KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
Klasa 20 (4)
INDUSTRISKE SVOJINE
Izdan 1. Novembra 1930.
PATENTNI SPIS BR. 7487
Vereinigte Eisenbahn-Signahverke Gesellschaft m. b. H. Berlin-Siemensstadt, Nemačka.
Električno pokretanje skretnica.
Prijava od 31. decembra 1928.	Važi od 1. marta 1930.
Traženo pravo prvenstva od 16. aprila 1928. (Nemačka).
Predmet ovog pronalaska je pokretanje skretnica. Poznato je, da se skretnički jezici moraju zadržavati odn. zatvarati u krajnjem položaju, što se obično vrši kukastim zatvaračima. Ovim se pronalaskom omogućuje, da se zatvarački delovi za skretničke jezike ugrade zajedno sa pokretačkim mehanizmom. Takvo uređenje ima naročita preimućstva pored ostalih to, da otpada veliki deo pokretnih članaka, koji su kod poznatih pokretanja skretnica smešteni izvan sanduka pokretačkog mehanizma, odnosno zaklanjaju se od uticaja vremenskih nepogoda ili od mehaničnog dejstva spolja, od kamenja ili sličnog, što leži između šina.
Prema ovom pronalasku udešava se pokretačko uređenje tako, što se za pokretanje skretničkih jezičaka postavlja između motora i pokretačke šipke, jedan umetački članak, koji s jedne strane prenosi snagu motora na pokretačku šipku, pa vrši njeno pokretanje, a s druge strane posle zavisnog po-meranja, relativnim kretanjem pojedinih de-lova umetačkog članka, izvodi pokretanje zatvaračkih organa, koji su smešteni u unu-Irašnjosti pokretačkog mehanizma.
Zamisao ovog pronalaska može se izvesti na razne načine, na pr. time, što se kao relativno pokretljiv umetački članak upotrebi jedan ozib, koji bi na normalni način pokretao obe šipke nameštene na njego-
vom kraju, pri čemu je jedna u veži sa skretničkim jezicima, a vdruga je u vezi sa zatvaračkim organima. Cim pri tome jedna šipka, koja je ukvaćena sa skretničkim jezicima, naiđe na otpor, dakle pii krajnjem položaju skretnice, pokreće ozib samo još onu drugu šipku pa se sad proizvodi zatvaranje. Osim toga može se za relativno pokretljiv umetački članak upotrebiti neki diferencijalni mehanizam na pr. planetarna kolesa.
Za takav predmet objašnjen je na priloženim slikama jedan primer. SI. 1 pokazuje šematski raspoređenje za pokrelanje skretnice, gledano odozgo, delimično u preseku, M je motor, koji preko prenosnog mehanizma V i preko planetarnih kolesa T pokreće motorov pomerač N. Prenosni mehanizam V sastoji se iz zupčanika V,.,, iz jednog ukliznog kvačila R sa kliznim zupčanikom Vs, iz osovine V3 i iz zupčanika V4, koji zahvata u spoijašnji zupčanik T4.
Uređenje i način dejstva planetarnih kolesa objašnjeno je na si. 2 do 10. Planetarna kolesa okreću se po osovini, G7. Prenosni zupčanik T6 čvrsto je spojen u glavčini sa spoljašnjim zupčanikom T4. Planetarni zupčanici T, i T3 položeni na kulisi T, zahvataju s jedne strane u zupce prenosnog zupčanika Tr, s druge strane u zupce zupčanog venca G2, koji leži na kućici G . Glavčina kulise T,, po kojoj se okreće
Din. 20.
kućica O^, završava se u kandže Tc, koje s malom labavošću zahvataju u kandžaste izreske u pokretačkom zupčaniku Ts. Taj pokretački zupčanik zahvata u ozublje-nu šipku N, motorovog pomerača N. Na zavornjima planetarnih zupčanika T2 leži još odbojnik T;, čije obe donje površine T10 odnosno Tu udaraju o odbojne površine K, odn. K2. Na planetnoj kućici G leži upravljački venac G3 za uključivačke poluge D. Na planetskoi kućici Gj leži još zatvarač G4 sa kosim površinama G5, i osim toga krajnji odbojnici G6. Zatvarač G4 klizi po kliznoj površini N., motorovog pomerača N. Za zaštitu ivica klizačkih površina od trošenja predviđena su četiri za-vornja.
Motorov pomerač N, koji pomera motor
M,	ukvaćen je pomoću uskočkog kvačila A na poznati način popustljivo sa skretničkim po-meračem W, kao što je predstavljeno na si. 2. Prema položaju pokretačkog mehanizma naspram skretnice, mogu se na jednom ili na drugom kraju skretničkog pomerača W priključiti skretnički jezici. Iskakanje se vrši na poznati način time, što skretnički pomerač W, pri premeštanju jezika, ozub-Ijeni venci pomeraju ka motorovom pome-raču N, pri čemu se usled otpora motorovog pomerača N, koji zatvarač G4 drži u krajnjem položaju, savijanjem opruga A3 izgurne valjak A2 iz useka A4 u motorovom pomeraču N.
Uključivačke poluge D vrše na poznati način preključivanje namotaja kao i obez-beđivačkih spojeva sa zemljom i kontakte kontrolne struje.
Način dejstva ovog uređenja je sledeči:
Slike 3 do 10 predstavljaju razne faze za vreme kretanja planetarnih kolesa. Tok po-meranja i zatvaranja skretnica je u glavnom sledeči:
Motor pokreće, preko prenosnih zupčanika V pomoću planetarnih kolesa T i pokretačkog zupčanika Ts, motorov pomerač
N,	pa preko uskočnog kvačila A, skretnički pomerač W i skretničke jezike, koji su s njim spojeni.
Skretnički pomerač W kreće se paralelno sa motorovim pomeračem N, pa ima kao i ovaj na dva mesta određene izreske W[ i N4, koji jedan drugom odgovaraju. Samo kad se motorov pomerač i skretnički pomerač nalaze u podudarnom položaju, mogu uključivačke poluge D da zahvataju u useke pa da izvrše poznata uključivanja. Ti useci stupaju u dejstvo samo pri zaustavljanju ili pri smetnjama kod skretnica.
Za nadziranje jezika mogu se upotrebiti naročiti kontrolni pomerači, čiji se useci moraju podudarati sa usecima ostalih po-
merače, jer bi oni inače pokazivali neku nepravilnost u skretnici.
SI. 3 pokazuje kolesa u stanju mirovanja kod jednog krajnjeg položaja skretnice. Skretnička šipka je preko uskočnog kvačila na motorovom pomeraču N ukočena pomoću zatvarača. Slike 7, 8, 9 i 10 pokazuju položaje planetarnih kolesa, koji odgovaraju uz slike 3 do 6. Dakle pri pomera-nju u drugi položaj skretnice počinje motor najpre da pokreće kućicu G,. Jer planetarni zupčanici T> i T3 prenose njihovo kretanje, koje dolazi od pokretačkog zupčanika Tj na zazubljen venac G., kućice, pošto kulisa T , koja služi kao ležište za planetarne zupčanike stoji nepomično. Naime ta kulisa se naslanja svojim kandžama T0 na odbojne površine Ta pokretačkog zupčanika Ts, koji zahvata u zazubljenu šipku N, motorovog pomerača N. Ali ovaj sprečava zatvarač G4 da se pomera u levo. Početkom kretanja kućice G! počinje popuštanje zatvarača. Motorov pomerač uzmiče u pravcu strele za usponsku visinu kose površine G5 na zatvaraču G4, iz položaja mirovanja, pošto ga pokreće pokretački zupčanik T8, koji povlači za sobom kulisa. Kočenje je popušteno, kad zatvarač G4, kao na sl. t prione uz zazubljenu šipku N . U toj fazi je motorov pomerač N oslobođen kod N3. Na uskočnom kvačilu došao je valjak A2 iz ekscentričnog položaja, predstavljenog na si. 2, u sredinu useka. Sad počinje kretanje motorovog pomerača i s njim ukvačenog skretničkog pomerača, jer su planetarni zupčanici T, i T;1 prisiljeni da se kotrljaju po zazubijenom vencu Go, tako da se kulisa mora kretali u pravcu strele. Sa kulisom se okreće po-merački zupčanik T8, koji za zazubljenu šipku Nj pokreće motorov pomerač sa u-kvcčenim skretničkim pomeračem. Skretnica počinje da se pomera. Pri tome zatvarač G4 klizi po zazubljenoj šipci.
SI. 5 pokazuje stanje, kad je skretnica pomerena. Skretnički pomerač W je došao u svoj krajnji položaj. Kočenje počinje pošto odbojnik T; naiđe na površinu K, i time se učvrsti. Naime pokretački zupčanik T5 okreće se dalje pa pokreće preko planetarnih zupčanika T, i T;, kućicu G . Pri tome pritisne zatvarač G4 svojom kosom površinom G5 motorov pomerač u pravcu strele dok odbojna površina G6 ne naiđe na K , kao što je predstavljeno na si. 6. Pri tome zazubljena šipka N4 povlači pokretački zupčanik T8 za predviđen razmak kod T6. Sa pokretačkim zupčanikom T8 pokrene se za toliko motorov pomerač N, da se valjak A2 na uskočnom kvačilu izmakne, kao što je predstavljeno na si. 2 radi primera za krajnji položaj pokretanja skretni-
ce prema sl. 3, tako da je skretnička šipka pod pritiskom, koji nastaje od uskočnog kvačila A.
Pri priljubijivanju skretnice prenosi se snaga od radnog jezika preko skretničke šipke na skretnički pomerač W. Pošto je motorov pomerač N ukočen zatvaračem G4, dejstvuje sila priljubljivanja na uskočno kvačilo. Savijanjem opruge A3 izgurne se valjak A, iz useka A:, motorov pomerač se pomera naspram skretničkom pomeraču W, pa se uključivačke poluge izgurnu iz useka u šipci N, čime se prekida struja ka kontrolnom magnetu u mehanizmu za ude-šavanje. Da bi se pokretački mehanizam opet spojio sa skretnicom, prebaci se pokretačka poluga, motor pokreće motorov pomerač, čiji odbojac udari o valjak A2, pa ga utera u usek Time nastaje ukva-čivanje skretničkog pomerača sa motoro-vim pomeračem t. j. ukvačivanje skretnice sa pomeračkim mehanizmom.
Kod smetnji u pomeračkom mehanizmu moguće je da se pokretački mehanizam a lime i skretnica premešta rukom.
Patentni zahtevi:
1.	Električno pokretanje skretnica, nazna-
čeno time, što je između motora i pome-račke šipke postavljen relativno pokretljiv umetački članak (ozib, planetarna kolesa ili slično), koji prenosi motorovu snagu na pomeračku šipku, pa posle završenog pre-meštajnog kretanja, relativnim kretanjem delova umetačkog članka nastaje kočenje pokretačkih delova.
2.	Pokretanje skretnica po zahtevu 1 naznačeno planetarnim kolesima, kao prenosnim kolesima, čiji spoljašnji zupčanik naizmenično posreduje premeštajno kretanje skretnica ili ih koči, pri čemu se zat-varački venac G4 spoljašnjeg zupčanika i element, koji prenosi snagu do skretnice, podupiru naizmenično jedan na drugog.
3.	Pokretanje skretnica po zahtevu 1 naznačeno time, što se ekscentričnim obrazovanjem ili smeštanjem zatvaračke površine G5 pritišće priležni skretnički jezik uz šinu pruge.
4.	Pokretanje skretnica po zahtevu 1 naznačeno time, što se upotrebljava elastičan umetački članak A2, koji pomoću rada pri priljubijivanju skretnice, služi za bezudarno zaustavljanje pokretanja.
.
1
.
■
.
.
.


-





.
.
'
■
.

■






■
.

.
■ -
■
.


:
.
■










A/patent broj 7487.
L
Jr/v


\ ^





■




Adpatent broj 7437.








'



v;-;' >v


















.



-
.