% ' / / 4 DESCRIPTIO ANATOMICA OCVLI HVMANI ICONIBVS ILLVSTRATA AVCTORE IOHANNE GOTTFRIED ZINN M. D. MED. ET BOTAN. PROF. P. OR DIN. IN ALMAVNI* VERSITATE GOTTINGENSI, ACAD. REG. SCIENT. B ERO L. SODALI, SOC. RE G. SCIENT. GOTTING. GOTTINGAE Apvd vidvam b. ABRAMI V A NDENH OE CK, MDCCLV. EMB RO. EXTRA ORDINARIO, o >00 iik ^ ILLVSTRISSIMO DOMINO DOMINO GERLACO ADOLPHO de MVNCHHA VSEN IN STRAVSFVRTH reliova AVGVSTfSSIMI MAGNAE BRITANNIAE REGIS A CONSILIIS REGENDI ELECTORATVS BRVNSVICENSIS INTIMIS FISCI REGII PRAESIDI ACADEMIAE GEORGIAE AVGVSTAE CVRATORI V , '■ - nJOt-j A COAJMZ vs. ,.»> !; :. A' k..*- r X V 'M "C-* vi fcJlO* Vv 1 ... : r* H i ? '!! r ■r?- *'A c7X ■ '. ; ri ... / ' ■ i A.y y .; Ci .S» - r :’C.it . . . . ■ ‘‘ - ' , '*f ' V’:-/.;'"' . ' ^ jf- i / . \ - ILLVSTRISSIME DOMINE, TJurpuram tuam quod huic opufculo praetexere aufus fum, indulgentia, qua me fouifthdomi n e > facit* Nec efi cuius nomen in fronte gerere maiore iure debeat, quam tuum* Tuae domine, munificentiae in totum acceptum referre debeo, quod coeptus liber ad finem per* duci, & in lucem emitti potuerit. Tuo praefidio amor anatomes defperatus pene, feruatus,& locus amori inferuiendi datus eft. Haec tua procliuis in me benignitas, vnde quafi prono alueo multa etiam alia commoda, quae pio gratiffimoque ani* mo veneror, in me fluxerunt, currenti fiimulum a 3 ad- addidit, vt nulli labori parcerem ,'nihilque eorum, quantum in meis viribus effet, omitterem, vt dignus tanto patrono liber prodiret. Si quid vero vtilitatis inde capient, qui eo pofthac vitentur, illud omne tui muneris efle norint. Deus TE feruet.ILLVSTRISSIME domine,&ve-geta fenectute gaudentem,commodo huius Academiae, & rei publicae diutiflime rerum bene geftarum gloriae interefTe iubeat. ILLVSTRISSIMI NOMINIS TVI addi&us deditusque . i IOH* GOTTFR. ZINK. PRAEFATIO. Cuius iam ante annijpatium publicam mentionem feci in e-piftola de vafis fabrilioribus oculi ad ill.w erl h ofi~ VMf Virum vtraque arte Apollinea inclytum, cuius carmini-bus animum non minus refici, quam avte corpus iuuari dixeris, nunc prodit defcriptio anatomica oculi hnmani. Nonnulla hic monenda ejfe duxi, quae ad fortem huius libri & occa fionem illius confcribendi pertinent. Ab illo inde tempore i quo ad Adedkinam animum applicare coepi, ante omnes fere reliquas [cienti ae medicae partes s ftudii inprimis Anatomici amore captum me fuijfe fateor, cui proinde plurimum temporis non fine voluptate impendi. Cum er-go. Berolini, quo copia cadauerum & frequens occafio fecandi me inuitauerat, exercitiis anatomicis totum me tradidiffem 3in~ ter omnes reliquas corporis humani partes pulcherrima fabri-* ca oculi, organi inprimis nobiliffimi me allexit; ad quam accuratius inueftigandam cum ipje aggrederer , facile vidi, in fubtililJimis oculi partibus diligentiam Anatomicorum nondum omnia ita iam eccupajfe, quin multa fuperfwt, quae ulterius & & accuratius examinari mereantur. Nec natura quaerentem deferuit. ~Poftquam autem ad celeberrimam hanc Mufa-rum fedem clementijfimi noftri Regis nutu vocatus munus publice Medicinam docendi in me collatum fufceperam, eo maiori animo ad indagandam & dejcribendam fabricam oculi humani accejji, quum praeterea non adeo leuis [pes mihi ejfet, fore, vt confilio & fuppellectili librorum Venerandi Praeceptoris y ill. halleri vfus , eo facilius & plenius librum hunc perficere liceret. Difcejfus quidem Viri huius fummi a noftra Academia theatro Anatomico, non parum fpem meam turbauit. Non tamen omnem euanefcere pajjus ejl lUuflriffimi Maecenatis praefens femper & efficax in omnes liter arum cupidos benignitas. Ipfius fumma fapientia cauit, vt in exercitiis anatomicis quodammodo ad hoc vsque tempus pergere, coeptum-que opus ad finem perducere licuerit ; quam quidem benevolentiam inter fumma, quae in me extare voluit, beneficia lubentijfime refero, & gratijfma mente veneror. Longe tamen omni licet adhibita diligentia, defcriptio-nem hanc anatomicam ab illa perfectione abejfe fentio, quam illi optaueram; & vitia certe ipfe video ,reprehenfionem aliorum incurfura. Sed ipfa fata, multa vlterius perfecuturo ob-ftiterunt, neque femper ea cadauerum copia ad manus fuit, quam voto conceperam. Obftacula fefe mihi obtulerunt, qu L Hiftoria ireruorum oculi. §. II, Neruorum opticorum iter & infertio. §, III. Fabrica nerui optici. §. IV. Defcriptio nerui tertii paris, (fic lege pr o fecundi , St corrige errorem plane manifeftum pag. 194.) f. V. Iter nerui quarti paris, §. VI, Iter nerui fexti paris, §. VII. Duplex radix, litus & figura ganglii opthalmkr, §* VIII. Neruuli ciliares ex ganglio illo orti. Cap. X. De Arteriis oculi, I. Defcriptio arteriae opthalmicae eiusque ramorum, §. II. Arteriolae ciliares breues. §. III. Arteriolae ciliares longae & anteriores cum circulo i-ridis, §. IV. De corneae vafeulis, fed fufpečiis, & reliquis opthalmicae ramis» Cap. XI. De Venis oculi V §. I. Hiftoria venarum oculi. $• II. Defcriptio trunci venae eiusque ramorum» III. Venae ciliares in yafa fic dičta vortieofa abeuntes» f. iV' §. IV. Venulae ciliares longae & anteriores. §. V. Num circulus venofus iridis in homine adfit. §. VI. Venula centralis & retinae. Cap. XII. De Palpebris. §. I. Fabrica palpebrarum. §. II. Mufculus leuator palpebrarum. §. III. Mufculus orbicularis palpebrarum. §. IV. Glandulae febaceae palpebrarum, Meibomianae di£foe. Cap. XIII. De Viis lacrymarum. §. I. Glandula & caruncula lacrymalis. §. II. Canaliculi lacrymales. §• III. Saccus lacrymalis. j$. IV. Du&us nafalis in narium interiora apertus. DE- DESCRIPTIO ANATOMICA OCVLI IIVMANI. Capvt. I. DE TYNIGA SCLEROTICA. culi hiftoriam anatomicam daturus initium, fumere vifum fuit ab ipfa defcriptione globi aut, vti vulgo vocatur, bulbi, earum-que partium, quibus ille componitur, 8c quas in finu fuo continet; vt demum, ea abfoluta, ad partes illi circumpofitas accedere poffimus. Quum enim bulbus, oculi ipfas partes no-bililllmas contineat, quae vifus organum inprimis confti-tuunt, ordo ille qui incipiens ab ipiis partibus eflentiali-bus, ad reliquas minus nobiles nos ducit, maxime natura-Iismihivifus fuit; qua in re confentientem inprimis habeo IU. WJNSLOWVM. ■ A §. L Bulbus oculi defcribitur. ' Bulbus ergo,qui faepius proprie oculus dicitur,in fiomi-fie perfečle fere globofus eit, fi corneae nempe protuberandam demas, hifi quod anterius parum fit compreffus, etfi in plurimis vix illud aduerti queat, interdum longior paulum quam latus; (a) qui aliis in animalibus ab illa figura longe abludit, quum in pifcibus& auibus poflerius fphaeri-cus anterius complanatus, in animalibus ruminantibus inprimis multo latior quani longus, in talpa autem anterius in conicam corneam produčtus deprehendatur, (b) fi autem oculus plano imaginario ad perpendiculum defcenden-te diuidatur, vt in anteriorem & pofteriorem partem fece-dat, fečtio Temper erit perfečle circularis, quod inprimis tenendum eflfe videtur, ne in errorem petiti incidamus» cui finus & depreffiones Ieuiores a mufculis in externa fcleroticae facie excauatae ita impofuerunt ^ vt oculi bulbum fub mufculis robnftioribus paulum effe complanatum & polygonum fere crederet, (c) Bulbus oculi recens in corpore viuo aut paulo ante mortuo vbique aequabiliter turgefcit» Sc digito comprimenti fortiffime refiflit; quod fi vero magna humorum, & inprimis humoris vitrei pars per ipfam fcleroticam transfudando in auras auolauerit 5 a figura fphae-rica abludit, & fclerotica pone infertionem muf culorum c otiabitur & rugas agit, quum anterior fcleroticae pars figuram circularem facile i'eruet; quod no madeo fcleroticae ante infertionem mufculorum incraffatae, quam potius orbiculo ciliari, & inprimis lenti ibi fufpenfoe folidiori tribuendum effe crediderim, quae fcleroticam ibi fuffulcit, & fatis fem-per diiiendit, ne,humorum licet magna parte difflata,collabi poffit* Bulbus viri bulbo feminae femper maior eil, etft femi- (&) Cofif.Prhn.lin. Phy jio!. $.DTF. hratvrum in Cwfnmnt* R. Soc. Sc. Got-(*} Vid. Obferuat. noftr. de dif- twg. T. IW fer mia fabricae $euli humani & (f) Mm% Ai\R,Se. 1726,$. 70* femina virum /latura forte aequet; & eo maiorem ad reliquas corporis partes oculus habet rationem, quo homo aut aliud animal origini eft propior, vt in embryone teneriori dimidiam fere capitis partem oculi conftituant, & in pifci-bus, etiam adultis,cerebrum oculis nihilo fit maius, quod in infečlis nerui optici fere elt appendix, (i) Sed in homine quoque moles nerui optici & neruorum ciliarium, qui omnes foli globo , parti, fi cum aliis corporis parcibus com-paraueris, fatis exiguae, vnice inferuiunt, molem nerui, linguam partem fenfiliflimam adeuntis,aut nerui organo auditus deftinati, non folum fuperat, fed & ipfi moli neruorum cardiacorum non adeo multum cedit, vt vel inde fumma huius partis nobilitas fatis eluceat. Pars illa nohiliflima, vt eo facilius ab omnibus externis iniuriis conferuetur, fedet in ofieo cauo profundo, a quo vndique defenditur, & anterius, vbi cauum illud hiat» ligamenta tarfea praetenfa /ibi habet; fed vndique etiam fu/fulcitur & excipitur pinguedine molliffima, vt fumma celeritate fine vlla iniuria aut incommodo facillime pro lu-bitu moueri poffit. Ipfum autem globum inprimis conftituunt tria inuolucra, quorum exterius fclerotica, medium choroides, & intimum retina dicitur^ & tres denique, vd vulgo vocantur humores, aqueus, vitreus, & cryftallinus, qui fatis tamen improprie hoc nomine infignitur. Alii plura ac tria dixerunt inuolucra, quae iterum ad tres clades retulerunt, quorum alia dixerunt propria, quae tria modo ds&a funt, alia accefforia, quae partem tantum oculi inuoiuunt,albuginea nempe & coniun&i-va; alia capfularia, quorum alterum capfula lentis, alterum humoris vitrei dicitur, (e) Cum autem neque inuolucris acces- (J) Conf.Comment,boerhaav» (e) Vul. winsl Expof. Anat, T. IV7. /. DXV L Tr, de ia tete, 20S. A a accefToriis, neque capfularibus fatis proprie nomen iouolu-cri conueniat, quae aut non latis vera funt, aut ad particulam tantum globi pertinent, tres tantum tunicas, lcleroti-cam, chorioidem & retinam ad inuolucra bulbi refero. Accedamus ergo ffcatim ad defcriptionem fcleroticae. §• . Fabrica fcleroticae; Sclerotica a duritie di£ta* Graecis xe^roet^?, recentio1-ribus & inprimis Gallis cornea quoque appellatur, qui illam in duas partes diftinguuntj opacam corneam, quae noftra eft fclerotica, & pellucidam, quae cornea proprie dicitur. Sclerotica aut cornea opaca maior & pofterior, ab altera cornea minori, aiiteriori & pellucida, dillinčle nunc confi-deranda, primum & exterius praebet oculo inuolucrum, ab ingrefiii nerui optici ad corneam vsque pellucidam porre-čtum, inprimis inferuit reliquis partibus mollioribus defendendis, figurae formandae, mufculis fuffinetidis, vafis fulciendis. (/') Membrana eft fatis tenax, ex multis liratis lamellarum libi incumbentibus & inter ie concrefcentibus compofita, quorum fibrae ita fibi funt intertextae & intricatae, cutis fere inffar, vt fine dilaceratione nunquam in laminas integras pofUt feparari, etfi duae diuerfae plane originis tunicae, ad illam efficiendam conueniant, quarum „ altera exterior, craffior fclerotica proprie fic dičta dici pot-eft v altera autem interior, tenuior, propago eft piae matris cum neruooptico adlatae, quae aneruocirca originem re-tinae reflexa veram fcleroticam, tamquam adfcititia. quaedam membrana, intus oblinit, de qua paulo poli fufius dicetur. (g) Lamina tamen illa interior cum exteriori tam arčie cohaeret & in vnum iungitur inprimis in adulto, vt legitime diuidi nonpoffit, & fclerotica tunica fimplex dici p oflk (jf) Vid* boebh, lnji+ Med. {g') Vid, infra §, VI/. §• S!&« ;iS A polle videatur. Laminae illae inter fe concretae & arcliffi-me iuncfae formant folliculum, qui humores coercet, in homine viuo fumme tenfum & elaflicum, vt, per vulnuicu-lum, acu quo Jentem opacam deprimunt, indicium, humor vitreus propulfus fuerit, quod petito faepius contigit, (b) Sz in oculo hominis mortui paulo poft mortem euulfo eper fcleroticam difcidam choroidea Sz retina fola illius conilričlione propullulent. Stenonivs (;) quidem dudum iam credidit, fclerodem tunicam magna ex parte ex fibrarum motricium tendinibus ejfe compofitam , quandoquidem non modo durae tunicae vere tendineae fit continua, fed etiam tendines vere excipiat; quem(&) valsal-va ita eft fecutus, vt illam ex mufculorum tendinibus Sc pia matre originem ducere docuerit*,cum quibus ill.mor-gagnivs (/) ita confentit, vt non folum mufculorum replorum tendines ad anteriorem, obliquorum ad poflerio-rcm foleroticam ex parte efficiendam conuenire credat; fed eriarn membraneas illas vaginas, mufculis oculi, antequam in bulbum fe in%ant,nec paruum ad tračlum Sz inprimis ten-dini Obliqui fuperioris adiunčtas. Contra illam autem opinionem pugnare fatis videtur ipfa fabrica fcleroticae peculiaris, fere coriacea, a tendinum fibris argenteolis diuerlifli-tna, quae ad nimis pauca huius tunicae loca pertingunt, nee vilibi craflitiem tunicae ita angent, vt incrementum illud obferuari poffit; in multis animalibus, inprimis in pifcibus Sc amphibiis tendines multo ac in homine tenuiores, in fcle-roticam crafuflimam, cum tendinibus vix comparandam, inferuntur; membraneae autem illae vaginae in cellulofum inuolucrum abeunt, bulbo cireumpoiitum , facili negotio* tum maceratione, tum fcalpello vbique leparandum, vtae- f que (b) Mem. Ac. Roy. Sc. 172$. (k) Dijf. II. §.m, (/J Cari, carch, dijf cap.p. ioj. (/) Epiji, an at. XVT.$* 37* A 3 que minus, ac ceilulofa teia mufculis obuoluta , &, qua peritonaeum ambitur, pro peculiari tunica haberi pofte videatur. §. ii r. Facies externa & interna\ Sclerotica, quo nomine femper vtramque laminam fliper ius dicfam comprehendimus, m externa facie candidifti-ma & fatis leuis femper deprehenditur, in homine & aliis animalibus, fi expanfio cellulofa, qua obuoluirur, remota fuerit, quo etiam albo colore intima eius fubftantia gaudet, vti iam oiim celsvs (m) <3c varolivs («) tunicam hanc at-bam dixerunt, in interna autem facie, qua chorioidem attingit, fufco colore, fed in infante minus, tindfa, in fetu rubella & laxior. In interiori fubftantia parum vafculofa, in externa autem facie plurimis vbique pingitur vafculis, rvyschio iam dičfis, (o) arteriofis, (/?) quae a cilia-ribus pofterioribus, anterioribus, aliisque vicinis oriuntur, & venofis, quae partim cum neruulis adueniunt, partim ab ipfis trunculis venofis, fcleroricam perforantibus, venulis-que mufcularibus in ciliares anteriores abeuntibus, originem ducunt, quae vafcula in tela cellulofa ad omnem ocuii ambitum diuiduntur. In facie interiori multa apparent fora-minula, eaque inprimis frequentiora, circa ingreftum nerui optici, & prope originem corneae, vbi arteriolae ciliares pofteriores & anteriores, breuiflimo itinere, fcleroricam perforant*, nec pauciora in parte intermedia, vnde venulae in vafa vorticofa abeuntes & plurimi neruuli ciliares prodeunt, qui oblique illam pertundunt, ad aliquot linearum fpa-tium inter laminas eius decurrentes, & nerui inprimis in interna eius facie fulcos leuiter infculptos inueniunt, quibus excepti, (m) De Medicina l. 7« c. 7. (0) Thef. anat. II. Aff, \. n VUL M* H* (p) Plura vide in 111. h alLBlLl (n) Anat. L. L c. IV» fa/c. VI L. Tab. art. ocula excepti, Sc cellulofa laxiori fcleroticae reuinčti, ad iridem procurrunt. §. IV. Biuerfd crajjities fcleroticae. Poflrema pars Scleroticae circa ingrefTum nerui opti-ci crafiior Temper eft, vbi in homine ad Jineae fere crafli* tiem accedit, in aliis animantibus, vt bobus, adhuc multo era (Ti or., quam in balaenae oculo ad digitum fere craffam delineauit & dixit r v y s c h i v s (r) in plurimis tamen pifcibus & auibus in fundo mollior & tenuior, fi cum parte anterio-ri cartilaginea & fere offea conferas, inuenta fuit. (/) Sed in homine, quo propius ad corneam accedit, eo magis fem-per extenuatur, vt in infante ipfum pigmentum nigrum cho-rioidis per tenuillimam fcleroticam pelluceat, & candorem, quo corneam cingi videmus, ex albo coeruleum reddat, quod ipfe diemerbrokckivs (t) iam obferuauit. Etfi vero omnes Anatomici ab ipfo celso, (u) qui fcleroticam albam fatis craflam, pupillae autem loco extenuari tradiderat, & galeno, in eo fere confentiant, fcleroticam poflerius efle craffiorem, prope corneam autem attenuari} (y) rvyschivs (z) tamen fcleroticam a tendinibus mufculorum rečtorum incraflari docuit, cui 111«, morgag-jjivs ita adflipulatur, (#) vt fcleroticae quidem illam partem , cui ipfi tendines affiguntur, craffiorem fieri; illarum autem affixionum interftitia eundem, quem in mediis lateri- bus- (q) Craflitiem in fundo veteri- natur, p. 219. p. 375. Vid, quo-bus non fuiffe ignoratam egregie que, quae diximus Comm. R. Soc. demonftrat, morgagn. Epjfi. Sc. Gotting. T. IV. XVI. §. 39, (t) Anat. L. III. c. XVII. (r) Tb. II. T. I,f 1.2.6. Thef. (u) /. cit. Max. n. 51. (at) De v/u part. I. 10. c. 3. (s) Cont. morg. Epifi. XVI. (y) Conf. m o r g. Ep. cit. §. 3 8. 40. & prae ter loca ibi allegata, (s) Thef. Anat, II, AJf* IO* Vid*PariJlMeM.jpourfervira Phijf* (a) §* }9° bus habebat, crajfitudinis modum feruare perhibeat, qua tamen in re obferuationes meae veterum fententiam accedere me cogunt, poftquam in plurimis oculis humanis rem illam indagare vifum fuit. Tendines mufculorum rečlorum, vhi fcleroticae incumbentes circa bulbum trochleae inflar fe inflectunt, illam fcleroticam paulo excauant finumque Zibi parant, quo excipiantur, vt, fi contra affixiones tendi-num fcleroticae partem diffeces, illam ibi certe tenuiorem inueniamus, ac in interftitiis tendinum. Qua in re confen-tientem habeo petitvm, (6) qui fcleroticae partem, mu- ' fculis redis fubiečtam, prope illorum infertionem non folii m planiorem, fed etiam eodem loco tenuiorem efle ob-feruauit. Nec vnquam fatis certo vidi, fcleroticam infer-tione tendinum circa ambitum corneae craffiorem faciam fuiffe, quae ad ipfam vsque corneae originem eandem cras-fitiem, quam interftitia affixionum tendinum habuerant, fer-vare mihi videbatur. Incremento autem fcleroticae ab af-t fixione tendinum inprimis repugnant oculi animalium, in quibus tendines tenuiffimi, aut fcleroticae, ad duas fere lineas iam craffae, quae ad infertionem tendinum non demum craifefcere incipit, fed ibi iam eft crafllffima, aut cartilagineae & fere offeae inferuntur, vt illis collatis maior fcleroticae in parte anteriori craflities tendinibus tribui vix pof-fe videatur. §. V. De origine fcleroticae fententiae nonnullae AuHorum. Ipfa ergo fclerotica poftrema, qua parte eft craflifHma, pertunditur foramine orbiculari, quo nerui optici fubftan-tiam medullarem pia matre cin&am ad interiora oculi transmittit, eoque loco cum inuolucro nerui optici, & a dura & apia matre fibi dato, coniungitur. Qua autem ratione haec fcleroticae cum inuolucro nerui connexio contingat, vtrutn (*) Mm. Ac.Sc. 1726, pt 7 a. vtrum dura mater in ipfam fcieroticam continuetur, an fcle-rotica propria & peculiaris tunica fit, vaginae nerui arčte tantum connexa , inter omnes fere Anatomicos femper quae/ifum vi optici fuerat circumdata, ad oculum continua, veteribus plane incognita. Ipfa enim pia mater, vbi neruum opticum ad fummam fui contractionem, & , perforata lamina cribro-fa, fphaericam nunc futuram expanlionem comitata fuerat, fubito, fačto prius circulo quodam craffiori, & in oculi ca-vitatem aliquantum prominulo , in omni nerui ambitu cic-cumcircaVeHeditur, & ad fcleroticam vicinam accedit, cuius faciei internae ita fefe applicat, vt intimam illius tunicae ' laminam conftituat. Paulo folidior & firmior nunc fačla intra (o ) Gonf, Commem. R. Sqc* Sc. Qotting. T. III. 11 g, B 2 intra fcieroticam concentrica inde ad corneam vsque expanditur, aequali ubique craffitie mihi vifa, intus vbi choroi-dern attingit» fatis fufca, cum qua & vafcuiis multis & cel-lulofa aliqua tela , cum vafculis huc allata, coniungitur; fcieroticae autem ipfi, cum qua in vnam eandemque tu-picam abit, multis< fibris transuer Iis arčliflimo nexu iuncla & agglutinata, vt, maceratione vel longiffime protracta,nun-qpam iponte ab illa fecedat, cultro autem anatomico, fufpen-fa manu fummaque diligentia adhibita, vix, nili difficillime, a Icler otica vera, integra & fme laefione in adulto polht fe-parari. In fetu autem, cuius partes omnes laxius inter fe cohaerent, tunica illa adfciticia laxiori etiam vinculo fele-rotieae iungitUr, vt, vulnere per fcieroticam inflicto, facili negotio, vel ipfo manubrio fealpelK, integra ab ipfo ortu ex inuolucro nerui optici ad corneam usque poffit feparari, vt eodem certe iure ac Ruyfchiana inter proprias oculi tunicas referri polle videatur. Inuentum fabricae huius elegantis vnice debetur nico lao ie c at, (p) etfi defcripnb, quam de hac tunica dedit, multum fane a noitris obferua-tionibus difcrepat. Ille enim piam matrem, poft fummam nerui optici contra<^ionem,in duas diuidi laminas affirmat, quarum altera in choroidem ipfam abeat, altera autem vera & folida faciei internae fcieroticae fefe applicet, illamque intus obliniat, quam huius nouae tunicae cum pia matre continuationem, & ad corneam fere vsque expanfionem coram Academia Regia Scient. Parifl publice fe exhibuifle as-ferit. Poft illum mentionem quoque, paucis licet verbis, di-ferte tamen,illius fecit llf. de haller, (q) qui pia matre in nemo opika diflinda r. fufia tota & tenui, fcieroticam intus obliniri tradidit, Nurri valsalva forte iam fimile €|Ul(i r ' ^ * 0 r '• : , . ' ' ♦ ^ .f ■<>■* t i i'ij i Vi 'Ifi r r**- f (p>J Tr. der Sem. p. i f dtim etrom?. Comm. R. Sve. Sc. Got- (q} Prim, lin. Phyf. §, DIV', thg. T.llh c ommentat* de tunicis laudem, iam deicfijpfi-6ž deilneaii* mufculh «ettlemm, §*■ V* quid vidit, vbi fileroticam non ex dura matre, fed ex pia meninge, tendinibusque mitfculorum oriri, fcripfit? (r) §. VIII. Nurn tendineae expanfiones mufculorum propriam tunicam ^albugine am diclam, conjlituant. Sclerotica ergo illa opaca, ex duabus lamellis inter fe concretis,compofita,ad corneam fenfim accedit, & anterius in omni ambitu corneae, fplendido candore per tenuiffi-mam coniunčiiuam, a palpebris demiflam, pelfucet, vbi plurimi autem Anatomici praeter coniunčiiuam aliam propriam membranam fcleroticae adnafci credunt,cui candorem illum tribuunt, quam fub nomine tunicae albugineae & in-nominatae colvmbi venditare folent; quo in loco opportune mihi vifum fuit, exponere, quae circa1 tunicam illam albugineam fic diclam obferuationes meae me docuerunt. Galenvs (/) iam pridem diferte docuerat, tendi-nes quatitor mujculorum redorum ad anteriora oculi in v-num circulum lati tendinis conuenire, & propriam ibi membranam conftituerev poli quem etiam carolvs ste-phan vs,(£)eandem ab aponeurofibus mufculorum natam tunicam iam olim commemorauit, vt fane colvmbvs, (u) qui ipfam illam tunicam tanquam ha&enus incognitam pro-pofuit, multumque in eiusmodi membrana inuentionis laudem quaeiiuit,eo maiori iure cenfuram casser u , (a?) rio-uni, (j) aliorumque meruerit. Ab ipfo tamen illo co-Ivmbo, plurimi Anatomicorum tunicam illam,ab expan-fione tendinum natam, tanquam rem nulli dubitationi obnoxiam, (r) Dijf. II. § (u) De re artat. I. X. (s) De vfu part. /. X. c. 2. (x) Pentarjib l. j. Seff.f, c\ (t) de dijject. part. Ct H, /. 3, c. XI. (y) Anthropogr. /,4. c. 4* B } noxiam, receperunt, inter quos s p i g e l i v m, (z) v e s l i n-GiVM, {a) qui vel iconem huius tunicae exhibere voluit, MARCHETTVM, (6) PLEMPIVM, (c) DIEMERBROE- ckivm, {d) willisiyu, {e) tavvry, (f) ex veteribus commemorare fufficiat; inter recentiores autem neque rvyschivs (j) ab illorum lententia plane abhorret, led & ipfe winslowvs, (/;) eandem tunicam,expanfioneten-dinum fačlam, fub nomine tunicae albugineae propofuif, quem pro more plurimi Galli (i) iunt fecuti, etfi senna-c v s, Ck) &LIEVTAVD, (/) hac de re dubitare videantur. morgagnivs, (m) nonnili timidus hac de re loquitur, qui tendines circa corneam in vnum quidem iungi & Jeje contingere, multo tamen propius, ac plerique putent, affirmat. (n) E contrario autem olim iam casserivs (o), eiusmodi continuam veram tunicam ab expanlione tendi-num formatam negauit, qua in re stenonivm, (p) CHARRIERE, (q) VALSALVAM (>) & ALBINI inprimis difcipulos, (/) fibi confentientes habet, qui tunicam illam ex tendinibus nmfculorum compolitam, nullam es-fe, & quae Stenonis funt verba, praeparationi tantum deberi, allerunt, quibus a dentiri, obferuationibus meis dučlus, non dubito. Tendines illorum mufculorum linguli, etfi ad infer- (/) EJf. Anat p. 127. (m) Epifi. anat. xv r. (n) Defenforibus huius tunicae praeterea funt accenfendi plat* ner Infiit. Chir. §. 275. & porter f 1E L p s, Med. EJf. Eoi. III, p. 16 j. & multi alii. (0) Loc. cit. c. 2i. (p) Dijf. cap. carcb. p. 103. (q) Anat. de la tete /> 370. (r) Dijf. fi. n. 3% (s) vf g«. lobe de oculo humatio. §. 74, (z) Anat. C. FI. L. X. />.326. ( tradiderunt. Candor enim ille multo maius comprehendit ipatium, ac ab ea expanfio-ne potell fperari, &, fi oculum verfus alterutrum canthum dirigas , tanto a cornea interuallo iam apparet, vbi nulla plane valet fufpicio, tendines in vnum iam confluxifle circulum, quod argumentum inprimis vrget morgagni* vs. (t) Nec meliora docere videntur, qui poft gale-nvm (a) cum CASSERIO (x) RIOLANO, (y) DIONIS, (z) charriere (a) & aliis fedem illius candoris ia ipfa coniuntHua aut adnata ponunt; cum ipfa illa propago fit tenuillimae & pellucidiffimae membranae, palpebrarum internam faciem obtegentis, & candor ille femper adhuc fuperfit, fi coniunčtiua vbique iam fuerit ablata. Etfi autem opinio illa de fede candoris oculi ab omnibus reliquis ita fuerit excepta * vt neminem fere deprehendere liceat, qui album aut innominatae, aut coniunčtiuae, aut vtrique fimul non tribuat; vnum tamen inueni, qui a communi fententia difcedere non dubitauerit: Is eit Cl. l i e v t a v d, (b) qui per albugineam, quam continuationem cellulofae vaginae mufculorum dicit, fcleroticam albam pellucere afferit, vt (t) Ep/fi. anat. XVI. ' (z) Anat. C, H. demonftr. Vllt, (u) De vfu part, L.X. c. Xf. p. 376. (x) Pentaiflb.de oculo. c.XXL (rf) Anat. de la tete p, 324» (y) Aiitbrop. p, 415* {b) EJf. Anat, p, 12,7, vt nulla alia fit albuginea ab expanfione tendinea nata, nec eft, cur ipfe dubitem illius fententiam ample&i. Mirari autem interdum fubiit, cur alii candorem ilium fderoticae denegare voluerint, quae, cellulofa oculum ambieote ablata, vbique candidiftimo & fplendido illo colore ornata apparet, & per coniunčliuam tenuifiimam optime hic pellucer. Vafcuia autem, quae inalbo oculi fic dičlo faepiffime ludunt, & paululum inflammata multum de illa pulchritudine detrahunt, qua oculi faniffimi, in quibus iris verfico-lor puriffimo candore cingitur , omnibus fe commendant, non omnia ad coniunčliuam, vti vulgo quidem traditur, attinent, fed, duplicis ibi funt generis, quod inprimis in a-qua fubmerfis aut alio modo fuffocatis, experientia optime me docuit. Vafcuia enim ipfa coniunčliuae in eiusmodi hominibus plurima quidem vidi, fed tenuiffima, & itinere parallelo ad corneam delata, & rarius ramis lateralibus inter feiun&a, quae vna cum coniuneliua volfella arrepta attolli, variasque in partes moueri poflunt. Alia autem maiora, eaque inprimis confpicua pone coniunčliuam in ipfa fcle-rotica decurrunt, vafcuia nempe ciliaria anteriora, tum arteriofa tum venofa, plurimis arcubus more fere vaforum mefentericorum inter fe iunčla, quae fcleroticam ibi perforant, & longe interdum ipfam radicem corneae legunt, 8c ad credendum fere adducor, omnem fere opthalmiam inprimis grauiorem non adeo vafeulis coniunčtiuae, fed ponius inflammatis vafculis fderoticae deberi. §. IX. Connexio fderoticae cum cornea„ Quae autem ad ipfam vsque corneae originem attenuabatur fclerotica, ad ipfum ambitum iterum paululum incras-fari mihi vifa eft, vbi fibrae illius in corneam abire incipiunt. Eft autem cornea pars fderoticae quidem continua, fed magis conuexa & pellucida. De origine & connexione autem autem corneae non parum inter Anatomicos fuit difputa-tum. Etfi enim plurimi Anatomici in eo confenferunt, vt cum celso (0 & galeno (i) docerent, ipfafri fclero-tlcani in corneam abire, illique (ic continuari, vt cornea pro fcleroticae parte, & vtraque pro vna eademque lit hahepda runica, quod inprimis Gallis (e) placere videtur, qui & fcleroticam & corneam eodem nomine infignire folent, aliam corneam opacam, aliam pellucidam appellantes; iam o-lim tamen fallopivs (/) illam continuationem in dubium vocauit, affirmans, fe fibi perfundere non pojfe, corneam ejffe tunicae durioris partem, quae a dura cerebri me-ninge erigitur, cum non fotum fubftantia,fed & crajfitie & figura differat, & per fe fola quafi jpbamcam aliam cduitatem conftituens extra fuperficiem durae erigatur, hoiium-que veluti tuberculum efficiat quam etiam opinionem inter recentiores brissaev, (^)&mavchartvs(/^ funt amplexi, quorum vterque vrget, corneam a fclerotica ef-fe partem plane diftinčlam & diuerMimam, neque eiusdem fubftantiae continuum efficere, arčliffime licet illi nexam; cum interea omnes reliqui receptae dočlrinae fauere videan^ tur. Nec ipfae meae obferuationes a veterum fententia re-* cedere me finunt. Origo enim corneae pellucidae non ita definita eft, vt locus, vbi cornea incipiat, poffit accurate determinari. Sed limites inter fe confluunt & fibrae fcleroticae albae, opacae, corneae nunc proximae, paulatim & fenfim in pellucidam corneam tranfeunt.- Si ergo argumentum inuertere liceat, incerti eiusmodi limites corneae & fcleroticae eadem ratione euincere poterunt, alteram in alteram abire, & vtramque eiusdem efle fubftanriae conti- nuum j PETIT loc, cit. (c) l. c. {d) De vf. part. /. x. c. (e) Videwinslow. sennac. {f) Obferu. anat. 265. a. (g) Tr. de la catar. p, p. (h) De tunica cornea, §. 3» C nuum; ac certa & definira origo fcleroticae, Jimbo prominulo, limitato, oriundae, argumentum nobis fiiggeffit, fcle-roticam a dura matre non oriri, fed elfe tunicam oculi peculiarem. Ipfam illam originem corneae ex fclerotica re-centiores,'& inprimis Galli accuratius funt rimati. P a risi n i (,/) enim in diifečtione Lupi Ceruarii iam obfcrua-runt, corneam & fcleroticam fic inter fe iungi, Yt & in fine altero attenuatae &fibiinuicem ad duas lineas applicatae craf-iitiem tamen iunčlae non augeant, quam obi quam vtrius-que partis connexionem brissaevs quoque confirmauit, &IvIavchartvs(k) affirmat, fe a brissaeo nondum admonitum, fingularem ilium mechanismum Auditoribus demon-jttrafTe, &morgagnivs, (/) priusquam de illa connexio-ne ex Commentariis Regiae Academiae Parifinae quidquam intellexiifet, eundem obferuade fe affirmat, pet itvs (m) autem fubtilius & accuratius adhuc coniun&ionem illam fcleroticae cum cornea defcriptione & figuris expreffit, illam-que duobus inprimis modis fieri obferuauit,altero, quo cornea in cuneum produfta , a fclerotica incifa, fibique adaptata, recipitur ; altero, quo obliqua adfixione duae illae partes funt inter fe iunčhe, quod iterum triplici contingit ratione*, Aut enim linea coniun&ionis, quae ab extremo eorneae defcendit, cum chorda corncae angulum obliquum, autre&um, aut acutum intercipit. Primum coniundtionis modum, quem petitvs in homine rariffimum effe a{Terit,quo cornea in cuneum produčla a fclerotica adaptata recipitur,frequentius,ac vulgo putant,inprimis in oculis infantum,obfer-vaui, vt fclerotica exterius & interius longius procurrat, & in parte intermedia citius in corneam degeneret, quo bi-furcato fine cornea in cuneum produčta excipitur. Conne-xio autem, quam frequentiHimam vidi, itafefe habet, vt fibrae (/) Memoir.dtjf. cte$anim.,p.l 2$. (/} fipift. anat. XVII. io. (£)Vid. loc. cit. cassebohm (in) M, A. R, Se, 1728. eandem delcribic. Metb.fec.p. 318. brae fcleroticae, quo funt interiores, eo citius in corneam peliucidam degenerent, & ita corneam exterius anguftio-rem reddant, quae ipla tamen non ita accurate contingit» quin interdum particula alba fcleroticae longius in corneae fubftantiam immittatur, & vtriusque partis fibrae fe excipientes eandem fere figuram exprimant, qua pičlores vfi flammam ignis delineare folent. Quae quum ita fint, iJ~ Jis adltipulari non dubito , qui corneam fcleroticae continuationem efle credunt. Morgagnivs (#) praeterea tendines mufculorum , ad fcleroticae compofitionem conuenire credidit, qui & in pifce tendinem in membranam mutatum a cornea auulflt, & br*ggsio (o) cornea nihil aliud effe videbatur nili fibrae motrices e fclerotica tranfeuntes. Sed hanc opinionem non neceffe erit refutare, qui fuperius iam docuimus, tendines neque in continuam tunicam expandi, neque ad corneam pertingere, Conflat autem cornea eodem modo ac fclerotica plurimis laminis, fed euidentius diftinčtis, quae in plures diui-di pofTunt lamellas, iilisque interie&a fubflantia cellulofa, cuius areolae aqua pellucidiffima femper funt ebriae. Fabricam illam lamellatam optime notam iam habuerunt veteres, Vti RVFFVS EPHESIVS, (/?) AVICEN- na,(q) theophilvs, (r) & vesalivs (/) qui multis §. X. Fabrica corneae. lami- (») Epift. XVI §. 2(5. (o) Opthalmogr. c. 3. (p) De appellat. part. C. H. L. II. e. 3. (r) De corp. bum» fabr. /. 4, c. 1 p, (s) De corp. bum, fabr, L, 'VI* (q) Canon. 3. Fen, 3, tr, itc,i. c. XIV. p. 80$. C 2 -laminis -illam compofitam efle docuerunt, quam fabricam Ia-Biellatam ?'ab r i c i vs,(£)c ass er i vs, (m) plempivs (jv) aliique fere omnes ab illis receperunt; induftria autem recen-tiorum illam in multo plures diuidi polle lamellas nos docuit. Quam animaduerilonem nonnulla confirmarunt vitia corneae, vti ambufliones Scabiceflus, quibus facium eft, vt cornea feniim in plures lamellas fuerit feparata». (y) Laminis illis interiečla eftcellutofa quaedam fubtiliflima, qua ar-«Bifilme ita inter fe vniuntur, vt extima tamen lamella facilius fcalpello feparari queat, interiores autem arctius inter fe cohaereant, in cuius areolas aqua pellucidiffima in homine integro effunditur, omnibus fere praeteruifa, quae avAL-salva (z) nominefubftantiaefpongiofae propofitaefTevidetur, a qua ipia celiulofa, aqua ebria , pelluciditatem corneae vnice pendere fere crediderim. Dum enim areolae illius aqua turgent, cornea pellucidifEma deprehenditur, ia-terftitiis. eius fluido homogeneo repletis, & opaca redditur in mortuis, fi aqua difflata jii auras, lamellae illae arctius fi~ bi incumbentes lumini viam praecluferint, vti humor vitreus , fubtilidima cellulofa compofitus pelluciditate integerrima , dum aqua turget, fe commendat, qui exficcatus in pelliculam opacam tranfit. Areolae illae cellulofae omnes apertae funt, & per lamellarum p ar os ita inter fe confen-tiunt,, vt aquam facillime exfudent , & auide iterum f>ibantr experimento nunc notiHimo , quo condat, ad lingulas cornprefliones y(aepius licet iteratas, corneae faciem madore quodam, qnafi opaco velo, obduci, qui in guttulas demum confluit,,(a) vti poff pe titvm nemo facile nega-Mt» corneam fic com predana* aqua facillime iterum turgere* De octiio P. f, e. 2« Epifl.. XVI. §. $©► \x): PentaiftbrL, c. 23«. (a) Steno primum illud anrm- !*j €ap>. IX. aduertitj, quod omnes qui /ecu- (y)- Vid» c&SHJOBM. Mstfa ci funr, con&maruiit,. de mufa* Gf Jev» j>~ 31 8* glandi pi ^ re, cui immifla fuerit. Ros ille humidus ad fingulas com-prefliones rediens tam in interna, quam in externa facie corneae apparet. Sennacvs quidem credit,humorem ilium potius fub adnata „ corneae impolita, extitiffe; cui opinioni guttulae in interna corneae comprefFae facie plane repugnant» nechanc ob cauflam poros rečlos fingere oportet, qui humorem ex camera humoris aquei transmitterent, vti CeL mavcharto placuit. Humor enim ille, quem cornea, oculum integrum comprimendo, exfudat* eodem modo ex illa, a bulbo oculi iam ablata, exprimi poteft,, & faepius ab-fterfus, a compresfione femper tamen redit, donec omnis aqua, cellulis illis contenta, elicita fuerit ; vt taceam, corneae illud effe commune cum plurimis aliis corporis humani partibus, quae comprefTae,, laticem aqueum in omni fu* perficie effundunt, quo phaenomeno ad credendum fere adducor, aquam illam potius ex vltimis arteriolarum extremitatibus in cellulofam illam deponi , quam ex humore aqueo prouenire, Praeterea cellufofam illam corneae laminis in-terpoiitam multi certe probant morbi, qui oriuntur, fi particulae alienae intra fiibilantiam illam cellulofam intrufae & aceruatae fuerint, quod in vngue oculi, vbi pus inter lamellas corneae colligitur? & diis oculorum vitiis contingit. (b)! Sic ipfe interdum in cornea mortuorum pun&ula alba, intra fubilantiam corneae latentia, arenularum inflax obferua-vit etli adeo felicem mihi efle non contigerit, vt, quonam vitio oculi homines illi laborauerint y accipere liceret. Cei-Mofa autem flručtura ad res hafce intelligendas commodis-lima eflySc maxima apta, ad eius modi particulas continendas» §., XL CraJJjties corneae. Cellulofae illi fabricae diuerfa etiam crafftries corneae cfefeerlmihi videtur. Semper autem cornea 7eodem modo, C 3 vti (B) Vldl MAvcFfART de vn- vuvg*. 3iov gu* acuit« P L- at n. e Ro. Injliu Chi- vti m o r g a g n i o, (c) fcleroticae parte anteriori craffior mite inuenta eft, etfi non fatis certe videre me memini, corneam in medio, quam ad ambitum ede craffiorem, quae, ni piane fallor, vbique eundem craffitudinis modum feruare mihi vifaeft, fi illud craffitiei incrementum,quod ab adna-ta in ambitu prouenit,non attendas, qua craffitudine multum decrefcit, (i poft mortem magna aquae pars fuerit exhalata. In foetu tamen multo adhuc craflior, ac in adulro, deprehenditur, rofeo colore, vti humor vitreus & ipfe nervus opticus, egregie tin&a, fed minus conuexa, minusquc pellucida, & cellulofa, laminis laxius inter fe connexis, inter-pofita, aqua turgidiffima & vitra lineam crafia mihi vifafuit, vt cameram anteriorem humoris aquei anguftiffimam redderet^ iridem fere contingeret,fcleroticae tenuiffimae annexa*, ad dimidiam tamen illius craffitudinis partem facile redigi potuit, poftquam repetitis vicibus digitis comprefla, & ros exfudans abfterfus fuerat. Atque haec omnia iam ad-notata habebam, poftquam in Commentariis Regiae fcien-tiarum Acad. Parif. legi, petitvm (i) inprimis parciffi-mae copiae humoris aquei, & craffitiei corneae tribuere, quod infantes recens nati obfcure & minus accurate videant; qui fenfim diftin&ius videre incipiunt, fi, quantum amplitudine camera humoris aquei augetur, tantum craffities corneae decrefčat i ad quam lippitudinem infantum rofeum colorem humoris vitrei, & ipfius lentis, & corneae laxitatem non parum facere arbitror. §. XII. Conuexitas (3 figura corneae, in facie externa & interna. Conuexitas corneae demum maior eft, quam fcleroticae, quod o!imiamviditFALLOPivs(<0&Faerici vs;(/) quae (c) Epijl. XVI. §, 59. (e) Vid. l.fupr. cit. {$) M. A. R. 1727, p. 246. {f ) Fabb.ic, de ocu/o llh c. quae humore aqueo & aqua inter Jaminas latente in vino diftenta, in rugas demum collabitur, aqueo illo humore e-dučlo. Petitvs (g) accuratius iliam conuexitatem de-finiuit, Sc arcum fphaerae elfe dixit, cuius diameter feptem circiter linearum efi, aliquando 7. Sc dimidiae, rarius vitra cirraque illam meniuram diameter conhftit. Figura corneae in facie interiori aliter fefe habet, ac in facie exteriori. (h) Intrinfecus enim circulum femper repraefentat, cuius ambitum fulcus quidam definit, vt accurate limitem inter corneam & fcl eroticam intrinfecus ponat, cui fu Ico, nigro colore a proxima fcleroticae parte diftinfto, iridis lamella anterior accrefcit, vbi lamina interior fcleroticae, piae matris nerui optici propago, definere videtur. Num idem vidit morgagnivs, (/) vbi aderit, ad internum corneae ambitum fcleroticam intus prominere, quod vel vnguis affri-tlus manifeftat? Praeterea facillime ex illis, quae fuperius iam funt dičla, poteft inteliigi, cur ambitus corneae interior maior femper, quam externus deprehendatur. Opaca enim fcleroticae fubftantia, pellueidae cornea fubftantiae fic imponitur, vtraque vero fenfim,quo magis progreditur,extenuata, fic inter fe committitur,vt quantum exterius fclerotica excre-fcens corneae anteponitur, tantum interius cornea producatur ad fcleroticam occupandam. Extrinfecus autem cornea, vti ob allatas modo rationes minorem habet ambitum, ita ellipticam potius figuram obtinet, cuius ellipfeos maior axis a latere interno ad externum tendit, quod petitvs (k) quidem primus defcripfit, morgagnivs (!) autem fe illam ellipticam figuram tum in boue tum -in homine vifam libi ede affirmat. 111. hallervs (m)autem (g) M. Ac. R. Sc. 1728. (£) M. A. R. Ia Par. 1726. (h) Vid. mokg. Epijl, XVI. f. 28-(t) Epift. XVII. §, 10. (/) EpiB. XVII. §, 10. (mj Prim, lin, Phyjiol, §, DV, tem non adeo exa£le ellipticam, fed ad nafum circularem ad tempora oualem fcribic. Ellipticam illamfiguram, (talem enim, etfi ab hallero non diflentiam, dici pofle crediderim,) morgagnivs («) fcleroticae ipfi fuper corneam produčtae, petitvs autem & mavchartvs vni-ce coniunčliuae & fuperius & inferius fuper corneam procurrenti tribuunt, vt tamen latiori zona a fuperiori parte fuper corneam excrefcat, vbi fecundum menfuras petiti ad lineam dimidiam, ad duas tertias lineae, quin ad lineam integram interdum corneae imponit; ab inferiori autem ora ad dimidium anguftiori, ac fuperne, corneam protegat', qua remota cornea etiam ab exteriori facie circulum imitatur ; quae eadem fere inueni. Si enim & viui hominis corneam accurate infpiciam, lunula, quae & fuperne & inferne corneam opaca albedine occupat, occurrit, fed a parte fuperiori multo maior; quam ad coniunčtiuam potius quam ad fcleroticam pertinere crediderim, quod cornea per illam tenuitfimam pelluceat, &, fi oculum oblique furlum verfus afpiciamus, longius infra lunulam illam progredi facile videatur. §. XIII. Num coniunctiua & epidermis fuper corneam producantur. Ad ambitum corneae inter illam & fcleroticam fini proximam cellulofitas maiori copia, ac in reliqua parte an-teriori oculi congefta elfe mihi videtur, in qua & vafcula iplius coniunčhuae & propagines ciliarium anteriorum repunt, & in plurimos tenuiilimos furcuJos, ad corneam abeuntes, diuiduntur. Ipfa autem coniunčliua non hic fub-fiftit, fed porro per corneam, fed pellucidiffima nunc facte («) loc, cit. &a producitur. Veterum quidem iam nonnulli poft r ve-fi (o) obfcura quaedam verba, epidermidem corneae obduci, tradiderunt;inter quosF abricivs (p) corneae epidermidem reliquis tunicis longe tenuiorem obduci, quam j er p entes quotannis deiiciant, fcribit& plempivs, (q) tenuijji-nam corneae cuticulam reliquis fubie&is corticibus ejje impofi-tam, docete non adeo tamen procliue efl videre, num de ipflus coniunčliuae produčlione, an potius de tenui qua* dam corneae cuticula locuti fuerint Recentiorum autem induftria & morbi rem illam extra omnem dubitationem po* fuerunt. Sic winslowo, (r) casseeohmio, (/) HALLERO (t) AMMANNO, (li) MORGAGNIO, (jx) 6c aliis contigit, vt adnatam vel folo cultro ab altero latere ad alterum aequabili diuifione perducerent, quod & mihi quoque interdum , etfi rarius, fucceffit. Alii autem, vt ALBINVS fecundum LOBE (3/) & BONHOMME, (z) membranam corneae, coniun&iuae continuam, veficulis elevatam viderunt, &boeriiaavivs(^) eodem tumore fu-per corneam du&o probare ftudet, & adnatam eo fe extendere. Sed ipfa illa coniunčHua corneae agglutinata obtegitur altera membranula tenuiffima, verae epidermidis propagine, & per corneae faciem externam expanfa, quam 111. hallervs habet, (b) porterfields, (c) platner (i) & qui phlyctaenaspullulas effe definiunt, quae (x) Epijl. anat. §. 28. (y) De oculo bum. $.31. (z) Ccphalotom. p. 1 2 S. (a) Praei. T.W. p. ipg. (b) Prim. lin, Pbyf. 496. (c) Med. Eff. Vol. III. Obf. XII. p, 161. (d) Inft. Ghirurg. §, 310, D (0) De appellatione part. corp, bum. L. I. c. 5. (/>) De oculo P. I. c. 1. (q) Opbibalmogr. c. X. {r) Tr. de la tete. §. z 74. (*) Metb./ec.p. 306. (t) Comm. Boerh, T. IV. DXVIII. n. d. (u) ibid. §. DXXIX. qtiae, leuata epidermide, corneae, & frequentius hiiius extremo, Vbi ad nata finitur, infiderit. Quin pellicula llJa; quae poft mortem corneae obdučla omnem illius fplendo-rem obfcurar, nihil aliud, nifi ipfa continuatio epidermidis & forte etiam coniunčliuae mihi efTe videtur. Cornea enim in omnibus oculis aliquot ante dies mortuis obdučla reperitur, pellicula obfcura, opaca, vbique aeque crafla,& rimas veluti agente, corneae ipfi firmirfime agglutinata, vt nullo quidem modo aqua abilergi, fed fcalpelli acie, fu~ fpenfa manu , fenfim poflit abradi, qua remota cornea ipfa lubiečla, fplendida & JaeuiiTima, <3c, licet non plane pellu-clda j multo tamen ac antea pellucidior, obferuatur. Quam quidem membranulam opacam potius epidermidem & con-iunčtiuam morte obfcuratam tfle crediderim , quam novam quandam pelliculam* ex concreto humore per corneam transfudante, Sc infpiflaro fmegmate glandularum fc-bacearum, conflaram, quum vbique arčliffime corneae verae iit annexa. Ca- Capvt. II. DE TYNICA C H O R I O I D E Sectio I* DE CHORIOIDE PROPRIE SIC DICTA. §. I. Denominatio chorioiiis. f> Secunda oculi tunica fcleroticae fubie&a dicitur chorioi-des, fiue choroides, a fimilitudine fabricae, quae inter hanc oculi tunicam & membranam foetum inuoluentem, Chorion vulgo didam, intercedere veteribus vi£a fuit, quod illa tunica oculi eodem modo, ac membrana fetum inuoluens, vnice fere ex venis & arteriis conflata fit, &, vti membrana chorion vtero, ita illa plurimis vafculis fcleroticae adhaereat i (/*) dicitur etiam Graecis puyoet&n, fiue tunica vuae acino hmilis, aut vuea,quod inllar acini vuae, illam in exteriori facie laevem, in interiori autem afperiufculam crediderint, quae quidem eft opinio galeni (Jb) circa etymologiam huius denominationis; vel quod eandem fere figurani habeat, ac vuae acinus, cui pedunculus avulfus fuerit, (c) eodemque nigro colore tinAa deprehendatur, (i) Multi tamen iam inter veteres duas inter eas denominationes di- ftin&io- (a) Conf. GORRAEi Definit. (c) -Vid. rvff. ephes. de ap-Med. p. <513.cas serii Pentaiftb. pellat. part, C. H. L. 2. c. 3. L. r. de ocult fabrica. L. V. C. XXV. c. 23. ve s al. L. VII. C.XIV./>goj. {b) De vfu part. L. X. (d) Vid. theoph, £.4, c,\p. D 2 flinctionem fecerunt, vt partem pofteriorem fcleroticae fubiečtam, choroidem ; ariteriorera vero pone corneam pofitam, vueam dicerent, (e) qui etiam mos inter recentio-res plerosque inualuit; etfi Galli inprimis noflro aeno vueae nomine partem polleriorem huius tunicae in%nire adhuc foleant, §. II. Facies externa eiusque connexio ope cellulofitatis cit?n fcler otica facies interna omni nexu libera. Choroides ergo illa tunica efl mollis , tenerrima, &, quod ad primum fiatim intuitum apparet, conflata ex innumeris vafcuiis j quorum maiufcula fanguine femper pJena deprehenduntur, (/) quae abinfertione nerui opticiad o-riginem corneae vsque concentrica intra fcleroticam expan-fa , faciem eius interiorem oblinit, cum qua & cellulofa tela 8c multis vafcuiis coniungitur. Idem tamen hic, quod in o-mnibus reliquis partibus corporis humani contingit, vt nempe cellulofitas illa in infante , maiori copia., ac in adulto, huc congefta, & laxior deprehendatur. Cellulofa illa tela vtramque membranam vbique arde inter fe coniun-git, copiofior autem deprehenditur fecundum dučtum va-fculorurn & neruulorum ciliarium ,, quos icleroticae anne-dit, in homine tenerrima, vt flatu inter vtramque tunicam immiflb, facile choroides a fclerotica fecedat, & vnice vafcuiis fcleroticae adhaereat*, in boue autem aliisque animalibus fatis fertis & tenax eft, & vinculum inter vtramque tunicam arčlifTImum conftituit, vt, fi fcleroticam remouere velis, faepe facilius laminae chorioidis externae laciniae faciem illius interiorem fequantur, aut chorioides plane rumpatur, quam (e) Co n f. c asser, loc.cit. nolentam dixit, vti casseris (f) Eandem oh rationem iam adnotauit. loc.cit. olim valla choroidem fangui- quam vinculum illud folui po/Tit. In eandem cellulofam in boue STAEHELiNVs(g) pinguedinem effufam vidit, quod etiam morgagnivs (/;) nonnullis in pi/cibus obferua-vit. Quo propius autem chorioides ad originem iridis procedit, eo maiori copa faciem eius externam cellulofa illa obducit, & demum femper aučla album illum circulum, qui orbiculus ciliaris dicitur, efficit. Pofl mortem inter vtram-que tunicam in hac cellulo/itate colligitur humor aqueus, qui eo maiori femper deprehenditur copia, quo longius poli mortem oculus euulfus & fclerotica aperta fuerit, edi in homine viuo inter/litium illud, quod fingi poteft inter tunicam fcleroticam & choroidem,plenum /it, vt duae illae tunicae vbique libi contiguae fint ; quod quidem huic inter vtramque tunicam fpatio imaginario commune eft cum omnibus fere cauitatibus, vri dicuntur , corporis humani, vt ventriculis cerebri > fpatio imaginario inter pleuram & pulmonem, & inter tunicam vaginaIem & albugineam tefti-culi Sc.aliis, in quae /paria eodem modo in homine viuo Sc fano vapor tantum halat , vt omnes illae partes arčHffime inter fe congruant, nullo interuallo vero intercedente, qui vapor naturalis aut ex morbo interdum aut po/l mortem in aquam cogitur. (i) Aquula illa in cadauere in illud fpati-um effufa impofuit olim riolano, (k) qui illa obferua-tione dučtus humorem aqueum non tantum humori cryftallino obductum, fed & bumori vitreo circumfujum effe credidit, guod ille accurate innuit, vbi alio loco (/) humorem aque- um (i) The fer Anat. Bot. quae in- 203. IIuc autem non efl referen- fertae leguntur Differt, ab 111. hal- dus Iqcus diemerbkoeckii, le r o colleti. Vol.VL Anat. c. XV. vbi, laefa parte pojlica (h) Epift. anat. XVf. §. 41. bulbi humotem vtfudam erumpere, (i) Vid*. ul halleri Prirn. afferit; ftatim enim apparer, phae-Lin. Pbyf.§, 293. 362, tj6. nomenon illud deberi humori vi- {k) Anthropol. L. 4. c, 4, treo, per vuinufculum choroidis e~ Anhnadu. in Veslingium p. rumnenti. d 3 um effluere, tradit, fi oculum parte pojlica, intattd cboroide% fecueris, vthanc ob caufam iam olim plempii (w) repre-henfionem incurreret. Quemadmodum autem choroides intra fcieroticam concentrica expanditur, ita facies illius interna, laeuis, ab ingreflu nerui optici ad originem corporis ciliaris vsque retinae ita incumbit, vt illi vbique contigua, neque vllo fpatio diremta fit, & duae illae tunicae in homine fano exa£HfHme vbique inter fe congruant, quod quidem fpatium imaginarium naturaliter vapor replet, qui impedit, quo minus duae illae tunicae inter fe concrefcere poflint; interdum autem ex vitio in aquam coa6lus repertus fuit, (ii) quae maiori copia in iliud fpatium effufa retinam vbique fua fede in medium compulfam in cylindri formam contraxit, (o) Nullibi autem airera tunica alteri adhaeret, neque cellulofitate quadam, neque vafculis ab altera in alteram tranfeuntibus duae illae tunicae inter fe cohaerent , & iterata experientia fretus cum 111. hallero aufim affirmare, a facie interna choroidis ab ingreflu nerui optici inde vsque ad coniunčHonem proceffuum ciliarium cum corona fic dičla ciliari, ne vnicum quidem vafculum in retinam (ni) Ophthalmogr. C. XVI. fertationi Cei, sproegelii, Ji- (») Nam fi mile quid vidit ver- Aenti experimenta circa varia vene-LE, qui etiam inter retinam & cho- m in vtuls nmmalibus^ infiituta. roidem humorem aqueum ponere ^ aphicc deicripfit Vbi cho- videtur, vbi puncla cboroide, vel ro*c^ tuberat lamina lapidea, illi prope neruum opticam, humorem a- conceritiica haemi/phaei ico cauo queum emanare fcribit. Vid. Oculi ^nn s.’ cluae peiforabatui rotundo artif anat. foramine, quo neruus opticus Ri- bi t , intra quam caueam neruus (o) Vid. morgagn. epifL a- quafi, alba nempe cylindrus, ex nat. XVIII. §. 138. Intra hoc quo- foramine nerui optici orta, & cor-que fpatium fedem habuifle videtur ruptae lenti cryftallinae adhaerens, morbus ille mirus, quem III. h a l- repertus fuit, veftigium forte com-L e r v s in Programm. de induratis prefiae retinae & membranae liu~ corporis humani partibus ^innexo dij- moris vitrei. tinam tranfire , & crediderim , vafcula illa ex choroide in retinam tranfeuntia, dičhi fabricio ab aovapen- D E N TE, (p) WEP FE RO(^) AMBROSIO B E R T R A N D, (V) ST. YVES (s) aut H O VI O, (t) St ANTON. MAlTRE- i e a n. (u) fi vere adeffent, nonadeo plane oculis meisfub-ducerefepotuifFe,pofl: iniečliones non infeliciter ope mercurii fačtas, quae circulos & arteriolas iridis fere microfcopi-cas in oculis animalium maiorum facile mihi detexerunt, cum tamen ne vedigium quidem vafculi in choroidis facie interna in retinam tranfeuntis vnquam mihi occurreret. Praeterea ipfa facies illa interna tapeto inferius defcribendo, levi, vbique aequali, tedda, & pigmento nigro obdufla contra ipfum illum trandtum vafculorum omnino pugnare videtur. _ ' §. III. Nigredo, qua vtraque facies choroidis tingitur„ Facies autem externa Sc interna choroidis in adulto ex rubro fufca femper apparet. In oculo hominis adulti non folum fufcitas ili a toram faciem externam choroidis obtinet, fed Sc ipfa fcleroticae facies interna, quae choroidi incumbit, & cellulofa tela vtramque tunicam conneinter vtramque tunicam ortam, nigro colore tingit & turbidam reddit. Manifeftiora omnia illa apparent in oculis animali* um maiorum , in quibus tela cellulofa maiori copia inter fcleroticam & choroidem deprehenditur, & fortioribus fi-brillis fačla vbique accurate illas coniungit,(X) quae tamen, licet choroides ad putredinem vsque macerata fuerit, a nigro colore in dilutiorem & magis albelcentem nunquam mutatur. Ne autem mirum facile cuidam videatur, cellu-lofitati ipfi nigredinem illam tribui, plura habemus in corpore exempla telae cellulofae nigrae, vbi nulla valet fufpi-cio , nigredinem pigmento cuidam nigro, propriis glandulis lecreto, deberi. Sic & in homine & in bouc, & porco cellulofa, quae funiculos medullares nerui optici diftinguit, & illa, quae glomerulos minimos glandularum conglobatarum de mecbamfme de Voeil p. 23. teum iam adnotauit III. hei ster In omnibus autem animalibus qua- in diff. de cboroidea V.not. b. drupedibus, & in auibus externa ( j Cont M0RGAGN. epifi. facies choroidis fufca eft, in pifci- amf xvil $ i->. bus autem plurimis, e. g. in lucio pifceelegantiffime colore argenteo „ W V,d -firmonem de dfnntu fulget, & in rana anterius micis fe- fabncae eeuU humam & hrut0""" re aureis confperfa eft. In perca Soc. Reg. Se. Gtt- marina huius faciei colorem argen- ? • • rum ne&it, Sc in thorace Sc in inguine fufca interdum in adultioribus mihi vifa fuit. Sed & reticulum Malpighianum nigrum quodammodo huc pertinet, (a) Aliter autem fefe res habet in facie interna, cui infter-nitur verum pigmentum nigrum, aut pullum, in infantibus crallius,falidius,faturatius tinčtum, Sc fere indar paflae choroi-di obdučhim, prope ingre/Tum autem nerui optici vix vllum, vbi circulus albus apparet,& anterius craffius, quod in fetu, te-fte vesl i n g i o (b), iam adeft, palpebris nondum formatis, vti diemerbroeckivs (c) iam obferuauit, per tenuiorem fcleroticam ibi pellucet, cui inde color ex albo coeruleus conciliatur. P e t i t v s (d) cum morgagnio(^) optime monet, colorem illum nunquam ejfe prorfiis nigrum, Jed potius ad eum, quem tabaci vocant, vergere. Craffities quoque huius pigmenti increfcente aetate ita fenfim diminuitur, vt tranfpiciendo per humorem vitreum vafa choroi-dis fanguinea retro illud nunc aquo/ius fa&um videri pofiint, quae in infantibus eo tanquam lamina nigra omnino tečla latebant (/ ). In omni autem aetate color ille in pofteriori parte (a) Multa alia in oculis brutorum Cunt loca, praeter choroidem, vbi celiulofa nigra deprehenditur. In fcleroticae externa facie oculi fuilii in vtroque iatere maculae duae nigrae apparent, cum ipfa fclero-tica fubie&a candidiffima fir. Oculi ceruini coniun&iua circa corneam nigerrima quoque apparet. In o-culo felino & caprillo linea nigra limites inter corneam & fcleroticam ponere fere videtur. Vid. in Comment. Soc. Reg. Sc. Gotting.loc. modo cit, {b} Syntagm, Mat. C. XV. (c) Anat. C. FI. L III. C XVII. (d) Mcm. Acad. R. Scicnt. Par/f. 1726, p. 79. (e) Vid. loc. modo cit. (f) In plurimis animalibus ex quadrupedum genere choroidis interna facies non vbique fpsdicea aut pigmento nigro obdučia eft, fed magna faepe ex parte, inprimis prope ingrefTum nerui optici pulchris potius coloribus , argenteo, aut ad fplendorem matris perlarum accedente , viridi, coeruleo, aut flauo fulget. In lucio pifce autem facies choroidis retinae obuerfa E coeru- parte choroidis, quae verae retinae incumbit, aquofior eft, minusque pertinaciter illi adhaeret, vt aqua calidiori facile, inprirnisfi vafa cera fuerint repleta , abftergi poffit (g), ac in facie pofteriori vueae, & coronae cillaris, vbi multo cras-fius, folidius,magisque nigrum, ad paftae naturam propius accedit. ,Vueae inprimis in adultis ar&iHime adhaeret, eius-que fubliantiae ita mngitur, vtin viuo homine, etfi iris a-queum humorem vbique contingat, in eoque tam crebro agitetur & moueatur, ipfum tamen colore non inficiat ( b ) * fed & in mortuo., vix, nifi choroide macerata, aqua plane detergi podit. In infantibus autem tota fere illa lamina nigra, quae vuearn oblinit, taeniae nigrae inifar, levi maceratione inde fecedit, vt iris candida appareat. Corpori autem ciliari non aequali vbique modo illinitur, quum valleculis inter proceflus ciliares intermediis arctiori vinculo fit agglutinatum , & laturatiori folidiori-que pafta illas obducat, apices autem prominentes liberas fere Sc nigredine puras relinquat, vt ftriae illae candidae nigris valleculis alternis vicibus interpofitae annulum eleganter ex albo & nigro varium efficiant, quod' quidem pigmentum vix nifi difficillime ex illis valleculis abluitur,fi oculus ex corpore hominis adulti euulfus fuerit. Semper tamen magna pars huius pigmenti fufci, quod corpus ciliare obducit,, immori vitreo agglutinata haeret,, dum hic a corpore fe- iungt- coeruiea inftratam fibi haber pafbra video cur nonnulli ex antiquiori-fere nigram fbiidiufculam, in la- bus, vti s p i g e l i v s. L, X. p. 3 2 12* iimgitur, annulumque format, quo lens cryftallina cum humore vitreo depolita, circumcirca oruata apparet. In infantibus non raro contingit, vt omne pigmentum a corpore ciiiari fecedat, & procelTuum ciliarium apices non folii m , fed. etiam valleculas interpofitas albas & puras relinquat, quod humori vitreo circa lentem agglutinatum radiati fere floris di(cum ex nigris petalis compofitum egregieex-hibet, (i) Illud pigmentum, quo vueae facies pofterior, & corpus ciliare obducitur, nigri muci ex. vltimis forte villis laminae internae fecreri naturam referre fere videtur. A facie autem pofteriori iridis & corporis ciliaris oculi recentis & in-primis infantis laciniae faep.e maiufculae, choroide in aqua huc & illuc agitata, facile fecedunt, quae in aqua fluitantes & membranae tenuioris inftar inter fe cohaerentes naturam peculiarem, & indolem ab omnibus reliquis fuccis iceretis diuer/i/Timam, facillime produnt. Aeque minus tamen ac in fufeitate faciei exterioris ad glandulas proprias, quae illud pigmentum fecernant, confugere necelfe habemus, & certe glandulae Chiraci (k), meryi (/),brisse a v (m), & corpufcula rotunda valsalvae (/2), quibus fecretionem illam peragi credebant, iam antea obfolue-runt (0), & ingeniofa magis quam vera funt, quae de huius pigmenti atri generatione recentiori tempore le cat (/>) propo- (/) Idem vidiffe videtur cas- Franco f -ed. p. 46. serivs, vbi Pentaijlh. de organo (/) Mem. Ac, R. Sc, Par. 1707, vijus T. V. f. 7. & 9. corpus cilia- p. 664. re plane album & partem pofterio- {m) De la eataracie p. 12. rem choroidis fufeam fere pingit. (n) Morgagn* epift. anat, Annulum nigrum in humore vitreo XVII. §. 4« circa lentem reli&um idem delineat. (o) Con £. Cowm, Boerb, T. IV, 71 cit, f. 21. & 28. (f rvysch. §. DXXII. not, e. lab. XVI. f. 1. (p) Traite des Sens. p, 159, Con» W 0 0 l a o y s e in epift. tra hunc iam dixit Cei. camper.' E z in propofuit. Omnibus autem probe expen/is , pigmentum illud nigrum ad naturam reticuli Malpighiani propius accedere mihi videtur, cum quo indole pulpofa, lemifluida, Sc quafi ex muco concreta plane conuenit, &, vt iliud rete, ex coačlo aliquo humore fufco de tapeto villofo choroidis exhalante componi videtur (q), quae quidem fententia ex inferius dicendis non parum con firm abi cur. §. IV. Opiniones Auciorum circa origniem choroidis, Circa originem choroidis eadem fere valent, quae fu-perius de fclerotica difta funt. Omnes enim fere Anatomici , qui fcleroticam durae matris propaginem effe prohibent, eodem modo choroidem a pia matre nerui optici prognatam Sc formatam effe docent (r ), quae quidem fententia, poftquam rvyschivs choroidem in duas di uidi po/Fe laminas monuit, eo fuit aučla Sc ornata, vt ex arachnoi-de exteriorem laminam, choroidem proprie di&am, expia .matre autem internam, quam rvyschivs a fuo nomine Ruyfchianam dixit, efformari plurimi crederent (/): nec multum abludunt, quae de huius tunicae ortu tradidit Cei. le cat (t), qui piam matrem nerui optici ad originem re-tinae in duas laminas fecedere fcribit, quarum altera in choroidem , altera in laminam interiorem fclerotieae acceffo-riam degenerare videatur. Edi autem paulum difFerant, quae nonnulli ex antiquioribus de origine huius tunicae docuerunt, in differ?, de quibusdam octilipar- pighiano comparat, & vafculofum tibiis sap. II f. quaeji. I. qime inferta efle credit D?J[, de vifup. 3 8. kgitur Volumini IV. Differt. Amt. (r) Vidr„p. de -fdtmha. fi. V. ILL.HALLERO CoUeSi.p. 201. ( a) vid 5 Pnererea canf (/) Coniedluram hanc iam pro- TerbVsJereticuloMalpighiauo PO^.tt. morg^gn.vs. epifi, H A L L E R 1 $. 4*7. Cl.IM OEHRING ^ §* “*• figmentum iflud iatn cum rete M$l- (?) Trahe des Sens f. 15 3* cuenint,qui piae matris alteram J^minam quidem in choroidem abire, aireram autem ad confiituendani cum fubilantia medullari retinam inferuire crediderunt («) ; in eo tamen omnes confentiunt, choroidem propaginem piae matris nerui optici videri. Quae quidem fententia de continuatione piae matris in choroidem inprimis a m a r i o t t i affe-dis auide fuit arrepta , quorum nempe theoria, quae? choroidem verum efle yifus organum docet, praecipuo illo fundamento ita fubnititur , vt, illo fublato, omnis illa hypothelis iponte corruere videatur. E contrario autem, quotquot fere fcleroticam effe propriam oculi tunicam, nec ex dura matre.natam, perhibent, eodem modo, choroidem efle tunicam peculiarem, & a pia matrernerui ©ptici plane diftinclam affirmant, quod inprimis aleinvs eiusque difcipuli ,moehring (x) , a v f e l Qy'), demaf? fe' (z), lobe' (/*), moelleR■ (f), hevermann(c)j & praeter illos hei ster (d), winslow (e), & qui ik lum fequuntur, vti taylor (/), Scalii vrgent (o), qun bu6cum meae etiam obferuationes confentiunt. §• v. (u) Conf. loca, quae colfegit (t-) Expof amt. de latete T. IV, MORGAGN, epiji. amt. XVII. §. 225. $•34* (/) Tr. de Vanatojnie du globe (at) Dijf. de vi fu 22. de T oeil. p. 26. (y) De oculi humani fabrica. (g) Praeter Albiniarios diicipu-$. VII. los , aliosque modo laudatos (z) De oculi conjlruclione §. pauciflimos efle crediderim , qui yjjj choroidem piae matris nerui o- „ . y , . _ ptici propaginem efle negare ve- (a) Differt, de oculo h«m. §. ^chotoi, . " . , dem ab Arachnoide deducit , fe- ( ) 0bfira- c,rca re,mam- fVl ftinans fcripMe videtur, differt. II. (f) T. II. $. 733. n. 6. ab morgagnio ep. XVI» (d) Dijf, de choroidea p. Š* 1 6, cor regius. , ; E ? §. V. Connexio choroidis op e cellu lojtrdt is cum pid nutre nerui optici. Tunicae choroidis facies exterior, quo propius ad in-grellum nerui optici accedit, eo ardiori vinculo cum lamina interna fcletoticae conjungitur, vbi, plurimae. arreriolae ciltares pofteriores, «Stcopiofior cum illis allata tela celluio fa vtriusque tunicae accuratiorem «comun&ionem eiftciunt. Vbi autem circa ipfam primam originem retinae pia mater in omni ambitu laminae cribrofae, per quam fublinntia medullaris tranfit, a neruo o ptico reflexa," circulo fačVo in o-culi cauitatem aliquantum prominulo ad id eroticam accedit, vt intimam illius lamellam conftituat, quam fabricam fupra defcriplimus (/;); ibi choroides illi circulo piae matris ar&iffime adhaeret ope breuiflimae & denfi/fimae cellu-iofitatis, & foramine circulari & margine integro papiJiam medullarem, vnde retina originem trahit, arčle ambit (i), JVTanifefte illud apparet, fi neruus opticus ad vsque infertio-nem per longitudinem difciftus fuerit. Inter extremum e-nim illius finem, aut potius inter circulum, ad Icleroticam acce- (b) De fele rotic a §, VII. ptime autem in oculo, cuius vaft cera funt repleta, apparet, oram (?) Plane ab obferuationibus nigram circularem, vnde choroi-i rneis abludunt, quae lobe dijf. des ortum ducit, retinae origini cit. 3 8 • a p p e l lac. cit. §. VII. tam arde efle circumpofitum, vtne M o e h r i n g. loc. cit, aliique Albi- minimum fpatiolum fuperfit, vbi niani difcipuli de origine choroidis feleroticae [amina interna immedja- tradunt, qui, illam ex pro4uttis fele- te retinam tangere poflit. Circulus roticae vafis ita oriri, perhibent, vt autem albus in fundo oculi circa fo- iqter foraminulum, quo neruus in acu- ramen nerui optici neque fenili cauitatem intrat, ortum choro i- per adeft, inprimis in adulto, aut dis nudae fcleroticae portiuncula re- certe tamen repletis vafculis pia« maneat, gmm retina conuejlit. Q« ne euanefcits accedit, & inter ipfam originem fufcae choroidis deprehenditur linea aut in neruo dlfeifTo femieirculus albus, qui inter cboroidem & piam matrem accuratiilime limites ponit (k). Nexum autem illum choroidis cum pia matre fo™ la fieri celluloijtate, nec yeram adeffe piae matris inchoroi-dem continuationem, optime fuadet maceratio. IlJa enim adiuuante, vincula illa cellulofa fenfim ita foluuntur, vt le-vi/fima tračlione, & difciflis, fufpenfa manu, Vafculis ci-liarihus poiterioribus, choroides, ora pofteriori integerrima &illaefa, ab extremo fine nerui optici faepe fecedat, quod eo facilius adhuc contingit, fi choroides, vafculis, quibus fcatet, innumeris cera repletis , paulo firmior Sc folidior fa&a fuerit, ne ipfa illius compages maceratione adeo facile folui poffit. Quae quidem integritas orae poflerioris perfe-£le circularis fummi roboris argumentum praebere mihi videtur, quo euinci poffit, choroidem propriam & peculiarem efTe oculi tunicam. Si enim vera e/let piae matris propago, fola maceratione a neruo optico feparari vix polle videtur, nec vnquam fere fieri pofler, quin hinc atque illinc disrupta Sc lacera ora, & laciniae ex choroidis fuhltan-tia euulfae veram piae matris in illam fubfiantiam proderent. Addi quoque ponet, ne vnicum quidem vafculum, immediate, niii falutata prius fclerotica, ex pia matre nerui optici in choroidem traniire, cum in omni reliquo corpore vafa propagines membranarum ex altera parte in alteram tranf-euntes comitentur (/). Ipfam illam choroidis originem accuratius dillinguit in oculo recenti circulus faturatiori fufco colore tinčfus, in oculo autem , citius vafcula cera funt repleta , interdum artenolae nonnullae ex ciliaribus pofierio-ribus circulum circa originem retinae in ipfa choroidis fub-ilantia formant,, vnde arteriolae parallelo itinere in interna (® Tab.X. f.X. get appel de oculi hum, fabrica* (t) Idem fere argumentum vr- f, 14» na facie con(picuae anteriora verfus decurrunt (m). Ipfa denique piae matris & choroidis fabrica dftierfiflima, opinioni, choroidem efTe tunicam propriam, ita fauet, vt nullam fere dubitationem relinquere videatur (n), ad quam adcu-ratius indagandam propius nunc accedemus. §. VI. Defcriptio fabricae cboroidis in oculo recenti obferuatae. Choroides tunica conflata efl ex innumeris vafculis, tam arteriofis, quam veno fis, cellulofitate fubtiliori miro artificio in vnam telam coniunčlis. Fabricam illam vafcu-lofam cum galeno (o) & rvfo ephesio (p) omnes fere, qui fecuti funt, Anatomici agnouilTe videntur, in eo confentientes, huic tunicae denominationem choroidis hanc ob cauflam fuifTe datam, quod inflar chorii plurima vafa inter fe colligaret. Nonnulli tamen fuerunt inter recentio-res, qui praeter vafcula fibras peculiares atras in ea fibi vi-fas fuifTe docuerunt, & ipfe m o r g a g n i v s choroidem in-primis ex fibris redis atris, quas a vafculis follicite diftin-guit, componi affirmat. (4) Praeter illum autem anto* nivs MAiTREiEAN (V) quoque defcribitfibras, a mem-branofis diftinčtas , & ab ingreflu nerui optici rečla antror-fum tendentes, quorum tamen plurimas in itinere viam re-£tam deferentes in vortices circumfle&i affirmat. Facile quidem apparet, hunc nihil aliud nifl ipfa vafa vorticofa vidis-fe, & accuratior fabricae choroidis defcriptio optime docebit, (m) Vid. T. l.f. I. (p) De appellat, part. corp. hum. (#) Conf. qune iam diximus. I. 1. c. 23. /. 2. c. 3. Cotnment. Reg. Soc. Scient. Gotting. (q) Epift. au at. XVII. /. t* T. III. ferm. de t unici i (f mufculis Adit, an at. VI. animadu. 70. oculi, jf. V. (r) Trahe des maladies de 1’oei/. (0) De vfu part. L.X.c. 2. p. 23, 24. bit, choroidem vnice ex vafculis tela cellulofa intčr fe con-iun&is componi. Primum choroidem recentem examini fubiiciamus, Sc quomodo illa fefe habeat, priusquam vlium artificium anatomicum accefTeritj paululum difpiciamus. Si ergo choroidis recentis, detra&a fclerotica, faciem externam examinemus, praeter tenuiffimam cellulofam, fcle-roticae & choroidi interpolitam , omnium primi apparent neruuli ciliares, in latiulculas taeniolas explanati,qui omnibus reliquis choroidis vafculis inffrati per cellulofam iilam in conuexa choroidis facie antrorfum decurrunt, vt extimum fere ftratum efficere videantur, de quibus infra. Praeter illos neruulos in extimo illo ftrato in confpečtum veniunt vafcula frequenter duo, raro plura, fmgula invtroque latere, fere femper fanguine plena, quae pofterius fcleroti-cam penetrantes reda fere longitudinem choroidis metiuntur, vix nifi minimis ramulis ad eam emiffis, & anterius demum in orbiculum ciliarem fe demergunt, arteriolae nempe ciliares longae, quae nvckiq, h o v i o & aliis pro du-čtibus aquolis impofuerunt (s). Illis autem neruulis &arteriolis, vti vulgo dicuntur,longis, fubiečlavidemus vafcula diuerfi generis; alia enim & maiora, orta in media fere choroidis parte, ex trunco, vn-de rami in omnem fere ambitum, inprimis autem anteriora & pofleriora verfus fparguntur^ & poft aliquam ab origine dirtantiam paralleli inter fe procurrunt. Vafcula illa, vafa ■ vorticofa vulgo di&a, & ab omnibus Anatomicis ad noftra vsque tempora pro arteriis habita, venas choroidem adeuntes effe,fumma peritia111.halleri primum nos docuit(f). In (f) Vid. U1. halleri deferi- adieff, 4. & ?, ptionem arter, 0culi p. 45. & fig. (?) Vid. loc, mod. cit, p. 47. F In oculo recenti & trunci & furculi inde oriundi fanguine rubro femper turgent, in choroide autem in /piritu vini afferuata album calorem fere femper induunt, vt a fubie-čtis aliis vafculis facillime dignofci po/fint. Surculis enim cx truncis venarum natis & retrorfum ad neruum opticum tendentibus, parallelis occurrunt, ckfpatia, va/is vorticofis interpofita, vbique occupant, vafcula alia , quae fcleroticam poiferius perforarunt, plurima, ad acutos angulos ramofa, quorum furculi, fere paralleli & inter fe & cum furculis veno-lis , antrorfum decurrunt, quae vafcula in oculo recenti fanguinolenta funt (u), in choroide autem in fpiritu vini a/Teruata fibras fufcas, redas, albis furculis venofis inter-miftas, referunt. Dicimus autem arteriolas ciliares pofterio-res,. quae poiferius in conuexa choroidis facie confpicuae, fen/im fub vafa vorticofa fefe demergentes concauam illius tunicae faciem petunt, vt ante trunculos venofos numero multo pauciores, & tenuiores inter furculos venofos, fibris fufcis /imiles, deprehendantur (at). Omnia illa vafa inter fe tunicam formantia conneduntur ope celMo/itatis te-nui/limaemollis,. lubricae, quae in fetu & infante candida St pura efl, fenfim autem rubello, & in adulto fufco colore, nulla maceratione delendo, imbuitur. Facies autem choroidis concaua, retinae ohuerfa, ablato pigmento fufco, in oculo recenti, infantis rubella & fan-guineo colore tinda, & adulti ex rubro fufca, dilutioris tamen coloris, ac in externa facie, apparet,ita tamen, vt fem-.per, etfi omnia reliqua vafa colore fanguineo infeda fint, pars choroidis poflxema, circa originem retinae, exfanguis St. pallida reperiatur, Sc annulum album, qui nerui optici nigresce) In fuffbcatis, & infantibus vafcula cera repleta,, obteruari pedi fficil i partu mortuis tenuiffimos ii- tuerint. loram furculos /anguine faepe rubro (x) Viti. Ili e all. Im* modia ka. plenos vidi, vc aeque facile, «if. ingreffum cingit, fere referat (j). Quodfi faciem illam internam accuratius adfpiciamus, vbique in confpectum veniunt vafcuia innumera, nempe arteriolae illae ciliares pofte-riores, interfefe parallelae, rečla antrorfum tendentes, in quorum interuallis hic & illic ramuli vaforum vorricofo-rum transueriim incedentes, & pone illas latentes apparent; quae in oculo recenti maxima ex parte funt fanguinolentae, in fpiritu vini autem fenfim contračlae fibras atras fere met*« tiuntur (z). Facies illa, in choroide in fpiritu vini detenta , albido fere tenui colore illita apparet,vt vafcuia in interna facie confpicua, fubobfcure tantum oculis fe fiftant, & lamina tenuiflima & pellucida obduci fere videantur (a). Cuius quidem phaenomeni caufam microlcopium , quod ob-iečla multum auget, optime in homine nos docet. Si enim lente faciem illam examinemus, apparet, illam vbique obduci villofitate quadam, quae vndique emittit flocculos innumerabiles in aqua fluitantes, & breuiflime eminentes. In brutis & inprimis in animalibus maioribus nudus oculus eos diftinguit, vbi choroidis faciem internam (b) tegi videmus lami- aut argenteo fulget, vbi anterior, villofa quidem, nigros autem floc« culos ernictk. In illis autem nunquam pigmentum nigrum faciei internae choroidis iflitum eft, neque ob crallitiem laminae villofae vafcuia vlla apparent. Aliter aurem fe-fe res habet in cuniculo, vbi rubra vafa choroidis, vix ab interna parte villofae, per pupillam, pellu-cidamque lentem & corpus vitreum ita pellucent, vt ab eo fingu« lari certe colore, linnaevs illud a« nimalculum, leporem pupillis rubris, dixerit. Cau/a huius coloris, F z cum (y) Annuli huius albi inprimis mentionem faciunt difcipuli Albi-niani fupradi£ti,qui inde choroidem oriri ftatuunt. (z) Infantis fufFocati choroidis interna facies findonem tenuilli-mam, fanguineo colore vbique aequabili modo tinctam, refert. (а) Vid. nofir. TabA.fi. (б) In omnibus fere animalibus pars tantum choroidis pofterior, aut ab vno tantum latere, vt in boue, aut in omni ambitu , vt in veruece , fele & aliis , fplenciore ciusmodi viridi, coeruleo , flauo, Jamina fere peculiari, leui, villosi, cuius flocculi, in aqua confpicui fluitant, 8c fplendorem coeruleum & viridem & eleganter argenteum, qui choroidem animalium magna ex parte occupat, reddunt(c), cui villo/irati in leaena vi-fae Parifmi primum nomen tapeti impofuerunt (dj. La-anina illa villofa non folum in choroide, fed etiam in proces-libus ciliaribus apparet, vbi flocculi longiores & in areolas fere quadrangulas fidi funt, in boue inprimis manifeftiores* vbi eos humor ater obfufcat, elutus autem puros & albos relinquit. In homine autem flocculi illius villofitatis breviores, abluto pigmento fufco, albi funt & inanes, necvn-quam fplendorem, quem in brutis facpe videmus, refellunt, qui nudo oculo vifi, faciem internam choroidis, iii-primis in adultioribus, pallidiorem & in fenio fere exalbidam reddere videntur (e). Facillimam autem huius phaenomeni explicationem ab illa villofitate choroidis peti poffe crediderim. Cum enim flocculi illi, qui in fetu & infante, fi non verum fanguinem, liquorem per vafa cum rulnis continua delatum, continebant, iam aetate fenfim elifi Sc inanes fačti fuerint, quid obftat, quo minus innumeris e-iusmodi flocculis albis, elifis, pallidum eoiorem , quem cho-foidis interna facies, induere obferuatur, tribuamus (/) ? S. VII ■cum morte’ «xpalleiereirris , vnfce nafnrm 4es aram. p. 23* in plenco defečiu nigri pigmenti cs*- (e) Petitvs primum chorioid/s- 4e videtur,, cuius milium: veftigram internam faciem cum fenio expaf-In eo animali fuperefL Vide' 111, lefcere obreruauit. Mem. Ac. Roy* P a l l e r i opufcula- mat&mha. p* Se. Parlf. 17 2.6+pm 79. quem o-343. mnes fere, qui poft illum fcripfe- (c) Nmrr fone' villofimtem For- runty ^eeut^ &nr" te voluit hovivs, vbi-iktmram eho (jf)- In ip/a: certe cellulofTtate aroidis lamellam, quintam fi-bi di- choroidis degencrntio illa coloris &smy paprilbfam efle tradiditex'fufco in pallidiorem vix quaeri. 43£.p\ 17. Tab. III. fi Infere fuadeti poffe vrdecur; Omnes enim ob-t fai) -Mentf. pwvjetuir.a 'P ieruataones iite© eonfeniiu?3tr cEo- soldeus» f. VII. Fabrici chorioidis ex oculo, cuiu s vafcula cera Junt repletd. Aliaautem plane facies furgit, vafcula choroidls mate« ria ceracea repleta fuerint. Cura enim femper facillime cera repletis arteriis in venas tranfeat (g) tota facies externa, (i iniečlio rite fuccefferit, tot vafcula preflim fibi adiacentia, & per (Irata fere fibi incumbentia,ante oculos fiftit, vt plura recipere non polfe videatur. Praeter arteriolas ciliares longas inprimis in confpeclum veniunt venulae, vafa vor-ticofa vulgo di&ae, quae trunculis amplioribus, & decur-fu facile ab aliis fe diitinguunt, & furculis copiofiflimis iit arcum inflexis mediam choroidis partem inprimis occupant (//). Partem autem pofteriorem oculi, & interualla inter vortices venofos in media choroide reli&a, vnice confti-tuunt praeter furculas venofos, parallelo itinere r error fum tendentes, arteriolae ciliares pofleriores, innumerae, ad acutiores angulos ramofae, & prioribus & inter fefe parallelae, quae partim fub vortices venarum fe demergentes ex confpečtu fe fubducunt, partim per interualla venulis libera, denfiffimo ordine parallelae , iter anteriora verfus profe-quuntur, &feniim concauam choroidis faciem petunt. Plurimae tamen adanteriorem quoque choroidis partem veniunr* quibus, vti furculis venofis iridem adeuntibus, fefe intermi-Icent ramuli ex arteriolis ciliaribus anterioribus orti , qui ex F 3 orbi* rordem totam, quae fn infante ai- oram pupillae vsque cera furgeanrs. ba fuerat, cum aetate fufco colo- vix vnquam ramen con tingit, vt re ita imbui , vt nulla maceratione arteriolae ceram recipiant T quod’ fufcitas iRa elui poilit. iterata’ certe experientia me do» (f) Idem adnotauif* Til. hal- euit, EEKvs defer»art. oculi p* 47.. A- (b) Vid» icon; mflr. quae venar-liter autem certe fe res habet, (I las per choroidem ludentes, exhibe nae repletae fuerint. Etfi enim bet., T. I. f. L & 11L H ALLERJ wl minimi fuixuli veno fi. iridis» ad 5, orbiculo ciliari emergentes retrorfum aliquatenus procedunt, & arteriarum ciliarium pofieriorum, quae non omnes huc pertingunt, vicem fupplent (i). Si repletio ex voto fuccefTerit, vafcula turgentia omnem locum ita occupant, vt vix cellulofitatis fufcae vafcula connečlentis ve/ligium appareat (k). Praeter vafcula autem ne vnicam quidem fibram atram, re&am, vafculis intermittam inueniemus, vt inic-£lio felicior nullum dubium relinquere videatur, chorioideni effe telam vnice exinnumeris vafculis ope cellulofitatis conflatam. Longe maximam partem huius tunicae coni\itu-unt arteriolae ciliares pofteriores & vafcula venofa, quae in externa facie choroidis diuerfam direčlionem obferuant. Po-fterius arteriolae, earumque ramuli alii maiores, alii minores, antrorfum pergunt inter fe paralleli ,intermifti furculis venoiis itidem parallelis & rečla retrorfum decurrentibus, vbi vafcula arteriofa & venofa in eodem ftrato pofita eiTe videntur. In media autem fere oculi parte furculi arteriofi, redi fenfim concauam choroidis faciem petentes fe fubiici-unt ramulis venofis, quorum plurimi ex origine in omnem ambitum fparfi longa via per choroidem transuerfim incedunt, &arteriofos furculos, faepiffime decufTant. Eo ergo loco vafcula venofa, & arteriofa in duplici ftrato pofita funt, vt exterius ftratum venulae, interius arteriolae, prioribus te&ae,occupare videantur (/), quae quidem fabrica, cum exterius ftratum ab interiori aliqua ex parte auferri pof-iit, rvyschi vm mouit, vt duas tunicas choroidis ade/Te crederet (m). Haec quidem funt, quae apparent in exteriori choroidis facie. Aliud autem fpečlaculum oculis fefe exhibet, fi choroidis faciem internam adfpiciamus, Si enim jniedio in oculo infantis ex voto fuccefTerit, tota illa facies interna macula rubra vniformis oculo nudo e/Te videtur, ac fi (/) Egregie iilas delineauit. III. (/) Vid. iconem, rvysch. E- hall er. Tab. art. oculi f. 4. pifl probi. XIII./! 9. 10. & hei st. (*) Vid, rvysch 11 Tab. XVI. diff. de chorotde adietlam Tab.f 6* pj)9 XIII. adietf. fig. g. [in) Gonf, cpifl* mode cit. p, 1 fi materia ceracea ruptis vafculis in cellulofam effufa fuifiet* vt vix trunculi nonnulli arteriofi maiores, rečti, per illam hic Sc illic pelluceant (*). Ncc annuli albi circa originem retinae in recenti oculo confpicui veftigium fuperefl, cuius locum plurima vafcula anaftomofibus inter fefe iunčta ad extremam vsque oram choroidis vbique occupant. Vbi autem Iens vitrea , quae obiečta plurimum auget, adhibita fuerit, fabrica nobis occurrit elegantiffima, qualis in toto corpore humano reperitur, quae vnumquemque harum rerum non plane incuriofum non poteft non voluptate adficere. Innumerae apparent arteriolae reclae, maiores, minores, repe-* tito fub angulis acutiffimis ramofae, inter fefe parallelae, & denfiffima ferie libi applicatae, quae innumeris anaftomofi-bus inter fefe communicant, & plurimas infulas inter fefe intercipiunt. Arteriolae illae retiae obducuntur in interna (up er fi cie reticulo pulcherrimo vafculorum fubtililTimo-rum, omnium fere eiusdem magnitudinis, in areas quadrangulas & fere rhomboideas Učlorum r vt retis venatorii formam fere referant, & ftručhira inde euadat reticularis illi limillima, quam vitima vafcula in pulmone, itidem in retis fpeciem intertexta, canflituunt.. Pulcherrimum eft illud reticulum & denfiffinium, vt areolae minores vix di-Ibngui poffint,in pofteriori choroidis parte ante locum ilium, vbi in oculo recenti annulus albus ingreffum nerui o-ptici cingit, qua in origine choroidis tenuius minusque conticuum deprehenditur. Quo propius autem ad plicas proceffuum ciliarium accedit, eo rarius & laxius euadit illud reticulum y & areolae eo maiores apparent 7 & in anterio-ri choroidis internae faciei parte fenfim fere euanefcit * vt arteriolae reftae, denfflme Ubi applicatae, & inter fe parallelae, quae confertim proceČus ciliares adeunt, illorum origini proximae, nudae, nec vllo reticulo te-&e incedant. Pulcherrima tamen haec fabrica nunquam verbis fatis defcribi potefl, quam autem icon a periti flim© arti?' (*) Vid. nojir, T.l.f.i,&haxle r* Tab, arter, oculi f, 7,8» artifice fumma diligentia fačh optime exprimit. Inuenti hu-ius plane noni laudem equidem mihi non omni ex parte arrogo ,fedillam deberi folertilFimo lieberkuhnio publice iubentiffime hic profiteor, inter cuius pulcherrima praeparata anatomica primum fabricam illam reticularem videre mihi contigit (??). Ex vafculis illis in retis/peciem intertextis, vti anterius ex furculis ipfis proceflus tiliares adeuntibus, vndique exeunt flocculi, ilii fuperius defcripti (o\ qui in oculo recenti albi & inanes faciem internam choroidis albam & villofam reddunt, ab oleo tamen terebinthinae cinnabari tinčto non aegerrime replentur, vt totam illam faciem rubro vniformi eoiore tingant (p). Quae quum ita fint, conie&ura non parum inde confirmari videtur, ex iisdem flocculis fecerni pigmentum nigrum * choroidi obdu-čtum( f 2. Monendum euntes in homine diferte dixerit, praeterea efle duxi , iconem no- vbi illorum iam mentionem feci, ftram ad exemplar choroidis,abhu- vid, p. ig«. bertrandym non-maniffimo lieberkuhnio feli- dum vidi, qui eos habere legitur ciffime repletae mihiquedonatae, in III. hall. defcript. arter. oc. a noftro kaltenhoflro delineatam p. 48. fuifle. (p ) Conf. loc. modo cit. («) Neminem reperio, qui an- \q) Pigmentum illud ex vltimis te editam meam epiftolam, de va- fecerni arteriolis iam credidit a p-fculis fubtilioribm oculi , flocculos pel dijj'. de oculi humani fabrica illos ex choroidis incerna facie ex- §. X. p. 18, an potius ex duabus lamellis compofita dici poffit. Rvy-schivs (r) liti occafionem dedit, qui primus choroidem humanam ex duabus lamellis effe compofitam docuit, quarum alteram, Ruyfcbianm, ipfe vocauit, nomenque a filio impo/itum, recepit; alteri nomen antiquum; choroidis reliquit, etfi ipfe primus non fuerit, qui diuifionem choroidis brutorum in duas lamellas tentauerit. Nam ante ipfum gvenkllo nivs (s) iam in pifcibus afellis duas choroidis laminas a fe animaduerfas & delineatas propofuit, & MORGAGNivsfO de feipfo profitetur, fibi a prima o-lim adolefcentia oculos brutorum diffecanti plura fe obtulis-feindicia, choroidem non exvna lamina conflare, & pari sini (m) laminam interiorem viilofam fplendentem, quam in Leaena feparari pofle viderant,nomine nunc omnibus recepto, tapetum, le tapis,vocarunt. Cum autemRvY-schivs, in choroide humana, cuius vafcula cera erant repleta, interdum portionem quandam laminae interioris ab exteriori feparari pofle, &, attentius fabrica illa examinata, v-; triusque laminae vafcula diuerfa direčlione ferri videret, vt laminae exterioris vafa ex trunco in omnem ambitum - fpargantur, interioris autem rečta a pofterioribus anreriora verfus decurrant; facile fibi perfuafit, choroidem tunicam efTe geminam, & ex duabus laminis compofitam, quarum interiorem, nouam fibi vifam, Ruyfchianam ip£e dixit, ea-que denominatione, a filio tunicae illi impofita, & ab omnibus fere recepta in omnibus feriptis, nemine fere confradi-cente, vius eft ; exteriori autem nomen antiquum choroidis reliquit (V). Praeterea, vt nouae tunicae, a ravio impugnatae, maiorem conciliaret auctoritatem, illam non fo- lum (r) Epifl. probi. XIII. (t) Epiji. enat. XVII. §. ?. (r) Obferuaricnes illius adferunt (u) Memoir. pour [ervir a Vbijl. morgagn. epift. XVII. §. 3, & natur. des anim. /».23. HEister, dijf cit. §. VII. (at) Epift. Probi. XIII./», 13.14, G Ium tam in balaenae (j) oculo quam in humano praeparatam & in thefauris anatomicis feruatam,egregie delcripfit (Z)t fed etiam icone ad exemplar humanum fačfa propofuit, ve in media fere oculi parte , portione quadam ftrati exterioris, quod vafcula vorticofa ex trunco in omnem ambitum fparfa conftiruunt, ablata, decurfum vafculorum interiorum recta antrorfum tendentium, Sc exteriora decu/Tantium jjifteret (a) rquam demum iconem heistervs quoque recepit. Ab illo demum rvyschio diuiiionera choroidis in duas laminas, nouamque nomine fuo infignitam tunicam, receperunt praeter difpipulos, heistervm (/>), beiige-rvm(c), pavli (J), plurimi recentiorum,vtiboerhaa* TE (0, WINSLOW(/'), SENNAC(g), LIEVTAVD (//), LE CAT (/), BONHOMME (&)> PETIT (/),- ST. Y- v e s (m) , taylor («}, & inter noilros ciues c a s s e-jbohm(oJ>, fa bricivs (;),lvdwig (-čla fit, Cingulum illud in Homine vix vitra lineam latum in oculis brutorum, duas tresue lineas latum faepe deprehenditur, in omnium autem animalium oculis, quos diffecui, ta?m hominis quam brutorum femper obferuaui, latitudinem illius Jacitudini corporis, ciliaris non omnino relpon-dere, edi enim, quo longiores plicae proceffuum ciliarium in vllo animali reperiuntur, eo latiorem annulum cellulo-fa illa conftituat, ftriae tamen in proceflus degenerantes in omnibus fere vitra orbiculum cellulofum retrorfum longius extendi videntur. Ille demum ordinat & excipit neruulos & artenolas ciliares, anteriores & iongas , earumque furcu-losinde ad iridem abeuntes, circulumque iridis arteriofum magna certe ex parte tegit (b). Cingulum illud cellulofum plerique nunc Anatomici poft maitreiean (0 vocant orbiculum ciliarem^, a multis ( k ) autem ligamentum ciliare, Sc a ferreinio (/) circulus choroidis dicitur , quod Cei. lievtavd fub nomine plexus ciliaris tela ex plurimis furculis nerui tertii paris formata effe vide-tur, vndead omnes partes vicinas propagines mirtantur(m),' vti st. yves (it) orbiculum ill^m exfibris tendineis conflatum effe credit. Eo quidem loco choroidem in iridem produci, ab interna autem facie proce/Tus ciliares emitti, plurimi Anatomici perhibent, cum aliis iris exterioris tantum eius laminae pulari non poflum, qui ijfum an- (/) LjblK cit. C. XIII. iralum a Iclerocica non folum fed (*n wi nslo wo. «. 2 . g. ab ,pfc' choronle facile (eparari CASSIB0HM. libr. cit. c. XIX. fA C\ I IO «• /7 VT y* f) Px* ? poffe affer it. Mem. Ac. R, Scient, Par. 1741. p. i§. 15. (/) Loc. modo cit. (b) Confer iconem 111, halle- (ni) EJf. anatom, p. i ig. ri art. oculi, f 5. 6, yui% libr. faepe cit. p.n minae propago, vti corpus,ciliare interioris continuatio efTe videatur, quae quidem opinio illis inprimis probatur, qui choroidem ex duabus lamellis compofitam effe fibi perfua-dent. Re autem accuratius examinata ipfe orbiculus cilia-ris intercedere mihi videtur, quo minus choroides in ipfam iridem degenerare poffit. Vt enim diuerfam iridis fabricam, craflitiem, & dire&ionem , decurfumque vafculo-rum illam perreptantium diuerfum nunc taceam , qua de re inferius pluribus agemus; non folum in homine fed adhuc manifeftius in plurimis animalibus apparet, laminam anteriorem iridis, a corneae interno ambitu ortam, ficante cellulofam illam defcendere, vt ipfa iris, tota craffitie orbiculi cillaris interpofita plurimis in animalibus fatis magna, a vera choroide diremta effe videatur. Ipfa autem choroides fub orbiculo ciliari extenuata, a fclerotica, intra quam ad hunc vsque locum concentrica expandebatur, fenfim introrfum fecedit, &in plicas proce/Tuum ciliarium abit, de quibus ftatim agemus. Ca- wm?0 js*» ... »7, Capvt. II. DE TVNICA C H O R I O I D E Sectio II* DE PROCESSIJ3VS CILIAR.IBVa §. I. Hijloria procejjuum ciliarium. A b antiquiffimis iam anatomicis, qui ante Galenum fue= ^ runt, proceffus ciliares fui/Te animaduer fos & a b illis denominationem a pilis palpebrarum, fiue ciliis, originem duxifle , oalenvs teftatur* qui ipfe illos proceflus pro valis tenuibus, ab vuea venientibus, cryftallino humori infertis & vitreum, ne ad anteriora excurrat, coercentibus, habuifle certe videtur (a). Polt galenvm vesalivs, eadem comparatione fačta, proceffulis, ab vuea enatis, & nigra cilia, feu palpebrarum pilos forma infigniter exprimentibus, tunicam formari fcribit, anteriori humoris vitrei parti obducam, aut feptum humori vitreo, & aqueo in-teriečhim (b). Minus autem cognitos, parumque accurate obferuatos fibi fuifle ex rudi figura, quam de illis dedit, iatis apparet, vbi craifo certe errore feptum illud nimis latum, & in medio oculi centro ab iride longe disiunctum ita pingit, vt oculi cauitas inde in duas partes aequales di- vifa (a) De vfu part. L. X, c. 2. (b) De corp. bum. fabrica.p. 804. ! ’ - • H : vifa videatur (c) ; quem errorem inde m librum furnn transtulit Salomon alberti (i), qui interftitio ciliarioculum medium in duos femigiobos ita diuidi fcribit, vt ante-rior tamen minor fit. Ob ipfum illum errorem vesalivm a plurimis illius temporis anatomicis acriter fui/Te reprehen-fum, mirum non elt, etfi fatendum fit r colvmbtm (0* faericivm (/), &CASSERIVM (g) in contrarium in-cidiffe errorem,. qui tunicam illam nihil aliud effe credide-jrunt, quam nigra vueae tunicae veftigia, in cryftaliinum, aut potius in retinam impreffa. C a s s e r i v s tamen ipfe ie corrigere videtur, dum alio loco vueam reuera ad cryftal-linum reuerti, eique per vaforum infigneni contextum an-nečti fcribit (b). Ad redarguendum errorem illum vesa-1,11 fa&ae fuiile videntur figurae evstachii , quibus corpus ciliare ad naturae normam iridi connexum ex ante-riori parte choroidis ortum exhibet, & procefTus ciliares tanquam ftrias conuergentes pingit (/), in eo casserio minor, qui illos tanquam corpufcula oblonga, ad cauum ambitum craffiora, optime delineat [k'). Vti autem ev-45TACHIVS & easseri vs icone, ita falloptvs deferi-ptione errorem VefaJiamim corrigit, qui reiečto nomine tunicae Vefaliano, annulum ex proceffibus ciliaribus com-poiitum, corpus ciliare vocari maluit, illumque nexum mo> cfc> effe Sc ligamentum, quo vuea iungatur extremae membranae cryftallinae, monuit (/), quem in eo fere fecuti funt plurimi alii, vti c. bavhinvs (m), d ie m erb.roec k i -v S (n), P L E MPIVS (o), THOMAS BARTHOLJNV S(p}T $ do (s) vnice pro vafis lentem nutrientibus habentur, vti quoque pofl illos hovio (t), de la h i r e (u) , p e t i t o (x) vnice fere vafeuiofa videntur. Recentiorum demum indu-ilria multum eorum hiftoriae addidit, & inprimis morca gnivs vtili/fima nos, circa illorum verum fttum,con-nexionem, originem & fabricam nos docuit (7). Bo er-•haavivs (z) corpus ciliare efte dicit tenuilTimam membranulam, inftručlam fibris mufcularibus, a choroide ortam, & lenti infertam, quam quidem fententiam ita receperunt Albiniani diftipuli, vti l o e e'0), heve.r m an.n(^), vt illis fibris mufculofis plurima vafcula & filamenta neruea admifta efle affirment. Vtilia quoque funt quae winslo-wvs (c) illorum hiftoriae addidit. Optime demum placet eorum deferiptio, qui poft veslingivm (i) procefius ciliares plicas choroidis efie ftatuunt, quae quidem femen-tia in multis recentiorum libris, winslowi (e), senna- CI (f) , B ONHOMME (g ) , HEISTERI (b), CASSE- £ O Jl~ (q) An at, ratfenn. /. III, c, S« P* 34'6. (r) Dc oculo, c. 4. {■s) Vid. iiLASM annot. ad ve s-xingu ‘Synt. Anat. C. XV*p. 240,. (t) Libr. cit p. 44. (u) Ophionem de In hire ad-fert p l a t n e r in progr, de motu ligamenti ciliaris , quod extat m Jont. II. opnfc. vbi vide p. 114. (x) Meni. At. R. Sc/en c. Parit, 17 50. (y) flpifi. Anat, XVII, §, XI. ad XVI. (z) Jnfiit. 7ned. §. 522. («) D’IJ- §. 47- (b) Pbyftol. T Ii. §. 738. (c) Tr. de la tete §. 221, (//) Synt. Anat. C. XV. (e) Loco modo cit. Si tamen e«> ius verba accurate confideres, pro-ceflus ciliares non adeo plicas choroidis quam potius laminae pofte-rioris vueae e(Te icribic. {f) Anat. d1 Heifier. p. 6$z, (g) Cepbalotom. p. 14 2. (h) Dijf. cit. §. Vil. VIIL H 2 BOHMIl (0> LVDWIGII (k) Sc Ul. HALLERI (/) le-gitur. . : Pauci funt, qui icones, quaevfui effe pofJmt, de iliis dederunt. Poft e vstachivm & c a sserivm fupra di-člos illos quoque fatis bene deiineat verle (m). Hovi-vs non folum corpus ciliare.ex boue (ji), fed etiam plicas fingulas, decurfumque vaforum , per illas ludentium (o) nobis exhibet. Rvyschivs itidem corpus ciliare ex homine & vitulo & plicas nonnullas lingulas ex vafculis maioribus arcu inter fe iunčtis compofitas depingit (p). P a-ivcci figura, quaeannulum procelfuum tiliarium in litu nobis fidit, optime naturam exprimit (q), & 111, halle-ri icon (r), etfi alio fcopo facta, vtilimme quoque nobis inferuire poteft (*). §. II. Denominatio corporis citiaris & procejjiium ciliarium. Priusquam autem ad ipfam defcriptionem harum partium accedimus, nonnulla circa illorum appellationem monenda effe duxi j inprimis cum Anatomici permutatione nominum, eandem rem diuerfis nominibus appellantes, res per fe ipfas haud ita omnibus perfpicuas , non parum ob(curaverint. Quam enim partem vesalivs tunicam ciliarem, alii ligamentum ciliare,fallopivs autem & longe poft illum - (/) Method.fec. p. 325". (p) Tbef. II. T. T. f. 4. fabricam (k) Inftit. Phy fi §. 518. humanam, & 7. vitulinam Mit. (/) Defer, arter, oculi, />. 2g. ^ Methode d’ abatre la catara- Ipfe eandem lententiam propofui T 11 f 1 2 in progr. deligam, ciiiar. §. If. & III. r c (m) Anati Artif, 12. Tub.art. ocalt. f %. (n) T. 2. fig. 4. T. \-fig. 3. (*) Ex boue illos pingit b i v l 0 o W T- I. 2. T. S'f. 2- T. XI. /. 13. ium m org a g ni v s corpus ciliare vocare maluerunt; pileas autem iingulas alii cum vesalio procejjus cillar es, alii, vti ipfe FALLOPIVS, VIDIVS, FAB RICIVS AB A QVAr hndente, CASSERIVS &recentiori tempore praeter alios hei ster vs (/), & 111. hall er vs (t) ligamenta alvaria dixerunt, quae iterum noua appellatione lievtavd radii tiliares, &palvcci fibrae pallidae vocantur. Inpri-mis autem rvyschivs inconfiantius his nominibus vfus eft, qui certe eandem partem modo ligamentum tiliare, modo proceffum cilidrem, & plicas corporis ciliaris plerumque iendines ligamenti ciliaris dixit (//). Vt ergo eo facilius omnes me de hac re Joqu.entern intclligant, nomine corporis cHia-vis , totum annuliim, ex plicis iingulis compofitum , vocabulo autem proceffuum. tiliarium ipfas plicas iingulas conflanti vfu femper appellabo. Primum ergo confiderabimus corpus ciliare feorfim vifum. §. 111. Befcriptio corporis ciliaris. Remota felerotica, choroide & retina haemifphaerii fuperioris, feftione dučla ab ingreflu nerui optici ad diflan-tiam duarum circiter linearum pone originem corneae , ita vt,illaefo nexu cellulofo chorokTis cum fclerbtica, lens & humor vitreus in iitu maneant, introfpiciendo per pelluci-dum humorem vitreum, in confpečlum venit in anteriori parte choroidis annulus niger elegantiffimus, floris radiati difco (s) Vid. Dijf cit. (Š comp. anat. XIII. rcfpmf. corpus ciliare ncmi-§. 276, qui & fibras ciliarcs vo- ne ligarftenti ciliaris defignat , in canit. TheJ. II. Tab. L f 4. & 7, explic. (?) In omnibus libris anatomi- eodem nomine vtitur Thef. eodem eis, & ipfe ita dixi inprogr. cie li- tamen Aff I. «. XV. idem iub no-gamentis ciliaribus. mine proceflus ciliaris velle vide- (u) Sic diierte in epift. problem, tur. difco fimilis, qui coronae inii ar lentem circumcirca ambit, in homine adulto tempora verfus duas fere lineas latus, ad nafum feraper ,' 8c interdum fatis manifefte anguftior* quam latitudinis inaequalitatem rvyschivs iam figura ex vitulino oculo expreftit (,v) , et/i in defcriptione nullam eius mentionem faciat, & praeter illum mor-gagnivs (y), & winslowvs (z), eodem modo in oculo humano & inprimis in fetu obferuarunt. Annuius ille, cuius ambitum maiorem & conuexum ora ferrata & vndulata accurate limitat, & a pofteriori choroidis parte di-ftinguit, in parte polleriori & ampliori vbique nigerrimus apparet, ad Jineae autem a lente diflantiam plurimae lineas albae,cum interuallis nigris alterne politae,apparent, vtduo fere inde annuli formentur, alter pofterior & amplior, vbique aequabiliter nigro colore tinčlus, alter anterior & an-guftior, ex lineis albis & nigris alterno ordine pofitis eleganter varius (a). Lineae illae albae, ex ftriis vix confpi-cuis origine pallidiori ortae, lentem verfus fenfim latefcunt, & propius ad le inuicem accedentes, vitra circulum maximum lentis ad conuexitatem eius anteriorem produci videntur, vt fatis magna pars illarum ante lentem ipfam lita iit, nec nili transfpiciendo per eius fubflantiam pellucidam in oculos incurrat (b). Quod fi autem fabrica illa paulo pro- {*) Thef, II. T. hf.J. occurratur. Vti ipfa enim figura (y) Epiji. anat. XVII. $.14. docer, radii albi ad vtrumque la- (2) Mem. Ac. Ii Sc. Par. ljzt. tus lentis poliri, lentem ipfam noti Tr, de Ia tete 227. attingunt,^ vt inter eius marginem (s fingamus, vhi microfcopium illos renuit (e) ? Et multum certe hic facit exemplum iridis, quum & fumma, quae inter vtramque parrem intercedit, fabricae affinitas, & alte^ rius in aiteram continuatio,in eo fere confentiant, fabricam mufculofam in proceffibus ciliaribus adgnofci non debere, fi in iride non reperiatur. Optimo autem iure argumentum ab iride ad corpus ciliare transferri pofle videtur,quum alii ex eadem ratione fibras mufculares in corpore ciliari af-ferere velint, quod in iride fibras mufculares fe deprehen-diife crediderint (/). Sed neque ip(a theoria fabricam mufculofam requirere videtur, vt alibi iam oflendi, & inferius pluribus patebit. Si demum inieclio ex voto fnccedat, tanta in proceifibus ciliaribus copia vaforum apparet, quae eX: choroidis facie interna illos adeunt, vt ad eorum fententi-am accedere non dubitem, qui cum hovio illos vnice eiTe ex vafculis compoiitos affirmant. §. VI. Fabrica procejfutmi altarium in oculo ? cuius i>afcu-la cera funt repleta, Pod illos enim fuperius.dičlos, qui procefTus ciliares vnice pro vafculis lentem nutrientibus habuerunt, hovivs primus vafcula , quibus procefTus ciliares conftant, tam ar-teriofa (g) quam venofa (/;), ope microlcopii aucta, fatis commode depinxit, erli obferuationes noflrae non parum ab illa fabrica differant, & diuerftim plane vafculorum de-curfum, ac %urae illius exhibent, in oculo humano nos doceant. (0 Sic MORGAGNivs £hras (f) Vid.MORG. Adu.Anat.VI. annutares iridis negat, Adu. Anat. Animadu. L. XX. Conf. quae iam VI. Animad- 69. Epifi. XVII. §. 9. diximus in Progr. de ligamentisci-fed fabricam mufculo/am corporis liaribus. §. X. tiliaris admittere videtur, ibid. (g) T. 3./. 1.2. §• 1& (£) Tab.^.f, 2, ceant; minime autem placet, quod vafcula illa ex circulo vueae deduxerit, vnde recentiori quoque tempore ber-t r an d vs illa deriuat (/). Propius certe ad naturae normam accedit defcriptio rvyschi i (&), qui ea vafculare-6te a Ruyfchianae fuae vafculk deduxit, icone autem duos trunculos maiores parallelos, & in fine arcu facio inter fe vnitos, cum Vafculis tenerioribus transuerfis bene delineavit (/). P e t i t vs (m) &FERREIN (n) vafcula procet fuum ciliarium, fibi viia breuiter tantum attigerunt*, w i n s-lowvs (o) autem intra duplicaturam plicarum reticulum vaforum fubtiMimum obferuatum fibi fuifle tradit, & c as-seeohmivs C) proce/Tusciliares ex vafculis fubaliflimis, quae non ni(i lente ohferuari poliunt, conflatos eflfe docet. 111. hallervs (p) vafa demum in fetu feliciflime repleta minorum quidem generum, craffiulculatamen, copiofifli-ma, a choroide retro vueam , non ex vno circulo* orta efle obferuauit ( Ium venofum in plica proce/Fuiim & IU. haller vs Comrn.. Bocrh, «iliar£um exhibet. 7. >'./! 2. T. IVr. §. DXXIJ. not\ a. vt inde (x) Initia procelTaum ciiiamim pareat, iiibs eerce minus vera do-letrorfam. magis extendiquam cui/ie * qui eorum originem ab or~ ©■rbisulus ciliaris iam obferuarunt biculo ciliari deducunto in ipfo itinere contrahatur in plicas eo maiores mag?sque e-minentes, quo propius ad lentis marginem circulum nempe minorem accedit. Iliam autem duplicaturam choroidis in corpnkula eminentia proceflimm ciliariiim plicatae ingreditur celiiilofa alba, tenmffima.iimili fere fabrica, quam in valuulis inteftinorum tenuium, ex plicata ampliori tunica villofa fačlis , anatomicorum induftria detexit (y). Inrer-m haec fic ftriata Sc plicata choroidis facies incumbit parti anteriori humoris vitrei, ita tamen, vt praeter pigmentum, nigrum membranula peculiaris vtrique parti iit interpofita. Vbi nempe annuitis ex humore atro conflatus , qui in humore vitreo depolito lentem tanquam corona cingit, fubti-iifiimo penicillo a facie anteriori humoris virrei, cui adhaeret, abilerfus fuerit, vt omnia pura relinquantur; tunc accuratiori examine reperitur membranula aut zonula annu-lo nigro antea plane tcčVa, quae ab anteriori parte humoris vitrei tunicae orta, inter illam & pigmentum nigrum corporis ciliaris progreditur, & conuexitati demum anteriori eapfulae lentis vitra circulum maximum immittitur , quam zonulam laxiorem plurimae fibrillae breuiores , fortiores , pe&inatim difpofkae, ab humore vitreo ad lentem excurrentes, per interualla flringunt, Haec nempe eft corona ciliaris alio in loco iam mihi dičk, ab annui© ilio nigro di-verfififima (z), cuius coronae fuiiorem deferiptionem inferius dabo. Coronae ergo huic ciliari corpus ciliare ope .glutinis tenacis potius, quam vera cellulolitate ita agglutinatur, vt quaeuis plica corporis ciliaris recipiatur falco coronae ciliaris,, fa&o a fibris illis breuioribus zonulam illam ilrin- (y) Vici. Ifi. halleri Prim. recepi, non fatis accurate Zorm-lin. Vhyfiol. § DCCV". Iam nobis didam ab annulo nigri (2) Vid. Progr de ligamentis' muci diftinguere videtur. Dijf. de tiliaribus. §. IV. V. campe rvs, quibusdam oculi partibus, cap. If. a quo huius partis appellationem VI. K 2 ftringentibus, cum interftitfa inter fibras illas reliefa intervallis plicarum congruere videantur. Connexio illa corporis ciliaris cum corona ciliari faris accurata eft, vt, nili cultro anatomico vtramque partem fepares , facilius particula corporis ciliaris a reliqua fubftantia diuelJatur, quam corpus ciliare a corona ciliari abfcedat .(a) *, edi in oculo aliquot dies poit mortem diffečto facillime fola leni tračtione auferri pofTit, & humor vitreus fponte fecedat, & cum lente per dilciffas tunicas erumpat. Illa tamen adhaefio non ad lentem vsque pertingit, fed breuiflima proceiliium ciliarium extrema lenti nunc proxima libere coronae ciliari incumbere, & cum ea ad lentis vsque conuexitatem anteriorem progredi videntur. In primis autem quaeflio difcntienda hic efle videtur, num proceflus ciliares in capfulam lentis inferantur ? Inter omnes autem Anatomici ab ipfo inde galeno opinio iatn inualuit , procefiTus ciliares in capfulam lentis fefe immittere, illique firmiflime ede annexos, vt,de theoria huius partis necelfaria fibi vifa firmiflime perfuali, de infertione corporis ciliaris dubitare ne illis quidem in mentem venerit. Etfi autem alii mufculofam fabricam negauerint, proceflus tamen ciliares fibras ex choroide ad lentem miflas dixerunt. Inter recentiores demum vix vnus 8c alter efl,qui a communi fententia recedere aufus fuerit. Sic poit heist ervm [b) noflro (a) Forti filma hac ad hae {Ione liaris prope originem feram a tuni-explicari pmle videtur, quomodo ca vitrea diuulfa intermedium prae -interdum in oculo recenti contin- bet vinculum, quo capiula lentis gat, vt iens cryffaliiua in fitu fuo cum corpore ciliari firmifilmo ne-maneat, corpori ciliari in omni xu coniungitur, etfi procefliis ci-smbitu iunda , etfi humor vitreus; liares capfulae non innafcantur.. plane abi a tus> fuerit, ita vt ipfi pro- cefliis ciliares in cnpMu» inferi (B) Differt* de choroidear. fere videantur. Corona enim ci~ XII. XIII. noftro tempore camper v s (c) procefllis ciliares in capfu-lam lentis inferi negat, illosque vnice in tunicam humoris vitrei ad aliquam a lente diilanriam im plantari, nec iplam lentem contingere affirmat, & cassebohmivs (i) extrema ante-riora proceiluum ciliarium libera efle, & lenti circumpofita, diferteafTerit(>)- Ipfe quidem in fchediasmate aliquot iam abhinc annis edito experimentis repetitis euincere allaboraui, extrema proceiluum ciliarium coronae quidem ciliari iunčVa fpfi tamen capfulae lentis libere incumbere, nec vllo vinculo immediate illi adnec\i(/) *, cui fententiae non parum ponderis accedit ex tellimonio grauiflimo 111. halleri, qui in recemilunio libro proce/Ius ciliares vitreo humori innitenda, lentem potius attingere quam lenti innafci tradidit (g). Nec plurimae ab eo tempore fačlae obferuationes animum mutare me finunt, femper enim mihi contigit videre, cum cornea pellucida remota iridem transuerlim difciftam &vol-fella arreptam parum eleuarem & cautiilime reclinarem, breuiflima illa proceiluum ciliarium extrema , lenti incumbentia , iridem lic parum fublatam, facillime flatim femper fequi, fine vllo connexionis cum lente indicio, nec illam vnquam tam lente tam parum pofle eleuari & detrahi, quin illa extrema flatim a lentis capfula disiunčhi fecedant, edi reliqua pars poflerior coronae ciliari iirmiffime femper agglutinata maneat. Si autem alia praeparatione, ablatis tunicis oculi haemifphaerii fuperioris ad orbiculum ciliarem vs~ cjue, per humorem vitreum in fitu naturali fuperflitem trans- fpicien- (f) Bijf. citi cap\ II. §. V, cap. ab humore crvftaliino folutum obiit quae fi. 4. «. feruafle. epijl.cit XVII. §. 19. Sed (1d) hibr.cit.p. 325. & ipfe winslowvs vbique in» U) Morgagnivs, etfi alibi fertionem proceiluum in lentem de infertione corporis ciliaris in filet. eapfulamlentis non dubitare videa- (f) Vid. Progr. de ligamento tur, ipfe tamen fatetur , fe in ocu- ciliar. §. VII. VIII. Io houillo congelato corpus ciliare (g) Defcript* arter. ccuU, K 3 fpiciendo, corpus ciliare intueamur, ipfa extrema alba pro-ceiluum ciliarium ad vtrumque latus lentis polita, fponrea lente disiun&a apparent, quum ilii humorem vitreum, cui arčUffime funt iunčli, latera oculi pondere fuo exerorfum vr-gentem fequantur, & lentis marginem deferant (/;). Quae quidem experimenta tum in oculis humanis, quam primum poft mortem fieri poterat, euulfis, ne initia putredinis aliquid forte turbarent, aut obiečlionis anfam aliis forte praeberent; tum in oculis animalium maiorum & auium, iteratis vicibus inllitui, & inprimis in oculis auium rem illam indagaui, quod bidlovs (/) in auibus motum lentis ope procellu-um ciliarium ad oculum demonftrari poiTe a/ferit. Quae quum ita fint, firmifTime fum perfuafus, extrema procefTuum ciliarium capfulae lentis libere incumbere,' & in eius facie anteriori paulo vitra circulum lentis maximum iine pendulo iic terminari, vt lentis capfulae anteriori convexitati quidem contigua, ne vnica tamen fibra, aut vllo vinculo capfulae lentis adnečlantur. Accedamus nunc ad defcriptionem iridis, alteram cho-roidis propaginem. (iij Viti. fupra. Sect. I. de cho- (i) Olferu. Phy/tc, Anat, de o°* roicL §• III. not. b. & Tab. nojlr. cui. hf viju animal varior.p. 50, ILfe i. Ca- J§ % m % Capvt. IL DE TVNICA C H O RIO I D E Sectio III, DE I R 1 D E. A.. f. r. Hiftoria iridis. Iridis vocabulum iam extat apud antiquum & fatis vtilera au&orem rvfvm ephesjvm (#), qui veram, licet non adeo plenam,illitis dedit definitionem, vbi diferte tradit, quod inter pupillam album inter iacet, iri dem effe; fic v-tique,quod colore euariet, nominatum. Poft hanc fatis claram definitionem galenvs (b) certe noua huius partis deicriptione parum laudis meruit, qui iridem copulam tunicarum oculi & coronam efie dieir, conflatam ex feptem circulis, veram autem iridem fub nomine tunicae coeruleae propo-fuit. Etfi autem poft illum meliora docuifie videatur pol-ivx (c), fecundum quem oculorum media pars pupilla» ambiens autem hanc circulus vel linea circularis, iris dicitur 5 latis infaufto tamen omine ingrassias (i)&cAS-serivs (e) definitionem galeni in libros fuos transferentes eam tunicae coeruleae tribuerunt (/'}. Vesali- vs (a) Appellat, part* corp. bum, (d) Lib. de tumoribus, p. 29 J.. JL I* c- 5. (e) Pentaijlh. L.V.e.iS. (1b) De v fu part.. L+X, £. III. (/) Eo magis autem repreheniio- (fj Onomajt, L. II. nem merentur illi Audores, quod plane vs (!) quidem & fallopivs (/;) formationem huius partis fatis bene docent, alio autem , ac nunc folemus, vocabulo eam figtiificant, quum vterqne vueam ad oculi circulum, qui iris appellatur, a cornea fecedere^& introrfutn predam vario colore tingi, 8c in medio foramine nomine pupillae pertundi, affirmet, ita vt inprimis ves alivs vueam, vbi anteriori parte variis coloribus tingitur, ab ipfa iride diltinguere,vti varolivs (/), ipfum colorem, qui ibi ab vuea refultat, iridis nomine defignare videatur. Ve-falianam autem &Fallopianam dočlrinam de origine iridis, omnes, quicunque funt fecuti, Anatomici ita receperunt, vt, inve&a iterum rvffi appellatione, iridem eam panem vueae aut choroidis dicerent, quae ad originem corneae pel-lucidae a fclerotica fecedit, & annulum in medio perforatum , variisque coloribus fulgentem, exhibet, inter quos COLVMBVM (fc), VESLINGIVM(/), FABRICIVM (wj), ex antiquioribus memorare fufficiat. Riolanvs (n) vero iam monuit, ambitum pupillae fibi diftinčhm videri membranam ab vuea, cum habeat fibras peculiares & motum proprium. Nec quidquam fere hiftoriae iridis ad re-centiora vsque tempora additum eft. Ante rvyschivm tamen dreli ncvrti vs (o) circulum interiorem iridis breuioribus radiis facium defcribit. Artificio autem anatomico iniečtionisceraceaevfi inprimishovivs&rvyschi-vsin fabricam iridis inquirere coeperunt,quorum ille ex o-culis brutorum Sc circulos vafculofos, & laminas duas pingit (g) De corp. humano fabr. p, 803.804* (h) Inftit. anat. p, 2$ b a. ( i) Anatom. L. I. c, 4. (k) De re anat. L. X. (l) Synt. Anat. c. 1 y* (m) De oculo. P. 3. c. 6, (n) AntbropoL L IV. c. 4.p. 416, (0) Praclud. p. 19 f. op. nmn. plane appareat, is galeni locum accuratius inlpiciamus,G a l e n v m nullibi eam membranam, quae le-des eft colorum, ex feptem circulis conflatam dixlfle , fed locum tantum, vbi feptem tunicae inter fe iungantur , non bona licet appellatione, iridis vocabulo iignifi-cafle. Vid. loc. cit. cap. 2. 3. git & defcribit(p); hic autem non folum in brutis Ted etiani In homine vafcula minorum genernm , eorumque circulos accuratius indagauit, illosque, vti fibras orbiculares &lon-gitudinaies, verbis & icone propofuit (^), quem plurimi cer- \ teexrecentioribus funt fecuti. BoERHAAvivs(r) inuen-ta rvyschi i in vfum fuum optime conuertit. H e i s t e-rvs(s) ex balaena aliisque animalibus maioribus fabricam iridis tradidit, & Ruyfchianam vbique fententiam defendit. Winslow^s inaequalitatem latitudinis primum ob-feruauit & diflantiam a lente, & figuram fuperficiei examini fubiecit (t). Petitvs(h) autem accuratiffima diligentia fitum & figuram iridis rimatus, fubtiiibus experimentis eam planam efle, & interuallo quodam a lenre diilare demonftra-vit. Inter Albinianos difcipulos mofhring optimam iridis deferiptionem dedit (x). Morgagni ( y)r qui nonnullis fatis vtiles obferuationes valsalvae circa iri dem nobis feruauit, de fibris, fitu, colore, & motu iridis vrilis-fima certe tradidit. Ferkein (z) vafcula minorum generum iridis tanquam noua,quae fola ratione hucusque fui£ fent oftenfa, propofuit. 111. hallervs in prioribus libris vafcula, fitum, fabricam iridis vberius expofuit, fibras orbi ulares reiecit Ca), & in nouifiimo opere, membrana pupillari meiius confirmata, accuratiffima deferiptione 3c deli- {p) Lihr. faepe cit. T. 2. f. T. 3. (ii) Metnoir. 1723, 1728. (q) Epift problem. XIII. 15 ,er v s in Comment. Boerh, loc+ cit. Comtnent. Soc. R. Sc. Gott. T. IV. aridem planam, in primis lineis zu- de differentia fabricae inter oculunt tem phyjiol, 1. r. paulum antrorfum humanum, brutorum. Idem ob-conyexam dicit. " leruauit jmorgacnivs epift. cit. {/) In omnibus animalibus, $. 10. & 111. hallervs Pvim* quae iridem alio colore, ac nigro Un. Pbyf. §. DVI. in fele autem Sele pore elegantifUme flriata, & fere plicata: eit, vt, monente iam morgagnioJii lepore floris radiati coronam ex plurimis petalis compofitam aemulari fere videatur (m) Pofterior iridis fuperficies femper et in omnibus animalibus obducitur pigmento fufeo, craffo, folidiufculo, ad paftae naturam magis accedente, vtin infantibus interdum leui agitatione in aqua annulus fere niger inde fecedere mihi vifus fuerit, albo iridis tergo reličto , vti fupra de corpore ciliari diximus («). In adulto pertinacius quidem inhaeret, vt maceratione tamen inde detergi poiTit. Nigredine autem illa abfterfa, in iridis tergo apparent plurimi radii re&i, verfus annulum minorem conuergentes , diuerfi omnino a ftriis ferpentinis faciei anterioris, qui ab vlteriori parte procefluum ciliarium, vbi illi iridis limbo, fe ad corneae ambitum alliganti, a tergo funt annexi, ita oriuntur, vt ipfa ille corpufcula aliqua ex parte per pofleriorem iridis faciem, rečla via produci, & pupillam verfus pergere fere videantur (o). Radii autem maiores,vbi ad annulum minorem, fiue zonulam, quae pupillam cingit, ventum eft, ita diminuuntur, vt puram membranam ibi adfpicere videaris. Attentiori tamen examine radii obfcuriores, redi, ad pupillam conuergentes apparent, longiores tamen ac in an-teriori iridis facie, qui annulum minorem in iridis tergo paulo latio rem reddunt (/>). In boue & balaena ( R, Scienc, 1741 .p. 380. detur , cuius iconem , quantum. potui quae circuli inftar maiorem annuium terminat, & in primis ex conuexitate arcuum, ex duobus trunculis inter le v-nitis faclorum, oriuntur plurimae fibrae,tenuiflimae, parallelae fere, rečfae, in radiorum modum verfus centrum pupillae conuergentes, rariores & faepe interuallo quodam inter fe disiunčlae, fubtilHIima cellulofitare inter fe connexae, quae annulum interiorem foramine circulari pertufum con-flituunt (c). Annulus ille minor, tenuior & fubtilior, faturatioris femper coloris plica fere aut ruga flexuofa ab an-nulo maiori disiunčlus efle videtur, quod inprimis optime apparet in oculo in fpiritu Vini feruato. Colores enim va« rii, quibus iris in viuo homine fplendec, fenfim euanefcunt, $e annulus maior inprimis in infantibus obdu&us apparet velo opaco, albo, eo craffiori Sc opaciori, quo propius annulus maior ad minorem accedit, quo tečlae fibrae obfcu-rius in confpečtum veniunt, vt decurfum vafculorum, ni/i ea probe (int repleta,aegrius oculis perfequi & definire pos-fis. Velum autem illud opacum fubito ruga fere fačla definit ad oram ferratam , a trunculis maioribus per arcus iun&is fa&am, quae inter annulum maiorem Sc minorem accuratiffimos limites ponit. Annulus aurem minor, purus femper, nullo vnquam velo albo obduchis apparet, fed te-nuiflimam, aranea tela fere fubtiliorem, & a pellucente per cellulofam tenerrimam humore atro tergi viridis, faturatio-ri colore tin&am Zonulam refert (i). Nunquam autem nequc potui , diligentiflime ad naturae bi iun&as, minorem autem exhibet exemplar fa&am dedi Tab. III./. i. pallidiorem , tenuitflmum , & fi-quae forte melius Termonem me- bris multo rarioribus compofi-jUm illuftrare poterit, tum. Thef. II. AJf. [. T. I. f. 6. M RvyscHivs ex oculo ba- Conf. delcriptio iri dis, quae ex-laenae eleganter exprelTit fabricam tat 'm DefcriprionduCakinet du, Roi, annuli maioris diuerfi/limam a fabri« Tom. II. p. 190. caannuli minoris,qui inmaioride- (^) Casserivs iam annutem lineat fibras copiofidimas, mino- illum minorem faturatioris coloris, res maioribus mixtas, omnes pa- expreffifle videtur Vmtaiftb. de s-ralielas, vndulatas, & per arcus fi- jculo. T. V. f• 6. neque in oculis humanis, neque in oculis bubulis vidi fibras orbiculares, flue anteriorem Ime pofteriorem faciem iridis examinauerim, quales maitreiean (e) iamdiclas rvy-schivs delineauit & defcripfit (/), etfi ipfe dubius de illis loquatur (g), fafTus fibras illas orbiculares non tam lu* culenter confpici pojfe, quin oculi mentis in auxilium fint vo~ candi, & alibi moneat, fi tantum circulum eum mitiorem praeditum ejfe exiftimarefibris orbicularibus (/?). A rvyschio tamen plurimi, illum fecuri, illas receperunt (7'). quae in nouiflfimis adhuc libris vigent. Quicunque tamen nulla theoria occupati propriis oculis iridem accuratius examinarunt, in eo confentiunt, nullas fe vidifTe fibras orbiculares, etfi neque macerationis neque microfcopii adiumenta negli-gerent, vti poft meryvm (k) & valsa lvam /) mor-gagnvs (m) & 111. h aller vs (n) diferte tradunt,neque ferrein (0) , qui elegantem vaforum iridem componentium difpodtioneni & implicationem vidit, vllas in annuli modum circumducas adnotauit. Fibrae illae longirudina-les iridis in oculo fano fiue hominis viui fiue mortui, fub-albidae apparent. Neque vnquam aut fibras ex veficulis com- (e) Libr. cit.p z6. heveumann, cassebohm (/) Tbef II Tab.Vfig. 5. Refp libr. cit.p. 324. weitbrecht. ad epifl. problem. XIII. The/, II.AJf, Comrnent. Petropol. T. XIII. p. 3 50. 2.7i. 7. ROB.WHYT E(fay on the vital and (g) Epift. cit. other inuoluntary motioni of ani- Thef. II. AJJ, 4. n. XI. mali. p. 109. (i) Vide Commem. Boerh. T. ^ Mem. Ac. R. Sc. Par. 17oa. IV. §. DXX. not. a, vbi 111, Au- ^ Tefte morgagnio ep, &or nonnullos memorat, qui mas XVII. Vir ^2) Epi/i. cit. §. p. (/) T.pift. cit. §. 9, ic. (a) C.omment, Petropol. T. XIII, ) bijf.cit* de cboroid. $.X» p. 350» alter fibras quasdam orbiculares recipiat, &. Cel. fer-reiN (/?) vnic-e fere vafculis irideni efle compofitam afle-rit, nulla fubftantiae mufculofae mentione fačla, quibus accedit 111. Hall e r v s (c), qui de mufculis iridis ita filet, vt dilatationem Sc conflričHonem pupillae vnice debiliori aut fortiori adfluxu humorum in vafa decolora iridis tribuat, Ne que ipfe certe crediderim, fibras mufculares vnquam vllo microfcopio demonftrari poffe. Dum autem phaenomena, vafcuia, molem neruorum iridem adeuntium, eius-que analogiam cum aliis partibus corporis humani mu-fculofis attentius con/idero, parum abeft, quin ad credendum adducar, fibras mufcuiofas reliquis vaiculis & neruu-lis in anteriori faqie iridis intermittas eflfe. g. IV. Neruuli & vafcuia iridis. Iris autem tela efTe videtur conflata ex plurimis neruu-lis & vafculis tam arteriofis quam venofis, ope fubtiliffimae cellulofitatis inter fe connexis. Neruuli nempe funt propagines neruulorum ciliarum, qui . in furculos minimos tenerrimos fub cellulofitate o biculi ciliaris diuiduntur, & ad anteriorem iridis faciem excurrunt (i). Etfi autem furculos maiufculos per aliquam itineris partem oculo & interdum fcalpello quoque profequi poflis, pofl breue tamen fpatium nimis mouefcentes aciem fcalpelli omnino eludunt, & cum reliquis fibris exalbidis ita confunduntur,vt non amplius ab illis diflingui poflint. Neque microfcopium nos docet, quomodo terminentur. In homine plurimi certe exte- (b) Meni. Acnd. Par. 2741. (d) Tnvlah in ipfa anteriori fa- cie iridis obferuaui trunculum ner-(e') Comment. Boerh loc.cit.not. vi maiufculum in plurimos furcu-b, Prim. lin.Pbyf. §. DXV. los parallelos fere diuifuni, M 2 exteriorem eamque latiorem iridis partem adeunt, & m animalibus quoque plures ad eandem partem excurrere memini. Arteriolae plurimae quidem, femper tamen multo pauciores, quam vafcula procefliium ciliarium, vti in eodem oculo optime apparet, omnes forte veniurrt ex circulo maiori iridis, fačto a duabus arteriolis ciliaribus longis fingulis in duos ramos diuaricantibus, & accedentibus ciliaribus an-terioribus; cuius, fiti in ipfa origine iridis, inferius fuiio-rem dabo defcriptionem (f). Ex illo circulo iridis radioruminftar vafcula plurima, alia maiora, alia minora, Terpentina & flexuofa verfus annulum minorem tendunt , Sc faepiffime in medio itinere ramis transuerfis emiffis inter fe iunguntur (/). Plurimae tamen & inprimis maiufculae ad ipfa confinia annuli maioris cum vicinis ita coeunt, vt fere femper binae inter fe in arcum inofculentur, & aliis trans-verfis ramis cum reliquis vniantur, quae certe fabrica optime cum vafis mefentericis comparari poffe videtur (g). Quae quidem fačlae per arcus & ramos transuerfos anafto-mofes cum in omni ambitu iridis contingant, circulus fere inde formatur, quem vulgo minorem circulum iridis vocare folent (/;). Certe tamen vidi circulum, illum non vn- •. dique (ero confignatam in Act. Vpfal♦ quae extat in Commere, Nor. 174o, 1742. Opufc, anat. p. 150. & ico- bebd. 18. 7 8 nm ibi adiunčtam Tab. X./. 3.4. {n) Vid. Tab, no/lr, lH-f. 2. Etfi autem iniečlio ceracea ex voto feliciflime {uccedat, vbi vafa fuper modum aučla, maiorem partem (patii occupant, vt tota reliqua pars choroidis vafculis ita obdučla fit* vt plura recipere vix pofTe videatur, inter vafcula tamen multae fibrae albidae,& membranea fere fubftantia, vaforum ni ole multo maior, fupereft. Vix auiim omnes fibras fuper-ilites albidas, inanes, ad propagines nerueas referre, quae tanta non funt copia , vt omne reliquum fpatium occupare pofTe videantur, etfi negandum non (it, plures neruos ad iridem mitti,molis nempe huius partis habita ratione, quam ad vllam forte alsam corporis humani partem, ii cordis mu-fcuium forte excipiamus. Quum autem omnis anatome confentiat, partibus nmfculofis plurimis femper impendi neruos, vt, quo plures adfint fibrae mufculofae, eo plures nerui partem illam adeant, partes autem maxima ex parte ex vafculis & tela cellulofa conflatas eo pauciores accipere neruos (0) i dubius certe haereo, annon fabrica mufcuiofa in iride agnofcenda efle videatur } & annon fumma illius mobilitas fibris mufculofis inter plurima vafcula admiilis tribuenda fit ? §. V. Sedes colorum variorum iridis* Vafcula autem <3c neruuli cellulofitate inter fe connexa 8c in anteriori & in pofleriori facie obdučla funt viliofitate, quae in tergo iridis vbique illinitur pigmento nigro, paflae fere inftar, eodem modo, vti de corpore ciliari diximus in anteriori autem facie pura, in oculo recenti variis coloribus, aliis in aliis hominibus, fulget, in iride autem in fpiritu vini feruata veli fere inftar albi opaci apparet, quod vafculis inftratum efle videtur, vti paulo ante diximus, A facie enim ; (0) Sic pauciffirm adeunt nento- ra, Conf. prim. Lin Vhyfiol,§. 377., 3i, pulmones, lienem & alia vifce- {p) SeB, II, §, 11]/ enim illa anteriori, fi microfcopio , quod obiečk vel parurn. auget, examinata fuerit, vndique fecedimr flocculi, qui libere iri aqua confpicui fluitant, a villis vafculofis plane di-{tin&i, & ex tela quadam fubtilillima conflati, qui in humore aqueo fluitantes, varia refra&ione radiorum lucis in-primis varios illos colores iridis efficere videntur (f). Variae autem funt opiniones Aučlorum circa fedem Sc cauf^m variorum colorum iridis. Nonnulli ex veteribus, vti casse rlvs & in grassi as , ex nimia erga g alenvm veneratione, cuius fenfum tamen minus rtčle aflecutos fuifle, fupra vidimus (V), colores iridis tribuunt feptem illis circulis, quibus iridem conflaram efle tradunt, qui diuerfis fulgentes coloribus & inter fe micantes varium illum colorem iridis reflečtant. Omittere enim vifum eft miras illas theorias, quas antiquiores de caufa colorum iridis propofuerunt, de quibus plempivs (*), qui vndique omnia collegit, legi meretur. Plurimi autem, parum hac de re folliciti ni* hil omnino tradiderunt. Verle(č) iridem ex variis fila-mentis colore tinčlis & diuerfimode contextis, & drelin-cvrtivs (u) ex fibris multicoloribus conflatam efle docet. Parum certe a noftra, quam attulimus, opinione abludere videntur, quae tradidit b r i g g s i vs (x), qui fcribit, tunicam vueam verjus iridem in filamenta tenuijjima, diuerfimode hic illic (vt in illo fere ferici confetti genere, Tabby dido) extantia tranfire, quae materiam lucidam, a diuerfa reflexione, in tales colores vndatim di [ponant. Valsalva, teile morgagnio (j), varietatem colorum iridis inprimis a varia fanguiferorum vafculorum diuifione ac complicatio- (q) Eadem fere iam propofui fu) Praclud. Anat.p. i f f ♦ Opp, in cpift. de vajis fubtilioribus oculi. omn. ne p. 23. (r) § I. not. f. (/) Opthalmogr. L, I. e. XII. M Anat. Oc. artific. p. 34.» nat, XVII. 4. (x) Opthalmegr. p. fi. (jy) Vide MORGAON, epift. a- ne repetendam effe credit, vtiMOEHRiNGivs (z) aliique difci-puli albini ab ipfis feriebus fibrillanim iridis, quae in quouis homine diuerfimodedecurrentes,pro earum textura nunc host nuncalios reflečfant radios.HEiSTERvs (a) autem oculorum colores pro diuerfitate pigmenti, quo facies anterior iridis induta e/f, variare contendit. Melius certe placet theoria b e r g e r i (b), qui varios iridis colores deducit ab ipfis radiis lucis, dum in multiplices illas fibrarum vueae fuperfi-cies incidunt, pro concurfu vario eminentiarum &cauitatumf faepius varieque reflexis; & opinio Auclorum hifloriae naturalis, qui in defcripdone Thefauri rerum naturalium Regis Galliarum optime docent (č), fubftantiam iridis villo-fam per fila 8c flocculos ita efle dilpofitam, vt flocculi intervalla filorum radiatim fere verfus centrum pupillae tendentium , occupare videantur, quibus elegantiflime inter fe contextis varii iridis colores formentur. Inprimis autem gaudeo, quod opinionem meam fuperius allatam, quam ante duodecim iam menfes propofui, priusquam libros modo dičlos peruoluiflem, confirmatam nunc videam teftimonio grauifiimo 111. halleri,qui in libro nouiflimo docet,vafa vueae decolora multa tegi cellulofa colorata villofitate, quae flocculos faciat (d), pofiquam in prioribus libris fibras Sc vafcula varii coloris in varietate hominum defcripferat (e). Flocculi illi optime in confpečlum veniunt, in oculo recenter euulfo, fi iridem in aquam iniečfam, microfcopio accuratius examinemus, vbi optime apparet, ab illis varie coloratis varios iridis colores inprimis pendere (/)* In o- culo, derunt, flmili tapeto in facie an- (d) Defer, arter, oculi p. 46. teriori iridis varios illius colore« (e) Commem. Eoerk T. IV. §. tribuere maluerint. N culo enim iam flaccido, mcipiente fenfim putredine flocco-li ilii fenfim fplendorem amittunt, & colores elegantes ob« folefcunt, etfi humor ater ab iridis tergo nondum abiterfus fuerit, ita, vt villo litas illa plane expallefcat, & in fpiritu vini album, opacum velum referat. Non folum autem in annulo maiori, fed infannulo etiam minori, & ipfo pupillae limbof ibi licet multo breuiores, obferuari pofJiint. Sedes tamen colorum iridis in illis flocculis iridis non vnice lita effe videtur. Pigmentum enim illud atrum, tergo iridis illitum , multum certe tacere videtur ad diuerfitatem illam colorem (g), quod, per interualla inter fibras longitu-dinales reli<%, & tenuiorem fabricam annuli minoris melius translucet, vt eadem loca hanc ob caufam famratioris femper coloris effe videantur. Illam autem rem fic fe habere, obferuatio faepius repetita mihi perfuadet* qua confli-tit, multum omnino de pulchritudine colorum iridis decedere, illosque colores fere euan efcere, fi pigmentum illud nigrum abiierfum fuerit (b), vti nullum quoque illius vefti-gium fupereft, fi vafcuFa materia ceracea repleta fuerint. Quin ab eadem inaequali craffitie iridis, & pigmento nigro alio in loco plus, in alio minus pellucente, inprimis repetendam effe cenfeo in varietate hominum diuerfitatem colorem. Omnes quidem oculi in eo conueniunt, quod fibrae snarafculae iridis dilutiori colore gaudeant, & interualla fa-turariori colore ti nčta albedine fua egregie diftinguantv in eo tameft differunt, quod in aliis color iridis magis ad fu-fcurn vergat colorem, quod hominum genus nigris effe o-culis dicere folent, in aliis propius ad caefrum & coeruleum accedat 40* In illis ergo, qui fufeos & nigros oculos obtinent (_%)■ Idem iam Bi ortui t petit vf in ranav Taceris, eoior iridis v-Mem*di\Roy. far. 1726. /. 7f, «ke a viliofitate pendere videtur, (h) In multis ramen animalibus, ^hprvmts in rllis y qUae iridem mi- jfO Couf. de varietate co 01 um «is fere aureis confperiam habent, du cabin. auRoi, T.lLp* 190, ttent, iris ex fuhtiliori ceMlofiiate conflata efle videtur, quae' nigredinem tergi iridis melius transmittit; in caeli is autem oculis, cellulofa textura fortior & robulHor fufeitatem co» loris frangit, & dilutiorem reddit. Sed neque rara funt exempla hominum, quae iridem duplici colore, fufco & cacfio, gaudentem habent, quod crebra experientia me docuit (k §■ vi ; Num iris ad motum apii/fima propago vera choroidis dici pqffiL Ex data hac iridis defcriptione optime colligi pofle videtur, qua ratione iris propago choroidis dici poffit. Ab antiquimmis autem iam temporibus ea inualuit opinio, cum oiim iam rvfvs ephesivs (/) traderet, membranam oculi fecundam, nempe choroidem, corneae annexam, mediam dehifcere, Sc orbiculari foramine perforari. Nec alia docet vesalivs, FALLOPivs, & omnes fere Anatomici, qui poli illos vixerunt,in eo confentiunt, choroidem in itidem degenerare. Plurimi demum recentiorum, qui a rvyschio duplicem choroidis membranam receperunt, o-pinionem illam eo vsque ornarunt * vt laminam exteriorem in iridem, interiorem in procellus ciiiares abire perhibeant. Vix autem vnum aut a iterum deprehendimus, qui a communi opinione recedere non dubitauerit ; Occurrit tamen inter veteres iam riolanvs (m), qui ambitum pupillae diftinclam efle membranam ab vuea credit, cum habeat fibras peculiares Sc motum quoque proprium, Sc noftro aevo p a lvc c 1 (n), continuationem choroidis in iridem dubiam iibi videri fatetur, cum iris nec foliditatem nec cra/litiem choroidis habeat. Et certe ipfe fere perfuadeor, iridem laminae choroidis exterioris propaginem dici nullo modo pofle, cum (k) Simile habet exemplum l o» Lih. II, p- 5 5* ZE* Di$-. cit. p. 90. (ni) Anthropol. L. IV. p. 416* (/) De corp.ham. partt .appellat* («) Ubr.cit.p. 12, cum non folum orbičulus ciliaris cellulofus interpoiltus iri-dem ab illa longe dirimat, fed etiam facies anterior iridis villofa diuerfam plane a lamina exteriori choroidis fabricam facile prodat. Nifi autem iridem propriam & a choroide plane diuerfam tunicam dicere placeat, facilius certe concederem LiEVTAVD (o), iridem eite laminae interioris propaginem, fi duas choroidis lamellas agnofcere Jubeat. Quod fi vero omnia attentius perpendam, ipfa iris quidem duplicatura choroidis effe videtur, ita vt facies interna retinae contigua in anteriori parte extrorfum verfa corneam refpiciat (p). Vbi enim proce/Ius ciiiares, verae propagines choroidis,iridis limbo, fe ad corneam ambitum alliganti, a tergo funt annexi, ibi choroides a plicis proceffuum continuata, ex angulo, vbi iris cum illis conuenit,tenerior fačta, verfus pupillam tendit, quo in itinere,in homine quidem in plurimas ftrias tenuiores,in boue autem in plicas fat extantes contrahitur , eodem modo, vt proceffus ciiiares a choroide formari diximus. Ab hac interna facie lenti cryfhil-linae obuerfa plurimus humor ater villofitatem illius vbique aequaliter obfufcat. Ad ipfum autem pupillae limbum choroides multo magis extenuata in aciem procurrit,vbiannuIum minorem format, & inde contra fe ipfam reuoluta, & prio- • ris laminae vefHgia relegens ad corneae internum ambitum alligatur, & fulco fiue circulo nigro, corneae internam faciem limitanti,firmiffime accrefcit ('q). Flocculi ab anteriori illa iridis facie fecedentes femper & in omnibus animalibus puri & varie colorati in aqua libere fluitant. Intra duplicaturam illam vafcuia & fibrae nerucae decurrere, & in villos deni- (o) Fffl anat* />. 139. (q) Sic eti.im bovivs* p. 4J* f p) Iridem pro duplicatura cho- weitbrecht. Commcnt. Petro-Seniis iam habuifle videntur die- polit. T. XHL p. 35©. & m oeh-33F.RHROECIC. £*Uf. quam, dilTentiente licet galeno O), ad oculi tunicas referre maluimus,tum, ne a communi loquendi more difcedamus , tum, quod duabus reliquis concentrica in latam membranam expania humori vitreo circumdučla fir. Hippocrati (£) autem iatm notam fuillej ex eius verbis colligi ferepoteft, vbi membranarum, quae oculos cufto-diunt, tertiam eile dicit tenuem, quae humorem conferuat, & omnino periculofam, fi laedatur. Ex ipfo enim hoc fonte, & hac retinae de finitione ga le nvs opinionem fuam hau-fifle videtur, retinae nempe primariam efle vtilitatem, ve humori vitreo alimentum adferat c). Celsvs (i) eandem retinam arachnoidis nomine intelligere videtur, vbi docet, tenuillimam tunicam, quam herophilvs «paxvmSvv no-rninauit, mediam fubfidere eoque cauo continere quiddam, quod a vitri fimilitudine, vahouU<, Graeci vocant, vti ne-que cum cryflallina tunica confundi poteft , quum paulo pofl iplius lentis cryltallinae mentionem faciat, quod inpri- mis (a) De vfu part. L. X. c. 11. alio [h) De Joc, in homine, n. 5. tamen loco de Hippocrat. £T Piat# dccret. L. VII. c. 5. tuo i.irn tempore a plurimis tunicam eliciam fuiffe fatetur, (c) De vfu part. L. X. c. 11. (d) De Medicina. L. VII. c, 7*. n, 13» mis confirmant verba r v f i e p h e s i i , qui diferte arachnoi-dem & amphibleftroidem eandem tunicam effe aflirmat (č)» Gal envs tamen arachnoidem & amphibleftroidem , vt fingulas tunicas recenfet (/), & femper amphibleftroidis vocabulo ad fignificandam retinam vtitur, qui eam ex nerui optici fubftantia dilatatam eiusdemque naturae effe dicit, vt, fi in vnum aceruum collapfa fuerit, cerebro portio exem-ta fere videatur (g); fed vafcula plurima illi efle intertexta cum rvfo bene obferuauit. Dedu&am illam a retis iimi-litudine appellationem, graeco vocabulo amphiblellroide in retinae vocabulum , barbarum Jicet, mutato, omnes, qui fecuti funt Anatomici, feruarunt, vt neminem effe credam, qui a communi loquendi more recedere aufus fuerit. §. II. Origo retinae a fubftantia medullari nerui optici. Retinae autem hiftoriam incipere animus eft a nerui optici in crafiitie fcleroticae conftričtione, eiusque per laminam cribrofam tranfitu. Neruus enim opticus in ipfo nunc per fcleroticam tranfitu, fenlim contrahitur, eoque magis, quo propius ad finem fuum properat, ita quidem,vt vitra duas tertias partes prope illius finem conflringatur. E-iusmodi conftričtionemevstachivs iam expreffjfle videtur, fi diametrum nerui optici extra bulbum cum illius diametro in tranfitu per fcleroticam comparemus (/;). M al-pighivs (f) autem & noftro tempore plurimi Anatomici (e) De appellat, part. corp. hum. opticus abfcifliis in fig. I, If. III. L, I. c. 2 5. cum eiusdem extremo origini (f) Metbod. med. L. I. c. 6. retinae »dhaerente. /. IV. V. /' „ , . Iit. D. (g ) De vfu part. loc.cit. (h) Confer. T. XXXX. neruus (i) Exercit. de Cerebro. ci (k) illius conftričHonis diferte mentionem fecerunt; quam autem nimiam delineauitle c at (/), qui neruum opticum prope finem filo fere firangulatum, Sc tantum non eiifum delineat, cui per anguftiflimum iflhmum corpufculum fere cor« diforme adhaeret. Illa autem nerui contračlio, non ita, vt vulgo creditur, contingit, vt nempe nerui vndique aequabiliter contračli parietes propius ad fe inuicem accedant, & lumina illius lente decrefcentia cum prioribus maioribus concentrica & eadem figura maneant. Sed lumina nerui ita decrefcunt, vt nerui paries interior nafum refpiciens reči a fere linea ad finem procurrat, & paulo ante vltimum terminum a via fua deflectat, paululum verfus centrum nervi inflexa; exterior vero citius, via rečta reličta, verfus latus oppofitum fe inflečtat, &dum ad centrum propius accedit, lineam multo maiorem in arcum inflexam defcribat. Et facile apparet, fi neruumper longitudinem diffečtum in-fpicias, latus partis huius dimidiae nerui diffečti tempora verfus multo effe conuexius, & nafum verfus planius (m). In ipfis illis anguftiis faepe in prouečtioris aetatis hominibus fufcitas quaedam tam exteriori nerui faciei, quam intimae illius fubftantiae celluIofae,fafciculos medullares difiinguen-ti, offunditur, quam in oculis bubulis & fnillis faepifiime,in homine autem vix vnquam fe ammaduertiffe morgagni-vs teftatur (*). In infantibus autem inprimis ibi fubftantia nervi femipellucida fere fieri videtur. Priusquam autem nervi contračfi fubflantia medullaris in retinam expandi poflit, offendit laminam tenuifilmam, & pellucidam, politam intra crafli- (k) v. g. Ul. ii a l le r prim. lin, (ni) Endem iam dixi in Commenta Pby/iol. §. DI V. morgagn. epifi. Soc. Reg.feient. Gotting. T. III. ob-XVII, § .37.casse BOHM. p. 332. feru. de tunicis & mufculis oculo-winslow . Tom $ 2 2 6. rum §. IV. & icone ex predi fig, (l) Traite des fens. Tab, VII. I. Vid quoque hic adi. Tab. l.fig, L fi 2. (*) Epifi. XVII, i7t craffitiem fderoticae, circulo illi continuam, vriiJe pia mater a neruo reflexa ad fcleroticam accedit [n), Plurimis foraminulis, quorum numerus ad triginta vsque furgit (o)r perforata e(t, quae ner ai fubilantiam medullarem, in fafci« culos minimos colletlam , vna eum filis eellulofis, vti per cribrum, transmittunt, quod optime apparet, fi, choroide & retina remota, neruus digito leniter comprimatur. Tunc enim fubftantia medullaris per foraminula illa minima infhr pun&ulorum albicantium vbique propullulat, qui colliculi mox ablterfi ad lingulas compreffiones fernper redeunt (/?). In medio autem feraper foramen vnum alrerumue reliquis maius fuperell, per quod,/i attentius infpiciatur.nulia fuhihiir tia medullaris ad compreffionem nerui prodit, vacuus rvenv pe porus arteriae & venulae centralis non repletae, quem punčto iam expreflit f.vstachivs in medio orbiculari ambitu, & quem circulus nigris lineolis diftin&us ambit, Sc a vicina fclerotica diftinguit, vt optime fere inde colligi pof-fe videatur, evstachio iam laminam illam perforatam, Botam fuiffe (#), qui itidem choroidem a margine illius laminae (n) D ilei puli albi ttr laminam explicatione Evstach, Tab. XX XXI illam' fderoticae continuam effe fig. XI. lit. G.f. XII. litt. C. C. or-fcradunt. M oeeis ER;. dij[. de reti- biculatum ambitum nudam iclero-'na. XlVrXV. Superius autem ticam ef!e dicit, ex cuius margine iam docuimus,;laminam interiorem* nigris lineolis diftin&o choroides fcleroticae, piae matri nerui con- originem fumat ^foraminuium au** enuam, vbique intercedere, quo tem fig. XII.lit. D.porum efie icrB* minus fclerotica^ retinam tangere bit, vnde retina fe explicet. Ex poilic. ipfis autem evstachii verbis* fo) Tefte HI. hta l eero.Befer* ab 111; albino allatis,quibus afie« arter, oculi, p. 42. rit, le, foluto prius oculo in firr- (p) Vid. Commenf. Keg. Soc;• gulas membranas» foramen nerui ;Jiclent.• 60tting.I0c.cit, viforii praefentibus ante oculos ex- (a) rslon- poflQmy quin hic' afc> poluifFe, comici iann polle videtur, III alb ino- ciifientiam * qui uv ilium foraminulo fig. XII. Iit. l>. nihil iftinae ortam delineat, eodem fere m odd vti ipfi fupra docuimus. N ec aliam fabricam obieruafle tfideturMoR gagn ivs, vbi affirmat, fe neruum opticuiii m iplo infertibnis loco impeditum vidifTe jflručlura quadam imembranacea quali cel-lulofa, inihir eius, quae in axe eh ftirpium quorundam ra* rioris medullae (r). Diferte autem iaminam iliani cribrofam «ib albino oftenfam defcribit ex oculo bubulo & humano, icone ad oculum bubulum facta adiunčta, mo el le r v s (/)„ & polt illum repetit h e v e r m a n m (i . Sed & eandem notam iam habuit lil. ha ll er v s («), vbi choroidis initium eiTe dicit album circulum, multis foraminibus perforatum, per quae fubfbmtia medullofa nerui optici penetrat, ean-demque fub nomine icleroticae circuli albi alio in loco defcribit (x). Vbi demum fub flantia nerui medullaris per foramimi-la lamellae illius penetrauit, vt in retinam nunc fefe expandat , tunc eo in loco ffatim abit in papillam cunicam albam, neruo ipfo angufUorem in medio iniiar fcyphi depreffam* quam, nonnullis veterum ( y) iam dictam, reilicuit inpri-mis w inslowvs ( z), poli quem plurimi recentiorum eandem ivilnl aliud indicare voluifTe, niii po~ (r) emat. XVII. §. 45. rum arteriae centralis vacuum, re- / r\ r , _ . - \s) Utjeru, c-trea rmnam & fpondentem jiunfto m medio ner- nermm > Xiy< xy ^ voopneo, quem pingit in fig. I. /• f -fub Ut. F.fUJit. C./All.D. inprimis 'J ’ quum in fig. X. ex eadem media ^ Pryfiol. Tom, II. 739» parte nerui optici, & ex eodem (u) Prim. lin. Phyjtol. DVI. pundo va!a retinae deduxerit. III. m tivJcuart,ocuU.p..z. iam hallfrvs puhčfum illud in . fundo oculi ab evstachio pi- equi usvidemorgaGN» ^um pro poro arteriae centralis XVII. ■§* 3 6. smcuoaccepiwDc/cr,art. oculi, p 42. (z) Tr. de la tete §.225, Oz eandem defcribunt (a). Etfi autem Viros fnmmos erroris infimulare omnino non aufim, vix tamen p o (Iu m, quin fatear, mihi nunquam papillam illam fatis euidenter fuiffe oh-feruatam, & vix latis diibnčle vidi ambitum circularem Sc leurer prominulum * qui refpondeat circulo , vnde choro des originem fumit. Inrrofpiciendo autem per humorem vitreum nondum depolitum, ablatis tribus tunicis hae-mifphaerii fuperioris, & neruo optico prope eius per fcle-roricam traniitum abfciffo, eo in loco,vnde retina originem fumit, apparet circulus in retina pellucidior, quantum patet lamina cribrofa, dum radii lucis in neruum opticum il-lapfi, per inuoiucrum nerui eiusque fubftanmm medullarem ad humorem vitreum transmittuntur, qui circulus plane obfcuratur, dum manu neruus opticus tegitur, & acces-fus lucis arcetur. Ab eo aurem loco, fafciculis omnibus in tunicam collečtis, medulla continua in haemifphaericam cupulam expanditur, vti iam galenvs retinam collaplani cerebri portionem exemtam fere videri fcripferat (£), &a-libi retinam definit elle fubftantiam nerui oprici follitam & dilatatam, quae vitreum humorem amplexatur (c). Ne-que facile quendam inuenies, qui de origine retinae a fub-ftantia medulla i nerui optici dubitauerit, fi a wjnslo-Wo (i) difcefteris, qui recentiori tempore ortum illum in dubium vocauit, fibi perfuafus retinam nimis craiTam videri, quam quae a medulla oriri poffit *,quin ipfe morgag-U i vs timide loqui fere videtur (e). Quod fi vero neruum opticum ad infertionem vsque fecundum longitudinem dis-fečlum in oculo recenti adfpicias, ipfos certe funiculos me- (n) 111. hah.e r vs Ccmment. (d) Tr. de la tete. n. 228. (o De Hippocr. & Galetu decret. homme Iibr.cit.p. 145. & alii. dulla- Boerh. T. IV. §. UXXV. nat. d, st. y v e s libr cit, p f 6. (i) De v(u part. Lih X. c. If. 0) Epift. XVII. §.57. Sic dubii quoque hac de re loquunrur, liev t a v d. libr. cit. p, 129 bo N- L. VII. c. 5. dullares nerni in retinam continuatos, ipfamque papillam cum retina continuum medullare corpus efficere facile videbis. / §. III. Fabrica retmae. Ab illa demum lamina perforata retina intra choroidefli in fimilem choroidi concentricam fphaeram expanditur, in planam, aequa em , vnitbrmem membranam didučla. In lepore quidem ad ingrefliim nerui optici obferuaui foueo-lam, vnde retina in tunicam formanda prodit; inde tamen retina non aequabili craffitie in omnem ambitum fpar-gitur , fed in vtroque latere ex fouea illa adfcendit truncus medullaris reliqua parte craflior & folidior, qui ad ante-riorem vsque oram feniirn leniter attenuatus pertingit. Ex trunco illo, tanquam ex cofla pennae aut folii, vtrinque ad angulos acutidlmos in omni longitudine prodeunt fibrae albae, tenuiffimae, ad vtrumque latus tendentes. In inter-Talio autem trunco vtrique medullari interpofito ex ipfa fo-veola fibrae prodeunt, quae inde quali a centro profefrae* radiorum inflar per retinam pergunt (/), quam elegantifli-mam ftrudhiram in oculis leporinis valsalva & mor-CAGNi iam animaduerterunt (g). Etli autem briggsi-vs (/.?) ita de fibris retinae, ab optici nerui infertione ra-? diorum inftar fe expandentibus, fcribere videatur, ac fi fabricam illam omnibus fere animalibus communem efife crederet, nec defint, qui illum fecuri fibras illas in homine quoque agnofcant (/), vt ipfemorgagnivs fabricam illam latere (/) Eleganti/fima e huius fabri- hum. & brut. cae defcriptionem, icone Tab.adi. (g Epifl. cit. §, 40, f. 3. illuftratam,dedi in Comment. (h) Opthalmogr. c. 5. Reg. Soc. Gott. T. IV. Sermon. de (i) Sie. v. g. p allvcci fimi- dijferentia fabricae inter oculum le quid docere videtur, iibr. cit p. O 3 18. latere potius, quam omnino non eiTe arbitretur (k); plurimi ramen recentiorum £bras illas in homine, & animalibus maioribus locum non habere, & rugis & complicationibus deberi maluerunt (/). Neque ipfe in homine vnquam libras radiatas vidi, fiue retinam ab exteriori, fiue introrpici-endo per humorem vitreum, ab interna facie fpečtarem. Quemadmodum autem fibris in retina humana nihil omnino tribuo, ita neque plicas quidem agnofeo, fi ommes o-culi partes in fitu naturali maneant, nili quae ab ipfa praeparatione oriantur (wi). Quod fi enim, detračla choroide, retinam integram, humori vitreo circiimdučtam, alpiciam, (id quod in oculo recenti non adeo difficile effici poteR,) nullas omnino plicas dillinguo/ etfi ablato haemifphaerio fuperiori retinae, alteram partem facile in plicas contrahi, &, depofito humore vitreo, in rugas fere radiatas collabi, facile videam («). In ea tamen retina, dum illam fuper vitreum humorem expanfam, microfcopio attentius examino, plures obferuo lineolas pellucidiores, nullo certo ordine ramis transuer/is inter fe iunčtas, inter quas areolae opaciores magisque albidae intercipiuntur, quae nihil aliud nifi vafcula per reliquam medullarem retinae fubflantiam pellu-cenria ene videntur. Crafllties retinae vbique eadem & aequalis mihi vifa fuit, nec illam anteriora verfus extenuatam vidi, vt multi recentiorum anatomicorum affirmant (o). Ve 80. Plicas retinae quoque negat HEVFRMANN. §. 74 I. («) Ragas eiusmodi retinae pingit rvysch. T. 16. f. 1 9. ad e-pifi„ XIII. & earum quoque mentionem facic in Thef. II. AJf. 11. n z. (o) v. g. difcipuli albin/ vc MOEHRI X G. p. 59. L O Bt' §, 49, HEVERMANN. PhjJtoL T,ll. §. 741» ig. Plura de fibris retinae vide in Com nent. Bcerh. T. IV. §. DXXV. not. e. (k) Vid. loc. moj. cit. (/) Fibrae retinae reiicit IU de HALLER. Prim. lin. Ptyjiol. §. Dvin. (ni) Idem iam monuit. Petit Mem. Ac ad. Roy. Scienc. 1716. p. Vt autem ad ipfam retinae fabricam propius accedamus , ex fuperius allato galf.ni loco iam apparet, illi retinam ex cerebri portione fuperne defcendente atque amplificata conflaram videri (p), cum alii piam matrem ad fub-flantiam medullarem accedere crederent (q). Poftquam opinio illa plane obfoluerar,poli maitreiean (j) rvy-sch/ vs praeter medullarem fubftanti-am membranofi quid in retina fe deprehendiffe teflatus eft (j), edi alibi doceat, membranoium illud fibi potius, videri reticulum vaforum, tam arčle & intricate libi connexorum, vt peculiarem membranulam repraefentent (t). IU. autem albinvs vafa reti nae omnino pro membrana propria numerat, quae a reri-nae medullofa parte diueria lit (u). Retinae nempe vafeu-3a, quae in infantibus inprimis facillime potiant repleri, teguntur, qua chorioidem refpiciunt, multa medulla nerui optici, qua vero vitreum humorem contingunt,ea fede nuda funt, cellulo/itate inter fe connexa (xj. Ipfe ergo ad indagandam tunicae huius tenerrimae fabricam accelli, & retinam, cuius vafa materia ceracea erant plenriUma, aquae purae immifi, vt, quam mutationem maceratio & putredo facerent, de die in diem obferuare licerer. Retina per aliquot dies in aqua macerata, fenfim extenuata & magis pel-lucida ftcbi fuit, vsque dum, maceratione longius protra-čla, fubilantia medullaris omnino plane euanuit,vt denique nihil fuperellct, nifi tela cellulofa fubtiliflima, vbi filis quibusdam maioribus fila innumera minima erant intermixta, per quam vafcula ctra repleta egregie ludebant. A reticulo vaforum facile poteft dillingui tela illa cellulofa, pofitione 8c iingu- ip) De vfti part. L. X. c, 11. (n) Conf. m o e h r in g. p. 59. ( q ) Vui, M O R G A G N-1. epi/l. LOB e\ § 49. HEVERMA N NV XV7ii §. 34. 74.O, MOELLEE, n< 19'. C A M- (r) Lib. tir. Cap. IX. p. 53. fer de quibusdam oculipart.p« (f) Thef II. AJJ\ 6. n. XL AJl taylor. p. 25. 3 g-. I. n. XIk (x) Conf, hallERI defeript* (?) Egijl, gr oblem. XlILp.i$, aru oculi.j. 42-. fingulari textura Piamentorum, quibus compofitaeft,quae in omni directione ita fibi funt intricata, vt optime appareat , vafa effe tantum accefllonem telae cellulofae, quae inter areolas reticuli valculofi arte repleti/limi vaforum inulto maior femper fupereft > Vti autem tela illa cellulola reticulum vaforum a facie interna fuftinet; ita ah externa fubftantiam quoque medullarem moiliflimam & alias diffluentem fibi habet inftratam, illamque firmat & ordinat, quae aliquam requirere videtur foliditatem , vt in tunicam expandi poffir (y). Eiusmodi cellulofitatem,quae extremitatem pulpofam nerui Sc vafcula coniungit, in aliis quoque corporis humani partibus, vbi nerui ad fentiendum funt di-fpofiti, fummi Anatomici obferuarunt, qualem 111. aebi-nvs (z) & de haller (a) in papillis cutaneis, Sc linguae fenfui guftus praefectis; morgagni (b) autem Sc casse-bohmiVs (c) in ipfo molliffimo neruo auditorio animadverterunt, vtvelexipfa analogia/neque illam hic deefle, colligi poffe videatur. PofTe vero medullarem retinae laminam remoueri, vt vafculofum rete membranae figuram retineat,alteramque ab altera integram detrahi, vitra hominum artem politum effe videtur,nec,vili vnquam contigilfe, legere me memini, etfi, deleta-macerando medulla, rete vafculolum laminam peculiarem referre videatur (i). Ex quibus omnibus elicio, retinam effe tunicam fimplicem, ex cellulofa conflatam, quae vafcula Sc fubftantiam medullarem fuftinet, etfi, duas diuer- fas Cj/) Cellulofitatem retinae iam VII. dijf. anat, ab 111. h allero animaduertit Cei. lvdwig Infiit. collcct, Phyfiol. §. 5 Tp* Conf. quam iam (*) Prim.lin. Vhyftol. §, 425.449. dixi in Commem. Soc. Scient.Got- anaU XI1 . ting. T. III. de tunicis & mufculis « oculorum, ji VI. M TraH- de aurc hum' Tr- V- (z) Gonf. h intze dif[, de pu- 2 34* pii lis cutis tactui inferuientibus. (4) Conf. halleki defeript• Vili. XIII. quae inferta eft VoU arter. oculi, p. 43. fas oftendat facies, alteram vafculofam interiorem, alteram medullarem exteriorem,vt hac ex parte cum choroidis fab/ ica quodammodo conueniat. Devafis retinae inferius dicemus« ' §• IV. De connexione retinae cum partibus vicinis\ Retina illa fuper humorem vitreum choroidi contigua Sc concentrica antrorlum fertur, vndique Jibera, neque vili harum partium coniuncfca. A choroidis enun facie interna nullum plane valculuni retinam adire, luperius iam docui (_e) & 111. hallervs ( fj quoque monuit. Wi n s l o w v s autem, qui illam choroidi agglutinatam dicir, paulo obfcurius loquitur Sed neque vnquam in homine videre mihi contigit, retinam vilo vinculo cum humore vitreo’ coniungi, aut ex illa vafcula in-illum tranlire praeter arteriam albini, ex centrali retinae natam (/;). Optime quidem noui, maitre-> iean(i) iam olim dictas,fuiife fibras, quibus retina humori vitreo nečlatur. Neque diffiteor, me ipfum olim in fimilifere fuiife opinione, qui in alio loco docui (fe), retinam humori vitreo anterius nexu indiffolubili iunčtam e/Fe videri, neque facile'contingere, vt illa integra vndique ab humoris vitrei tunica auferri pofllr. Experimenta autem ab eo mde tempore in oculis recentibus & humanis & animalium'maiorum inftituta, faepiusque repetita,mihi Tatis fu-perque perfuaferunt, retinam etiam anterius ab' humore vitreo effe liberrimam (/), quae integra omnino vndique ab illo feparari poflir. Diffi- (e') Cap.ll. de choriod.Sect.\.§. II. (&) Vid. Comment, Soc. Reg Si\ (/) Dc/cr. art. ocul. p. 42. Gotting. T. IU. Qbfenu de tunicis (g) Tr de la tete. §.223. 15 muf culis oculorum. §. VI. (h) Libr. cit p, 33. (/) Confentiencem habeo boer« (i) Vid. Cap, de humore vitreo, haavivm. Prae leči. Acad, T. IV”, % iv. §. dxxiii; /. p Difficilius autem eft iudicium de termino anteriori re-tinae. Plurimi certe Anatomici abipfoiam galeno (ni) retinam ad lentis vsque circulum maximum ducunt, illique infertam efife perhibent, quod , vt veteres taceam (n), inprimis noftro temporewinslow(o),cassebohm (p), FERRE IN ((j), LIEVTAVD (V), 111. HALLER VS (V) affir-mant,cum alii, vt ve sali vs (t), & fallopi vs(if) vix eam vitro mediam oculi fedem extendi, alii vtPLEMPi-VS (at), BR1G6SIVS(]),VERHEYEN (z), m ARCHE T- ti (), fiue Zonulam tenerrimam fibrillis breuioribus flričlam, quae ab humore vitreo orta conuexitati anteriori lentis inferitur, pro ipfa continuatione retinae habuiffe videntur, quod inprimis ex defcriptione lie.vta vd, cassebohmii,& ferrei-nn (/) apparet, qui retinam ad aliquam a lente diflantiam teneriorem & pellucidam fačlam, in coriuexitatem anterio-rem capfulae lentis immitti, & ad infertionem vsque deduci poffe affirmant. Nec membranam communem palvccii (g)f quam retinae partem, & ab inuolucro nerui optici natam ef-fe fcribit,vt'fibras medullares inftratas (ibi habeat, aliud quid-quam efTe, quam Zonulam coronae ciliaris,data illius de feri-ptio optime docet, quum & fulcos, qui plicas proceffuum ciliarium excipiunt, & eius in conuexitatem anteriorem infertionem in illa itidem animaduerterit, etfi, non fatis accurate locutus, illam cum ipfa retina confundere, & pro illius propagine habere videatur. Sed & alia funt, quae dubitationem aliquam relinquunt, & a/Ienfum meum fere morantur, vt circa infertionem retinae in lentem nondum plane fim perfuafus; Dum enim in oculo recenti, vbi & choroides 8c retina folidiufculae funt, choroidem & illi continuum corpus ciliare detraho, ipfa retina ad originem proceffuum ci-liarium margine tumidulo, inprimis in oculo bubulo, terminatur, cuius oram in oue arteriola in circulum fere dučla legit, vt in boue integerrimo margine eleuari,&reuoltii pof* fit (b), & eloto muco nigro, inter illum marginem tumidulum tem inuoJuunt, eiusque caplulam conftituunt. (g) Libr. cit. p. 16. fqq. (i£) Confer. Obferu. de differentia fabricae in oculo humano & brutorum. Comment, Soc. Sc, Gott, T. IV. P I (e) Vid. Cap. IV, de humore vitreo. §. III. (/) Ferrein, vt ex he nt-c k e l u epijl, modo cit. apparet, retinam diuidic in portionem medullarem & cryftallinam, quarum haec in duas Jaminas fecedit, quae ien- lum & lentem humor vitreus appareat. Praeterea, 11 ad lentem pertingeret, aut inter choroidem & annulum nigrum, aut inter annulum nigrum & humorem vitreum illuc deferri necefle foret. Inter corpus ciliare & annulum nigrum non produci videtur, quam viam omnino intercipit mucus niger in Zonulam continuam conflatus, quem ex vltimis villis choroidis, minime autem a retina fecerni, quilibet facile concefferit. Sed neque inter annulum nigrum & humorem vitreum deferri crediderim. Annulus enim niger 5 transfpi-ciendo per humorem vitreum, aterrimus femper appavet, nec nulla omnino nebula tečlus, aut Jeui/Jime dilutus con-fpicitur, fed marginem anteriorem retinae, per quam fenii-pellucidam choroides obfcurius pellucet, ad originem pro-ceffuum ciliarium, non fenfjm euanefcere, fed fine vbique aequali & accurate limitato terminari videmus. Praeterea omnis fere analogia corporis humani repugnat, quum nullum fit in corpore humano exemplum, extremitatem cuiusdam nerui pulpofam, medullarem, mutari in membranulam pellucidam, quae, omnis fenfus expers, aut partem Inuoluat, aut ligamenti inltar inferuiat. Experimenta autem in oculis afFufo alcohole feruatis inilituta, paulo minus valent, quod ipfo alcohole omnia ita opaca redduntur, & conftringuntur, vt retinam neque ab humore vitreo & Zonula coronae ciliaris fatis diftinguere, neque line laehone auferre liceat, ‘Quae quum ita fint, non polium, quin iis adftipuler, qui retinam ad originem corporis ciliaris terminari perhibent. Ca- Capvt. IV. f i DE H V M O R E VITRE O. Abfoluta ergo defcriptione oculi tunicarum, vri vulgo dicuntur, accedamus ad expolitionem partium, quae in cauitate fphaerae, tribus illis tunicis compofitae, continentur. Ab anciquiflimjs nempe iam temporibus tres didli funt humores, quo'praeter humorem aqueum folent referre folidum corpus, & alterum molle gelatihae fere fimile, etfi plurimi Anatomici iam monuerint, illam appellationem, fi accurate loqui velimus, foli humori aqueo conuenire. Ne tamen vanis circa verba difceptationibus immoremur., a d efcriptione humoris vitrei initium fiatim faciam» 'i e Humoris vitrei fitus, moles > (3 pelluciditusv Humor vitreus & celso (a) & galeno (b') aliis-/que antiquioribus Medicis optime iam notus, iisdem monentibus ita dicitur, quod ffufo vitro fimile fere videatur. Situs eft in parte pofteriori cauitatis oculi, & omne illud fpatium ab infertione nerui optici ad lentem vsque crylialli-aiam replet, maximamque partem caui fphaerae oculi occupat, vt v e s a l 1 v s (c) ? praeter nonnullos alios (i ) iuf lam repre- {a) De Medicina. L. 7» cap. 7. (d) Sicvesaliymjnirms-fiiper- ilitiofe fecuti eruorem illum ab eo (b) De vfu part. L. X. cap. I. receperunt. Piat ervs de corp; (c) De corp. hum. fabr. L. VII, hunu firuB. L. 111. T[ 49. f, 1, £ap, XIV. pg. I, c. b a v H. Theatr, _ amat, L. 3. T. P 3 22» reprehenrionem mereatur, qui humori vitreo dimidiam tantum oculi partem icone fua affignauit. Quem tamen errorem & ipfe fafFus eft vesalivs (e), 5calii,vti colvm-BVS (f)t arantivs(^) & v a r oli vs (/j) correxerunt; noftro tempore lis illa omnino obfoluit. Etii autem neque pondere ob nimiam diuerfitatem ponderis fpeciijci humorum oculi, neque menfura ob diffluentem eius mollitiem fatis certe determinari poffit, quantum moles humoris vitrei molem duorum reliquorum fuperet, primo tamen intuitu ftatim facile apparet, humore vitreo longe maximam cauitatis oculi partem occupari. In oculo congelato vitra molem naturalem expanfus mulco maius adhuc occupat fpa~ tium, vt fere femper cotpus ciliare a lente cryftallma folu-tum & remotum inueniamus, & ipfa lens cryftallina antror-fum preffairidem conuexam reddat, cauitate camerae pofte-rioris humoris aquei fumme imminuta (i). In homine adulto femper eft peilucidiflimus, neque, quod lenti crylialli-nae contingit, in fenio facile in fkuum aut alium colorem degenerat, et(i in morbis opacam & turbidam reddi polle frequens experientia teftetur (k), &, in oculo putredine incipiente, in rubrum colorem fenfim degeneret. In fetu tamen femper eodem modo, vti cornea, rofeo & fere dilute fanguineo colore gaudet, quem ruborem petit vs non fatis bene inflammationi laboriofo & difficili partu ortae tribuit (/), cum in omni fetu, fiue partu in lucem editus, live ex matris vtero excifus fuerat, vbi nulla inflammationis fufpicio adeft, humor vitreus rubro colore tinčlusj licet plane peilucidus deprehendatur. Liquor, quo humor vitreus VlDIVS de Anat. rorp. (t) Conf. petit. Mem. Acad. hum. T. 78. f 20. & alii. 1 7 z 3. /?. 53. 0) Examen obferu, Fallop. Mokgagn. ep. XVIII. (/) De re anat. L. X, g ^7. (jr) Anat. obferu. c. 20. (!) Anat. L, I. cap. IV. ('> Mem' AcaL 'V-l-f->47- tretis Temper ell ebrius, humori aqueo eft fimillimus, flui-dillimus, qui per tunicam externam illaefam facile transfpi-rat, ad ignem perfečte difflabilis, aqua tamen, vti ipic humor aqueus, pauio denfior (m). Humori huic vitreo fabrica eft in cellulofa tenuiffima, in cuius membranofis interuallis liquor pellucidiffimus continetur, quam totam molem tunica tenerrima vndique comprehendit. Veteres circa fabricam interiorem huius panis parum fuerunt folliciti; riolanvs (n) primum veriora docuit, qui optime afferit, tunicam vitream per fubftantiam humoris virrei diffundi, cuius interiečhi concretus appareat, nec fluidum reddi, nifi frequenti fečHone folutis filamen-tis, tum in aquam fluentem liquefcere. Quo licet moniti, A-natomici tamen,qui pofl illum vixerunt, ad recentiora vs-que tempora vix* quidquam hiftoriae humoris vitrei addiderunt. Praefenti demum faeculo maitreiean (o), petit C P)> morgagni (q), Sc des movrs (r) inprimis .experimenta, ad indagandam fabricam huius partis iriftitue-runt, & plurima ita iam occuparunt, vt vix, quod addi poflit, iuperelTe videatur. Variae autem funt rationes, quibus praeparatus humor vitreus intimam cellulofam fabricam prodat, fiue humorem vitreum in aqua acidula macerando, fiue coquendo, fiue, illum glacie concretum, examinando. Vti enim in acido liquore feptula cellulofa exfumma pellu-ciditate opaca & exalbida redduntur, & in aqua fluitantia in §.II. Fabrica cellulofa humoris vitrei. confpe- (m') Prim. lin. Phyf. §. 509. (n) d/itbropol. L. IV. C. IV. ?. 4*6. & 1728. (p) Mem. Ac ad* Parif. 1723, (q) Epift. anat. XVII. $. 27.28. (r) Hijtoir. Acud. Parif- 1741* (ja) Libr. fa epe cit. cnf. 10. p. 60« eorifpečhim veniunt; ita, cum gelidae humoris vitrei lamellae aliae ab aliis lenta diuellantur manu, vbique apparent tenuis-ffinae membranularum portiones, fortiores, quam facile •putares, quae fpeciilo attolli, &a lamella conglaciata re-moueri poliunt. Praeterea ex eodem experimento elici poteft, cellulofam illam laminulis potius latiufculis, quam fibrillis linearibus compofitam eiTe. Inprimis autem, experimentis CL des movrs excitatus, indagare ftudui, qua-nam fmt figura areolae , quas iaminulae certa dire&ione politae intercipiunt. Primum quidem, vti des movrs iam monuit, Ihtim vidi, fragmenta glacialia in ambitu pofita efle maiora, interiora & lenti propiora minora. Sed ipia ilia fragmenta fquamas referunt, quarum exteriores duas,tres quatuoruelineas longae funt, paulo minus larae, a parte poileriori craffiori in tenuiorem anteriorem finem cunei modo pfoduclae; interiores autem & lenti propiiores fenfini minores funt & breuiores. Omnes illae fquamae ita /ibi incumbunt , vt facies conuexa exteriorem ambitum humoris vitrei, facies concaua lentem refpiciat, & lenti proximae conuexitatem eius pofteriorem finu cauo excipiunt*, fegmen-ta enim circuli, cuius centrum in centro lenris forte po-fitumeft, referre videntur, quae a fe inuicem fepararipos-funt. Interualla illa laminarum corporis vitrei vndique funt aperta, & per totam illius molem in vnam continuam cavi tat cm confentiunt. Gptime illud demonftrant experimenta, quibus conftitit, per leuiflimum vulnufculum membranae exteriori ipfličtum breui omnem liquorem exfudaffe, facculosque inanes fuilfe reličlos *, cuius corporis autem moles multo diutius feruatur, priusquam humor per parierem externum transfudans in auras euanefcat, fi corpus vitreum vna cum lente fine vlla laefione depolitum fuerit (5). Vti autem humor vitreus, oculis in aere fufpen/is, fenftm pondere decrefcit; ita, oculo in aquam immerfo, breui pon- ' dere (/) Conf. exp,erimenta des movrs he, cit, dere iterum aučtum deprehendimus,vti cornea in aqua macerata turgefcit (t). Congeriem illam cellulo&m vndique comprehendit, & facculum vnum membraneum conficit tunica propria, vitrea vulgo dičta, quae fabricam lamellarum, cellulas intus efformantium, per humorem vitreum diffundit, illisque parietem communem praebet Facile autem membrana illa demonftratur flatu, qui per vulnufculum immiflfus totum corpus in tumorem eleuat («), vt quilibet iure mirari queat, kriggsio (x) tunicam illam ficlitiam & nihil nifi concretionem a diuturno aeris conta&u arces-fendam vifam fu i (Te. Simplex vbi que haec tunica eft:, vti idem in aliis tunicis vifcerum, vt lienis, hepatis, cordis, contingit, & ftatim, vt credo , docere poterimus, quid winslowo (j) impofuerit, vt illam duplicem effe crederet. i Iit Membranula coronae ciliaris, cuius ope lens cryjlal-lina cum uitreo comungitur s & Canalis Petitianus. Diu autem ante winslowvm iam olim colvm-evs (z), & STENONISF. {a') tunicam vitream fuper an-teriorem lentis faciem produci docuerunt, quam autem do- člrinam (t) Idem experimentis fuis iam docuit petit. Meni. Acad. 1728, qui oculis in aqua horas circiter quatuor viginti maceratis, humorem vitreum in homine plus decem , in boue quadraginta au&uni granis inuenit. (u) Vid, Comment. Bosrhaan, Tom. IV. §. DXXIII. vot. a.wiws-L o w. Tr. de la rete. n. 2 2 8* M 0 n-gagni. epift.XVU.Q. 25”. (*) Opthalmogr, cap. 3. (j/) Loc. cit. (z) De re anat. p. 218. (a) Canis carchar. di!]ett< cap* p. IOJ. Q. carinam winslowys ita auxit & ornmnt, vt tcmieae vitreae daps kminas, pollefius ar&ifiime iibi agglutiftatas^anterius di£-pedere docerer, quae lentem & anterius & poikrius comprehendant (*y, cum alii vri m aitr e iean, (b), st. y v f. s (c}5 B O N H O M M;F, ( d.)C A S S EB O H M I V S (>), ipfe i> E T I T . V S ( / ) & quot no n aJii;, qui tunicam vitream dknpliceoi effe affir-,-m ant, illam anterius in duas laminas fece d er e malint, quarum altera corpus vitreum pone lentem amicire pergat, altera faper lentis kciem anteriorem producatur, vt interuallum,, quod circulus p e t it i dicitur, inter fe relinquant. Omnes nempe ilii viderunt, a parte anteriori tunicae vitreae fece-dere membranulam lenti infertam, quam alii modo didi pro continuatione tunicae vitreae, aliifupra allati pro ipfe letinae propagine habuerunt (g ) \ quo etiam pertinet obleruatio valsalvae a mORGAGNIO (b) feruatar qui in fchedis idkjuit, dum in bouini oculi dilTeAione ab humore vitreo cryftallinus feparatur, faepe fuccedere, vt quaedam membrana ah hoc diujdatur ad formam plani circularis , quae foraro illius tegat partem anteriorem. Eadem autem ei! membranula $ aliquot iam abhinc annis nomine coronae cillaris; mihi dičla, quam defcriptionem huc transferre non inutile erit ('/). Dum enim in oculis Sc humanis & bubulis in fabricam canalis Peritiam inquiro, iteratis experimentis demum edočlus fui, in eodem plano , vbi corpus ciliare ex cho~ loide producitur, ex tunica vitrea oriri membranulam aut "Zonulam, ab illa flatim liberam, illi licet contiguam, quae inter •. (*) Cum w i n sx oivo dupli- {d) Cephalotmiic. p 144* cem hamo,is vitrei membranam* (^) Method.fec, c. i$.§ 25. anterius in duns laminas lentis cn- . , „ , _ , pfuiam' effictc ntesr, diuiCim adgno- eW' * IJ72 K P' ' icit l 1 bv t A-V b.. E[[. Anat.j. 13 &, (<£ ) Viti- cap.fup.- §. IV» l4r. . [h) Epift. XVII, § 15. (i? ) Uh\.ek, caf. 10. p- Vid.. Progr. dc ligamentis fe) Liir. cit. c. hp. 14. , } $. IVv inter corpus vitreum Sc corpus ciiiare progrefTa, fenllm* <|uo propius ad lentem accedit, eo magis a corpore vitreo di-mouetur, &inconuexitate demum anterion lentis vitra circulum maximum capfulae illius inferitur, vt adeo fpatium nafcatur naturale exiguum triangulare curuibneum inter humorem vitreum & hanc modo dičlam membranulam, cuius trianguli bafin Mit illa pbrtio conuexitatis anterio-ris lentis inter circulum maximum & irifertionem eius membranulae intermedia. Illa autem Zonula a prima origine ex tunica vitrea ad iniertionem in lentem vsque percurritur fibris fortioribus, transuer/is, & ipfa membrana multo bre-. vioribus, quae illkm per interualla fic-ilringunt Sc contra-imnt, vt, per vulnufcuium membranulae illiinfli&um,flatu in fpatium illud triangulare inimillb, canalis fe iiftat continuus , & lentem vndique ambiens, fpatiis alternis immis-fo flatu turgentibus , Sc contradis, qui, fi comparationem ini li ruere liceat, figur ani fere exprimere videtur iilteftin* coli flatu repleti, a ligamentis longkuditi%Ubus inteftino breuioribus in rugas contradi. Membranula demum ilia coronae ciliaris, fibris breuioribus diftin&a Sc flatu recepto eleuata, tenera licet, eius tamen roboris in oculo recenti efl, vt inflationem in experimento aliquoties iterato facile fuftineat; experimento autem faepius repetito, vel in ocu-4 lo aliquot demum dies poli mortem ex corpore euulfo, facile rumpitur, vt tunc tantummodo corona fibrarum ex tunica vitrea radiarim lentem verfus tendentium vifui fe offerat, quod campero ( k) inprimis impofuiile videtur, qui fibras hafee folas , mufculofas ffbi vifas, adgnofcit. Gloria i nuenti huius annuli debetur petito, qui ilium inter duas laminas tunicae vitreae a fe inuicem fecedentes interceptum , & plurimis fcptulis diurfum effe affirmat, &: vocabulo (k) Dtp de-quifwfdoifi^euMfart. If. fvV£ 0^2 ;!>• . bulo ab Aurifabris recepto, lingua Gallica canal godvonnt appellat (/), plerumque autem in libris Anatomicorum ab inuentore canalis Petitianus dicitur. Poft petitvm 111. hallervs (m) & CAMPK.RVS («) praeter alios illum defcribunt, & hic quidem ex oculo bubulo iconem eius addidit, quae cum fabricam non fatis exprimere videatur* fermonem meum icone ad exemplar humanum facla illu-ftrare vifum eft(*). Eiusdem vbique latitudinis elt ac corpus ciliare, latror ergo ad tempora, minus latus ea parte, qua naium refpicit. In oculo recenti vacuus femper & colla-pfus reperitur, quem mechanica nece/litate fačTum naturaliter vapor replet, vti omnibus aliis cauitatibus contingit. Nunquam autem ex capfula lentis, flatus in eum penetrat, yti neceflario contingeret, fi annulus ille & capfula lentis duplicatura tunicae vitreae formarentur, etfi vel ipfa infer-tio huius Zonulae huic opinioni repugnet, quae non in circulo maximo , fed in conuexitate anteriori fefe ad lentem applicat. Sed neque a retina pellucida fafta pa-xietem huius annuli anteriorem formatum fuille vel inde apparet, quum optime tunc demum annulus ille inflari polllt, fi retina plane remota, & humor ater corpus ciliare oblinens abfterfus fuerit. Annon autem ad veri fpe-ciem propius accedit, ex tenerrima tunica vitrea nouam hic ortam fuille membranulam, quam fi quis perfuadere nobis vellet, tunicae vitreae lamellas duas, pofterius fvbi agglutinatas , anterius a fe inuicem ad conftituendum illum annulum fecedere,cum nullibivel leuiflimum veftigium duarum lamellarum obferuari poffit, neque ab vlla arte humana , in tunica vitrea duas demonilrari polle lamellas, expe&ari pofTe videatur ? Flatus demum corpori vitreo immiiTus illud vndique fic eleuat, vt illius faciem quoque ante- (/) Meni* Acnd. 1726. p. go. s . (h) Rifi. cit. cap. II. §. ;Vlt (01) Comm. Boerh. T. IV. §. dxxiv. n*, b. i.p D r. vii./ 3. anteriorem, vbi finu lentem excipit, tunica propria obduci, facile appareat. * : ! §. IV. Kifcula humoris vitrei. Pauca adhuc addam circa vafa humoris vitrei 3 cui ga-IEnvs (0) & plurimi eiim fecuti, venas negarunt; & ipfe rvyschivs in membrana vitrea nulla omnino effe vafa affirmat (/?);nec nili recentiori aeuo demum ea innotuerunt. Winslowvs (q) vafcula humoris vitrei in fetu vi inie-člionis inuenit, fed illorum fontes filet, morgagni vs (r) quidem vafcula (anguifera in oculo congelato a retina intra humorem vitreum excurrentia fibi vifa fuiffe credit y Vereor autem, vt ipfe fufpicatur, ne retina antea corrugata ea ex parte fuis cum yafculis intra congelafcentem vitreum intercepta fuerit; Retinam enim' in oculo congelato fem-per ar&iffime humori vitreo agglutinatam vidi, nec vn-quam mihi contigit, vt illam integram & illaefam a fubie-iefta glacie avellere potuerim. Albinvs, teftibus 111. hal-iero(/)& LOBE(j) in balaenae oculo vafcula a ligamentis ciliaribus ad vitreum humorem delata demonflxauit , in homine nulli vnquam vifa. Vafcula autem ex retina ad humorem vitreum profeila lobe" potius fufpicatur, quam ipfe obferuauit. 111. hallervs (u) tamen in. ouemanife-fia, ex retinae vaiis orta, effe affirmat, & ambrosivs bertrand (a;Jdefcribit vafcula ex clproide in retinam,& inde in ipfas humoris vitrei cellulas euntia. Vix autem citare V' • ■*»•} & ■ (0) De vfu part. L. X cap. f. DXXIII. not. a. (/0 Epijt Xlll. p. 10. (t) Di/. cit. §. ty6. {q) Tr, de la tete. §. 301. («) Prim. lin. Phyjtol, §. DVIIf, (r) Epift. anat. XVU. §. 28. (x) Quem citat h a l l e r vs ii* (.0 Comm. Boerb. 71 IV* §, defeript. arter. oculi, p. 4^. take velim- itellas nfesiojis? quas in. humore vitreo pinxit; hovivs, natas a papilio fa membrana choroidis (j), aut' illa vafcula, quae delineat ferpentinulorum fimilia, capiti-bus modo furfum verfis , m6do deorfum (z). Omnia enim illa itaex ingenia ficta elTe videntur t vt, num {it in homine illo aliquid ferii> non ilne iure dubitari poffit. Quod ad meas attine^obferuad^es^ niihi.nunc dem.vim valqula humoris vitrei vifa fuifle fateor, poflquam antea femper diligentiam & aciem oculorum 'dVugerunt. In fetibus nempe caninis recens natis , quorum palpebrae adhuc erant conglu.rinafae, certi/fima fide obferuaui, ex arteriola fangui-ne plena, quae ex arteria centraliretinae nata per humorem vitreum reda ad lentem fettur, in itinere plurimos emitti furculos rubellos tenuiOlmos , in cellulas humoris vitrei di-ftributos (4)»' $ a^os ramulos ex illo trunculo ortos per fu-perficiem exteriorem humoris vitrei repentes. Praeterea in oculo verueeino optime detexi arteriolam ex centrali ortam , & per humorem vitreum diffufam, quae aiitem ad lentem pertingere mihi quidem non videbatur. Alia autem vafcula ex ligamentis ciliaribus"orta nondum vidi. - ■ 5 ifra fi ’ ‘ h ° (y) Lib. eit. 7’. 3./. 6, f 21. ramulorum ad vitreum hu- (ž) T. 4. fig. 4. 5. 6. 7, morem nullam 'faciaat mentionem^ (rt j inpriniis hanc rem atten- quos tanjen admittere videtur 111, tiOne; dignam eredidi, quum & Lo- hallervs defer, art, oculi, p« n E loc, Čit. & MOELEE R,'dijf. Clt♦ 5 l» rnsiJii y>.i 2 v m h j A -o rnfci mshiVp rnilO Cačvt. V: -' •D-E- — : -i;v g L ‘:l P vf iv 'i ) >: V J I ii 'i O d tl. 'JIU-£ tfii U'-'OC ; . j “ LENTE C 11 Y S T A L I I N‘A ; :v- ‘J j1 - J ‘iMiqu JbU[- f .v»i Sv'JAU f f.iini. jr r^ t v' • . ;.v i .. - ; i v '■■c-rr mrd g idil §• f* .Situs yJigura r color lentis CryjtaUinae. Ab antiquiflimis iam temponbus fntet blibiorcš očuff rfc* Jferunt lentem eryftaliihatp;, etii corpusgfohdum iit qui ante OalenvM i crip ferunt, duntaxat cryllallini ^.'vitrei humoris meminerint;--galenvs {a) autem tres pri ■ * ■ i AAiuvi iwiivaLilii j yHKJuiicl LUiliLd ItlLlUlUIIl I CLipiL lii parte pbfteriori depreillone orbiculata , quam vitreuni corpus anterius habet, anteriori vero parte natat in camera pofteriori humoris aquei. Sita ergo eft lens cry-ftalliha in media axi oculi per centrum pupillae tranle^ unte, cum autem & iris & corpus eiliare annulum a latere interno ^nguftiorem exhibeant, lentis cryllallinae centrum propius ad internum oculi angulum accedere i & intra planum , quod ad perpendiculum defcendens o-culum in dextram & finiltram diuidit, in medietatem 'interiorem fecedere videtur, monente iam varolio (b) edi in plano , quod per mediam axin oculi ab anterioribus ad pafteriora horizomaliter oculum in duas partes fecat, 'o-riinino ponatur. Immergitur in humorem vitreuni. ad vs~ que oculi circulum maximum, qui dentem in duas čopue-xitates diuidit, multum certe inter fe inaequales. (d) De v/u $art, L. jh (ž) Anat. Ljt c/^' Olim quidem iam galenvs cryftallinum non efTe fphaeram abfolutam & vndique aequabilem, fed globo com-preflo (imilem (c), Sc rvfvs ephesivs ob figu- ram a polleris lenticularem fuiffe dičlam monuerunt. Primus fuit theophilvs C O» (luifaciem ante/iorem minus effe conuexam, &, vti verba eius fonant, indar lentis com-preffam, difefte affirn!at,quae opinio in fpurio quodam ga-leni libro iam reperitur (/). Quae quidem defcriptio inprimis poftfallopivm-(j) vnanimiconfenfu omnium fere Anatomicorum fuit confirmata, fi a folo forte vesa-lio difcedamus, qui aequalem vtrinque conuexitatem delineat (/j) ; vti in yniuerfum in nulla alia Anatomiae parte, quam in defcriptione oculi , minorem fibi laudem conciliavit. Quin inter recentiores br isseav,(/) quod fere mireris, pofteriorem lentis faciem planiorem efTe tradidit. O-mnes certe meae obferuationes in eo confentiunt, lentis eonuexitatis anterioris fečtionem ad maioris circuli ambitum» quam poflerioris, attinere; etfi facile petito fidem adhibeam, affirmanti, non folum aliquando aequalem vtrinque conuexitatem,quodipfe quoque winslowvs (0 teflatur, fed etiam, rariori licet cafu, anteriorem conuexitatem maiorem inueniri. Vnice id volo, mihi nunquam in oculo humano fimile quid yifum fuilfe. E contrario Temper mihi contigit videre, vtramque faciem, habita ratione ad diametrum transuerfalem eo efTe conuexiorem, quo propior homo eft origini, vt in fetu aut infante recens nato ad figu- (cjDe Hippocrat.&Plat. decrct. (g) Obferunt. Anat. p. 215. L.j. c. $, j)c corp frum. fabr. L, VII. (d) De appellat, part. corp. hum. c {- g /. 1. 25./* 2.f. 3. />v_ j, ■ ~ ^ # ' t i (t) Traitč de la cataraaep. 14., (e) De corp, hum. fabr. L, IV. . 1 J (k) Meni. Acad. Parti. 1716. €. ip p. 71. & 173° s> (/) Monente morgaONIO. , fX yiJ. XVU. §. ac. V* Tr.^h m. figuram fere fphaericam accedere, & diameter ab anteriori-T buš ad pofteriora parum a diametro transuerfali abludere videatur*, quae lens ia vtraque facie eo planior deprehenditur, quo homo adultior fuerit , pojfl annum tamen tricefi-nium figura lentis parum amplius mutari, aut alterutrius faciei conuexitas ad maiorem planitiem, quam qua illa aetate iam gaudet, redigi videtur. Secundum elcgantiflima demum petiti (w) experimenta plerumque fuperficies anterior refert fegmentum fphaerae, cuius diameter ad6,rari(Time ad* 9, frequentiffime ad 7* & očlo lineas extenditur; pofte-rior autem facies ad fpllaerani pertinet, cuius diameter 41 vel 5 vel 51 lineas aequat (11). Quem admodum autem figura & conuexitas, ita color & firmitudo cum increfcente aetate fenfim mutari incipiant* In fetu quidem interdum non folum capfula (0), fed ipfe lenris fublhntia, vti corneae & humori vitreo contingit, rubello colore tinčla mihi vifa fuit, quae tamen in homine in lucem edito fummam ftatim peiluciditatem acquirit, & peilucidillima, purifllma & omnino decolor ad eam vsque aetatem, qua homo incrementa capere definit, deprehem-d-itur. Ab anno autem vigefimo quinto aut tricefimo fen* fim Iens leuiffimam flauedinem contrahere incipit, quae deinceps magis magisque crefcit, vt feptuageiimo aut odo-gefimo iam poffit cum flauo iuccino comparari, coniunčlo tamen cum llauedine fplendore pellucido, cuius naturalis dege- (m) Mem. Acnd, 1730. &poft illam lens cani*;, Felis,vti omnia (w) Homini datam efte lentem animalia carniuora lentes planiores planiorem,quam omnibus aliis, qune haixent, quam ruminantia. Pifci-fecui, animalibus, oftendi in Qbfer- bus demum & auibus fere iphaeri-vat. de differentia fabricae iatero- ca eft. culum hum, & brut. Comm. Gott. (0) Capfulam in fetu rubellam Soc. T. IV. Ad figuram lentis hu- quoque vidit r et it. ijfj.p. 247* manae pi-dxime accedit Ieris vrfi, 17*0. 43 8i • ’.J R " ) Mem. Acad. 1726. p. §1« (t) Vid.morgagn.&petit^ Vexa (q) Tr. de Ha tele. §. 254» r .(r) EpiJL XV11L ■$. A (/) Comm. Bocrh. - F. I V, §<, i)lXVU. not, h* Prim* Hn« Ph/Jhl* §, DX* & 17 3*0 j>> 18> hc, citW (it) Joc^ciU (x) Vid. petit. 1730. mor~ & in vortices intortis, quojum tria centra funt in plerisque quadrupedibus,. duo in lepore & cuniculo, & itidem duo & axin quidem terminantia in pifcibus; ia homine' autem tefte petito (k) & winslowo (/) res obfcura eft, nec experimenta hanc circa rem inftituta latis docuerunt, quonam modo fibrae ibi intortae fint, quae fquamas lentis componunt (m'). Lens ili a ex fquamis eiusmodi fk&is compotita non vbique eiusdem eft confidentiae, fed ilib flantia exterior mollior in o-mnibus animalibus circumfuia eft nucleo duriori felidio-ri (/2), quae inaequalis confidentia ab eo pendere videtur, quod fquamulae exteriores crafliores quidem, fed fimul ex fabrica intima molliores, &, intercedente inter lingulas liquore aqueo, longius a ie inuicem fint remotae; iquamu- lae Q) Idem inm monuit petit (/) Tr. de la tete. §. 233. 'hiem.. Ac ad. 1730. p, 24. 25.^ B o e r h a a v 1 v s fquamu- ( h ) -Vide i; t je n o n. Spec, wyo- lis leniis ex hypotliefi Kuyfchisna ty. p. io4,& quos Iiuc citat. III'. ex m£ris vafcu]fc conflatas effe HALLERVS Comfn. Boerh. T. IV. credit^ ?ratUa% in Inniu Tm 1V. §. 5 27. npt. a. ^ DXXIV# i6 (z) Arc.nat. dete&.p, 66,71, . 75. (n) Viti; morg agni Adu. A- (k) toc, cit.p. JJ. nat.Vl. Animadu. LSXI. • { R 3 laeaatem interiores, tenuiores quidem, fed folidiores, duriores , propiusque fibi iunčiae effe videantur. Liquorem illum aqueum optime demonftrarit bullae aereae, quae int iente regelata apparent (o). Quae enim lens congelata alba & opaca vbique fuerat, calore quidem glacie foluta perluciditatem aliquam adquirit, fed innumerae in ea conipi-ciuntur bullulae aereae, minimae, ita difpofitae, vt, quae inter laminas exteriores intercedunt, maiores fere, rariores & inter fe remotiores, in centro autem fubtiiiores, multo-que dentior i ordine congeftae fere videantur (/?). Contingit nempe huic aquulae, quod omnibus aliis liquidis glacie concretis, vLConglaciatione particulae aereae elementa res, nec elaffcicitatem luam exferentes, in bullulas nunc elallicae coeant, (imulque molem corporis glacie concreti augeant. Ipfam autem illam aquulam contineri in interuallis cellulo-fitatis fubrilifTimae experimentis meis nixus crediderim ;fae-pe enim accidit, cum in oculo bubulo alteram laminam exteriorem ab altera auellerem, vt tenuiffima filamenta inter vtramque fe proderent, & trahentem leniter fequerentur(^X quae fila cellulofa efficiunt, vt laminae exteriores & inpri-mis fuperficies lentis, quae capfulam contingit, vndique villofa & tomentofa effe videatur. §. 1IL De Cdpfuld lentis. Lens demum cryftallina continetur capfula peculiari, pellucidiffima, quae illam, vndique ambit. Pars huius ca-pfulae anterior galeno (r) quidem iam vifafuit * fed totum (o) Aquulae inter folia lentis 172 \.p. 5 j. mentionem iam facit III. halle- (q) Membranulas in lente vldfc R v s in Prim. lin. Phyfiol. §. DX. morgagnivs cpifi anat. XV U, (p) Buffuhs in lente regelata §, 53. quoque vidit petit Mm. Acad* (r) De vfupart. X. c. 6, tlim veftire humorem cryftail-inorn nega uit, arbitratus, quae .cius pars vitreo huniore inuehitur, prorfus fine munimento -elle & tunicae expertem, quae quidem opinio vesalii VM (/), VIDI VM (f)., VESLINGIVM («.), STENONI-•vm (x) aliosque habuit adftipulatores, Plurimi tamen alii viderunt, Jentem ellc etiam a tergo tunica annčlaip propria, vnum membraneum facculum cum altera anteriori tunicae parte conficiente, qua in re omnes fere recentiores facile cpnfentiunt { y). luter illos tamen non parum difputatur, vtrum capfula illa lentis ciyJiallinae propria & peculiaris tunica,an potius aut retinae aut vitreae (it propago. Vti enim fu-praiam vidin]us,pofl nonnullos vetet-es noftro tempore jnpri* mis Cei. f er re in (z}_. capfulam lentis duabus laminis fe-cedentibus partis retiiiae anterioris, quam cryftallinam vocat, formatam ede allerit; winsi.owvs (a) & plurimi ISalli, qui cum illo Tentiunt, praeter alios ad veterem illam opinionem redierunt,^yitream membranam anterius in duas laminas djuidi q uae lentem comprebetKian t,.■eiu.sq'^ capfu-fam efficiant. Ab vtraque theoria diu er la eft opinio,, quam propoluit p AL v c c i, qui partem pofteriorem lentis a memj trana vitrea, quam in duas diuidi negat, fuceingi, .anterius autem obupiui membrana fila communi, fuper lentem pro-ducla, libi.pertuadetj & vocabulum capfulae- tribuit pelliculae tenuifilniae, quae veram lentis iuhfiantiam obuoluat (b). Qupd fi vero omnia accuratius perpendamus, capfula lentis tunica propria a vitrea diflinčla eile videtur , vti ex deferi-ptione ftatim patebit« c ? A.:; - If noni f::ri mu'.... : Capfu- ... . t,\- -.A;7 mk De torp* h£m, VII. ahdu XVII. §.• 21. v&i hiftoriam liu- c. 13. *•. -iu-š rei mfe confignauit. 'W** 'r&M: .(.s) Vid ,/mr. «v.dtmim ™p' 4‘ . , §' IV. \u) Sj/nt. Anat. c.t$. ; nVy (x) Mpol.Jpcc. f. 10;., j, W Coilf. M O R G A Q N» tyijh (a) Lifrr: 2 2 9, 235, (l:) Ufa* cit* p 2if. 42, Capfula autem illa in partem anf^tidrenl &: poflerio* rem optime diuidi potefi Portio anterior pellucidifTimi quidem (c), fed valde elaftica & fatis craffa elt, cornea fere; inprimis in animalibus maioribus, tenacitate, quae,niii vi adhibita, acie fcalpelii pertundi non potefl, vt vix fatis mirari liceat, quomodo briggsiv s(d) illam negare Si v e r-heveni vs (e) circa illam dubitaive potuerit. Multis enim modis & robore & crailitie fuperat ncin folum laminam exteriorem lentis fed ipfam quoque tunicam vitream integram, vtvixac ne vix quidem ab altera tantum eius lamina adeo multum tenuiore repeti po/Ie videatur (f). Pars autem po-fterior anteriori multo certe tenuior, mollior & infirmior eft, quae in homine non ita luculenter, in boue facilius o-llendi poteft. In oculis enim bubulis capfulam illam, vndc ipfa fubftantia cryftallina extrufa fuerat, fpecillo immilTo ; tanquam facculum inanem, hinc aut illinc atrolfendo, facile demonftrare poffumus; fed interdum quoque mihi contigi t, vt humorem vitreum, integra membranula, qua includitur , a capfulae parte pofleriore feparare potuerim , qua praeparatione fatis apparuit, Cellulofitate vera vtramque tunicam arčtiflime inter fe coniungi (g). Vt autem lens cryftallina eo facilius & tutius in fua fede contineri poflit, iri capfulae partem anteriorem vitra circulum maximum, quod^ conientiente 111. hallero (^), certiffimus affirmare au- lim, (c) Petitvs in homine i!- (/) Diuerfa' ifla craflities idem Iam partem anteriorem interdum dubium iam mouit m o rg a gn i o minus pellucidam efle dicit, quam epifi. cit. §.i6.Qui illam parte/nan-pofteriorem, quod quidem difcri- teriorem pro expanfione tendinea men obferuare nori potui. Via. proceKTuum cilinrium habuerint, 'fu-Mem, Ac ad. 1730. p. 437. quae pra iam dixi. Cap, de choroid. Setf, tota commentatio hic legi mere- If. de froceJJ'. ciliar. §. V. not. a. tur, (g) Conf. morgagn.' epijl. (d) Opthalrnogr. cap,3. XVU. §. 25. £~‘5 *'L :r \ '^ (e) Anpt. wrp. Tr. 4. (h) Comm. Boefb. T. IV. Jf. f. 14. " " • ' j DXXIV, fctfVb. • fim, immittitur Zonula illa fibris breuioribus transuerfis ftri-čta, ex tunica vitrea orra, quam fupra nomine coronae cilia-ris defcripfi (/). Quae quidem in ferti o in partem anterio« rem capfulae inprimis contra eos pugnare videtur , qui ca-pfulam lentis duabus lamellis tunicae -vitreae fecedentibus ibrmari perhibent. Nifi enim capfula lentis propria foret tunica, per omne illud fpatium inter circulum lentis maxi-mum^vbi lamellam pofleriorem tunicae vitreae adnečli affirmant, & infertionem Zonulae modo di&ae, fiue coronae ciliaris lens nuda effe deberet, nec vllo modo impediri pos-fet, quo minus flatus ex capfula in canalem Petitianum penetret, quod tamen nunquam contingit. Sed & ipfa illa portio capfulae inter infertionem Zonulae & circulum maximum fpecillo attolli poteft, vt optime inde appareat, nec lentem ab ea parte nudam efTe (k). Num coronae ciliaris membranula fu per faciem anteriorem lentis producatur, nondum definire au/im,etfi obferuatio winslowi (7), qui capfulae partem anteriorem in duas laminas diuidi pofTe as« ferit, eiusmodi propaginem docere fere videatur. Ceterum capfula lentis fumme pellucida eft, vt ne arte quidem poffit opaca reddi, nifi fpirimi nitri immergatur, nullo autem alio liquore inficitur, fi experimentis petiti fides, qui nec vnquam ex morbo capfulam opacam fačlam fe vi-dilfe affirmat (m\ Sed repugnant certe obferuationes a-liorum, qui capfulam opacam ex morbo inuenerunt, quales (i) Vid. cnp. de humore vitreo. lenti peculiarem capfiilnm tribuunt, Ne dubium fuperfit, icone a tunica vitrea extus forte vefti-infetdonem illam in partem ante- tam. v. g. l obe' dijf cit. §. 58* riorem lentis exhibere viium eih • . ^ vid. fig. canalis Petitiani. T. VIf. W Tr' dela tcte' §• 23<>* f' *• (ni) Mcrfi. Ac ad. 1] 30. p. (k) Difcipuli albini quoque 443. les hiftorias morgagnivs (n) & III. hallervs (oj liv primis ex fide dignis Ausioribus collegerunt. Quemadmodum inter omnia folia lentis liquor aqueus continetur, ita multo luculentius aquula inter capfulam Sc ipfam fubflantiam demonftrari poteft, quae stenoni (p) in pifce carcharia iam vifa, hoc feculo aMORGAGNio(• 445. mXlV. not. bi (j) Vid. petit. loco modo eit. f>* 448-{t) De vfupart. L. X. cap. 1. LXXL & fyift. XVII. §, 32» (p) Libr* cit.p, ici. 141, (f) Aduerf. anati VL Animadtf* replendi, innotuerit, & Anatomici fubtiUora quoque va-fcuia rimari coeperint, fi ab Anglo illo allen movlins difcedamus, qui primus vaforum lentis muentor, vafa a choroide lentem cryftallinam adeuntia ex animalibus defcri-pfit (u). Nottro tempore fr equentiores occurrunt obfer-vationes vafovum lentis, poflquam materiam ceraceani in iiibtiJiflimas vafculorum propagines adigere didicimus Parum tamen tribuere velim valis illis cryftaliini, quae ho-vivs (x) per proceffus ciliares adducit, & peripfam fub* ftantiam interiorem lentis difperfa nimis ramofa & confpi-cua depingit , vt fides huius obfer nationis non immerito a petito in dubium vocata fuitle videatur (y). Rvy-schivs quidem vafa lentis olim negauerat (z); fidus tamen & fimplex naturae fer litator illa admittit, ferius in o-ve fanguine fponte plena reperta, 6c, vt eo maior foret experimento fides, arteriolae in parte pofteriori (ibi yifae iconem exhibuit (a). Ipfe quidem petitvs (b) vafcuJa ex ciliari corpore profečla, & per anteriorem lentis capfu-iae faciem ludentia deferibit, vifa tam in foetibus humanis, quam in fele & pifeibusquae non folum inflammatio, fed 8c ipfa iniečHo retexit. Nunquam autem quauis diligentia vfus potuit vllum vas intra cryftallinum inuenire, quin ne minimam quidem fibram in equorum, neqye in magnorum pifeium oculis , quae inter cryftallinum eiusque tunicam duceretur. Quamobrem cum antonio maitre-iean (c) , qui iam ante illum vafcula ipfam fubftantiam lentis adeuntia negauit, qualia tamen in cajpfula lentis agno- fcitj (u) -Quem citat IH. h allervs (z') Epifi, probi. Xf II,p. io. 'defeript.. arter, o£uli.p.48. (a) Jbef IL An\ IV. Tab. I (x) Libr. faepe cit. p, & T. V. fig. 8« ■f> 4* (b) Loco cit.p. 438» fqq, (j>) Ucofit.p. 442. (c) libr, (it* cap. XI, S 2 SgJt, petitvs ftatuere maluit, ex omnibus corporis no-ilri partibus vnum effie cryftailinum, qui nullo: modo pšr fibram aut vas aliquod proximis partibus continuetur; fed eius forte efl'e indolis, vt, imbibendo laticem per ea valcur Ia in capfulam lentis illatum, & fub ea dfuffim, peculiari plane modo nutriri, & vegetantem tantum yitarp viuerp videatur. Sed recentiorum obferuationes euicerunt, var fcula non folum ad capfulam deferri, fed per i lam ad interiorem lentis fubbantiam penetrare. Sic ipfe wins-lowvs (d) affirmat, fubtililllmas iniecliones libi aliquando fic fuccefhffe, vt vafcula ipfam lentis cryftallinae fub-ilanriam penetrantia inuenerit. Inprimis auteni ph/erua-tiones albini nobis de huius rei veritate perfuadent, qui illa ex duplici fonte deriuat. In balaenae enim oculo iam olim teibbus 111. h allfro (e) & moehringio (/), vafa ex proceffihus ciliaribus ad lentem venire, & a parte pollica per eius fubdanriam ramofa fefe dillribuere vidit & demonlirauit ; Receptiori autem tempore in ipfo oculo humano feliciffimis inie&ionibus detexit ramulum, ortum ab arteria centrali retinae , qui per ipfum humorem vitreum rečla antrorfum tendit, & in parte poderiori ca-pfulae in multos ramos diuiditur, quorum multi furculi ad interiora vsque lentis fe demergunt, cuius obferuatio-nis Regia Medicorum Edinburgenfium focietas (g), & inter difcipulos albini lobe' (b), camper (i), HF.VF.RMann (k) mentionem faciunt ; vti moei-ler £/) eandem fibi in fetu canino vifam fuilTe affirmat. Nec (dj Tr, de Ia tete. /«301, (g ) Med. FJfays Vel. I. p. 337. (ej Comment. Boerh T, IV. D*/- ciu §■ 60- f. DXXiV, nor. g. & defer, arter. (/} Dijf cit. cap. II. §. II. eaiJf.fr. 49. ' (k) Phyfiul. T. II. p. 891. (/) tiijf. de vi fu, p, 52. C) • XXI. I$eq alia vidifle videtyx; a-m^roj^ v? s .bejit.ra.np qui-defcribit artcnolas paruni .ramofasquae' a vafculis ict tinae per vitrei corporis cellulas ,W!{ lentem vsque protrahantur; edi idem ille alia aliqua ;-yafcula ex interna parte vueae membranae iii lepjis cr^lblJinae^c^pfiiJam jeiysqu^ lupernciem anterioren} deducat.; . S e N.N^g t {n ) fin. oculo equino vaCculum per lentis fu6fiap^r|}ijrn^^i^0mai^ Iil. halle-rvs (o) vafcula ex: procefem^ ciliaribiis ad lentem ramofa delata fe reperiiie teftatur, ■& arteriam ex centrali natam agno Icit. Aliquoties mihi quoque contigit.,. vt in oculi vitulini convexitate polteriori vider ivm arreriolam faqguine plepam^ xjuin^e aut fe^ trunculis in ipfa capfufe. , quorum rrunfqj^ aipn in medio, fed propius ad latus abruptus fuerat", & in oculis catulorum modo enixorum optime nunc video arterio-Jam ex centrali ortam & (anguine rubro plenam, quae per medium humorem vitreum,,cui in itinm;e.t^nuii1imos ramulos tribuit, rečla ad lentem defertur, & in parte pofte-riori capfulae in nonnullos ramulos dtuiditur ; qui tenuioribus furculis in i piam lentis fubftantiam penetrant. Quas obferuationes egregie confirmat praeparatum elegantifli-mum arteriae lentis ^ quod in Thefauro anatomico lie-berkuhnt i vidi, vbi vi feliciffimae iniedionis in parte poileriori capfulae innumeri tere apparent ramuli, in te-nuiffimos fur culos diuifi, & radiorum iniTal* ex trunco orti , qui propius ad marginem lentern adiiile videtur (/O* Optime autem placet obferuatio arteriolae lentis, in o-r- • - culo . r* : '■V' >-■>. \ l \*+*r •*'.'*> "i \ * (m) Monente ii allero, de- '(o) Prim.lfnfPhyfioL§.DXVIIL fer. art. oculi, p. 43. 48« eer- & qejer. arU oculi, ioc. cit. trandi enim libro non fine do- (p) Iconem huius arteriae ab lore careo. ipfo humaniffimo liebfrkuh- n i o donatam exhibeo« Tab. VIL (;/) Libr.cit. £.694, f. 2. 3. culo infantis, cuius vafa cera optime erant repleta, fum« ma voluptate mihi vifae, quam prope marginem ad convexitatem pofteriorem delatam, duobus ramulis perforata capfula in ipfam fubilantMm lentis profunde fe inmergen-tem certiflime confpexi {\ (d) Examen obferu. fa/loP. m (0 De fabrica corf. humt. L, II. 781. edit. Albin„ conftituit, originem tam rečlorum quam obliqui fqpd ioris Sc inferioris accurare indagauit, trochleam primus defcripfit, in decurlu inferioris autem omnino peccauit (t). Quae ille defcriptione, evstachivs & adhuc meliora quidem iconibus praeftitit (f); verum nempe numerum, originem & infertionem mufculorum ibi tradidit, trochleam ,ante fallopivm fibi vifam primus delineauit, verum decur-fum obliqui minoris fub inferiori retlo & intra exteriorem, optime propoiuit, declinaris fallopii & vesalii erroribus-, circa fubtiliora quoque follieitus, diuerfam longitudinem & direčtionem rečlorum, illorumque & vtriusque obliqui veram infertionem expreffit, rendines quidem mufcu-iorum breui ante infertionem latefcere, nullibi tamen in vnam tunicam coniungi vidit. In vniuerfum illius figurae ea fide & diligentia fačlae funt, vt, fi in lucemTuo tempore prodiiffent, vel recentiorum inuenta multa oceupafle viderentur. Vidvs vi di vs (^)poflEvsTACHi vm trochleam primus pingit. Colvmbvs (h) autem mufculos o-culi mire confundit, & obliquum fuperiorem cum palpebrarum mufculis confundere videtur ; tunicam innomina-tam ex tendinum vnione ortam in parte anteriori fcleroticae finxit. Casserivs (i) tum ex homine tum ex plurimis animalibus mufculos oculi & quidem in fitu naturali offibus orbitae adfixos primus delineauit ,fi£titiam tunicam innomi-natam colvmbi reiicit; male tamen rečlos nimis pofterius infertos, vti vtriusque obliqui decurfum nimis ruditerreprae-fentat. Parum eft,quod poft illa tempora ad hoc vs que fae-culum Aučtores addiderunt. Fabrici vs (k) tamen 8c riolanvs (/) vaginam tendini obliqui fuperioristroch- ' lea (e) Obferiu anat. p. 711. (i) Pentaifth. de organo vijut. (/) Tab. Anat. XXXIX. f 2. T. I. II. III. IV. L. V. j. 4. 5. (k) De oculo. P. I. c. XI. P. III. (g) De anat. Tab. 78 f c. XII. {h) De re anat. L. V. c. VIII. (/ ) Anthropol. L, 4. c. 4. in ad- IX. minijl. anat. lea egrefli habent, & molinettvs (w) rariorem il trochlearem accefforium mufculum memorar. Bidloi(/2) ilgurae vix vtiles elfe poffunt, quae mufculos repraefentant exorbita euulfos, iliorum origine, direčtione Sc accurata infertione omnino neglečla; nec yerheyenivs (o), cuius tamen figurae in plurima compendia tranfierunt, ad ea, quae a prioribus accepit, quidquam adiecit. Cowpe-rvs (p) veram tendentiam mufculi vtriusque obliqui ver-fus polieriora poft evstachivm reftitmt; & illorum novum vfum inde deduxit, rečlos quidem, vbi in tendines bire incipiunt, nimis anguflos repraefentat, optime tamert exprimit j quam longe ipfofufrt tendines fcleroticae iam inferti inter fe diftent. V alsaiva (q) diligentius ortuni mufculorum rimatus optime quidem obferuauit, mufčuloš rečlos prope originem omnes inter fe cbniiingi, annulnm autem moderatorem nerui optici, quem a fibris mufculofis prope ortum circa neruum circumducis, & inter fe conne-xis effici tradidit, nullus poft illum obferuare potuit. In figura adie&a (r) diuerfam craffitiem, & latitudinem mufcU-lo um bene expr effit. M ©«. G 4 g n i v s in priori libro (*) fabricam trochleae, & direčlionetn & infertionem vtriusque obliqui pofl cowpervm accuratius indagauit, & vaginam tendinis obliqui fuperioris reftituif. W inslowvs eadem fere propiori examini fubiecit (t) & praeterea diuerfam re-člorum longitudinem &dire£Honem verumque litum expo-fuit, illumque ex (itu orbitae neceffarium oftendit, omni-fcmque pardum fufiores dedit defcriptiones (u\ Mor- gagnivs (ni) T)if. anat, c. IV. (a) Dijjl An at. I. §. 2 y. II. §, 2. 3. • ( n) Anat. covp. hum. T. XI. (r) T. 3. \o) Anat. cbrpJmm.Tratf, IV. r, (/ ) Adu. Anat. VI. animadu♦ XIV. Tab. XXVII. 77. 78. (p) ATyot. reform, T, XXV. f, (t) Mem. Ac ad. 1721.^.311« 2, 3. 4‘. edit. 1724, («) Tr. de la tete. §. 241./^, g.agnivs demuni in rcceiitiori jibro (x), quae alibi attigerat,, confirmauit, «Sraccuratius examinauit, ad decurfum & infertionern omnium mufciiloriTm, Dc fabma cmj. hunu L II {a}Icomma/ctiL captif, T, Ihllh ' €AT\ VITI. DE MVSCVLIS BVLBI OCVLT. I<5j a f allopio (d) confirmatam omnes reliqui Anatom ter facile acceperunt. Etfi autem inter fe differant; quod alii cum EvsTACHio (e) illas vnice a vagina nerui optici, a-lii a perioftio orbitae & ipfo diuifionis durae matris angulo mufculos illos deducant i in eo tamen omnes confentiunt, mufculos illos ex vno circulo circa neruum opticum oriri, illumque neruum in orbitam intrantem eomple&i, quae quidem fententia ad noftra vsque tempora obtinuit. V\x e-nim litem illam multum attendendam effe cenfeo,qua difpu-tatur, num mufculi illi a dura matre, anab olfe veniant. Hi enim mufculi, vti omnes reliqui corporis humani perioftio inferuntur, quod hic minus valenter offi adhaeret, aliis autem in locis intimius cum ode coniundum eft, vt eodem iure ab ipfis oflibus, vt in aliis mufculis fieri folet, quam a dura matre fme perioftio origo illorum deduci pofle videatur. Primus omnium eft lievt avd (/), qui a communi via fecedere au fas ortum miifctilorum aliter, fed breuifli-irie, ita propofuit, vt, dum quaedam minora vitia vitaiiit* in alia maiora incurrere videatur. Docuit enim, quatuor mufculos re&os conum formare, cuius apex centro pupillae refpondeat, ortumque ducere a membrana, quae partem inferiorem foraminis laceri obturat, obliquum vero maiorem non a fundo orbitae, fed ad latera nerui optici o-xiri, vt inter illius & reliquorum mufculorum originem nervus opticus intermedius ponatur. Multo propius ad veri-tatem accedit 111. albinvs (g) , qui mufculum attollentem, adducentem, deprimentem, obliquum fuperiorem& ex parte abducentem, a margine foraminis optici deducit, & attollentem totufn, reliquos aliqua ex 'parte cum vagina nerui cohaerere affirmat. Multa tamen hic funt, quae a- {d) Obfem. Anat.p. 711. Explic. Tab. XI. tniifc* hm» (e ) Tab. XXXIX. f. 1. 5. /. XVII-XXVI, , (f) Ef- anat.p, iz$* liter fefe habere, experientia me docuit; quantam vero eius defcriptiones cum obferuationibus meis conueniant, fuis v-bique locis docebitur. Generalia quaedam circa ortum horum muf culorum praemittamus. Superiori capite docui-ipus. (/;), foramen opticum olfio ita obii que refecio in orbitam aperiri, vt paries illius qlfea in parte fu peri ori & adhuc magis in parte interiori longius producatur, in parte exteriori & inferiori citius terminetur,& initium rotundum fiiiurae fphenoideae polferiorem magis locum, quam foramen opticum occupet. Quum autem dura mater, cum nervo adlata v,bique o/bbus immediate adhaereat, fieri omnino non poteft, quin angulus diuiiioms, qua dpra mater in duas laminas fecedit, ad latus fuperius interius loco magis an-teriori ponatur, & dura mater ad oram inferiorem & exteriorem citius & pofteriori magis loco in duas laminas diuida-tur. Ex hac ipfa autem ffrucfura patet, vel fi, vti hucusque creditum fuit, omnes mufculi oculi ex illo diuifionis angulo orirentur, illos oriri non poiie in eodem circa neruum plano, & necedario adducentem Sc attollentem loco magis anteriori originem ducere, adducentem 8c deprimentem loco multo pofteriori, & vel hanc ob diuerfam originem alterum altero elle debere longiorem. Num autem omnes ex duplicatura durae matris circa neruum opticum oriantur, mox videbimus. §. III. De ligamento communi, unde oriuntur mufculi ;adducens> deprimens, & abducentis > •*:; caput alterumv Superiori capite iam monui, principio orbiculato fis-furae fphenoideae ? in parte illius intima infra foramen opticum, (h) Cap♦ VIL de orbita. §. . cum efle infculptam crenam, & faepe femicanalem, qui ab eaparteoffis fphenoidei, quae cranii cauitatem refpicit, an-teriora verfus procurrit, & in itinere fenfim profundior in fundum orbitae foras patet, cuius nullibi mentionem fa&am fuilfe video. Canalis ille recipit ligamentum, fiue tendi-nem verum fplendentem ortum ex durae matris illa parte, quae hic offibus annexa vna cum neruis fiiluram illam obturat, tudo, crdjjities. f;Jr * ■ : ' V 'j N ry. f -r\. - ' * '?t '• v' ' ... trf*• Ex ipfa, quam fuperiori capite dedimus, orbitae os-fe%c defcfiptione fatis, iam apparet, mufculos rečtos a latere interno orbitae ortos , diuerfa direčlione ad oculi bulbum incedere debere. Caua nempe illa conoidea , quorum apices foramina optica ponuntur, ita fibi funt appofita, vt -latera interiora fere libi lint parallela, axes autem illorum cavorum extrorfum diuergant. Foramen autem opticum, & principium rotundum Miirae fphenoideae, & ille fulcus 4n eius parte intima, qui ligamentum commune excipit, in ipfq illo latere interno exfculpta funt, vt centrum oculi ad dilkntiam femidiametri huius bulbi magis fit exterius, lon-giusque diilet a plano, quod corpus humanum in partem dextram & fimflram diuidit, quam foramen opticum. Praeterea, fi per centrum bulbi planum horizontale ducatur, quod orbitam in partem fuperiorem & inferiorem fecat, primo fta-; ; ..~.t. ‘ tim y ;. iuli 'i sltri r:. . : tJQ i ’. i >flii ■ . (g) Multi certeinfertiones re- cell es. evsta€hianae & &orum nimis ad pofteriora retra- ante omnes albini a na e icones hunt, quod tenendum eft in %u- proxime ad naturae normam occeris CASSER1I,SPIGELII, COW duilt. PERI, VERHEYENII, COVR- (£) Cap. I, (It fclerotica• §» VIII. ■ CtAV. Vljlt VE MVSCVLIS bvlbi OCVir. 'Iff tim intuitu dpparef,non folum fdramen dpticum,fed fulcum ligamenti communis in part« fuperiori fatis mauio interuallo vitra id ptanum pofitum effe. Denique tenertf dum eft, orbitae orificium anterius ita oblique refečkim ii) faciem foras patere, vt margo exterior multum retrorfum cedat, interior vero longius anterjora verfus progrediatur*, Quae quum ita iint, neruus opticus non folum oblique e% teriora. verfus fiečti, fed etiam non parum defcendere de? bet (i), vt ad locum infertionis veniat, qui demum in par? te interiori intra planum perpendiculare, per centrum buk* ■bi dučlu/T), bulbum adit Quunv aurem mufculorum ori-go fub nerud optjcoyix aut valde parum certe vitra planum perpendiculare, quod per orificium internum huius foraminis tranfit, in exteriorem partem fecedere videatur, fieri non poteft, quin mufculi ab ipfa origine diuerfa inter fe directione ad locum infertionis pertingant} > mufculus ergo adducens redo, & itinere fere parallelo c,um focio alterius oculi ad bulbi partem anteriorem peruemef, vt illius infer« tio a plano perpendiculari, per ligamentum commune du-ftum, vix in exterio a deflevere videatur. Abducens autem non poteft non fecundum direčtionem parietis externae orbitae extrorfum flc&i, & propter obliquum & iiuuruum ince/fum nerui optici in arcum fere duci, cuius conuexitas parietem externam orbitae refpicit. Attollens & deprimens in eodem fere plano perpendiculari incedentes ab origine .paululum exteriora verfus fecedunt, itinere fere cum axi orbitae parallelo ( k). Omnes autem quatuor, & magis quidem deprimens & abducens deicendunt, & deprimens per -r pJa- (i) Nertium aptfcum foMnjine rečfionerri riiufcurot*mn ab e vst* a« iuo egreffam non parum defceiide' chio Tab. XXXIX. iam optime re iam nonuit campervsJii 'diJJ\ ££;pf efla-tn^ oitinibus fere reliquis de quibusdam oculi partibus. Cap. \. negiechim reftituit winsl o ivr v s 9* f* >' Mem, Ac a d. 1721.^. 314, Tr. ds (A) Diiieriani modo dičlara di- la tefe* §. 24^., *4j* planum horizontale, quod per centrum bulbi ducitur, tran* lire debet, vt ad locum infertionis multo inferiori loco politum peruenife queat. A diuerfa hac direčlione diuerfam eorum pendere longitudinem , facile patet. Quum locus infertionis abducentis a ligamento communi iongiflime o-ni nium fit feiun£tus, infertio autem adducentis origini communi omnium proxima, fponte fequitur, abducentem effe debere longiffimum , adducentem breuiflimum y duo autem reliqui fere inter le funt aequales, breuiores abducente,longiores adducente; plerumque tamen deprimens attollente longior e/Fe videtur. Sic iam olim e vsta chivs (l) abducentem omnium longifTimum & exteriora verfus incuruunt delineauit, & adducentem breuiflimum eumque re&iorem, quod aMORGAGNlO (m), winslowo («}, al b in o (0), hallero CP) vnanimi conlenfu confirmatur; vti val-salva Qq), cowpervs O), & ipfe albinvs (/)f deprimentem attollenre paulo longiorem figura & deferi-ptiorie repradfentant. Sed eodem modo multum diferimi» nis inter mufculos illos in cralfitie animaduertitur, &, con-fentiente morgagno, winslowo, & hallero (t) rečlunl adducentem omnium crafliffimum, & fuperbum te-nuiffimum & anguftiffimum ihueni, duos reliquos faepe inter fe aequales, interdum abducentem deprimente cra/Iio-rem me videre memini (w ). §. X. (/) Tab. cit.f 2.3. 4. DXXX. n. f. Prim. lin. Myf. §t (m) Epifl. anat. XVI. §. 24. DXIf. (q) Vide morgAgni loc. cit. (n) Mem. 1721. &7>.de latete. Mynt reform. T zs.f. 3.4» ^0Ct cit' * (/) Tab. cit.f. 2, 3. 24. (0) Hifl. mufc. L. II. c. XXIV. (?) Vide loc. cit• & Tab. mufe, XI. f. 17* 18. J9* Diuerfam longitudinem T. 2°‘ V./2. & crailiuem^ exprime- (P) Comta, Boerk, T. II» J. re Itudui, §• X. De origine, directione & infertione mufculi obliqui fuperioris. Originem huius mufculi ex vagina nerui optici, quem galenvs (jx) a cantho interno ortum defcripferat, primum propofiiilfe videtur vesalivs (y),etfi reliquam directionem , & trochleam, per quam fertur, parum notam haberet, priusquam aFALLCPiof z cui Inuentum trochleae huiusque mufculi per illam circumdučlionis debetur, admonitus & edočtus fuitfet (a). Colvmbvs partem tantum pofteriorem ad trochleam vsque notam habuit,quam fub nomine tertii mufculi palpebrarum defcribit, trochleam autem, & huius mufculi per illam tranfitum plane ignorat (b). Eodem tamen tempore cum vesalio & failopio ev-stachivs (c) optime originem, tranfitum per trochleam , huiusque fabricam delineauit, quin immo veram ten-dinis a trochlea inde verfus pofteriora diredionem melius ipfo fallopio propofuit, & plurima certe occupaffet, nifi tabulae eius ad noflra vsque tempora latuiffent. Casser ivs (d') quidem non folum ex homine, fed aliis quoque animalibus fabricam huius mufculi depinxit, cuius tamen icones neque diligentiam neque accurationem evsta-chii aflequuntur. Poft illa tempora in omnibus libris A-xiatomicorum occurrit, quorum plurimi poft evstaciii- VM (x) De mufe. dijJcEt, cap. V. fculi per illam tranfitum bene de« (j) De corp. bum. fabr, L. It, pribit. c, XII, ( b) De re anat. L. V. c. VIII. ( z) Obferu, anat,/.712. (c ) T. XXXIX./. z, 3» 4. (a) In examine obferu. Fallop, (d) Pentaifth. de organo vi furs v, 781, - trochleam , & huius mu- T. II. IV. Z ?M aliosque veteres cum v/ j n slo wo (e) ortum illum proponunt, ex diuifionis durae matris angulo inter addu-ftorem & leuatorem palpebrae Sc attollentem. Lue v-t a v d(/ ) illum ad parietem interna orbitae lic oriri fcribit, vt inter eius & reliquorum ortum nertrns opticus medius in~ fercedat. III. tamen alrinvs proxime ad verum accedit,qui illi-tfS originem ad latus internum leuatoris palpebrae fuperioris in ora fuperiori foraminis optici ponit (g),etfi autem altera icone illum in origine attollenti aliqua ex parte incumbentem pingat (fj)t illum tamen lubtus excurfu quodam tendiiieo cum fierui vagina cohaerere fcribit,& altera figura omnino ex nervo ortum delineat (i). Obferuationes meae circa originem huius mufculi faftae ita certe fe habent, vt neqtie cum albini a na neque aliorum vlla defcriptione fatis conue-liiant, quae nempe omnes in eo confentiunt, illum vnice Cx dura matre parietis internae orbitae venire. Semper e« mim retro futuram, qua os fphenoideum cum offis ethmoi-dei parte plana coniungitur, loco tamen a foramine o ptico acd duas fere lineas remoto, Sc magis anteriori obliquo initio fibris tendineis a dura matre ita oritur, vt fibrae illius, quo funt inferiores, eo magis anterius, eoque remotiores a foramine optico incipiant, quo autem fuperiores, eo poiierius fiafcantur, eoque propius ad foramen opticum accedant, Sc' fupremae fendineae fere ad diuifionis durae matris angulum pertingant. Nunquam tamen vel: vnrcam fibram ex ipfo diuifionis angulo accipit, nec vlfo modo inuolucrum Herui vllfoi attingk; cum vbiqae inter originem huius mu-fcufi Sc ner uum mufeulus adduflor ex neruo Sc perioflio orae interioris foraminis optici annexus interponatur. An-gaftillimum trianguiare illud fpatium inter vtrumque mufe uluni fculum intermedium repletur pinguedine fere fluida, quae indagationem verae originis huius nerui difficillimam reddit (k). Fibrae illae tendineae ex laro , fed pertenui principio collečlae, mox carneae fačl a e nm fculum confH-tuunt teretem , gracilem, inmedio intumefcentem, parieti internae, qua os froiitis cum plano coniungitur, incinit-bentem, qui fenlim oblique adfcendens multa celkilofain-volui incipit & abit in tendinem teretem, per trochleam traie&iim. Is vero circa hanc cartilaginem fe deorfum curuans, cum elapfus ex eo eft, retrorfum fimul & in latus -externum defcendit ad fuperiorem Sc pofteriorem partem globi oculi (/), ad quem appropinquans planioreuadirs latefcit, & extenuatur , & paulo polt mediam fummam partem bulbi oculi, teclus attoUente, verfus mufculum exteriorem triangulari tere fine, fibris radiatim difpodtis, in fcleroticam inferitur (m), loco paulo anteriori & ab infer-tione nerui optici remotiori, quam tendo dilatatus obliqui minoris, qui pofteriori magis loco fcleroticae fe immittit, ita quidem vt pirs tendinis obliqui minoris anterior relpon-deat parti mediae tendinis obliqui maioris ( n ). Xrochka dičla primum & optime defcripta a fallopio , & poft illum a v es alio (JeJineata^ fed expra fitum mota in libr© .edito (A') Eandem fere iam dedimus tionem nimis ,nd anteriora trahe- defcriptionem in Cwim. Sk. Sc. rene, vti iam mOhuit mokg ag- ijott. T. III. Objbru. de tunicis & nivs eptfi. XVI. §. x6. mufculis oculorum,. §. XIII. fig* III. vvvrv ; ' ;< y . («j)Vid« evstach, (/) Veram infertionem obliqui f. 4. Comm. Boerh. T. IV. §. DXXX. maioris in potteriori oculi parte, ab n. 'u albi nj hi fi. ,mufc. Lc II. ,c. '«vstachi.o, & casser,10 hc. XXI11^ Tah. mufc.Xl.f. 22. «č.bene delineatam,reftiruic cow- vervs in Myot.,reform. T, XXV. (n) Vid. iconem huius miifcU' j.m. cum .plurimi alii ante illum li. 2". V. /, 4. & ip(e fallo.pi vs illam infer- Z 2 edito aviDO vidio, coni % ura e v stach i i 3 quae prius tamen fačla videtur, adhuc laceret, acASSER i o primum in (itu naturali ofii affixa exprefla (o), o biculus eft, qui coniVat ex tenui cartilagine, fere quadrangulari* per trans-verfum excauata, & fimicanalis aifimilj, quem vtrinque fu-ilinent Sc in orbiculum integrum perficiunt ligamenta, olfi .frontis adfixa ad fulcum prope femicanalem, p5er quem nervus frontalis exit (/?). Tendinem, quem m ipfo tranfitu multa cellulofa laxiori huie orbiculo amiečiit, trochlea e-greffum vndique comitatur vagina ceUuIofa, laxa, obie-quiofa, lubrica (q), quae orta ab orbiculo & vicino oiTe frontis cum illo ad globum oculi defcendit, vbi cum cellula fa bulbo circumpolita Sc cum reclis allata confunditur, & in omni boc itinere tendini plano vndique, laxius licet, adhaeret, vt tam orbiculus mobilis, quam vagina illa cel-lulofa tendinem motum omnino fequi debere videatur. Praeterea moline t.t-vs (r), kvlmvs (s) Sc albi-nvs (t) alium memorant mufculum gracillimum, comi-tem maioris, qui in eius vaginam celiuiofam euanefcere videatur, quem nunquam equidem vidi. ? .§. XI. De mitfculo obliquo inferiori. Mufcnlus obliquus inferior communi fere cum fupe~ riori fato ab iisdeni Au&oribus inuentus , & primum deli- : neatus (o) De his omnibus vide loca ad. 77. Evifi. anat. XVI. 37. citata, confirmatam ab albino Hi[i. - (p) Vi'i. prr.etcr %i]fnm Eufta- trtufc. L. II. c. 23. #iNssL:ovo. cliii Mt) RQAGNivil Xdu, VI. Ani- 245. III. halleko, Geminent, tnadu. 77.WI N s 1, o w. §. 2 46. hal* Boerb. loc. cit. 'i e nvM & a L B1 tc v M loc. cit, (r ) Dijf. anat. cap. 4. (?) Vaginam illam didam iam {s) Annot. ad Tab. anati ;iX# ©iim f AgR r cio & IUOLANO re- n* 'l; - ! fiiiuit mokgagn. Adu» VI. Ariffyt* (f) Hi fi» mufc. loc+ citf jpeatiis iuit. / Oritur loco a reliquis remoto ftatim pone rg^r--.ginern mlačnem leuiter eminentejk orbitae, qua' in facieni feras -patet, ab ikhmo: offis maxillaris, inter foramen d\i£^us laerynralis & laminam plicam in plurimis fubieclis fiflura ^diuifam, quae ductum infraorbitalem tegit, intcrpofito, Pj*i#cipium: huius jnufculi tendiueum & angnllum breui abit in mufculum Ia-tiorem, qui oblique extrorfum St retrorfum progrediendo inter ten^Upem depreitoris & orbitam decurrit, inde,magis ,ad ppiieriora vjergens ad externum oculi latus , inter ipfum ,bafbum & ventrem abdo^loris adfcendit, & inter hunc mu-ijoulum & attollentem (u) , fine tenui, tendineo, & lati« udulo , fibris. jioPLerioiibus longius adfcendentibus v fe immittit in oculi partem pollicam, e regione fere obliqui maioris, vt plurimis tamen fibris propius, quam ille, ad nervum opticum accedere videatur (at). Decurfum huius mufeu-li verum, nernpeprimmn inter-prbitam & deprimentem, & demum inter globum oculi & abdučlorem , folus inter veteres e / st ac h i vs bene propofuit, eum ves.alivs (j) illum vndique ofll atteniurn illos mufculos non fubire, r a l-lopivs (z) autem inter oculum & chordas vtriusque mufculi latitare doceret. Neqtie vllum inuenio, qui etro-res illos aut de(crjptkqie aut figura correxerit, aut vera docuerit, nili figikam. verh f yenii (aj huc referre velis, vbi in oculo exorbita cum mufculis euulio, obliqui inferioris verum decurfurti ddineare videtur. Nec cowpe-rvs (£) iconifmo veram fabricam exprelfit, nec boer- haavi- (m) Vid. alb, T. XI, ip, 20, (yj Exatn. obferu, FaUop.p.7%t* , , T , . . "n V . (z) Obferu. anat.p. 711. (x) Hanc mlercionem magi^po- ■ ^ /leriorem , quam obliqui maioris fa)' ^natm C. H, 5. XX\IL iain expreflitevstachivs, Tabt f* ** 39-f 5* (b) Myot. reform, 7, h a a v x v s (c) , nec ipfe wj n s l o w v s ( d) fatis luculenter venim huius mufculi iter deleribunt, quorum ille ia abdučlorc, hic in deprefiore ver tim tradidit, neuter tamen de vtroque monuit, et (i vtrumque illud non ignoraiie facile pateat. Morgagnivs (f) ergo c/Tc videtur, qui in primis iterurri difefte monuerit, mulculum illum primum inter depreiToris tendinem & orbitam , & progrediendo eundem inter oculum & ventrem' .abdučVoris duci v quod demum ab 111. h al le r o (/) a £ bi n o (|), covrcel-*les (/;), aliisque recfentiffimis, tam-defcriptione , quam iconibus egregie confirmatur. Ceterum monendum ad- huc e/lc duxi, mufculum hunc multa cellulofitate cum V~ troque mufculo inprimis depreiTore cohaerere. fif (c) hijlit. med, §• DXXX. not. I. (d) Tr, de la tete. §. 247. (g). Tal\ mufe. XI. fig. 19. 20, «48*. explie. (e) Tpijl. anat. XVI. §. 34. (h ) Vide iconenmifculorum ca- \ f) Črnim. Boerh.: T. XV. $. fuit- Tak 111 Ca- Capvt. IX. DE N E i V I c n r ‘v T I Mifiorta nentor um octiii. Galenv.s neruoš opti.cos ad originem perfe.cittus, illos? exoriri .doestnfu*) , vbi vterque ventriculus anteriof ad latera definit, iplumque ventriculorum velut thalamum propter illos neruos extitilfe, quam appellationem thalamt neruorum optico.ru m ab lildinuečlam Anatomici ad noftra vsque tempora ,feruarunt. Notios optkos Jecundum he* rophi-l vivi meatu, per quod fpiritus e£ cerebro ad Oculum vertiant, pertundi fcribit ( b). Praeter par pc^lprsum motorium , quod fecundam coniugationem :vocat, cuius partem quandam finguljs oculorum mufcujis transii)ifti lcri-pit (c), neruos rcliqiios oculi ignorauit. Yesalivs etfi vbique galen v m redarguere ve iit, in hiftoria tamen nervorum oculi parum profecit. Neruos opticos ad eiusdeni lateris oculos pertingere, nec inter fe decuilari, nonnullis obferuationibus demonftrauit (d)1 male autem eos,in exterius oculi latus inferi fcribit (e)» Communi cum gale-no errore tertium 110Orum par feptenifuis oculi mufculis inferuire credit (f), Par quartum* cuius, nec veram origi*» nem nec finem vidit, proponit; nomin^ radicis gracilioris paris / (a) De vfu part . L. X. c. III. (l>) De Hijip. & Plat. dee rei. t, VlL £ ' 4 de T)fn part, L. X, c. \t) Da loč. dfi. L. IV. 1{, .4 Ci 4. ii) 15 L. Vlf; Č, ij.4 ('/) h6c. dk L. IV. c. (d) JDe corp. tum. fabr* L,tVt 184 DESCRIPTIO ANATOM. OCVLI H V M A NI 1 r;' ■„ v " - % ▼6-V'' - ’K paris tertii; oriri autem credit a latere bafeos cerebri, & in progrelTu peffime in quatdor diuidit ramos, frontalem , in-fraorbitalem & natalem quinti, & aliurrr , qui ad mufculum temporalem abeat, infertionišin trochleatorem plane ignarus (g '). Sextum par nomine radicis gracilioris quinti fui paris recenfet, -cuius quiddm &Milliridam atigMem Sc foramen proprium bene obferuauit, craflo autem errore ramum quinti maffetericum & temporalem quendam ramum propaginis illius die credit (b). Colvmbvs (i) g ale-nvm fecutus tertium par ad omnes oculi mufcuiosducit. Fallopivs primum, cum evstaghii opus lateret ner-vaš'očiili in veftifn ordinem redegit, & illorum origines Sc fines bene definiuit ( k). Optime enim monuit, neruum fecundum, quod nobis tertium par , in cauitatem oculi de lapfum, ramum emittere, qui neruum opticum adfendens ad leuatorem palpebrae & attollentem abit. Reliquam au* fetn eius paftem ad obliquum inferiorem & deprimentem diicit. Quartum Sc fextum par primum in parium dignitatem conftitui f, vtriusque originem bene vidit, & illud o-dauum fibi didum in folum trochleatorem, hoc nomine quarti in indignatorium, totum ferme inferi, cum aliqua dubitatione docuit; Nec ciliares illius induffriam effugerunt, Evstachivs adhuc vlterius eft progrellus. Non folum originem decurfum Sc finem neruorum oculi, aeque ac f al-iopivs, optime tenuit, fed multa quoque addidit, f al* lopio praeteruifa. Originem optici ex thalamis (/), e-ius decurfumv& infertionem non in medium, fed interius latus oculi optime propofuit (w), foramen in hoc neruo reffi-tuit(f2). A fexto radicem ad intercoftalemdefcendere primus inuenit (o) , meč ciliares a nafali quinti ortos fe latere offendit (p) Loc> cit, c,6. f. i. (I) T. XVU f. 5.6, loc. cit, c. 8. fi I. (ni) T. XXXIX /. II. IV. (i) De re anat. L 8- A3- , (») f. XXXX. /. 1. 5. II. 12, (A) Obferu. aiiat. p. 733. 7*5- QJJium exam.r. zzj, 737. & AWin, (>')' / 2. ^ dit (/>}• Casserivs cum galeno quidem folum tertium noftrum par ad mufculos oculi pertinere credit, ciliares tamen, quos tačlorios appellat, a reliquis diflinclos, no-viffe videtur (<7). Edi autem fallopii animaduerfio-nem carcanvs (r) &vidivs(/) obfer uationibus fuis confirmauerint,multi tamen, fallopio meliora docente neglečto,veterem doctrinam galf.ni &vesalii in ple-risque iterarunt. Sic fabricivs ab aqvapenden- TE (0> P L AT ER V S (w), VESLINGlVS (^), CA SP AR BARTHOLiNvs (j ), & alii folum tertium par ad omnes o culi mufculos deducunt, cui riolanvs (z) & mar-chetti (a) fextum par ad abdučlorem milium addunt. Bavhinvs (fr) Sc spi g e l 1 v s (c) in tertio pari Fallopio bene adftipulati, in quarto illum deferentes peccant, quem nomine tertii paris ex frontali, nafali, infraorbitali Sc vero pathetico componunt, ramum que ad trochieatorem propaginem tantum huius nerui, quem fibi finxerunt, efTe doccnti fex-um par, fallopii quartum, eiusque veram in indignatorium infertionem, bavhinvs a fallopio quidem faulto omine recepit, alio autem ordine pro očla-vo pari recenfet. Primus ergo elt willisivs (d), qui poft fallopivm in enumerandis «Sc defcribendis neruis oculi veritatem iterum reftituit. Sic tertii ramos quatuor ad mufculos, quosiamdixit fallopivs* deducit, ramo tamen ad (p) T. XVIII. /. 1. 3.5. Jit, t. (y) Inftit. anat, I. III. c, VIII. expl. Albin. (z) Anthropol, L. IV. C« II. (^) Pentaiflh♦ I. V.c.XVI. (a) Anat. p. a 15. (r) Anatom. L. II. (^) The at, anat. L. c. 10', (j) De Anat. corp>hum. L> i, 21. 2j. c, 5. (c) De hum. corp, fahr. L. VH. (t) De oeulo P. I. c. XI. Ct 2$ (u) De corp. hum. {Iruci. T.\%% (d) Cerebri Anat. C XXI, & (x) Sj/ntagm, anat. C XV, XXII. A a ad leuatorem palpebrae praeteruifo, &in quarto pari cum eodem Fallopio confentir. Sextum totum in indignatorium definere docet. Cum evstachii opus nondum in lucern protračlum fuiifet, gloria ilii quoque debetur, quod a nullo monitus primus radicem a fexto ad ioterco/ialem inuene^ rit. Ordinem, quo neruos recenfet, omnes hoc tempore Anatomici adhuc feruant. Neruulia tertio pari emi® plexum rotundum efficere credit, vnde furculi ad oculum abeant , fed etiam furculos a ramo opthalmico quinti paris ad vueam venientes vidit. Icone origines neruorum optime exhibuit. Mirum ergo fere videri poteli, quomodo alii poft illum iterum in priores errores incidere potuerint. Sic THOMAS BARTHOLIMV S (e), DI EM ERBROECK (f), Dionis (g), obferuationes willisiinegligentes, quartum par cum infraorbitali & opthalmico ramo quinti confundere , & fabricam illam ex bavhini opinione proponere, tertium autem par foJum omnibus oculi mufculis praeter indignatorium ramos diilrihuere maluerunt. Bartho-iinvs tamen & dionis fextum par ad abducentcm con-feruarunt. Tavvry (h) breuiter quidem, fed fine errore, neruos oculi recenfet; vti b r i g g s i v s (/}, blancar-bvs (k) wiLLisivM omnino fequuntur. Veiheye-Ki vs (/), qui fecundum & quartum par nouk 5 parum accurate loquitur, dum praeter propagines quinti nonnullos tantum furculos a fexto accedere docet. V i e v s s e n i v s (m) non fotum Willifianam animaduerfionem confirmauit, fed etiam aliqua ex parte correxit. Tertii paris diftributionem melius w illi sio deferibit, quem orbitam ingreffum, Sc {t) Anaf, reform* de nentis. (h) Anat. ratfonn. p. 320. {g } JDmonjir. Anat* C» H.VIL (O Anat. CiH. Tr. IV. e. XIV* ramo iTIIfv šap• II, (f) Anat. eorp hunu L. III. r* (?) Qptbalmogr, C. V» ( k ) Anat. ref. p. 17 6, m {ni) Neurogr. vniu. L, UU C. 111» ramo ad vtrumque leuatorem emifTo, in duos diuidi ramos dicit,quorum interior minor ad adducentem, exterior cras-fior ad deprimentem & obliquum minorem abeat. Duplicem originem neruuiorum ciliarium a fecundo & quinto pari &plexulum inde formatum dixit. Vievssenii fere ver-basiMON pavlli (n) & de Ia charriere (o) retinent. Rv ysceiivs neruulos ciliares, quibus primum nomen illud impofuit, abfciffos, per choroidem decurrentes defcriplit& primus infitu delineauit (pj, Sc nonnullas ad reliquorum hilloridm obferuationes addidit ( q). Pod optimam defcriptionem willisii valsalva (r) non fine infigni errore neruos oculi propofuit. Tertium nempe par in quatuor diuifum ramulos, qui ad quatuor mufculos regios abeant, & neruulos ciliares ex eodem ortos, & cum rieruo optico ad bulbum progreffos delineat. In fchedis in dubitatione fe effe fignificat, num obliquus maior neruum habeat a motorio pari an a Pathetico (/)? Morgagni-vs (t) in aduerfariis in origines neruorum & decurfum in cranii adhuc cauitate inquifiuit, quas origines accuratiori examini denuo s a n t o r i n i (u) fubiecit. Petitvs (#) folum par fextum & neruulos ciliares eft perfecutus , vt tamen in hac defcriptione eam accurationem, qua in reliquis experimentis partium oculi fe commendat, vix inueniamus. Sextum nempe in itinere per duplicaturam durae matris ramulos ab intercoftali accipere & ab illo in orbitam ingreiTos furculos emitti fcribit, qui fe adiungant iibrillis ex ganglio ortis (n) Annot.adHorniiMicrocosm. (/) Morgagn. spift. XVI. §. f>. 176. 177* 42. (0) A nat. nouu. de la tete.p, 212. (/) Adu. Anat. VI, Animad. 20, (p) Epi/l. XIII. T. XVI. /. 1 u 2 7. ix> (u) Obferu. anat. C, III. §, 1 c, (q) Thef VII.n. r o. 17. (r) Uijf. anat, l. T,3.f.z, (x) MenuAcad, Sc. 1727.^,10«, A a 2 ortis, & cum illis nomine neruorum ciliarium oculum adc* ant. Fufius & diligentius winslowvs (y) neruos oculi defcri-bit, vt inprimisin terrio parum,quod addi poffit,relinquere videatur. Aboerhaavio (z) monitus infertionem nervi optici verfus nafum confirmauit. Fibrae a pathetico in itinere emiffae, atque furculi a nafali ad attollentem & leua-torem palpebrae omnium, qui fecuti funt, Anatomicorum induftriam omnino effugerunt. Winslowi defcriptio-nemsT. yves (4) , taylor (6), cassebohm (c), platnervs (i), & petit (e) omnino fequuntur, vt verba fere retineant. Surculos tamen fufpečlos a Pathetico & nafali modo dičlos petit vs omittit, p i, at ne rvs autem 8c taylor fibras fexti ciliaribus immiftas a petito feniori receperunt. Bonhomme (/') iconem quidem dedit neruorum oculi, quae tamen potius ad defcriptionem, quam ad naturam fačla fuiffe videtur, cum & originem neruorum ex bafi cerebri 8c illorum in mufculos infertionem repraefen-tet. Ipfa figura neruorum parum certe vdlis effe poteft, quos extra fitum naturalem pofitos > a partibus vicinis diuulfos, delineat , nec fine adiečtis erroribus. Gan-glion opthalmicum male tanquam corpufculum ouale, nec melius ramum ad addučlorem fuper attollentem, & neruu-los ciliares nimis craffos omnes fuper opticum incedentes exhibet. Ante illum eosdem neruos oculi icone propofuit le cat (g), quae figuram eonhomm ii parum cedit. O-mnia certe nimis ruditer expreffa, minusque accurate definita, & nonnulli rami tertii paris, vt ad leuatorem palpebrae, (y) Expof anat. T. III. Ir.des (f) Meth. Jec. p. 646. (d) Pro?r. de vulneribus fupcr> (z) Vid,tnjiitut. med.§,DXXV. ciliorum. p.i-jo.fqq. (e) Edit. Pal/yn. Anat. Chir. T» {a') 7r. des malad* des yeux. P. I. P. IV. C. II. (f) Cephalotem, Tab. 10. (£) Tr»des [ens. Tab, III• I. C. IV. (b) Nouv*Anat. de t ocii. C. XIV. & obliquum minorem omnino funt omiffi. Lievtavd(/0 in tertio pari Winslowum fecutusin pathetico & fexto pari non parum certe peccat. Quinti enim ramum nafalem foramen fuum ingreflum pro ramo pathetici, mufculum fupe-riorem obliquum perforante, habet, & reliquos ramos nafa-lis, quos 111 orbita emittit,a fcxto deducit. Ganglii opthal« mici nullam mentionem facit. Orbiculus ciliaris ex fola cellulofa conflatus fibi videtur plexus nerueus ex neruulis ciliaribus compotitus, vnde ramuli ad iridem,proceifus cilia-res, aliasque partes vicinas abeant. Recentiori libro mor-gagnivs (i) ad illa, quae olim tradiderat, multum adierit. Nerui optici vnionem & infertionem in latus interius o-culi, illius & reliquorum inprimis fexti & quarti origines accuratius examinauit, fines illorum nouis obferuationibus conftituit, & neruulos ciliares optime eft profecutus, quos ex folo fere tertio pari deducit. Optime autem, vti de reliquis Anatomiae partibus meritus eft 111. haller vs (k), qui iam ante cati vm & bon hommi vm neruos oculi in fitu& ganglion opthalmicum omnium primus delineauit,ac-curatifftma eorum defcriptione adiunčla, veras eorum origines & diuilionem obferuationibus confirmauit, & ganglii duplicem a tertio & nafali quinti, radicem neruulosque ciliares ad finem in iridem vsque egregie in lucem conftituit. Cei. denique meckelivs (i) in ramos quinti paris ad orbitam venientes diligentiflime inquirens, hiftoriam inprimis ganglii opthalmici & neruorum ciliarum plurimum obferuationibus fu is auxit, neruulosque inprimis ciliares in meliorem ordinem redegit. * * 5. u. DXVI. Prim. lin. Phyf. §. DXIV. DXV. Fnfc.anat. I. T. VI. (/) Dijf. de neruo quinti parit, Aa 3 (b) TJJ. anat.p. 431* 4$5* ( i) Epift. anat. XVI. Comment. Boerb. T* IV. §. §. II. Nemorum opticorum iter & infert io. Oriuntur hi nerui ex illis colliculis, in interiori & po~ fleriori parte ventriculi anterioris liue tricornis /itis, quos ab ipfo iam galeno thalamos horum neruorum vocare fo-lent, accedentibus nonnullis fibris ab ipfis natibus venientibus* A.b hoc ortu per cornu inferius ventriculi tricornis fte&untur extrorfum, & in ipfa bafi cerebri introrfum ad fe mutuo accedentes vergunt, vbi plurimas accipiunt fibras ex cruribus maioribus medullae oblongatae (m). Ex ipfa demum fubftantia medullari emergentes, planiufculi, antror-fum introrfum pergentes, dum vterque ad comparem alteri« us lateris accedit, multa fubltantia medullari inter fe cohaerent, vt tamen non mifceantur, fed dexter dextrum, fmi-fter finiltrum oculum adeat,- Galenvs (n) oli m iam per-fpexit, neruos illos ibi tantum cohaerere, non decuflari, qua in re plurimos tum ex veteribus tum ex recentioribus fibi habet confentientes *, & certe rem illam iatis confirmare videntur obferuationes, quibus conftitit, eiusdem lateris oculum laborafle, cuius lateris neruus tenuior aut vitiatus & retro & ante coniunčtionem inuentus fuerit; neque vifum jfimplicem turbatum fuiffe,cum nerui non iunffi animaduer-terentur (o). Coniunčlio illa neruorum, quae multam a-rachnoideam tanquam pontem inftratam fibi habet, formam fere litterae X mihi femper repraefentare vifa fuit, eadem figura,qualem evstachivs(/?),willisivs(^)&rvy-s c h i v s (V) icone propofuerunt, vt corpus illud ex vtroque neruo (m) Confentit III. hallervs Epift. XVI, §. 14. &hallervs. Pritn. /in» PhyJ. §. CCCLXXr. Comtn. 'Boerh.loc. cit+not. d. ( «) DevJupart.L X. f*l2. (p) Tab, XXXIX. f. 2. (0) Obferuationes,quae huc per- (q) Anat, cerebr. T. 1. tinent, collegerunt morgagni (r) EpiJi.T.XllL nemo hbi iundo conflatum alterutro nemo femper latius, Sc interdum aeque fere latum, quin latius ac duo nerui fimul fumti, efle, & prope ad figuram quadratam accedere videretur. Nunquam autem videre me memini figuram, qualis a vi e v s s e n i o exprimitur (>*), qua vterque neruus ad alterutrum non accedens, fed per fubllantiam mediam tan-quam per vinculum quoddam alterutri iunclus pingitur (t Intimam tamen fubhantiae medullaris mixtionem hic heri fere fuadent obferuationes, quae docent, alterutrius lateris neruo laefo, aut eiusdem thalamo vicere erofo, oculum non eiusdem , fed alterius oppo/iri lateris Jaborafle &c doluiffe, vifumque ibi turbatum fuiffe (u). Neruus opticus complanatus ab illa coniundione fub inftrata hbi arachnoidea an-trorfum & extrorfum oblique tendens fie ad foramen fuum properat, vt illi in itinere occurrat plica durae matris, in aciem procurrentis,quae olli arde annexa foramen illud fu-bit, & vndique conue/lit. In ipfo autem per illud foramen itinere diredionem aliquantum mutat,& antrorfum quidem & paululum deorfum, fed vna magis extrorfum progreditur, quod parte luperiori foraminis optici effrada facile apparet, ita vt cum parte nerui incranio contenti angulum conftituat. In illo tranfitu per craflitiem oflis neruus paulo contradior, durae matri foramen opticum inuellienti multa cellulofa ad-neditur, qua obnupta arteria opthalmica ad latus inferius nerui optici in orbitam prorepit. Ad oram autem internam foraminis optici dura mater in duas diuiditur laminas, quarum altera oflihus annexa in perioftium orbitae degenerat, altera vaginae in modum neruum arde compleditur , qua inuolutus neruus ille multo magis extenuatus (x') iterum a priori (t) Tab. V. Comtn. Boerhaav. T. IV. §. DXVL (t) Conf. mokgagn« epifi, not. e, XVI $. iS. (u) Etasmodi obferaationes m (-^) Conf. Je cat iraiti Morgagn. Epifi. XIII. §. 19, & Sent. T. VII. f.i.p. i$u priori vla defiečlitur, vt antrorfum & extrorfum quidem progrediendo,leuiori tamen verfus exteriora, quam in foramine fuo declinatione, in orbita iter fuum profequarur; qui praeterea, vti in foramine optico, verfus inferiora paulum defcendere pergit, vt locus iniertionis in bulbum oculi Temper multo fit inferior, ac primus illius in orbitam ingres-lus (y). Sic neruus opticus deorfum, antrorfum & extrorfum progreditur, latens primum fub mufculo attollen-te, fub quo feniim prorepit,vt illo tandem euadat exterior, ad trium fere linearum a bulbo diftantiam , arcu fačlo, verfus tempora conuexo, introrfum flexus feniim fub mufculo attollente iterum fe abfcondit, ilioque tedus femper de-fcendendo ad bulbum properat, cums parti interiori, Sc inter inferiorem & fuperiorem mediae inferitur. Infertio-nem hanc ad internum latus pertinere, contra vesalivm, qui in exteriori latere pofuerat (2), iam olim icone monuit jevstachivs (a) cuius libro nondum vifo plempi-vs (bj diferte eandem defendit, quam, a willisio (O impugnatam , & reliquis omnino fere neglegam, reftituit boerhaavivs (i), a quo winslowvs monitus eandem accepit (>),quam etiam omnes nollro tempore Anatomici retinuerunt. Verhe fe ni vs (f) Scpoft illum cas-sebohmivs (g) infertionem hanc praeterea ad inferiorem oculi plagam accedere fcripferunt, quod itafefe femper habere nondum fatis certe animaduertere licuit. Nulla mihi nota eft icon,quae flexionem & viam hanc nerui optici iufte repraefentet. Etfi enim figurae evstachii,vajlsalvae* albi- (j/) Idem iam monuitcampb- (c) De anima Irut. C. XV. f„ Rv s dijj. cit. Cap, I. §. 9./. 3. 122. (z) Libr. IV. cap. libr. VII. c. 14. lnl!- md' $• Dxx v* (a) Tab. XXXIX./. 2-j. & (0 Mem‘ Acad' '72>- Tab. XL. /. 1. 1. 3. (/) Altat. Tr. IV.ir. 14. (*) Libr. cit, s. ij. (^) Mcth. fcc.p. }i6. albini & winslowi (b) viam in orbita & inprimis Winslowiana flexionem illam exteriora verfus optime exhibeant , nemo tamen ad diuerfam aicečlionem in craffitie os-fis fatis attendilTe videtur. §. III. Fabrica nerui optici. Superius iam monui, duram matrem ad oram externam foraminis in duas (e geminare laminas, quarum altera in perioftiuin orbitae abit, altera autem vaginae in modum ner-uum complexa, cum illo ad bulbum oculi progreditur, quae iterum in duas facile diuidi poteft laminas, & fcleroticae demum anne&itur (/ ). Interiori huic laminae arde anne&itur ope multae cellulofae fubtilioris ipfa fubilanda nerui optici, qui in eo ab omnibus reliquis aliis neruis corporis humani differt, quod a pia matreinuolucrum naclum /it, quod o~ mnes eius funiculos medullares obuoluat, Scin vnum teretem neruum poniungat. In reliquis autem neruis, qui ia itinere in plures ramos diuiduntnr, pia mater lingulos funiculos inuoluit, quibus iunčlis dura aliqua cellulofa inuolu-crum generale praeflat. Sed etiam in neruo optico pia mater, quae externam nerui ftrperficiem aequabilem & teretem reddit, vndique intra fubftantiam nerui demittit propagines cellulofas, quae lingulos funiculos medullares vagina peculiari obuoluunt, & inter fe conneclunt. Funiculi enim illi in toto itinere nulla diuifione finduntur, aut fecedunt, fed eodem numero vquo ex cerebro proueniunt, ad retinam pertingunt, in toto itinere parallelo dučlu inter fe incedentes. Quae quum ita fint, non adeo mirum videbitur, neruum ex Uriis parallelis compofitum apparere, li medulla ftrin- (h) De illis vide §.fiper. & Mm. (i) Vid. cap, I. de fclerot. §. V. Ac. 1711, Bb ftringendo o-mnis exprefFa fuerit; quum cellulofa ftrnčhir«, quam pro membraneis canaliculis alii viderunt (&), vnice praeparationi debeatur. Dum enim fubftantiam medulla-lem exprimunt, & aerem in vacuas vaginulas immittunt, Jieri non poteft, quin tenuiffima illaflručhira multum patiatur, & vaginulae, flatu refolutae, disiečtae, in ccllulofum labitum fingantur (/ ). Vti aurem externam nerui fu per-ficiem plurima vndique vafcula pingunt, quae intra cranii eauitatem ab ipfis furculis car otidis (m), intra orbitam autem ab arteriae opthalmicae ramulis accedunt, ita in neruo prope oculum per transuerfum difciffo, apparet fornminu-Ium, vacuus nempe porus arteriae centralis , praeter poros illos minimos , a diffc&is vafis infinitis fecundum vaginulas cellulofas repentibus ( n). Pori autem vacui in medio nervo nullum reperitur veftigium fupra infertionem ipiius arteriae centralis , vbi neruus folidus plane apparet, vt inde facile diuerfae opiniones galeni , qui neruura foramine pertundi p. fler it, Scv esa l ii, qui foramen illud negat, con.~ eiliari poffe videantur (o}„ §. IV. Befcriptio nerui fecundi pari Neruus tertii paris, veteribus vt vesalio, fallo-wio aliisque fecundum par didus, oritur ex cruribus cerebri pone eminentias mammillares, vbi crafliffimae illae columnae compre/Iae, m quas vniuerfa cerebri medulla colligitur, retror- (k y e. g. mery; Mem, Ac adi enti. p. zj* *712'.- g o v/ p i k v s Anat. of hum. (n) VitL » a l le k. defer* arftn oculi, J). 38* 42. ^ (/) ConC MOilGAG n, ej)i]K Hiftoriam pori huius neru* KVIL 39- opciei vide in. morgagn. epift* {m) Quorum mentio nem iam XVII, §. 45. & Gomm. Boerb. Z.IV* feci in epjt, de vajts fubtUioribus' o~ DXVi, not. fer retrorfum coeuntes, rečfci fu perficie fibi applicantur, ante protuberantiam annularem, vnde nuliae tamen fibrae ad eos accedere mihi vifae funt (p). Singuli illi nemi originem trahunt fibris multis diffuiis, ex latere interno, quo duo illa crura fefe contingunt, prouenientibus, fatis profunde, vt fibrae, quo funt interiores, eo profundiori loco nafcantur, & nonnullae ad ipfam commifluram anterioreim pertingere videantur. Fibrae illae diffufae, in ipfa origine fibi proxime vicinae & fere contiguae (9), inter arteriam cerebri pofteriorem, alterutrum nempe caudicem vertebralis bifidae, & arteriam cerebelli fuperiorem, ex trunco arteriae vertebralis natam (r), in vtroque latere colliguntur in vnum neruum teretem, neruo fexti paris duplo maiorem , qui inde a fuo compari extrorfum fecedens fub alterutro caudice arteriae vertebralis anteriora verfus ad duplicaturam durae matris progreditur. Inter icones figura evstachji , willisii, ridleyi & rvy-schii optime veram originem horum neruorum exprimunt. Sic fub tunica arachonoidea progreffus offendit foramen in dura matre ad latus procefius clinoidei pofterioris (j), per quod loco editiori, ac reliqui orbitae nerui,ingreditur in-teruallum illud vtrique laminae durae matris a fe inuicem fecedenti interie&um, &compofitum partim ex finu cauer-nofo, fanguine pleno, partim ex vaginis cellulofis neruos ambientibus, feptulisque illos dillinguenribus, quo exceptus inter laminam fuperiorem durae matris & receptaculum an-trorfum progreditur & fimul parum defcendit, in toto hoc (p) Vi e vsseni vs inde fibras (r) Vid. rvysch. Epift. Tak ad hunc neruum deducit. Lihr. IH. XIII. III. halleri Fafc. VIL Artt (q) Quin vievssenivs origines inter fe coalefcere docet. (/) Vid. 111. h alle m icon bth. itinere c. 11. p. 167. cerebri T. I. explic. p. 11 hc. cit< Jeoi cranii lit-jf, itinere fepto pofterius craffiori, anterius extenuato diflin-čtus a neruo quarti paris, quem exterius, & opthalmico quinti paris , quem inferius & exterius fibi habet appofitum, quum fextus cum receptaculo multo fit inferior & in alio plane ftrato (t). Dum autem progrediendo defcendere pergit, cum ramo frontali quinti paris & pari quarto fe de-cu/Tat (u), quibus inferior & in progreffu omnino tečlus, vagina cellulofa ab vtroque feclufus ad orbitam properat, quam perforata dura matre, inter tendinem communem trium mufculorum rečtorum oculi, & ramum nafalem opthal-mici quinti paris fubit, quibuscum ope multae ceUuloine in vnum fafcicufum vnitus, per interuallum inter vtrumque caput mufculi abducentis interceptum, cauum conicum a mufculis oculi formatum fubit, ita , vt neruus tertii paris iit interior, fexti inferior, & ramusnafalis quinti exterior. Antequam autem orbitam intrauerit, in ipfo interuallo cellulo-fo durae matris in duos iam diuiditur ramos, alterum fupe-riorem minorem, alterum inferiorem maiorem, qui primum fibi proxime vicini & inter fe cohaerentes, quam primum neruus interuallum mukuli abducentis fuperauerit, a fe di-fcedunt, quorum minor Sc fuperior fuper nafalem ramum quinti & neruum opticum ad mufcuJum attollentem & Ieua-torem palpebrae adfcendit, inferior autem isque maior, trunco e diredo continuatus infra neruum opticum iter profe-«|uitur (x). Minor ergo ramus neruo optico primum exterius adia-cens Inter originem mufculi attollentis & neruum nafalem adfcendit, & primum mufculo illi aliquot praebet ramulos, qui in faciem eius inferiorem , in parte pofteriori, fi mufcu- ium (f) Situm neraoram m recepta- (x) Eandem diuiflonem habent culo optime expreifit berreti- evstachjvs T. XVIII. f. 1. j. NI T. XXL f. 2. 3. R IDLEV', T. YIEVSSENS p. l6j. HA LLER II. hal ler. 7ub. cit. icon. baf. cran, explic,n. 34» .(u) Vid.EVSTACHII T.XVlll.f.I' Ium in duas partes aequales diuidas,fefe demergunt; reliqua pars huius rami fuperioris longe ad latus internum huius mufculi, cui multa cellulofa anne&itur, procurrit, Sc demum in leuatorem palpebrae definit (7). Nunquam autem me videre memini, mufculum attollentem ramulo hoc leuatoris palpebrae perforatum , aut huius ramum ab ipfo trunco ortum fuifle (z). Alter maior & inferior ramus, tečtus neruo optico, incumbens mufculo deprimenti rečta progreditur, & poft e-menfum aliquot linearum interuallum fubito in tres diuidi-tur ramos, quorum alter interiorad mufculum adducentem, medius ad deprimentem, & exterior ad obliquum minorem procedit (a ). Interdum bifariam finditur, Sc, ramo ad adducentem edito, truncus integer per lineae & vitra fpatium progreifus, in duos demum abit ramos {b~), quos modo diximus, fi nempe ramus obliqui minoris ramo deprimentis in origine arčtius annedatur. Quaecunque autem adfit di-vifio , ramus internus a trunco itatim oblique introrfum fe-cedit, infra neruum opticjim, & in mufcuium adducentem fe immittit. Ramus medius neruo optico fubiedus, in trunci fere direčlione pergit, & itidem in mufculum deprimentem multis fibris diftribuitur, proxime priori paulo tenuior, vt ipfe mufculus deprimens adducenti craflitie cedit. Tertius denique ramus, qui fere femper edit radicem ad ganglion opthalmicum, inter mufculum abducentem & deprimentem longilEme procurrit, & bulbo oculi tectus mediae (y) Vtrumque pingit ev st a- lo¥. §. 21. & pingit III, h a llE-CBivs T. XVlir/. 1. 3. 4. rvs. loc. cit.. (z) Hanc lentendam profert winslo w Tr. det nerfs §.20. (b) Talis pingit ev sta ch rvs„ B bis ter compend. anat. p. 162* f 1.3. 4. & habet vievssens, p. (a) Hanc fabricam habet wi ns- B b 5 diae parti obliqui minoris, loco tamen fini quam initio propiori, ad anguium fere redum inferitur. §. V. Iter nerui quarti paris* Neruus quarti paris aliis Patheticus , ve salii gracilior radix nerui tertii paris, in parium dignitatem adfertus a fallopio(c) cui očtauum par dicitur ,&colvmbo (i) nomine noni paris ,neglečl:us & confufus cum primo ramo quinti a reliquis (e), reftitutus a willisio Qf), gracilli-mus, oritur a linea transuerfali, quae pedunculos a cerebello ad nates & teftes vnit (g), radice aut fimplici aut duplici (/j) , poft breue tamen emenfum fpatium in vnum con-iun&a. Non raro tamen contingit, vt neruus in itinere in duos findatur funiculos, qui breui iterum in vnum truncum coeunt, quod ipfe interdum vidi (/). Ab illa origine ex~ trorfum circa crura cerebri flexus ad bafin cranii defcendit, & antrorfum ad foramen in dura matre ad latus exterius nervi tertii paris decurrit. Inde inter laminam durae matris fuperiorem & finum petrofum iuperiorem introrfum vergit, & ad tertium par propius accedit, quo exterior fuper recepta cu- (c) Ohfcru. A nat. p. 738. ('d) De re anat. L, VIII. c. III« \ (e) Confer. §. 1. (/) Anat. cerebri c. 2 r. (£) Veram originem huius nervi primum defcribit fallopivs loc. cit. & EVSTACH1V s ^OjJtum Ex-am. p. 2 o s • edic, boehh. quorum hic verba icone illuftrauit. T. XVII. f. 2. Eandem pingit beru etin 1 T. XXI. /. 1« accuratius definiunt WILIISI VS T. 3. VIEVSSENS T. 9. & io» sANTORiNi Obferti. Anat. Cilp. III. §. 15-. MORGAGNI epift, XVI. §.43. 44. & III. HALL E-r v s Comm. Boerh. §. DXVI. not. o. Vrini* lin, Phy C. §. 371. (^) V7tramque fabricam in eodem homine libi obferuatam delineat 111. hallervs anat. cerebri T. 3. santorini triplici furculo hunc neruum ortum vidir, loc. cit. (i) Similem habet obfevuntio-nem r v ys c hi vs Tbe/Vllt?* 10, HALLEll loc. Cit. ptnculum antrorfum fertur (k}* vagina cellnlofa peculiari aneruo tertii paris, fepto autem fatis craflb a receptaculo Teiunčius (/). lriipfo illo tranfitu orbitae nunc proximus paulum defcendit, & ad neruum frontalem a latere interno arčlidime fe applicat, cum quo Ieuiter adfceiidens fu-pra funiculum, quem tertium, fextum par, & natalis quinti conftituunt, perforata dura matre orbitam ingreditur. Ab ipfo ingrelTu ad latus internum rami frontalis quinti oblique introrlum & antrorfum fuper vtrumque leuatorem delatus fenfim ramum frontalem comitem delerit, & ad mufculum trochleatorem properat, cuius mediae fere carni multis ramis inferitur. Omnes meae denique obferuationes in eo confentiunt, neruum hunc ab e v s t a c h i o (m), fallo- fio («), WI L L ISIO (o), VIEVSSENIO (/?), MOR- gagnio () Artat. L* VIf. c. 2. L. III. c. X. /. iv ad lit* G. & fig,< (/) Theatr. anat. L. 3,c. 20, fap. XI. ad Uti h (A) Hi fi, anat« corp. hum„ h. IV* ( e ) Pentaifth, L; V. SecL l. Ci i f# c. 17. (f) Qbjeru, Anati 7 3 3'.- (I) Cerebri Anat. t. 2 /# ( g) De Anat. eorp. himu L IJLr. j. (m) Ncurogr. L. III, c. ///. p> 170. longius a vero difceffit, quod pluribus & nafalis rami & tertii paris furculis plexulum formari fcribat, & ex ilio, praeter furculos ad membranas oculi, binos quoque ramulos ad mufculos adducentem & deprimentem deducat. Scha-chero ergo debetur gloria, quod primus veram fabricam & originem huius ganglii defcripferit Cn). Tertium enim neruorum par ramulum quendam de fe fpargere docet, qui cum ramufculo quintae coniugationis commixtus ganglion effbrmat, ex quo plurima prodeuntia filamenta, ac neruuni opticum circumligantia per fcleroticam atque interiora di-flribuuntur. PoR illum palfynivs(o), petit vs (p)9 winslowvs (q), illud conferuarunt, 111. autem halle-rvs (O primus iconem illius dedit in fitu naturali, qui cum Cei. MECKELio (/) defcriptionem illius multis ob-feruationibus ornauit. Icones, quas dederunt le cat (t) & bonhomme(w), rudiores funt minusque accuratae. Ganglion ergo illud omnium fere in corpore humano minimum, rubellum, fere quadratum (at), longius tamen quam latius, vtroque latere compreflTum, ab interna parte, qua neruum opticum fpe&at, planiufculum, ab externa convexum, adfidet externo lateri nerui optici aliquot lineas ab eius ingreffu, cui neruo multa cellulofa iungitur, & pinguedine multa fluidiori inuolutum, fub communi origine mufculi attollentis & capitis minoris mufculi abducentis, il-lique fubiečto adipe ita latet, vt, nili mufculo abducente pro- (n) DijJ. dt cataraSta. Upf. 17.01. (r) Icon. laf. cvanii. vid, quQ«= §, p. que Comm. Boerh. loc. citt lit♦ p* (-0) Attat t Chirurgp Tom. I. P» ' S^ Dijf.cit. 47. IV« c. il. p. 4Q 7.409. edit,, Petit* (t) Tr* des Seni, T. III, A j {«) Cephahtomie T.X. (p) M*in. ea . iji-j,p, 10. (at) Parum accurate lenticulare (q) Tr. des nerfs. §. zz. 23. de illud ganglion appellant palfyn* latete. §. 301.. 305. B O N H O M M £, WJNSiOW. prope ortum difcido, rite obferuari non poffit. Duplici fere femper gaudet radice, alia longiori &.-graciliori, alia breuiori & latior;. Breuior ne lineam quidem longa, fed latiufcula, plana, robuftior oritur a ramo tertii paris,ad •mufculum obliquum inferiorem miflo,quam originem equidem femper conflantem inueni (j), aut, ii ramus ille cum ramo deprimentis longius cohaereat, a trunco , quem duo rami illi conftituunt, quae fabrica 111. hallero (z) occurrit. Quod ii enim a ramo obliqui inferioris oritur, proxime tamen femper adiidet diuifioni, vbi ramus ille a trunco communi fecedit. A prima ftatim origine direčle iurfum fertur, vt longe lateri inferiori gangiii fe immittat. Simplex iemper eit, nec vnquam contigit videre plures fibrillas a ramo ilio tertii paris ortas ,vtiviEvssENivs affirmat (a), quem hac in re omnes recentiores omnino deferunt. Altera radix longior, multo tenuior, fere femper ilm-plex, prouenit a ramo nafaii nerui opthalmici quinti, nata iam extra orbitam, vt ab origine fex vitra lineas procurrat, priusquam ganglio inferatur ( b). A prima origine diftin-&a, cum trunculo, cui ope cellulofitatis inferius arčle adhaeret, orbitam Intrat, & fafciculo nerueo faepe di£k> iun-čla, inter trunculum & neruum fexti paris per interuallum mufculi abducentis cauum conicum mukulofum ingreditur, quam ingreffa neruum fexti paris tranfit, & a trunculo, qui introrfum fuper neruum opticum introrfum fertur, fece- (a) Loc. cit.p. 167. (b) Evstachivs iam &fal» lopivs furculos a ramo nafali ad oculi membranas abeuntes viderunt» Dici autem non poteft, vtrum radicem gangiii longiorem, an cii/ares ipfos ex nafali venientes viderint. (y) Eandem originem habent winslo'w.dernerfs. §. %2. pl a t-.Ner dijf. de vulneribus Juperciliorum p. 171. meckel. /. C. §. 48. HALLERV S. loc. dt, (z) Comm. BeerK l cit. Iit. n. Icon. baf. cran. not. 39. Prim. litu phvj; §. DXV, fecedens, ganglii lateri pofteriori fuperius fe immittit (c). Haec quidem frequentiffima eft fabrica. Semel tamen duos furculos a nafaii ortos & ganglio infertos me videre vifus fum. Interdum vtraque radix & breuior & longior ex tertii paris neruo prouenit, quod rarius quidem contingit^ua-lem tamen fabricam ab Ili. hallero (d) in lečtionibus anatomicis publice demonflratam videre me memini, quae etiam MORGAGNIO (e) &Cel. meckelio (/) occurrit Optime hoc ganglion in confpečtum venit, fi di-fciflo capite minori mulculi adducentis, & pinguedine fub-iečla caute diuifa, fafciculus ille nerueus quaeratur, eoius du-ftum fequendo facillime illud in fitu naturali inuefbgare licet. Neque vnquam quaerenti ganglion illud mihi defuit, quod GVNZio (g) interdum contigifle videtur. Quid libi velit lobe', non intelligo, qui a neruo tertii paris vna cum ramulo quarti paris in fundo orbitae plerumque duo vel tria ganglia parua , lenticularia, formari feribit (b). Nunquam fimile quid occurrit. §. VI1T. Neruuli cilistres ex ganglio illo orti. / Ex illius ganglii latere anteriori oriuntur neruuli cilia*-tes, femper multo plures, ac aliis vifum fuit, alii craiTio-res, alii tenuiores , ordine conflanti, quem in omnibus, quotquot diffecui, cadaueribus, obferuare contigit, omnibus licet aliis praeteruifum (i). Omnes nempe neruuli ciliares, qui {c) Conf. winslow. , hal- (g) Lihr. de humorihus purgan- X E U , MECKEL, loC. dt. dit. />♦ 2 2 3. (d) Vid. praeterea Prim, lin. DijJ* cit. §, 3j. PhyJ. §. DXV. (i) P e t r t v s quidem iam ner- (e) Epift. XVI. §, 59. vos in fafciculos circa neruum o- (f) Loc. cit. §. 48. pticum colligi docet, quae fi adfit fabrica, fafciculus tunc inferior, ex paucioribus, & tenuioribus fibrillis plerumque conflat. O-mnes fafciculi huius fuperioris furculi primum inter fe paralleli , & cellulofa in taeniam iunčti, ad partem pofterio-rem bulbi oculi delati fenfim a fe inuicem fecedunt, Sc fcle-roticam alii neruo optico propiores, alii verfus mediam partem, diuerfis locis perforant, Sc in toto itinere aut omnes aut plurimi cum arteriola ciliari fuperiori, vinculo cellulo-fo,arčttffime ita conne&untur, vt difficillime ab illis fepara-ri, &'minus cautum facile fallere poflint, & impediant, quo minus vera illorum diftributio Sc egregius ille ordo rite con-fpici queat. Fafciculus inferior, maior, ex pluribus femper compo* (itus furculis , primum fuperiori proxime vicinus , prope oculum ad lineae fere fpatium a fuperiori disiunčlus, vbi neruus opticus nudus apparer, decurrit ad latus nerui optici exterius St inferius, inter illum rieruum Sc mufculum abducentem, ortus ex ganglio inter fafciculum fuperiorem, Sc inferrionem radicis breuioris, Sex fere femper furculi con* fpicui ad illum componendum faciunt, cellulofa tela inter fe iunčti, quorum plurimineruo optico paralleli, decurrunt, etfi illi non omnes adeo arčte adhaereant,quorum autem nonnulli, vt in fuperiori contingit, iterum in duas tresue fibril-las fecedunt, quae iunčlae vnum tantum furculum fiinpli* cem mentiuntur (m). Surculus quidem fuperior, lateri exteriori nerui optici artte adhaerens fimplex plerumque ad oculum fertur, nonnulli autem funt ex fequentibus, fine vIIq tamen conflanti ordine, qui in duas tresue iterum abeunt fibrillas, tenuifli-mas, vti de fuperiori fafciculo dičlum e(l. Vnus femper tafciculi huius inferioris furculus, quem modo fecundum, modo tertium efie comperi, diuerib plane a reliquis decurfu, ab ipfa ftatim origine iafciculum deierit, & a reliquorum via feceditj qui neruo optico adhaerentes ad fcleroticam properant. Ille autem furculus femper extrorfum verius mufculum abducentem decurrit, & longiffimo tračtu per pinquedinem aberrans ad oculi demum partem poflcriorem peruenit, & fcleroticam verius mediam bulbi partem fub mufculo abducente perforat («). Decurfum huius ramuli icone exhibere vifam eft,cum conflans in omnibus oculis ob-feruatus mihi fuerit. Superiores quidem fafciculi huius inferioris furculi ad latus externum nerui optici, cui arčle adhaerent y procurrunt, neruo illi & inter fe paralleli, inferiores autem fenfim infra illum introrfum tendentes fe demergunt, eoque plane tečli ad bulbum oculi porro pergunt, dučlu tamen fatis inter fe parallelo. Qui autem infimo demum loco oritur, & infertioni radicis breuioris proximus (o)t ab ipfa ftatim origine infra neruum opticum, cui arčli/Iime vbique adhaeret, fefubducit, &vafculis ciliaribus implicitus, (m) Ad fafciculum hunc inferio- trorfum aberrantes , & longiffimo rem tres reliqui neruuli ciliaresme- tra&u ad fcleroticam peruenienres ckelii pertinere videntur. vidit. §, 51. (») Meckelivs quoque te- (0) Eft neruulusciliarisinterior nuiores furculos in pinguedine ex- fuperior m e c k e l i u tus, Tab neruo oprico introrfum migrat, ad latus autem internum ncrui optici iterum in confpečhim venit, v bi in latere eius fuperiori & interiori plerumque cum nernulo cilia-ri ex ramo nafali oriundo conjungitur, inter doni tamen ille neruulus foJus,nec vili iunčtus, a latere interno nerui optici ad icieroticam properat, &tunc illius vicem fupplet furcu-lus quidam, quem ex ordine tertium efie vidi, fafciculi inferioris , qui in exteriori nerui optici latere infra fafdculum (upe-riorem tranlit,& neruulo ciliari ex nafali oriundo iungitur* Praeter neruulos enim ex ganglio opthalmieo oriundos fcleroticam adeunt, vnus & interdum duo furculi, nati ex ramo nafali rami opthalmici, vbi ille oblique fuper nervum o-pticum interiora verfus tranlit, qui in omni itinere ardiflimo nexu adhaerent in dorfo nerui optici, rečVa antrorfum delati, quorum alter, iiduoadfint, isque interior cum ciliari infimo neruo ganglii in latere interno, aut exterior cum furcu-lo oblique adfcendente fafciculi inferioris in latere fuperiori nerui optici coniungitur,alter autem indiuifus ad oculum procurrit. Si vnus modo adfit, in dorfo nerui optici ple-rumque cum fafciculi inferioris furculo infimo ad latus interius nerui adfcendente anallomofi fačla coniungitur (/?). P e-titvs(<7) furculosquosdam a fexto pari neruulis ciliari- fous (p) Praeter evsta cti ivm, cam percurrant, quae quidem ver-qui T, XVIII. f. i. ciliarem ex ba vix radici longiori conueniunt. ramo nafali ortum ita exhibet, vt Sed etiam vievssenivm eun-neruulo modo dido melius, quam dem vidifTe crediderim , vbi p, 171* radici longiori refpondere videa- dicit, nafalem dare primo lurcatur, FALionvM certe furculos lum, qui fupergrefTus tieruum 0-illos nafalis vidifTe fere mihi per- pticum, e regione canthi maioris fiiadeo, qui docet, p. 734. ana* oculi fcleroticamiiibeat,poftquem fali, cum per transuerfum inter neruulum illum,interdum duplicem, mufculos declinat, aliquot tenuis- aliis negledum reftituit Cei. me« fima filamenta diiFeminari per pin- ckelivs 49. 51« guedinem , quorum quaedam iux> ca neruum opticum ad oculi tuni- (q) Msnu Ac ad. Sc, 1717. Dd bus fe adiungere credit, quos autem nulla recentiorum in-duftria confirmauit, neque vnquam fimile quid vidi. Gan-glion autem diferte tantum ex ramo tertii & quinti paris componit. Omnes illi neruuli ciliares, (fi vnicam anaftomofin inter nafalem, & furculum fafeiculi inferioris excipias), indi« viii, nulla diuilione in ramulos fiffi, vnice fecedentes, qui cellulofa fabrica antea iunčfi fuerant', (inguli, diftinčii, ad bulbi partem pofteriorem pertingunt, & tot certe neruuli,neque plures, neque pauciores, fcleroticam perforant, quot ex ganglio opthalmico proueniuntv Nuliibi autem plexum inter fe faciunt, aut anaftomofi inter fe iunguntur (r), quod euidentius adhuc apparet, fi ex oculi interioribus retrorfum verfus originem illos profequi velimus. Easdem enim fibril-las nerueas, alias maiores, alias tenuiffimas fmgulas & indi-vifas ad originem ex ganglio vsque perducere poterimus, quas ex fclerotica exire animaduertemus. Quae quum italint, non facile cuidam mirum videbitur, neruulos cibares ex ganglio oriundos plures feniper mihi vifos fuiife, ac alii animadverterunt. Dum enim obferuationes meas inter fe conferam, quatuordecim circiter ex ganglio oriri comperi, in duos fa-fciculos ita diftributos, vt fex ad fafciculum fuperiorem, & reliqui ad inferiorem pertineant, quorum tenuiores nonnulli in vnam fibrillam maiorem iungi, fuperius monui, vt pauciores, ac reuera funt, adeife videantur. Ipfa autem naturae inconflantia, quae in eiusmodi fubtilioribus nullibi certis legibus fe adftringit, fatis vetat, quo minus certi quid circa conflantem illorum numerum determinari poffit. Non adeo multum abludunt, quae de numero illorum habet me-cicelivs, qui, licet quatuor furculos ex ganglio natos frequentius reperiri dixerit, lingulos tamen in duas tresue fibras fecedereante infertionem in fcleroticam docuit, vt decem ad duodecim bulbi partem pofleriorem fubire videantur (s). Ner- (r) Neruulos ciliares plexum in- p. 170. & Cel. m e c k e l i v s. $■ 49' ter fe formare docet vievssens (r) Rvyschivs, fex ieptemque ple- Neruuli hi ciliares circa ingrefTum nerui optici tela cel-lulofa fortiori irretiti, & arteriolis ciiiarihus impliciti fclero-ticam fubeunt, alii haud ita procul ab nerui optici infertione, alii autem ad bulbi medium propiores, quod inreruallum inter horum & nerui optici iniertionem transuerfum digitum faepe aequare memini (£)» nec illam direčle perforant, fed oblique inter laminam accefloriam, piae matris nerui optici propaginem, & veram fcleroticam proprie lic diclam ad longitudinem aliquot linearum decurrentes prope mediam fere bulbi partem in interna eius fuperficie apparent {u), quo in tranfitu frequenti/fime comites fibi habent furculos tum ar-teriofos tum venofos. Sic inter fcleroticam & choroidem iridem verfus decurrunt in taeniolas latiores expanfi (at), duabus interdum fibrillis in vnum filum iunčtis, & excepti fulcis fele roticae faciei internae infculptis (j), itinere parallelo rečtilTimo, plerumque indiuili & non ramofi, vsque dum ad orbiculum ciliarem pertingant. Interdum tamen contingit, vt nonnulli neruuli vicini & parallelo dučlu antrorfum delati fibrillis oblique transuerfis inter fe iungantur. Nullos autem hoc in decurfu ramulos ad choroidem emitti, in illam-quedefmere, certiflimus repetito accuratiori examine poft kvyschivm (z) affirmare aufim. Neruuli hi ciliares in externa plerumque vidit Thcf. Anat. II. (x) Neruulos ciliares in choroi- Ajf, i. n. 7. monuit tamen alibi,in dis exterioris facie decurrentes, aliis efle numeronores,in aliis pau- multi pro ligamentis habuerunt vti ciores. n. 16. Eosdem delineat, movlins. Vid, Aff. erud. 1684. Epifi. XIII./. II. petitvs tres, M. Dec. (m a nfre d i apud man-quatuor, ad nouem numerat, p. 11. get. Biblioth. anat. p. 1) (f) Petitvs & meckeli vs bl\ncard,Anat. ref.cajP.XILp.3 06. neruulos ciliares in varia a nerui o- (y) Sulcos illos neruulis refpon-ptici infertione diftantia feleroti- dentes in oculo bubulo iam anim-cam fubire docent M. A. Sc. 1727. aduerterunt blancard /. c. & p. 10. dijT. cit §. 52. mOrgagni. Epift.XVl, §.$$. (u) Obliquum hunc decurfum (z) Thef Anat. 1. A(f. II,». vterque modo dictus obfemauic. U, VII. not. 3. Afleclae autem Theo- D d % riae terna choroidis facie decurrentes quatuordecim circiter in« veniantur, quem tamen numerum interdum paululum excedunt, interdum paululum infra illum fubfiftunt, alii latiufcuhV taeniolas albas repraelentantes, quorum fere quatuor ad fex reperio, alii tenuiffimi, &vifamfere effugientes^ alii fibi proxime vicini, alii fatis magno interuallo inter fe disiun&i, V-bi ad orbiculum ciliarem perueniunt, in duos diuidunturramulos maiores bifurcata diuifione, qui cellulofa tela orbiculi cillaris tečti circa originem iridis ludunt, & fenfim in ramulos minores abeunt, ad iridem delati, vbi vafculis minimis interpofiti, ferpentino ftexu ad a imulum minorem excurrunt , & in iride magnam partem fibrarum radiatarum albarum, quaevafiseius interpofitae funt, efficiunt* Manfredi (a) & poit eum st.yves (b) fmgulos neruulos ciliares in duos fic findi ramos perhibent, vt alter ad iridem , alter ad procelfus ciliares abeat, & 111. h- e i s t e r v s (c) plurimas fibrillas iliis impertiri docet r qua in re omnes fere, quibus proceiTus ciliares mufculoii videntur, fibi habet confentientes» Sed poft faepius repetitam huius fabricae indagationem fere crediderim, omnes, in quos diuiduntur horum neruulorum furculos,orbiculum ciliarem,liiile auferatur, iequenteSjVnice in iridem delinere, nec vnicani forte fibril-lam ad procelfus ciliares pertinere, quos ex meris vafculis es~ fe conflatos, nec mufculoli quid habere, omnes meae ob(erva tiones fatis mihi perfuadent ( d).. riae Mariottianae multas fibrillas (a) Vid. mange t. BibliotB'* ia choroide m abire docent, e. g. amt. p. 185?. te. I, le c at.. Tr, d&sSens.p. 1 54.T a y- py m morbis oculu « iOR..Tr. anat. oc,.p. fz, nec aliter . _ , .. jintire videtur III. g vnz-i v s 7»fc OO M- &dormd.- §. 2 8v . dr hmwibm yurgandu- Htpp.-mr* (d) Vid. fuperius «adlgu ?»» 3r'-2r4f)' $> IV. Ca- DE ARTERIIS O C V I 1, i l Defcriptio arteriae optbahmcae e ms que ramorum, Inter omnes oculi partes nulla fere eft, cuius hiftoriam ita excultam perfe&amque habemus, quam arteriarum oculi, quarum defcriptionem pleniflimam, plurimisque obferua-tionibus nixam 111, de haller a recentiilimis temporibus dedit (a), vbi omnia ita iam occupauit, vt vix, quid addi poffit, fupereffe videatur. Taediofum fane foret, ob-feruationes illius ex libro in librum transferre, neque tamen hanc partem nimia breuitate tranare licet, ne opus hoc, quod fufcepimus,mancum & hiulcum foret. Eam ergo hic defcriptionem arteriarum oculi addam, qualem obferuationes meae mihi fuggerunt, quae cum defcriptione 111. uallf,-ri facile comparari potefl, vt, quantum vtraque inter fe conueniat, inde appareat. Ramos opthalmicae maiores faepius& vlterius perfecuturo ipfa fata mea obftiterunt, quae eam cadauerum copiam mihi non fecerunt, quae ad illorum hiftoriam repetitis vicibus indagandam requirebatur. De-curfum autem vltimorum in choroide & iride propaginum miram que fabricam, quam ibi componunt, fuperies , cum de choroide agerem (b)% ita iam propofui>• vt fine taedio (a) Tn hiliom nempe siterlarum (h) Caj?*Ld$ choroide ScH, L eculi fa/dcido VlLicomamtJiv&zita, IL IIL Dd J repeti non poffe videantur. Breuiter ergo illa tantum attingam , quae ad confirmanda aut illuftranda fuperius di&a facere pofle crediderim. Arteria opthalmica oritur ex arteria carotide, qua fe-de ex receptaculo verfus pofleriora & interiora fe conflečlit, vnde iiatim fub neruo optico lateri exteriori propior per craflitiem offis incedit, intra vaginam neruo a dura matre datam, in omni hoc itinere multa cellulofa irretita ( c). Nunquam autem ego quidem vidi* arteriam hanc per fulcum in parte fuperiori foraminis optici exfcuJptum ad orbitam pe-netrafle. Hoc in tranfitu nonnullos praebet furculos durae matri & ipfi fubftantiae nerui optici, cum vafculis a carotide datis, in fuperficie nerui anailomoii iun&os. Orbitam in-grella in duobus fubiečlis primum ftatim emifit arteriam centralem, & reliqua demum vafa, ea ferie, quam in duobus oculis accuratius adnotatam hic exhibebo. In primo ergo exemplo ipfa centralis omnium primum nata praebuit arteriam ciliarem inferiorem, porro centralem , tunc ex trunco nata fuit arteria ad latus exterius nervi optici, quae fuper arteriam centralem transuerfim incedens, defcendit, in duos flatim ramos diuifa, quorum alter abiit in ciliarem exteriorem maiufculam, očto fere ramulis bulbo infertam, alter ramos mufculo depreifori & abducenti milit, inter vtrumque mufculum anteriora verfus pro-grelfus. Deinde opthalmica dedit lacrymalem, quae edito ramulo neruo frontali ad glandulam fuam delata in eius vicinia cum ramo perforante arteriae temporalis profundae iunčta fuit. Inde opthalmica in cauo mufculofo fuper neruum opticum introrfum procedens,edidit arteriam ciliarem interiorem fuperiorem,deinde ex ordine mufcularem inferiorem, inprimis ad mufculi deprefforem & adducentem delatam, fu- pra- (c) Conf. berretini Tab, leRiieon, baf craniifafciculo icont anat. XXI. VI. ad lit, k. hal- «nat. I. infert, ad lit. f. praorbitalem, ramulos ad obliquum fuperiorem & duram matrem, ethmoideam pofferiorem retrorfum flexam, eth-moideam anteriorem, & tarfeam. In altero oculo. Opthalmica, quam primum fub nervo in orbitam venit, edidit mufcularem inferiorem , trunco dimidio fere aequalem , vnde natae fuerunt, primum centralis, poftillam tiliaris inferior interior, rami ad mu* fculum adducentem, & deprimentem & denique ad mufcu-lum obliquum inferiorem. Mufculari illa inferiori edita, truncus opthalmicae iunčius fuit anaftomofi fat magna cum arteria altera acce/Toria, quae propago arteriae meningeae cum ramo primo nerui quinti paris allata fuit, multis in itinere per duplicaturam durae matris furculis emiffis, ad ner-uos intranfitu ilio vicinos , duramque meningem. Ana-ftomofi cum arteria illa fa&a truncus praebet tiliarem exteriorem fuperiorem, quae in duos ramos diuifa fuit, quorum alter in plures minores furculos foJutus fcleroticam per-forauit, alter tenuior inprimis ad nerui tunicam abiit. Inde oblique fuper neruum introrfum progreffus in itinere dedit fupraorbitalem, nerui frontalis comitem, ramos ad nervum opticum & originem mufculi obliqui fuperioris, ad mufculum attollentem, & ethmoideam pofteriorem , tunc antrorfum delata , ethmoideam anteriorem, palpebralem anteriorem & fuperiorem. Arteria autem accelToria poft fačtem anaftomonn cum trunco in lacrymalem abiit, quae in itinere primum praebuit arteriolam ciliarem tenuiflimam ramum ad mufculum attollentem, Sc abducentem. Prope glandulam ramum, qui, perforato ofle temporum cum temporali profunda iunčius fuit, glandula autem fuperata in duos ramos bifida abiit, quorum alter ad tempora fu-perficialis excurrit, alter ad palpebram fuperiorem miffa ruit, ad conflituendum cum propagine trunci opthalmicae arcum tarfeum (i). Ad decurfum opthalmicae addere (d) Confer, hi/t, art. oculi, p. 38. fqq. dere quoque vifum eft, illam quoque fub neruo optico pro* grelfam animaduerfam mihi fui (Te. - ' . §. IL ArterioUe cdiAres breues. Propius nunc accedamus ad hifloriam arteriarum ci« liarium, quarum fines in iride & proceflibus ciiiaribus fupe-rius iam defcriplimus. Dum omnes nieas obferuationes in iis quoque cadaueribus fačtas, vbi reliquorum ramorum opthalmicae feri em profequi non licuit, inter fe confero, ex omnibus illis elicio, frequentillime mihi vifas fuifle duas arterias ciliares maiores, alteram exterioremfuperiorem, alteram interiorem & inferiorem (e), quibus accedit vna alteraue arteriola tenuior, quae gracillima in pauciffimos tantum furculos in fcleroticae parte pofteriori diuiditur. Ciliarium maiorum aut vtraque, aut alterutra tantum ex trunco nata fuit, cum altera plerumque ex mufculari inferiori, tunc in illis fubie&is grandiori proueniret. Tenuiores origine varia modo ex opthalmica, modo ex lacrymali, modo ex mufculari inferiori ortas animaduerti. Vtraque ciliaris maior, exterior, & inferior, quae interdum centralem edit, ferpentinis flexionibus fecundum neruum procedens aut in medio itinere, aut, quod faepius fere contingit, propius ad bulbum oculi in plures diuiditur ramulos, editis in itinere nonnullis ad inuolucrum nerui furculis minoribus. Arteriolae autem, quas voco tenuiores plerumque fine vllo fere ramo & rečliori tramite fuper neruum incedentes ad bulbum perueniunt. Semper autem furculi aliquot ciliari-um & maiorum & tenuiorum in cellulofa, quae inuolucrum nerui cum fclerotica coniungit, vrrinque ramum edunt, qui cum (e) Sic duos trunculos maiores explic. vafor. III.p. 15» arter.oculi ciliares habet 111. hallervs icon. tab. f. z. explic. baf cranii, fafc. I. tab. art.faciah cum fimilibus furculis aliorum ciliarium iunčli circulum efficiunt , fini nerui optici circumpofitum , in quem furculi quoque ex ipfa pia matre nerui optici aduenientes inferuntur , ex quo circulo ramuli enati perforata fclerotica cum reliquis choroidem adeunt (f). Arteriolae enim ciliares in parte pofleriori fcleroticae in plures finduntur furculos, vt quindecim, viginti & vitra ramuli fcleroticam perforent, alii autem tenuiores fcleroticae exteriorem faciem pingant; in medio fere bulbo propaginibus arteriarum ciliarium ante-riorum iunčti. Qui autem fcleroticam perforant, duorum funt ordinum, aliae plures & pofteriores, quae ciliares breves dicuntur,aliae multo pauciores, anteriores, quarum nu* merus binarium raro excedit, quae longae dicuntur. Ciliares breues fiue pofteriores, faepe vitra viginti, neruo optico quidem propiores,quam arteriolae ciliares longae, diuerfa tamen ab illius ingreffu diftantia, fcleroticam latis rečlo itinere perforant, aliae maiores, aliae minores. Omnes ab ingreffu arbufcularum fimiles, ad acutos angulos ramofi, per choroidem antrorfum pergunt, ita vt rami inde enati denfiffima ferie fibi appofiti paralleli fere inter fc decurrant. In itinere frequentiflime ramis transuerfis inter fe vniuntur. In externa facie choroidis pone orbiculam ci-liarem frequentioribus, quam in pofleriori parte choroidis, analtomofibus inter fe coniunguntur; Nunquam tamen in homine elegantiffimam illam fabricam obferuaui, quam in oculis animalium, vti verueeis aut bouis animaduertere licuit, vbi omnes arteriolae ex choroide aduenientes ad oram polleriorem orbiculi ciliaris transuerfis ramulis in eodem fere plano ita inter fe vniuntur, vt circulum conftituant, quem furculi (O Circuli illius primum men- pingit ha llek. tab* art. oculi, f. tioriem feci in epifi. de vaf\ fubti- 4. ad Ut. i, liwibui oculip, 27.& illum quoque Ec furculi laterales ex ciliaribus longis tranfeuntibus emiffl perficiunt , ex quo circulo plurima vafcuia Terpentina ad alterum circulum in ipfa iride fluitante politum, & a ciliaribus longis fadfum, abeunt, vt nullus ramulus vilius arteriae eir liaris pofterioris in iridem peruenire queat, ni fi qui circulo Mi poftcriori choroidis immiffus fuerit (g). In homine autem vix nili veftigium huius circuli animaduerti r multa tamen funt, quae fuadent, circulum ibi quoque adelTe, fed inulto fubtiliorem, in quem, modo fata permittere velint, accuratius & faepius inquirere efl animus. Ab eo inde loco plurima vafcuia, tefla cellulofitate orbiculi ciliaris, fed multum, extenuata, circulum indis adeunt, cui in ambitu Immittuntur, vti alia cum ciliaribus anterioribus communicant, Arteriofae enim ciTiares breues antrorfum delatae in exteriori' facie choroidis fen fim extenuatae Sc rariores apparent ; quae fenfim ab anteriori illa facie fecedunt, Sc concavam choroidis faciem petunt,, vbi trunculi plurimi fibique paralleli, multo magis, quam in pofteriori parte confpicui incedunt , Sc ad oculum denique in plicas procefluum cilia-rium producuntur. A concaua autem illa facie omnia illa vafcuia teguntur reticulo fubtrliflimorum vaforum, vnde innumeri fecedunt flocculi, quae illam faciem vndique vib k>fam, Sc in plurimis animalibus pulchris coloribus fulgentem reddunt , cuius fabricae fnperius fufiorem dedi de-leriptionem (/;}, fv IIL (g) Circulum illum in oculis a- Scient. Gotting, T. IT. eimaluim defcripfi & deli« ea tum- {h) Gap. de chorioide Seči., A dedi in Qb/ermtionibm ds differen- §> VI. VIX, & Seči.. II» §. VL con£. tm fabricae inter oculum humanum halleri. qpoque hijb. art< oculi* t(S brutorum ,, Gommmt.. Soc.. Reg» R 48* §• UL Arteriolae cilUres longde & m ni errores cum .circulo iridis.\ Alter ordo ciliarium longarum eft, quae n vckio (i) Schovio (&) fontes aut dučtus aquofi dicuntur, melius defcriptae a Cei. ferre in (/) accuratillime examinatae ab 111. h allero (m) propagines lunt, vti priores , arteriarum ciliarium trunculorum, & fcleraticam, vti neruuli, quorum perpetuae funt comites, oblique perforant, vt ad duarum linearum aneruo diftantiam in interiori facie fclero-ticae ex illius fubllantia demum emergant. In homine vix vnquam vitra duas vidi, lingulas in vtroque latere, cum ia animalibus vtrinque binae fibi vicinifiimae parallelae animadvertantur. Arteriolae illae, exterius breuibus impofitae* neruulis arčiiflime i unciae, re.6M anteriora verfus decurrunt, nonnifi paucis & minimis ramulis ad cboroidem emillis. Ia ea fede autem, vbi choroides cellulofitate orbiculi ciliaris pbducitur, quaelibet arteriola longa in ramos duos maiores diuaricatur, qui ad obtufiffimum angulum difcedunt, & oblique antrorfnm delati, in margine exteriori iridis fim ilibus ramis ex diuifione alterius arteriolae longae natis occurrunt, vnde circulus maior iridis nafeitur. Ex ipfo autem angulo bifurcationis, & ex vtroque ramo arteriae longae oriuntur multi rami, qui in principio iridis fimilimodo diuaricantes occurrunt arteriis ciliaribus anterioribus 3 illisque iun£ti an-nulum interiorem efficiunt , qui vtrumque caudicem cuiuslibet arteriae longae inter feconnečlit. Duplex ergo maxima ex parte eft circulus iridis, compofitus ex annuio exteriori (?) De du&. nqmf, c. i, Tak (/) Mcm,Acaa.fcienc,Par.ij^h VI. f i p. 379. d[k) Libr. faepe cit* (m) Hijl* art, oculi.p. 45, fc^ E^e z riori <5c interiori (/i). Exteriorem annulum conftituunt bini ramuli arteriarum longarum, qui a fe inuicem feceden-tes comparibus ramulis arteriae longae alterius lateris in-feruntur, qui annulus exterior maxima ex parte cellulofita-te obducitur. Annulus autem interior componitur ex plurimis arteriolis ciliaribus anterioribus, & ramis ex vtroque caudice arteriarum longarum enatis, quorum rami laterales inter fe iunčli in annulum vndique claufum & continuum confluunt, vnitum cum duobus ramulis arteriarum longarum, vbi fibi inuicem inferuntur. Sed hic quoque annulus interior multis in locis iterum aliqua ex parte duplex efl, cum faepe duo furculi longe paralleli decurrant, priusquam inter fe vniantur; Vndique ille flexuofus ferpentino dučlu incedit, ipfam oram exteriorem iridis vndique legit, vt maxima ex parte ftatim in oculos incurrat, cornea vndique ab-fci(Ta,et{i cellulofitas orbiculi cillaris nondum ablata fuerit (o). Priusquam autem ad defcribendas propagines ex circulo iridis prouenientes accedam, dicendum adhuc efle videtur de arteriis ciliaribus anterioribus. Nempe rami arteriofi mufculos fequentes emittunt duos tresue furculos, qui cum tendinibus mufculorum ad fcleroticae partem anteriorem corneae proximam perueniunt, vbi in plures finduntur ramulos, -quorum tenuiores per omnem ambitum fcleroticae difperfi partem inprimis eius anteriorem pingunt, maiores autem per arcus faepe inter fe iunčli alii corneae propiores, alii remotiores fcleroticam perforant. Sed interdum ad illos vidi accedentem vnum alterumue furcnlum, natum ex arteria palpebrali fuperiori, per coniunčKuam huc delatum, qui cum reliquis arteriolis anterioribus, quibus vix mole cedere vifus eft, fcleroticam perforauit. Omnes illi furculi («) Vid. tab. arter* oculi, f. 5.6. tem icones ad fabricam animalium (0) III. hallervm primum pertinere, docui in Qbferu. dedif-fuifle, qui circulum arteriofym ex fer* fabricae &c. T. IV. Comm. Soc. homine pinxerit, reliquorum au- Sc. Gott. culi arterioli per cellulofam orbiculi cillaris antrorfum delati maxima ex parte circulo iridis fe immittunt, & inprimis multum ad perliciendum annulum interiorem faciunt, nonnulli ipfum circulum praetergreffi, continuo iridem adeunt, aliquot autem ramuli in parte pallida choroidis cellulofa te-čli propaginibus arteriarum breuium ibi inferuntur (p). Ex circulo ergo interiori, qui a pofteriori parte arterias ciliares longas, & anteriores, & ramulos breuium recipit, ab anteriori facie proueniunt vafcula iridis, quae parallelo duftu incedentia, fed flexuofa tamen ad annulum iridis minorem tendunt, ad cuius oram maiora, inftar vaforum mefentericorum, per arcus inter fe iunguntur, qui tenuiora a facie concaua recipiunt. Tantum autem abeft, vt o-mnia ex circulo maiori orta vafa ad oram annuli minoris per arcus inter fe coeant, vt plurima fine vlla maiori anaflomofi cum vicinis inter arcus rečla ad annulum minorem tendant, vbi in minores furculos diuiduntur, quibus accedunt ramuli ex conuexitate arcuum orti. Omnia illa vafcula in annu-lo minori ita inter fe iunguntur, vt, fi in oculo poft felicis-* fimam repletionem decurfum illorum examines, facile appareat , alia quidem rečla ad oram interiorem pupillae venire, alia autem in alterutrum latus defiefti, & itinere cum ora pupillae parallelo decurrere, quae furculos rečla ad pupillam tendentes recipiant, & crebris anaftomofibus cum illis iunguntur, vnde () de infertione venae oprhalmicae in finum cauernofum locuti induftriam Fallopii parum vincant; pofterior tamen Miarum exitum per Muram fphenoideam accuratius definivit, Willisivs (/r) tamen iam olim arterias, venofis propaginibus vbiqueitipari tradidit. Steno (p) quidem’ ionge ante illos venulis ad choroidem pertingentmus radiorum inftar ibi expanhs nomen vaforum vorticoforum impo-&itr nihil tamen praeter nomen habet, & aeque minus ac' alii nouit, vafa illa vorticofa folis effici venulis, quod quidem inuentum 111. hallero feruatum fuifTe videtur. Et/i-enim omnes reliqui Anatomici nomen illud a st enone receperint , omnes tamen vnanimi confenfu in ea fuerunt: opinione,, vafa illa vorticofa propagines effe arteriarum,, venarum nulla mentione fačta. R v y s c h i v s , qui communi quidem errore vafa vorticofa arteriofa effe credidit, ex Balaenae oculo pingit circulum venofum iridis (/J0> quemi pro arteriolo habuit, a quo longe tamen differt, in quem* a choroide innumeri lurculi confluunt, & vnde in iridenv. propagines abeunt, qualem quidem fabricam in oculo bu* feulo adefTe, in homine autem plane aliter rem fe habere ob-ieruaui; Hovivs (?) quidem bene vidit, circulum illum* aRVYSceao pičlum effe venofum, quem autem pro illo* nobis exhibet, ita certe fefe habet , vt magis ex ingenio fidius, quam ad naturam delineatus effe videatur. Venulae illae fubtiliffimae procefTuum ciliarium & choroidis nimis-Itint fufpečfee.. Winslowvs 0) ia venarum defcri*- ptione ((d)' Ahat. ef th‘& bratn. p\ 0) Ttief, II. Afri. T. I. f 6. anaU c’ f-~ 7. (/) De circulari humorum motw anima. G. XV, in T c f ™S- (§')} Cap. curi, carcbdifr etf* ('£)/ Tr. de la ute. ?co. & Flor. p. 83. Jf. 29» .ptione breuiffimus venas opthalmicas prope infertionem in receptacula vocat flnus orbitarios* nec qiiidquam addicit, quorum fedem lievtavd (/) accuratius definire fludet inter par fextum & neruum opthalmicum. Hei-stervs (m) venas choroideae breuiter defcribit ex ocui© bubulo mercurio repletas. Reperif ibi anaftomofes & iu-ga more arteriarum in ligamento ciiiari fačta, & circulum ve» nofum arteriofo fimilem, vnde ramuli maiores eodem Iocqs quo arteriolae intrantes fcleroticam perforant & retia valo-rum in orbita conflituunt, & inde ad vtramque venam iugu-larem 'fanguinem reuehunt. In oculis humanis venas non indagauit. Heverm annvs («) affirmat, alhtnvm venas cera repleuilTe, plura autem non affert. In ftrangulatis tamen vidit anaftomofes venarum circa bulbum oculi, Cei. heb en« streit (o) habet venam orbitariam, per Miiram fphe« nopalatinam ex orbita exeuntem, diuerfam a fingularibus venis, quae ad bafin caluariae retrouertuntur, & fanguinem internum oculi reuehunt, quae quidem defcriptio cum ob-feruationibus meis nullo modo congruit. Ferrejn (/>) venulas iridis cera repletas , fub circulo arteriofo ad venas maiores choroidis redire vidit. Venae opthalmicae hiftori-am multum auxit 111. hallervs ( q)., qui iam animaduer-tit, contra vulgarem opinionem., venam hanc arteriae non efle fatis limilem, etii pariter ciliares fed medias omnes, & nafales, & meningeam per fiffuram oilis fphenoidis alis in-teriečtam ad duram matrem remittat, Optime monuit, venam illam finus nomen ferre non poiTe, itlamque paucioribus maioribus truncis mediam fcleroticam perforare, nec vena (7) E]}- anat.p, 3S7. vis ocult. 4jn) Dijf. de choroid.§. 26. (p) Mern. Ac. R. Se. 1741./. 3SU (n) Phj/Jiol. T. II. §. 762» \q) Fajg. III, icofu art, faciei» (p) Progr. de vajis Janguife- not. z6. Ffz vena centralis retinae induftriam illius effugit (r). Inpri-mis autem fummam laudem meretur, qui primus vafa vor-ticofa vnice effe venofa docuit (j). Eo magis autem ad indaganda vafa venofa oculi excitatum me fuiffe fateor, quod HEISTERVS, LOBE", HEVERMANN , HEBEN- STREIT & alii de extricandis illis fere defperare,& dubitare videantur, an omnino repleri poflint. §. II. Defcriptio trunci vende eius que rumorum. Vena opthalmica, v e salio(č)>8cfallgpio(m) jam dičla, oritur, (ita loqui fas efto) ex receptaculo loco plane recondito infra arteriam carotidem, vbi ex odeo canali egrefla transuerfa antrorfum pergit, & inde, fub procefli-bus clinoideis anterioribus introrfum adfcendit, teda ibi o-rigine neruis tertii & fexti paris. Ab illa inde origine inter neruum fexti paris Sc durae matris laminam alteram cranio firmifilme ibi annexam antrorfum pergit, & fimul paululum defcendit, vt infra neruum fexti paris emergat. Hanc in-primis partem winslowvs (x) Sc eum fecuti liev-tavd (y), garengeot (zJ, finumorbitarium vocare videntur, nimis tamen paruam, nimis a fabrica reliquorum finuum diuerfam, quam vt illud finus nomen mereri poffe videatur. Vix enim totam venam optha linicam velle videntur, quum ex orbita allatas venas in finum illum orbitarium interi affirment. Santorini (a) autem primum feu fuperius emiffarium hanc venae opthalmicae originem appellat. Poftquam ergo illa fub neruo fexto in confpe- člum { r hrhyf. prim. lin. Jf„ DXX. (u) Obferu. anat. loc. cit. (/.)' Fafc. VII. icon. ari. op- (x) Tr. de la tete. §. 29. fhalm. p. 47. (j/) loc. cit. (t) De corporii hum.fahr. L, I. {2) Splancbnol. T. II.p. 232. f. 12. ' (a) Qbjcru.anat. Cap. III.§ 27. &um venit, ad latus externum fafciculi neruorum, qui per rotundam partem fiffurae fphenoideae in orbitam penetrant, antrorfum & furfum pergit, & caput fuperius& minus mu** fculi abdučloris confcendens cum ramo opthalmico nerui quinti paris & neruo pathetico, exterior in orbitam pertingit. Haec quidem fabrica efl frequentior. Interdum ta* men vena in duos ramos iam fiiTa fuit, antequam in orbitam peruenit. Sic res fe habuit in vtroque latere hominis adulti. Altero in latere ramus maior, exterior , ad latus externum & fuperius oculi abiit, minor autem inter mufculum abdučlorem & inferiorem loco recondito in orbitam peruenit, & ramo cum fuperiori iun&us, mufculo inprimis inferiori ramum dedit, & ciliares demum inferiores praebuit. Altero autem in latere ramus eodem modo ante ingreflfum in orbitam a trunco fecedens, infra tendinem communem trium mufculorum re&orum in orbitam progrelfa mufculis vicinis ramos exhibuit, &nafalem pofteriorem genuit. Truncus autem mufculo exteriori incumbens orbitam ingreffusr primum dat ramulum ad duram matrem fiffurae fphenoideae fuperioris, qui in cranium rediens per duram matrem lacunar orbitae tegentem difpergitur ; Sc ramos ad mufculum exteriorem & fuperiorem, & nafalem pofteriorem , quae fupra mufculum attollentem & leuatorem ad foramen orbi« tarium pofterius properat. Tunc plerumque a trunco fe-cedit ramus magnus inferior, qui in plurimos ramulos dividitur, quorum alii mufculum interiorem Sc inferiorem,& obliquum minorem adeunt, alius ad fcleroticam abit, quem ciliarem inferiorem vocare poffis, cuius loco interdum duo adfunt ciliares, alius fundum orbitae perforat, vt infraorhi-tali venae iungatur, alius ad latus externum cum lacrymaii, alius ad internum cum intenori ramo anajftomofin habet, Praeterea femper ex inferiori ramuli aliquot minores nervum opticum adeunt, aučli quibusdam furculis a trunco i* pfo venientibus, qui partim vaginam nerui adeunt, parrim cum arteriolis & neruulis ciliaribus procurrunt, & furculis F f 3 mini- minimis in fcleroticae fubftantiam. emiifis, cum neruulis v-no faope foramine fcleroticam perforant , quorum alii, ramulis retrorfum euntibus vaforum vorticolorum inferuntur f alii in venulas ciliares longas abeunt. Poft inferiorem oritur lacrymaUs, qui ramulos dat ad mufculos fuperiorem & exteriorem , ramum anaftomoticum cum inferiori, & alium fimilem, qui ramulo ex trunco oriundo inferitur ; ciliarem, quae autem interdum diftin&a exipfo trunco venit; ramum arteriae focium, qui perforato ofTe ad mufculum temporalem per uenit, & venae temporali profundiori iungitur; ramulos ad glandulam hcry-malem ; ramos palpebrales , qui cum ramis ex trunco ad angulum internum ortis arcus tarfeos faciunt j & alium,, qui ad tempora excurrit. Ramo ilio lacrymali edito truncus introrfum transuer-fus pergit, & mufculo fuperiori fubiečlus in conum a mu-fculis formatum fe immergit, quo in itinere , dum bulbi partem pofteriorem praeterlegit, fere femper praebet cilia-rem fuperiorem maiorem* & ramulos aliquot ad mufculum. fuperioretfi & leuatorem palpebrae. Ad latus demum internum bulbi oritur ramus interior® qui, ramis ad mufculum interiorem6c obliquum fuperiorem datis in fundum orbitae fe demergit, plerumque ciliarem praebet tertiam; ramum denique vtrumque anaftomoticum, alterum minorem trunco infertum, alterum maiorem inferiori iunčtum. Ramus ille interior femel mihi vifus eft magnus trunco fere aequalis, qui ad latus internum ad fundum orbitae defeendit, ramulum emifit anaftomoticum cum inferiori, inter mufculos & perioftium iterum adfcendit aliquot infulis fačtis, ethmoideam anteriorem praebuit, 8c prope trochleam venae trunco iterum iunčtus fuit. Inde ad latus internum oculi truncus antrorfum progreditur , quartam praebet ciliarem j anaftomoticum cum lacry- lacrymali, & alium cum interiori , ramulos ad leuatorem& fuperioremy prope trochleam ethmoideam anteriorem, arteriae fociam. Ad anguium demum internum diuiditur in palpebrales, cum lacrymalibus arcus tarfeos facientes;fron-talem profundum , dorfalem nafi, cum fimili'vena alterius lateris in glabella iunčiam, & infacialem venam dernum continuatur. Ex hac ergo apparet defcriptione venas opthal-micas non adeo effe fimiles arteriarum, vt plurimi crediderunt Anatomici , qui hac opinione abdučli venas omnino neglexerunt. Etfi enim rami maiores cum arteriis quodammodo conueniant, faepitfime tamen diuerfum ab illis tenent decurfum, minores autem ramuli & ciliares nihil fere cum ciliaribus arteriolis commune Habent* Inprimis autem ob-feruatu dignum videtur, omnes ramos maiores ramis fatis magnis analtomofi patula ita inter fe iungi, vt circulum eonfrituant, bulbo oculi laxe circumdučlum * & fanguis liberrime ex vna in; alteram venam tranfirepo/fii?, quae communicatio nunquam dee/fe mihi vifa fuit (b ). Nonnullae recenfere vifum efl: varietates, quarum prima fumta fuit ex infante, vbiin altero latere fic fe habuit ramus inferior, vnde cillaris inferior v ramuli ad mufculum abducentem, inferiorem ,, obliquum minorem; ramus anaftomotieus cum ramo interno ; ramus lacrymalis v cillaris altera *, ramus interior magnus ,, trunco fere aequalis, qui in latere interno; ad fundum orbitae defcendit, infraorbitali inferiori iungitUr,-inter mufculos & perioffium iterum adfcendit, ciliarem internam & anteriorem nafalem praebet & trunco infra trochleam iterum iungitur ,• cillaris ex trunco; ethmoidea anterior V* rami palpebrales & nafales. In altero latere Ethmoidea pofterior; clliaris fuperior^ farnus, inferior ,, vnde mufculares & ciliaris fecunda > lacry- malis;; (h) Sic etiam heisterv s de multis anaftomodbus inter fe iungi' eboroid. XXVI. Sheve R;MANNr dosent,' jPhyfiok 2. Tom. venas in orbita* malis» ramus ad mufculum fuperiorem; interior vnde cilia« ris tertia; ciliaris quarta > ethmoidea anterior; rami palpe-brales & nafales* Alia feries. Ramuli ad duram matrem 8c mufculos externum & fuperiorem; ramus inferior, vnde duae ciliares; lacrymalis; communi origine cum Iacrymali ciliaris tertia; ramus interior; ramuli ad mufculum fuperiorem> ciliaris quarta > ethmoidea anterior» rami, vt in priori. Alius ordo. Rami ad mufculos externum 8c fuperiorem; ramus inferior, vnde prima ciliaris; lacrymalis, vnde fecunda ciliaris i ciliaris tertia; ramus interior > ciliaris quarta ; ethmoidea anterior. §. III. Venulae cihares in ‘vafa fic dicla vorticofa abeuntes. Propius nunc accedamus ad venulas ciliares (c), quae plerumque 4 aut 5 trunculis bulbum adeunt,, vt in quouis latere venula ciliaris adueniat, quorum quidem inferior, interdum duplex oritur ex ramo inferiori, exterior aut ex ramo Iacrymali, aut ex trunco, communi fere origine cum Iacrymali, interior ex ramo interiori, & fuperior ex ipfo fem-per trunco. Venula ciliaris exterior, reliquis femper maior duplici interdum oritur radice, quarum altera ex lacry-mali, altera ex trunco neruum opticuin transgrefla aduenit. Quatuor hi trunculi ad mediam bulbi partem allati in cellulofa, qua oculus ambitur, femper flexione ferpentina fa&a ludentes in duos tresue ramos, alterum maiorem, du- osue (c) Quatuor quoque numerat, rvysch, fex facit. The/. II. ab 111, halle r vs Fafc. VII. 47. init, osne minores, diuiduntur, qui paulum a fe inuicem fece« dentes, fibi tamen faris vicini fcleroticam oblique perforant, in pofteriori parte, fi oculum in duo haemifphaeria diuidas, & injftar neruorum ad duas interdum lineas inter laminas fcle-roticae decurrunt, priusquam in interiori eius fuperficie appareant (d). Scleroticam autem nunc fubituri per cellu-lofam exteriorem plurimos fpargunt ramulos, qui partim antrorfum, maxima autem ex parte polteriora verfus decurrentes , fcleroticam egregie pingunt, & circa ingrefTum nerui optici venulis cum neruis ciliaribus allatis iunguntur. Etfi ergo qua,tuor tantum fint trunculi, vafcula tamen fere femper duodecim circiter reperio, fcleroticam perforantia, cum rvyschivs Sc alii fex tantum numerent*, alia maiora quatuor aut quinque, quae vafa illa vorticofa pulcherrima confpicua edunt, alia minora, quae vortices minores, minus pulchras, minusque perfe&as efficiunt, vt inde tantum imitamentum maiorum elTe videantur. Quin nonnulla ex illis vafeulis veno fis ciliaribus, tenuiflima,& vix confpicua^ fine vllo vortice dire&e antrorfum decurrunt, Sc ramos tan* tum laterales ad choroidem demittunt (e). Venulae illae ciliares radiatim diuifae funt vafa vortiT cofa ste nonis, vbi folum tamen nomen adeft, vt dubitare adhuc liceat, an ille eadem vafa, quae nunc dicuntur vorticofa, voluerit. Eadem vafa videtur vidiffe maitre-1 e an (/), vbi docet, choroidi effe intertextas plurimas fibras, quae vortices laciar#, & quas non incongrue cum fpiralibus plicis epidermidis in apice digitorum confpicuis cOm- (d) Bina interdum vafcula fae- ne plena, vti morgagni epifl. pe fibi proxima, vt vno foramine anat. XVII.». 2. & 111. halle-vtantur. 111. haller. habet Fafc. rvs loc, cit. iam docuerunt, Vlf. p. 47* (/) Tr. da maladics de l' oeiU (e) Gmnia femper fqnt fangui- p, 24,* Gg comparauit, Abillo st e no ne nomen illud omnes receperunt Anatomici, etli, vt fuperius iam monuimus T vala lila vorticofa ab arteriolis ciliaribus effici crediderint. Primus illa nomine arteriarum pinxit rvyschivs (g) tum choroidi initrata, tum lingula, & feparata fatis bene, fed nimis arbufcularum fimilia, qui optime quoque ea defcribit, vbi docet (/?), dioroidem mediam fex perambulare vafcu-la, quae ramulos innumeros furfum verfus neruum opticum & deorfum verfus vueani demittunt. A rvyschio 111, hei stervs (i) iconem fuam delumfit, & defcriptionem* Melius fere placet icon bonhomme (k), quae magis ad naturam accedere mihi videtur, fed nimis pauci funt rami, ni-misque ruditer expreffi. Feliciffime autem duo vafa vorticofa, delineata reperies ab 111. h allero (/), etli, illis non ita intentus, ac arteriis exprimendis, eandem perfe&ionem quaefiuifle non videatur. Polt rvyschivm autem omnes fere, qui eum funtfecuti Anatomici,. illorum faciunt mentionem, vbiarterias fclerodcam perforantesin ramos, a centro verfus peripberiam radiatim decurrentes dmidi affirmant» vt Hellas aut arbufculas fere exhibeant. 111* hallervs autem, pollquam alibi iam monuerat (m), venas inftar arteriarum in choroide arbufculas arteriolis limrles fed maiores efficere, in libro recentiffimo («),- vala illa vorticofa v-nice ad venas pertinere docuit, nihilque (imile arteriis contingere. Quae res cum adeo fšcile fit obula, & primo ihtim intuitu , arteriis & venis repletis, in oculum incurrat* concludi inde fere poiTe videtur, vix vllum eorum, qui vafa vorticofa arteriofa dixerit, venas vnquam folas repleuilfe; Quicunque autem vafa illa vorticofa a vafculis radiatim ex- panfis formata fuille dixerunt ,> minus certe accurate loqui EpiJf.Xm.T. 16./8.9.KU fl) Faft. Vir. T. an. oculi.& %b ) Tbefi lh- AJf. L n, 1. 5 . aa, |f) cit, icon.: tnt) Tfiyf prtM* ltn. §.DXX+ (k} Cqhalot« T.MV. f. £ (n) Hifi. arter. oculi./. 47. milii videntur, vt ex defcriptione mea, icone illuftrata fatis patebit. Venula nempe quaelibet ex quatuor illis maiori-*' bus, quae inprimis pulchriora illa vafa vorticofa faciunt,v-bi ad choroidem oblique accefferit, intra breuiffitnum fpa« tium, numerofi/limos emittit ramulos, denfiflime conge* flos, libique proxime vicinos, vt ex vno fere puncfo orti videantur, qui omnes fere verfus alterutrum latus decurrunt , & vnus & alter ramus verfus alterum latus tendit. Trunculus ergo eiusmodi ramulos verfus alterutrum latus tantum fundens formam potius repraefentat fontis falientis verfus plagam quandam oblique direčli, & radios aquae per laminam cribrofam transmittentis, aut afpergilli laxioris aut fecundum maitreiean (o) plicarum fpiralium epidermidis quae in apice digitorum obferuantur. Neque enim arbufculas referunt, vtrinque ramos ramofos fundentes, variis iub angulis, St repetita ramificatione, fed tot fere funt trunculi, quot radii vorticis apparent, qui fub acuriffimis demum angulis ramulos emittunt pauciores , fibique parallelos. Qui omnium primi a venula ad choroidem adue-niente, oriuntur trunculi, ad angulum cum trunculo retrogradum , vti loqui folent, fine vlla fere in arcum flexione retrorfum plurimi, proxime fibi vicini, dučtu inter fe parallelo feruntur; alii vero inter hos St anteriores nati primum arcu fačlo ad trium linearum longitudinem St vitra transuerfi per choroidem incedunt, & inde demum retrorfum flexi re&avia denfifTime congefH,&inter fe& cum prioribus paralleli verfus ingreffum nerui optici feruntur, vt multae originem choroidis attingant, vbi maxima ex parte in choroidem fenfim delinunt, nonnullis autem inferuntur venulae quaedam minimae, quae cum arteriolis ciliaribus po-fterioribus fcleroticam perforant, ortae pleraeque a ramulis rami inferioris, neruum opticum adeuntibus. Plurimi etiam (o) Lee. cit. Gg z etiam ex illis, trunculis transuerfum decurrentibus vafis vor* ticofi in ramulos minores diuiii frequentibus anallomofibus iunguntur cum ramulis iimilibus valis vorticoii vicini,quas etiam anaflomofes egregie depinxit Iil. kallervs (/?). Vortices enim illos maiores ita fere femper diipofitos reperi, vtbini & bini latere, quo ramos fundunt, fe inuicem refpiciant, & rani os transuerfos fui fimilibus occurrentes fibi tendant. Trunculi autem ex vortice nati anteriores alii, vt de pofteriori-bus dičtum eft, poft decurfum per exteriorem choroiais faciem transuerfum iter mutant, & in contraria prioribus di-re&ione antrorfum feruntur, dučlu cum illis pnralhlo , qui loco magis anteriori nati Hatim frne vilo arcu fačlo & in eadem fere cum trunco direčtione copiofiffimi ad orbiculum ciliarem pergunt. Pauciflimi denique ex altero latere trunci orti, verfus alteram plagam incedunt, & partim in choroide euanefcunt, partim analtomofin cum vicino vaicu-lo vorticofo minori habent, de quibus dicendi nunc locus ejft. Superius nempe iam dixi, quatuor quidem aut quinque plerumque adeffe truncos venofos, qui confpicua pulcHrio-ra illa vafa vorticofa efficiunt, plura tamen adeffe vafcula venofa, ad decem & duodecim vsque, eodem modo mediam fcleroticam perforantia, quorum alia maiora, vortices efficiunt, qui maiores quidem imitantur,fed minus funt per-fečti, minusque pulchri, & ramos ex alterutro latere edunt, quos flarim direčte aut antrorfum aut retrorfum mittunt, maioribus illis femper vicinis; Denique alia funt adhuc minora, quae ne vortices quidem faciunt, fed arbufculas tantum formant, ramos vrrinque fundentes*, alia denique te-nuiiTima rečla antrorfum abeunt, paucifflmis & minimis in itinere ramulis ad choroidem emiffis. Omnes illae venae, quarum propagines maiores, vafa illa vorticofa maiora, (j?) Tab. art. oculi. fig. (it. iora, pulchriora, fub nomine arteriolarum reliquis nota; minores aurem aut vortices imperfečlos & rudes aut arbu-fculas faciunt j in eodem fere circulo fcleroticam mediam perforant. §. IV. Venulae ciliares longae & ant enor es. Praeter ea autem nonnulla alia vafcula venofa, reliquis plane intačla, perforata fclerotica, choroidem adeunt, quorum alia arteriolas ciliares longas, in circulum iridis abeuntes, ab 111. hallero optime defcriptas ( (i orificio exprimitur. Rvyschi-vs eiusmodi vermiculos expreflos pro materia ceracea ex arteriis transludante habuit, & folliculos glandulofos negavit («), quem autem omnes reliqui Anatomici deferunt, €asse r i vs (o) quidem glandulas has iam delineauit,etfi in textu nihil de illis habeat. Meibomivs autem primus peculiari epiftola bonam illarum dedit defcriptionem, icone ornatam (p) , quarum memoriam, a reliquis fere ne-glečtam, iterum reftituit morgagnivs, icone addita ((j) qui primus illas in glandularum febacearurm ordinem adfe-ruit, qui & omnes, qui illum funt fecuti, praeter rvy-sc h i vm , facile fibi confentientes habet. Poft mor ga-gnivm vATERvs(r) aliam exhibet %uram, vbiautem ni-xnis varie,nimis confufe difpolitae apparent, hiilonam autem illarum inprimis witsislowvs (i), gvnzivs co & 111. hallervs (u) optimis animaduerfionibus illu-ftrarunt. («) Thef X. n. 124. Epi/l. re-fponf. anat. ad boerhaave. ( 0 ) De org. vif. T. I. /. 3.4. (p) Epifi. ad Langellotum de vajis palpebrarum nouis. 1666. (q) AducrJ,\ Anat. I. p. 12. T. *V. fc I. ( r )m MifceU. Beroh Cont. III.T. I. (/) Tr. de la tete. $. 279. (t) De humoribus purg, lib. Hip-jpocr. p. #88. (u) Comment. Boerh. Tom. IV. Jf. DXI, not. a. Prim. lin. Vhyjiol. $■ 494- C A' \ Jt. SLfi A Capvt. XIII. DE V I I S L A C R Y M A R V M. §. L Super anteriorem partem bulbi femper effunditur liquor aqueus, limpidus, euaporabilis, lacryma dičtus, qui inde per dučhis lacrymales ad faccum lacrymalem abit, & porro ad narium interiora defertur. Eum maxima certe ex parte exhalare videntur arteriae coniunčtiuae tunicae Sc membranae internae palpebrarum, quae argumento iniečlio- r. nis a^uofae naturam imitantis aqueum femper humorem ftillant *, partim etiam in homine, vt in multis animalibus certa fide contingit, creditur deponere glandula conglomerata,, molliufcula, quae in receffu cauo offis frontis tempora verfus fedet. Glandula illa verfus exteriorem angulum craffior, verfus interiorem extenuata componitur ex plurimis lobis cellulofitate inter fe coniunčlis, interpollta multa pinguedine, quibus tamen nullum peculiare inuolucrum fortius obducitur. Ex illa glandula in boue aliisque animalibus confpicui dučtus defcendunt, qui in facie interiori palpebrae fuperioris orificiis patulis, fetam minorem recipien» tibus fe aperiunt (at). In homine autem hucusque accura- Glandula & caruncula lacrymalis. tiffi* (x) Conf. BiDLoi T, XI/.3, in Comnu Boerh. 71 IV, §. DXIL /. Hiifariam horum dučhium vide not. e. Ii 3 tiffimorum anatomicorum aciem omnino duclus illi effugerunt ; neque mihi hac in re illis feliciorem effe contigit, etfl omni diligenda variaque adminiftratione in illos inquifi-verim. Lacrymae illae in fpatio triangulari curuilineo inter tu» midum limbum palpebrarfim & globum oculi reličto colle-čtae verfus canthum maiorem perpetua motitatione palpebrarum propelluntur. Ibi palpebris fe interponit agmen glandulofum, oblongum, quod caruncula lacrymalis dicitur, ex plurimis folliculis febaceis compofltum, qui, vt a-liis eiusmodi folliculis contingit, faepepilos edunt,&com-preffae vermiculum febaceum per porum minimum emittunt. Ante eam tertia fere palpebra oculo obuertitur, a fuperioriad inferiorem dučta, femilunaris, cuius concaui-tas tempora refpicit, fačla ex duplicatura coniunčliuae, in Jbomine minima, vt leue fere imitamentum palpebrae tertiae, animalium quam pro lubitu ope peculiaris mufculi o-quIq obducunt, efTe videatur. §. II. Canaliculi Ucrymales. Ante carunculam lacrymalem ad finem interiorem tarfi in vtriusque palpebrae margine eminet papilla rotunda, in cuius apice animaduertitur femper foramen vnum maiufcu-lum, in ftatu fano femper apertum, quod fatis facile recipere poteft, 8c punčtuni lacrymale dicitur. Vti inter vlti-mum ofculiim glandularum Meibomianarum & hoc foramen fpatium quoddam relinquitur, liberum, quo glandulae illae non pertingunt, ita quoque punctum lacrymale non eadem ferie cum orificiis glandularum pofitum eflvled ad anterio-ra magis accedit, vt, quum orificia glandularum globo ocu- ii obii er fa fint, puncla Iacrymalia fibi ex aduerfo oppofita fe inuicem refpiciant. Pundla haec Iacrymalia ducunt in duos canaliculos', no«» mine canalium /acrymaliiim, qui ad fe inuicem accedentes communi receptaculo, quod faccus lacrymalis elicitur,, in» feruntur. Canaliculus palpebrae fuperioris in itinere verfus faecum nafalem non parum defeendit, vt ad angulum acutum iungatur, Cum canaliculo inferiori, qui magis trans» verfalis decurrit, &, dum cera turgebat, paulum fere ad» fcendere mihi vifus fuit. Eum quidem decurfum plurimi recentiorum optime proponunt (j ). A prima autem origine non ftatim ea, quam modo diximus, diredlione feruntur. Canalis enim fuperior, ab orificio ad lineae longitudinem rečla adfcendit, & tunc angulo fačio defeendere incipit; vti inferior prius re&a defeendit, & tunc ad angulum reclum in direclionem transuerfidem flectitur , quem quidem decurfum in omnibus experimentis , vbi canaliculos lacrymales per orificium inferius dudtus nafalis cera repletos examinaui, conflantem immutata naturae lege obferua» vi. Miror autem fere, cur ab omnibus aliis angulus ille direčlionis praeteruifus fuerit, qui in adminiflrandis chirur-gicis operationibus non adeo parui momenti, & attentione dignus certe eile videtur, dum fiifum aut tubulum fiphonis Anelliani ad referandum iter obikučltim illorum canalium immittimus. Canaliculi illi ad fe inuicem accedentes ante infertip-nem in faecum lacrymalem in vnum diiflum iungi certe videntur, qui dučlus communis transuerfo itinere vitra lineae fpatium procurrens faciei amerion non penitus fummo faeci nafalis immittitur. Simplex certe orificium ibi femper obfer- (?) ib g- M 0 N R o o V.dhnb. Šdc. It Attfefti Prifth lin> rfyjfot III./. 281. WINSLOV. §. ^45. DI, obferuaui ; non pofllim tamen, quin fatear, interdem me videre mihi vifum fuilfe dučhim communem, ex duobus canaliculis compolitum diftin&um fuiffe fepto tenuiflimo, vt duo canaliculi (ibi quidem appofiti <3c vnum dučtum menti entes procurrerent, vno tamen ofculo, cum fe-ptum ante infertionem deficeret, in faccum nafaiem fe a-perirent. Decurrunt illi canaliculi in facie pcfteriori palpebrae fola membrana interna tečli, omni autem reliqua ex parte mufculus orbicularis illos obuoluit, & arčliffime illis adna-fcitur, vt difficillime, &, vix nifi fumma attentione adhibita, fine illorum laefione auferri poffit; inde pone ligamentum canthi maioris dučtus communis ad faccum nafaiem progreditur, & in faciem anteriorem facci ita inferitur, vt fatis magna pars interior, oculo propior, infra illam infertionem promineat; vti fupra infertionem faccus Unem coecum habet. Conflant autem illi canaliculi ex membrana te-nuiffima, intus alba & laeui; in qua etfi hic illi poruli minimi, adeffe videantur, multum tamen differt a tunica interna, rubra, pulpofa facci nafalis. §. III. Saccus lacrymalis«, Saccus lacrymalis nempe dicitur receptaculum oblongum ouali fere figura, fitum in fulco offeo proprio, ex toffa offis vnguis & procelfu frontali offis maxillaris fačto, vtrique offi nrmiffime annexus. Latet intra & retro mu-fculum orbicularem eiusque ligamentum , cuius mufculi multae fibrae illi adnafei videntur. Ab anteriori nempe facie obducitur fortiori ligamentofa membrana, cui mufculus inlternitur, qua remota vera demum figura facci nafalis falis in confpe&um venit. Ipfe enim faccus proprie conficitur ex membrana exteriori tenui, neruea, aiba, & alia diftin&a interiori, rubra, vafculofa pulpofa, vera nempe continuatione membranae pituitariae, vti ipfum quoque faccum muco nafali repletum interdum vidi. Optime figura & /itus huius facci apparet , fi cera per orificiumin-ferius repletus fuerit, qua adminiflratione vfus femel optime miram aliisque nondum di&am fabricam hic mihi videre contigit. Ex hocce enim facco& , vti videbatur, ex ipfo dučlu communi canaliculorum, multa prodibant vafcula, quorum nonnulla non adeo parua fuerunt, cera itidem plena, quae per membranas vicinas ludentia ver-fus vtramque palpebram decurrebant, in itinere in nonnullos minores ramulos diuifa. Finem tamen certum illorum detegere non potui. Vafcula fanguifera venofa quis dixerit, cum in toto capite folus duftus lacrymalis cera repletus fuiffet. Annon effe videntur finus minores, in palpebrarum faciem internam patentes, quibus , praeter punčta lacrymalia , pars lacrymarum reforpta in faccum transcolari, & deferri poteft. Noflra cum obferuatione optime conuenit animaduerfio g v n z i i { z ) qui in oculo, vbi foraminum nullum vefligium inueniri potuit, attentiori examine circa carunculam & vbi membrana fedet, quae crefcenti lunae comparatur, multa minutiflima fora-minula detexit; & alios quoque vidit, quos in alterutra palpebra, punfto lacrymali occlufo , nullus tamen lacry-mae curfus infeftauit, vt ipfe inde iam concluderet, eife interdum exiguas aliquas fiftulas, circa carunculam apertas , quae exceptam lacrymam in faccum nafalem deducerent. Occafione data faepius hanc in fabricam inquiram. (z) Libr. cit.p. i88. Kk §. IV. Duclus nafalis in narium interiora apertus. Ipfe faccus ex fitu foflae ofITs vnguis oblique pofitus leuiter antrorfum & extrorfum progreditur, fenlim angu-ftatus. Vbi autem perfe&um canalem ofleum ingreditur, directionem mutat, & in ipfo ofle, angulo fačk>, retror-fum fertur , vbi ligamento fere interdum conffričrus eiTe videtur, fic parte quadam antri Highmori tečTus, deor-fum & retrorfum delatus definit tandem fub olTe ipongio-fo inferiori, loco anteriori, vbi illud ab ofie pronafcitur, & in nares ibi patet orificio ita oblique refečlo, vti fere vre-teresin veficam fe immittunt, quod orificium praeterea a-liqua ex parte clauditur plica membranea femilunari, libera, vt aliquam valuulae fpeciem exhibere videatur* EXPLI- S* C o ) *J9 EXPLICATIO FIGVRARVM. Tab. I. Fig. I. Origo tunicarum oculi; facies interna choroidis. a. Neruus opticus difcifius. b. Vaginae nerui optici lamina exterior c. lamina interior. d. Pia marer nerui optici. e. Arteria centralis. ft Pars laminae cribro fie, per quam fub/bmtia medullaris nerui optici tmnflt. p. i o5. g. Sclerotica pollerius crafllor, vbi cum vagina nerui optici conne- ftitur. h. Circulus laminam cribrofam ambiens, vnde pia mater nerui optici refleditur, & in i. Laminam interiorem fcleroticae abit. p. ii. k. Arteriae parallelae, quae in choroidis facie interna apparent. L Reticulum vafculoium obfcure adumbratum, quo arteriae choroidis obducuntur, m. Plicae procefluum ciliavium albae, n. Iris. o. Connexio fcleroticae cum cornea. Fig. II. Reticulum choroidi inftratum microfcopio plurimum augente vifum. p. 47. a. Arteriolae choroidis faciei internae. b. \ Reticulum vafculofum. c. Magnitudo naturalis huius portionis choroidis, cuius icon hic fiilitljr, Tae* II. F I.G* I. Tres tunicae oculi altero ex latere ablatae, vt humores ia fitu naturali in confpe&um veniant. a. Neruus opticus. b. Tres tunicae oculi reflexae. Kkj CtHu* c. Humor -vitreus, d. Len s cryftallina. e. Retina humori vitreo fubiečlta, f. Retinae terminus anterior. p, 115. g. Corporis ciliaris pars pofterior ftriata. h. Plicae proceffuum ciiiarium , radios albos referentes» i. Locus, vbi ab vtroque latere lentis radii albi a lente diftantes ap- parent. p. 61. not. b. k. Pupilla per lentem pellucidam confpicua. Fig. II. Annulus procefluum ciiiarium lente vifus, parum augen-te. Cap. II. Seti:. II. §. IV. a. Pars fcleroticae, b. Pars choroidis. c. Ora ferrata, quae annulum a reliqua choroide diftinguic. d. Pars pofterior annuli ftriata, e. Pars anterior ex plicis procefluum ciiiarium compofita. f. Plicarum pars anterior, latior, eminens. g.g. Plicae nonnullae extremo bifido terminatae. h. Plicarum pars pofterior, quam plures radiculae eonftituunt. i. Iridis facies pofterior, vuea dida, ftriata. 3s. Pupilla* WlG, III. Plicae tres procefTuum ciiiarium., quorum fabrica vafculofa microfcopio plurimum augente fiftitur. ». Arter iolae innumerae parallelae ,, in facie interna choroidis cou- fpicuae* b. Vafculum maiufculum ira margine eminente decurrens, c* Arcus, per quos vafcula in apice plicae inter fe iunguntur. d. Reticulum vafculofum,. €. Iridis facies pofterior. £ Magnitudo naturalis huius portionis,, quae lente au&a delinieata fuit, vid. cap. It fečt II. §, VL Tab. ' i*: ( o } 261 Tab. III. Arteriae & venae oculi. Fig. I. Arteriae oculi. Cap. X. §. I. A. Palpebra fuperior. B. Mufculus obliquus fuperior cum trochlea. G. Mufculus abducens. D. Mufculus deprimens. E. Mufculus adducens. F. Pars anterior mufculi attollentis abfcifla« G. Glandula lacry malis, H. Bulbus oculi. ]* Ambitus corneae. K. Neruus opticus. L. Nerui quinti paris primus ramus abfciifus. a. Arteria opthalmica. b. Ramuli ad duram matrem nerui optici in foramine optico. c. Arteriola accefforia cum primo ramo quinti paris orta a meningea, & lacrymali ramo inferta. d. Ramus lacry malis. e. Ramuli ad mufculum abducentem. £ Arteriola ciliaris tenuiflima, orta a lacrymali, & in fcleroticam definens« g. Ramus mufcularis inferior. h. Ramus illius maiufculus, vnde oritur arteria centralis neruo optico tefta, & i. Ciliaris inferior interior. ' k. Ramus ad mufculum adducentem & obliquum inferiorem, I. Ramus ad mufculum deprimentem» m. Arteria ciliaris exterior. n, Huius ramus tenuior, qui in phimis per fuperficiem fcleroticae di-fpergitur. o. Surculi ciliares fcleroticam perforantes, p. ' Surculus ad fcleroticam, q. Circulus arteriofus circa tran/itum nerui optici per craflhiem fcleroticam r. Ramus ad mufculum attollentem abfciftus, £ Ramuli ad duram matrem nerui optiei. f. Ramus fupraorbitalis nerui frontalis comes. 17. Arteria ethmoidea pollerior. K k 3 x. Ra* m ( ° ) m x. Ramus ad mufculum adducentem. y. Ramus ad mufculum obliquum fuperiorem, z. Arteria ethmoidea anterior. i. Truncus infra trochleam ex orbita emergens, & in ramos pal- pebrales , aliosque anteriores diuifus. 2.2.2. Ramulicum mufculis redis oculi allati, qui prope corneaoi abeunt, in j .3.3, Arteriolas ciliare* anteriores, fcleroticam perforantes. F is. II. Arteriae tiliares longae & breues; circulus iridis; Cap. X. §. II. III. a. Sclerotica reflexa. b. b, Duae arteriolae ciliares longae. c. c. Rami duo maiores, in quos quaeuis arteriola longa diuaricatur. d.d.d. Ramuli ex vtroque ramo bifurcationis enati & ad circulum inte« riorem abeuntes. e. e. Circulus interior, f. isque duplex'nonnullis in locis. g.g.g. Arteriolae ciliares anteriores, in circulum interiorem infertae. h.h.h. Arteriae ciliares breues. i. i. i. Mutua inter illas anaftomofis pone orbiculum ciliarem. k.k. Surculi in circulum iridis abeuntes. 1, I. Arteriolae iridis. tn. m. Arcus, quibus circa annulum minorem iridis inter fe iunguntur» n, Surculi ex illis arcubus verfus pupillam tendentes* Fig. III. Portio annuli minoris iridis, ope microfcopii vifa & delineata. p. 93. 221. a. a. Arcus, quos arteriolae iridis conftituunt circa annulum mino- rem, in praecedente figura iitt. m. m. defignati. b. b. Ramuli ex illis arcubus verfus pupillam tendentes. c. Ramuli in annulo minori iridis transuerfim decurrentes, & duftu cum ora pupillae parallelo, quos nonnulli pro fibris orbicu-laribus iridis habuifle videntur, p. pj, FlCr. S« Venae oculi. Cap. XI. §. II. A. Portio palpebrae fuperioris obiter delineati. B. Glandula lacrymalis. C. Mufculus abducens. D. Pars pofterior mufculi attollentis difcifii. E. Pars anterior, F. Pars pofferior leuatoris palpebrae difcifii. G. Pars anterior. H. Mufculus obliquus fuperior cum trochlea. I. Neruus opticus foramen opticum ingrelTus. K. Neruus quarti paris. L. Neruui quinti paris primus ramus. a. Truncus venae opthalmicae ex receptaculo prou^niens, b. Venula ethmoidea pofterior. c. Ramulus ad neruum opticum. d. Venula ciliaris fuperior. e. Surculi tres icleroticam perforantes* f. Ramuli per /cleroticam ludentes». g. Ramus inferior mufcularis. h. Ramus lacrymalis. i. Ramus inter lacrymalem & inferiorem anaftomaticttS« k. Truncus fuper bulbum incedens. ]. Ramulus ad mufculum attollentem. m. Ramus interior. n. Ramus ex trunco, infertus. o. Ramo anaftomotico inter truncum & lacrymalem» p, Ciliaris interior. q. Ethmoidea anterior. r. Truncus ex orbita exiens, communicans cum f. palpebrali luperiori & t. naiali. u. Yenula ciliaris anterior ex ramo mufculari crta & fcleroticam perforans. Tab. IV. Fig. 1 Iridis fabrica & neruuli ciliares, a, Neruus opticus. b4 Sclerotica reflexa. q, Ner-«; 46+ S* ( o ■) c. Neruuli ciliares alii maiores anterius in ramos diuifi. d. Alii minores, vix ramofi. p. 212. 0» e. Vafcuia duo venofa maiora, obiter expreffa. f. Foramen in fclerotica, per quod vafculum venofum tranfiit, g. Vafculum venofum minus. h. Orbiculus ciiiaris. i. Annulus maior iridis, vid. cap. II. fečt. III. §. III. k. Fibrae iridis parallelae ferpentinae. ]. Fibrae maiores per arcus inter fe iun&ae, quorum plurimae cir- culum minorem iridis conftituunt. m. Annulus iridis minor , interior. n. Fibrae re&ae ex conuexitate arcuum ad pupillam tendentes. 0. Pupilla. Fig. II. Venulae choroidis & iridis. Cap. XI. §. III. IV, a. Vagina nerui optici a dura matre, difcifla & reflexa. b. Neruus opticus. c. Venula centralis in nerui fuperflcie decurrens, & prope oculum in fubftantiam nerui fe demergens. d.d.d.d. Scleroticae quatuor anguli reflexi. e. e. e. Anguli corneae. £ f. f. Circulus niger , qui corneam a fclerotica diftinguit, g, g,g. Foraminula fcleroticae prope corneam pro tranfitu vafculorum ciliarium anteriorum, arteriarum & venarum, b. Foraminulum maius pro vafe vorticofo. 1. \4 Duo vafa vorticofa maiora, ab altero Jatere in plurimos ramu- los diuifa. k* Ramuli retrorfum euntes, quorum nonnulli occurrunt 1. 1. Venulis ciliaribus pofterioribus, prope infertionem nerui opti- ci fcleroticam perforantibus, m. Ramuli anteriores iridem adeuntes, n. Vas vorticofum minus, minus elegans. o. Venula accelforia intermedia, vtrique vafi vorticoio maiori iun» da, in plurimos ramulos diuifa. p. z$6. p. Venula ciiiaris longa, p. 237. q. Neruulus ciiiaris venulae longae perpetuus come«. r. Du« r. Duo ramuli, in quos venula ciliaris longa fub cellulofitate orbiculi ciliaris diuaricatur. f. C Venulae tres anteriores ciliares abfciflae. t,r. Ramuli laterales, quibus venulae ex choroide in iridem tranfeun-tes inter fe communicant, u. Venulae iridis ferpentinae parallelae, x. Lamella anterior iridis reflexa, y* Pupilla. ^ Tab. V. Mujfculi bulbi oculi. FI G. I. Mufculi cum leuatore palpebrae fuperioris, a. Balbus oculi., b. Neruus opticus in cauo mufculofc. c. Neruus opticus extra orbitam abfcifliis. d. Portio durae matris, quae a neruo optico abfcedit, vt in perio- flium orbitae abeat, c. Leuator palpebrae fuperioris ex angulo diuifionis durae matris ortus , & in latam aponeurofin terminatus, f. Mufculus attollens, magna ex parte leuatore palpebrae tectus. g. Obliquus fuperior per trochleam inflexus. h. Infertio obliqui inferioris. L_ Mufculus deprimens. k. Mufculus abducens capite duplici ortus, p. i6p, 1. Caput fuperius minus, m. Caput inferius. n. Interuallum vtrique capiti interpofitttm, per quod nerui in fafci-culum collegi transmittuntur, p, 170, o. Primus ramus nerui quinti paris, p. Huius primi rami, ramus lacrymalis abfciffus. q. Ramus frontalis abfciflus. r. Ramus nalalis. £ Rami nafalis furculus, qui radicem longiorem ganglii opthalmici conftituit. t. Neruus tertii paris. «. Neruus fexti paris. L1 F i g. i66 m ( ° ) m Fig. II. Mufculi oculi fine leuatore palpebrae* a. Bulbus oculi. b. Neruus opticus intra orbitam. c. Neruus opticus extra orbitam., d. Portio durae matris, quae in perioftium abit. e. Leuator palpebrae prope originem abfcifTus. £ Mufculus obliquus fuperior per trochleam inflexus. g. Mufculus attollens. h. Tendo eius prope infertionem dilatatus. i. Mufculus adducens« k. Vterque muiculus modo di<£lus prope ortum inter fe connexus, ve inde pateat, leuatorem palpebrae in origine ad vaginam nerui optici non pertingere , fed vtrique mufculo eile impofitum. p. 248. L Mufculus deprimens, m, Mufculus abducens. n, Caput fuperius cum attollente connexum. 0, Caput inferius. p. Interuallum vtrique capiti interpofitum. Fi g. III. 5 Tendo communis, vnde mufbuU abducens, adducens & deprimens originem ducunt. Cap. VIII, §. III. a. Neruus opticus prope ingreflum abfciffus. b. Septum ofleum diffradum, foramini optico, & li durae fphcnoi- deae initio rotundo interie&um; c. Dura mater ahTcifla , vbi in perioflium orbitae abit. ti. Mufculus attollens, ex diuifione durae matris ortus, abfciflus. €. Leuator palpebrae fuperioris abfciniis. f. Tendo communis, vnde tres mufculi adducens, abducens & de- primens oriuntur. g.g.g. Propagines tendineae ex ligamento communi ortae, ad mufcu* los fuos abeuntes. h. Mufculus abducens, i Mufculus deprimens. k. Mufculus adducens, ' FI G. sv c o ) 9g Fig. IV. * k Mufculus obliquus fuperior. Cap. VOL §. X. a. Nerims opticus fitu motus & deorfum inflexas, vt origo obliqui fuperiaris eo melius in confpečhim veniar, h. Mufculus abducens abfcifTus. c. Interuallurn vtrique capiti huius mufculi interic$uni„ d. Mufculus attollens prope ortum abfcifTus., e. Infertio huius mufculi in bulbum oculi» f. Leuator palpebrae abfcifTus. g. Mufculus adducens abfcifTus. h. Origo mufculi obliqui fuperioris ex periofHo parietis internae or- bitae. i. Tendo per trochleam inflexus, k. Trochlea. 1. Tendo prope infertionem fenfim dilatatus, m. Infertio obliqui inferioris. Fig. V. Mufculus obliquus inferior* §. XI a. Bulbus oculi. b. Mufculus abducens. . c. Mufculus deprimens, d. Obliquus inferior ex ora anteriori orbitae ortus* e. Infertio huius mufculi in bulbum oculi. Tab. VL Nerui oculi ■ F i g. L Nerui bulbi & mufculorum oc~4& A. Bulbus oculi. B. Glandula lacrymalis. C. Mufculus abducens. D. Mufculus attollens* £, Leuator palpebrae, L1 z F. Mu- *« 8 ( c ) F. Mufculus deprimens, G. Mufculus adducens, H. Obliquus fuperior, I. Trochlea. K. Pars mufculi obliqui inferioris. L. Carotidis decurfus in receptaculo. M. Carotis in cauitacem cranii penetrans, N. Arteria opthalmica ex carotide orta. a. Neruus opticus foramen fuum tranfiens. b. Neruus quinti paris in cauitate cranii. c. Nerui quinti paris ramus tertius, d. Eiusdem ramus fecundus. e. Ramus primus. f. Primi rami e. ramus frontalis in duos ramos iterum diuifus. g. Primi rami e. ramus nafalis. h. h. Rami g. ramuli ciliares fuper neruum incedentes, p. 109. i. Rami e. ramus lacrymalis. k. Neruus quarti paris. 1. Neruus fexti paris duplex in receptaculo. m. Radix duplex nerui intercoftalis a fexto pari, n. Sexti patis infertio in mufculum abducentem, o. Truncus nerui tertii paris. -p. Tertii paris ramus fuperior, minor, q. Rami p. ramuli ad attollentem mufculum, r. Rami p. ramulus ad leuatorem palpebrae, f. Tertii paris ramus inferior maior, t. Rami f. ramus ad mufculum adducentem, u. Rami f. ramus ad mufculum deprimentem, X. Rami f. ramus ad obliquum inferiorem. y, Ganglion opthalmicum, nexu cum neruo optico iolutum, & ad exteriora reuolutum, vt diuilio nerui paris tertii pateat. 2. Radix breuior ganglii opthalmici, a neruo obliqui inferioris, s. Ganglii radix longior a ramo nafali quinti paris. 2. Neruorum ciliarium fafciculus fuperior, quem quatuor hic neruu-li faciunt, p. 206, lqq. 2. Fafciculus inferior. 4. Fafciculi inferioris ramulus extrorfum a reliqui* fecedens. 5. Ra- Ramulus alterutri furculo h. h. ex neruo nafali orto infertus, ad latui externum nerui optici infra fafciculum fuperiprem ad-fcendens. 6. Fafciculi inferioris neruus ciliaris inferior interior. Fig. II. Ganglion opthalmicum cum neruulis tiliaribus Cap.lX. §.VILVIlt A, Mu/culus attollens paulo reuolutus, vt facies inferior, cui neruus in/eritur , patear. B. Leuator palpebrae. C« Portio carnea trochleatoris. D. Tendo trochleatoris cum trochlea. E. Portio mufculi adducentis, cum ramo nerui tertii paris. F* Portio deprimentis cum ramo nerueo, quem infertum fibi habet* G. Mufculus abducens ab interna facie vifus. H. Infertio obliqui inferioris. I. Portio palpebrae fuperioris obiter exprefla» a. Neruus opticus. b. Neruus quarti paris abici/His. c. Neruus fexti paris mufculo fuo infertus» d. Neruus tertii paris, e. Ramus fuperior. f.f. Rami e. furculi ad mufculum attollentem, g. Rami e. ramus ad leuatorem palpebrae* h. Nerui tertii paris ramus inferior. i. Ramus ad deprimentem. k. Ramus ad mufculum adducentem, vterque obiter expreflu^ I. Ramus ad mufculutn obliquum inferiorem* m. Nerui quinti paris ramus frontalis abfciflus* n. Eiusdem ramus nafalis. o.o. Neruuli duo ciliares ex nafali orti» > p. Ganglion opthalmicum lateri exteriori nerui optici annexum* q. Radix longior a ramo nafali quinti paris, r. Radix breuior a neruo 1. mufculi obliqui inferioris«, L1 j f.Ra» m ( o > f. Fafctculus iieruulorum ciliarum fuperior ex tribus neruuHs cora« pofitus. t, Fafciculus inferior maior. u« Surculus Temper extrorfum flexus & longo ambitu ad bulbum accedens, x, Fafeiculi h iius ramus inferior interior, alterutri ramo ex nafali orto infertus. Tab. Vil. FI (r, I. Membranula coronae ciliaris 5 Cuius ope lens cryftallina cum vitreo iungitur, & canalis Petitianus flatu turgens, Cap.IV. §. III. a. Humor vitreus. b. Lens cryftallina. c. Annulus ferratus ex pigmento nigro conflatus, anteriori parti hu- moris vitrei & coronae ciliari in lira tus. d.d. Bullulae , in quas membranula coronae ciliaris , flatu immiflo» eleuatur. e. Vulnufculum, per quod flatus immiffus fuit. Fig. II. III. Arteria lentis cryftallinae in facie eius pofteriori confpicua, & quidem %. I. magnitudine naturali, & %. II. microfcopio aučta. vid. cap. V. §. IV. Fig. m c o ) at Fig. IV. V. VI. Tres figurae lentis cryftallinae ex hominibus diuerfae aetatis, & quidem %. IV. ex infante recens nato, fi g. V. ex infante aliquot annorum, %. VI. ex homine adulto viginti circiter annorum, vt inde pateat, lentem femper effe eo conuexiorem, quo propior homo eft origini» vid. cap. V. §. I. Fig. VII. Lens cryftallina, quae in aqua macerata in fquamas triangulares dehifcere incipit. p. 132. Fig. VIII. - Glandulae febaceae Meibomianae, a facie pofteriori palpebrarum vifae. Cap. XII. §. IV. a. Tarfus palpebrae fuperioris. b. Tarfus palpebrae inferioris* c. Canthus internus. d. d. Plexus glandulofi, qui vulgo glandulae Meibomianae dicuntur» e. e. Orificia iliorum plexuum in margine extremo palpebrarum* Fig. IX. Infertio leuatoris palpebrae fuperioris. p. 24P. s. Canthus oculi internus, b. Palpebra inferior. Apo- in 3W ( o ) *g C. Aponeuroiis mufculi leuatoris palpebrae, d. Glandulae Meibomianae per aponeurofin confpicuae, Fig. X. Viae lacrymarum. a. Orificia glandularum Meibomianarum. I). Membranula femilunaris ante carunculam lacrymalem* c. Caruncula lacrymalis, cap. XIII. §. I. d.d. Pun&a lacrymalia. e.e. Duo canaliculi prope /accum nafalem inter fe confundi. §, II. " f. Saccus lacrymalis. Errata typograph. p, II*. not, Z. lin 2, pro pupillis lege papillis, IZ4. not. * pro fig.j. lege. fig. 1. 194, lin. ii. pro nerui fecundi lege nerui tertii faris. »SV'* W* wim II® rafifc« pmfibgtiM o£e3«i3«kT v.ftit % J&SIttfc}« e fe mazrm c7£a Itsrbhx^e-r Ssi.ndn/bt. et 'cT-iy.J: 11 Jh'ff.2 . p A t .fr® *.i ^ i! ^ I v c/i ?n.7?t /T*. '&7'iniJTl