KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 37 (1)
PATENTNI SPIS BR. 7830
Bemis Industries Incorporated, Delaware, U. S. A.
Poboljšanja u građevinskim konstrukcijama.
Prijava od 2. aprila 1929.	Vazi od 1. jula 1930.
Traženo pravo prvenstva od 3. aprila 1928. (U. S. A.).
Ovaj se pronalazak odnosi na gradevin-ske konstrukcije i to naročilo na one konstrukcije, koje su podesne da se raogu la-ko sklapati na licu mesta iz normaliziranih sastavnih delova, koji mogu biti proizvedeni u velikim količinama.
Zgrada izradena prema ovom pronalasku može imati okvira i nosače izrađene u normaliziranim lipovima od metala tako da se mogu zavarivati, zakivali, pričvrščivati za-vrtnjima ili na ma koji drugi način vezivati sa susednim građevinskim delovima i sklo-povima. Okviri mogu biti izrađeni od zasebnih delova, koji takođe mogu biti nor malnog tipa i koji se prema torne mogu proizvodih po postupcima i sa mašinama koji če omogučiti njihovu proizvodnju po vrlo maloj ceni. Ovakvi normalizirani sestavni delovi za okvire i nosače tako su predvideni da se mogu sprezati sa velikim krutim pločama, koje se sastavljaju u te okvire i koji mogu biti od metala i ma ko-jeg drugog pogodnog materijala. Tako, može se po želji upotrebljavati i nesagorljivi i na vatri otporan materijal za te popunja-juče ploče, recimo od azbesta ili kojeg drugog pogodnog materijala u mesto šlo bi se upotrebile ploče od metala.
Najradije upotrebljeni tip ovih okvira udešen je da može primiti te ploče sa lica, te se na taj način postiže neobično efektivna zaštita protivu vatre, pošto se takvi zidovi mogu izložiti vrlo jakoj toploti pre nego što bi te ploče popustile. Šta više,
ovakav uredaj zgodan je i za nanošenje završavajućeg građevinskog materijala u prostore, koji su ostali slobodni između susednih okvira i njihovih sastavnih delova, i mogu se iskoristiti za popunjavanje radi zaštite protivu gubljenja toplote ili radi po-jačavanja konstrukcije nanošenjem cementa i drugog. ili najzad, da se kroz te slobod-ne prostore vode razni kanali ili provodnici za ventilaciju, dimovode itd. Pored toga, ovakva jedna ploča, koja se može pritvrditi za okvir i sa svojim vertikalnim ivicama i svojim donjim i gornjim ivicama služi i kao vrlo snažno sredstvo za ukručivanje okvirne (ramne) konstrukcije vezujući međusobno sve sastavne de love takvog jednog okvira.
Gornji i donji horizontalni delovi okvira sa pločom postavljenom izmedu njih i po-jačanom vertikalnim pojačavajučim stubovi-ma, ili kosnicima, obrazuju jedinačne sastavne okvire, slične takvim okvirima u rešetkastim nosačima. jačina ovakvih okvira vrlo je velika usled ovakvog zgodnog ras-poreda materijala a i zbog velikih dimenzija popunjavajuče ploče, koja može da dostigne visinu jednog sprala. Sastavni delovi okvira mogu se podesiti da prime i spolja i iznutra ostali građevinski materijal za dovršenje zidova, to se može obaviti na vrlo mnogo načina i sa mnogo naročilih odlika.
Gornje i druge odlike i namene ovog pronalaska postače jasne svakome, koji, buduči stručan za ovu vrstu gradnje, prou-
Din. 25.
čava sledeči opis i zahteve u vezi sa priloženim crtežima u kojima:
Slika 1 prikazuje odlomljeni perspektivni izgled jednog dela zidnog sklopa sagrade-nog prema ovom pronalasku.
Slika 2 prikazuje vertikalan presek kroz jedan deo neke zgrade sagrađene prema ovom pronalasku.
Slika 3 prikazuje u uvečanoj srazmeri presek jedne tavanjače.
Slika 4 prikazuje presek kroz jedno prei-načenje tavanjače izrađena prema ovom pronalasku.
Slika 5 prikazuje horizontalen presek kroz jedan ugaoni sklop sa jednim delom su-sednog zida, isto tako u preseku.
Slika 6 prikazuje presek jednog zida gde je izložen način pritvrđivanja zidarskog ma-terijala.
Slika 7 prikazuje način utvrdivanja završ-nog zidarskog materijala (maltera i torne slično).
Slika 8 prikazuje izgled sličan izgledu u slici 5 samo je ovde prikazano jedno preinačenje ovog mog pronalaska.
Slika 9 prikazuje izgled sličan izgledu u slici 7 samo što se prikazuje jedno drugo preinačenje izrađeno prema ovom pronalasku.
Slika 10 prikazuje perspektivni izgled jednog detalja iz sklopa prikazano u slici 9.
Građevina koja se ima izradit prema ovom pronalasku može se postaviti na ma kakav podesan temelj ili osnovu 1. Radi toga postavlja se t. zv. temeljni venac ili donja venčanica, 2. Sastavni delovi ove venčanice prikazani su u figuri 2 i nači-njeni su od sličnih kanalastih ili olučastih članova 3, čije su ivice 4 posuvračene tako da se dobiju flanše na koje če zidarski materijal da naleže. Ove su flanše bitno paralelne sa dnom kanalastih članova 3. Kanalssti članovi 3 ponajradije se postav-Ijaju leda uz leda ali se između njih stavlja razd^ojna ploča 7. Ploče 7 postavljaju se izmedu članova donje venčanice tako, da ne dostiže do iste višine kao i kanalasti članovi, da bi se time stvorio prazan prostor 8, čija je širina taman onolika, kolika je debljina razdvojne ploče 7.
Horizontalni nosači ili tavanjače (patos-nice) označene su sa 10 i mogu se osla-njati na temelj 1 ili na venčanicu 2 ili na oboje u isti mah, i najradije su snabdeve-ne sa produženim delovima 11, koji se uglavljuju u šupljinama kanalastih članova na venčanici 2. Pogodne ugaone veze 12 mogu se zakovati ili zavariti za venčanicu da bi se tavanjača mogla održavati na svome mestu.
Na pogodnim i najradije na utvrđenim razmacima postavljeni su pojačavajuči ili
odstojni članovi ili kosnici 20, i ako se to naročilo želi, mogu za nju i biti utvr-deni. Na uglovima i lamo gde se okviri sastavljaju, ja ponajradije postavljam glavne nosačke stubove 30a.
Slike 5 i 8 prikazuju jedan takav ugaoni stub 30a, koji je sklopljen od kanalastih članova 31a, čiji se bokovi protežu u istom pravcu kao i susedni zidovi i snabdeveni su sa ugaonim vezačima 54a na gornjem i donjem kraju. Ponajradije se sastavni delovi venčrnice 2 postavljaju između ovih stubova 30 ili 30a, ali ako je to poželjno, mogu se ovi stubovi utvrditi i na venčanicu 2. Popunjavajuče ploče 35 ponajradije su tako udešene da se mogu umetnuti, do-njim ivicama, u prostore 8 između sastav-nih deiova venčanice 2. Pojačavajuči stubovi 20 takođe su načinjeni od kanalastih članova 21, od kojih se po jedna nalazi sa svake strane popunjavajučih ploča. Svaki od kanalastih članova 21 ima svoje ivice 22 posuvračene unutra tako da se dobijene flanše, koje su paralelne sa dnom kanalastih članova.
Popunjavajuče ploče 35 ponajradije se stavljaju sa vertikalnim ivicama uglavljenim između unutarnjeg i spoljnog člana 21 u svakom od pojačavajučih stubova, kao što je prikazano u figuri 5, tako da svaki stub ograničava po jednu konstruktivni! jedinku i spoj između popunjavajučih ploča 35 poklapa se i zatvara leđima kanalastih članova 21 koji naležu sa suprotnih strana na ivicama popunjavajučih ploča međusobno su povezani jedno za drugo na ma koji pogodan način, kao što su zakovice, na-vrtnji ili zavarivanjem. Ako se zakovice u-potrebljavaju onda se izrade potrebne rupe na kanalastim članovima i popunjavajučim pločama i to na određenim i normaliziranim razmacima; tako da se oni mogu vrlo lako poravnjati pri sklapanju.
Pojačavajuči stubovi 20 mogu imati i potpuno hermetički spoj sa popunjavajučim pločama. U torne cilju ugaoni članovi ili vezači 33a postavljeni su na obema strana-ma popunjavajuče ploče i to na njenoj ivici, i svaki od tih vezača tako je udešen da sa jednom svojom flanšom ulazi iza flanše 32 na ugaonom stubu 30a. Da bi se ti sastavni delovi utvrdili u odgovarajučem položaju može se naliti cement u prostor na taj način zatvoren između bokova kanalastog člana u koji je ivica popunjavajuče ploče ušla.
Na višini drugog ili idučeg sprala postavlja se pogodna venčanica 42, koja je vrlo slična donjoj ili temeljnoj venčanici 2’, sem što je razdvojna ploča 47 tako podešena da ostavlja dva slobodna prostora 48 na gornjoj i donjoj strani venčanice 42. Na-
ravno da gornja ivica popunjavajuće ploče u okviru na nižem spratu ulazi u prostor 48 sa donje strane venčanice 42, kao što je to i prikazano. Tavanjače (patosnice) 50 za drugi sprat mogu se utvrđivati za ven-čanicu 42 na način sličan onom, koji je bio opisan u odnosu na vezu tavanjače na prvom spratu sa temeljnom venčanicom 2.
Ako se želi da se izradi kosi krov za ovakvu zgradu, gornja venčanica nači-njena je obično od unutrašnjih i spoljnih članova 60 i 60a i može biti snabdevena sa razdvojnom pločom 57, kako bi se iz-medu tih članova 60 i 60a ostavio prostor u koji može da ulegne gornja ivica sused-ne popunjavajuče ploče 35. Gornji bok spoljnog člana venčaničnog izrađen je uko-so, kao što je prikazano u slici 2 i označeno sa 64. Krovne ploče 75 ulaze svojim donjim ivicama u prostor ostavljen između gornjih bokova članova 60 i 60a, kao što je prikazano, i protežu se dalje prema slemenu, gde mogu da nalegnu na bokove slemenog člana 69. Slemeni član 69 može tako isto biti izrađen od kanaiastih članova postavljenih leda uz leda, samo sada bez ikakvih razdvojnih ploča između njih. Gornji bokovi ovih kanaiastih članova povijeni su koso na dole, čiji ugao nagnu-ča odgovara uglu kosine krova, te se ti bokovi nalaze u jednoj liniji sa kosim bo-kovima 64 na članovima 60a. Pogodan uga-oni poklopni član 76 postavljen je iznad slemenih ivica na krovnim pločama 75.
Rogovi se mogu izraditi na razne načine, na primer onako kako je prikazano u slici 3, gde su rogovi izradeni od kanala-tih članova 90 postavljenih leda uz leda sa ili bez razdvojenih ploča 91. Pogodni za-klopni član 93 može se postaviti iznad krovnih ploča 75 da služe kao zaštita za spojeve između tih krovnih ploča i to na načig koji je objašnjen u vezi sa popunja-vajučim pločamg i pojačavajučim kosnica-ma. Krovna konstrukcija izrađena prema ovom pronalasku pogodna je da primi manje-više ma koji bilo završni krovni ma-lerijal. Na primer, u kanalima 93 mogu se postaviti drvene letve radi prikrivanja, ili se cement može izliti po krovnim pločama 75, a na isti način i asfalt sa šijunkom može se po krovu izliti. Prema torne, nepre-kidan metalni spoj između sastavnih delo-va, koji se postiže izradom prema ovom pronalasku, dozvoljava da se primeni ma koji bilo pogodan krovni materijah
Slika 4 prikazuje jedno preinačenje spoja na rogovima, gde krovne ploče 75a imaju na dole povijene ivice 76a koje su utvrđene za dno 90 u kanalastim članovima 90a, a ovi su članovi postavljeni leda uz leda, kao što je to napred bilo objašnjeno.
Gornji bokovi ovih kanaiastih članova povijeni su ivicama 79a na gore i odgovara-ju flanšama 79 prikazanim u slici 3 i koje se mogu iskoristiti za lamo opisane namene.
Slika 5 prikazuje jedan od načina za pričvrščivanje zidnog materijala za zgradu sagrađenu prema ovom pronalasku. U torne cilju ugaoni članovi 100 pričvrščeni su za flanše 22 na kosnicama 20 i između fian-ši 22 nalazi se drvena greda 103 za koju se zidni materijal 150, kao drvene ploče itd., mogu zakivati. Ako se želi, cement 104 se može uliti u kanale pojačavajuče kosnice, pošto se u njih stavi greda za prikrivanje. Slika 6 prikazuje jeden drugi način za pritvrdivanje zidnog materijala, i sada su pogodne zidne ploče ‘ili panele snabdevene sa pogodnim stegama 110, koje su udešene da mogu zahvaliti iza flanše 22 na jednom od kanaiastih članova 21 na kosnici 20.
Slika 8 prikazuje jedno preinačenje u vezi sa ugaonim stubom 30a čije su odlike ranije opisane, samo što se popunja-vajuča ploča 135 nalazi sasvim uz buduču zidnu površinu. U torne cilju popunjavaju-ča ploča prilvrđena je za stub 30 pomoču previjene flanše 136, a ako se želi, i sa jednim uglastim vezačem, koji je pritvrden za odgovarajuče delove stuba. Prema ovom obliku pronalaska, kosnice ili pojačavajači stubovi mogu takode biti izgrađeni od kanaiastih članova 120 postavljenim leda uz leda sa pogodnim razdvojnim pločama 127 postavljenim između njih. Ponajradije ove ploče protežu se i izvan kanaiastih članova da bi se dobile flanše 128 na koje se vrlo zgodno može pričvrstiti skoro svaki zidni nidterijal. U torne slučaju ivice popunjavajuče ploče 135 ulaze u kanale, kao što je prikazano u slici 8 upotrebljavajuči pri tom razne pritezajuče ili zaglavne kli-no.ve ili blokove 114—114a, mada se, naravno, ivice na popunjavajučim pločama mogu izviti na gore i zavariti ili na ma koji drugi način utvrditi za bokove kanala.
Slika 7 prikazuje drugi način za pritvrdivanje zidnog završnog materijala na pot-porne stubove. U torne cilju stavlja se naročiti popunjavajuči blok 150, koji je snab-deven sa vertikalnim žljebom 151. Sa prednje strane ovog bloka 151 mogu se nala-ziti metalne ploče 152 sa sličnim i pnutra povijenim flanšama, koje leže tesno u žlje-bu 151, kao što je prikazano, ili je ta ploča izjedna sa žljebom izradenim da se po-dudara sa žljebom 151. Zidne ploče mogu biti od metala i u tom slučaju te metalne zidne ploče 151 imaju na ivicama flanše koje tesno ulaze u žljeb 151 na bloku, kao što je na slici prikazano. Ako se želi plo-
če od materije koja ne propušta zvuk mo-gu se postaviti iza metalnih ploča 154 kao što je označeno sa 156, i kanalastog stuba.
U konstrukciji prikazanoj u slikama 9 i 10 zidne ploče 160 imaju flanše 161 po-vijene unutra sa podjednako izbušenim ru-pama 162 kroz koje se provlače klinovi 164. Ove se ploče privremeno pridržavaju na mestu dok se cement 165 ne ulije u kanal da bi, kad se stvrdne držao čvrsto klinove 164 a time i zidne ploče.
Očevidno je da se celokupna građevina ovakvog tipa može izgraditi od pojedinač-nih normaliziranih okvira koji su i sami ponajradije sagrađeni od dva ili više prosta građevinska člana. Ova se konstrukcija može okarakterisati time što daje jedan stalan i neprobojan metalni zaštitni zid, koji se može izraditi bitno izjedna sa metalnim okvirom, omogućavajući time da se postigne jedna neobično savesna zaštita protivu prodiranja vlage, Istovremeno omo-gućavajući i veiiku otpornosl prema valri. Mada se popunjavajuče ploče najradije prave od metala, razume se da se taj ma-terijal može zameniti i nekim drugim radi izvođenja izvesnih individualnih potreba. Medu takav materija! ja naročilo ubrajam ploče od fibera, azbesta, žičane mreže ili torne slično.
Naravno, središna popunjavajuča ploča može da ograničava unutarnje i spoljne prostore između kosnica i pojačavajučih stubova, koji se prostori mogu zgodno iskoristiti radi izolaciie protivu gubljenja ili primanja toplote, da se u njih nalije cement ili beton ili ma koji drugi popu-njavajuči materijal, ili da se upotrebe za smeštaj ventilacionih i dimovodnih i drugih provodnika i vodova i torne slično. 1 ako sam ja opisao i prikazan jedan način privođenja moga pronalaska u delo očevidno je da se način sklapanja sastavnih delova može menjati na mnoge načine, pa ipak da se ne odstupi od duha i suštine ovog mog pronalaska.
Patentni zahtevi:
1.	Građevinska konstrukcija tipa sa rešetkastim okvirima, naznačena time, što se jedna popunjavajuča ploča (35) stavlja iz-među sastavnih delova okvira, koji su sa-stavljeni od dugačkih građevinskih delova postavljenih leda uz leda jedan prema
drugom sa razdvojnim pločama (7,47, 57) ^ umetnutim između njih, da bi ih držali na izvesnom odstojanju i što razdvojne ploče imaju svoje bokove previjene do u ravan u kojoj se popunjavajuča ploča nalazi, tako da se pomoču njih mogu pritvrditi ivi-ce popunjavajuče ploče sa članovima okvira, i što je popunjavajuča ploča postavljena paralelno sa, i potpuno naleže na jedan deo pomenutih okvirnih članova, stva-rajuči time potpuno neprobojan spoj.
2.	Građevinska konstrukcija prema zah-tevu 1, naznačena time što se pojačavaju-či stubovi (20) postavljaju tako, da obu-hvataju izmedu svojih sastavnih delova iz-vesne dugačke pojačavajuče ploče (35).
3.	Građevinska konstrukcija prema za-hlevu 1 ili 2, naznačena time što su poja-čavajuču stubovi (20) nešto malo manje debljine nego okvirni stubovi (30a), da bi se time stvorilo udubljenje u koje se mogu uglaviti ivice popunjavajuče ploče.
4.	Gradevinska konstrukcija prema za-htevu 1, naznačena time, što su krajevi okvirnih članova povezani jednim potpor-nim stubom (30a) i što sastavni delovi tog potpornog stuba zahvataju i preklapaju ivice popunjavajuče ploče.
5.	Gradevinska konstrukcija prema za-htevu 1, naznačena time, što su okvirni članovi spojeni sa stubovima, načinjenim iz dva dela, između čijih se ivica uglavljuje popunjavajuča ploča.
6.	Gradevinska konstrukcija prema ma kojem od prednjih zahteva, naznačena time, što se slojevi zidarskog materijala name-štaju na spoljne površine okvirnih članova na razmaku i paralelno sa pomenutim po-punjavajučim pločama, da bi se time osi-gurali izolacioni prostori sa obe strane po-menute popunjavajuče ploče.
7.	Gradevinska konstrukcija prema ma kojem od prednjih zahteva, naznačena time, što su pomenuti okvirni članovi položeni horizontalno i obrazuju venčanice sa flan-šama koje se pružaju pod pravim uglom na popunjavajuče ploče, koje imaju visinu bitno jednaku višini jednog sprala.
8.	Gradevikska konstrukcija prema za-htevu 7, naznačena time što su okvirni članovi slični i što su simetrično raspoređeni u odnosu na zaštitne ploče i što se vertikalni, dvojni, potporni stubovi postavljeni između stranih venčanica.
Ad paren für oj 7830.
J*'—


v-


t







Ad patent broj 7830.


rar,V

W "
'
\ ■.
■ v ,
X,
v ‘1-v
'
.
wX. '■ Ai-




kt-.
. c-...*. v.

sv.o.-•
; '*■

X,	•, .V 1	'

. . .	'• v.-.
.
■ • i.i
- - ■■
% ->r \

X\
■


>■;




■
■

■v



.	V.v.-.'	- *~4 xr t*)*


'
•t- .. •
■ .

”	1 v


» ' ■