Jrg. 14nr.3& 4 Winter / 2005 z· - ima --- , _/ lndien onbestelbaar retour aan· l; . . aotusstraat 1 6135 HR Sittard / . . In deze uitgave o.a.: Een stukje ex-Joegoslavie in de EU............................pag 4 Slovenski Dan 2005 .................................................... pag 11 Calvinisten van de Balkan .......................................... pag 12 Slovvfood (Simone Michielen) ................................... pag 14 Vergankelijlcheid (Rene Frelih).........................................pag17 Reisverslag Ski Vereniging Rijnmond............................. pag19 Meningen die in dit blad vvorden geuit, worden niet noodzakelijk gedeeld door het bestuur. Kopij voor de volgende LIPA inleveren bij de redactie voor: 15 februari 2006 Nieuvv e-mailadres redactie: lipa@lipa-onIine.org (voorlopig ook nog bereikbaar via: lipa@ilse.nl) V J Van de redactie * Colofon: In de vorige LIPA hebben we aangegeven, dat we wat personele problemen hebben. Alle problemen zijn ze nog niet opgelost, maar er daagd wel weer liclit aan de horizon. We hebben veel tijd besteed aan bestuurlijke zaken. We plannen de Algemene l.edenvergadering in februari a. s. voorafgaande aan de Prešernov Dan. De afgelopen Martinov Dan in Nijmegen was weer een succes. We heb­ ben kunnen genieten van een spontaan optreden van Horst Hermann, de accordeonist van Die Neuen Oberkrainer. Fotos hiervan kunt u bekijken op onze nieuvve website: www.lipa-online.org Deze website is in de plaats gekomen van de site die we hadden bij Clubs van HetNet. Na een goede start met zo’n 180 geregistreerde regelmatige bezoekers voerde HetNet zgn. bctaalpoortjes in, wat voor de mensen een te grote drempel werd. We hebben nu weer een eigen gratis te bezoeken site. Omdat er tegenwoordig zoveel over Slovenie op in­ ternet te vinden is leggen we het accent op onze ver- eniging met een heleboel links via onze partner van de Startpagina Slovenie. Deze LIPA is een combinatie van het herfsten winter nummer. Met in iedergeval veel goede voornemens. Wij zijn er weer klaar voor. De LIPA zal weer 4x per jaar verschijnen en u kunt interactief met ons communiceren via onze nieuwe site. De artikelen in de vorige LIPA hebben ook opgeleverd, dat ze in Slovenie worden verspreid bij de in Slovenie wonende Nederlanders en Simone Michielen regelmatig een column voor u schrijft vanuit het Logarska dal. Als opwarmer voor de komende vvintervakantie kunt u een bijdrage lezen van de Ski Vereniging Rijnmond, die een aantal locatie’s in Slovenie aan een kritische Hollandse kosten-baten analyse heeft ondenvorpen. Vanaf deze plek willen we Koos van Moosel en Ayman van Bregt hartelijk danken voor zijn kritische beschrijving van Maribor Pohorje, Kobla en Vogel, Kransjka Gora. Fred Wolsink Medewerkers: Rene Frelih, Edy Bevk Bojan Gorički, Irena Gabrovšek, Silva Hage-Škoda, Franci Ravnikar, Pascal Kuiper, Willem Roodlieb, Alexander Vink, Andrej Žito (ambassade) Eindredactie: Fred Wolsink Redactie adres: VVisselt 75 7021 EH Zelhem lipa@lipa-online.org Vormgeving: Knislow Design De Geer 7 7021 NR Zelhem knislow@chello.nl tvww.knislow.nl Drukwerk: R&MTiel info@rmtiel.nl Oplage: 250 exemplaren Uit deze uitgave mag niets worden overgenomen, tenzij met bronvermelding © 1991-2005 (ISSN 0928-8376) SLOVENIE: Een stukje ex-Joegoslavie in de EU Bron: Belgische dagblad "Het Volk" van 9 maart 2005 „Noem mij een bekende Sloveen”, vroeg Isztok Stodulka op een terras naast de Ljubljanicariver in Ljubljana. „Miss Wonderbra!” riep ik enthousiast. Isztok Stodulka zucbtte. „ We hebben nog een lange iveg te gaan om ons land binnen de Europese Unie enige bekendbeid te geven”, zei bij. Het was waar. Ik wist niet veel van Slovenie en zijn amper 2 miljoen invvoners. En ik had de neiging het te venvarren met Slovaki)e, ooit het meer armtierige deel van Tsjechoslovakije, en met Slavonie, dat een stuk van Kroatie is en sinds de oorlog in Kosovo een minder goede naain heeft. Twaalfhonderd kilometer liggen er tussen Belgie en de hoofdstad van Slove­ nie. De lange autorit naar Ljubljana maakte mij meteen duidelijk dat lange afstanden binnen Europa nog bestaan, dit in tegenstelling tot wat m enige Ryan Air-vlucht doet vermoeden. Om dat ten volle te beseffen volstaat het terug te grijpen naar ietvvat oudmodisch vervoer. Zoals mij n 18 jaar oude Mitsu­ bishi Lancer bijvoorbeeld, die met de pedaal plat op de mat net de kaap van de 110 kilometer per uur kan bereiken. Tsjonge, tsjonge, wat konden vvelstellende Duitsers zich erover opwinden dat ik met een dergelijk vehikel hun autobahnen durfde te berijden. Zeker als ik mij op de rechterrijstrook begaf om een truck voorbij te steken. Want ziet U, die rechterrijstrook die is in Duitsland ALLEEN toegelaten voor BMW’s, Mercedessen en Audis, die zich tegen een rotvaart naar een volgend levensdoel spoeden. Ik weet niet welk genetisch defect er scheelt aan lui die zich met een BMW X-5 verplaatsen, maar tot drieniaal toe ging er in Beieren een tot op 15 centimeter van mijn aftandse acliterbumper rijden, ondertussen vol grainschap met zijn koplampen flitsend orndat ik het had aangedurfd een nog tragere vrachtvvagen voorbij te steken: ,,Uit de weg, Belgischer Untermensch, met uw versleten stuk blik. Hier sind wir! Sofort vvegtreten oder Sie vverden erschossen!” In het passeren staken ze zonder uitzondering hun middelvinger omhoog, om dan vvoedend voorbij te razen, om ergens verderop wat ondergeschikten te gaan onderdrukken. Stetvball, mijn koerspaard Het was dan ook een hele opluchting met mijn karretje ongeschonden de grens van Slovenie te bereiken. Ondervveg had ik mijn autootje Stewball gedoopt, orndat ik Lonnie Donegall op een cassetje een liedje hoorde zingen over een beroemd vooroorlogs racepaard dat „Stewbair' heette. Goed, een koerspaard was mijn Japannertje wel niet, maar ik vond bet wel iets hebben om met zo’n wrak 5.000 kilometer doorheen Oost-Europa te gaan rijden. Zouden Stewball en zijn bestuurder bet eindpunt, in bet verre Tallin, in Esdand, halen? De zorgen daarover vielen weg toen ik voorbij de Oostenrijks/Sloveeens grens de Karawanken tunnel indook. Vanaf liier waren de autos kleiner, meer op mensenmaat. Maar bet vvaren er niet minder, want ik had ergens gelezen dat Slovenen evenveel autos bezitten als Belgen. De Karawankentunnel is behoorlijk nieuw. Bijna 4 miljard Euro hebben de Slovenen geinvesteerd in de uitbreiding van hun autowegennetwerk. Alleinaal in de aanloop tot de toetreding bij de EU op I mei 2004. Hier en daar ontbreekt er nog een stukje, zoals tussen Bled en Kranj, maar ook die hindernis nam ik met onderscheiding en bet was dan ook in opperbeste stemming dat ik Ljubljana binnenreed. Een jonge, oude stad Nog maar amper ingecheckt in een hotel in de hoofdstad, had ik al spijt van mijn jarenlange onachtzaamheid jegens Slovenie, bet enige land van de acht nieuvve OostEuropese lidstaten, dat kleiner is dan Belgie. Een aanblik van de hoofdstad volstond om te vveten dat ik hier al veel eerder had moeten komen flaneren. Ik arriveerde in bet historische deel van Ljubljana dan ook op een gezegend moment, bij valavond op een van die eerste, prille lentedagen, vvanneer de lucht nog puur en ongebruikt is en een stoot van positieve energie door een samenleving in zijn geheel gaat. De straten van de oude stad vvaren vol studenten die plannen maakten voor de komende zomer. Amper had ik honderd meter naast de csplanade langs de smalle Ljubljanica-rivier gelopen of alle klokkentorens boven de stad barstten in jubelen uit. Er was minder nodig om mijn hart te veroveren. Bij de vele bruggen van de binnenstad stonden boekverkopers acliter hun geimproviseerde kramcn. Aan de standbeelden en fonteinen op de pleinen zaten jongelui samen en zochten zich een nieuvv lief, en in de tientallen trendy cafes en restaurantjes van de oude stad maakten obers zich klaar om de stroom bezoekers te ontvangen. In achterafsteegjes snoof ik af en toe een hint van bruinkool. Niet overheersend, maar toch. Ik vond die bruinkoolgeur heerlijk. Het was als het wufte, spaarzaain aangebrachte parfum van een minnares. Wat mij opviel was dat Ljubljana een stad vol lachende mensen was, hier en daar een murme- lende dronkaard niet te na gesproken. En dus kuierde ik bele avond lang door de maanverzilverde straten, liep duistere portieken in die naar een achteriiggend cafe leidden en kwam later in een andere straat weer te voorschijn om aan een volgende verkenningstocht te beginnen, steeds een oog houdend op de spaarzaam verlichte burcht, hoog boven de stad. Telkens weer kwam ik groepen lachende en pratende jongelui tegen, die zonder veel heisa aan hun uitgangsnacht begonnen. Ze kwamen uit hun studentenkamers en wisten dat de toekomst hen toelachte. Het historische stadsdeel strekte zich als een smal lint naast de rivier. Hier reden geen autos en dus was er ook geen lawaai en geen Stank. Ik had een stad op mensenmaat ontdekt, een kleinere kopie van Heidelberg en een miniatuur-Praag. Een universiteitsstad met 35.000 studenten die vrij bleek van schreeuwende lichtreclaine en die tijdens mijn avondlijke wandelingen baadde in het gele schijnsel van lantaarns en uithangborden bij krocgen. Alle uitgangsgelegenheden straalden iets bijzonders uit. In elke etalage herkende ik iets gesofisticeerd of artistiek. Iets waarover was nagedacht, zoals, euh, ook de stickers van kredietkaarten op de glazen deuren bewezen. Liever Engels Het is precies die bescheidenheid die aan Ljub­ ljana zijn grootste charme verlcent. Overal ter vvereld zegt de hoofdstad het incest over een land en zijn bewoners -Brussel zegt meer over de Belgen dan een hele encyclopedie- en deze hoofdstad vertelde me dat de Slovenen tevreden waren met leven en hun barokke hoofd­ stad. Dat mocht ook wel, want hun land had na het uiteenvallen van Joegoslavie niet slecht gcboerd. Dat zorgde voor een zelfbevvustheid: „Wij zijn het welvarendste van alle Oost-Europese nieuvvkomers bij de EU”, zei Isztok Stodulka op het terras van de Kavarna Pločnik. Hij gaf les in een lagere school aan de rand van de stad. Het goede weer had hem tot een terrasje verleid. We raakten aan de praat toen hij mij in het Engels een glas bier hoorde bestellen. Zoals vele Slovenen sprak Isztok Stodulka uitstekend Engels. Het is de rvveede taal in Slovenie, wat me enigszins verbaasde, zo dicht bij Oostenrijk en Duitsland. Maar aan de Duitsers kleefden hier nog wat nare WOII-herinneringen (of misschien de reeds aangehaalde BMWX5-ervaringen, wie weet?) en het leek erop of de Slovenen de taal van Goe­ the alleen wilden spreken als ze niet anders konden. Conversaties met buitenlanders werden steevast in het Engels aangeknoopt. Halve prijs Ik vroeg Isztok Stodulka of hij op 1 mei, de dag van de aansluiting van mijn land bij de EU, een fles uitstekende Sloveens witte wijn zou openen. Hij ffonste zijn borstelige vvenkbrauwen en haalde de schouders op: „Ach, het is fijn dat we bij de club boren, maar ik lig er niet echt wakker van” antvvoordde hij. „Ik denk ook niet dat er voor ons veel zal veranderen. Slove­ nie is een modelleerling. We vvillen per sc bij de EU omdat we uit die onstabiele Balkanregio weg vvillen. Om dezelfde reden hebben we in 1991 onze onafhankclijk uitgeroepen.” Het was waar: Slovenie was ook in ex-Joegoslavie een buitcnbeentje. Het vvas de vvelvarendste regio onder maarschalk Tito en op de korte 10-daagse onafhankelijkheidsoorlog na was het geheel buiten het verscheurende Joegoslavische conflict gebleven. Meester Stodulka vertrouwde mi) toe dat bij goed 1.000 Euro per maand verdiende. Hij hoopte dat de EU er zon voor zorgen dat zijn wedde opliep, maar hij maakte zich weinig illusies: ,,Eerder zullen de prijzen omhoog gaan.” Het volgende h alf uur brachten we door met prijzen in Slovenie en Belgie te vergelijken. Hier de beiangrijkste: een glas bier kost in Ljubljana ongeveer anderhalve Euro, maar je krijgt er dan wel een halve liter uitstekend gerstenat voor, wat mij op het terras van de Kavarna Pločnik de aha-erlebnis opleverde dat ik aan halve prijs dronk. De rest van de avond zag er opeens beloftevol uit. Enfin, nadat later ik ook nog eens de vvinkeletalages in de stad had afgedweild en de prijzen van hemden, brood, schoenen, fast food-inaaltijden, onozele postuurkes en boeken had afgepunt, kwam ik tot de conclusie dat het leven hier zowat een vierde goedkoper was dan in Belgie. Ik nam afscheid van Isztok Stodulka. Hij gaf mij een klauvv met de omvang van een berenpoot en vvenste mij goede reis in zijn land. ,,Dank U, ik ben er nu al zeker van dat ik mij hier zal amuseren.” ,,Na svidenje!” ,,Cheh!" ,,Pardon?” „Nasta Cheh, de middenvelder van Club Brugge! Zie je wel dat ik nog een bekende Sloveen ken.” Meer ,,pree"! De volgende dag bezocht ik de burcht en dwaalde nog een tijdje zeer tevreden met het leven in het algemeen door de oude stad. Tijdens de middag bereikten mij achter een koffie op het terras van de Cutty Sark echter verontrustende geluiden, die van bij het Congresplein leken de komen. Het geluid van fluitjes en megafoons, die overal ter wereld het in actie komen van de vakbonden aankondigen! Ik rekende snel af -,,There you go, honey”, zei de bevallige kelnerin- en spoedde mij naar het plein. Getooid met rode baseballpetjes en gehuld in plasticzakken met uitsparingen voor armen en hoofd, blies de socialistische vakbond verzamelen voor het parlement. Het was een beschaafde betoging, met toespraken van op een podium, zonder voetzoekers. Aan de slogans te zien begreep ik dat het over Europa ging en over het beleid van de regering, want iemand had een groot hord bij waarop een slak in rechte lijn naar beneden kroop, wat de Sloveense economie moest voorstellen. Maar voor de rest begreep ik er geen jota van. „ Wat staat er op dat grootste spandoek?”, vroeg ik aan een van de in een rode vuilniszak gebulde omstaanders. ,,Wij willen meer loon!”, vertaalde hij prompt. Geschraagd door dit nobele streven achtte ik Slovenie meer dan rijp ora bij de Unie toe te treden, wandelde nog eenmaal langs de met treurvvilgen afgeboorde Ljubljiancarivier en verliet met spijt in bet hart de hoofdstad, oin oostwaarts, in de richting van Hongarije te rijden. Het ideale stadje Spoedig reed ik over gloednieuvve autostrades, afgelijnd met uitstekende bewegwijzering. De autoweg slingerde door met bos overdekte bergen. De helft van Slovenie is bedekt met bossen, vvaarin zich nog bcren, vvolven en wilde varkens schuil houden (deze laatsten venvant met de barde kern van FC Antwerp). Tvvintig kilometer voor Maribor nam ik de afrit naar Ptuj, een stadje vvaarvan de naam uitspreekt alsof je een kersenpit uitspuvvt. Op weg daarheen reed ik tot mijn stomme verbazing voorbij aan een vvegvvijzer met de naam ,,Jeruzalem”. Dat betekende dat je langs hier vroeg of laat in de Heilige Stad aankvvam, zo redeneerde ik. Dat bleek ook het geval: meer dan 800 jaar geleden passeerden de Kruisvaarders hier, toen ze naar Palestina opmarcheerden. De streek rond Maribor en Ptuj is Slovenies voornaamste wijnbouwregio. Dat was al zo sinds Romeinse tijden, en de Slovenen drinken sindsdien onversaagd verder. Gemiddeld slaan ze per jaar 40 liter wijn per hoofd achterover. Zuigelingen en demente bejaarden inbegrepen is dat zeer verdienstelijk. Maar ook begrijpelijk, want hun witte wijn is vverkelijk van prima kvvaliteit. Niet voor niets luidt de eerste zin van het Sloveense volkslied dan ook: „Prijateli obrodile so trte vince nam sladko!” (Vrienden, de ranken hebben zoete wijn voor ons geproduceerd.) Ptuj zelf is een alleraardigst historisch stadje, vol stoere huizen uit de 17de, 18de en 19de eeuw, aan de voet van een 15deeeuwse burcht. Zelfs de Turken konden het nooit veroveren. Aan de rand van het stadje zag ik twee ooievaars op een enorm nest van takken, bovenop een telefoonpaal. Ze keken rustig naar het voorbijrijdende verkeer en gaven geen krimp toen ik onder hun paal ging staan om hcn te fotograferen. Ik nam mijn intrek in het aantrekkelijke hotel Mitra (vamvege de receptioniste) en begon aan een korte verkenning. Al gauw verzeilde ik in de burcht, die in een van de tientallen žalen de grootste collectie Turkse portretten ter wereld herbergt. Ik was er de enige bezoeker en op mijn rondgang werd ik vergezeld door de vriendelijke huisbewaarder, die toch niets anders te doen had. In een zaal waar tientallen schilderijen van ongezond uitziende edelcn hingen, vertelde bij me dat bij 20 jaar als schrijnvverker in Munchen had getverkt. „Hoe tvas dat?” ,,Toen ik op weg naar Duitsland met de trein Italie binnenreed, mocht ik niet in mijn slaapcouchet, ook al was dat gereserveerd. Ik was maar iemand uit een Balkanland, begrijp je? Ze lieten me de bele nacht op mijn koffer voor het toilet zitten, zodat ik telkens moest rechtstaan en plaatsmaken als er iemand zo nodig moest.” „Denk je dat er vecl zal veranderen alsjullie bij de EU komen?” „Bwa, we moeten ons geen illusies m aken”, mompelde de huisbewaarder. ,,Er zal rneer competitie komen en dus onvermijdelijk ook ineer stress. Ik weet niet boe de toekomst van mijn kinderen er zal uitzien, maar ik neem aan dat U dat ook niet vveet. Maar goed, het loopt wel los. We zijn tenslotte altijd al meer op West-Europa gefocust geweest dan de rest van het oude Joegoslavie. Al blijf ik het jammer vinden dat we niet als Joegoslavie tot de EU kunnen toetreden. Dan hadden we iets kun­ nen afdvvingen. Nu zijn we daarvoor te klein. Maar ja, die droom hebben we zelf kapot gemaakt.” Ik nam afseheid. ,,Goede reis en wel thuis” zei de huisbewaarder. Ik vond hem een aardige man. Op het plein voor het stadhuis kocht ik een ijsje: vanille en chocolade. „U met dit ook eens proeven”, zei de rondborstige verkoopster, toen ze hoorde dat ik een buitenlander was. ,,Rum-punch!” En ze gaf me gratis een bol extra. Ik begon er ernstig over na te denken oni in dit dorp mijn carričre af te sluiten en er een cafeetje of een pensionnetje te beginnen. Want Ptuj in de lente, dat was een van de aanlokkelijkste pleisterplaatsen die ik ooit had gezien. Dit benaderde het perfect dorp. Bill Bryson’s ,.Amalgam" waarnaar bij op zoek is in Notes of a Big Country. In de hoofdstraat telde ik een tiental kleine cafeetjes allemaal even smaakvol ingericht en toch allen verschillend. Een ervan heette zeer vooruitziend Cafe Euro. Tussen al die kroegjes stond mijn roodgeschilderd neo-klassiek hotel en waren er een paar boerse vvoonhuizen en doodgewone vvinkeltjes. Bij het gekasseide dorpsplein trof ik een 18de~eeuws theater, verderop was een cinema en aan de rivier de Drava lag een restaurant waar ze gevveldige klaargemaakte vissen serveerden die ze rechtstreeks uit de Drava schepten. De kelners waren er een en al niet-commerciele vriendelijkheid en maakten Byzantijnse buigingen bij zelfs de kleinste tip. Ik probeerde mij voor te stellen hoe zo n perfect stadje -in Ptuj wonen 19.500 zielen- er bij ons zou uitzien. Waarschijnlijk met bankfilialen in de plaats van de cafes. somber voor zich uit: ,,En dan blijven wij met al onze wijn zitten.” „Daartegenover stant dat jtdlie hcm dan allemaal zelfkunnen opdrinken", opperde ik, in een poging hem op te vrolijken. „Hm, zo had ik het nog niet bekeken”, zei hij en hij bestelde nog twee glazen. In vino veritas De weg tussen Ptuj en Maribor loopt door glooiende wijngaarden. Oost-Slovenie is minder vvelvarend dan de westkant van het lan d, met de haven van Koper aan de Adriatische kust en de investeringsgordel rond de hoofdstad. Hier is 18 procent van de bevolking werldoos, tegenover 11 % in de rest van het land. In een regio die het vooral moet hebben van een product -wijn- kijken de inwoners met veel meer argwaan naar het EU-lidmaatschap. De Sloveense wijn is een beetje te duur voor de export, maar als straks de grens met de Unie wegvalt, is het ook gedaan met het heffen van hoge importtaksen om goedkope buitenlandse vvijnen buiten te houden. De Sloveense wijnbouwers vrezen dan ook dat ze gaan overspoeld vvorden door een Europese wijnplas en dat ze met EU-vvetgeving te m aken gaan krijgen vvaarvan ze nu het bestaan niet eens vermoeden. „De rijke Oostenrijkers zullen ons opkopen. En dan mogen we als loonslaven in hun dienst vverken”, vertelde er mij eentje op een terras in Maribor. Zijn naam was Slavko Weiss. Hij scheen ervan uit te gaan dat wij, Belgen, en bij uitbreiding de rest van West-Europa, zijn wijn nooit zouden vvillen importeren, omdat hij uit de markt zou gebonjourd worden door Franse en Italiaanse vvijnen. Hij keek Deze reportagc kwani tot stan d met medewerking van Vlamingcn in de Wereld. Nieuwe Website Een paar jaar geleden hadden we een vvebsile via Clubs van HetNet. Dit was voor ons en u op dat moment een goede en goedkopc oplossing. Maar nadat HetNet betaalpoonjes ging invoeten, daalde het aantal bezoekers helaas met rasse schreden. We heblten even gezoclit, maar nu een goede oplossing gevonden om u opnieuvv interaetief van dienst te zijn. Ga maar eens naan www.lipa-online.org Laat iets van u hoten, geef een teactie en meldt u aan voor de gratis digitale Nieuwsbrief. a Slovenski dan De Slovenski dan van 24 april 2005 begon om 12 iiur met de mis, gecelebreerd door pastoor Rajk en uiteraard opgeluisterd door ons koor Zvon. Er waren wel niet erg veel misbezoekers, maar daarom tvas de beleving van de aamvezigen niet minder intens. Onze dirigent Ton verrichtte op deze dag weer hct wondcr van bilocatie, direct na de mis snelde hij naar zijn superkoor in Venray. De feestzaal vulde zich (na die mis, d us) langzaam met een behoorlijk aantal vrolijke mensen. Toen onze dirigent Ton om halfvijfvveer terug was, werd bet tijd voor ons optreden. Wij werden door onze vrienden van Slomšek uit Belgie afgewisseld. Machtig, dank voor jullie mooie bijdrage aan de feestvreugde. irx Ook onze dansgroep Folldorina Skupina verhoogde de stemming met haar oude volksdansen. Er zijn er bij die ik vijftig jaar geleden met mij n zus al danste. (Vijftig jaar jonger dus ook, dat vvaren tijden!) Het trio Doslavot, kranig geleid door de bekende vertolker van Sloveense volkszang Slavko, verbaasde ons weer door het jeugdige vuur vvaarmee het zijn liedjes ten gehore bracht! Het was een gezellige bijeenkomst met de Sloveense versnaperingen: čevapčiči, klobase en slivovic, die de stemming verhoogden. Door vele koorleden werd bard gewerkt bij de bediening, in de keuken, aan de loterij en aan de kassa. Spcciaal noemen moeten we de onvermoeide vuurtjesstoker Rudie, heer van de čevapčiči. Het was een genoegen om kennis te m aken met Andrej Žitko, de opgcwekte en echt geinteresseerde vertegenwoordiger van de Sloveense ambassade.De journaliste, Milena Mulders, zette hier haar aaiviteiten voort, om gegevens te vergaren over de migratic van de Slovenen in Limburg. Wanneer verschijnt je boek, Milena? Edy Bevk Slovenie: Calvinisten van de Balkan De discussie over nonnen en tvaarden ivordt niet alleen in Nederlandgevoerd. Ook in andere Europese landen vragen burgers zich afhoe ze met elkaar om moeten gnan, ivat hen irriteert en ivat ze bindt. Zestienmiljoenmensen.nlpubliceert in sameniverking met dagblad “SpitS” cen reeks artikelen over tvaarden en normen in Europa. Deze iveek een artikel over Slovenie, ivaar de arbeidsethos een beetje ouderivets Nederlands aandoet. Normen en vvaarden zijn in Slovenie vooral een zaak van retoriek. Een mooi gespreksondenverp, maar meer ook niet. Totdat het plan om in de hoofdstad Ljubljana een grote moskee te bouwen bekend werd. Het nieuws leidde tot een heftig debat. Een groot deel van de bevolking, vooral de rechtse oppositiepartijen, kwam in het gevveer. Een moskee past niet in de Sloveense religieuze cultuur, was de ldacht. Met de moskee zou het islamitische terrorisme het land binnen dringen, werd gevreesd. Slovenie mag dan wel tot de Balkan behoren, het is wel het uiterste westerse deel ervan. Niet zonder trots stellen de Slovenen vast dat zij in de beginjaren negentig de start gaven tot de ontmanteling van de Joegoslavische federatie. Daarmee gaven de Slovenen tevens aan dat ze graag bij Europa willen horen. Die moskee zal er zeker komen. De islamitische invloed is echter vooralsnog gering. Ljubljana blijfit vvesters ogen. Vooral dank zij de grootste architect van het land, Jožef Plečnik (18721957), die de hoofdstad een groots aanzien heeft gegeven: parken, brede boulevards en statige gebouvven in neoklassieke stijl. Noem ze maar de calvinisten van de Balkan. Religieus klopt het niet driekvvart van de twee miljoen Slovenen is katholiek - maar de vvaarde die aan hard vverken, discipline en zuinigheid vvordt gehecht, doet een beetje oudervvets Nederlands aan. Net als de bij drage van het land aan het Eurovisie Songfestival ('May I have your votes Ljubljana...') steevast doet denken aan een Ztveedse inzending van een jaar of wat geleden. Ze zijn bereid te investeren in een betere toekomst. Al zijn de invvoners van het land, dat vvordt begrcnsd door Oostenrijk, Italie, Hongarije en Kroatie, niet zo dat ze daarvoor grote risico's nemen: ze nemen niet zo makkelijk een lening van een bank. Vreemdelingen rammelen niet massaal aan de poorten van het land, dat door de beperkte toegang tot de zee ook in het verleden weinig immigratie kende. Serviers en Bosniers vormen een minderheid van enige tienduizenden. Het zijn officieren en soldaten van het Joegoslavische volksleger die in Slovenie waren gestationeerd en er zijn gcbleven. Nu zijn ze statenloos. Het zijn de problemen van veel Oost-Europese landen die zich van liun Grote Broer hebben losgemaakt. De procedures om liun alsnog de Sloveense nationaliteit te geven zijn nog steeds niet geregeld. Dat ging vlotter voor de Jamaicaanse topatlete Merlene Ottey, die na een dopingaffaire in onmin leefde met de autoriteiten van haar land, toevlucht zocht bij een Sloveense atletiekcoach en onmiddellijk een paspoort kreeg. Een handehvijze die ook in Midden- en West-Europa niet onbekend is. The Bronze Queen, zoals haar bijnaam luidt, was meer dan vvelkom. In Slovenie kan een vrouw van de wereld niet snel genoeg een paspoort krijgen. Slovenie: vervoer en logistiek Wegen Slovenie heeft 20.128 km aan wegcn. Deze zijn goed onderhouden. Spoorwegen Er ligt ongeveer 1.225 km spoorvveg in Slovenie vvaarvan ongeveer 500 km geelektrificeerd. Havf.ns De belangrijkste haven is Koper, die van belang is voor Oostenrijk, Zuid-Duitsland en Centraal-Eu ropa. Luchthavens Slovenie heeft dcrtien luchthavens, vvaarvan drie internationaal. De nationale luchtvaartmaatschappij is Adria Airways. Het ministerie van Transport is verantvvoordelijk voor de voorbereiding, monitoring en implementatie van het transportbeleid, nationale programina's en internationale samenvverking op het gebied van maritiem transport, luchtvaart en binnenlands vervoer over het vvater en de weg. Het ministerie is opgedeeld in een aantal departementen: 'Office for International Relations, Office for Roads, Office Maritime Transport en het Office for Civil Aviation’. De diverse departementen geven uitgebreid informatie over de diverse branches, beleid, vvetgeving en nuttige adressen. Stati stiek Statistische informatie over de sector is beschikbaar op de vvebsite: www.unece.org/ tran s/ welcome.html Slowfood in de slachtmaand Simone Michielen is getrouiud met Nol en heeft samen met bem en hun tivee bonden 4jaar iti Spanje getvoond. Ondanks dat ze nog nooit in Slovenie geivcest utaren, zijn ze in november 2004 naar een klein dotp in bet Savinjska Dolina verbuisd. Ze ivoncn in een buis uit 1903 dat ze aan bet opknappen zijn. Vanafnu zal zij iedere uitgave vari Lipa iets schrijven over hun be/evenissen. Sinds we in Slovenie vvonen eten we meer vlees dan ooit. We waren er al gek op, maar met minder dan 3 soorten op tafel lijkt een Sloveen toch eigenlijk geen genoegen te nemen. Behalve bij de slager hebben onze dorpsgenoten vaak zelf een varken bij bet buis en vlees vvordt ook direkt bij de boer verkocht. Wij Nederlanders zijn er niet echt aan gevvend een beest eerst in de ogen te hebben gekeken voordat bet vvordt geslacht of bloed te zien dat onder de schuurdeuren vvegstroomt. Een confrontatie met een varken dat uit de stal gesleurd vvordt in deze maand om niteindelijk in de vvorst terecht te komen zorgt dan ook voor minimaal een vegetarische maaltijd bij ons thuis. Ondanks deze gevoeligheid hebben dierenaktivisten me nooit echt aangesproken. Wat mij betreft vaak veganisten op plastic sandalen die ervoor proberen te zorgen dat je je schuldig voelt tervvijl je geniet van je stukje vlees. Maar toch. Misschien is het wel gevvoon lekkerder als het ei dat je eet komt van een kip die iets meer ruimte heeft dan de 45 cm in een legbatterij, waardoor zij niet een s haar vleugels eens lekker kan uitslaan. Of als het vlees de tijd heeft gekregen smaak te krij gen, in plaats van binnen 6 vveken door een plofkip bij clkaar gevreten vvordt. Misschien is het vlees van een kalf uit een kist of van een met krachtvoer opgefokt varken in een donkere stal met nauvvelijks ruimte om te bevvegen wel veel minder smaakvol. Vooral als dit beest ook nog eens duizenden kilometers vvordt vervoerd om ergens anders voor een dubbeltje minder geslacht te vvorden. Iemand zei me laatst dat deze dieren niet heter vveten. Maar vvaarom m aken we ons dan wel zo druk als kleine kinderen j aren opgesloten zitten in een kelder of kast en mishandcld vvorden? Die vveten toch ook niet heter? Als veel mensen (vooral mannen...) al moeite hebben met de castratie van hun hond of kat, moet je er toch helemaal niet aan denken dat jonge mannelijke biggetjes zonder enige vorrn van verdoving dit lot moeten ondergaan? Dat moet elke man bij het eten van zijn karbonaadje toch een wat onprettig onderbuik gevoel geven! AU! Laatst vvaren we in de buurt van Kobarid, waar vve hoorden van de mogelijkheid om geitenvlees te kopen bij een boer. Wij dachten aan keurig verpakte koteletjes of bout, maar het bleek toch wat ingevvikkelder. Er werd ons meteen duidelijk gemaakt dat er alleen een hele geit kon worden gekocht, die vve dan dinsdagavond (geportioneerd) konden ophalen. Dat sp rak ons wel aan, alleen toen ons gevraagd werd hoeveel kilo de geit moest zijn realiseerden we ons dat het beest 's maandags nog gewoon rondliep in een alpenwei! Toen we onze (liefst onherkenbaar geworden) geit op kvvainen halen, bleek dat het portioneren even niet gelukt was. De bele geit dus maar achter in de auto. Gelukkig was de kop en huid wel vervvijderd, ;inders had ik er denk ik nooit tneer een hap van gegeten. Want tervvijl ik graag wil dat alles op natuurlijke vvijze verloopt, wil ik licver geen direkte herkenning. Na wat heen en weer gebel door onze leverancier bleek dat onze tijdelijke huisbaas het beest wel verder wilde venverken. Wij vvildcn ons gepast terugtrekken, maar helaas. Zclfgemaakte wijn op tafel, een stapel diepvrieszakken, een sclierp mes en dus de geit. Oef. Inmiddels hcbben we ons over onze pieduttige gevoelens heen gezet en al genoten van heerlijke satč kambing en een tapa van stukjes geit met knoflook en Spaanse peper. De geit ligt absoluut onherkenbaar in de vriezer en de organen zijn inmiddels verorberd door onze honden. Al le sporen zijn gewist en we weten zeker dat we vlees eten van een beest dat goed behandeld is. Slovvfood dus. Reageren? michielenvet@volja.net Groetjes, VRIENDEN VAN SlOVENIE! Sem Andreja Valcl in vam pisem iz Maribora, drugega največjega mesta naše majhne deželice Slovenije, ki leži na sončni strani Alp. Ali kot zelo radi pojmujemo na tem koncu, je Maribor prestolnica Štajerske, ki nas bogati s 750 let staro kulturo in raznoliko pokrajino. Stara sem 33 let in že več kot leto in pol simpatiziram z deželo, ki sem jo prvič spoznala, ko mi je bilo 5 let. Nizozemsko. Seveda mi od prvega obiska ni ostalo veliko spominov, razen nekaj starih fotografij čudovitega mlina na veter, ki smo ga posneli kar med vožnjo po avtocesti.Za razliko od prvega kratkega »sprehoda« skozi del Nizozemske pa me veliko več prijetnih spominov veže na lanskoletno nekajdnevno pohajkovanje skozi Amsterdam in okolico in tako kar kliče po nekaj ponovitvah, ki bi jih rada doživela tudi kot kolesarske pustolovščine skozi prečudovite ravnice rožnatih polj. Kot ekonomist sem zaposlena v računovodstvu turistične agencije Sonček, vendar v primerjavi s sodelavci, ki popotnike peljejo na različna zanimiva mesta, sama ne potujem tako pogosto, kot bi si velikokrat zaželela, saj me narava dela na žalost potrebuje bolj ali manj le na stacionarnem delovnem mestu. Vendar me toliko bolj, kolikor me služba veže na delo s papirji in računalnikom, v prostem času zanima delo z ljudmi in naravo. Moji sentimentalnosti gre tako najverjetneje pripisati ljubezen do glasbe in narave, ki me spremljata že od malih nog. Po letih petja v pevskih zborih sem že skoraj veteran, saj me petje navdušuje in bogati že od 7. leta. Petja se seveda poslužujem tudi v trenutkih, ko igram »baby sitter« bratovima fantku in punčki, ki vneto vsrkavata vsako neumnost iz moje razigranosti. Nekajletno sodelovanje na opernih odrih pa mi je dalo neverjeten zagon in željo, obuditi občutke iz časa udejstvovanja v študentskem zboru, kjer sem prepevala že kot najmlajša, pravzaprav še zelo »zelena« srednješolka. V upanju, da tudi ostala večina bivših pevcev Akademskega pevskega zbora Maribor (v svojem 40 letnem delovanju je zbor velikokrat posegel po najvišjih mednarodnih priznanjih) pogreša petje in druženje, bomo jeseni »pevski veterani« tako ponovno sedli skupaj in ob vsakdanjem delu in pomanjkanju prostega časa združili naše glasove ter pokazali mladim, da se še ne damo. Ljubezen do narave pa je v meni zbudila tisti del avanturista, ki se podaja v planine in raziskuje ter uživa v drobnih trenutkih miru in preprostosti, kateri velikokrat prebudijo del pesniškega navdiha. Nekaj let nazaj, sem zaključila šolanje za planinskega vodnika in se pridružila Planinskemu društvu Jakoba Aljaža, ki nosi ime po dovškem župniku Jakobu Aljažu, ki je dal postaviti Aljažev stolp na vrhu Triglava, hkrati pa Aljažev dom v Vratih in Triglavski dom na Kredarici, kar je vsekakor vplivalo na spremembo zgodovine oz. razvoj planinstva v Sloveniji. Seveda kot ljubitelj narave zavzemam misel, da je potrebno naše okolje čuvati ne samo za nas, pač pa tudi še za naše zanamce, zato se zanimam tudi za šolanje za Varuha gorske narave, ki ga organizira Planinska zveza Slovenije (PZS) in tako kot Gorska straža (GS), ki je že od 1. 1954 prisotna v planinskih krogih, širi pomen vzgoje državljanov k pravilnemu odnosu do narave in s tem preprečiti pustošenje narodnih parkov. S tem želim tudi sama vsaj nekoliko pripomoči k ozaveščanju ljudi glede pomembnosti ohranitve našega naravnega okolja in sodelovanja vsakega posameznika, saj ponavadi ravno velike stvari slonijo na posamezniku. Tako. V nekaj kratkih besedah sem želela predstaviti sebe in svojo željo po sodelovanju; željo, da vam, prijatelji Slovenije, leto poskusim predstaviti in približati (takšno, kot jo vidim v svojih mavričnih posnetkih) s kakšnim člankom in hkrati vabilom za odkrivanje narave, ki se je žal, še sami velikokrat ne zavedamo in ne znamo ceniti. Groetjes uit sLOVEnie! Andreja B. Valcl Vergankelijkheid Heifst. Het is herfit. Er rijmt geen enkel ivoord op herfst. Probeer maar. Lukt niet. Wel op lente: rente. En op zomer: dromer. Zelfs op ivinter: sinter (klaas moetjc er bijdenken.) Herfst is voor mij het seizocn ran de Grote Deprcssie, ecn scizoen tuaaraan geen vrolijkheid te beleven valt, u>aarin niks lukt, niks spoort en niks rijmt. Herfst is het seizoen van de vergankelijkheid. Het is afgelopen met de lol, met het zonnige leven, de dood staat voor de deur. De duisternis valt vroeg in. Pats! Geen aangenaam zonnetje en tot tien, elf uur buiten op een bankje zitten in opperste gelukzaligheid. Nee, je inoet stoken om warm te blijven, een dikke trni aan om vveerstand te bieden tegen een gure, ongevvenste wind . Je vvordt door koude mistflarden omgeven, ze ogen als naargeestige, schimmige mysterieuze figuren die je konten halen en vvegrukken uit je ooit zo zonnige bestaan. Bij een op de tien mensen slaat een diep soort ntistroostigheid toe tijdens de herfst. Die mensen, zoals ik, zien het echt niet meer zitten; dat is geen aanstellerij, maar een heus probleem. De nacht die volgens ons zovvat vierennvintig uur duurt is een vveerspiegeling van ons gitzwarte gentoed. Herfst is als een nevelig spinnenvveb. Wij, de somberaars, zitten gevangen in het rag, De draden voelen als roestige staalkabels die ons in een vvurggreep houden. De herfst is het toppunt van spot en tragiek. Want als de zon schijnt, dan blijven de mensen binnen, vvant buiten is het imnters koud. De zon lijkt dus aan een volstrekt nutteloze missie begonnen: wel schijnen, maar voor de kat zijn viool; Zo ervaren wij, herfst- en vvinterdepressievelingen, dat. Volgens Rene Diekstra en andere psychologen lijken mensen op dieren. De een een beetje meer dan de ander. Dieren zijn erg actief als het licht is. Lekkcr voortplanten, heen en weer trekken, kvvekken en brullen, ploempie in, plocntpie uit, maar als het licht verdtvijnt, dan vergaat hen de lust. Sommige dieren vinden het dan zvvaar vvaardeloos allemaal en kruipen onder een berg pruttel om de vvereld een paar maanden niet te hoeven meemaken. Ze gaan in vvinterslaap, er valt verder toch niets te doen, hooguit een beetje depressief worden, nee dan maar lekker pitten, nietvvaar? Licht bepaalt hun humeur en d rang om actief te zijn. Op ongeveer dezelfde manier ervaren mensen die van hun a propos zijn het gebrek aan daglicht. Geen licht, geen leven, zullen we maar zeggen. Maar onze maatschappij vcrbiedt dat we de deur totdat de lente aanbreekt op slot doen en maandenlang gaan maffen. Niks ervan! Er moet gewerkt wordcn, brood op de plank, hou op met die aanstcllerij zeg! Maar bet is geen aanstellerij, zoals ik al zei. En naarmate wij zwartgalligen ons meer en meer verplicht voelen om toch maar vooral in bet gareel te lopen en de dag in te vullen met allerlei opdrachten en taakjes, zien we bet steeds minder zitten, want we verdoen al onze energie, tervvijl we er maar zo weinig van hebben. Zielig he? Een andere reden waarom wij zielepieten tijdens de herfst in tamelijk onstabiel vaanvater geraken is bet gebrek aan Het Vrijheidsgevoel. In de lente en zomer ben je vaker buiten. Je zit op het terras, je kletst wat langs de lijn op het voetbalveld, je rent door de natuur, je voelt je vrij. Juist dat laatste is heel belangrijk; een gevoel van ruimtelijke vrijheid. Wij mensen hebben dat nodig. Maar als die ruimte ontbreekt, gaan we ons een tikkeltje opgesloten voe­ len. En dat gebeurt tijdens de herfst. Je zit binnen. Veel te veel. En daar word je een beetje benauvvd van, de meeste mensen hebben dat zelf niet zo in de gaten, het speelt niet echt in hun bevvustzijn, maar wij, angstige lange-nachtenvrezers, wij wel. Daarom dacht ik onlangs: “Kom, wij gaan een paar daagjes naar Slovenie. Daar voel je je vrij, er is ruimte. Even de nazomerse bosgeur opsnuiven. Het woelwater van Soča en Sava aanschouvven, een bergje beklimmen, merlotje en pivootje drinken en ach als je daarna thuiskomt kun je de kille doodse herfst in de Nederlanden wat makkelijker vveerstaan \vellicht.” Ik gin g vol goeie moed, maar amper in Slovenie of daar brak de pleuris uit, man, wat een takkeweer. Een bonk druilerigheid afgevvisseld met een stortvlocd aan regenbuien. Kou. Gure wind. Om mij te pesten. Ik dronk in Radovljica een fors glas sadjevec, niet omdat ik dat lekker vind, maar om me als desperado geheel en al over te geven aan een allesomvattend gevoel van fatalisme. Ik pakte de krant die ik van thuis meegenoinen had. Ik sloeg zomaar, achteloos, een bladzijde open en las geheel toevallig een stukje uit een vraaggesprek met psycholoog E. Seydel, die stelde: ‘De herfst is een tijd van bezinning. Want zoals de natuur zich bloot geeft en na de winter weer opnieuw gaat leven, zo kan ook de mens zijn gehcimen ontliullen en op een nieuvve manier tegen zichzelf en anderen aankijken.’ Tja, maar eerst even doodgaan... Rene Frelih Reisverslag van Ski Vereniging Rijnmond Slovenie.. een reisverslag in dit (nog) onbekende vuintersportland Door Ayman van Bregt en Koos van Moosel, beide namens Ski Vereniging Rijnmond 27 FEBRUARI We vertrekken om 10.15 vanaf Schiphol. 1120 km vliegen later landen we om 12.00 uur in Ljubljana. De vlucht ging in een Canadair, een 48persoons straalvliegtuig, lekker knus en veel stoelen vrij dus coinfortabel met een broodje, koffie en fris op weg naar een (nog) onbekende vvinterbestemming. Aangekomen in Slovenie gaat bet snel. De bagage was in no time op de loopband dus even later zaten we in een prima huurauto van Europcar richting de Elan skifabriek in Begimje. Na een half uur rijden door een prachtig besneeuvvd landschap kvvamen we aan in Begunje. Eerst een rondleiding door de fabriek waar we helaas geen foto's mochten m aken maar wel een blik mochten werpen op bet productieproces. De diverse fases van bet m aken van de houten kern, bet inleggen van bet belag tot aan bet vernissen van de toplaag. De productie van een paar topski's duurt 1,5 uur. Elan is 1 van de grotere skifabrikanten met ongeveer 15% marktaandeel op de wereldmarkt. Ze produceren per jaar zo'n 500.000 ski's waarvan 200.000 voor andere merken. Dit alles vvordt gerealiseerd met zo'n 400 mensen in de productie. De toplijn zijn ski's volgens bet fusion-principe waarbij de binding flexibel heen en weer kan bevvegen ten opzichte van de ski. Koinend jaar is de ontvvikkeling van fusionpro gerealiseerd waarbij de hak van de binding vastgezet is aan de fusionplaat. Van Leon (de PR man van Elan) krij gen we 4 paar nieuwe ski's mee die volgend seizoen in de vvinkels liggen. We krij gen 2 paar Slalom ski's mee en een allround ski en een skicross ski. Twee hiervan zijn volgens bet nieuwste Fusion Pro systeem gemaakt. Hierbij staat de achterkant van de binding in verbinding met de fusionplaat voor een hetere controle bij hogere snelheden en meer vermogen o m de kan ten te benutten. We gaan bet wel ervaren! Over de ervaringen op deze Elan ski's is meer te lezen in ons testverslag, ook op www. skiverenigingrijnmond.nl te vinden. Over de schone en goede snelvveg passeren we 4 tolstations waar we zo'n 5 euro betalen in totaal. De benzine is hier ook beduidend goedkoper, zo'n 0,80 eurocent. Na een rit van zo'n 2,5 uur van Begunje naar Maribor kvvamen we aan in Pension Martin. Pension Martin ligt op zo'n 1000 meter aan de piste waar men tot 21.00 kan avondskien over een lengte van 7 km met een fantastische sneeuwlaag en nog mooier panorama. Richting de stad Maribor die als een zee van lichtjes onder aan de berg ligt. Het avondeten is meer dan voldoende en smakelijk en de prijzen van bijvoorbeeld een biertje zijn erg laag ten opzichte van andere landen waar veel Nederlanders hun vvintersportvakantie door brengen. We betalen voor een erg smakelijk Sloveens biertje van 0,5 It bier maar 1 euro 80. Behalve bier zijn ook de prijzen van frisdrank en wijn laag. Buiten is het mistig en het snccusvt een beetje als we nog even in het donker de omgeving van het pension verkennen. De avondpiste van 7 kilometer is verlicht en er wordt behoorlijk gebruik van gemaakt. 28 FEBRUARI Onze gids voor Maribor, Primož vervvelkomt ons en we krijgen wat achtergrondinformatie over het gebied. Vandaag is het mistig en aangezien de voorspellingen voor maandag zeer goed zijn besluiten we op maandag de uitgebreide toer te doen. Het is mistig vanmorgen en we beginnen erg rustig vanvvege het beperkte zicht. De pistes zijn goed met genoeg sneeuvv voor de eerste afdalingen. Naarmate we lager konten wordt het zicht beter. Het is redelijke druk maar we hoeven nergens lang bij de lifiten te vvachten. Er zijn veel stoeltjesliften in dit deel van het gebied. Na enkele afdalingen door de bossen stoppen we even voor een kop koffie. We zitten aan de voet van het vvedstrijdstadion van Maribor. Hier vvorden de FIS-wedstrijdcn gehouden. Tevens is dit het einde van de verlichte avondpiste. Elke avond kan je hier skien tot cen 21.00 uur. Voor de licfhebbers zijn dat dus hele lange skidagen. De snovvboarders hebben een erg klein funpark echter zijn er veel mogelijkheden langs de pistes en tussen de bomen.Er staan diverse kleine barretjes / hutjes langs de pistes. Perfect voor een tussenstop of een hapje. Wel nioet gezegd vvorden dat de keuze in maaltijden beperkt is. Het meest favoriet is een hotdog. Wil je meer uitgebreid eten dan kan je terecht bij de diverse pensions en hotels die je op verschillende plekken langs de piste kan vinden. Halvenvege de middag na diverse pistes, veelal blauw/rood geskied te hebben gaat bet sneeuwen en we gaan terug naar Pension Martin waar we slapen. Pension Martin is een eenvoudig maar knus pension met een bar, een eetzaal en diverse kamers. Ook zijn er diverse appartementen te huur. De kamers in bet pension zijn eenvoudig maar goed voor wie niet teveel eisen stelt aan luxe. Alle voorzieningen zijn aantvezig om er een prettig verblijf mogelijk te m aken. De eetzaal en bar zijn simpel maar gezellig ingericht. Het eten is er goed en voedzaam. Een ontbijtbuffet en een 3gangenmaaltijd zorgen ervoor dat niemand hongerig de pistes op hoeft of de avond ingaat. De appartementen van Martin zijn nieuw en voorzien van alle gemaltken. Wij hadden een 5 tot 7 persoonsappartement met 2 slaapkamers, een badkamer en aparte WC. De tvoonkamer is ruim met eethoek, (bed) bank, TV en diverse kasten. De openhaard en TV zorgen voor comfort. De keuken is voorzien van een vaatvvasser en keramische kookplaat en natuurlijk een koelkast. Vanuit het appartement en het pension sta je na 10 meter glijden op de piste die hier vlak langsloopt. Ski in Ski out zoals het in mooie terinen heet. De mensen van Pension Martin zijn vriendelijk en behulpzaam. Er zijn enkele in het pension die goed Engels of Duits spreken zodat je je altijd verstaanbaar kunt maken. Vriendelijk is men aliemaal in elk geval. Het hout voor de open haard wordt na je verzoek gevvoon gebracht als je dat wilt. 29 FEBRUARI Het heeft de hele nacht gesneeuvvd en er ligt ruim 25 cm verse sneeuw op het balkon als we wakker worden. De paden worden alvveer sneeuvvvrij gemaakt zodat iedereen te voet gemakkelijk zijn/haar auto kan bereiken of even naar het Pension Martin kan lopen voor het ontbijt. Behalve in het pension verblijven kan je ook een appartement boeken en half pension bijboeken in Pension Martin. Verblijf je in een appartement dan zal je de boodschappen vvaarschijnlijk even in het dal of in Maribor moeten doen want zo boven op de berg is er slecht een kleine supermarkt waar ze brood, wat groenten en drank, chips etc. verkopen. De piste ziet er top uit met al die verse sneeuvv en de lucht is opgeklaard. Wat wil een skier nu nog meer. We gaan het gebied maar eens wat beter verkennen na die mistige dag van gisteren. De afdalingen gaan lekker door de verse sneeuvv. De piste zijn goed geprepareerd en we hebben er lekker de vaart in. We kiezen ervoor om eens richting Areh te gaan. Areh is het hoogst gelegen deel van het gebied op 1350 meter hoogte. Via diverse sleepliften, afgevvisseld met soms lage paden (niet echt lekker voor de snovvboarders onder ons) komen we in Areh. Ook hier is de sneeuvv helemaal top en het is er rustiger dan aan de kant van Maribor. We zijn inmiddels ook een paar landgenoten tegengekomen die voor de eerste keer in Slovenie zijn. De eerste indruk is goed zeggen ze. Ze hebben voor Slovenie gekozen omdat bet hier nog rustig is, bet prijsniveau aangenaam en bet gebied geschikt is voor bet bele gezin. We wensen ze veel plezier de komende week en skien verder over de pistes die omzoomd worden door prachtige met sneeuw bedekte bomen. We zijn bijna een uur bezig om weer terug te komen naar bet d cel waar Pension Martin ligt en besluiten ergens een hapje te gaan eten. We kiezen een hutje langs de piste en stappen naar binnen. Het is er knus met wat lan ge tafels en veel versiering aan de muren. De baas venvelkomt ons en we nemen een Sloveense bonen met vvorstschotel en Frankfurter met brood. Inclusief de drankjes zullen we straks 6 euro afrekenen .. doe dat maar eens in de ineer bekende Alpenlanden met de lunch voor 2 personen! De muziek is rock 'n roli uit de zestiger j aren en de baas is een vrolijke gast die zijn Nederlandse gasten trakteert op een vrolijk deuntje op zijn troinpet. Na de stevige lunch kiezen we nog een paar and ere afdalingen voordat we even een terrasje pakken en ons vermaken met "mensen kijken". Na een drankje vertrekken we weer naar het appartement voor een douche en een boek bij de open haard. Zo samengevat is deze dag ons goed bevallen en hopclijk het voorproelje van wat ons nog allemaal te wachten staat. I MAART Een blauvve lucht en een stralende zon vervvelkomen ons deze dag. Om 09.30 uur staat Primož, onze gids voor vandaag, klaar. We zullen met hem nog wat leuke pistes gaan verkennen. We gaan in een lekker tempo naar beneden over de goed geprepareerde en rustige pistes. Met de gondel weer naar boven om de voormalige Wereldbeker Damesafdaling te proberen. Die is best stijl en natuurlijk niet geprepareerd. Dat is even vverken maar wel mooi. Primož laat ons nog wat meer leuke afdalingen zien en zo krijgen we een goed beeld van de inogelijkheden die Maribor Pohorje te bieden heeft. Na een koffiestop en weer wat afdalingen is het snel lunchtijd geworden. Een echt Sloveens gerecht met verse worst, bloedworst, zuurkool en bonen met spek zorgt voor een stevig gevulde maag. Na het eten nemen we afscheid van Primož en besluiten om ook de stad Maribor eens te gaan bekijken. Altijd handig indien je in je wintervakantie eens wat anders wilt doen dan alleen skien.Maribor is binnen 30 minuten met de auto vanaf Pension Martin te bekijken. Parketen kan je gemakkelijk in diverse parkeergarages en je Ioopt zo bet oude centrum van de stad in. Er zijn winkels genoeg en iedereen kan er zijn/haar winkel wel vinden. Je bent snel de stad weer uit gereden als je de borden Ljubljana volgt en dan rijdt je na 17 kilometer weer de parkeerplaats bij Pension Martin op. De hemel is nog steeds een bcetjc blauw en de lucht koud als deze mooie dag weer zijn einde nadert. 2 MAART We vertrekken van uit Maribor richting Bohinj. Een rit van ruim 2.5 uur richting de Julische Alpen. Rond 12 uur rijden we het mooie dal in richting Bled en Bohinj. Dit gedeelte van Slovenie past bij het beeld dat we hebben van een vvintersportbestemming. Vriendelijke dorpjes, mooie huisjes, knusse hotelletjes en witte toppen tegen een blauvve hemel. Ons hotel ligt aan het meer van Bohinj tegen over een kerkje. Kortom een schilderachtige omgeving. We checken in en na de lunch ontmoeten we onze gidsen Jure en Stevvart voor de komende dagen. Jure en Stevvart zijn allebei skileraar en berggids van Koren Šport uit Kransjka Gora. Zij zullen ons de komende dagen meenemen naar een aantal mooie gebieden hier in de omgeving. Vanmiddag gaan we eerst naar het kleine, maar gezellige skigebied Kobla. Kobla ligt 10 minuten rijden van het Hotel Jezero en we parketen de auto vlakbij de eerste lift. Kobla beschikt over een 5-tal skiliften en in totaal 12 kilometer piste. Niet echt veel dus maar absoluut geschikt voor iedereen die wat wil skien en ook eens wil langlaufen of lekker vvandelen. De Samengevat Maribor Pohorje Plus: Overzichtelijk gebied, geschikt voor families en beginnende skiers. Pistes zijn afvvisselend genoeg voor een vveekje skiplezier Diverse barretjes langs de pistes. Elke avond skien tot 21.00 uur Miti: Minder geschikt voor snovvboarders (veel paden en geen echt funpark) Relatiefkort seizoen van midden december tot midden maart (gemiddeld) Kinderopvang is beperkt tot 4 jaar, vanaf 4 jaar wel middels skischool sneeuvv is perfect en de zon staat hoog aan de hemel vanmiddag . ideale omstandigheden dus. Samen met Jure en Stevvart verkennen we de diverse afdalingen, nemen even pauze en skien de rest van de middag vol. Om 4 uur sluiten hier de liften dus we zijn op tijd voor een drankje aan de bar. We nemen nog even snel de ervaringen door van vanmiddag en zijn zeker eensgezind over Kobla. Een prima plek voor een wintervakantie voor gezinnen en iedereen die lekker wil ontspannen in een mooie omgeving. Er is genoeg te zien en te doen dus vervelen hoefit zeker niet. Het hotel Jezero is comfortabel, de keuken prima en ook het zwembad en de sauna geven iedereen de kans lekker te ontspannen. Voeg hierbij de perfecte ligging aan het meer en tussen de gebieden van Vogel en Kobla bij en je hebt een perfect uitvalsbasis voor je vakantie. 3 MAART Om 9 uur staan we gereed onder het skigebied van Vogel. Er gaat een moderne gondel naar boven die 50 personen tegelijk in 4 minuten van 500 naar 1500 meter brengt. Helaas is de rij redelijk lang en stappen we om 10 uur boven uit met een adembenemend uitzicht op het meer van Bohinj, l ip in ieder geval of voor 8.30 uur omhoog te gaan of na tienen. Vogel is een weids skigebied met zo'n 36 km aan pistes. Er zijn diverse stoeltjesliften ‘-■-tv.: . v‘ r I ■L ft ' en sleepliften waarmee je veel plezier kan hebben en er is meer dan voldoende afšvisseling te vinden. Op de pistes zijn de diverse barretjes en restaurantjes met mooie zonneterrassen te vinden. Er is geen funpark maar voor de boarders is er meer dan voldoende op en naast de piste te beleven. Een aanrader is de 7 km lange rode afdaling naar het dal, dit is echter de enige mogelijkheid om naar het dal te komen naast de gondel. Vogel is een gebied met veel mogelijkheden en prachtige uitzichten op de bergen en het dal. Mensen die off-piste willen krijgen redelijk wat keuze voor leuke doorsteekjes en wat dat betreft een uitstekend gebied voor een week svintersport met voor ieder svat svil s. Hotel Jezero is een goed hotel, centraal gelegen op een mooie plek aan de rand van het meer. De kamers zijn prima, lekker ruim en voorzien van een minibar en extra tafeltje met stoelen. Het hotel heeft een kleine zithoek bij de bar, een ruime receptie met £ S Samengevat Kobla en Vogel Plus: Overzichtelijk gebied met een ambiance die past bij bet vvintersportgevoel van de Nederlaiider. Geschikt voor meer-dere takkcn vati šport Dal met prachtige panorama's en authenticiteit Horecagelegenheden ruim voorhanden op de piste met gemoedelijke sfeer Mitu Voor de door de wol geverfde vvintersporter beperkt Gondel in Vogel kan lang duren rond de spitstijd van 09.00 tot 10.00 uur Geen funpark voor bo;uders Allcen bereikbaar met auto of slabus Gebied opent zeer vroeg maar sluit daardoor ook vroeg (15.30 sluit de eerste lift al) Geen sldpas voor alle gebieden in bet dal Opvttlleneh mensen hangen hun rugzak gevvoon aan een van de rekken bij de restaurantjes of liften en gaan gevvoon slden of boarden. Blijkbaar kan dit gevvoon zonder angst voor dieištal. Geeft aan boe gemoedelijk e.e.a. er aan toe gaat hier. internetmogelijkheden (tegen betaling) en ook een zvvembad en sauna. De bediening is vriendelijk en vlot. Eten doe je in buffetvorm waarbij je de keuze hebt uit 4 menu's voor bet avondeten. De kvvaliteit van bet eten is goed en de keuze gevvoon prima. Dit geldt zovvel voor bet ontbijt als voor bet diner. Bij de receptie is diverse inforinatie te vinden over de skigebieden en andere inogelijkheden voor activiteiten. De skibus stopt bij bet hotel en brengt je snel naar de gondel van Vogel. 4 MAART Vanuit Bohinj naar Kransjka Gora gereden in nog net geen uurtje. Kransjka Gora is mooi gelegen aan de voet van een mooie bergketen. De pistes eindigen onderaan bij een flink aantal hotcls en pensions. Je treft er verschillende restaurantjes en barretjes voor de nodige versnaperingen. Zo op bet eerste gezicht zijn de pistes uitstekend geschikt voor de minder ervaren skiers/boarders. De verassing van Kransjka Gora zit in bet feit dat je niet alle pistes kan zien en vda verschillende sleep/stoeltjesliften om de berg heen kan gaan en daar meer pistes, inclusief de World Cup Slalom afdaling kan vinden. Vooral op dit gedeelte van bet gebied is bet erg rustig vvant de nieeste mensen vinden bet te afgelegen. Je doet er even over om er te komen maar dan tref je ook rustige blauvve en enkele rode afdalingen die uitnodigen om lekker te carven. Je kan er ook met de auto naar toe rijden en gevvoon onder aan de pistes parkeren .. ideaal voor gezinnen met kinderen die net een beetje kunnen skien. Hier is alle ruimte en vveinig tot geen drukte. Het dorp Kransjka Gora is gezellig met veel oude huizen. Je vindt er genoeg vvinkeltjes en supermarktjes. Het uitgaansleven is vvel beperkt tot een enkele kroeg, disco's zijn te vinden in de hotels maar zijn niet zoals vvc dat gevvend zijn in eigen land. Een gokje vvagen kan je in het plaatselijk casino. Er zijn verschillende skischolen in het dorp, er is kinderopvang en doordat het overzichtelijk is aan de voet van de belangrijkste pistes kunnen ouders hun kroost zcker in de gaten houden ofhun ontvvikkelingen op de skies volgen. Ook in Kransjka Gora is er een piste tot 22.00 uur verlicht. Een stoeltjeslifit zorgt voor het benodigde transport naar boven, vanwaar de brede avondpiste toegankelijk is. In het felle licht is een lekkere afdaling op het late tijdstip geen probleem. Hotel Alpina ligt aan de piste van Kransjka Gora. Je parkecrt gewoon voor de deur. De eerste indruk is een beetje massaal. De kamers zijn goed zonder al teveel luxe. Er staat een TV en de badkamer is goed. Eten doe je in een aantal, met elkaar verbonden žalen. Alles gaat in buffetvorm en hierdoor komt het op ons over als massaal en onpersoonlijk. De kvvaliteit van het eten is gevvoon en dankzij het buffet voor ieder wat wils. Alles ziet er wat gedateerd uit maar is zeker niet slecht. Voor wie met bijv. een gezin een hotel zoekt waar je zonder al teveel gedoe zijn/haar vakantie kan vieren is zeker bij Hotel Alpina aan het goede adres. Hier mogen kinderen lekker rennen door de gang, is er een kinderanimatieprogramma en het hotel ligt aan de piste dus vveinig sjouvven met al de vvintersportspullen. Daarnaast beschikt het hotel over een eigen disco, sauna en solarium en kan er gratis gezvvommen worden in Hotel Kompas. 5 MAART Vandaag rijden we van Kransjka Gora naar het skigebied van Krvavec, gelegen vlakbij de hoofdstad Ljubljana. Het is een klein uurtje rijden tot aan de voet van de gondellift. Dit skigebied begint op 1500 meter hoogte en heeft het hoogste punt op bij 2000 meter. Hier tussen liggen verschillende stoeltjes- en sleepliften die de toegang zijn voor een flink aantal leuke afdalingen. Helaas is het vandaag hier mistig en sneeuvvt het een beetje vvaardoor we niet het hele gebied zullen zien. Alleen op de top prikt de zon door de mistflarden heen en laat ons een deel van het gebied zien. De pistes die we nemen zijn breed en meestal rood van kleur. Gevvoon lekkere afdalingen dus voor de meeste skiers/boarders. Er is een funpark aanvvezig en daarnaast kun je met je board ook op flink wat plekken wat spelen buiten de piste. Zoals overal zijn er weer genoeg barretjes langs de pistes of bij de liften te vinden oin ook de invvendige mens een vakantiegevoel te geven. Weer zien we overal de rugzakken hangen van mensen die ze gewoon achterlaten en lekker zonder rugzak aan het skien/boarden zijn. Het eten van zelf meegenomen etenswaren zie je hier veel en wordt ook gevvoon toegestaan. Dit in tegenstelling tot veel andere gebieden waar je liet terras wordt afgejaagd in het ergste geval door een boze restauranthouder of ober. Onze bevindingen zijn, ondanks de mist positief over dit gebied. Het ligt hoog genoeg voor een behoorlijke sneeuvvzekerheid, er zijn genoeg leuke afdalingen te ntaken, de restauratieve voorzieningen zijn goed en de gondellift zorgt voor een vlot vervoer van beneden naar boven en omgekeerd. Tussen de diverse parkeerplaatsen en de gondellift gaat frequent een gratis skibus. 6 MAART De vveersvoorspelling is onzeker er vvordt sneeuvv vervvacht en hiermee maakt bet de reis naar Bovec onmogelijk. De passen naar Bovec zijn namelijk dicht en een alternatieve route via Ljubljana die ruim 4 uur kost is geen alternatief voor ons. Dit omdat we anders morgen weer in vvaarschijnlijk slecht weer terug inoeten om de ski's terug te brengen. Helaas dus geen bezoek aan Bovec/Kanin en het nabij gelegen Trevisio in Italie. nog wat meer lekkere afdalingen. Onder aan de oefenhellingen bekijken veel ouders de vorderingen van htm kroest. Vaak onder het genot van een hapje en/of drankje. Kransjka Gora blijkt een prima bestemming te zijn voor families. Vandaag gaan we gewoon lekker weer wat skien in Kransjka Gora. Onze gids Jure heeft zin om wat skiles te geven en we doen lekker wat goede oefeningen op de mooie oefenhelling van Kransjka Gora. Vandaag zijn er meer gasten aangekomen, het zuiden van Italie blijkt vakantie te hebben. Het is gezellig druk maar teveel mensen zijn er zeker niet. De lifiten in Kransjka Gora kunnen het allemaal prima aan. Ook de sneeuvv blijft goed ondanks de zon van de afgelopen dagen. Als er straks weer wat verse sneeuvv valt hebben ze de komende vveken nog prima ski omstandigheden. Na een flink aan tal leuke afdalingen en goede oefeningen gaan we even koffiedrinken in een van diverse gezellige hutjes langs de piste. De zon breekt een beetje door het vvolkendek en we skien De lunch gebruiken we wat later vandaag in een restaurantje van Pension Martinu. Hier eet je in een ontspannen sfeer in een leuke ambiance. De mixed grill schotel voor 2 personen is ruim en eigenlijk vvel genoeg voor 4 personen. We zijn met z'n vieren en als vve later onderveer 7 euro per persoon afrekenen beseffen vve dat Slovenie een echt laag prijsniveau kent voor eten en drinken. Samengevat Kransjka Gora Plus: Overzichtelijk gebied voor slders en boarders. Belangrijkste oefenhellingen liggen vlakbij bet dorpscentrum, prima voor pa & ma die hun kroest vvillen aanschouvven. Diverse ski- en snovvboardscholen in bet dorp. Oorspronkelijk dorp met modeme faciliteiten Engels en Duits zijn veel gebmikte talen in skischolen en restaurants Tussen 19.00 en 22.00 uur avondsld mogelijk vorderingen van hun kroest. Vaak onder bet genot van een hapje en/of drankje. Kransjka Gora blijkt een prima bestemming te zijn voor families.De lunch gebruiken we wat later vandaag in een restaurantje van Pension Martinu. Hier eet je in een ontspannen sfeer in een leuke ambiance. De mixed grill schotel voor 2 personen is ruim en eigenlijk wel genoeg voor 4 personen. We zijn met z'n vieren en als we later onderveer 7 euro per persoon afrekenen beseffen we dat Slovenie een echt laag prijsniveau kent voor eten en drinken. Min: Hoogte van bet dorp/gebied (tussen 600 en 1300 meter) Wat kleinere accominodaties liggen verder van de liften Voor echte feestgangers: geen echte apres sla mogelijkheden 7 MAART Onze laatste dag in Slovenie. We besluiten om de nationale speedskivvedstrijden in bet vlakbij gelegen Planica te bezoeken. Het sneeuvvt echter flink dus we zijn benieuvvd. Aangekomen in Planica blijkt dit behalve skipistes een waar vvintersportparadijs te zijn. Er zijn diverse skispringschansen, flink wat loipes en gevvoon vvandelroutes. Het land is werkelijk uitgerust voor ieders behoefte. Helaas zijn er echter geen speedskivvedstrijden door het slechte zicht. We vermaken ons aan de piste met het kijken naar de skilessen die gegeven vvorden door Jure en Stevvart aan een groep Engelsen. De eerste schreden en vermoeide gezichten klaren al snel op naarmate de tijd verstrijkt en de vaardigheden toe nemen. Ze zijn in zeer bektvame handen en er vvordt veel plezier gemaakt. We lunchen nog en evalueren met Jure en Stuart een aantal prachtige gebieden en dagen. We rijden vanuit Kransjka Gora rond de klok van 16.00 uur weg, zodat we op tijd op het vliegveld aankomen. We leveren de auto weer af bij de balie van Europcar en verrichten de benodigde incheck handelingen. Om 18.45 uurvertrekt ons vliegtuig richting Amsterdam. Vanvvege de vele sneeuw die valt vvordt het vliegtuig nog met antivries schoongespoten en lopen we een kwartier vertraging op. Om 21.00 uur zijn we in Amsterdam ... onze kennismaking met Slovenie zit er helaas op. Slovenie heeft de vakantieganger meer dan genoeg te bieden, zeker in de winter maar ook de zomermaanden bruist Slovenie van de activiteiten. Wat ons betreft was dit zeker niet de laatste keer! vergelijking met andere landen zeer laag. De omgeving van Bohinj is wat natuurschoon betreft prachtig en biedt naast skien ook andere vormen van wintervertier. Maribor ligt vvellicht wat verder weg en je hebt er minder bet idee in de bergen te zijn maar je hebt er wel de meeste aaneengesloten kilometers en de liften zijn er 12 uur per dag in verhouding is meer dan goed te noemen. Het land is nog echt puur en zeer authentiek. Voor de mensen die gewoon vvillen ontspannen en lekker vvillen genieten is Slovenie een absolute aanrader. Voor de mensen die honderden kilometers piste vvillen doen en 's avonds een bruisende apres-ski zoeken ... nee, dan raden vsaj op dit moment Slovenie nog af. Samenvatting van onze kennismaking met Slovenie: Hierbij vvillen wij graag iedereen bedanken die deze Slovenie is als vakantiebestemming zeker de moeite waard om te bezoeken. Vooral de regio vanaf de hoofdstad Ljubljana gerekend tot aan de grens met Oostenrijk en Italie is de moeite vvaard. De hier gelegen vvintersportplaatsen rond Bohinj en Kransjka Gora bieden voor met name families c,q gezinnen prima mogelijkheden maar ook voor de doorgevvinterde vvintersporter is er voldoende keus. De voorzieningen zijn in het algemeen genomen gevvoon goed, de mensen zijn vriendelijk en het prijsniveau is in bedrijf. De echte cracks en kilometervreters zijn vvellicht snel uitgekeken op de vaak kleinere gebieden. Een skisafari met elke dag een nieuw gebied is hiervoor wellicht de oplossing. Het vvinterseizoen is vanvvege de hoogte van de gebieden geconcentreerd op de maanden januari en februari. December en maart zijn vvellicht te onzeker voor wie een soort van sneeuvvgarantie zoekt. Informeer van tevoren in ieder geval goed naar de mogelijkheden mocht je toch in december of maart vvillen. Wintersport in Slovenie? Ja gevvoon doen! De prijs/kvvaliteit- plezierige kennismaking mogelijk hebben gcmaakt: • Peter van Veen • Pension Martin en onze gids • Primož in Maribor • Pohorj • Motel Jezero in Bohinj- Jezero • Hotel Alpina in Kransjka • Gora • Europcar • Stevvart Nevvark en Jure • Dežman van Koren Spon te Kransjka Gora (www. humanfish.com) Vragen en/of opmcrkingen ten aanzien van dit reisverslag: Ayman van Bregt en Koos van Moosel, beide namens Ski Vereniging Rijnmond E-mail: bestuurO skivercnigingrijnmond.nl Gek Alsje in Spanje tvoont, bebje volgens veel tnensen bet ultieme bereikt en beb je bet goed gedaan. Alsje dan meldt datje naar Slovenie gaat verhuizen gaan er in bet beste geval een paar wenkbrauwen omhoog, in bet slechtste geval ivordje voor volslagen getikt uitgemaakt. Het overkumm ons en ive badden beel ivat uit te leggen. Tot onze verbazing niet alleen aan onze Spaanse buren en vrienden, maar ook aan alle Slovenen die we in bet traject naar ons niemve tbuisland tegenkivamen! Het ging ook wel erg snel. Na ruim 4 jaar zon en het Spaanse platteland misten we de Alpen en de sneeuvr en kou in de winter. Een proefperiode van een maand in Oostenrijk viel wat tegen, maar toen we net bedacht hadden dat we dan toch maar richting de Pyreneeen moesten gaan, kwam er in onze ooghoek tijdens het songfestival en in allerlei programma’s over de nieuwe toetreders van de EU korte impressies van Slovenie voorbij. Dat was het! We hadden geen flauw benul waar het lag, hoe het er verder uitzag en wat voor ni en sen er woonden, maar doken meteen achter de Computer om er achter te komen. Na een paar weken vristen we al meer dan dat je als buitenlander nodig hebt voor de inburgeringscursus in Nederland, al spraken we nog geen woord Sloveens en hadden we nog heel vrat te leren! Nog geen maand later bekeken en kochten we binnen twee dagen ons huidige huis, hadden vre de aardige ambtenaren van de Gemeente Mozirje uitgelegd dat we geen gevluchte criminelen vraten maar Slovenie echt mooi vonden en hier echt graag een verblijfsvergunning vrilden hebben. De regiomanager van de bank die onze plannen moest financieren slikte een paar keer, haalde er een paar collegae bij, kopieerde zich suf en riep regelmatig vertvrijfeld of we niet een jaartje hadden kunnen vrachten zodat ook zij de nieuwe EU-regels hadden ingevoerd. Nee dus. Nol was op slag verliefd geworden op het landschap en het huis dat vre op het oog hadden voldeed vrel heel erg aan onze vvensen. Dat we geen flauvr benul hadden van de mensen die er vroonden bleek al bij onze kennismaking met de buurman. “Wieviel?” als reactie op onze namen hadden vre nog niet ecrder gehoord. Buikpijn had ik er van! Met angst in mijn bencn en het gevoel alsof ik werd uitgehuvvelijkt in mijn hart vertrok ik. Was die “verstandige” beslissing echt vrel zo verstandig? Tervrijl Nol zich alleen maar verheugde op onze nieuvre toekomst was bij inij de tvvijfel toegeslagen en de liefde voor mijn “ex” (Spanje) leek er alleen maar groter op te vrorden. Maar er was geen weg terug. We hebben ons op het opknappen van ons huis en Sloveense les gestort en vraarempel, het laatste begint zij n vruchten af te vrerpen. Inmiddels wonen we een jaar in ons dorp en zij n we BN-ers tegen wil en dank (niet zo moeilijk als je de enige bent). Onze eerste zondag met een glas wijn op ons terras leek er vrel een vrandelroute langs ons huis te zijn uitgezet en kvram “dober dan” goed van pas. Als vre vrillen vertcllen vrie vre zijn dan begint men te lachen, tot ver in het dal vreet iedereen toch vrie we zijn en vraar vre vronen! Natuurlijk denken we nog wel cen s tern g aan Spanje, zeker als we hier dreigen weg te spoelen zoals deze zomer! Toch willen we niet meer terug. In het afgelopen jaar dat we in ons nieuwe thuisland wonen, heeft de liefde toegeslagen. Niet alleen voor ons liuis en het landschap, maar ook voor de mensen die we er hebben ontmoet. We hebben ons nog nooit ergens z6 welkom gevoeld. Simone Michielen is (bijnct) getrouwd met Nol en heeft samen met hem en hun tuj z. «ešuy Deel 1 Door:AlexanderVink vanuit Slovenie (trafo@vink.zzn.com) Nederlandse businessclub Medio juni ji. is de vvisselkoers tussen de Sloveense Tolar en de EURO vastgesteld. Tot de toetreding van Slovenie in de EMU (naar vervvachting begin 2007) geldt de volgende koers: 1 EUR = 240,00 SIT Nederlandse ambassade in Ljubljana Website: www.netherlands-embassy.si SDBP- Slovenc Dutch Business Platform Website: http://www.sdbp.eu.tt Info-Email: info@sdbp.ca.tc en trafo@vink.zzn.com Slovenie onder u>ater Op zondag 23 augustus vielen ook in Slovenie enorme venvoestende regenbuien met zwaar onweer. Net als in de buurlanden waren er gigantische problemen. In 12 uur tij d viel ongeveer 110 1 per m2. Dat is normaal r KnislowDesign Ontvverp, opmaak en drukvverk verzorging Camping with a personal touch. In North Slovenia, Upper Savinja vallcy Mr. Jorij Kolenc Varpolje 105 3332 Recica oh Savinji Tel. +386 (0) 35 835 027 GSM: +386 (0) 41 771 846 www.campingmenina.com De Geer 7 7021 NRZelhem Tel. (06)41 46 11 92 knislow@chello.nl www.knislow.nl V_____________________________ Slovenie Tours Postbus 3043 / Wilderkade 22 2935 ZGOuderkerk a/d IJssel Tel.: (0180) 684 684 * Fax.:(0180) 684 031 mm Reisburo SLOVENIE Tickets Amsterdam/Brussel naar Ljubljana *Informeer oltijd noar de octuele prijs I I I 295," Euro incl. Luchthaven belasting en boeking kosten (prijswijzigingen voorbehouden) Op alle reizen / autoverhuur / hotels / appartementen 5% korting! Op alle wintersport aanbiedingen 5% extra korting! Gratis annulering verzekering. WWW. SL O VENIETOURS. NL J Vr GaŠPARINilOBUUBEK Smjn cetLir uo.h-r thc bif nar 1997 MERLOT-CABERNET Svlccf vrine - vrhunsko rdeče vino ;-«(! tih« llfe WUakK>«t(kvtptliil ' VHi.il..h.hi«*' • ' Vmfv« UKA HHI*4. ilOVKMIA lih *» • .-vnr* I «W> •v »ii-voi SCHERMER mw m VVlJNKOPERS o.i & DlSTILLATEURS SEDERT 1782 IN HOORN TEL: 0229 - 21 77 77 • FAX: 0229 - 21 87 65 SPECIALIST IN O.A. SLOVEENSE VVIJNEN Een must voor liefhebbers van Sloveense volksmuziek: C.D.’s met zang en harmonika begeleiding. Meer dan 100 liedjes: “die mijn moeder mij leerde”. rO| Slovenija en gespeeld Verkeersburo Slovenie Wijnstraat 90a door: Slavko Strnman ^ 3011 TP Rotterdam Tel. (010) 465 30 03 Informatie: 045-5218150 Euro House Nederland Victor V. Solar Buitenkamp 27 7214 BH Epse Tel.: (0575) 494 703 • Fax.: (0575) 491 005 Autotel. 06-53118079 Import en Export-bemiddeling Weer konflikt met Kroatie in 1 hele maand in het najaar. Door de regenval werden beekjes zo groot als rivieren en traden allen buiten hun oevers en in de bergen en heuvels ging Iawines af die ook huizen vernielden. In de bergen werden de wegen weg gespoeld maar 1 van de meest zorgvvekkende was de stijging waterpeil van de rivier Mura die behalve wateropneemt van de beekjes, ook uit Oostnerijk komt en daarmee van lOOm normale breedte nu in zeer korte tijd een breedt had van maar liefts 800m en normaal Is het 2m diep nu 6 m diep. Alle uitenvaarden, moerassen stonden tot aan de bovenste rand van de dijken gevuld. Men heeft de dijken zo’n 40 jaar terug begonnen met bouvven om een kapaciteit van 15001 /s kan hebben dat was toen de allerhoogste wat ze dachten dat de rivier zou worden. Maar nu werdt in zeer korte tijd dit bereikt en men had geluk dat de regen ophield zodat de dijken het nog net hielden. Huizen werden al geevacueerd en kelders liepen onder en zandzakken vverden gevuld. Zaterdag3 september was er in midden Slovenie weer noodweer, welke voor grote problemen zorgden. Er gingen lavvines af, wegen stonden tijdelijk ondervvater. Kortom er was chaos. Onlangs gebeurde weer een incident op de zee tussen de sloveense en kroatische vissers. Een Kroaat zou een staaf dynamit gegooit hebben naar de Sloveense visser, waar de Kroaat be\veerde dat hij in Kroatische vvateren aan het vissen was. Onlangs werd een voorstel door het Sloveense Parlement goedgekeurd om de Zee (golf van Piran tot ekologische gebied te verklaren. Maar de Kroaten bevveren dat dit gebied ook de vvateren langs de Kroatische kust is. En dat is weer Kroatische Tertoriale wateren volgens de Kroaten. Nadat de betrekkingen beter vverden is het nu weer vvarmer, net als het vveer. Kortom vvordt weer spannend. De Sloveense literatuur in een notendop Op zaterdag 3 september haalden de sloveens beste roeiersduo Iztok Cop en Luka Špik hun gouden medaile tijdens bet WK Roeien in Japan. Op zondag vverd de 2 doel de 4 inans roeien beloont met zilver. De dubbele vier bestond uit: Iztok Cop, Luka Špik, Davor Mizerit en Matej Prelog. Voetbal EK kwalificatie vvedstrijd tegen Noorvvegen Op zaterdag 3 september speelde Slovenie tegen Noorvvegen , voor rust stond bet 2-1 voor Noorvvegen en tijdens de 2e belit begonnen de Slovenen duidelijk beter te spelen en namen veel meer risicos gevolg 2-2. Maar tijdens de 4 minuten extra tij d scoorden de Noren uit een foute uit trap van de Sloveense verdediging de vvinnende doelpunt. De stand vverd uiteindelijk 2-3 voor de Noren. Lees verder op blz. 39 Tomaž Šalamun (° 1941): Sloveens dicbter en filosoof door Henri Tbijs In de ldeine, recent onafhankelijk gevvorden enclave tussen Italie en Oostenrijk die onlangs toetrad tot de Europese Unie, de republiek SLOVENIE, is de poezie de belangrijkste en meest productieve tak van de literatuur. De Vader van die literatuur was leider van de protestantse bevveging en de stichter van de theologie in Slovenie, Primož Trubar (1508-1586). Hij vvas in 1551 tevens de auteur van de eerste boeken in bet Sloveens ni. "Katekizem" en "Abecednik". Vandaag de dag kan je zijn afbeelding nog vinden op bet 10-tolar bankbriefje. In de 16de eeuw vertaalde Jurij Dalmatin (1547-1589) de bij bel in bet Sloveens en Adam Bohorič (1520-1598) schreef de eerste grammatica van de Sloveense taal. In de 18de eeuvv, na een periode van stagnatie, brachten Anton Tomaž Linhart (1756-1795) en Valentin Vodnik (1758-1819), een kathoUeke priester de Sloveense literatuur opnieuvv op de voorgrond: Linhart schreef de eerste theaterstukken in Slovenie, en Vodnik stond bekend voor zijn (niet alleen religieuze) poezie die beslist beinvloed vvas door de Verlichting. De 19de eeuvv bracht zo;ds overal in Europa de romantiek met zich mee. De beste vcrtegenvvoordiger hiervan is nietnand mindcr dan de ecrder vermelde poeet France Prešeren. Hij vverd geboren in 1800 in Vrba (naast Bled). In die tijd behoorde Slovenie tot bet Oostenrijks-Hongaarse Rijk. Hij vvas nog geen 10 jaar oud toen Napoleons troepen de regio binnenvielen en de Ulyrische provincies stichtten voor enkele j aren. Later, vvanneer Slovenie al terug onder Oostenrijks-Hongaars bevvind stond, ging Prešeren naar Wenen oin er Rechten te studeren en kvvam daarna terug naar Slovenie, waar hij nooit een praktijk heeft kunnen beginnen tot 2 jaar voor zijn dood in 1849-Ondertussen had hij 3 onwettige kinderen met Ana Jelovšek, en koesterde hij een enorme passie voor Julija Primic, een vrouw uit de middenklasse van wie de ouders vonden dat Prešeren niet goed genoeg was voor haar. Een groot d cel van Prešerens wcrk is gevvijd aan haar en aan het verlangen naar vrijheid van zijn land (zo wilde hij zijn sterk nationaal gevveten ook laten doordringen tot andere mensen.) Zijn gcdicht “Mravljica” (The Toast) wcrd later gebrnikt als het volkslied van het onafhankelijk Slovenie. (Een deel van het volkslied staat ook op de ommezijde van het 1000-tolar biljet) Dat Prešeren in Slovenie dus echt als een nationale lield wordt beschouvvd, kan hieruit al afgeleid worden, maar ook uit het feit dat de nationale dag van de cultuur op zijn sterfdatum valt.Prešerens afbcelding prijkt ook op het 1000 tolar bankbiljet en de meest prestigieuze prijs die men ooit kan bereiken op artistiek vlak in Slovenie werd ook naar hem genoemd... Dit bcvvijst nogntaals zijn enorme invloed op de Sloveense literatuur en het culturele leven. Als we de tijdlijn volgen van de Sloveense literatuur, dan moeten we het nu hebben over Simon Gregorčič (1844-1906) en Josip Jurčič (18441881). Gregorčič was een nationale poeet die ook liedjes schreef. Zijn bekendste liedje,“Soci”, werd gcinspireerd door de rivier Soča, en svordt zelfs vandaag de dag nog steeds aangeleerd in de scholen. In de tvveede helft van de 19de eeuw kvvam het realisme met Ivan Tavčar (18511923), en daarna het modernisine, dat begon bij de release van Erotica in 1899 door I\an Cankar (1876-1918). Ivan Cankar is afgebeeld op het 10000-tolar bankbiljet. Hij vvoonde en studeerde in Wenen voor een tiental jaren en was de eerste professionele Sloveense schrijver die leefde van zijn schrijfkunsten. Cankar was met zijn unieke stijl en zijn constante sociale moraal en politieke analyses, een van de meest vooraanstaande Europese schrijvers in het begin van de 20ste eeuvv.Fran Šaleški Finžgar (1871-1962), 4 jaar voor Cankar geboren, werd een van de bestc Sloveense toneelsehrijvers. Dragotin Kette (1876-1899) en Josip Murn, beide slachtoffers van een vroege dood, zijn andere belangrijke figuren van de Sloveense cultuur in die tijd. In het jaar 1870 werd Oton Zupančič (18781949) geboren. Hij werd beschouvvd als de beste Sloveense schrijver sinds Prešeren. Zupatiic leefde en schreef bijna de helc eerste helft van de 20ste eeuw, die een zeer “rijke” eeuw was voor Slovenie, wat betreft de kwantitcit en lcvvaliteit van de literatuur. Verder zouden vele geschriften in verschillende stijlen kunnen aangehaald vvorden, maar het is onmogelijk om alle goede 20ste-eeuwse Sloveense schrijvers, poeten en toneelsehrijvers te vermelden, ontdat ze een enorm lange lijst vormen. Als belangrijkste voorbcelden kunnen de schrijvers Andrej Hieng (1925) en Vitomil Zupan (1914- 1987) en de toneelsehrijvers Dominik Smole (1929-?), Gregor Strniša (1930-1987) en Drago Jančar (1948) aangehaald vvorden. Tot de belangrijkste poeten behoren o.a. Ciril Zlobec (1925), Kajetan Kovic (1931) en onzeToinaz Šalamun (1941), die momenteel de bekendste en hooggeprezen Sloveense poeet is. Het “monster” Šalamun “Tomaž Šalamun is een monster”, zo bestempelt de Oost-Europese dichter zichzelf. Hij schrijft zijn gedichten in het Sloveens, Maar zijn werk heeft de wereld veroverd met 33 boeken vertaald in tal van vreemde talen. De thans 62-jarige dichter is “een van Europas grote filosofische vvonderkinderen”, zegt de Amerikaanse Pulitzerprijswinnaar Jorie Graham. En dat hij “een monster is” bevestigt de dichter zelf in twee van zijn gedichten \vaarin hij de vreemdste landschappen van de menselijke psyche aan een grondig onderzoek durft te ondervverpen. “Poezie bevat iets diabolisch — m.a.w.zij is taal die duikt in het onbekende, in de afgrond”, zegt hij ergens in een intervietv. “Poezie maakt een mens meer mens, maar zij kan ook ‘ontmenselijken’ zoals een grote passie, een vreselijke obsessie gedreven door wetten die het menselijke overstijgen.” “ Ik ben een vulkaan, heer van jouw bronzen vleugels” schrijft hij in een gedicht dat aldus verdergaat: “ Langzaam eet ik jou op het moment dat je het vvreedst bent en diep vervvikkeld in de misdaad van mij te vergeten.” Šalamun overbrugt met zijn poezie oude Europese vvortels en Amerikaanse avonturen. Hij bleef een jaar in New York in 1986 en keerde er terug als cultureel attache van het Sloveense Consulaat in 1996. Hij was ook een tijdje gastdocent aan de Universiteit van Massachusetts in Amherst. In de States is hij dus een bekend figuur. “Mijn taal deint uit in onvoorspelbare richtingen. Ik zwem met deze taal, zij is een soort vvaterval. Ik sproei woorden in een esthetische extase. “ zegt hij. Hij groeide op als de zoon van een predikatu in de Sloveense haven Koper. En wou absoluut geen dichter vvorden tot hij kunstgeschiedenis ging studeren aan de Universiteit van Ljubljana in de zestiger jaren. In 1964 publiceerde hij “Duma”, een werk dat bij de communistische heersers blijkbaar niet in goede aarde viel. Zij sloten hem vijf dagen op in de gevangenis op last van blasfemie. In zijn later werk komt een grote tederheid naar voren en schrijft hij vaak over de liefde. “Gelukkig ben ik vermenselijkt door de mensen waarvan ik hou”, zegt hij. “ Daarzonder zou ik vvaarschijnlijk gek zijn geworden of zou de taal mij verpletterd hebben.” Hij huwde met de kunstschilder Metka Krašovec. 1. Tomaž Šalamun deed de Partij schitteren, temde haar, ontmantelde liaar, en bouvvde ze opnieuw op. 2. Tomaž Šalamun zei, Russen Hoepel op! en dat deden ze. 3. Tomaž Šalamun slaat in het woud. Zo begint (en eindigt) het gedicht “Spreekwoorden” opgenomen in de uitstekende (in ’t Engels vertaalde) Amerikaanse bloemlezing “The four Questions of MeIancholy” (1997). Hij is ondertussen uitgegroeid tot een van de leidende dichters in zijn land en heeft naar hijzelf toegeeft bepaalde affiniteiten met andere Oost-Europese grootheden zoals Miroslav Holub en Zbignievv Herbert. Maar in sommige van zijn gedichten is hij vrijpostiger en ook filosofischer dan hen. Zijn beelden zijn nu eens specls en vaak surreeel, dan weer doodernstig en serieus. Zijn wereldbeeld is ook gekleurd door agnostische elementen daar waar hij God en zichzelf zoekt op de meest onvvaarschijnlijke oorden. 2 Gedichten van Tomaž Šalamun BLOESEM EN BLOED Ik beti betfi'uit tvaarvan de schil breekt, een Container gegrepen door een kraan. Meeuuten zijn bloeddorstig en hongerig. Hun geplukte veren divarrelen naar beneden als ik otnboog klim. Vluchten, zijden vluchten in de bevroren keel van de boot, tussen de glijdende roestige poorten van de tanker, at doe ik hier als mijn zegel breekt? Hoe zou ik mijn zivarte en blauute schouders olieii? Hallo, kleine stoker, ik ktieep jouw hoofd tegen de zoldering want ik begon te adetnen. Jouiv ledematen gebeukt tegen bet bruine nietaal kunnen niet iveggespoeld utorden. Een mugligtgevangen in de olie. Ze nagelen de doos Illyria op een stok en als bet deksel tegen de zoldering wordt gedrukt ivaar kan bet dan naartoe gaan tenzij naar binnenl Jij lijkt op een o ude vliegendrol die er gedeeltelijk grijs uitziet op een lichtbol. Zullen u>e met speren gooien? Ik beb geen gereedscbap. En de reusacbtige stam met een katrol die nadert bezit niets. Ik utord rondgedreven. Machines brengen tnij op bet andere dok. En van daar een trein door donkere tunnels en vocbtige kloven ofin de zon, zon tussen taru>epieken, een uur voor de boog verdtvijnt en de licbten van auto’s en buizen doven. Hoe rnoet ik mij jou berinneren, kleine stoker? Ik ben baast nietgeladen. Enkel een balk oftivee, enkel een afitand ajgelegd te voet en daarna die geslotenheid met bet hart getoond door jouiv band. Een span. Een span. Jij klopt op bout als op een piano, jij meet de toon. Zidke zachte geluiden die Pytbagoras vangt. IK HER1NNER MIJ ... (vertaald door Henri Thijs naar ’t Engels van de auteur zclf en Peter Richards) Ik herinner mij die doom in mijn hiel. Korenscboven lagen in een veld. Toen ik op mijn vaders schouder kroop, wist ik niet dat bij zou sterven. BLtuive batiddoeketi boezemen me angst in. De beelden van naakte vrouuten blijven opscbuiven naar bogere rekken als ik opgroei. Als mijn vader iverkt, staan de klokken stil. Deel2 Door: Alexander Vink vanuit Slovenie (trafo@vink.zzn.com) Wintertiitrusting auto verplicht tot 15 manrt 2006 Van 15 november 2005 tot 15 maart 2006 is men verplicht om met vvinteruitrusting te rijden. Een auto moet 4 vvinterbanden hebben met minimaal 4 mm of zomerbanden met minimaal 6 mm + sneeuwkettingen. Verder moet men ook een bezem en evt. een schep aan boord hebben. Plaatsvervangend ambassadeur in Slovenie Verdachte in ondergoed de rechtbank ingedragen Vlak nadat den nieuvve Nederlandse Ambassadeur John Groffen in Slovenie aankvvam, lcwam ook zijn plaatsvervanger aan. Zijn naam is Tony Agotha. Begin september werd een verdachte in ondergoed de reclitzaal in gedragen. De verdachte wou niet naar de rechtzaal. De verdachte is een van de directeuren van de sloveense bedri)f DADAS. De verdachte vluchtte 5 jaar gel eden naar de Verenigdc Staten, vvelke hem onlangs hebben uit geleverd aan Slovenie. De verdachte is veroordeeld voor misbruik van de creditcard van het bedrijf. Inval min ter In de nacht van 25 op 26 november is de winter definitief ingevallen in Slovenie, overal vielen grote hoeveelheden sneeuw. Door de sneeuwval viel hier en daar de stroom uit doordat de sneeuvv de masten omver duwden door het gevvicht. Zaterdagochtend was overal rond de 20 - 40 cm, verschillende plekken zclfs meer dan 50 cm, sneeuw gevallen. Treinverkeer ondervond gecn hinder. Uitslag RTV referendum Nog nooit was de uitslag zo spannend als nu. De eind uitslag was 50,23% voor de nieuwe RTV Wet en 48,99 % tegen en 0,78% ongeldig. De nieuwe wet gaat in op 12 november. Volgens Premier Janša zal de wet de kvvaliteit van televisie en radioprogramma’s verbeteren om zo meer kijkers te krijgen. De grote vraag hierbij is of de Staat haar belang vergroot met de nieuwe wet. Er is tevens voorgesteld voor een 3e Programma in te voeren, vvelke rechtstreeks uit Parlement vvordt uitgezonden, zoals debaten etc... Grensconflicten tussen Slovenie en Kroatie Nog steeds gebeuren regelmatig incidenten aan de grens o.a. eind september heeft de Kroatische gemeente opdracht gegeven voor slopen van een aan tal huizen bij Sečovlje, vlakbij Portorož. Maar die huizen staan op kadastreel grond van Sečovlje en is dus Sloveens grondgebied. Kortom af en toe stijgt de spanning vveer. Over wat van Kroatie en Slovenie is. Ook heeft Kroatie op internationale arbitrage gevraagt voor bet zeegrens gebied en de pas naar open zee voor Slovenie. Slovenie wil dan ook arbitrage over de gehele grens en niet alleen de zee. Snelvveg naar Pomurje zal 2005 klaar zijn Onlangs heeft DARS aangekondigd dat bet trajekt Maribor -Murska Sobota naar de Hongaarse grens eind 2008 klaar zal zijn. Hiermee gaat eindelijk de grote wens in vervulling van heleboel mensen en vraclitauto chauffeurs. Het stuk tussen de Hon­ gaarse grens - Murska Sobota-Lenart en Maribor rijden per maand meer dan 60.000 vrachtautos dat is een stijging van meer dan 150% ten opzichte van voor de toetreding bij de EU. De nieeste konten uit Italie, Rusland, Ukraine, Hongarije, Polen, Roemenie, Tsjechie en Slovvakije. Eigenaar TUS naar Zuntserland? Mirko Tus eigenaar van de supermarkt keten TUS, 3e in Slovenie, overvveegt om zijn organisatie te verhuizen naar Zvvitserland (Canton Zug bij Zurich) vanvvege het hetere belastingklimaat in Zvvitserland. Nederlands bedrijfmet Sloveense eigenaren Organisatie Aktiva Holding met zctel in Nederland heeft op 28 september 338.112 aan delen bemachtigd van Arka­ da Holding in Slovenie. Hiermee bezitten zij 5,09% aan delen in het bedrijf. Maar hiervoor had de Holding al 75,06% van de aandclen in handen. Arkada Holding staat in Slovenie op de beurs genoteert onder AR1R. Opvallend is dat ook de direkteur van de KD Group een fundatie heeft opgezet op de Nederlnadse Antillen en Sandi Cesko van Studio Moderna en Igor Lah van Megainvest hebben hun bedrijven geregistreerd op de Nederlandse Antillen. Meer intemationaal vracbtvcrkeer in NO Slovenie (Pomurje) Onlangs vverden de volgende aantallcn vrachtwagens bekend gemaakt: in de eerste 8 maanden van 2005: 548.921 vrachrvvagens geteld, dezelfde periode in 2004: 349.407 en in 2003: 221.308 vrachtwagens. Kortom als men daarbij nog bet lokale vrachtverkeer en bet bestemmingsverkeer neemt zijn de cijfers astronomisch hoog. Aan de SloveensHongaarse grens Dolga Vas, bij Lendava waren in de maand augustus 2005 62.507 vrachnvagens in juli 2004 47.951 vrachtvvagens en in 2003: 23.455 vrachtwagens. De lijn is nog verder stijgend. Dit is bet drukste deel van Slovenk zonder snelweg. Dit vrachtverkeer rijdt Lendava, Beltinci, gaan stuk snelvveg op van 8 km, daarna door Kuuroort Radenci, Gornja Radgona, Lenart tot Maribor waar de snelvveg begint. Zovvel de bevvoners als de chauffeurs hebben genoeg van dit daardat er regelmatig ernstige ongevallen gebeuren in de plaatsen waar zij door rijden. Maar als de snelvveg klaar is dan zal ook de concurrentie positie van Pomurje sterk verbeteren, alleen al door de geografische ligging( Vlakbij Oostenrijk, Hongarije en Kroatie). Binneukort buitenlandse ivegrestaurants langs Slovecnse snelutegen Petrol Restaurants vvorden nu beheerd door de Zvvitserse vvegrestaurantorganisatie InterMarche en bij de OMV tankstations vvorden restaurants van Autogrill uit Italie geopend. MARCHE ALDI opent supermarkt Onlangs vverd bekend gemaakt dat de eerste ALDI Supermarkten in decem­ ber 2005 haar deuren zullen openen. ALDI wordt in Slovenie beheert door de Oostenrijkse tak van ALDI onder de naam HOFER, welke ALDI ook in Oostenrijk lieet vanvvege de groote naam s bekendheid in deze Regio. De le Hofer supermarkten zijn o.a. in Murska Sobota, Ljutopmer, regio Maribor (2x), Celje, Litija, Ljubljana, Radovljica (Gorensko), Cerknica, Koper en Izola. Prijzen in Slovenie vanaf maart a.s Vanaf mart 2006 zal men in heel Slovenie 2 prijzen vinden de prijs in Sloveense Tolars( SIT) en de EURO. Dit om de mensen te laten wennen aan de EURO, vvelke naar vervvachting begin 2007 de Sloveense Tolar zal vervangen. Raud van Bestu ur MERCATOR stuurt directeur naar huis Tijdens de aandeelhoudersvergadering vverd met grote meerderheid de huidige directeur Jankovič naar huis gestuurd. En een nieuvve directeur zal vvorden aangezet. 3 nieuwe feestdagen in Slovenje Onlangs vverden met overgrote meerderheid 3 nieuvve feestdagen toegevoegd en wel: 15 september De dag dat Primorje zich bij Slovenie aansloot, 23 november Genoeind naar Rudolf Maistra en 7 augustus dat Prekmurje toetrad tot Slovenie. Al deze dagen zijn geen vrije dagen. Makoter op vrije voeten Jankovič heeft Mercator tot de grootste Supermarktketen gemaakt en zelfs nu nog winst gemaakt. De nieuvve directeur vvordt de 34 jarige Žiga Debeljak, links op de foto van Gorenje, en zal op 15 november 2005 Zoran Jankovič, directeur van 1997 tot 2005) vervangen als direc­ teur van Mercator. Regeriug voert uitslag referendum tvinkeltijden uit Nu de regering de uitslag van de refe­ rendum respecteert, zullen vanaf januari 2006 de vvinkels weer op zondag gesloten zijn. Hiermee komen o.a. bij Mercator ongeveer 500 niensen op straat te staan en bij Spar rond de 100 mensen zonder werk te zitten. De vvinkels met de eerste levensbehoeften mogen max. 10 zondagen in bet jaar open. Defenitie eerste levensbehoeften is nog niet vast gelegt. Tevens hooeft Petrol zich hier niet aan te houden, vvaarop Mercator bevveert dat Petrol bet monopolie weer krijgt op zondag, Nieuwe voorzitter partij LDS Onlangs is Jelko Kacin tot fractie leider van LDS gekozen tijdens bet kongres van LDS. De rechtzaak Makoter duurde al 5 jaar en zij is na 42 maanden in voorarrest te hebben gezeten vrijgesproken door bet Hoge gerechtshof in Maribor. De rechtbank in Murska Sobota veroordeelde haar in 2001 tot 30 jaar gevanenis straf. Maar zij ging in hoger beroep. Zij zou haar man vermoord hebben en zou aangesticht hebben dat iemand de polite buro in Ljutomer een bomaanslag pleegde. Deze voorvallen krcgen veel publiciteit. Werkvergunningen aan buitenlanders Onlangs vverd door bet Arbeidsburo Slo­ venie bekend gemaakt dat er in Slovenie aan 45.656 buitenlandse vvcrkvergunningen zijn uitgereikt, waarvan 2.857 a and burgers uit de EU en 2483 buiten de EU (meeste zijn uit gcbied van voormalig Joegoslavie). Grootste casino complex van Europa Onlangs werd een verdrag ondertekend tussen HIT Nova Gorica en Harahs Entertainment. Deze investering in Slovenie bij Nova Gorica zal ongeveer 800 miljoen Eur zijn . Men heeft de Sloveense staat gevraagd voor aanpassing van de gokvvet, omdat anders bet gelieel niet door gaat. Men schat een verdubbeling van de omzet en grote werkgelegeheid. In november hebben ze een basis verdrag ondertekend. En als alles goed gaat staat bij Nova Gorica bet grootste GOK en inkoop centrum van Europa. Grootste bankoverval in Sloveense geschiedenis In de nacht van 31 oktober op 1 no­ vember (beiden zijn Sloveense nationale feestdagen) hebben een aantal mannen 420 kluizen geopend zonder dat ze gesnapt waren in SKB Bank midden in Ljubljana. Men kwam binnen en hebben de 2 bevvakers vastgebonden en hebben rustig met verschillende methodes de kluizen geopend. De waarde is nog niet bekend. Kroatie melde dat er een inaand daarvoor in Zagreb op soort gelijke manier een bank is beroofd. De vragen zijn; wie is schuld aan de slechte beveiliging. Later hebben zij 2 gestolen autos terug gevonden vvaarvan 1 in brand en de ander zonder vinger afdrukken. Er is maar 1 beschrijving van 1 dader. In totaal waren het er 2, naar grote vvaarschijnlijk- heid had deze een masker en pruik op, zei spraken Servo-kroatisch en Sloveens. Zij hebben geen papieren meegenomen zoals nu uitziet alleen vvaarde. Nu moeten alle personen die een kluis daar hebben een beschrijving, aankoop rekening, fotos etc. aan de bank overhandigen of de gedupeerden schade vcrgoeding krijgen of niet. De overval zou van rond 23:00 tot ongeveer 03:00 geduurt hebben zonder dat er iemand wat van gemerkt heeft en dat het alarm afging. Sloveense wijn bekroond Onlangs heeft de bekende sloveense wijnbouwer Movia in New York een prijs in ontvangst genomen. De vvijnkelder is het familiebedrijf van Aleš en Mirko Kristančič. EU kenteken Begin november werd bekend dat de nieuvve Sloveense EU-kenteken bestaat uit een mix van de huidige en een nieuvve. Op de plaats van waar nu het gemeentewapen staat was het eerste voorstel oin het nationale Sloveense wapen te zetten. Maar nu blijft het gemeentevvapen toch plus in het blauvve linkse gedeelte was nu SLO wordt SI. Meer dan 2 miljoen imvoners Begin november werd bekend, dat bet invvoneraantal in Slovenie voor bet eerst de 2 miljoen gepasseerd is. Dit komt door de vele buitenlanders vvelke zich in Slovenie vestigen. Aantal invvoners in Slovenie is nu: 2.001.114. Personen vvelke buiten Slo­ venie geborcn zijn is gegroeid met 3035 personen . Groei Slo-Nl businessclub In oktober vverd bekend dat de Sloveense Nederlndse Business Club, SDBP, groeiende is. Voor meer informatie kunt u de Website: www.sdbp.eu.tt bezoeken of een email sturen aan trafo@vink.zzn.com De SDBP heeft de grens van 130 perso­ nen overschredcn, de leden zijn actief op diverse posities en diverse branches. Frankfurt-Hahn en 2x per week naar Barcelona. Behalve dat men nog onderhandeld met de Sloveense Staat is er nog een ander probleem; volgens brandstof leveranciers is de brandstof op vliegveld Maribor 10% duurder dan op Brnik, vanwege o.a. de logistiek. Goedkope vluchten baar Slovenie ? Op donderdag 17 november werd in Maribor een nieuwe gemeenschappelijke organisatie” Rast(groei)” opgezet door 8 ondernemers: Terme3000 uit Moravske Toplice, Kuuroort Radenci, Terme Maribor, Terme Dobrna, Grand Hotel Sava uit Rogaška Slatina, Terme Olimia uit Podčetrka, Šport cen trum Pohorje en Vliegveld Maribor. Elk van de 8 oprichter leden heeft in eerste instantie 14.000 EUR betaald, betalen inoeten ze ook nog voor enkele vaste kosten welke onstaan bij de promotie en opzetten Raad van Bestuur van Rast. Analisten hebben uitgerekend dat als Ryanair 1 Lijnvlucht doet dat er per jaar zo'n EUR 4,1 Miljoen vvinst gemaakt kan worden en meer dan 50.000 reizigers. Ryanair heeft plannen om vanaf het vliegveld Maribor 3 lijndiensten op te zetten: 7x vliegen naar London Stansted en 2x per week naar Grootste demonstratie ooit Op zaterdag 26 november hebben alle vakbonden en de studenten vakbonden voor het eerst in de geschiedenis een de­ monstratie georganiseerd tegen het beleid van de huidige regering van Janez Janša. De vakbonden organiseerden 470 autobussen en ondanks de sneeuwval waren er rond de 40.000 demonstranten (vol­ gens de vakbonden + volgens de politie 25.000) vanuit heel Slovenie naar Ljub­ ljana gekomen om te demonstreren. De demonstranten bestonden uit leden van de vakbonden, scholieren, studenten en pensionisten. De demonstratie is opgezet door de 4 grootste vakbonden in Slovenie: Bond vrije vakbonden Slovenie, Onafhankelijke (KNSS), Pergam en KS-90. De demonstratie was hoofdzakelijk tegen bet regeringsvoorstel om 1 belastinggraad in te voeren en volgens de vakbonden zullen daardoor de le levensbehoeften veel duurder vvorden voor de mensen. ŠPORT ŠPORT ŠPORT ŠPORT Skispringen In vveekend 26-27 november vverd Robert Kranjec tijdens de le vvedstrijd 3e en de 2e le in het Finse Kuusamu. Gymnastiek Tijdens de 38 WK Gymnastiek haalde 2 slovenen de gouden medailles: Mitja Petkovšek JAZ) Oproep! We zoekcn nog mensen dic mee vvillen helpen om onze vereniging draaiende te houden en de contacten met andcren die “iets” met Slovenie hebben te versterken. Behalve bet samenstellen van dit tijdschrift vvillen we ook nog graag de traditie in ere houden, dat er jaarlijks een aantal “ meetings" vvorden georganiseerd. Om dit allemaal te kunnen realiscren, hebben we mensen op verschillende locaties in Nederland nodig. Met andere vvoorden mensen van Groningen tot Limburg en van Zeeland tot Tvvente meldt u aan om een vervolg te blijven geven aan deze bijna 15 jaar bestaande vereniging. Fred Wolsink ČE PREVEČ ŠČITIŠ NAPREDNE IDEJE LAHKO POSTANEJO NAZADNJAŠKE De vereniging is opgericht op 7 juli 1991 en is een zelfstandige en onafhankelijke landelijke organisatie, die zich ten doel stelt met name op cultureel, economisch en maatschappelijk gebied de samenvverking tussen Nederland en Slovenie, respectievelijk. De vereniging beschouvvt zichzelf als de geeigende plaats voor ontmoeting tussen Nederlanders en Slovenen en wil voorts in het bijzonder een ontmoetingsplaats voor de Slovenen in Nederland zijn. (uit artikel 2 van de Sta tu ten). Secretariaat: Maurice Aretz, Tacitusstraat 1, 6135 HR Sittard telf. 046-4009118 Nieuvv e-mailadres: info@lipa-online.org Overige bestuursleden zijn: Voorzitter: Fred VVolsink, Wisselt 75, 7021 EH Zelhem, telf. 0314-623195, e-mail: lipa@ilse.nl Penningmeester: Bojan Gorič k; Beethovenstraat 19, 4536 AG Terneuzen telf. 0115-613722, e-mail: bojana@zeelandnet.nl Mojca Nodelijk- Guš tii; Margrietstraat 1, 4566 AN Heikant telf. 0114-313649 e-mailadres: fam.nodelijk@hetnet.nl Maarten Dragt, Looiersveld 40, 5121 KE Rijen, telf. en fax. 0161-231628 De vereniging vverkt samen met: Ambassade van de Republiek Slovenie Veleposlaniš tvo Republike Slovenije Anna Paulovvnastraat 1, 2518 BA 's Gravenhage Telf. 070-310 8 690 Fax. 070-362 6 608 e-mail: embassy@slovenia.demon.nl Balkan Restaurant Triglav “DeJoegoslaaf” in Zutphen; zo kennen velen uit de regio Balkan Restaurant Triglav, inmiddels z^jaargevestigd aan de Nieuwstads4(nabij het N.S. Station) Proef de sfeer van de zonnige kant van de Alpenf SS3." ’ w.w "y S * ZUTPHEN E> SSSv Z Balkan Restaurant Triglav •/t>X L! VV Nieuwstad 54 7201NS Zutphen Tel. (0575) 5138 96 www.balkanrestaumntzutphen.nl