KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
KLASA 35 (3).
PATENTNI SPIS
INDUSTRISKE SVOJINO
IZDAN 1 NOVEMBRA 1940
BR. 16244
Grassmann Erich, Gelsenkirchen, Nemačka.
Naprava za dizanje.
Prijava od 5 januara 1939.
Važi od 1 februara 1940.
Pronalazak se odnosi na napravu za dizanje koja se sastoji iz jedne metalne traike koja se može namotavati u oblik za-vrtnja i iz jednog stopala koje se sastoji iz koncentrično postavljenog rotora i sta-tora sa otvorom za dovođenje trake ka zatvorenom prstenastom prostoru, koji ima kliznu putanju za traku koja se penje po načinu zavrtnja kao i ima izvedene žlje-bove za čvrsto držanje ispada na traci.
Naprava ima malu konstrukcionu visinu, jednostavna je u izvođenju i u stanju je da podiže terete više metara visoko i stoga se može korisno upotrebiti kao dizalica za vazdušna vozila. U uvučenom stanju naprava treba malo mesta i sitoga je podesma za upotrebu kao pionirski prt-Ijag, naročito stoga što se ona može upotrebiti kao naprava za pritisak, kao nosač, kao dizalica i kao cev za gasove i tečnosti koja se može lako učiniti nepropustlji-vom. gde se n. pr. ne mogu postaviti krute cevi.
Metalna traka može biti tako snabde-vena jednom ili više ivica za zakivke ili sa rupama, da kod obrazovanja cevi ispad-nuto strčeća tela zakivka jednog spiralnog zavojka zahvataju u tačno odgovarajuće otvore drugog spiralnog zavojka tako, da se spirale međusobno čvrsto vezuju i na pritisak i na savijanje.
Stator i rotor mogu po volji biti međusobno zamenjivani, uvek prema tome dali postajuća cev pri obrazovanju treba da izlazi iz stopala sa ili bez obrtanja.
Korisno je da se rotor i stator postave u središtu kakvog valjka otvorenog prema unutra, koji u spiralnom rasporedu čuva
traku. Sud .za čuvanje trake i pogon dizalice mogu biti jedan od drugog odvojeni, ako se želi ekscentrično izvođenje (postavljanje) glave dizalice.
Sud za čuvanje trake se celishodno postavlja na valjke ili lopte, da bi se smanjilo trenje pri navlačenju (navijanju) trake.
Da bi se iz trake obrazovalo cilindrično telo za dizanje sa konusno jedan u drugome uvedenim pojedinačnim zavojciima, koji se nalaze jedan na drugom sa preklopljenim ivicama, metalna se traka korisno izvodi na uzanoj ivici u obliku kružnog luka, n. pr. tako, da se spoljna ivica izvodi valjanjem širom no unutrašnja. Ovim se dobija organ za dizanje uvek jednakog poluprečnika, koji može sile pritiska primati i bez izvođenja (postavljanja) nosečih zakivaka i otvora u ivici trake.
Da bi se trenje organa za dizanje na oslonoj putanji koja se može penjati po zavrtanjskoj liniji smanjilo, i da bi se iz-beglo oštećenje ivica trake koje nose teret, može klizna putanja u obliku zavrtanjske linije biti izvedena u pogouu dizalice iz valjkastih tela ili nositi valjkasta tela. Pri tome je celishodno, da se valjkasta tela na zavrtanjskoj spirali koja se nalazi uz stopalo međusobno beskonačno vežu pomoću vezica i da se upotrebi isto tako beskonačno vezani blok-lanac za nošenje trake preko valjkastih tela. Valjkasta tela mogu biti izvedena i odstupajući od oblika valjka t. j. imati oblik konusa, pri čemu se konus upravlja prema poluprečniku zavrtanjske spirale. Vezice su radi povećanja savitijivo-sti mabdevene podužnim (duguljastim) ok-
Din 15.—
cima. Blok-lanac ima na mesti m a veze za-košenja, da bi bio svestrano pokretljiv.
Na priloženom nacrtu je pokazan jedan primer izvođenja predmeta pronalaska.
Sl. 1 pokazuje vertikalni presek kroz stopalo naprave za dizanje.
Sl. la pokazuje horizontalni presek po liniji A-B iz sl. 1.
Sl. 2 pokaz-uje vertikalni odlomljeni presek jedne klizne putanje sa tekma za valjanje, blok-lancem i čeličnom trakom.
SI. 3 pokazuje izgled jednog odlomka iz tela za valjanje, blok-lanca i čelične trake.
SI. 3a pokazuje horizontalni presek jednog dela blok-lanca.
SI. 4 pokazuje delimičan izgled tela za valjanje.
SI. 5 pokazuje izgled jedne vezice za tela za valjanje.
SI. 6 pokazuje delimičan izgled trake savijene preko uzane ivice.
SI. 7 pokazuje dizalicu delimično u pre-secima.
Sandučasti sud 1 nosi središno cilindrični stator 8 sa podužnim žljekovima 21 na spoljnoj površini. Oko statora je postavljen na loptama 3 cilindrični rotor 11, iz čijeg je unutrašnjeg zida izdubljena klizna putanja 22 koja se pruža po zavrtanjskoj liniji. Oko rotora 11 je između kugličastih ležaja 4 postavljen valjak 25, koji nosi spiralno namotanu metalnu traku 5 (si. 1). Rotor 11 je snabdeven otvorom 24 za dovođenje trake ka prstenastom prostoru 26 koji je obuhvaćen između rotora i statora (si. la). Traka nosi na donjoj ivici red rupa 6 a na gornjoj ivici red zakivaka 7 (šl. 2) i po uzanoj ivici 30 je snabdevena kružnom krivinom 29 (si. 6). U kliznoj putanji 22 koja je nagnuta koso postavljena su ko-nusno izvedena tela 10 za valjanje, koja su pomoću vezice 12 međusobno beskonačno vezana. Vezice 12 su radi svestrane pokretljivosti lanca snabdevene duguljastim okcima 20 (si. 5). Na telima 10 za valjanje leži beskonačan blok-lamac 9, koji ima vodiljni usek 23 za ivicu trake 5 za dizanje. Da bi lanac bio svestrano pokretljiv, na mestima sastavaka su otvori 19 za čepove izvedeni u obliku dvostranih konusa (si. 3a).
Čelična traka 5 koja je vođena kroz o-tvor 24 u rotoru 11 za dovođenje trake zahvata svojim zakivcima 7 za držanje u međuprostore 21 između zubaca na stafcoru •8 i obrtnim kretanjem rotora 11 vršenim preko osovine 15 i zupčanika 13, 14 navlači se na blok-lanac 9 kao i biva nošena po kliznoj putanji 22 i tako se uobličava u cilindrično šuplje telo. Valjci 2 za pritisak (si. la) utisku ju pri tome zakivke 7
zavojka 27 u otvore 6 za zakivke kod za-vojka 28 tako, da postaje cilindrična cev koja j,e otporna na pritisak. Traka nosi ploču 17 koja obrazuje glavu sa obrtnim poklopcem 18 za podizanje predmeta. Tela 10 za valjanje koja su složena u jednu beskonačnu traku i blok-lanac 9 se vode u kruženju u rotoru (si. 7). Dizalica može svojom uzanom stranom 31 zida suda biti kotrljana u cilju transportovanja, ili pak biti nošena.
Patentni zahtevi:
1.	Naprava za dizanje naznačena time, što se sastoji iz jedne metalne trake (5) koja se može namotavati po zavrtanjskoj liniji i iz jednog stopala (1) obrazovanog iz koncentrično postavljenog rotora (11) i statora (8) sa otvorom (24) za dovođenje trake ka prstenastom prostoru (26) o-buhvaćenom između rotora i statora, koji ima kliznu putanju (22) koja se penje po zavrtanjskoj liniji i služi za vođenje trake (5), kao i žljebove (21) za čvrsto držanje ispada (7) trake.
2.	Naprava za dizanje po zahtevu 1, naznačena time, što metalna traka (5) ima jedan ili više redova otvora (6) i redova zakivaka (7) i pri obrazovanju cevi u stopalu dizalice ispadnuto strčeća tela (7) zakivaka jednog spiralnog zavojka (27) za-hvataju u taćno odgovarajuće otvore drugog spiralnog zavojka (28).
3.	Naprava za dizanje po zahtevu 1 i 2, naznačena time, što je unutra nalazeći se stator (8) stopala dizalice izveden kao zupčanik sa žljebovima (21), u čije međuprostore (21) između zubaca zahvata ju tela (7) zakivaka i spolja nalazeći se rotor (11) ima na unutrašnjem omotaču kliznu putanju (22) koja je izvedena po načinu zavr-tanjske linije.
4.	Naprava za dizanje po zahtevu 1—2, naznačena time, što metalna traka u kliznoj putanji po načinu zavrtanjske linije nateže na tela (10) za valjanje.
5.	Naprava za dizanje po zahtevu 1—4, naznačena time, što su tela za valjanje (10) koja su postavljena na zavrtanjski u rotoru (11) izvedenoj putanji (22) izvedena konusno odgovarajući poluprečniku klizne putanje i međusobno su beskonačno vezana pomoću vezica (12), kao i nose beskonačan i savitljivi blok-lanac. (9) za ležišno postavljanje metalne ivice.
6.	Naprava za dizanje po zahtevu 5, naznačena time, što blok-lanac (9) ima vodiljni usek (23) za ivicu metalne trake.
7.	Naprava za dizanje po zahtevu 1—6, naznačena time, što je metalna traka izvedena sa krivinom (29) po uzanoj ivici (30).

2&
5
Ad pat. br. 162 44
3
9

• •