IZAIJEVIMA UGOSLAVDA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
KLASA 37 (2).
INDUSTRISKE SVOJINE
IZDAN 1 MAJA 1936.
PATENTNI SPIS BR. 12278
Mezera Ladislav, Praha, Č S. R.
Postupak za izradu građevinskih ploča, naročito za oblaganje zidova i prema tom
postupku izrađene ploče.
Prijava od 25 oktobra 1934.
Važi od 1 avgusta 1935
Predmet pronalaska odnosi se na postupak za izradu građevinskih ploča i na po ovom postupku izrađene ploče.
Do sada su se keramičke i druge građevinske ploče, određene naročito za oblaganje zida izrađivale tako, da se je najpre izradio unutarnji deo ploče, čija se je vidna strana posle toga snabdevala nekom prevlakom. Na dosedanji način izrađene građevne ploče imale su mnogobrojne nedostatke koji su se sastojali na pr. u tome što se nije mogao postići željeni izgled vidne površine, glazura prska, u ploči se stvaraju pukotine, glazura odpada itd.
Ovim pronalaskom odstranjeni su svi nedostatci, jer su ploče za oblaganje zidova tako izrađene, da se najpre izradi gornji vidljivi deo građevne ploče i to pre nego li unutarnji deo ploče, pri čemu se na zadnjoj strani gornjeg sloja ploče nalaze ispup-čeni delovi oko kojih se omota armatura pa se na tako armirani gornji sloj stavlja sloj punjenja u koji se postavljaju železa koja strče van toga punjenja i koja služe za vezivanje gotove ploče sa materijalom zida. Punjenje, koje se na pr. sastoji iz betona armira se pomenutom armaturom, tako da sloj punjenja pošto se je vezao, obrazuje sa prvobitno izrađenim gornjim slojem jednu celinu u vidu građevne ploče.
Postupak prema ovom pronalasku o-mogućuje izradu građevnih ploča bezpre-kornog izgleda koje mogu biti izrađene i od stakla. Sloj koji obrazuje lice ne odpada, ne stvara nikakve pukotine i ne gubi sjaj. Pošto je donji sloj odnosno unutarnji deo
ploče vezan sa gornjim slojem mehanički, pomoću žice ili lima, ne odpada gornji sloj pa tako staklo kod preloma građevne ploče ne odpada, kao što je to bio slučaj kod dosadašnjih poznatih obložnih zidnih ploča već se kod preloma stvaraju samo pukotine, ali pojedini delovi ne odpadaju sa zida i ostaju u svom prvobitnom položaju.
Prema ovom pronalasku građevna ploča sastoji se iz stvarne ploče, na pr. iz stakla, keramične mase, lima ili si., koja na unutarnjoj strani ima udubljenje ispunjeno masom, koja nosi gornji sloj odnosno stvarnu ploču, pri čemu je ta masa naročito armirana a može da se sastoji na pr. iz betona, gipsa, cementa, asfalta i sl. U-nutarnji prostor odnosno udubljenje koje se nalazi na zadnjoj strani gornjeg sloja izvedeno je celishodno konično i to tako da se presek tog udubljenja ili povećava u pravcu prema dnu ploče, čime se doprinosi potpuno čvrstom vezivanju punjenja za gornji sloj, ili se presek smanjuje prema dnu ploče, čime se bitno olakšava izrada ploča putem presevanja. U ploči se mogu napraviti jedno ili više udubljenja ili ispupčenja, nastavaka i si, koji služe za čvrsto držanje armature.
Do sada poznate staklene cigle, naročitog oblika, koje služe za izradu zidova, stropova i si, sastavljaju se na taj način, što se one stavljaju u jedan već unapred naročito napravljen okvir, ili se jednostavno vezuju pomoću betona ili sličnih nosečih punjenja.
Građevne ploče koje se prema ovom pronalasku sastoje iz jednog srednjeg
Din. 25.-
staklenog dela, koji je naročito izdubljen odn. šupalj, pričvršćene su odnosno vezane su za obodni nosač, izrađen od armiranog betona i si. Ove građevne ploče sastavljaju se na mestu izgradnje i vezuju se međusobno pomoću tankog betonskog sloja, event. cementnog tako da susedni obodni nosači pojedinih građevnih ploča čine neposredno jedan jak rešetkasti nosač. Pojedine građevne ploče mogu se lako izmeniti.
Pronalazak se može korisno primeniti takođe pri učvršćivanju keramičkih predmeta, predmeta od fajanse ili predmeta od drugih masa (korita za umivanje, šolje za pisoare) za zidove, na taj način, da se stena predmeta, koja se ima pričvrstiti na zid, ispuni armiranim betonom i predvide se dršci, koji slobodno strče iz betona i koji pri u-potrebi maltera od cementa omogućuju da se predmet čvsto uhvati za zid i sa ovim veže u jednu celinu.
Na priloženim nacrtima pokazano je nekoliko primera izvođenja predmeta pronalaska gde, Sl. 1 pokazuje poprečni presek građevne ploče, Si. '1 je pogled odozgo na Si. 3, SI. 3 —11 pokazuju poprečne preseke različitih oblika izvođenja građevnih ploča, SI. 12 pokazuje pogled odozgo i s boka jednog oblika građevne ploče, a SI. 13 i 14 ponazuju poprečne preseke građevne ploče koja služi kao cigla za izradu zidova.
U Sl. 1 pretstavlja 1 ploču koja je izrađena u obliku niske zdele, čiji su zidovi snabdeveni takvim usecima 2, da se na gornjim bridovima usled toga stvaraju konične izbočine 3. Šuplji prostor u ploči širi se u pravcu prema njenom dnu. Na SI. 3 je ploča predviđena sa šupljim prostorom, koji se smanjuje prema njenom dnu. Ploča može biti predviđena sa obodnim udublje-njima 5, ispupčenjima b i si. ., na koje se stavlja armatura 7 na pr. žica, štapovi i si., tako da armatura sa izuzetkom malih površina leži potpuno slobodno i može biti o-bložena masom 8, koja obrazuje i unutarnje punjenje ploče. Radi jačeg učvršćivanja ploče na zid, mogu preko gornjih graničnih ravnina strčati armature. 10.
Ploča 1 izrađuje se iz stakla, keramičke mase, lima i si., preimućstveno presovanjem i oblaže se odn. ispunjava betonom, gipsom, cementom, asvaltom, u koji se postavlja armatura 7 tako da se pkča obloži na pr. sve do granične ravni, koja je na pr. na si. 3 crtkasto pretstavljtna. Tako pripravljene ploče se neposredno piimenjuju za oblaganje zidova ili za druge građevine ili instalacione svrhe. Kao osobito preimućstvo napominje se da ploča 1 kad je uzidana nije izložena nikakvom opterećenju, tako da ona može
biti napravljena na pr. iz stakla, pa da je ipak isključena opasnost lomljenja.
Prema daljnjim izvođenjima pronalaska kjji su prikazani u SI. 4 do 11 predviđeno je u zadnjoj steni [loče 1 (shka 4) nekoliko izdubljenja u obliku lastinog repa. Prema SI. 5 nosi ploča 1 nekoliko ispupčenja 11 koja sa pločom 1 čine jednu celinu. Broj i oblik ovih ispupčenja može biti proizvoljan, da bi se omvgućilo povoljno ležanje armature 7. Prema SI, 6, ispupčenja 12 posebno su napravljena i pričvršćena na ploču 1. U ispupče-njima 12 su u danom slučaju predviđeni otvori 13 da bi se mogle ulož.ti naknadne armature. Slika 7 prikazuje ploču 1 na koju je, pomoću presavijenih staklenih rubova pričvršćen limeni dodatak 14 u čijem su gornjem delu predviđena udubljenja 2 za armature 7. Slika 8, 9, 10 pretstavljaju razne načine učvršćivanja nastavka 14. Krajevi armature 15 iz lima, prema SI. 11, koja je armatura ižrađena u vidu kutije čije je dno snab-deveno rupicama koje nisu pokazane na nacrtu da bi kroz njih mogla proći presovana masa, presavijen je tako da poprečni presek armature 15 ima uglavnom y-oblik, a krajevi toga y-oblika ponovo su presavijeni na dole i zaliveni u ploču 1. Gornji kraj armature 15 snabdeven je usecima 2 za učvršćivanje armaturne žice 7. Ovi oblici izvođenja naročito su podesni za veće ploče. U svima opisanim oblicima izvođenja celina se, kao što smo već pomenuli preliva masom odnosno ispitnom 8,
SI. 12,13 i 14 pokazuju ploče, koje su naročito pogodne za građevinske svrhe. Staklasti deo sastoji se iz dve simttrične ploče 1, 1’ oblika plitke zdele (SI. 13) odnosno sa strčećim dnom 16 (SI. 14) četvorougaonog ili pravougaonog oblika. Na obodu su predviđena ispupčenja 17,17’, čije se konture preseka, računujući od unutarnje ivice zdele, protežu koso u pravcu van zdele, pa su u danom slučaju snabdevena usecima 18,18’.
Tako izrađene ploče 1,1’ sastave se svoj'm šupljim prostoriama 19 tako, da se obražuje dvodelno stakleno telo sa žljebo-vima 20,20’ i sa jednim većim obodnim žljebom 21. Radi bolje toplotne i zvučne izolacije može se unutarnji prostor 19 odvojiti jednom staklenom pločom 23, ili u danom slučaju sa daljnjim staklenim pločama 24,24’ koje se oslanjaju o stepenice, raspoređene na unutarnjim zidovima, na kojima su i učvršćene. Ovi delovi spojeni su žicom ili kopčama 25, koje prolaze kroz useke 18,18’ i žljebove 20.20’.
Oko tako napravljenog srednjeg dela izbetonira se noseći okvir 26 snabdeven pojačanjima 27, koja se protežu u pravcu oboda.
Ispupčenja 17,17’ mogu imati proizvoljan oblik (SI. 14), ili mogu biti nadomeštena drugim ispupčenjima, otvorima ili udubljenjima.
Osnovna'ploča l,l’(može[biti rastavljena sa jednom ravni okomitom na čeone zidove, ili se pak može sastojati iz jednog šupljeg tela, otvorenog samo na njegovim užim stra-nama. Osnovna ploča može biti snabdevena sa strčećim obodnim prirubnicama (SI. 1,14) koje uglavnom'-'opkoljavaju sa'obadve strane železo — betonski okvir, a u žljebu 21 mogu biti raspoređeni j poprečni ispadi, koji služe kao potpora uzdužnoj armaturi.
Patentni zahtevi:
1)	Postupak za izradu građevinskih ploča iz stakla, keramične mase, ebor.itove mase, veslačkih smola ili t.sl. lima i td , naročito za oblaganje zidova, naznačen time, što se najpre izradi gornji vidljivi deo građevne ploče, čiji se ispupčeni delovi koji se nalaze na zadnjoj strani ploče omotaju armaturom, pa se na to na zadnju stranu ploče stavlja sloj punjenja u koji se postavljaju železa, koja strče j iz punjenja i koja služe za vezivanje sa materijalom zida.
2)	Građevna ploča, napravljena iz stakla, keramične mase, ebonitove mase, veš'ačkih smola ili t.sl., lima i td. izrađena prema postupku prema z; htevu 1, naznačena time što se sastoji iz stvarne ploče (1) snabdevene na jednoj strani otvorenom šupljinom (t) i iz u šupljinu prodirućeg, preimućstveno armiranog punjenja (8).
3)	Građevna ploča, prema zahtevu 2, naznačena time, što je armatura (7) punjenja (8) namotana na obod, koji opkoljava šuplji prostor (4) ploče (1)
4)	Građevna ploča prema zahtevu 2 i 3, naznačena lime, što su na obodu, koji ogra-
ničava šuplji prostor (4) predviđeni useci (2j koji služe za držanje preko šupljeg prostora zategnute armature (7).
5)	Građevna ploča prema zahtevu 2-4 naznačena time, što se presek šupljeg prostora (4) proširuje u pravcu dna ploče (SI. 1).
6)	Građevna ploča prema zahtevu 2-5 naznačena time, što se presek šupljeg prostora (4) sužava u pravcu dna ploče (SI. 2 i 3).
7)	Građevna ploča prema zahtevu 2-6 naznačena obodnim žljebom (5) sa u njemu raspoređenim ispupčenjima (6) na koja se armatura (7) može tako namotati, da ona sa svih strana leži slobodna u delovima, koji se nalaze Između ispupčenja (6).
8)	Građevna ploča prema zahtevu 2-7 naznačena time, što je u ploči (1) raspoređen jedan ili više useka ili udubljenja (2) proizvoljnog oblika ili što je ploča (1) snabdevena ispupčenjima (12,14,15), koji su izrađeni sa pločom ili iscela ili su na istoj učvršćeni na proizvoljan načini koji su u danom slučaju snabdeveni otvorima ili žljebovima (13) koji služe za držanje armature (SI. 4-11).
9)	Građevna ploča iz stakla ili slične mase prema zahtevu 2-8 naznačena time što se ona sastoji iz dva simetrično napravljena dela (1,1’) u obliku plitke zdele, sa u danom slučaju strčećim dnom (16) čiji su šuplji prostori (19) okrenuti jedan prema drugome i tako obrazuju jedno u sredini šuplje telo, koje je ukotvljeno u obodni okvir iz armiranog betona (26) i što staklene ploče imaju na obodu ispupčenja (17,17’) snabdevena preimućstveno usecima (18,18’) ili ispupčenjima odn. udubljenjima proizvoljnog oblika.
10'- Građevna ploča prema zahtevu 9, naznačena time, što je šuplji prostor (19) razdeljen staklenim pločama (23,24,24’) koje su uložene na dodirnom mestu obih delova (1,1’.) odn. koje se podupiru o stepenice, obrazovane na unutarnjim zidovima rubova obadva dela (1,1’).
SUKA -f.
SUKA 2.
3 2
SLIKA 4-,

SUKA 5.
'P
.8
SUKA e.
rr^8
-#2 «
SLIKA 7


„ SLIKA B 2 ,

7 S S f S / S S S S SS / / / / /S //
&
2 A
V7/7T>//j
SUKA P p /f4 SL,K/l
7	2
i7y/s / s/ir/
/7 77/7 ■ /7 ^
,8
— • —i
Si./M

’7 S /s/7/7 777////'// y ■7~7'
'	J.	I
■f 2	45
SUM J 2
i------------------
i

I	k


I
—I
F
SUKA 43
SLIKA 44



>'