid fit, commitcendum, toro vi- tte noftrae duraret teftipore, non ipfa prepre¬ da nos Divinse Majeftati invifos difplicentes- que redderet, dummodo ipfa nobis non pla¬ kat, nec confenfum in eam ullum praefte- ^us. Ratio eft, quod in tentacione non tam a gamus, quam patiamur, cumque nullam in ea dele&ationem fentiamus, hinc nullam ex ea contrahere culpam, aut reatum poffumus, S. Paulus diuturnas admodum tenrationes, & ftimulos carnis paftus eft, fed adeo propter ea s Domino non difplicuit, ut DEUS contra e tiarn inde fuerit glorificatus. Beata Angela deFulgino tam atroces & acres libidinis ten- dtiones experta eft, ut, dum eas defcribic, fegentibus commiferationem fui moveat. In* gentes quoque fuere tentationes, quas olim SS, Benedi&us & Francifcus fenfere, cum ad 2 5 eas 362 Introduftmh ad vitam devotam _^ eas effugandas aut fuperandas, i!Ie (e in netum, hic in denfiffimam nivetn abjecic, ne * que propter illas vel minimum Divina: g ra ' ti« punčtnm amifere, quin imo mukutn e 3lfl Inde adauxerunt. In tentationibus ergo animus non eft ° e ' fpondendus, Philothea, neque arma tibi vičtse abjicienda, quamdiu illae tibi difp^ c ® bunt : Ted noriš, magnata effe different» a Inter tcntationes fentire, & iis confe^V Etenim fentire eas poffumus, efto nobis . fpliccant, fed confentire non poffumus, n . placuerint : cutn complacentia & deleči t velut gradus fit ad iis confentiendum. a { ergo falutis noftra: inimici nobis iliicia, e ‘ £t & illecebras oggerant, quotcupient; feiflP ad cordis noftri januam, quoaditum in inveniant, vigilenc; quascunqfue vols nC bis propofitiones fuggerant; quanr*d* u animi fumus, ut nullam ex omnibus ilii s rire oblečfcationem velimus, tune DEUM * . latenus offendere poffumus : ficuti Pri>?f $ Principis illius ut dixi maritus, indign ar ’’ u j t , fuccenfere ei ob miffum iili nuntium 9 6 ^ e tn» fi nullam omnino ex eo ipfo oble&at 10 .^ ve! complacentiam fenfic. Hoc tame n 1 »nimam, & Principem illam qu °ad baoc , (J> teriam intereft, quod Princeps, inhone propofitione audita, nuntium, (i vehc» ab gere, & non amplius ei aufcultare P° 36 ? P ar s IV- Caput III- Hon femper in animae poteftate licum fit,ten- ta donem non fencire, 'efto femper fic, non confentire. Quamobrem tametfi tentatio diu ^nrec, & perfeveret, nuilam ea nobisinfeire n °xam poteft, quamdiu nobis difplicer. Sed quod ad detečtadonem, quse poft ten- ta donem fequi poteft, attinec, quod duas ani- *na noftra partes habeat, inferiorem unam hčeram fuperiorem, & inferior non femper jnperioris arbitrium impulfumque fequatur, f ed proprium; hinc fape condngit, ut pars inferior in tentatione fe obledet, fuperiore mvita & refragante, hsec eft illa pugna & di- 8'adiacio, qua m Apoftolus Paulus defbribit, anrn čarnem fuam ait concupifcere adverfus Pjdtum, & fpiritum adverfus čarnem ; & i* e Jegem quandam membrorum, & legem ‘lam fpiritus, & alia hujus modi. Vidiftine aliquando, Philothea, multas fa- illas Sc carbones cineribus coopertos ?. fi 9 u is pofl decem aut duodecim horas veniac, !&nem inde habiturus, nonnifi paucas aliquas 1(1 medio loči, Sc quidem aegre adrftodum, c jntillas reperiet. Sune ramen, quia inve- ^Hincur; & per eas reliqui carbones jam ex* *ndi reaccendi poffunt. Eodem modo fc * es habet in charitate, quae inter ingentes & j. e hementes tentaciones ignis nofter fpiritua« ’. s eft: tentado quippe in partem animae infe- ’" , orem dekdationem fuam immitlens, ani- mam. 3 C 4 Introduttionh ad vitam devoiam _ mam, quanca quanta eft, cineribus obteg e ^ viderur, Divinumque amorem facis exig utl ^ reddit: neque enim is usquam, quam in c °^ dicmedio, & in intimo mentis penetraH apP? ret: imo nequidem ibi videtur effe, adeo vl inveniri poteft. Vere tamen ibi eft, cU ^' tamedi omriia in anirna & corpore noftto rU bata fint, propofitum firmum habeamus, a pecraro, nec centationi confentiendi, & . jeČtatio, qutEhomini noftro exteriori pl sC ’ interiori dilpliceat, quaHicet circum v0 ratem noftram oberret, & vederur, io ^ men non eft. Unde 'liquet, dalečtat* 011 bane involuntariam effe, &,cum tališ ftb n luni peccatum involvere. CAFUT IV. Duo infignia, quoad hoc, referuntur c xC,n *^ T Anti tua referc, Philothea, hoc ? r ^ 0 oportec, intelligere, uc in eo expb c p0( i uberior effe, meque diffundere, g raVe clJ juS fim du&urus. An non adoleičens ilteg g\$ Sančtus Hieronymus meminic, dum ^ vinculis quam molliffime molli in jbU 5 pinus conftri&us, diverfis lafcivis con* 3 g0 , & illiciis, a procaci quadam muliercul 3 ’^ dem fecum in Iečto duntaxat ad illius c ° 30 ^> tiam & caftitatem labebačfcandam, c ? 0 ^“ ad libidinem & netas provocaretur, ^ Qi Par s IV- CaputJV 3^5 dos quosdam carnis ftimulos f ent *’ e ,^ e ^ e ^V. non {enfus illius miro quodam r '‘° katione titillari, & imagibatio * fentihac voiuptatum materia &• 1 e 5, • s Peti, ac ocoupari? Haud dubie j m < *ot inter inlultus, in tam horrenda ten >Him procella, & tot inter voluptaces, bus undequaque obfidebatur, ^ premet _» oftendic, cor fuum nullatenus lubadum elle, Hec vohintatem iis confentire; nam čarnem tebellantem pralium fibi movere, nulliusque omnino membri corporis fui, praterqua m Hngua, liberum ufum fibi videns relictum e ffe, dentibus fuis fibi eam prseiecat, oe in faciem ejus exfpuit, #qua anima lpiius longe v iolentius per voiuptatum illecebras oppugna- ^atur^uam fuis carnifices tormentis eam un 'itiam impetere potuiffent: unde etiam tyran* bns, qui fuis illam fuppliciis ac crucrni ua. e *pugnari poffe diffid-ebac, his eam credebat ^oluptatibus haud dubie ceffuram. t Confimili in materia admirabile farte iuit c ertamen San&ae Catharince Senenfis : q uo bic tibi paucis defcribam. Spiritus nequam diabolus poteftatem aDuo accipitjSanctae nu- jus Virginis pudicitiam quam poterat lnten- bflitne accerrimeque oppugnandi, ea tainen c °nditione , ne iptam contingeret: itaqua otnnes , quas potuit, impudicas fuggefl io- bes, & cogitationes cordi illius immifit; quo- que 5 66 Introduclionh ad vitam devotnin^ que earn roagis ad lafciviam commovere c * mulcis lecum fociis affumptis , qui viroru 11 * juxca ac faeminarum formam induerant) va ' ria operum carnalium , & lubricitatum ra, & geftus illius ante oculos edebat; 3 ' debat prsterca inhoneftiffima verba, & ^0^ pellationes, ac provocationes, quse omni 8 cec exceriora elTent,tamen mediantibus L bus profunde fe in cor, & animum Virg |0 ^ puriiiimse infinuabant, quod , uti ipfamep c °^ * i . unica excepra pura voluntate fuperiore fitebatur, tis pleniffimum erat, nulla uc 1 ”.^ c pars, quse ab hac turpitudinis , & del e ^ ri tionis carnalis tempefote non exagit ar ^ u[I , Quod cerce fatis diu aurabat : ufque . e , quodam die Redemptor J ES US illi f e ^c, ftandum dedit. Cuiilla, ubi eras, dulciffime Domine, cum cor meum t0 L u ,ji nebris, & fordibus obfitum erat ? ge Pominus : intra cor tuum eram*, fil* 3, illa: quomodo , inquiebat , in corde habicas, quod tot fpurcitiis, & foedi ta tur . fcarebat ? habitasne ergo in locis a< ^ C p, 0 tn 8 " pibus, & impuris? Petiic tum ab ea : c0 gi' nus : Dic mihi, fpurcaj illce cordis ^ ul ba ot * tationes placebantne tibi , an difpl‘f e taedium ne tibi pariebant, an delečtati 0 Refpondii Catharina, fummam quandam ricudinem & triftitiam. Rogat tum v nu?, quis magnam hanc amaritudinem ^ __ Pars IV. C aput IV. »67 fticiam cordi tuo indebat, nifi eg°> i** a nitnae tuas medio abfconditus latebam l ere- ^ mihi, filia , nifi ego fuiffem prfffens, cer- te cogitationes illae, quae circum voluntaccrrt ^am errabant, eam expugnare potecant 5 lPfamque indubie expugna0ent, fe introrlurrt l^finuafient cum delečbtione quadam, a h- be ro tuo arbitrio admiffae fuiflent, itaque ?tumae tuae mortem intuliflent, fed quia ego l borce te contingac a magna & acroce te 0 - tione impeci, noriš» extraordinatiam ^ e %* dam tibi tune a DEO graciam & favor® ^ hiberi, quo oftendac: fe velle te in oC illuftrem & eminencem faceret & ip& tnipus humilis & meticulofa Temper tI,s p0 (f e tion ideo te parvas tencaciones fuperare P ^ eerto tibi perhiadens, quod jam anre , n J C 0 if 6 fuperaris; (ed ideo cantum, quod fide Temper ergaMajeftacem ipfius prsebuer^^. Par; IV. Copat V- _3*9 Ousecunaue erRO tibi tentation« »dve- v^ucceun^ue ci^ e A aUO oriatur, fiiunt, & quaecunque inde del f i n tas Polito turbari, dutmnodo flU u . . i_£j at j 0 . tUa tam in tentationem, quam in nu \j a > confenfum praeftet; DEUS q u PP te nus propterea offenditur. Quan o c) a oimi deliauium incidit, nullumque v foris fignum dat, adftantes manum cor ) I a dmovent, cuius fi vel minimum fignum p cipiant, ftatim eum vivere judicant, ot - cujus aqua pretiofe, aut epithetnatis admin- culo vigori, & fenfibus illum poffe reltitui ita nobis nonnunquam contingit ? ut mm - tum anima noftra tentationutn violentia m totale virium (uarum delkjuium incidnie, ip que veluti defedba nullum amplius motum, *ut vitam fpiritualem habere videatur; a fioffe volumus, quid a parte rei fubfit, cor ^anum admoveamus ; videamus, inquam, ftum cor ac voluntas fuum motum_ ipmtua- adhuc habeant, id eft, num ita P r ° l * °portet tentationibus conlenfum prsrftare, ^ntationem fimul ac deledtationem Tequi re- n uant: ouamdiu enim diffenfus hujus motu« ^dhuc in corde viget, certi effe poffumus cha- »itatem, anima: noftra vitam , ,n "° bls 1[ *~ P e teffe , &Salvatorem noftrum JEbUM L.hri- ftum, tametli tefte & abfcondite, in anima boftra agere: adeo ut per continuum oratio- txis , Sacramentorum, & in D EU M fiducias A a cxer- 370 Introduclionis ad vitcim devotam _^ cxercitium viribus paulatim reftituendi. ^ mus, & integra ac deledabilivita viduri* CAF U T VI. (komodo tcntatio ac deleftatio pojjlnt cjf e peccatum. P Rinceps, cujus fupra meminimus, . . honeftam lafcivi illius amacoris tionem nihil de fuo contulic, quandoq u, Cj 3 ut praduppofuimus, illi invitte eadem eft: at, fi illa contra per illecebras & l e0t efI j nia quaedam follicitationis hujus occafi 00 ^ dediflec, ad amorem pellicere illum, O j5 follicitatur, volendo, ipfamet Tollicita t) 0 v j$ hujus & caufa, & rea eflet; & quancU’^ orl obludaretur, indignarique fe oftenderet’ ^ idcirco minus & culpanda, & caftiga°^ DC j ri modo, fi norim, converfationem a mihi Temper tentationis & lapfus occa 1 jd effe, & nihilominus libenter & Tpont? illam dem, omnium, qute inde mih* tur tentationum caufa Tum, Sc occafi°: 37 1 Van IV- CapaVl_ Quando, quae e tentatione fequitur dele- fcatio, evitari poteft, Temper cum peccato conjunaum eft, illam admitrere, prout, quas inde capitur, deledatio, & confenfus, qui m dlam datur, magna aut parva eft, longa, aut “revis. Princeps illa, de |qua locuti Turnus, ^que reprehendi meretur, fi non modo in- ooneftse & fcedse propolitioni aurem praebeat, v erum etiam, poftquam eam jam audit, in eadem fefe obledet: cum recreatione quadam ^nimi illam mente volvens, & revolvens, li* tet enim confentire nolit in realem ejus, quod fibi propolitum eft, executionem , per dele- dationem tamen, quam inde percipit, in Tpi- tlc ualem cordis Tui applicationem conlenlum P r *ftac : porro femper inhoneftum & turpe e ft, rei turpi aut animum, aut corpus appli- Ca re : inhoncftas vero ita in animi & cordis a Pplicatione confiftit, ut fi ea delit, ipTa cor- P°fis applicatio peccatum efle nequeat. > Quando ergo ad aliquod peccatum tentabe- *k,confidera,&vide,num ftudio&ulrro oc- pafionem, ut ad hoc tentareris, dederis, & tune *PTamet tentatio peccati te j^eam facit, ob pe* ^ictilum videlicet,in quodte Iponte conjecifti: autem ita intelligendum.fi commode oc- Ca fionem evicare potueris, aut te tentandam Ptaevideris, aut proevidere potueris: at, fi nul- * a m tentationi occafionem dederis, nullatenus tl bi illa ad peccatum imputari poteft. A a * Quan- 37- IntrocMiionii ad vilam devotmn ^ Quando, qux tentationem fequitur, dd e datio evirari pocuic, & tamen evirata n °- fuit, femper aliquod in eo peccatum L« .r adrrf lir fum eft, magnum, autparvum, prout m tum, aut parum in ea haefimus, & P r ? f habitat indc deledationis caufa eft. M u |! * quat nullam compeliationis amorofe c 30 , 3 ., dedič, compellari camen gaudet, reprehefd? da haud dubie eft, fi deledatio, quatn * 1 . (J , capic, aliam caufam non habec, quatn 1 P ia f 1 amorofam compellationem. Verbi g rarl 3 l^ compellator ipfiam ad amorem pellicere ftiens, fcite teftudinem etiam pulfaret,& ^ non tam follicitatione illa ad amorem, teftudinis illius harmonia & dulcedine ot) daretur, nullum hic peccatum fubefl^^m tamen diu in illa deledatione illi h % rC(l ^o' eft, ne forte ab illa ad aliam, quse e* 3 rofa follicitatione fequitur, fiat tranfi t3 *' > Similiter, fi quis mihi ftratagema modum adinvenrionibus , artificio P quo me de adverfario meo ulcifcar, nat, ego vero non tam e vindida, proponitur , quam ex fola lubrilitate 1 tionis, & artificii deledationem fenti atTI ’ 0 fji' cobfenfum dem, nullum hic peccaturt 1 mitto: efto confulrum non fir, diu ^ deledationi inhserere, ne illa me P a ° aliam , quat e vindičta fequeretur, 3 Si*' 373 P ars IV. Caput VIL SubindTcontingkThominem a quadam de- ledationis, quse tentationem lmmediate (e- Suitur, titillatione occupari prius , quam c ne advercac, &refledat; & hoc, ad‘ummum, nonnifi leve admodum peccatum vemaie ene Potek, quod inde majusftt, fi, po(lquam ma- lum, in quo verlatur, advertic, e neg tiaquadam aliquantifper cumdeledatione eane vel admitcenda, vel rejicienda (it, ve- lut .pacifcitur, muko vero rnajus (i, dum advertic, e mera quadam negligentia per ali- quantum temporis in ea haeret, nullo eiusre- iiciendae propofito concepto: ac, cum volun- tarie, & animo deliberato in hujusmodi de- ledationibus nobis complacere volumus, & ftatuimus, h».c ipfa deliberata voluntas ma- gnum ek peccatum , fi objedum , circa quod deledatio verfatur , notabiliter malum fit. Infigne in muliere vicium eft, inhoneftos, & illicitos amores identidem foverevelle, eno ipfa de fado amanti nunquam fe dare vellet. CAPUT VIL In magnis tentcitionibus remedia fuggeruntur. M Ox ut a!iquam in te tentationem fenties, pueros imitare, lupum , aut urfum in a gro videntes: ftatim enim hi inera parentum brachia fe recipiunt, aut faltem illorum opem, & auxiiium implorant. Ita tu tentata, fta- A 3 3 tim 374 IntroduBionis ad vilam dcvotmn^. tim ad DEUM confuge, illiusquc rriifericof" diam, & opem inclama. Hoc porro rem e ' dium Dominus in tentationibus, tancjuam P r3J ' fentiifimum, nobis praefcribit dumait: 0 ^ t( ’ ut non intretis in tentationem. Si nihilominus tentationem adeo non r e ? dere videas, ut eciam increfcat , in fp ,rl inagno cum ardore Sandam Domini Cr uce ampledere, tanquam fi Redemptorern 0 ftrum JESUM Chriftum crucifixum ante ° c los tuos cerneres, & proteftare, te teot at ni nunquam affenfuram, ejusque opem c °^ t tra eandem invoca, & proteftari fempefP ge, nunquam te tentationi, quamdiu o 11 bit, confenfum prsebere velle. ^ # Verumdum hafce proteftationes confentire renues, non debes tentatim 1 ^ fed Dominum JESUM folum intueri: fi e e (j, tentationem, pradertim cum vehemen s ^ intuearis, tuum illa animum concuter e ’ vacillantem reddere poflet. • Per bonas, & laudabiles quasdam E C £r te! tiones fpiritum tuum a!iquo modo ^ j n t, ubi enim hse animum tuum ingreffae ‘ u 0 jS tentationes omnes, ac fuggefliones m a p a te repellent, & effugabunt. ^\ 0 ’ PrajfentiiKmum contra quaslibet ^ nes, magnas a»que ac parvas, remed |Ll uj- animum, &cor noftrum aperire, & ^5, ^ bemus, & patimur fuggeftiones, (ter 375 V ar s IV Cap ut VIL affedus cum dire&ore noftro f am pnmum, quo d cacodaOTOn quam circumvenire, & leducer ’ n. padam , e(t, ut ipfa flleat, & m h ‘l tu g u l is jj 0 » Par s IV. Ciip ut VIIl_ _ 377 ttiomentis occafiones occurrunc. Facile eft viro aeque ac mulieri, evitare adulcerium; ac non tam facile eft oculorum nutus, & con- jedus, reciprocam amoris admiilionem > g ra ‘ darum, & levium benevolentiarum procu- rationem , amatoriorum, & nugacium ver- borum locutionem auditionemve excludere. Facile eft marito , aut uxori, corrivalem de fado, & quoad corpus, non fuperinducere: at non tam facile, eum ab animo, & corde profcribere ; facile eft, le&umconjugalem non inquinare; a t difficile , in amorem recipro- cum non delinquere: facile eft, bona aliena non diripere; at difficile, iis non inhiare, non concupifcere: facile eft, falfum in tribu- nalibus teftimonium non proferre; at difficil- limum, in mutua converfatione non menti- ri: facile eft, vino non inebriari; at diffici¬ le , fobrium efle: facile mortem alienam non defiderare; at difficile, damnum aut jncom- modum cujuspiam non optare : facile eft, proximi famae aut nomini non detrahere; fed difficile, illum non vituperare. ltaque par- ■v* hte tentationes ad choleram, fulpiciones, z elotypiam , invidiam, amorculos, nugaci- tatem , vanitates, duplicitates, aftedationem, artificia, limulationes, cogitationes inhone- ftas , continua funt etium masime devoto- tum , Sc generofiflimorum exercitia. Quam- obrem fumma cum cura, & diligentia ad ^ a S hunc 378 Introduttionif ad vitam devotam hunc dos confli&um prseparemus oportet* chariffitna Philochea, tibique perfuadeas ve ' lim, quot deparvis illis inimicis vičtorias r e ’ ferimus, toc ad coronam gloriae, quam n °' bis DEUS in coeleiti fuo domicilio praep 31 ’ 3 ' vit, margaritas, & gemmas addendas. E r $° quousque occafio , bene, Sc generofe cUl1 ] inagnis ac gravibus tencationibus cercandi ° c currat, contra parvos, & debiles hos tu s magna contentione, & ftudio depug oe * mus oportec. CAPUT IX. Ouomodo parvoc tentationes fuperandce j$’ Q tIod auremad parvashas tentationes 1 vanitatem , fufpicionem , morofitat? £elbtypiam, invidiam, amorculos, & e $ inanias fpedtar, quae veluc mufca:, & cul* nos idenridem circumvolitant, & mod°. nas, modo nafum compungunc; cum ^°dl c p rum imporcunitate, & moleftia prorfus . ^ efle non poffimus, optima iis refiftend*' j 4 vincendi ratio eft, ob ipfas minitne cu r Etenim nocere haec non queunt, eft° fliam inferre, dummodo firmum , & 1 DEO ferviendi propofitum habeamus.^ j [(J s Itaque parvas has tentationes, & jn j U t jbi contemne, imo ne quidem ad id, c i u .°. t 3 a' oggerere geftiunt, refleftere dignare, ' e Pan IV- Caput IX. 379 tum, quantum volent, illas circum aures tuas ad inftar mufcarum volitare, orn ’ obetrare line ; cumque “S babita- lent, lpfas in corde tuo ahquo m te , & fedem figete velle videbis, a ta "‘ tummodo eas abige , non tam contta p contendendo , ipfisve refpondendo , quam contrarios iis, prout quidem iplae erunt, in primis amoris DEl aftus exercendo. tre¬ ti kn , (i mihi credas , non debes tentationi, quam fenties, contrarium, & dire&e oppoli- tam vircutem pertinaciter, & expreile oppo- nere: hoc namque perinde foret, ac u cum ea contendere, & decercare velles, at, poit- quam unum virtutis illius, dire&e ei confra- riae aftura exercuifti, fi otium tibi fuerit> a , qualis tentatio tua fic , agnofcendum : c ° r tuum J ES UM Chriftum crucifixum verlus fimpliciter convertes, & per quendam amo- ris erga eundem ačtum , facros illius pedes exo{culaberis. Eft hsec opcima inimici tam in parvis, quam magnisrentationibusfuperan- diratio: etenimDEI amor cum casterarum virturum omnium perfečtiones in fe conti- tiear, & quidem multo eminentius, > & excel- lentius, quam ipfaemet vircutes, hinc opti- tnum eft, concra vicia omnia remedium. Et animus tuus, ubi in omnibus tent&ionibus fuis , ad generale hoc a(ylum confugere af« ftievcrit, non eft , quod refpiciat aut examk 380 Introduttionis ad vilam devotam _ net, quales tentationes fute fine; fed fimp' 1 ' citer ie turbatum fentiens, in hoc fingul arI remedio iolum acquiefcet, & opem invenie c * Pmerea fpiritui nequam, & maligno ipi 001 ica exofum, & terribile eft, ut, ubi per te°' tationes fuas nos ad divinum hunc amor eI11 provocari videt, eas nobis ceffet immict6f e ' Et htec quidem, quoad parvas & fr,eq ue /^ ter obvias tentationes, quas, qui fingill 3tlflJ excutere, & curare vellet, feipfe conficet 6tt & nihil proficeret. CAP U T X. Quomodo animus contra tentationes fd corroborandus. C Onfidera de tempore in tempus, q° 3 n p pafliones podfiimum & maxime in C ma tua dominentur : ubi inveneris q ua Cg, illae: fint, eam vivendi radonem tibi d, e ^ qu® ipfis direčte in cogitationibus, verb* s ’ j operibus fit contraria. Exemp!i grada**)/, vanitatis pallionem te propendere, & L gc nare fentias, fepe de vitat hujus rnort 3 eS humanse miferiis cogita, quam hse vao 1 ^^ in die mortis confcientite futurte fint & graves, quam animo generofo fin r ^ gnas,non eas effe aliud, quam pudrom 05 , pundia & ludicra, & alia id genus: f^P e e i que in vanitatem invehere, & efto id 110 e3 n» animo, fed eo relu&ante facere videaris*^ p ar s 1 V- Ca p ut _ C)ui aliter fentiunt, & Gum 'enim gnum ribi nomen comparaois. , • ; n _ laepe & identidem in rem aliquam ^ vehimur, eam odio profequi aflue ’ addifcimus, efto inicio fummopere erga dem afficeremur. Abječtiones Sc h ut . opera, quampotes, plurima exerce, . iis aliena efle Sc abhorrere videaris: namque modo humilitatis tibi habitum co - paraš: tuamaue vanitatem minorem če, - liorem reddis, adeo ut cum ejus tentatio \ - niet, tanto in eam affečtu inclinatura non is, ad eam vero oppugnandam longe potentior futura. Si vero in avaritiam feraris, jden dem peccati hujus fatuitatem & ftukimm animo volvas, ucpote, quod ejvis rei nos isr- vos reddic, qua: nonnifi ad nobis fervietidum Sc famulandum creata eft: & in morte omma deferenda, & relinquenda illi, qni i^ a * orce diffipabit, abliguriet, aut cui ruinae Sc ‘ e ™" picernae damnationis futura funt occafio, oc alias ejus generis cogitationes. Avaritiam identidem infečiare,& fugtlla,Sceontra mun- di contempuim depraedica. Saepe tipi ad elee- tnofynas erogandas, Sc charitatem in paupe- res exercendam , & ad aliquas lucrandi, opeš¬ ane coacervandi occaliones elabi non finen- dum, vim inferas. Si 382 IntroduBionis ad vilam devotam Si vero ad amorem dandum, recipiendum- ve propendeas, frequencer tecum perpende* quam inane hoc ftudium Sc occupacio tun 1 tibi, tum aliis periculofum fit : quam a e(tl indignum, nobiliflimum animse noftrse aff®* dum inanibus oblečtationibus profanare, & impendere: quam merito hoc maximse cuju s ' dam levitatis animi fignum ab omnibus b 3 ' beri debeac. Loquere dein ftepe in Jauded 1 puritatis, & animi candoris, & quam p° teS plurimos ei conformes adius exerce, omf e * vanitaces, & illecebrolas procadones c od 1 ' pe!lationesque a te abdicans. Denique tempore pacis > id eft, cum a te jT tationibus ad peccatum, cui obnoxia es» 11 beracris, permultos contrarise virtutis exerce; & fiquidem ejusdem exercend£ 0 cafiones non feofferanc, eas capca, & uit velut iis occurre. Hac namque ratione a mum contra fucuram tentacionem obfi rIfl bis, Sc communies. CAPUT XI. De Inquictudine. 1 Nquietudo fimplex & Unica tentatfa ^ eft, fed fons Sc origo,e qua, & p er permulc® tencationes proveniunc, aliq ul -ujl go de eadem di&urus Tum. Triftit* 3 eft aliud, quam quidam animi dolor o e Pcivs IV- Caput XI- 3 S 3 jo , quod nobis, invicis nobis, ineft ; iive ipfum externum fit, uti paupercas, morbus, contemptus; live internum, uti ignorantta, aridicas, repugnantia, cencatio. < Cum ergo a jiquod fe malum habere percipic, hocipfum ci difplicec , & fic in ca nalcitur tnuitia: ita- timque ab eo liberari cupit, & illius a fe ab- dicandi modum mediaque conquirit. Ec ha- ftenus quidem ex ratione procedit, natura- liter namque bonum quisque defiderat, Sc quod malum effe cogicat, deteftacur ,&fugit. Si> ut a malo fuo anima liberetur, ex folo E) El intuitu media conquiric, conquiret ea, cum patientia, fuavitate, humilitate, Sc tran- Ruillitate ; liberationem fuam magis a DEL bonitate, & providentia, quam a labore, in« duftria, ac diligentia propria expedans. Si Vero ex amore proprio fuam liberarionetn procuret, admodum anxie in mediis conqui- tendis laborabic, & folicita erit, tanquam fl bonom id ab ipfa potius, quam a DEO, de- penderet: non dico, ipfam id de fačto cogi- tare, fed ita follicitam effe, tanquam fi co- S'taret. Quod (iinterdum, quod defiderat, n °n inveniat, in raagnas incidic inquietudi- > & impatientiam , quae prtecedens ma- jum adeo non auferunt, autleniunt, ur etiam taciant ingravefcere, &, adaugeant: unde ani- ttia in immoderacam quandam anxietarem pteffuram, & moerorem incidic, & ita peni- tus 384 Introduttionh advkam devotam cus auimo, & viribus cadit, uc nullo malutfl fuum modo curari pofle putet. Vides erg 0 triflitiam , quse inicio aequa , & jufta erab inquietudinem progignere $ ab hac vero p®' jorem trifticiam inaugeri, quod certe nitfl lS quam periculofum eft. Inquietudine nullum, unico excepto P eC ' cato , accidere gravius malum poteft. N® 111 quemadmodum reipublicse fediriones, & , *T teftini tumulcus prorfus eam deftruunt, * evertunt, atque impedimenco eifunr, ut e *'. ternis hoftibus refiftere non valeat: fic, uD animds nofter in feipfo rurbatus, & inqo |etU _ eft, vires ad virtutes,quas jam fibi comp ar ^j rat, confervandas, nec non inimici tui 0 ^ ope, at in aqua turbida (ud proverbio ^ tur) pifcandum conriitenris,tentationibu sr fiftendum neceflarias amittit. , Nafcitur autem inquietudo ex inordij 1 * quodam, uta malo, quod quis fentit, retur , aut ut bonum , quod fperat, conf eC i l : s tur , defiderio : nihil tamen eft, quod prius malum adaugeat, aut bonum fpe*f gc magis recedere faciat, quam inquietud c !^ i)5 follicita illa anxietas, Aviculse ideo & laqueis captae manent, quod, cum » |S 0 , le implicatas fentiunt, nimio quodam c ® r ^, ris motu & agitatione fele explicare, & e ( tricare geftiant ; quod cum faciunt, ' e Lo magis magisque iis fe induunt. CutP P ar s IV- Capu t XI. 38 ? ardenter aliquo liber ari malo, aut bonum ali quod habere defiderabis, ante omn ! a o P“ a ™ da, ut animum ferenes Sc tranqui • ) cium & volunratem tuam _ad er componas, ac deinde fuaviter Sc enl _ fiderium tuum executioni mandare l S » convenientia ad hoc rnedia modosque, 1 4 certo quodam ordine, adhibendo. un j: tem dico, leniter, non ita intelligo, qua 1 * gligenter in eo te gerere debeas, fed, ut 1 fine anxietate, turbela, & inquietudine ani- mi fiat: alioquin adeo optatum delideru tul effeftum & finem non confequeris, ut potius omnia deftručtura, teque magis Sc magis us intricatura. Dixit olim Pfaltes: Anima mea in manibus fneis femper> Domine , & legem tuam nonfumob- litus, Saepius per diem, Talcem vefperi Sc ma¬ ne, examina, num animarn in manibus tuis habeas, an non vero aliqua eam parno, Sc inquietudo tibi abftuleric. Gonfidera, num cor morigerum tibi St obediens habeas : an Vero tuis id manibus fefe fubducendo effuge- ric, quo fe inordinato alicui affe&ui amoris, odii, invidiae, cupiditatis, timoris, t$du, gaudii applicaret : fi ergo a debita via defle- Xerit, ante omnia ipfum quaere, St fuaViter ad D El prtefentiam reducere conare omnes afte&us, voluntaces, Sc defideria tua Tub Di¬ vin« ejus voluntatis Sc beneplaciti obedieo- B b tiam 386 Introdu&onis ad vitam devotam _ tiam dire£tionemque redigens. Nam qui rfim fibi čaram & pretiofam amitrere ve- rentur, fuis eam manibus ar&e conclufam ce ‘ nenc; ica nobis, ad magniillius Regis inte a ' tionem, & exemplum lemper dicendum ea ’ anima mea prsefenci periculo expofica eft V°' mine: hinc eam femper in manibus meis g e ' fto, itaque legem fan&am tuam non fum ot5 ' lica. Ne permiccas unquam, uc defideria t u3 ’ quantumvis parva, & parvi momenti inquiecenc: nam polt parva illa, ea,qu* |tl ‘* jora, & majoris momenti funt, animum c uU . perturbationibus & inordinationibus adtf tendis magis difpoficum inveniunc. Ubi er p inquiecudinem aliquam in corde tuo fen ti DE O te commenda, & firmiter tecum ^ 3 ^ 6 ’ nihil penicus exequi eorum,qu£e,ut facia*». fl , fiderium tuum a te requiric, priusqua tT1 ^ quietudo tua prorfus evanueric, nifi for£ e g(l hujusmodi foret, quae commode differr * 1 poflet; tune quippe fuavi & tranquiU® ^r u s dam violentia defiderii tui impetus & C r e m" tibi inhibendus eft, ita ut tantum ipfu} fl peres, &modereris, quantum tibi erft R j^, bile. At dein rem non pro defiderii cu 1 6 pulfu, fed ex rationis praferipto duW utJ exequaris, . Si inquietudinem tuam anima ^ ,re t j e t6' aut faltem alicui fido ac devoto am * c ° eJ -e P 387 P at s J V- Cdput XII gere poffis, cena efto, te quam primum fe- fenandam ac tranq'jillanrfam *• etenitn dolo¬ čni cordis communicatio cosdem in anima affedlus operatur, quos fanguinis emiflio , & v enae incifio in corpore illius, qui continua febri seftuat. Hoc namque oronium eft retne- diorum praeftantiflimutru UndeS. Ludovicus R-ex inter alia multa documenta etiam hoc n* lio fuo praefcripfit: Si quam in corde prejjuram, eu t inguietudinemfentias, ConfeJJario tuo, aut al- teri cuipiam viro bono quamprimum eum detege 'fafiet* ut p er illud , quod ille tibifuggeret conji “ Um > malum tuum &quanimius & kvius portes. CAPUT XIL De Trifiitid. ^Riftitia , qu£ fecundum D E tl M eft, inqui£ Apoftolus,pce«ite«tjam in falutem operator! fteculi autem triftitia mortem operator. Triftitia ergo poceft efle & bona, & mala, pro varie- tate affedluum & motuum, quos in nobis caufatur: quamquam fatendum fit, plures eam ttialos, quam bonos effedtus producere: nam duos tanturn bonos producit, mifericordiam v idelicet, & pcenitentiam; feX autem malos, a nxietatem , acediam, indignatiooem, zelo- typiam ,invidiam, 8c impatientiam, unde di- cit Sapiens : Multos occidit triftitia, & tim eft utilitas iniUa; nam, cum nonnifi duo boni a B b a tri- 3 s 8 Introdufiionis ad vitam devotam triftitise fonte manent rivuli, fex ex eo m 3 ' los enafci videmus. Triftitia velut inftrumento cacodsmon uti' tur ad tentandos, & exagicandos bonos: cut enim omni ope connicicur, ur improb 0 * fuo in peccato exultare, & gaudere faci^i fic bonos, ut bonis operibus fiiis contrifte 11 ' tur,animumque dejicianc, inducereailabor 3 ^ & ficuti malum non alicer proeurare, & c 3U ' fare poteft, quam fuggerendo , ipfiim dul c ^» & fuaveefle: lic nec a bono aliquem p divertere, aut retrahere, quam ipfum infjP 1 * dum , & injucundum effd oftendendo; ^ codaemon triftitia & melancholia dele$ ata ,' quod triftis ipfe, ac melancholicus & H?® fit, & Eeternum fucurus lit: unde nerni |ie non fibi (imilem effe vellet. _ r Triftitia mala animam turbat,& inqui e . c ^ inordinatos ei injicit timores, orationern ll \ pidam reddit, cerebrum confopit, & animam privat confilio, refolutione, animo, & vires ac robur illius eripit; e fle rrt nique ceu rigens quaedam bruma, ° l ? a \ja terrte pulchritudinem demetens, & anlIli a oi' omnia torpida reddens: omnem namq ue ‘ el n mae fanitatem tollic , eamque imp° tetl reddit. _ . ha c Si ergo te contingat, Philothea, a tn» ^ triftitia occupari, boe remedium adhibe-^ ftatur aliquis veftrum ? inquit S. Jacobus^ 3§9 Pdvs IV- Caput XII Oratio cjuippe pratfentiftimum illius curanda: remedium eft, fpiritum namque fuftollic in I^ELIM, qui uriicum noftrum gaudium & confolatio eft. Sed vide, uc inter orandum iis affe&ibus & verbis,tam mentalibus,quam tbctcrioribus utaris, qui fiduciam quandam & DEI atnorem fpirent; uti funt: o DEUS ttu- LericorditeI clementiffime DF.IIS, benignlffi- tneRedemptor, DEUS cordis mei, gaudium, & (pes mea, fponfe dulciftime, anim* me* dilečte, & glja ejus not*. Inclinationibus ad triftitiaro magna animi contentione te objicito, & quamvis omnia, illo in tempore facies, tibi frigide cum triftitla, & negiigenter fieri videantur, noli tamen ab iis faciendis deterreri. Etenim ini- micus , qui per triftiam languidos nos, & torpidos bonis in operibus reddere conatur, 11 bi nos nihilominus iila peragere videric , Se quod ilia aliqua cum refiftentia, & animi aver- (ione pera&a, longe majoris funt meriti, ul- teriusnos vexare, & affligere ceflabit. Ad hsec cantica cane fpiritualia : per hac quoque fačtum non raro, ut quod intende- bat cacodsmon , perficere intermiferit: ut videre eft in (piritu , qui Saulem pofftdebat, cujus violencia per pfalmodiam fuit repreffa. Confukum praterea, exterioribus operi? bus bonis intendere , eaque quam potes di- verfiffima obire: ut hac ratione anima a tri- B b 3 tti 59° IntrodiMmis ad vitam devotam fti lilo objedo divertatur, fpiritus pocentia- les purtficentur, & incalefcant, cum ipfa eri' ftitise paffio frigidne, &aridse (it complexionis. Esteriora illa opera ferventer perage, eft° nullutn in iis guftum fentias, crucifixi Domi¬ ni imaginem compledendo, & pedori app* 1 ' dando , pedes manusque ejus exofculando» oculos manusque tuas in cceium fuftolicndoi & Dominum verbis amorem , & fiduciam infignem fpirantibus identidem compellando? qualiafunt: Dileftus meus mihi , & ego illi. P' fciculus mjrrbtt , Dilečlus meus mihi , inter uW* mea commorabitur: oculi mei femper ad te Do^ 1 " ne, dicentes : quando confolaberis me ? O JES^* «fto mihi JESUS: veniat JESUS, & anim* mea vivet. Quis me feparabit a charitate V&’ Et alia id genus, Moderata flagellatio bonum in triftitia mediumeft; quod voluntaria illa afflidio e*' terior, interiorem impetret confolationeff 1 * & anima dolores ientiens exteriores, i^ et ' nos quam minimum curet, Ad h®c, fand® Communionis frequ e . nra * tio huc quam maxime conducits hic q ul PP e cgsleftis panis animum corroborat, & fp» rl ' tum exhilarat. ^ Omnes triftiti® tu® fenfus , affedus , Jr fuggeftiones humiliter, & fideficer Confd rio aut anim®tu® diredori communica; b° minum fpirkualium conforcia qu*re, eosq° tuo c Pan 1 V. Caput XIII. 391 tune temporis potiflimum , & quam potes ioaxime, frequenta. Denique refigna te in manus DEI, difpo- nens te ad moleftam } & ttediofam hanc tri— flitiam magna cum patientia , ceu juftiflimana vanorum tuorurr, gaudiorum punitionem , to. lerandam. Et noli dubitare, quin D E U S, Po(tquam aliquantifper te probaverit, ab hoc fit malo te liberaturus. CAPUT XIII. De fpiritualibus, & fenfibilibus confolatmibu j, & quomodo fe in iis gerere bomo debeat. \y|Agni hujus mundi efleDEUS inperpetua IVI quadam confervat vicifficudine; ita fit, ut dies femper in nočtem tranfeat, & hyems in ver perpetua quadam alternatione conver- tatur, &dies unus alteri per omnia nunquam fit limilis : bos enim videre eft nebulofos, ,U °S pluvios, alios aridos, alios deniqueven- tofos: qux certe varietas, & viciflitudo in- figne huicuniverfo addit ornamentum. Idem °mnino in homine, qui, }uxta vecerum fen- tentiam , quoddam mundi compendium eft, videre licec: nunquam enim is in eodem (la¬ tu permanet, & vita ejus fuper terram, ve- lut aqua fiuir, in perpetua quadam motuum varietate, & diverfitate flučtuans, & reflo- Q:ans : modo namque fpe fuftoilitur, modo B b 4 ci- 392 Introducimu ad vitam devntam timore dejicitur ; modo per confoiationes i n dextram, modo per aifličlionem in finiftrart* vergit: & nunquam vel uous vir® iflius dieSjj imo nec hora quidem, per omnia, & tatall' ter priori, & alteri fimilis eft. Egregiumhoc documentum eft: demus e r ' go operam, ut continuam, & inviolabik 111 quandam, in tanta accidentiutn , & caluu' 1 ’ insequalitate, xquabilitatem cordis habeamu$» & efto omnia diverfimode circa nos vere 30 ' tur, &volvancur, nos nihilominus conft 3 °' ter immobiles maneamus in DEO Temper J°' tuendo, fpe&ando, & ad eum tendendo. N?- vis cum curfum teneat, quem voluerit, 10 Orientem, &Occidentem, Meridiem aut $ e ' ptencrionem, aut quocunque iibueric, ferat uF? nunquam tamen nautica ejus acus aliud k 6 ' čtabit, quam polum fuum, & cjmofuram. E .j omnia,non dico circa nos, Ted intra nos? 1 , eft, animanoftra contriftetur , aut gau e ^ per tamen, & inceflanter cordis, fpiritus» ^ voluntatis noftrJE fuperioris ( quaj noftra lut acus nautica eft) cufpis, ad DEI Crea rUj Pan IV. Caput XIII 393 ris, Salvatoris, ataue uniči, & fupremi bo- Ri fui amorem refpiciat, & perpetuo tendat, five morimur , jive vivimus , inquit Apoftolus, fimper Domini fumus , & quis nos fepctttabit a cha- ritate D£i? nihil cerce nos unquam ab hac c haritate feparabit; non tribulatio, non an- guftiae; non mors, non vica: nondolorprs- fentium non futurorum accidentium timor: non affli&ionum profundicas, non tenericu- do, non aridicas poteric nos feparare a chari- tatej nuseeft in Chrifto JEŠU Domino noftro. Solida, & infračta haec nunquam D E UM deferendi, aut dulcem ejusamorem repudian* di refolutio, animabus nofirkj velur. contra pondium efl: ad eas in fančta cequabili£ate, & )ufto pondere , intanta diverforum motuum, C)uos vitae hujus condicio, in ipfis caufatur, insequalitate, confervandas. Sicut enim apes, cuna ventus ipfas derepente occupat, lapillos, & calculosquosdam velut Iibramentumquod- dam arripiunc, uc per aera voiances, non tam eko, & facile huc, & illuc a vencorum tur¬ bine abripiaotur: Sic anima noftra poftquam Per refolutionem generofam pretiofum D El zmorem apprehendit, inter confolationum v defolationum, tam fpiritualium,quamcor- poralium, tam exteriorum, quam interiorum. inconftantiam ac viciffitudinem conftans & firma manet. B b j Sed 3 94 Introdutlmis ad vitam devotam Sed praeter dočtrinam hancgeneraiem, P? r ' ticularibus quibusdam documentis, & p 1 ’ 25 ' ceptis opus habemus, Dico ergo primo; devotionem non in ^ e °' fibili quadam cordis dulcedtne, fuavira t5 ’ confolarione, & tenericudine, qua; nimi^ l ^ r|, lacrymas, & gemitus elicit, & nefcio qd srn gracum , & fapidum in exerciciis quibusda nl (piricualibusguftumnobisdet, confiftere. que enjra h*c, & devotio, charijlima Ph ,i0 ' thea, unum quidfunt. Siquidem multspJ u ^ animae, quae has quidcm teneritudines, confolationes habent, interim tamen vitiofae funt, acproinde verum DEI multo etiam minus veram aliquam devot* 0 nem, non habent. Saul miferum David 61 * 1 ' quo eum neci darec, qui proinde per dete* Engaddia facie ejus fugiebat, perfequens*| _ lus in eam fpeluncam, in qua David eum j ciis fuis latebant, ingreffus eft. David, ^ miilies eum hic interficerc potuiffet, eju* tae pepercit, imo ne timorem quidem m 0 . ei incuflit: fed eum iiberum abire pa-fliis* ^ ftea ei inclamavit, quo fuam ei fincerd 2 ■ oftenderet, & fua vitam ipfius in po ce j > fuiffe deplararet. Quidnon deindefecic^’ quo animum fuum erga Davidem jam m^ 1 n rem eiTe, & molliorem fe fadum oftender 6 ^ 6lium eum vocat, in lachrymas, & elatiorem prorumpit, eum depr*dicat, ^ 1 P ar s IV. Caput XIII 3 9 S clementiam , & manfuetudinem celebrac, E>EUM pro ipfo rogač, fucuram ipfius magni- hidinem prsefagic, & auguratur, denique quos Poft fe relifturus erat filios, & nepotes, ei uommendat. Majoremne Saul dulcedinem, & animi affe&um, ac teneritudinem teftari por terat ? attamen animum, &, mentem fuam, bon mutaverat, tam infenfe > & acrociter Poftea Davidem illum perfequens, quam per- fecutus erac prius. Confimili modo quidatrt funt, qui cumDEI bonitatem, & Paflionem domini confiderant, infignem animi teneri- * u dinem fentiunc, quae ipfos fufpirare, lachry- mari, orare, & in valde fenfibiles graciarum a &5ones prorumpere facic; adeo, ut magna cor corum devotione aeftuare quis diceret, At cum aliquod rei hujus fic periculnm, vi- dere eft, ficut tranficorius aeftatis cujusdam ^ftuantiffimaE imber, magnis gutcis in terram necidens, ipfam non penetrat, & nonnifi ad fungos producendos conducit; fic hafce la- chrymas, & teneritudines, in animum virio- fiim delabentes, nec ipfum penetrantes, pror« fus ei inutiles effe, nec ad aliquid conducere, n fque enim propter eas hi vel obulum re- ffituerent eorum, qu' u jis prorfus contentse maneant, maxiro eC l u fibi in iis complaceant; idque, ne vera?; ^ folidae devotioni, quaein conftante, refobjfi’ prompta, & a&iva faciendi, quidquid placere novimus, volunrace confiftic, <3 u3C rends infiftant. Puer tenerrime, & affečtuofifiime pl ° r ,$ fi marri fuae fcalpro, & phlebotomo ven? a chirurgo incidi videacj at fi mater» ct! * t eaufa flebat, eo ipfo tempore, pornum * cucullum faccareum, quem ip(e manibus, net, ab illo petat, nuMatenus ei cedet. . „„ ’ - - - - j eri' mns. Bene quidem fe habet, Pbilotheaj^j les ut plurimum funt tenerae noftrae devot* culses vifo namque a lancea JESU Chrift 1 c ^ cuicc« viiu iiaimjuc 4 iduucd jemjl* vju* cifixi cor transadigi, & trajidjamarifiin 16 ^ mus. Bene quidem fe habet, Pbilothea } ^ rJ ' ob doiorofam Patris & Redetnptoris v ° fl0 a mortem ac paffionem ploremus; fed, cO r cedimus ei libenter pomurn, quod in ^ habemus, quodque ipfe tam in (tanter bis poftulat cor inquam noflrum, uj 11 pomum amoris, quod amantiflimus inf ^ dempcar a nobis requirit ? quin ei ce Sc tradimus cotparvas affe&iunculas, Sc f fC placentias, quas lile nobis e manibus er ^ n* ca* 397 P ar s IV * Cap Mt XIII ^uidem vellet, at non poteft, quod noftrum dl® fint faccarum,quarutn avidiores ? & aman- tiores fumus, quam grati® illius cceleftis s fant dse, nonnili puerorum amidu®, cener® qui- detn, fed debiles,fed van®,ied nullius ornni- effeftus. Non ergo in hisce tčnerkudini- bus Sc fenfibilibus affedibus, Cqui f*pe. ab ipfa naturali complexione, qu® adeo niollis, Sc impreflionis, quam quis ei impriraere vult, v alde fufcepcibilis eft,aliquando etiam abipfo c acod®mone caufantur,& ortum habent,qui, qpo nos in his parvis pueriliter detineav, ima-* 8>nacionem noftram convenienter ad hujus- ^odi efte&us h®c apprehendet-e facic) devo- ko confiftit. Secundo : H® tamen affe£!:us dulcedines, & teneritudines aliquando,& optim®,8tuti-“ liffim® lunt: quod anim® appetitum excitent, animum corroborent, Sc ad ipfarn devotio- nis promptitudinem fančtam cjuandam addanc hilaricatem Sc gaudium, qu® ačtiones noftfas Sc decorat, & gracos, etiam quoad exteriora feddit. Atque hicTeft ille rerum Divinarum guftus, & fapor, quem David vates fentiens e xclamabac : Quam dulcia faucibus meis eloquia tua fnper mel &~favum ori meo. Ec fane, vel finima devotionis confolacio, qua perfundi- naur , per omnia exquifitiflimis mundi confo- lationibus Sc recreationibus prsponderac Sc potioreft. Ubera, & lac, id eft, Sponlicce- leftis 398 IntroducUoms ad viram dcvotivu leftis recreationes * meliora fant ariima preti 0 ' liflimo voluptatum terrenarum vino , illa er > J,T1 qui guftavic, reliquas omnes confotacionč 5 feliis & abfjmthii inftar repucat. Et qUCin a . modum, qui herbam Scythicam ore cofl cl ' nent, tam bngularem ex ea dulcedinem tiunt, ut niiilam aut farnem, aut fitim tiant: fic ii, quibusDEUS ccelefte hoc dul° e ' dinum & conlblationum internarum m aI,[i impertivit, nullas omnino mundi hujus c° n ' lolationes deliderare, aut admitcere pofl°°’ falcem ad gufturn aliquem ex iis percip 1 ® 0 dum, aut affečtu illis adhserendum. Sunt: # quippe prseguftus & promulfides qusedam cedinum& voluptatum illarum immortaH 0 * quas DEllS dat animabus quaerentibus fe ijV item faccarum, quod parvulisfuis dat, ^ c los allicieridum & attrahendum, funt ad 0 , aquse cardiacae, quas ad ipfos conforta 0 c DEUS propinat, & dat, fubinde quoqu e ‘pj, quaedamDivinarum retributionum arrh #' x \ citur Alexander Macedo, eminus, & i° g* adhuc navigans, primus felioem Arabi^’ j, odorum fuavium, quos aura ei afflabat* fa&u detexifle,& percepifle; unde & ffiP ^j C ; & fuos omnes, ad eam adeundam anim 3 $ pari modo & nos, in hoc vitte mortah®’,j„ serumnofae pelago, fubinde quasdam duj c .j, nes, & fuavitates rentimus, quse pacrJ^ ^ lius cceleftis, ad quam omnes tendimd s » 399 ^ V ar s IV. Cap ut XIII. f&rcius, & navigamus, delicias St recreatio- haud dubie pršlibare 3 &■ prsfentire nos faciunt t . , r n- Tertio : Sed inquies, cum quaedam fenubi- ,e * confolationes bonse fint, & a DEO prove- ®iant; Stališ vice verfa inutiles, peticulols* jnao gj perniciofae fint, auc a natura, aut ab ‘Pfo falutis noftrš adveffario caufatae, quo* ^odo has ab illis difcernere potero, & malas 'lutilesvea bonis diftinguereV Generalis do¬ brina eft, chariftima Philothea, animarum ^ofttarum affeftus & paffiobes e tručtibus fois nobis efle cognofcendos. Animi noftri Ve lut arbores funt, affe&us & pafliones eo» ru na funt tami;eorum denique opera &adio* fles fruftus. Anirnus ille bonus eft, qui bo- *ios habet affeftus, affečfcus illi & paflione9 boni funt, qui bonos in nobis effečfus, & fančtas aftiones producunt. Si ergo fuavita« tes, teneritudines, & confolationes nos fa- ciant humiliores, patientiores, benigniores, affabiliores, & rebus proximi compatientio- r es, in concupifcentiis, & parvis inclinatio* n >bus noftris mortificandis ferventiores, in ®xercitiis noftris fpiritualibus conftantiores, tr ga eos, quibus obedientiam debemus, pa- r entiores, Sc flexibiliores, denique in omni ^itae noftrae ratione finceriores, certiffimum %num id eft, Philotbea, eas a DEOpro- ■venire. Ac 400 Intrbdiiffiionu dd vitem devotam At fi fuavitaturn illarum du!cedo non ni ‘ l circa nosverfatur, fi noš curiofos* inorofo 5 ’ afpcros , impatientes, pervicaces, arrogantf' pnefumptuofos, erga proxitnum iromices »*' ciac, denique, fi nos ob easdem velut pf' vos quosdam fandos circumfpicientes ampi 1 ^ aiiorum diredtiooi, & corredioni fubefle n°' limusj falfse, & perniciofe confolationes K dubiie funt. Arbor bona namqile non ol bonos proferc frudus. Primoergo, quando id genus dulcedi^’ Sc confolationes fenciemus, infigniter nos c ^ ram DEO bumiliemtis, caveamusque> , propter lllas dicamus: Hem quatn fum bop 1 ^' nequaquam, Phiiothea; bona quippe ea / U jp qusc nos non faciuot meiiores, ficut eni 1 ^ xi, in hoc devfcscia fita non eft. Sed d? ^ raus: quarn bonus DEUS Ifrael lis» q a '.L- rant in illum, animaj quasrenti iliujri! q ul $ carura in ore habet, dieere nequit os dulce effe, fed faccarum: pari modo j hxc fpiritualis dulcedo valde bona DEUS eam dans fit opcimus, inde tain^ £ 6 , jt i . id nobis facearurn hoc datum, quod fpirit UITl JU »a v vpi vitlt u,i j liju v fequitur, eum, qui ipfarn feritit, bon« 1 * 1 j 0 - Secundo: Agnofcamus nosadhuc vd°.jgC fantes effe, qui lacfe baheamus opus? & ,o huc tenerum habeamus, & delicatu« 1 ; V- j [\i* llliciis, & adelcaiionibus quibusdam op bet, quo ad DE UM amandum cmov^ P(iys IV- Caput XIII • 4® 1 Tertio: Sed ( uc generaliter, prout ordi- narie contingit, loquamur) deinde gracias bas, & favores magn# cum animi humilita- te recipiamus, easque plurimi facianvus, non l am ob id, quod in fe funt, quam quod a manu D El nobis fuppeditentur : tanquam u mater, quo infantem fuum piacaret, & leni* r «t , fuamec manu laccarea tragemata, unuin poft aliud, ori illius ingereret: fi enim infans Eenfu, & ratione uterecur , pluris certe dul- Ce dinem biandiciarum, & amorum , quos libi mater oftendit, facerec, quam ipfarn faecari aut tragematum. Eodem modo s multum quidemeft, Philothea, confolationes, & dul* cedines habere ac fentire 5 verum dulcedo dulcedinum eft, confiderare D E UM ipfum amorota , & paterna fua manu eas nobis in os, in cor, in animam , in fpiritum ingerere. Qviarto: I- > oftquam jam eas hac cum animi demifimne admiferimus, folicice & debite jux- ta mcentionem ejus, a quo eas recepimus, illas ulurpemus. Ad quid enim putamus bas, nobis DEUM dulcedines immiccere? uc nimi- tum per eas erga unumquemque nos benignos neddac, & fimul in fui amorem rapiac. ideo mater filio fuo faccarura dat, uc ipfi dee ofcu« lum, illum ergo Salvatorem ofculemur, qu| toc nobis (iiavitaces, delicias, & tragemata elargicur. Salvatorem vero ofculari, eft lili obedire, mandata ejus fervare, voluntatem ^ c ejus 402 JntroiMhoms ad vrtam devotam ej'us exequi,defiderfis iliius per omnia acquie* fcere, denique tenere cum obediencia & fi^ e ' litate eum amplečii. Ubi ergo coniolatio' nem al!quam fpiritualem recepimus, dan^ 3 eo die opera eft, ut in bonis operibus fack 0 / dis, nosque humiliando, folito fimus dil*' gcnciores, Quinco : Prasterea id genus fuavitatib^ teneritudinibus, & eonfolationibus fobij 1 ' renundare nos oportet, cor noftrum ab*".! avocando, &affirmaodo, quod, quamvi$ *' las cum humilitate recipiamus, & adeo caras habeamus, quod aDEO venianr, eum amandum nos provocenr ; ramen °° tam eas, quam DEUM & Sančtum amor e ejus qu£eramus , non tam confolatione' 71 / quam confolacorem ambiamus, non tam ^ cedinem, quam dulcem Salvatorem , non 1 ' j teneritudinem, quam eum, qui cordi & cerrae delicium eft. Et hoc in affečtu? tuamus firmi & conftantes in fančto DEJ 3( ^ g . re perfeverare, nec eum unquam dimi rC ^ fl . efto quamdiu vivimus, nullam unquam . tire confolationem & dulcedinem deber etTl & reque, tam in monte Calvaris, q l,ar11 U fp Thabor, dicere : Bonum eft, me effe te ^ Domine, five in cruce moriaris, five g refulgeas. u r, Sexco: Hoc demum te monicam vol°’ fi notabilis quasdam hujusmodi con folad 0 ' num> Par! IV- Caput XIV . 4°3 turni, ceneritudinum, lachrymarum , & fua- Vkatum abundantia te circumfluerpt, aut ex- traordinarium quid in illis tibi accideret, fi- deliter id direčtori & condučtori tuo aperias, Ut difcas, & intelligas, quo in iis modo te gerere, & quam moderate procedere debeas. Scriptum eft enim ; Invenifti tild / quanlum tibi fatis eft , ex eo comede . CAPUT XIV. De fpiritualibur ariditatibuf, & Jlerilitatibus. C Um ergo confolationibus perfutideris, Phi- lothea, id, quod jam jam confului, & Pt*fcripfi, tibi eric obfervandum : at amica & optabilis illa ferenitas non diu durabit, quin čontra ita te condnget nonnunquam omni de- Votionis fenfu privari,& deftitui,ut animam tuam ceu defertum inferax, fterile quoddam ericetum efle putatura fis, in qua nulla vel femita, vel via ad DELIM inveniendum appa- teat, neque ulla gratiae aqua, a qua irrigetur* l dque ob nimias aridicates, qua: eam totali- Pcr filvefcentem & incultam reddicurte viden- Jut. Eheu 1 quam anima h«c, quse hoc in ftatu verfatur, digna compaflione eft, & ma¬ stne, cum malum hoc vehemens & inten- ftjm eft! tune quippe ei, ad imitationem Da- Vidis, lachrymje funt panis die ac no&e; in^ tenm dum inimicus fexcentas per fuggeftio« G c 3 nes, 404 htroduffionis ad vltam devotam_ _ nes, quo eam ad defperationem adigat, c ’ infulcac, dicens: Mifella, ubi eft DEUS tuus- qua eum via invenies ? quis reddet tibi čta: illius gratis lžetitiam ! Quid ergo illo in tempore facics, Phil 0 ' thea mea? Nota, & vide, undenam mala 01 ortum fuum habeat ? fsepe namque ipfi 01 ^ noftrarum fterilitatum, & ariditatum ca« 1 * futnus. Primo : Sicut mater tum puello fuo fa cCfl ' rum darc renuit, dum eum lurobricis & mibus obnoxium novit: fic fa?pe tune n°. ' DEUS confolationes aufert, eum vane i° 1 nobis complacemus, & arroganriaz ac v3 . glorise vermes ex illis excrefcunt. Bon° ’ Domine, quia humilias me vere, nam a ot quam humiliarer, te offenderam. # Secundo: Cum fuo in tempore amori s .^ vini fuavitates colIigerenegligimuSjtunc^jj in negligentia: noftrs caftigarionem, a °° recedit, ac fe fubducit. Ifraelitae, q u1 f 0 ]c ino mane colligere manna ncgligebant* .. jam exorto, ipfum colligere non P ot tune quippe liquefa£kum velut cera 111 xerat. lici 3 * Tertio: Nonnunquam in Tenfualium de . rum, & periturarum confolationum ^ mollicer recumbimus,utiSacra illa Cantic 0 Sponla; & ecce ! animarum noftrarum P fus, ad cordis noftri januaru puhat, n 0 ^ 1 ^_ Farsi F. Caput XIV. 40? Ipirans, ut fpiritualia exercitia noftra relu- toamus-: nos vero ei aperire tergiverfamur, quod permoleftum nobis (it, vanas illas;re- c feationes amirtere, & falus illis delectatio- ?ibus nuntium remittere, unde ipje, vel ut indignabundus pertrandc, nosque in noilra ttiiferia agere, & repere finit: hmc cum deua *urfum qu3erere eura volumus, nonnifi poit fummam difficulcatem eum invenire poffu- ftius. Ec certe non immerito; quod in illius arnore ica infidi & perfidi fuerimus, ut, quo r ebus mundanis frueremur, illum cxercere n oluerimus. Habes icaque farinam^Egyptiarn, Suamobrem manna caelicum non habebis. Odores compofitos & artificiales apiculs fu- giunt, &abhorrenc: ficSpiritusSančti fuavi- tates cum adulcerinis mundi deliciis fitnul ne- queunc confiftere. Quarto: Ipfa duplicitas fpiritus, & fubdo- l?. 1 ! 1 con ^ e flionibus, & communicationibus fpiritualibus cum animte direčtore fačlis pro- cedendi racio ariditates, & fterilitates caufa- tur: cum enim Spiricui Sando mentiaris, rni- certe non eft, fuam illum tibi denegare confolationem, non vis effe fimplex, & fin- cerus ad inftar parvuiiV parvulorum ergo fac» carum tibi non dabicur. Quinto : Mundanis ad os usque recreatio- nibus, & voluptacibus repletus es; minime ergo mirum, fpirituales tibi delicias defipere. c c 3 Afi- 40 6 Introduttionis ad vitem devotam Afinus fatur, ut proverbio dicitur, non ^ carduos, & ventri pleno defipiunc trageroa^' Efurientes , ait B. Virgo , refievit bonis, & .vites dimijit inaties ; & qui voluptatibus m* 10 ,' daniš pleni & faturi funt, fpiritualium me funt capaces. Sexto: Si receptarum confolationum fr 0 ' dum fedulo confervaris, novas mereberi sre cipere, Habenti enim omni dabitur, ab e aijtem, qui, quod recepit, non habet, led‘ u id cu!pa amilit,etiam id auferetur, quod 0° habet; id eft, gratiis, qute ei praeparatje era 0 ’ privabicur. Pluvia, uti videmus, plantas a huc virentes vivificat, at non virentibus, . virorem non habentibus, illam quoque tam auferr, quam non habent, etenim P illius bumorem penitus computrefcunc. Ob tales, &. alias id genus caulas, ? • paucas internas mencis confolationes atfli mus, & in fpiritus ariditatem, & fterilfr 3 .^ jncidimus. Examinemus itaque confcieo f, gfll num hujusmodi in nobis defe&um aM ea> notemus V At noriš, chariflima Phi( ol: non efle hoc examen aliaua cum tnqui e ^ ne,& nimia curiofitate inilituendum, a r »P a d quam omnes noftros nutus & adus, Ji pajfibile e Ji transfer crd tcC '^ hme a mel fed, fimul magna cum genero' 1 ^ te, & refignatione addamus : Vertrn tarn ett flS meajfed tna voluntas fiat : & quam pod 11 uS> maxima animi quiece in hoc nos detirk^tfg- DEUS quippe fan&am hanc noftram [ a ^ rentiam videns, per plurimas nos grati 8S ’ ^ favores confolabkur : ficuti, dum A*- 11 - 3 | a . mum Patriarcham jam paratum , & r -y lCf turn ad filium fuum Ilaac immolandum vl ’ iacis ei fuk , puram hanc in ipfb re ^(i na ^-fi¬ nem , & indifferenciatn vidiffe^ unde fima dem vifione, & dulcjilimis benedi^- nib u Par s IV Caput XIV. 4° 9 nibus eum efl confolatus. Itaque in omni affličHonum tam corporalium, cjuam fpiricua- lium genere, & in ipfis fenfibilis devotionis fubtračiionibus, & diftradtionibus, quas no- bis fubinde contingent, ex toto nos cor- de, & profunda quadam cum noftri ipforum lubmidione dicere oportet: Dominus dedit mi¬ li confolationcs , Dominus easdem mihi abjlulit, fit fanffum ejus namen benedittum: fi enim in fan&a hac humilitate perleveremus , confolatorias fuas gratias nobis reddet; ficuti olim Joba» qui in omnibus affli&ionibus fuis id genus verba aflidue conftantetquerepetebat, eas re- ftituit. Quinto: In omnibus ariditatibus, 5c fte- rilitatibus noftris animum non aefpondeamus, Philothea, Ted patienter exfpe£tantes, ufque quo confolationes redeant, folicum noftrum agendi modum Temper retineamus, neque ul- lum illarum caufa devotionis exercitium omit- tamus; imo, fi fieri poteft, bona opera no- flra inaugeamus, &c multiplicemus, & cum tragemata, & falgama liquida chariffimo fpon. fo noftro darenequeamus, demus arida, per. inde enim id ei eft , dummodo cor , a quo hajcilli offeruntur, perfečfce fitad illumaman- dum paratum , & reToIutum. Si quando amocnum, & gratum eft ver, plus apes mel- lis progignunt , & apiculas pauciores • nam fereniore illa aura illeftac, ufqu ea deo mellis f C c $ per 410 IntroduBionis ■ ad vitam devotarn per tiores collečtioni incumbunt, utnymph u ' larum fuarum produčdonis propemodum ob' jivifcantur: at, ubi ver immite, & acre eft* nymphulas plures, mellis minus conficiun 1, quodenim ad mellilegium foras provolare n e ' queant, fui ipfarum mukiplicationi, ftirp lS ' que confervationi fefe applicant. Sic Paepe 6 er * videmus,Philothea; ut,cum animafein am^' no confoladonum fpiritualium vere agere 'j}' det, ita eisdem colligendis, & exk)gen ci ‘ incumbat, ut in fuavium deliciarum Aia r , u , abundantia pauciora muko bona opera & e contrario, mediis in ariditatibus, & *■ rilitatibus fpiritualibus, cum fe fuavibus d' votionis fenfibus privatam videt , folka.P 1 ® tatis opera eo magis multiplicat, & in i 1 ^ riore verarum virtutum, puta patientia:, b militatis, fui ipfius abje&ionis, refignati° n ’ & amoris proprii abnegationis, generad 0 ’ produ6tioneque abundantior eft. . - Errant ergo muki, & praefertim gravillime, dum putant, id quod DE^ cordis teneritudine, & ienfu impendim 115 ^ iequium, Divina: illius Majeftati minU s & tum efle : cum e contrario , ačtiones n ° fint ad inftar rofarum, quaecum recentes . plus quidem prasferunt elegancise, & nlC °^ at cum arefačtas, plus odoris, & viriuni e ^jj runt: pari modo, efto opera noftra in f e ° ‘ ^ cordis teneritudine fačta nobis fine g ratl ir>3' __ Vars IV. Caput XIV . _4™ magisque placeant (nobis, inquam , qui non ni(i propriam dele&ationem, & r f cr ft'’ n ;i fpettamus ) in aridicate ramen, &’ er obira pluS%i DEI confpedu odoris, valoris Continenr. Vere Philothea, cum m tempo te ariditatis noftrae nos voluntas velut vi qua dam compullos abripht ad DEO (erviendum; neceffe proinde eft, magis ea hincvigoris, <3t conltanrire praderac, quam in tempore tene- fitudinis, & cbnfolationum. Multum certe is non praftac, qui tempore tranquillo, ec ttiedias inter aulae oble&ationes Principi ra- tnulatur ; ar vere is fe conftantem, oc bde- lem erga eum oftendit , qui duriftimo belil tempore, medios inter tumultus, 8c peffe- cutiones ab ejus ob{equio non recedit. Unde B. Angela de Fulgino, illam DEO oracionem dicebac acceptiflimam effe, quse vi,i& coada fit, id eft, ad quam nos non tam propter gu« ftum aliquem, quem inde habere fperamus, neve ex affedu, & inclinatione erga eandem, fed puread DEO placendum applicamus; quo noftra nos voluntas velut invitos, & coa&os itnpellit , ariditates, & repugnantias in hoc occurrentes fortiter perfringens, & fuperans. Idem de reliquis omnibus bonis opei ibus cen« Teo: quo enim majores in iis obeundis oon- tradi&iones ac repugnantias, tam exreriores quam interiores fefltftmis, eo illa pluris a DEO fiunt, majoremque mercedem habebunc. 412 Introduttionk ad vitam devotam _ Quo in vircucum profecutione, & exercit‘*° minus proprii commodi a parce noftra app 3 ' ret; eo diviniamoris puritasmagis in ipfa lucet , tune matrem puellus nudilo negod 0 ofeulatur, cum haec lili faccarum dedit, f eC *’ fi poft datum abfinthium, & amarulentia 01 ’ nihilominus eam ofculetur, fignum eft, gno hunc in illam atnore ferri. CAFUT XV. Superiora illujlri quodam exemplo conjirffl tur , & illujlrantur. V Erum ut omnis htec dobrina fiat evi^ 61 !' rior, & manifeftior, quandam hic e ta S. Bernardi hiftoriae parrem vifum eft 3 j feribere , quam in dočio seque ac prud el1 ^ feriptore reperi, flc igitur ea habet: bus prope DEO primum fervire incip> e !\j, bus, & qui nondum per experientiam e* 1 e cerunt, quid fint illsegratije fubcračUone 5 ’^.. viciflitudines fpirituales, ordinarium, & lenneeft, ut, fenfibilis devotionis fap° re ’j, guftu , nec non jucundo illo lumine » ^ # ut in via Domini feftinent, ipfosinvit 3t ! 5 allicit, ipfis deficiente ftatim animo p cnl cadant, pufillanimes fiant, & quandam c j, d_is triftitiam fentiant. Cujus rei h*c » P s tis fpiritualium redditur ratio, quod ? 3 ^ racione predita diu farnem pati, & a\i' P ar s IV Capu t XV' 4 J 3 aliqua delečiatione ccelefti aeque ac terrena, vivere neauear. Porro , ficuc animfc, quss Per fuperiorum deledationum experimentum & fenfum fuper fe evečte funt, vilibilia ob™ jefta nullo negotio contemnunt; ita , dum divina providentia fic dsfponente, gaudium fpirituale ab 1 Hiš auferturj hinc, quod ex una parte nullas confolationes terrenas habeant, ex alia vero nondura longo ufu didicerint, veri folis reditumin pacientia exfpeaare, ipfis videtur, quod nec in ccelo necin terraagant, & perpetua quadam in nočte, velut fepuitie, naanfura: fine: unde ad inftar parvulorum ab“ lačtatorum, a fuis uberibus avulfe, languent, dolent, gemunt, moleftse, & importunue red- duntur , ac maxime erga leipfas. Hoc ergo, eo in itioere, de quo hic loquor, contigic cuidam e comitibus nomine Ganfredo Pero- nenfi, qui non ita pridem DEI iefe obfequio manciparat. Hic ergo derepente redditus aridus, confolatione fpirituali deftitutus , 5c tenebris interioribus obfeptus, in memoriam fibi reducere inccepic, amicos, quosin mun« do habuerat; confanguineos item , & facul. tates , quas jam nuper repudiarat, unde tatu gravis eum tentatio coepit invadere, ut eam cxteriori vultus, & corporis compoficione ce- lare n°n poffec, amicorum ejus intimusillam tacile perccperit, unde blando fermone & cempellationc in ejus le colloijuium inBnuaps. in 414 IntroduBionii ad vitani devotcim in aurem ei infufurravic. Quid hoc eft Gaf>- frede frater ? cur, pnEterquam foles, kačo* gicabundus, & contriftarus es? Cui Gank e ” dus, alto exanirrio dudis fufpiriis, nunquanb inquit, quoad vivam , petfede Isetabor fr a ' ter. Alter h*c audiens fortem ejus miferatu s * & fraterno motus zelo, communem utriuS' que patrem adiit S. Bernardum , rem omne^ ex ordine ei referens. Bernardus Ganfretft vifoldifcrimine, proximam eft Ecclefiam i n " greftus, quo DELIM pro ipfo deprecaretu 1 ’' Interea Ganfredus triftitia eor ejus premen^, & obfidente, caput in lapidem reclinans, dormivic. Non mulco poft uterque furre^ e ' runt, ille ab oratione votorum fadus co^T pos: hic a fomno , fed facie adeo hilari > ^ ad lzetitiam compofico, uc amicus ille ip^ tam evidentem, & repentinam in eo m uC ^ tionem miracus, non potueric eum non ce reprehendere ob ea, qua: paulo ante dixerat. Tum Ganfredus* (i ance paulo quam me quoad vivam gavifurum dixi> contra aflero , nullam me unquam poft n triftitiam fenfurum uSJ Is fuit tentationis pil hujus viri e X erit he3 qua in hiftoria notare te velim, Pbft ot u j mea, primo DEUM, ut pluritnum lis j oblequio Ido primum fe dedicant, qu e0 cceleftium deliciarum prasguftum & P dem dare folere, quo eos, & a terreftr* * y0-* Pan IV. C aput XV . _ _ Voluptatibus avocet, &adDivinum amorern confedandum exflimulet; flcutl mater, parvulum fuum ad ubera fugenda pellici c, Papillas illice melle illinere c0 ^ e v ,t: - , • c undo, hunc ipfum bonum DELIM u pro fapiemi difpdfitione & provideotia lua, c onfolationum nobis lac & mei aurerre, u hac ratione velut abladati aridum & iolidio- tem virilis cujusdam devotionis, qua; lp lrl " tuales defipientias & tentationes ferre didtce- *it, panem comedere afluelcamus. lertio, tl °nnunquam vehementes quasdam tentatto- Uum tempeftaces, medias inter ariditates fterilicates exoriri folere : ac tum vinliter c ontra has ipfas decertandum efle, neque a E>EO ese proveniunt ariditates: tamen magna funt cum conftantia & generofe ferendas, t)uod ad noftri exercitium D E IIS nobis eas immittere foleat. Quarto, non debere nos Unquam, quantumvis interna taedia & preflu- r* intenfa lint, prorfus animum abjicere,nec cum Ganfredo illo dicere : Nunquam exinde vilam amplius l&titiam fentiam ; fiquidem tene- Erofa durante node exfpedanda lux eft, & vice verfa. quantumlibet pura ferenicate fpiri- tusgaudeat, nunquam dicere, debere: Aun- quam contriflabor, ne c animum contraham , quia, ut monec Sapiens, in die bonorum non de- bemus immemores efle malorum; in adverfis Sc laboribus femper fperanda meliora; in pro- 416 Iniroductioms ad vitam devotam profperis vero dmendum, unde tam in iH |S > tjuam in bis, nos coram DEO humiliare de* bemus. Quinto, fingulare cumprimis rem e ' dium effe, amico cuipiam fpiricuali, a q u ° folatium & fubfidiura exfipedemns, morbu 1 * 1 & malom, quo premimur,* decegere. Denique ut huic dodrinas adeo neceflabf finem imponam, hoc animadverti, quem jCl ' modum omnibus in rebus,ita & inhis,DE°'^ Opt. Max. & cacodccmonem inimicum 0 ftrum diverfa prorfus fpedare, & difcrep 3 ^ ces intentiones habere. D E US qjuippe r bas ad infignem cordis puricarem, ad tota' e proprii noftri commodi, quancum ad O" quium ipfius attinet, abnegationem, ad P e tedam noftri ipforum renuntiationem nos natur perducere; at diabolus ad hoc con" c o- tur, ut animum nos defpondere, & ad / g iiiales deledationes propendere, & faciat, denique tam nobis ipfis, quan 1 molefti & tadiofi fimus : ut hac ratioo e ' ,/j, da devotio traducatur, & infametur. quse tibi tradidi documenta, obferves*^- s , fedionem tuam, in eo, quod durantid 1 ce afflidionibus internis facies, eKercib 0 ^ ximopere inaugebis. Antequain veto ^ tradatui finem imponam, unum hoc ^ nimirum ipfas ariditates,fterilitates> fpiritualia interdum ab ipfa corporis i n / fitione orcum habere, uti dum q u ^ s __ Pan IV. Capu t X V. 4*7 ttiias vigilias, labores, jejunia exhauftus , de* fatigatione, languido corpore, capitis grave- dine, Sc aliis id genus infirmitatibus opprei- fus gem.it ; quae licet proprie a corpore de- Pendeant, fpirituitamen &animo,quod (um- ttia fic inter utrumque conjunčtto, & vincu- lum, etiam nocent. Hoc ubi contingit, me- ttfinerimus Temper, plurimos virtutum ačtus, fpiritus & voluntatis fuperioris adminiculo, e xercere:nam efto univerfa anima noftra dor- rnire, & fopore & laftitudine penitus oppref- fa videatur, non tamen ideo fpiritus noftri a &iones DEOquam maxime placere definunt. ldeoque tune temporis cum Sponfa Sacra di- cere poffumus: Ego dormio , fed cor meum vigi- lat. Et quemadmodum fupra monui, Jicet hoc in exercitio, Sc fic faciendo, minus fa- poris Sc guftus fentiamus , plus tamen in eo meriti eft, & virtutis majoris occafio. Sed optimum tum remedium eft, legitima aliqua reereatione, Sc oblečlatione honefta corpus tevigorare, Sc fibi quodammodo reftituere. Quapropter S. Francifčus ita fratres fuos la- boribus & aufteritatibus corporalibus volpit ineumbere, Sc talem in iis moderationem ad- hibere, ut per easdem Tpiritus fervoretn & Vigorem non adobruerent. Ec hinc ipfe generofus Pater Francifcus (quod optime huic meo propofito quadraO tempore qugdam tam gravi fuit fpiritus tri- D ^ ftitia, 418 Introchttionis ad vitam devotam &c. fticia,c$dio, & melancholia obrutus , ut n _ o11 poflet illam exterius non prodere : fi en * 1 ? 1 cum Religiofis fuis converfari volebat, n me ad hoc fe inducere poterat; fi ab i» s 1 fubducebat,malum fuum & ttedium tune tiebat inaugeri: abftinentia, & carnis wf ce ' ratio fpirieum obruebant; nullum denifl^ oratio ei dabat alleviamencum. Biennio^ to hoc in ftatu egit, adeo, uc plane a VK fuo dereličtus viderecur: (ed tandem, P° c quam magna aniini humilitate gravem h 3 concuffionem, & vexationem pertulifletjOP 1 ' tam animi ferenitarem & quiecem in mo# 16 . to ei Dominus reftieuit. Quod ideo retU j r ut hinc appareat, etiam maximos & fing u ^ res DEI famulos id genus vexationibuS> ^ affli&ionibus interdum exagitari, ac P t0l \ minores mirari non debere, fi fiubind c hujusmodi amaritudines, Sc defo- laciones fpiritus inci- danc. IN* (O ) 419 Sfo cU Pcfci cfo cfecfocfc; cfogfo cfo;.(±> ^ ^ .fa .fr j?, j}, j,- 4 . 4*j$ •$••$••$• •£•• $• •$• ^Pž'-rP9PčS5čx5SDčS5čSščS5'5Č5’^ c ?P9P c ¥ :,c ^ :> ' : ^ :>r: ^‘^' INTRODUCTIONIS P AR S QU1NTA- £a complečlens cxercitia , & fubinde renovare; ne force, fi id facere.° e ' gligas, ad priorem ftatum tuum, aut ali^ 1 ? etiam muko pejoretn, relabaris : nam fp irl " tuales lapfus uc plurimum ad inferiorem a profundiorem ejus locum dejiciunt, quaro era c is, ex quo ad devotionem alias afcendim 0 " e Nullum eft horologium, quantumvis b e °. libratum, quod non bis quotidie, mane n ^ mirum, & vefperi, intendi & reftitui p 0 ^ deribus fuis debeac: necefte prreter boC c ^ ut ad minimum femel in anno ipfum per> ,c . . & per omnia membra diftolvatur, ad nem, fi quam contraxic, auferendam ; t £l j 3f rpenca, fi Iaxata confraftaque, reftitu 6 '? a . & ea, quas continuo ufu decrita fiint, re ult i randa. Pari modo quisquis fedulo c . 3 ,\[ C i- fuum cor curare vulc, & vere de eo t° eC tus eft, mane & vefperi in D E UM ea, quae fupra nocavi, exercicia deber in . ^ dere, praeterea ftatum illius fepius exaI ^| in re, ipfum reftituere; denique faltem fem ^ anno illud quodammodo per partes dil u ac diffolvere, & eas fingulas accuratiuS^^ fpicere, omnes , inquam , illius Pan V. Caput L 421 & pailiones, ut, quocquot in eas irrepfere, - Ec ficuti ho- defeftus reftaurec ac reparec ueteu.us> reuaurct - , n - 1 rologus unguine quodam tenuiuimo, liflimo omnes horologii fui rotas, or > vercebras, & mobilia inungit; ut motus , \\- lius fiat fuavius, & minus rubiginem terra- menta contrahant; fic devotus , P5 5 o cor fuum hoc pafto per partes excutierit, oc infpexerit. quo bene ipfum renovet, acra mentis Confeffionis, & diviniffimae Euchari- ftiae illud oportet inungat.. Hoc quippe exer- citium vires tuas diuturnitate tempons non- nihil collapfas reftituet, & revigorabit, ani- mum calefaciet, ac bona rua propofica revi- refcere, 8t fpiritus cui vires faciet reflorefcere. PrifciChriftiani ipfo, quo Salvatoris noltri JESU Chrifti baptifmus anniverfiaria celebri- tateinEcclefia recolitur, die hoc facere quam diligemillime folebant : tum quippe , ut S. Gregorius Nazianzenus teftatur , profedio- nem Sc proieftationes hoc in Sacramento fieri folitas folenni ricu renovabanr. Idem & nos faciamus, chariflima Philochea , quam luben- tiffime ad hoc nos pvius difponences , & dem quam diligentidime hoc exercitium obeuntes. Poftquam ergo , ex Patris tui Spiricualis prEefcripto , conveniens, & idoneum ad hoc tempus delegeris, ac folicudinem , five fpiri- tualem , five etiam realem, majorem folito colere jam decreveris, fuper fequentia pun- d 3 da, 423 Introduttionis ad vitam devotam da, juxta modum & methodum, quam m fecundi libri part 1^. ftse, dignae,& generofae funt refolucioneS; propofica ?, Intra temeripfam ergo ' quam haec proteftatio fanda, rationi con tanea, & optabilis fit. c 0 * Secundo confidera: Cuinam hanc fp° nem, & proceftarionem feceris. DE ^’ oO0 quam; fi enim fponfio aequa, & cum rat . ^ coincidens homini fada ad fidem prsftap .jj 3> d liberandam nos obligat, quanto mag** Ji- qu* fafta e ft DF.O? dicebac David: ^ xit cor meum; eruttavit, cor meum vero* 1 mm tihi , non oblivifcar Ud in £ternum. ^ Pan V. CaputIL 423 Terrio perpende : Coram quibus Iponfio- nem hanc feceris j videlicec coram univerfa curia coelefti, ecenim Beatiflima Virgo> San¬ tos Jofeph, Angelus cuus Cuftos, S. Ludo- v icus Rex, omnis illa Beatorum multi^udo te intuebantur, Sc fuper verba cua (piritum gaudii & approbationis afpirabant, & ineffa- V>i!is cujusdam amoris oculis, cor tuura co- tam Salvatoris JESII pedibus proftrarum, quod illius fefe ob(equio mancipabat, refpiciebanr. Unde peculiari quodam gaudio omnes coele- ftisjerufalem cives cunc plaudebant, & exul- tabant; cujus ipfi hodie etiam commemora- tionem, Sc memoriam facient, fi (incere, & ex corde bona cua propofita renoves. Quarco confidera : Quibus proteftationem tUam modis feceris. Quam ergo tibi DEUS Opt. Max. illo in tempore benignus fuic ? ied dic mihi in vericace, an non dulcibus Spiritus S. provocationibus & invicacionibus ad hoc faciendum pellečta fuiftiV an non funes, qui- bus cymbulam tuam DELIŠ ad falucarem hunc portum attraxic, fuere amoris Sc charitatis? 3 u omodo Divino faccaro fuo, Sacramentis, tnquam,pia lečHone,& oratione , ipfe te ade- tcavic, Sc allexit ? 'Dormiebas, ah ! Philo- thea mea, & Dominus fuper te excubabat, Cogitaciones pacis fuper cor tuura cogicabat Sc meditationes amoris propter te meditabatur Quinco confidera : Quo te DEUS tempore D d 4 ad 424 lntroduBionis ad vitam devotam ad fingulares has refolutiones faciendas attra* xerit i fbilicet in aecacis tuae flore. Hem! qua n ' ta felicitas tempeftive, & cito addifcere quod non poflumus icire, nifi nimis fer°' S. Auguftinus cum anno tEtatis trigefim 0 * DEO vocatus eflet, hoc modo exclamaba t j O antujua. pulchritudo! quam te fero cognovi? Eb^' videbam te , & tamen non conjiderabam te. * u vero merico dicere poteris: O anciqua dul c _^ do! cur te citius non gurtavi, aut cognoV‘< Ec tamen, ne tum quidem forte eam n°*^ promerebaris, ac proinde agnofcens, q ua0 tam tibi DEUS gratiam, te a juventute ad fe trahendo, fecerit, dicico cum Dav> d ’ DEUS docuifti, & illuftrafti me a juventute ’ usque nune pronunciabo mifericordiam tu 3 Sin autem in fenedute tua te vocaverit, * oJ lothea, gratia DEI eft, quod poftquam tuos priores ita perperam & prave tradu#* nihilominus ante mortem tuam te voca^^ & miferiae tuše curfum inhibuerit: tunc >> c ^ fi in eodem ulterius perrexilTes, in-& erfl periifles mifera, & miferabilis. - a u s, Sexto confidera: Vocationis bujuseft e eS & reperies haud dubie egregias, Se fa' u e0f in te nu)tationes,fi,quod modo es, cU ! r Tl ]i C i' cjuod olim fuifti, compares. An non & f tatis cujusdam in numero reponis, q\ 10 orationem cum DEO jam colloqui noriš, S ^ eum amandi defiderium ac propenfionen 3 ^ i Van V. Caput Ul 4 a S beas, quod multas, a quibus oppugnabaris, & inquietabaris, pafTIones edomueris, & ad quietem compofueris, quod perraulta peccata & confcientiae turbam ica cvitaveris, quod denique coties {acrse fis communionis fada parciceps, & ad fupremum pternarum gra- tiarum fontem, unione quadam intima cum eo fada, accefferis ? quod ancea toties non feciffes. An non hse eximiae, & lingulares quaedam gratise funt ? quae pondere funt fan- ftuarii ponderandaz, Philothea: etenim ma- nus Domini fecit haec omnia. Dextera Domini, sit Pfalces, fecit virtutem, dextera Domini exal- tavit me , non moriar , fed vivam , narrabo cor- de, ore, & operibus mirabilia bonitatis ejus. Poft omnes has confiderationes, quae, uti vides, plurimos bonos & pios affedus fugge- runt, cum gratiarum adione & ferventi qua- dam oratione, qua profedum noftrum inau« geri pecamus, finiendum eft, & fumma cum humilitate, 8c in DEUM fiducia, inde fur- gendum ; hoc obfervando ut propofitorum renovacionem & vim poft fecundum exercita hujus pundum faciamus. CAPUT III. Animce nojlrce Jlatus examinandus, vidcn- dum, quem in vita devota progrejjum fecerit. S Ecundum hoc exercitii pundum paulo lon- gius eft. Non autem id totum fimul, & D d 5 con- 42 6 Introduclionis ad vilam devotam concinuaco ačtu peragendum, (ed per partes> & divifim; ut nimirum primo examines, qu°' modo te gefferis ergaDEUM; fecundo,q° 0 ' modo erga teipfam ; tertio, quomodo erg 3 proximum; quarto denique, quomodo &’ 3 habeant pafliones, & affedus. Opus prste* rea non eft, uti nec expedieos, ut flexo ge 11 } 1 examen hoc inftituas, nifi forte fub ejus in*' tium, Sc in fine, cum de affedibus agit ur ' Alia ejuspun&a utiliter facere potes obamb u ' lando,quin etiam utilius,in lečdo decumbe 0 ' do, fi aliquantifper ibi infomnisagere, & vl ' gilare poflis: fed ut, prout oportet,id fact aS > ea ante diiigenter praelegeris, necefleeft. quiritur tamen,ut totum hoc fecundum p un ' dum, ad fummum tribus diebus, & duab a nočtibus abfolvas, ex unaquaque die & ti° . horam aliquam, id eft, aliquantum temp 0 ?- prout tibi commodum eric, Sc expediens ,r feligendo. Si enim hoc exercitium non 0 temporibus valde disjunčfis, & a fe nim*^ remotis fieret, robur fuum amitteret, roium languidas operationes ederet. Po^ ^ guia examinis punda notabis, qua in re t e fecifle deprehendes, & ubinam erres, pingas, & qute prscipue impedimenta h 3 ^ nus fenferis, quo te deinde, ad confili utT1 ^ piendum, propofitum bonum faciendum? (piritum tuum corroborandum, alteri 0 ° s tare poflis. Efto neceffe non fit, ut q°‘ 427 Pdrs V • Cdput IIP diebus hoc exercitium & aHa obibis, penitus & abfolute te ab orani hominum converla- tione fequeftres : aliquo modo tamen ab lila te avoces oportet, maxime circa velperarn, <]uo & tempeftivius cubitum cqncedere, oc c orporis teque ac fpiritus quietem, conlide- tationi perneceffariam captare queas. Per diem vero frequentes ad DEU M, Beatam ^irginem, Angelos, Sc univerfos Cceli ci- alpirariones identidem facienda funt. Ne- c e(Te denique eft, ut omnia ex corde D El, & perfedionis propriae amante fiant. Ut au- teru examen hoc bene debitoque modo inttl- tuatur. Conftitue te primo coramDEO. Secun- do: Spiritus Sandi opem invoca, luraen, & claritatem ab eo, ad te ipfam cognofcendam, poftulans , una cum Sando Auguftino, qui in fpiritu humilitatis fsepe ad DEUM clama- bat: Domine , noverim te , noverim me. Et cum Sando Francifco, qui Dominum interroga- bat dicens : Quis es tu Domine ? quis fum ego ? Proteftare quoque, non ideo te profedum tuum inquirere> & notare nolle, ut intra te- metipfam ob eum ftolide tibi complaceas, & gaudeas, fed tantum, ut in DEO exultes; neque Ut inde glorieris, fed gloriam omnem DEO adfcribas , eique propterea gratias agas. Proteftare, te, fi (uti praefumis) parum te profecifle, aut potius defeciffe, & recefliffc ” 'de- 42 8 Introdu&ionis ad vilam devotam _ deprehendas , propterea animum nullateno* abjicere, vel per aliquam pufillanimitatem> aut inertiam nolle refrigefcere, imo contr»» animum majorem te capere, magis te aniw a ' re, teque humiliare, ik medianceDEI g ra “ tia defečlibus mederi velle. Hocfačfco, fuaviter & tranquille confide' ra, & examina, quomodo ufque in prsfeO' tem horam, ergaDEUM, proximum> temetipfam te gefleris. CAPUT IV. Animce Jlatus examinatur, quomodo feerg a D EU M gejferit. Q Uomodo eft cor tuum erga peccatum^ 10 ^ tale animatum ? firmumne, propofitum fecifti, ad nunquam ipfum. £^ cunque demum de caufa admittendurn? b cine propofitum duravit jam inde a prima P ^ teftatione tua, ufque ad tempus prcelen*-^ hoc autem propofito vitaj fpiritualis f un mentum confiftit. er g S Secundo : Quo eft cor tuum mo&° ^ D E I mandata affe&um ? cane tibi v bona, fuavia , grata? cujus, o filia• § 11 jg bonus eft, & ftomachus falubris, bono cibos quaerit, & noxios rejicit. e c' Tertio: Quo eft cor tuum modo erg a i ^ cata veoialia affečtum? non poffumus q u ^ __ Var u V- CaputlV. 4* 9 plane iiscarere: fed eftne aliquod,erga quod fpeciali modo inclines? quod autero longefo- ret deterius, eftne aliquodj erga quod afle- &u, & amore feraris i Quarto: Qualiter eft cor tuum erga exer- citia fpiritualia difpofitum? eane amas, & naagni facis ? an non illa tibi ttediofa * & gra- via Vunt? non alieniore ab iis es animo? Er¬ ga quod magis aut minus propendes ? Ver- Eutn DEI audire, vel legere, de DEO loqui, ^editari, & ad eum afpirare, peccata confi- teri, ad facram fe Communionem difponere, & eam adire, affe&us reprimere; quidnam ex illis eft, quod animo, & affeftui tuo repu- gnet ? Et, fi quid deprehendas , erga quod cor tuum minorem inclinationem fentiat,exa- mina , unde prava illa inclinatio, Sc averfio veniat, & qutenam illius (it caufa? Quinto : Quale eft cor tuum erga ipTum DEUM? anne gratum eieft, DEI fui recor- dari? an ex ejusdem recordatione Gngularem quandam percipit dulcedinem ? Memor , inquic Propheta, fui DEI md , ^ dele&atus fum. Sentifhe in corde tuo quandam ad DEUM di* jigendum facilitatem , nec non pecuiiarem quendam guftum in amore hoc deguftarulo? •An non gaudec cor tuum, & exultat, dum de Dl I bonicate, immenfitate, & dulcedine recognat? num etiam , medias inter mundi occupationes 6c vanitaces, DEI tibi memam non- 4?o Introduftionis ad vitem devot am _ _ nonnunquam occurrac, & an tune reliq 11 ^ cogirationes ei non cedant? num cor tuu' 11 ipfa occupet? num cor tuum in parcem iN |US tibi videacur propendere, & ei quodamff» 0 ,' do obviam procedat? funt quippe animaj, q ul ' bus hoc folenne, & commune eft. Si cujuspiam uxoris markus e longa pef e ' grinatione domum redeat, mox ut illa reditum percipit, & vocemaudit, efto var* 1 * tune occupationibus diftineatur, atque etikf 11 vehemens a!iqua earum cogitatio, & refle* 10 mencem illius tum occuper; cor tamen e r liberum retineri nequit, Ted reliquas orn0 e cogitationes a fe excludit, quod de cogitet. Simili modo animce DEUM p e f.j s Ste amantes, efto, dum DEI recordatio ’ . incidit , impedkiftimcE per alia negotia ’ nihilominus ad reliqua omnia vix advert u .^ & eorum renfum prope omnem amittunt > que prte gaudio, quod ex eo , quod atn |C iilam recordationem fibi rediifle vident> ulfl animo fentiunt. Ec eft hoc valde fignum. -nM Sexto: Quale eft cor tuum erga JE/ Chriftum DEUM &hominem? anne dunvtibi eft apud illum verfari? Ap® s 1 ut j, ter apud, & circa mel agunt, & circa P fgentia corpora crabrones: ad eundeto dum fančtas piseque animse gaudent a P l,d u o« minum JESUM verfari, tenerrimoq** e ^ Fars V. Cepi t V. _ 43* dam erga eundem amore feruntur, at im- probse, & negligentes vanitatibus lncereile. Septimo: Oualiter erga Beatam Virginem, Santtos, & Angelum tuum cuftodem affecta es ? valdene eos diligis? peculiaremne m fa- Vore illorum fiduciam ponis? placentne ubi e orum imagines, vitae, & praeconia? Odavo: Quod ad linguam attinet, quo ae E) E O tuo modo loqueris ? anne tibi jucun- dum, & placec bene de eo, pro conditione, & talento tuo loqui ? volupene tibi eft hy- ^anos & cantica fpiricualia canere ? Nono: quoad opera cogita, num exterio- tem DEl gloriam cordi habeas, & gaudio ti- ki fit, aliquid ad honorem ipfius facere : qui enim DEUM amantj una cum DEO domus illius decorem diligunt. Vide, an notare poffis, aliquem te pro- pter DEUM affedum reliquiffe, & rei alicui renuntiaffe : etenim bonum amoris fignum eit, aliqua fe re in gratiam illius, quem di-* ugimus, privare, quid ergo propter DEUM načtenus deferuifti, <5c renuntiafti ? CAPUT v. Examinatur animce fiatus erga feipfam. pRimo : quomodo amas teipfam ? an noti X plus squo propter hunc mundum te amas? Id fifiat, femper in eo remanere defideras, & 432 Introduttionis ad vitam devotam & fumma contencione conniteris, uc hac i n terra rem tuam conftabilias: at fi te ames pf°' ptet coelum,defiderabis, aut faltem facile a°' nues, nec abnues hinc excedere eo temp ° r0 & hora, quo DEO ce videbitur ex ha« vi tS & rnundo educere. \ Secundo : redumne in amore tui ordlo e °! fervas ? nam per folum inordinatum nolb ipforum amorem deftruimur. Porro o^ 1 ' tiatus arrtor exigit, ut plus animam diligam° s j quam corpus, plus virtutibus, quam al [e rei cuipiam comparandaj infiftamus, tnajor e ^ denique honoris coeleftis, quam terrenii caduci rationem habeamus. Cor bene que ordinatum faepius intra femetiplum ^ ,c . Quid dicent Angeli? fi tali de re cogi ce ° 1 quam, quid de eo dicent homines? ^ a0 , Tertio : quomodo cor tuum diligis/.^j non gravetibieft, illi in fuis aegritudip 1 ^^ infervire? illi fuccurrere, eheu! &utei* curratur curare teneris, quando ipfutn 0 „ paflionibus exagitatur,& opprimitur,# p ‘pterea castera omnia negligere. 0 jp,il Ouarto: quam te coram DEO facis * certe, neque enim magna eft in mufca . t j litas, quod fefe intuitu montis nihiH ^ oC9 t uti nec in aquae guttula, quod parvi ' e , cum Oceano comparata; uti nec in ^ cin || a t> quod pto nihilo fe reputet cum Tole c Q a |jjs Verum in hoc fita humilitas eft, q u0 s 433 Vars V. Caput VI nos minime anteponamus,aut digniores aefti— roemus,imo nec aliis antcferri velim us, quo- modo vero hac in re ce gefiifti ? Quinto, quoad linguam: an non hac re te Ja&as, aut alia ? an non, dum de teipfa fer- mo incidit, tibimet adularis, & plaudis ^ Sexto, quoad opera : an non recreationes eas confe&aris, quae valetudini tu* contrariae funt, & noxiae? recreationes, inquam, va- nas, & inutiles; item', nimias vigilias fine caufa, & alia id genus. CAPUT VL Examinatur amin os nojlrce Jiatus erga j)rQximum . A More dulci, tranquillo, forti, conftanti, 6c continuo, & quidem ante & fuper omnia, amandus eft maritus & uxor, quod huncDEUS amorem prascipiat, & id fieri ju« beat. Idcro de prolibus, cognatis, & con- languineis, quin & amicis, pro graduum ■ proprium eft eorum, qui de progreflu i p ritu non admodum folliciti funt, dum c ° feflionem inftituere volunt. Non eft porro neceflc, ut anxie in 0 his articulis difquirendis nos torqueamU s ’ g fuaviter hoc examen fiat; confiderando, ^ % in ftatu cor noftrum quoad illa, jam lf) r aC * poftrema noftra refolurione & propofit° ^ rit: Sc quosnam notabiles defedus W ^ commirerimus. j 435 V ar s V- Caput VIL ~ Sed ut omnia illaTelut in compendium re~ digantur, examen hoc folumcirca puflionuni noftrarum ftatum inftitui potelE Ec (i forte grave & moleftum nobis fit, it a fingillatim omnia (uti di&um eft) excutere, & conli- derare, fic nos examinare pofliimus; quales fuerimus, & qualicer nos geflerimus. In amore noftro, erga DEUM, proximum, & erga nos ipfos. In odio noftro, erga peccatum, quod m n obis deprehendimus, & erga id, quod in a liis apparet: nam tam hujus, quam illius ex- Cerminationem velle debemus. In defideriis noftris, quibus aut facultates, & opes, aut voluptates, auc honores habere defideramus. In timore periculorum peccati, Sc j a dura- rum bonorum hujus mundi, fi nitr.irum plus sequo hujus ja&uram timuerimus, & illius sequo minus. In fpe, fortaffe plus aequo in hoc mundo, & in creaturis, & minus in DEO, ac rebus *ternis collocata. In triftitia, fi ea nimia fuerit propter res vanas & tranfitorias. In gaudio, fi nimium id fuerit, & pro re¬ bus indignis, ob quas gaudeamus. Quales demum affedtus cor noftrum pr*- pediant, quae ipfum pafliones occupent ■ in qua potiflimum defeceric, aut impegeric* E e z Ex 436 Introdučtionis ad vilam devotam Ex anima: namcjue paffionibus de iilius fta- tu optima fieri poceft conječtura, unarn poft aliam inquirendo, & excutiendo. Nain fi' čuti, fidicen omnes teftudinis chordas di- giris explorans, eas quas diffonas, Sc difcr®' pantes reperit, reliquis attemperat, illas vel intendendo, vel remittendo ; fic fi poftqu al ? amorem, odium, defiderium, fpem, trift 1 ' tiam, gaudium animse noftrse explorav^^ lUS, eas pro carmine, quod modulari volumus,gl°' rise, inquam, DEI, diffonantes comperiem uS » mediance iilius grada, & bono Patris nqft rl fpiritualis accedente confilio, ad coneord^ arI, & harmoniam adducere poterimus. CAP UT VIII. AffcEtus quidam funt poji examen boe excit^ ,lU C Bi ergo Ieniter, & fuaviter unumquqd c I^ examinis pun&um jam examinaveri s > quomodo in fingulis conftituta fueris dep henderis, afifečtus hoc modo excitabis. e£V , Gratias age DEO de aliquancula ill« ab dadone, quam in vitse tuas ftatu jam i nC i uldmo tuo propofito deprchendifti, & .* re, folum mifcricordise iilius eam adfcd dam effe, quam in te, & pro te , ea eft °P er f - e Valde te coram DEO humilia, Sc ag n ° ^ quod (i forte nonmultum progrefla fiier* 8 ’^ tuo id defettu, accidiffc: co quod nep licer, _ Pars V. Caput IX. 437 liter, nec generofe, necconftanter iis , quas tibi tum in oratione, tum alibi dedič, in!pi- cationihus, illuftrationibus , & nutibus re- fponderis. Promitte, te in perpetuum, illum ob prae- ftitas tibi gracias ac mifericordias , ut te ex inclinationibus tuis ad aliquantulam hanc ®mendationem perduceret, depr^dicaturam. Veniarn illum roga, quod tam infidam, & Pcrfidam te in illius infpirationibus refponden- do exhibueris. Offer illi cor tuum , ut plenum ipfe in id fibi jus, Sc imperium vendieec. Illum ora, ut exinde te per omnia fidelem faciat. San&orum, Beatse Virginis, Angeli Cufto- dis, Patroni tui, B. jofephi, & aliorum pa- trocinium implora. CAPUT. IX. Cmfideratma qmdam ad bona volim pro- pojita Tenovanda accommodi proponuntuv. pOftquam examen hoc debite peregifti ,< & f xv CUm per ‘ t0 ptudentique confultore de de- tettibus tuis, deque eorum remediis confu- Iu if“> fequentes confiderationes ufurpabis, Se qutdem fingulis diebus unam , per modum . lta tionis, dedicatum orationi tuae tempus ei lm pendendo, Sc dedicando, & quidem ean- E e 3 dem 438 lntroHuftionis ad vitam devotam dem Temper rnethodum, quoad prsludia, & affe&us fervando, quam in primse partis me- ditationibus adhibuifti, & fecuta es. An tC omnia porro in DE1 prcefentia te conftituen* do, illias graciam implorabis, ut te in Tati# 0 ejus amore, Sc obfequio conftabilias, Sc folid eS ' CAPUT X. Confideratio prim de animarum imjiraruffl dignitate. P Erpende animte tuš dignitatem, & emin el ^ tiam , utpote quae intelledum habet, c r non folum mundum hunc vi/ibilem , quan CL ! ’ quantus eft, cognofcit, verum etiatn Sc intelligit, Sc Angelos, Sc coelum, & DEUVTefle, eumque fupremum, optitn u . ’ ac inefFabilem; item a?ternitatem effe; 10 per quidnam ad bene in vifibiii hoc tria !! e ^ vivendum, ad Angelorum in coelo con^ 1 ^ mium acquirendum , DEOque in se^ e[ti frucndum neceflarium eft. Habec prnerea anima tua voluntat^L^ ne liberam, Sc nobilem, utpote qu» " J ^ e , amare poteft , Sc eura in feipfo non 0 ^ Vide, quam cor tuum fit generofum, & <1 aC ficut apes in nulla re putrida pedem fig u ° folos flores confe&antur; ita cor tuutn lam ni(i in folo DEO habere requiem P & nulla creatura ipfum fatiare queat. v ar s V. Cafmtj t 7udader~cogkatione charEas & dukiffi®« rcareationej, & oble&mones , quibus aU ^-" m ° ^ veni c : & & m quibus cor tuum reqt m0 Ieftifti- Gncere vereque judtca, an no .. . c0 . mam quandam inquietudtnem » o- cu _ gitationes, & importunas anxteta - ’ un . ras in fe continuerinc; qui_bns cor dique anguftiatum, & lancinatum ver rabile erat. Cor noftrum, eheu! dum creararas imp fe , & avide confeftatur, effh&un Sc a illas ruic , dum fuo in illis defiderio, P petitui plane fatisfieri pofie putat: (ed, m ut eas jam habet, Sc fruitur, videt omma v lut fruftra effe, ac nulla otrmino re tele po fatiari, DEO minime permittente, ut ullum cor noftrum locum inveniat, in quo fecure requiefcat; uti columbae ex arca Noe egreu« olim contigit, quoad DEUM fuum, a quo egrefium eft, denuo revertatur. Ahl qq am naturalis , ' fluere deliciis, & regifice refici poffet, f>^' quas comederec cum fuibus. Tu es, anirn 3 mea DE1 cap3X , eumque comprehendere, ^ habere potes; vae ergo tibi, fi qua re, q ua5 eo minor fit, contenta fis. Animam tu atP in hac con(iderationequam maxime exf bfci ca ’ & exftimula, oflende illi, qund aeterna, ^ stternitate digna (it, ac promde hujus 0 CC 3 ' (ione ei animum addico. CAP UT XI. Coifideratio fecunda , de virtutum pmjh ntl(l ' C Onfidera, virtutes, & devocionem plenum, & perfečtum, hoc cjuide^^ mundo, aniinjccuse afferre gaudium P, f’ r£E : ipfam faciare. Vide, quam eae fint P u,c ” r ja virtuces ergo cum viciis, quae ipfis funt, velut in bilance appende,. & co^P e , quanta eft in patientia fuavitas, intuitu (j fpedu vindida: , quanta in benigni caI: ’ 3ll . cumira, & ifidignatione comparetur; ta in humilicate, li arrogantiam, & 3rnD va iT nem incuearis; quanca in liberalitate, tiam fi infpicias ; quanra in charitate, ^ rite collata; quanta in fobrietate denjq^ luxum, Sc crapulam ei opponas. ^ ^ 44 1 Pars V. Caput XII. Hoc quippe virtutes admirabile, & confi- deratione dignum habent, quod mcredibik quadam fuavitate animam, jam esercitse, de- Iccient, & repleant, cum vitia contra eam ttiftem, & male habitam relinquant, cur ec- go hanc nobis dulcedinem comparare nonftu- debimus. Quisquis e vitiisnonnifiparumhabet,quie- bas ac contentus non eft; qui vero multum, e dam inquietus: at e vircutibus, qui vel mo- dicum habet, quietem etiam ac recreationem habet, & quo longius progreditur, femper fcntit majorem. Quam , o vita devota, pul- chra, jucunda, grata, & fuavis es! tu tribu- lationes dulcoras, & defolationes etiam fua- ves, fapidas, & optabiles reddis: fine te bo - num fit malum , & voluptates plense inquie- tudinejmoleftbjac defečUbus. Si quis te nof- ^ > dicere cum Samaritano poflet: Domine , da mihi hanc aquam ; quam afpirationem San¬ da Mater Therefia de JESU, St S. Catharina 'jenuenfis, diverfo licet intuitu, ac occafio- ne > fepius in ore habebant. CAPUT XII. Confhkratio terna, abexcmpl/> Satittorm. C Onfidera San&orum omni in genere ho- minum, & vita? exemplum, quid hi non fecerc, quo DEIIM diligerent; ejusque clien- E e 5 ces 442 lutroduclioim ad vitam devotam tes, Si amid fierent? confidera iilos Marty* res fuis in propofiris ac rerohitionibus in^ 1 ' perabiles, quos hi non, ad eadem conftant^ exequenda , cruciatus ac tormenta fubicrf • atque inprimis iiluftres, & inc!ycas illas vu - ' gunculas fuper liiia puntate candidas, fup er rofas charitate rubicundas; quarum hx dufj' decimo, tertiodecimo, & quintodeciino> lx vigefimo quinto aetatis anno fexcenta i' u P' pliciorum genera perpeti maluere, quam 3 fuo non fidei modo profkendse, fed devot<°' nis etiam fuse excidendse propofito, vel* 3 tum unguem defle&ere: dum hae quidem> virginicaus norem amitterent, illse,quoo affli&is Ghriftianis obfequium prasftando, pliciis affečfcos confolando, & vica defuo^ fepulcurae; tradendo, cefTare nollent, non dubkarunc oppecere. Quantam, ^ g bone! fexus hic fragilis fimilibus in rebus« occafionibus conftanciam , & generofi raC prscculit? mi Intueretot Confefforum millia, qu3m" _ conftantia, Sc robore mundum hunc c°° 0 „ pfere! quam fuis in refolucionibus, & ^ eoS pofiris invincibiles excicere! nihil quideff l e ab iisdem divertere, aut avocare pocuit« . ulla reftričtione , & limicacione eadem ^ amplexi, ac fine ulla exceptione ad ., ufque in iisdem perfeverarunt. Q? ld Q, t \* Sandus Auguftinus de matrefua Monic* ^ Pan F. Capul XIII. 443 bit ? qua illa conftantia & intenfione, fuum I^EO in conjugali a;queac viduali ftatu (er- v *endi propofitum eft profecuta? quid non S. Hieronymus de chariflima fiiia fua Paula, id- que tot inter cafus, tot adverfitates, & re- humanarum viciftitudines ? quid autem *pfi, tam praeclara ante oculoshabentes exem- pla, non prseftemus? Eranc id, quod funaus, cjusdcm D El caufa id faciebanc, & easdem propter virtutes: quin ergo idem in noftro ftatu , & juxta vocationem noftram , quo Propofitum , & Pandam proteftationem no¬ ftram conftanter urgeamus, praeftamus? CAPUT XIII. Omfideratio quarta , de amore , quo Redemptor nofter jESUSnos eft profecutus. C Onfidera amorem, quo Dominus nofter j ES US Chriftus, tam muka & varia iu hoc mundo pertulit, & monte Calvariar. Atnor hic te unam refpiciebat, & omnibus ftfts cruciatibus, & laboribus bona a D E O *■ at re cordi tuo obtinebat propofita, & pro- teftationes, fimul quoque quidquid tibi eft a d propofita illa confervanda, fovenda, cor- roboranda, &perficienda neceffarium. Quam, o refolutio, & propofitum ! res es pretiofa, cum tali fis matre, paftione, inquam, Domi¬ ni mei JESU Ghrifti progenital quam te ani- 444 Introduclionis ad vitam devotam m a mea chararo habere debet, Sc complečtf* cum JESU meo tam chara exfticeris. Tu, o Salvator anima; mese! tnortuus es, quo mih 1 refolutiones & propofita mea comparares,gr a ' tiam ergo mihi prsefta, ante ut moriar, qua n5 eisdem excidam, aut amittam. Vides, Philothea mea ! certuin eft, D 0 ' mini noftri JESU Chrifti cor, jam inde ab ar ' fooreCrucis tuum intuitum effe, & dilexiff e! & per hanc dilečtionem omnia illi bona ob' tinuifie, quse unquam es habitura, atque i n ' ter cattera noftra propofita & refoIution e . s ' Unde, quotquot furnus, dicere cnm Jeretn' 3 Propheta poffumus: Antequam cjfem, Dornik' videbasme,&nomine meocompellabas me; g u ° Divina iliius bonitas, in amore & miferico r ' dia fua, vere omnia tam generalia, quam p 31 "* ticularia falutis noftrae media, & confeq lie °' ter propofita noftra difponeret, & praepararf 11 ' Vere quidem, nam quemadmodum m u pratgnans, cunas, fafcias, lineam pucrp e ^ fupelle&ilem, quin Sc nutricem proli, fperat, prteparat, efto ea nondum in IuC edita fit: ad eundem modum Redemptp r n fter JESUS, cum bonitas iliius te velut in ^ to haberet, & te impraegnata eftet, & JP ialuti te parere, ac filiam fuam facere vel ’ jam inde in arbore Crucis prseparabat, quid tibi & cunis tuis fpiritualibus nece * rium etat, linteamina &fa(cias tuas, P ar s V. Caput Xllb 44 ? , & quidquid ad beatitudi- 'i- —pvnprlie- cem quoque tuam, oc -- - .. nem & felicitatem tuam ullo $ : ^Sr^Tm Imam tuam alte, gj- volt, conducit, & ad petfeatonem fuam attrahere conatur, , _ Quam hoc, DEUS bone , profunde metno riae noftra: deberemus infculpere, Fie P teft, me a Domino tneo JESU dereličtam fe, & quidem tam fuaviter, ut met P latim, & in omnibus illis modis * quibus me ad fe invitavit, & a\lexit, dari non fit dignatus? quatn ergo, ot ^ do omnia illa diligere, complečh, in n " ftram nos utilitacem convertere oportet. hoc certe cogitatu quam fuaviffimum, gniffimum, & amantifiimurn DEi met cor l 1- lotheae recordabatur, eam diligcbat, mtuequ ei falutis media & vias procurabat, tanquam fi nulla in mundo anima esftitiffet» cujusis memoriam haberet, & curam, perinde ac bol vtnam terrse partem illuftrando non minus 11- lam illuftrat, quam fi nullam aliaro, ot non nifi illam folam illuftraret: eodem modo Re- demptor nofter JESUS ita omnium fiiiorum fuorum curam habebat, deque iis lohcitus erat, ut de uno quoque noftrum ita cogita- ret, tanquam fi de reliquis omnibus non co~ gitaffet, fed eos neglexifiet. Dilexit me , in- quit Apoftolus, & tradidit femetipfum pome* qua- 446 Introduttionis ad vitam devotam quafidicat: pro mefolo icaimpenfe,tanqu a J I ? fi pro reliquis omnibus nihii penitus praefti^' let. Hoc anima; tux infčulptum effe debet) Philothea, ut, quod fecifti propofitum, ot * pote, quod Salvatoris noftri cordi adeo ca° rum exftitit, & preciofum, diligas; carui* 1 habeas, & foveas. CAPUT XIV. Confideratio qiiinta> de aterno D El erga not amore. C Onfidera teternum, quo te DELIŠ Of’ Max, profecutus eft, amorem, nam ed a antequam Dominus nofter JESUSChriftu s ’ quantum homo, in Cruce pateretur, illius Majeftas in fuprema fua bonicate te »* proponebat, & fummo te amore profequ e . ^ tur. At quando primum te amare inccep"-' Tum, cum coepiteffe DELIŠ; quando Inccepit efleDEUS? nunquam: femper pefuit, fine principio, & fine fine, pt, ol !jV etiam femper, ab omni seternitate te_dd e Hinc jam inde ab eo tempore, quas tib* P llitit, gratias & favores, prtrparabat. Q u ,0 obrem per Prophetam ait: Cbaritate dilexi te, & ideo attraxi te miferans; quod tibi in particulari, quam aliis omnibus, 8 nere ait. Ergo inter alia, cogitavit, & P paravic, ut quae ad illi ferviendum concep propofita, te concipere faceret. g „ _ Pan V. Caput XV . 447 Qualia ergo, DEUS bone, funt baec pro~ pofita, ut quasDEUS jam inde a fua serernita- Ce decrevic; praemeditatus eft, & fibi objecit, S u 3m ergo nobisilla debenc efte chara,& pre- ioia? c]uid non fubire nos oporteac porius, S Uam vel lacum ab iliis unguem recedere? lm ° ne quidem, efto eciam totum terrarum r bem intercidere oporteret, nam ne totus Smdern orbis, quantus quantus eft, cum ani- * unius valore,& pretio poceft a?quiparari, lma porro fine noftris refolutionibus, Sc °pofitis nihil omnino eft, Sc nullius mo- caput xv. General« fiper pnecciteiitilus confulerationi- hus affettns , ac Jittiul excrcitii hujus conclujio. ‘V 0s ’ 0 iUuftria, & chara propofita! eftis Y praftans illa vitae arbor, quam iua DEUb Wcus naanu in cordismedio plantavit, quam» Sne luoRedempcor meus fanguine, quo rru- aliquem producat, irrigare cupit. Sex- ^ntas potius perferam mortes, quatti ut ab ° vos turbine ventove eradicari linam. Cei- nequ c vanitas, neque deliciae, non divi- ?*.» non tribulationes a meo me propofito iacient recedere. . - aedtu , o Domine, arborem hanc pulehram plantafti, &; [ n patern0 fi n u tuo pro horto meo 448 IntroduBionis ad vitam devotam meo refervafti. Ah! quam mulite funt atii' im , quibus hanc tu benevolentiam, & bcne' ficium non exhibuifti? quomodome ergoufl' quam fatis coram tna mifericordia humiUen 1 ^ Si vos, o illuftria, & fanda propofita! eg° confervem , vos me confervabitis; fi in a nl ' tna mea vivatis, anima vivet in vobis. JE* e r num ergo vivite, o fanda propofita, qu# itl DEI mei mifericordia Fuiftis aeterna: ceternu 111 in me manete, Sc vivite, ut nunquam e &° vos deferam. Poft hos afFedus excitatoS, difquire , difpone in particulari apud te ipfam qute ad čara haec propofita confervanda r quiruntur, & coram DEO proteftare, & P/ £ * pone, fideliter te iis uti velle, uti funt quens orationis, Saeramentorum, bon° r0 fl , operum ufurpatio, defeduum in fecundo p tt do perfpedorum emendatio, pravarum^ c fioaum evitatio, eorum , quaz tihi quoad fuggerentur bona confilia, amplexatio. _ ulT i Hoc perado, tanquatn fi novum fP ,r j{feS, jam attraxiftes, novumque robur co ^r 0 lU' millies proteftare, te in propofitis, & rC ^(i tionibus tuis remanere velle. Et ^ cor, animam, & voluntatem tuam i° bus haberes, DEO illam dediča, co n ^ facrifica, & immola , nunquam eX * ii* plius ca m te repetituram proreftans, 1 divin* ipfiusMajeftacis manu eam , l0 Pl Pars V. Caput XVI. 449 £ Uo i'lius prsecepta, & voluntarem in omni« bus » & per omnia exequaris. DEUM roga, ut te plane innover, & totam renovet, tuse- °ovge proceftationi benedi&ionem fuam a °dat , ipfamque corroboret. Invoca quo- P a trociniutn, & opem B. Maria: Virgl- R,s ) Angeli Cuftodis, S. Ludovici, & alio* tl >rn Sančtorum. Corde fic excicaco, & inflammato, ad Pa- tu * Ipiricualis pedes te abjice, & prima- * a ’ 8 rav inTmaque, quse te jam inde ab ulti- a c °ofe(Iione tua commififle deprehendes, j^. cata c °nfite r e, & eodem modo eorundem n Q ' uc 'onem admitte, priorem proteftatio- ^ ni quoque tuam coram eo pronuntia, & n u tua figna. Denique cor tuum jam re- jj rn VaCu , rn principio & Salvatori fuo, Sandti£ u nias' * nc ^ uam > Euchariftis Sacramento, fac CAPUT XVI. ^ Uales poji hoc exercitium peraclum in anima ftnfus jint , & motus confervandi. JO, ^ u p hanc fpiritus renovarionem feci- p| Us ’ ^' e , nec non allis fequentibus, fx- S. p a V/ 11 an 'mo, tum etiam ore ardentia illa fi,, ^ l ’. S ' Auguftini, S. Catharinse Genuen- l} 0 q r. abor um verba repecas oportet : jam 111 »mplius mea, five vivam, five mo* F f riar. 450 Introduftiom ad vilam devotam nar, _ Salvatoris mei {um. Non habeo pit us Ego velMeum. Meum Ego eftJESUJ' Meum Meum eft, quod ipfius (im. Tu? 0 munde! femper es tu,Sc ego (emper fui at pofthac non amplius ero ego, non, 1)0(1 amplius erimus noftri, habebimus quippe c ° aliud & immutatum, Sc mundus, qui adeo nos decepic, jam decipietur, & f a * nobis etenim mutationem noft ra tur in non nifi paulatim percipiens, putabit nos per efle Efau, & nos comperiemus nos e Jacobos. , j n Necefle autem eft, ut omnia exerciti a corde requiefcant, Sc maneant, ut, jam a c ° a , fideratione, & meditatione furgentes, P a eS latim fenfimque in negotia, 8c converfati 0 ^, cum hominibus nos ingeramus, ne fr> r[e f: t o lečtus propofitorum noftrorum Iiquor & s effundatur; etenim per omnes anirn* P ar 3C . N beneis penetret, 8c fe difFundat oportet> f tamen fine ulla id violentia, aut rpiritu 5 ’ corporis fiat neceffe eft. CAPUT XVII. Jut tv Refpondetur ad duas, quce contrahanc* duttionem objici queant , objeftioM 5, ^ D Icet tibi mundus, chariftima ^J 0 0 u' haec exercitia Sc confilia tam C vtJ |c, mero effc, ut, quisquis illa obfervar 6 ^ j3C Vars V. Capnt XFU_4*1 vix alns rebus commode vac » ft ihil » P«®. Ah 1 mea Phlloth«, « ^ d(j . ahud faceremus, quam h* » jd,quod bie faceremus, eo quod (accre *» p ec | ? an boe in mundo nos facere opoit ? si technam & impofturatn iUius n ° n . s Q bi- quidem omnia h*c exercim ^"^parent, re oporreret, totos , fate°r» illa P prouv l ed non niti cempore &l° c ° “° curre t, funt unumquodque neceffe eft, & . «j s &, ufurpanda. Quam mule* funt ' n ( ® exa de codice leges civiles, qux omnes u(uS & obfervands: led non nifi cum eai aUtM n fteceflitas eas obfervari recjuirit* no quafi omnes quotidie, & bogu x v j{; »m rcdigcndl. C*«»m David «^„ rl fittus negotiis impedmffimuSi . r g, obibat exercitia quam hm tibi P ra a dnura- Udovicus llex, bello juxra ac pa« & quiq Ue incomparabili quadan * tra . adminiftrabat, & nC {J.” r ® rC | efpe i-. ftabac, qu 0 tidie duas audiebat Mifl > tvnas hora S> & Completorium cum j."® uv bat facellano, meditationemquotidi ftituebat, valetudinaria obibat, tin & ferik confcffioDCm inttitueb«, & “r J“ s %geliabat , Verbi Divini ij* ‘nrererat, frequen«r de rebu 1 DC V ,JA cum aliis conferebat j lntenm cu . e bainimam boni exterioris & pub F f a 452 Introduftiom ad vitam devotam randi, cui impenfe vacabac, occafionem n®' gligebat, ejosque aula longe erar lpecio(io r ^ florencior, quam praedecefforum ejus omnip? 1 fuerat hactenus. Auda&er ieirur ex erC ’ t !f hsec, prout illa tibi pracfcripfi, fufcipito* ^ fatis ribi DELIŠ ocii & roboris, ad rt\W g exercitia taa obeunda, fuppedicabit j i' 1 ’. ctiamli in tui grariam folis mnrum deb« r ^ fiftere, uti olim fa&um tempore Jofue. S® 1 ;,* per aurem fatis fuperque facimus, cumDk 1 nobiscum operatur, & collaborar. . Dicec prtecerea mundus , ubique peric ni' praefupponere , Philotheam meam orat ' 0 mentalis donum habere; & tamen in o 111 bus paflim dari non folere : ac proinde v • pi Vin'' introdu&ionem non fore omnium, nec 0 ^ nibus profuturam. Hoc fateor, praefapP 0 uti eriamfatendumeft, omnes orationi* & tališ donum non habere, ac fimul hoc v® r j. eft, fere omnes id habere poffe, etiam ” j, diflimos quosque, dummodo bonos, & p re s tos condučtores habeant , & h , P r0llC e linC ipfa meretur , ad eam comparandarri v j r e Conniti, & elaborare: (I quem vero ^ ea c fir, qui nullo in gradu donum hoc . e f6 ( quod non nifi quam rariflime poffe exi(timo) prudens & peritus Pat® r ‘ cof . tualisdefe&um huncfacili negotio im" ’ 0 u3 ifl riget, & fupplebit per atrentionem » ^ ^ illum exearum confiderationum, q uaS lt ^j. Vars V. Caput XVIII 45 3 ditationibus pralbtipG, le&ione auditioneque habcre faciet. CAPUT XVIII. Tria ultima, S primaria Ivtrodiiclionis hujus monita, ne pr£ceptn. P ^°te(htionem, qua? in prima Libri Parte Poft meditationes collocata eft , prmio q^oquemcnfis die reitera & repere, & ad lin- gula momenta illam te obfervare velle, P ro kitare, dicens cum Pfalmographo: In £ternum non oblivifcar iuftificationes tuas , Domine qtaa m *Pps vivijicafli me. Unde etiam, ubj aliquo le,, 'Odo deficere, &collabefcere fennes,pro- ^ftationem hanc tuam in manus fumito, CC ‘ n r Pititu humilitaris proftrata, ex roto cor- , tuo eam pronuntia, & haud dubie ungu- are quoddam animi folatium , ac alleviamen- tUl ? perfentifces. ^ aperte profitere, te devotam eile Ve e ? non dico, te devotam etie, led, ene ^ .5 neque probro, & dedecori tibi Un 'a e fpeciali quodam aftečlu nos dedicaveHmu 5 * divin* ejus Majeftati longe gratiflima eft, q u ® ros auc fui, auc crucis Ib* nuHatenus pude* revuK Deinde multis ea invitacionibus, & illecebris, quas in contrarium mundus ob] 1 ' cere vellet, viam praefecat, nosque ad ea*** opere exequendam etiarn, ne quod farna d e ' trimentum capiat, obiigat. Philofophi id e ° fe Philofophos profitebantur, utPhilofopb 0 ' rum ricu, & modo vivere permitterent ur / nos vero ideo nos devotionis amantes, lotheos profiteri debemus, ut devote vivere 1 namur. Si quis tibi dicat: eriam fine h exerciriorum, & prseceptorum praxi devo quem pofle vivere, concede fieri id p°*| ’ fed dic, eam tuam infirmitatem efle, uc P 11 " ribus juvari fubfidiis, & adminiculis dcb ei * quam alii opus habeanc. _ Denique, adjuro te, chariffima Philo^b^ per quidquid in ccelo fimul, & cerra ^ a , cr 0 er eft, per Baptifmum, quem olim recept 1 ’P ubera, qu* Rederfiptor nofter JESUS per fiagrans charitatecor ejus,quo te dl ‘ e J & per vifcera mifericordi* illius, » n 0 , fperas, ut in felici, & beato hoc vit^ “ e t*, quam inivifti, propofito conftantet P gas, & perfeveres. Dies noftri prietet-e mors ante fores eft: Tuba, inquic S. ® Pan V. Caput XVIII. 455 ri V s Nazianzenus, cav.it receptui , ut quisque fe a bwndum pnparet: quia judicium injlat. S. d^iphoriani mater, videns filium ad mortem tt>artyrium abduci, illi jugiter inclamabat: * crnento fili tni, vita; cocleftis, 8c asternse: celutn intuere, Sc illic regnantem ante ocu- 0s habe, finis proximus brevem vita; hujus tih* ,rn ^ rev ‘ inmomento terminabit. Idem ^ 1 inclamabo , Philothea mea , & dicam: lu tn refpice! neve ipfum cum terra com- ta la: Ž n ^ ernu m refpice; nec ptopcer momen- ref 6 * 1 10 ^ um te prcecipitem dato : JESUM ^.P Ic e, nec propter mundum eum abnega; rus CUm v it® devota: labor tibi videbitur, du- ^ 1 ' ^ gravis, dicito cum Sando Francifco: oaud\° mn ‘- v °l u P tai i efti cum qu£ exfpe'clo 9 0 ia con J‘dero; Sc: tanta eft gloria quam exjpe- ) (ii w °nnis me pasna dele diet. Vivat JESUS !> cui cum Patre, & Spi r * Cu Sando lit honor, & gloria, nune, <3 femper, Sc in faecula, feculorum. Amen. F I N I S. ( O ) /