Lipa 1-2014
Vrienden van Slovei
Vereniging Vrienden van Slovenie
Združenje prijateljev Slovenije
UVOD -INLEIDING
2
PUSTOVANJE ZA MALE IN VELIKE.........................3
SLOVEENSE CARNAVAL IN RIJSWIJK.......................3
IGRAJMO SE PO SLOVENSKO..............................6
KINDERSPEL OP ZIJN SLOVEENS..........................7
PRAZNOVANJE KULTURNEGA DNEVA.........................8
VIERING CULTURELE FEESTDAG...........................9
REVIJA PEVSKIH ZBOROV...............................11
FESTIVAL SLOVEENSE KOREN............................13
PASEN HEERLERHEIDE..................................18
VELIKA NOČ HEERLERHEIDE.............................20
KNJIGOLJUBU! NA NIZOZEMSKEM.........................22
SLOVEENSE LEESCLUB IN NEDERLAND.....................23
NA POTEP PO SLOVENIJI...............................25
OP UITSTAP IN SLOVENIE..............................27
RECEPT MET ASPERGES.................................30
RECEPT Z BELUŠI.....................................31
foto naslovnica- foto voorkant: www.slotrip.si
Spoštovani bralci in bralke,
že tretjič bo na prireditvi ženskega teka 'meidenloop' v Utrecht-u nastopila ekipa združenja, ki jo sestavljajo tu živeče Slovenke. Da jim bo 29 junija šlo lažje od nog, jih bomo op poti vzpodbujali . Zberemo se na Lepelenburgpark v centru Utrecht-a, navijamo za naša dekleta, po končani tekmi pa se odpravimo k Vandi, ki stanuje le nekaj ulic stran in nadaljujemo na tradicionalnem pikniku s slovensko hrano in pijačo.
Na faccbooku je Aleksdandra Boj ustanovila skupino ' Knjigoljube! na Nizozemskem' in prva knjiga "Nemška loterija 'Miha Manzzinija je že bila obravnavana. Vse knjige bodo na voljo tudi v PDF fomatu, tako da jih lahko beremo na računalniku.
Imejte lepe in aktivne počitnice, pri izbiri za krajše in daljše izlete vam je lahko v pomoč www.slotrips.si, kjer so opisani mnogi izleti, lahko pa vam celo organizirajo izlete po meri in po potrebi vodijo.
Prijetno branje vam želim.
Geachte lezers,
D it jaar doen we als vereniging al voor de derde keer mee met de 'meidenloop' in Utrecht, met ons eigen team van hier wonende Sloveense vrouwen. 29 juni verzamelen wc op het Lepelenburgpark in het centrum van Utrecht, we gaan langs het parcours supporteren en na afloop lopen we samen naar Vanda, die maar enkele straten verder woont en vervolgen daar met onze traditioncle Sloveense picknick.
Op de facebook heeft Aleksandra Boj een nieuwe groep in het leven geroepen, namelijk' Knjigoljube! na Nizozemskem', een Sloveense leeselub in Nederland. Het eerste boek "Nemška Loterija" van Miha Manzzini werd intussen al besproken en nieuwe zullen volgen. Alle boeken zijn in PDF versie beschikbaar en dus op de Computer te lezen.
Ik wens jullie cen fijnc vakantie. Op de website www.slotrips.si zijn vele kortere en langere actieve uitstapjes te vinden ( ook in Engels), maar op verzoek kunnen ze er ook eentje op maat samenstellen en zo nodig begeleiden.
Veel lees plezier en tot ziens,
Veel leespleizer en tot ziens,
Mojca Nodelijk Guštin
Pustovanje za mlade in velike s kurentom- Rijsvvijk 8-3-2014
tekstiDanica Š.Novosel foto: D. Novosel, B.Sikkens Turšič, N.Bogerd
HHK V marcu je Društvo prijateljev Slovenije združilo moči s KUHS skupino Slovenski malčki na Nizozemskem, ki se je formirala I na družabnem omrežju Facebook. Skupaj smo organizirali slovensko pustovanje v centru Don Bosco v Rijsvvijku, ki se ga PST je udeležilo okrog 30 odraslih in 15 otrok. Draga Rinkema je skupaj s svojimi tečajniki pripravila predstavo o kurentih in mi Sloveniji, ogledali pa smo si tudi kratke filme etnografskega muzeja o kurentih. Vrhunec srečanja je bil prihod Kurenta, ki je s svojimi zvonci glasno preganjal zimo, največ zanimanja pa je njegova oprava seveda vzbudila pri najmlajših. Sledilo je druženje ob bogato obloženi mizi, kjer niso manjkali niti krofi in miške, tako da je bil pust tudi veselo masten okrog ust.
In ker je bil ravno 8 marec, dan žena, je kurent vsem navzočim ženskam in dekletom podaril nagelj.
Sloveense carnavalsvicring in Rijswijk
In maart heeft dc vercniging vriendcn van slovenje gezamenlijk met de facebook grocp Sloveense kleintjes in Nederland een sloveens camaval georganiseerd, in don Bosco centrum te Rijswijk. Er vvaren ongeveer 30 vohvassenen en 15 kinderen aanwezig. Draga Rinkema heeft met haar leerlingen een Sloveense powerpoint prcsentatic gehouden over dc Kurent, we hebben ook korte films gezien van het sloveesne etnografisch muzeeum uit Ljubljana over bet fenomeem kurent. Als hoogte punt de aankomst van de kurent, die met luide bellen de vvinter ging verjagen, het meeste bewondering kreeg de kurent van de kleintjes juist vanvvege zijn bijzondere kledcnpracht. Er volgde een samenzijn bij een rijk gedekte tafel, met krofi (een soort bcrlinerbollen / een typisch slovees gcrccht met camaval) en miške ( soort kleine olicbollen), want volgens oud slovees gezegde moet 'camaval een vette mond hebben'.
En omdat 8 maart intcmationalc vrouwen dag is heeft kurent aan alle aanvvczigc vrouvvcn en meisjcs cen anjer uitgcdcclt zoals dat in Slovenie gevvoonte is.
Igrajmo se po slovensko
tekst Danica Š. Novosel, foto: D.Novosel
V mladinskem centru Don Bosco v Rijswijku je vsak dan moč slišati otroški živžav, enkrat na mesec pa ta živžav zazveni po slovensko. Od oktobra lanskega leta se namreč vsak mesec tu srečuje skupina slovenskih družin s predšolskimi otroki, ki se v slovenščini lahko igrajo s svojimi vrstniki. Igralne urice vodi Spela Božnar, organizacijo koordinira Danica Š. Novosel, mamice in atiji pa prispevajo domače pecivo, kekse, sokove in druge dobrote za lačne otroške trebuščke.
Pobuda za redna mesečna srečanja je nastala v okviru Facebook skupine Malčki na Nizozemskem, ki jo je zasnovala Petra Sešek, in odziv je bil že takoj na začetku izjemen. Na prvem srečanju se je zbralo kar 11 družin, kasneje pa se jih je priključilo še šest. Igralne urice so obarvane tematsko, otroci na njih ustvarjajo, se razgibavajo, pojejo, plešejo in seveda veliko igrajo. Za starše pa nudijo srečanja možnost za spoznavanje in druženje, izmenjavo informacij in nasvetov, organizirana je tudi izmenjava slovenskih otroških knjig.
Igralne urice se povezujejo tudi navzven s širšo slovensko skupnostjo na Nizozemskem. Tako sta se januarskega srečanja udeležila tudi slovenski veleposlanik, gospod Roman Kirn, s soprogo, marca smo skupaj z Združenjem prijateljev Slovenije organizirali pustovanje, v maju pa načrtujemo piknik.
Želimo si, da bi srečanja prerasla v tradicijo, ki bi povezovala otroke slovenskih korenin, jim omogočala igro in sporazumevanje v slovenskem jeziku, jih seznanjala s slovenskim otroškim kulturnim izročilom ter tako razvijala njihovo osebno in kulturno samozavest.
Kinderspel op zijn Slovccns
In Jcugd centrom don Bosco in Rijswijk is elke dag kindkabaal tc boren, maar eens per maand is dat in het Sloveens. Sinds oktober vorig jaar komt hier maandelijks ecn groep Sloveense gezinnen met kleine kinderen, die komen 'sloveens' spelen met lecftijdgenoten.
Špela Božnar zorgt voor de animatie, Danica Š. Novosel coordineert, vaders en moeders zorgen voor iets lekkcrs - koeken, drankjes en andere lckkemijen voor de hongere maagjes.
Het initiatief ontstond vanuit de faceboek groep 'Slovenski malčki na Nizozemskem', opgericht door Petra Sešek, die al vanaf het begin groot succes is. Op de eerste bijeenkomst waren al 11 families aamvezig, later kwamen er nog 6 bij. Er wordt per kecr een thema gekozen, de kinderen zijn creaticf bezig met zingen, dansen, bewegen en natuurlijk spelen. En voor ouders is er gelegenheid om elkaar tc ontmoeten, tips en informatie uit te wisselen en er is ook roilbeurs voor Sloveense bocken.
De speeluurtjes verbinden zich met een brede Sloveense gemeenschap. In januari kwam de ambassadcur Roman Kirn langs met zijn echtgcnote, in maart hebben we cen camavalsvicring georganiseerd samen met Vercniging vrienden van Slovenie, in mei staat de picknick op het programma.
Wc wenscn dat de bijccnkosten ecn traditic worden, die kinderen met Sloveense roots zal verbinden, hun mogelijkheid zal geven tot spelen en communiccren in het Sloveens, hen leren over Sloveens kinderculturcel erfgoed en zo hun persoonlijke en culturclc idcntitcit te ontwikkclcn.
Lepa slovenska beseda s tujim naglasom Praznovanje Kulturnega praznika v Haagu
Metka Dijkstra Murko , foto K.Dijkstra
V prestolnicah po vsem svetu na osrednje trge postavljajo spomenike vojskovodjem, v Sloveniji je ta čast doletela pesnika. Upravičeno, Prešeren je naš jezik enakovredno umestil med evropske jezike, je poudaril veleposlanik Roman Kirn v pozdravu rojakom, ki so v nizozemski prestolnici zbrali k praznovanju Kulturnega praznika. Tega praznujemo Slovenci v domovini in po svetu enkrat letno, v Haagu pa je po besedah veleposlanika manjši kulturni praznik vsak teden.
Romun Kirn, veleposlanik
Na predvečer Prešernovega dne se je v Haaškem veleposlaništvu zbrala pisana množica rojakov in njihovih družin. Petkovi popoldnevi so sicer namenjeni dodatnemu pouku slovenščine. Prav te petke je veleposlanik Kirn označil za vsakotedenski kulturni praznik.
Poleg maloštevilnih posamičnih pobud je 'slovenska šola' v Haagu od leta 2011 prva uradna priložnost za redni pouk slovenskega jezika na Nizozemskem. Poleg Ministerstva za šolstvo gre zanjo največ zaslug maloštevilni, a zagnani ekipi tukajšnjega veleposlaništva, ki tudi izven delovnega časa gosti slovenske 'šolarje'.
Za pouk skrbi učiteljica dr. Marija Žveglič, ki se iz Bruslja vozi tudi v Francijo in na Nizozemsko. Pozno popoldne se najprej zberejo osnovnošolci. Večinoma so potomci na tem koncu naseljenih Slovencev, nekaj jih je s starši, ki delajo v kateri mednarodnih organizacij, tukaj začasno. Z izrednim posluhom za njihov posebni položaj dr. Žvegličeva vedno znova uspe pripraviti raznovrsten
program, da na pristopen način spoznavajo materinščino. Poleg jezika namenjajo pozornost tudi slovenskim običajem in kulturni dediščini in s tem še bolj krepijo vez z domovino.
Pri starejši skupini gre za Slovence druge, tretje generacije, ki tudi na ta način odkrivajo svoje korenine. Z vidnim navdušenjem se pouka udeležuje skupina partnerjev naših rojakov, ki so veseli vsake priložnosti spoznavati Slovenijo in slovensko kulturo. Prav predstavniki slednjih - Jan, mož Prekmurke Nataše, ter Margreet in Alenka, vdova in hči pokojnega Pavla iz Bohinjskega - so tokrat pripravili recital za Kulturni dan. Po Zdravljici, ki jo je zapel Uroš Petrač, so Lajnščkovi 'Mlini' in Prešernove klasične kot so 'Vrba' in 'Nezakonska mati' tudi v njihovi, nevajeni interpretaciji zveneli domače kot na šolskih proslavah po Sloveniji. Za nastop so 'naši' Nizozemci poželi gromek aplavz: v zahvalo in v vzpodbudo njihovemu osvajanju slovenščine.
Mooi Sloveens vvoord met een vreemd accent.
Viering van de Sloveense culturele feestdag in de Haag
'In de meeste hoofdsteden over de vvereld vinden we, op de meest prominente plaatsen, monumenten ter nagedachtenis van generaals en krijgsheren. Maar in Slovenie is de eer aan een dichter. Terecht. Prešeren heeft onze taal een gelijke plaats gegeven tussen de andere Europese talen', benadrukte ambassadeur Roman Kirn in zijn vvelkomtoespraak tot de aanvvezige, die naar de Nederlandse hoofdstad zijn afgereisd voor de viering van de Sloveense culturele feestdag. Deze dag vvordt in Slovenie eens per jaar gevierd, maar in Den Haag is het volgens zijn vvoorden elke week een kleine feestdag.
Aan de vooravond van 'Prešeren dag' kwam een groep landgenoten en hun familie bijeen. Vrijdagmiddag is anders bestemd voor Sloveense lessen. Dat zijn de vrijdagen die de ambassadeur bedoelde met vvekelijkse feestdagen.
Er zijn nog meerdere kleine initiatieven, maar de 'Sloveense school' is vanaf 2011 de eerste officiele manier om regulaire lessen Sloveense te volgen in Nederland.
Naast het Sloveense
ministerie van ondervvijs gaat de grootse verdienste naar een klein, maar
enthousiaste team medevverkers van de ambassade, die zich buiten kantoortijden over de Sloveense leerlingen hebben ontfermd.
Voor de les is dr Marija Žveglič verantwoordelijk, die vanuit Brussel ook lessen in Frankrijk en Nederland verzorgd. In late namiddag is er eerst tijd voor de kindergroep. Meeste zijn nakomelingen van hier vvonende Slovenen, sommige zijn tijdelijk hier met hun ouders, die in internationale instituten vverken . Dr.Žveglič voelt hun bijzondere positie goed aan en weet elke keer een gevarieerd programma te maken, zodat ze op een bijzonder manier kennis maken met hun moedertaal. Er is ook aandacht voor Sloveense gevvoontes en cultureel erfgoed, hiermee vvordt de band met het thuisland versterkt.
Bij de tweede, oudere groep gaat het om Slovenen van tvveede en derde generatie, die hier op deze vvijze hun roots ontdekken. Met zichtbaar
enthousiasme kornt ook een groep partners van de Slovenen naar de lessen, die blij zijn met elk gelegenheid om Slovenil1 en Sloveense cultuur te leren kennen. juist uit deze groep - Jan (de man van Nataša uit Prekmurje) en Margeet en Alenka (weduwe en dochter van Pavel uit Bohinj) - hebben deze keer gedichten voorgedragen. Nadat Uroš Petrač, Zdravljica heeft gezongen, vvas er tijd voor de gedichten: hedendaagse 'Mlini' ( Molens) van Feri Lanjšček en klassieke gedichten van Prešeren zoals 'Vrba' ( Wilg) en 'Nezakomska mati' ( Ongetrouvvde moeder), klonken in hun interpretatie net zo bekend als vroeger, toen vve nog op de sloveense lagere school meededen met de vieringen. Voor hun durf kregen 'onze' Nederlanders een warm applaus: als dank en aanmoediging voor de toekomst.
Margeet Iskra leest gedichten van Prešeren voor
Lepa pesem vedno lepo mesto najde
16. srečanje slovenskih pevskih zborov zahodne Evrope
tekst: Metka Dijkstra Murko foto's K.Dijkstra
Pevski zbori rojakov v Zahodni Evropi ze od zgodnjih 70-ih let prejšnejga stoletja gojijo tradicijo, da se na dve leti zberejo na reviji in skupaj po domače zapojejo. Letos je bila za organizacijo 16. srečanja spet na vrsti Nizozemska, kjer se je nekdaj vse skupaj začelo. Na cvetno soboto je domači pevski zbor 'Zvon' gostil zbore iz Nemčije in Belgije, namesto pevcev iz Francije, ki se tokrat niso mogli udeležiti srečanja, pa so pripravili drugačno 'slovensko' presenečenje.
Skupni imenovalec revije je ljubezen do domovine, tudi tokrat seje prireditev začela z Zdravljico. Povezovalce programa Stani Rcvinšck je z recitacijo pesmi 'Mati domovina' povzel pomen tega srečanja in željo zbranih rojakov: „Naš narod naj v slogi živi in poje Sloveniji'!
Po besedah slovenskega veleposlanika na Nizozemskem Romana Kirna, ki je nastopajoče pozdravil tudi v imenu slovenske vlade in ministra za Slovence po svetu, domovina spoštuje njihova prizadevanja. Tovrstne prireditve niso ne le priložnost za ljubitelje lepe slovenske besede in petja, temveč tudi dokaz ohranitve kulturne identitete. Slovenske, pa tudi raznovrstnosti krajev, kjer živijo. S svojim delovanjem in s sodelovanjem med seboj pevci postavljajo mostove tako med temi različnimi deželami kot tudi domovino povezujejo v združeno Evropo.
'Zvoni' ze 85 let
„Kljub različni starosti v naših srci tli želja po lepem petju in ohranitvi slovenske ljudske, cerkvene in umetne pesmi, ki nam krasi življenje" so v lični programski knjižici zapisali tokratni gostitelji. 'Pevsko društvo Zvon' že 85 let deluje na tem koncu Nizozemske. Slovenske rudarje, ki so v 'Holandiji' od
zgodnjih 20-ih let prejšnjega stoletja našli delo in dom, je katoliška vera povezovala z domačini in z izseljenci iz drugih držav. V slogi so uspeli ohranjati svojo identiteto in običaje. Tako seje do dandanes ohranila slovenska velikonočna procesija v Hcerlcrheide, na katero pridejo Slovenci od blizu in daleč. Pod vodstvom dolgoletnega dirigenta Antona Koprivška, ki glasbeno prireja tudi sodobne ponarodele pesmi, so ogreli poslušalce s šopkom priljubljenih narodnih pesmi.
Tradicija iz Belgije
Tako rekoč prek meje, v belgijskem Limburgu, že več kot 50 let delujeta mešani in moški zbor 'Slomšek'. Leta 1960 je nastal iz bogate tradicije svojih predhodnikov, med drugim 'Slomškovega krožka', ki gaje osnoval slovenski duhovnik msgr. Vinko Žakelj.
Iz vse Belgije se k pevskim vajam vozijo v Maasmechelen, skupaj za vsako vajo 'naredijo' vsaj kakšnih 1200 kilometrov! Za nastope in sodelovanje pri bogoslužjih jih redno vabijo v okoliške dežele. Veliko več o tem je mogoče najti na njihovi spletni strani, www.slomsek.be
Za cilj si postavljajo „ohranjevati in na potomec prenašati dediščino prednikov: jezik, pesem, vero in slovenske običaje". V Schinveldu so se predstavili v treh zasedbah: mešani in ženski zbor pod vodstvom Karlija Cverleta, moški zbor je vodil Vili Rogelj. Tudi njihov izbor narodnih je požel navdušeno odobravanje poslušalcev, ki so kateri - prav po tiho - tudi pritegnili.
Razdalje za pevce v nemškem Porurju niso veliko krajše, člani 'Slovenskega cveta' tedensko prevozijo veliko kilometrov, da pridejo na vaje v Moers. Za nastope pa še dlje: „(V tem delu Nemčije) v zadnjih tridesetih letih ni bilo slovenske slovesnosti brez pevcev 'Slovenskega cveta"! Tudi nastanek tega zbora povezan z njihovim tedanjim slovenskim duhovnikom. Pavle Uršič je v letu 1977 zbral enajst Slovencev, ki so začeli pridno vaditi. Kmalu so - samostojno ali s kakšno drugo slovensko skupino - začeli nastopati tako na cerkvenih kot državnih prireditvah. Turneje jih vodijo po okoliških deželah in celo k rojakom v Kanado.
Pod vodstvom pevovodje Iztoka Kespreta je v okviru zbora nastala skupina 'Slovenski fantje', kije začela njihov nastop. Po fantovsko prešerno so zapeli še v drugih slovanskih jezikih. Celoten 'Cvet' pa je občinstvo navdušil s peterico
Slovenska pesem iz Nemčije
narodnih in ponarodelih, kijih pozna vsak Slovenec.
Tujci po slovensko
Nič kaj slovensko, pa nič kaj nizozemsko ime imajo domačini 'RedRill singers'. Tudi po zaslugi Antona Koprivška seje ta priložnostna pevska skupina od leta 2004 naprej lotila učenja in s tem oživljanja starih ljudskih pesmi iz različnih evropskih držav. Vodstvo je leta 2006 prevzela Margreet Wesseling, tudi pod njeno taktirko ostajajo najbolj priljubljene slovenske narodne in umetne pesmi. Pogumno so prvič zapeli predvsem slovenskemu občinstvu, ki jih je nagradilo z navdušenim ploskanjem.
Pri skupnih pesmih vseh nastopajočih sc je končno oglasila harmonika, za pravo slovensko podobo pa sta v narodnih nošah poskrbela Mici Michon-Čcbin in mož Nico. Mici je ti gorenjski noši, skupaj z nošami z drugih slovenskih koncev, šivala za folklorno skupino 'Nizozemska', zdaj pa upa, da se se bo našla mladina, kijih bo rada nosila.
Veselje, pa hkrati skrb za prihodnost
Po reviji je bilo družabno srečanje ob kranjskih klobasah, potici in alpskih poskočnicah. Za voditelje zborov in dirigente seje delo medtem kar nadaljevalo: na sestanku so ocenili tokratno in že načrtovali naslednjo revijo. K veselju nad zelo uspešnim srečanjem seje primešal kanček pelina. Navdušenje nad prepevanjem v pevskih zborih je pri mladih vse manjše, povprečna starost pevcev narašča. V preteklih letih je prenehalo kar nekaj zborov, sedaj 'Zvon' napoveduje, da bodo s praznovanjem 85-letnice v jeseni sklenili svoje delovanje. S tem sc bo končalo pomembno poglavje v izseljenskem zborovskem petju.
Tudi s prireditvami, kot je bila tokratna, želijo zbori pritegniti nove pevce vseh generacij, ki bodo veselje do petja in družabnosti dejavno povezovali s predstavljanjem Slovenije.
Mooi liedje vindt altijd inooie plek
16. ontmoeting van Sloveensc zangkorcn van West Europa
Sloveense zangkoren in West Europa houden al sinds de 70-er jaren van vorige eeuvv een traditie in stand om elke 2 jaar bij elkaar te
komen en samen zingen. Dit jaar was de beurt weer aan Nederland, vvaar het allemaal ook ooit begonnen is. Op palmzaterdag vvas bet thuis- zangkoor Zvon gastheer voor koren uit Duitsland en Belgie. In plaats van een koor uit Frankrijk, dat deze keer niet aanvvezig kon zijn, hebben ze voor een andere 'Sloveense 'verassing gezorgd.
De gezamenlijke noemer is liefde voor ons thuisland Ook deze keer begon festival met "Zdravljica" ( Sloveense volkslied). De moderator van het programma, Stani Revinsek, heeft met het voordragen van het gedicht Mati domovina ('moeder thuisland') deessentie van deze bijeenkomst en de wens van de aanvvezige "laat ons volk in stijl leven en zingen voor Slovenie"'
Volgens de vvoorden van de Sloveense ambassadeur in Nederland, Roman Kirn, die de aanvvezige begroette, ook namens de Sloveense regering en minister voor Slovenen in buitenland, respecteert en vvaardeert Slovenie hun inspanningen. Zulke bijeenkomsten zijn niet enkel een gelegenheid voor liefhebbers van mooie Sloveense vvoord en zang, maar ook het bevvijs van hun culturele identiteit, Sloveense, maar ook van plaatsen vvaar ze vvonen. Met hun werk en samenvverking bouvven ze bruggen tussen verschillende landen, zo ook verbinden ze het thuisland Slovenie met andere landen in een verenigd Europa.
ZVON al 85 jaar
'ondanks leeftijdsverschil leeft in onze harten de wens voor zingen en behouden van Sloveense volks- kerk- en geschreven liederen, die onze levens vrolijker maken ',staat in de programma lijst geschreven.
Zangvereniging ZVON bestaat al 85 jaar in deze streken. Voor de Sloveense mijnvverkers die in 'Holandija1 werk en thuis vonden, al in 20- jaren van de vorige eeuw, vvas juist de katholieke geloof een verbindende factor met de plaatselijke bevolking en migranten uit andere landen.
Gezamenlijk vvisten ze identiteit en gevvoontes te behouden, zo is de Sloveense paasmis met processie in Heerlerheide levend gebleven en vvordt bijgevvoond door Slovenen van dichtbij en ver vveg. Onder leiding van dirigent Anton Kropivsek, die ook Sloveense volksliederen van een nieuvv jasje voorziet, hebben ze publiek vermaakt met een bouquet van Sloveense volksliederen.
benadrukt.
Traditie uit Belgie
Net over de grens, in Belgisch Limburg, bestaan al meer dan 50 jaar bet gemengde en mannen koor Slomšek, opgericht in 1960 door mg Vinko
Žakelj, voortvloeiend van hun voorgangers zoals de 'Slomšek kring'.
Uit heel Belgie rijden ze naar de repetities in Maasmechelen, met elkaar maken ze per repetitie ong. 1200 km. Voor optredens en samenvverking bij kerkdiensten vvorden ze geregeld uitgenodigd door de omringende parochies. Meer daarover is op hun website te lezen www.slomsek.be Hun doel is bet behouden en aan de volgende generaties doorgeven van bet verkregen erfgoed: taal, zang, geloof en Sloveense gewoontes. In Schinveld waren ze aamvezig in drievoud: gemengde- en dameskoor onder leiding van Ciril Cvrle en mannen koor onder leiding van Vili Rogelj. Hun keuze van Sloveense volksliederen viel goed in smaak bij bet publiek, sommige deden-heel zachtjes- mee.
Sloveense zang uit Duitsland
afstanden zijn in Duitse Ruhrgebied niet veel kleiner, ook leden van 'Slovenski cvet' (Sloveense bloem) rijden wekelijks vele kilometers naar de repetitie in Moers. En voor optredens nog veel verder. Aan deze kant van Duitsland was in afgelopen 30 jaar geen enkele Sloveense aangelegenheid zonder hun deelname.
Oprichting van deze koor is nauvv gebonden met hun Sloveense priester in die tijd, Pavle Uršič heeft in 1977 11 Slovenen bij elkaar gebracht en ze begonnen regelmatig te repeteren en al snel begonnen ze met optredens -zelfstandig of samen met een andere Sloveense groep - bij kerkelijke en andere aangelegdheden. Ze gaan op tournee in de naburige landen, maar ze zijn ook al in Canada gevveest.
Onder leiding van dirigent Iztok Kespret is binnen bet koor de groep 'Slovenski fantje' (Sloveense jongens) ontstaan, die hebben bet optreden ingeluid. Zoals het voor gezellige jongens hoort hebben ze ook in andere Slavische talen gezongen. De' grote' Cvet heeft publiek vermaakt met een 5 tal bekende liederen, die elke Sloveen kent.
Vreemden op zijn Slovecns
Niet Sloveens, en ook niet Nederlands, klinkt de naam van plaatselijk 'REdRill singers'. Deze gelegenheidsgroep was opgericht in 2004 door,
onder andere, Anton Kropivsek. Ze begonnen met te leren van, en hiermee uit vergetenheid te halen, volksliederen uit verschillende Europese landen. De leiding is sinds 2006 in handen van Magreet VVesseling, ook onder haar
leiding blijven Sloveense lieden in het repertoire. Ze hebben voor het eerst voor een volledig Sloveens publiek gezongen en vverden met luid applaus bedankt.
Nadat alle koren gezongen hadden was er tijd voor de accordeon; voor een echt Sloveense beeld hebben Mici Michon Čebin en haar man Nico gezorgd. Mici heeft deze beide klederdrachten uit Gorenjska, samen met klederdrachten van andere Sloveense provincies, gemaakt voor dansgroep Nizozemska en hoopt nu, dat er nog jeugd te vinden zal zijn die het zou vvillen dragen.
Vreugde, maar ook onzekerheid over de toekomst
na het officiele gedeelte volgde een gezellig samenzijn, met kranjska klobasa (sloveens vvorst), potica (gebak) en vrolijke Alpenmuziek. Voor de dirigenten ging het vverk verder: tijdens vergadering hebben ze bijeenkomst geevalueerd en alvast voorbereidingen getroffenen voor de volgende. Bittere nasmaak kreeg de bijeenkomst wel, enthousiasme voor zang is er bij jeugd steeds minder, de gemiddelde leeftijd van de zangers gaat omhoog. In de afgelopen j aren zijn al meerdere koren gestopt, nu kondigt ook ZVON aan, na de viering van het 85 jarige jubileum in najaar, hun activiteiten te stoppen.
daarmee is het belangrijke hoofdstuk van migranten koorzang gesloten. Mede door zulke bijeenkomsten als vandaag, vvillen koren nieuvve zangers van alle generaties erbij betrekken, die liefde voor zang en gezelligheid vveten te combineren met promotie van Slovenie.
Pasen 2014, De Grote Nacht, Velika Noč,
tekst en foto: Edy Bevk
Misschien voor de laatste keer vierde de Sloveense
Zangvereniging Zvon (= Klok) in de Comelius kerk in Heerlerheide hct Paasfeest. Er vindt dan een ommegang langs de straten rond de kerk plaats waarbij het wonder van de opstanding voor de gelovigcn luide verkondigd wordt. Sinds 1947 (!) nccmt ook de Koninklijke Fanfare St. Joseph, Heerlerheide, aan de feestelijkheid dcel.
Na dcze blijde processie volgde de Paasmis dit keer gccelebreerd door dr.
Zvone Strubelj, die de zielzorg, zoals dat hcet, voor heel Wcst Europa verzorgt. Hij kwam dezc morgcn van Gcnk waar hij om zes uur al een paasvicring medc gevierd had en de mis opgedragen.
Het vveerzicn en de begrocting na de mis is altijd cen vreugdevol gebeurcn. We waren nu toch nog met meer dan 100 man. En niet vergeten ook de dans vereniging Folklorina Nizozemska in hun kleurrijke klederdracht was wcer aanwezig onder leiding van Nico en Mizi en Berti.
Het herinnerde mij aan de kerkgang als kind met mijn vader. Dat was dan echt ’s morgens vroeg om 5 uur in de kerk zijn. De weg ging langs de cokesovens in de verte van de staatsmijn Emma. Het was nog donker en de ovens in de verte stootten vuur uit als de cokes gekoeld werd en dat gaf een geheimzinnige sfeer voor een kind. Franc Drenovec herinnerde mij er een paar jaar geleden aan.
Want hij, drie jaar ouder, liep met zijn vader langs de zelfde weg van de Langcbcrg in Brunssum noord naar Heerlerheide zuid. Mijn moeder was cen Nederlandse en ik liet me er op voor staan dat ik met pap mee mocht.
Nu haast 80 jaar verder is het groepje Sloveense Paasvierders klein gevvorden. Maar ik trof nu wel Mojca, dc onvermoeibare vverkster voor de Sloveense zaak. Zij was toe gcrcisd helemaal vanuit Hcikant in Zeeland. Ze verzorgt Lipa zo’n bcetje allcen, is redactrice, drukker en uitgcefster alles in een.
Bij ons praatje na de plechtigheden sprak ik met Mojca af dat ik een artikeltje zou schrijven voor Lipa.
Daarin zou ik ook herdenken dat Frans Drenovec daags te voren, op Stille Zaterdag, begraven was.
Franc en ik vvoonden dicht bij elkaar in Brunssum op dc Langeberg cn we gingen naar de zelfde lagerc school, de St Vincentius School. Een onderwijzer vroeg hem tocn hij daar voor het eerst op dc speclplaats liep, hoe hij dan wel
hcette. En de kleine dreumes antwoordde Drenovec [drenowets]. Als je dan maar goed op past anders krijg je een 'wats' in plaats van een 'wets'. Na deze confrontatie met de nieuvve werkelijkheid veranderde de uitspraak van de familienaam op het einde met een k.
Hier de tekst van zoon Franc die bestemd was voor Naša Luč.
In Brunssum , Nederlands Limburg, is op 87 jarige leeftijd Franc Drenovec overleden.
geboren in Mali Kamen in de Sloveense streek Stajeska. I jaar oud is hij met zijn ouders en oudere broer naar Nederland gekomen, waar zijn vader werk kreeg in de staatsmijn Hendrik in Brunssum. Hij trouwde in 1957 met een Sloveense, afkomstig uit Sela in Oostenrijkse provincie Karinthie. Ze kregen 2 kinderen, zoon Franc en dochter Sonja. Hij was goed ingeburgerd in de Nederlandse samenleving, school en werk. Maar zijn Sloveense oorsprong heeft hij nooit vergeten. Hij was altijd een actieflid geweest in de Sloveense gemeenschap. Hij zong meer dan 55 jaar in het Sloveense koor ZVON, was Ud van de Sloveense vereniging Sv Barbara en een tijdje lid van de dansgroep. Hij had gevoel voor Sloveense taal. In zijn familie werd altijd Sloveens gesproken. Als overtuigde katholiek ging hij regelmatig naar de kerk en andere aangelegenheden.
moge hij rusten in vrede, Franc
Maar ik had tegen Mojca gezegd ook Emile Domevšček nog te memoreren, de man die 18 jaar penningmeestcr van het Sloveense koor Zvon was gevveest en door wiens zorgvuldige boekhouding Zvon altijd een subsidie uit Slovenie ontving (en nog ontvangt).
Ik was op 67 jarige leeftijd nog bij Zvon gekomen en was maar een mager zangertje aan de mannen kant naast de oude rotten. Naast me zat Rudi en dan kwam Emile bij de koor repetities. Het was emotioneel maar ook een genoegen hem als maat daar in het koor te hcbben en na de repetitie met hem over zijn Sloveense familie daar aan de Soča te praten. En over zijn tuin en zijn gezin. Drie jaar gelcden hoorde ik dat hij ziek was, gordelroos. Na een lang en moeilijk ziek bed leck het helcmaal goed te komen. Met Mia verheugt Emile zich erop dat het genezing proces kan bcginnen. Dan slaat ineens het noodlot toe, nog volkomen onvenvacht. Nu anderhalf jaar geleden, 13 juni 2012 overlijdt Emile. Het was voor Mia en het hele gezin Domevšček een onvenvachte, vreselijke klap.
Hij kwam van het gebied aan de Soča, van Bovec. Het is een prachtig gebied, mooi daar te reizen langs de Soča, de bergen op de achtergrond. Jaren geleden heb ik in Lipa over de idyllische streek mogen schrijven. Maar honderd jaar geleden woedde daar de vreselijke Grotc Oorlog, zoals de Fransen zeggen. Hij kendc de hele tragische geschiedenis van de veldslagen rond Doberdob van WO I. Veel Slovenen zijn daar toen gestorven in die verbeten gevechten tussen Italianen en Oostenrijkers. Het gebied rond Bovec lag op de grens met Italie en Emile sprak dan ook goed Italiaans. Van zijn Sloveens heb ik getuige mogen
zijn tocn ik een keer mcc ben gegaan naar de ambassade, samen met Marjan Jančič. Ik luisterde en snapte nog niet de helft van wat er gezegd werd, maar de subsidie hadden we weer te pakken.
Op uitdrukkelijke wens van Emile en zo ook van bet gezin vonden dienst en crcmatic in allc stiltc plaats. Op de dag dat er nog gelcgcnhcid was tot bczock in bet uitvaart centrum waar bij opgcbaard lag, heeft een grocpje van Zvon bij zijn ovcrlijdcn stil gcstaan. Ook de parochie pastor was daarbij aanvvczig want ook voor de Comelius gemeenschap had bij zijn verdienste. Mijn zus Rezie en ik misten helaas dic bijeenkomst, we vvarcn er wel van te vorcn gcvveest.
Mi oko rosi.
Franc Drenovec en Emile Domevšček staan vast in onze dankbare herinnering.
Velika noč 2014, Heerlerheide
verjetno zadnjič je letos slovensko pevsko društvo Zvon praznovalo Veliko noč v Comeliuskerk v Heerlerheide . Procesija se odvija po ulicah okoli cerkve in tako naznanja čudežno Jezusovo vstajenje od mrtvih. Že od leta 1947! dalje ob spremljavi Godbe na pihala St Joscpf, Heerlerheide..
Tej radostni procesiji sledi Velikonočna maša, ki jo je letos daroval dr. Zvone Štrubclj, ki skrbi za dobrobit slovenskih duš po zahodni Evropi. Tisto jutro je prišel iz Belgijskega mesteca Genk, kjer je že ob šestih zjutraj daroval mašo. Snidenje in pozdravi po maši so vedno prijetno doživetje, letos je bilo navzočih kakšnih 100 ljudi. In da ne pozabimo na društvo Folklorna skupina Nizozemska v barvitih narodnih nošah pod vodstvom Nicota, Mici in Berti.
Spominja me na čase, ko sem s svojim očetom šel k maši. Takrat je to pomenilo, da smo bili že ob petih zjutraj v cerkvi. Pot naju je peljala mimo plavžev premogovnika Emma v daljavi. Bilo je se temno in iz peči seje dvigoval ogenj, ko se hladili koks in ta prizor mi je kot otroku dajal skrivnostno vzdušje . Na to meje pred leti spomnil Franc Drenovec. Kajti tudi on,tri leta starejši od mene, je hodil po isti poti iz Langeberg v Brunsum sever v Heerlerheide jug. Moja mama je bila Nizozemka in vztrajal sem, da sem hodil z očetom k maši. Sedaj, skoraj 80 let kasneje, seje skupina 'velikočnih obiskovalcev' zmanjšala. A sem tokrat srečal Mojco, neumorno delavko za slovenske zadeve. Čisto iz Zeeland seje pripejala. Ureja in izdaja Lipo.
Ko sva se po maši pogovarjala, sem ji obljubil, da bom napisal nekaj za Lipo.Obeležil bom spomin na Franca Drenovca, kije bil pokopan dan prej, na Veliko soboto.
Franc in jaz sva živela v bližini v Brunsssum na Langeberg in obiskovala sva isto osnovno šolo, St Vincentius. Ko je tam prvič hodil po igrišču, gaje učitelj vprašal, kako mu je ime. In malček mu je odgovoril 'Drenovec', lc pazi, ker sicer dobiš 'wats' namesto 'wets'. Po tej konfrontaciji z novo realnostjo so izgovorjavo spremenili v 'k 'na koncu priimka.
Tu sledi tekst, ki gaje napisal sin Franc za Našo luč.
V Brunssumu v Nizozemskem Limburgu je v 87. letu starosti umrl naš rojak Franc Drenovec.
Zibelka mu je tekla na Sp. Štajerskem na Malem Kamnu. Ko je bil star eno leto je s starši in starejšim bratom prišel na Nizozemsko, kjer je njegov oče dobil delo na rudniku Staatsmijn Hendrik v Brunssumu. Leta 1957 se je poročil z Slovenko, doma v Selah na Avstrijskem Koroškem. Rodila sta se jima dva otroka, sin Franci in hčerka Sonja. Dobro se je vključil v nizozemsko življenje, šole in službe. Vendar poleg tega nikoli ni pozabil svojega slovenskega pokolenja. Bitje zvest član slovenske skupnosti. Dobrih 55 let je pel pri zboru “Zvon ”, bil član društva sv. Barbare in nekaj časa tudi folklorne skupine. Imel je čut za slovenski jezik. V njegovi družini je bil pogovorni jezik vedno slovenski. Kot veren katoličan je vedno rad prihajal k slovenskim mašam in drugim prireditvam.
Naj počiva v miru, Franc
Mojci sem obljubil, da bom obeležil tudi spomin na Emile Domevšček, ki je bil 18 let blagajnik društva Zvon in ki je poskrbel, daje Zvon dobil (in še dobiva) subvencijo iz Slovenije.
Pri svojih 67 letih sem se pridružil Zvonu in bil začetnik pevec na moški strani zbora med samimi starimi mački. Poleg mene je sedel Rudi in potem je prišel Emile k vajam. Bilo je čustveno, pa tudi v zadovoljstvo imeti njega kot prijatelja v zboru. Po vajah seje bilo prijetno pogovarjati z njim o njegovih slovenskih sorodnikih v Soči, o njegovi družini in vrtu.
Pred tremi leti sem izvedel, daje bolan, pasovec, po dolgi in težki bolezni je sprva dobro kazalo. Skupaj z ženo Mio seje Emile veselil, da se bo okrevanje končno začelo. In potem - kot strela iz jasnega - usoda. Pred letom in polje umrl, 13 junija 2012 .Za ženo Mio in celotno dmžino Domevšček nepričakovana in težka izguba.
Na Nizozemsko je prišel iz doline Soče, iz Bovca. To je krasna pokrajina, lepo je potovati po dolini Soče s hribi v ozadju. Pred leti sem za Lipo že pisal o tej idilični pokrajini.
Pred sto leti je tam divjala huda vojna - Velika vojna, kot ji pravijo Francozi. Poznal je celotno tragično zgodovino bitk okoli Doberdoba v prvi svetovni vojni. Veliko Slovencev je tam izgubilo življenja v zagrizenih bitkah med Italijo in Avstrijo. V okolici Bovca je potekala meja z Italijo in Emile je govoril tudi dobro italijansko. Njegovi dobri slovenščini sem bil priča, ko sem šel z njim in Marian Jančič na veleposlaništvo. Poslušal sem in nisem razumel niti polovice, a finančno podporo smo pa le dobili.
Na izrecno željo njegove družine je bil Emile pokopan v družinskem krogu. Ko je ležal v mrliški vežici in je bila priložnost za slovo, sc je tam od njega poslovil Zvon. Tudi župnik cerkve St Comelius je bil tam, kajti Emile je bil zaslužen tudi v domači župniji.
Moja sestra Rezi in jaz sva bila tam dan prej. Mi oko rosi.
Franc Drenovec in Emile Domevšček nam bosta ostala v lepem spominu.
Slovenski klub knjigoljubcev na Nizozemskem
tekst: Aleksandra Boj
»Bralni klub« je po definiciji skupina ljudi, ki se srečujejo, da bi debatirali o določeni knjigi, ki so jo prebrali in izrazili svoje mnenje, oceno, kritiko ipd. Obstajajo še sorodna imena, kot na primer knjižni klub ali neuradno klub knjigoljubcev, kakor smo poimenovali tudi našega, ki ga pričenjamo na Nizozemskem v mesecu maju. Tovrstni klubi so po svetu že precej razširjeni, v Sloveniji pa malo bolj v zadnjih letih, predvsem v okviru knjižnic. Ker sem sama bila še pred nedavnim aktivna knjižničarka, ki je vodila bralni klub v Mariborski knjižnici, se mi je s preselitvijo na Nizozemsko zdelo najbolj naravno, da spodbujam branje in razmislek o knjigah še naprej. Najprej sem se sama priključila »meet up« skupini The Amsterdam Social and Book Ciuh, da bi videla, kako to tukaj sploh poteka. Bilo je preprosto: preko konkretne strani seje glasovalo za eno izmed treh knjig, objavljen je bil tudi datum in lokacija srečanja. Potrebno je bilo potrditi svojo prisotnost. Brez kakršnih koli zapletov sem se priključila že obstoječi skupini in v sproščenem vzdušju v kafiču v Amsterdamu smo kramljali o knjigi in filmu The Invisihle Woman. Simpatično. A begala me je ena stvar, jezik. Čeprav govorim tekoče angleško, sem se v tovrstni debati, napram ostalih udeleženk, ki so bile naravne govorke angleščine, počutila v neenakem položaju. Razmišljala sem, zakaj ne bi imeli tega v slovenskem jeziku? In očitneje ta ideja obrodila sadove, zanimanje in podpora, ko sem dala objavo na FB-stran Slovenci na Nizozemskem, sta bila presenetljivo visoka. Nataša Golob je kmalu ustvarila podskupino Knjigoljuhci na Nizozemskem in trenutno imamo 23 članov, podpornikov. Kaj je namen in smoter bralnega kluba? Narava »kluba« je srečevanje ljudi z istimi interesi. V našem primeru so, omenjeno že zgoraj, interes knjige in pogovor o njih. Smiselno se mi zdi, da beremo slovenske sodobne avtorje, preko katerih ostajamo v stiku s slovensko kulturo in nenazadnje s stanjem duha v Sloveniji, saj literati so eni izmed tistih, ki kažejo ogledalo družbi. Nič manj pomemben ni stik s knjižnim, estetskim jezikom, in branje leposlovja je najboljši način za to. Branje knjige, o kateri bomo izrazili svoje mnenje, pa zahteva tudi več pozornosti in razmisleka, je bolj poglobljeno in natančno. Takšen način branja in pogovor o prebranem nam da več, knjigi da globlji pomen. Lahko bi se reklo, da je bralni klub nekakšna nadgradnja branja, ki je ponavadi intimna izkušnja (beremo, ko smo sami), in ki da vsakemu različno sporočilo ter sc ga dotakne na samo njemu lasten način. Zato nikakor ne gre pri tem za strokovno debato, pač pa za naš osebni, laični pogled in doživljanje knjige. Zato je še kako pomemben faktor sproščenost in sprejemanje različnih mnenj. Vsako razumevanje je enakovredno in legitimno in na bralnem klubu ga delimo drug z drugim ter na ta način spoznavamo in sprejemamo še poglede, ki so morda drugačni od naših. V bralnem klubu nas povezuje ista knjiga, ki smo jo prebrali - čeprav jo jc vsak doživljal drugače. Velika vrednost branja jc srečanje s samim sabo.
Za prvo srečanje smo določili roman Mihe Mazzinija Nemška loterija. Klub knjigoljubcev na Nizozemskem bo potovalne narave. Srečevali sc bomo enkrat mesečno, med vikendom, nekje v Amsterdamu, Utrechtu, Dcn Haagu in morda še kje ... Vsak je dobrodošel, udeležba je neobvezna, že samo branje šteje! Vsak
bralni klub bo dokumentiran tudi v blogu. Ker živimo v času elektronskih pripomočkov, je dostop do e-knjig olajšan, čeprav smo nekateri še vseeno bolj navezani na papirno varianto. Klasične knjige si bo vsak pridobil po svojih močeh. E-knjige si bomo lahko izposojali ali kupili preko Biblosa (www.biblos.si), bo pa dostopna tudi »neuradna« pdf verzija - v Facebook skupini Knjigoljube! na Nizozemskem. Nemška loterija je že dostopna. V tej skupini boste našli tudi vse ažurne informacije, vezane na bralni klub. Na koncu si želimo, da se malo resnejši pogovor o knjigi prevesi v neformalno druženje. Prav vsi lepo povabljeni!
Sloveense leeselub in Nederland
De defmitie van ieeselub' is: een groep mensen, die bij elkaar komen om te debatteren over een bepaald boek, die ze gelezen hebben en een eigen mening, waardering en kritiek daarover vormen. Er bestaan nog meerdere benamingen hiervoor, zoals 'boekenclub' of onofficieel 'boekenliefhcbbers club '(de naam van onze club- die we in Nederland in mei starten). Leesclubs/boekenclubs zijn wereldwijd een bekend fenomeen, in Slovenie zijn leeselubs sterk in opkomst, meestal georganiseerd door bibliotheken.
Tot voor kort sverkte ik als bibliothecaris in de bibliotheek van Maribor. Hier had ik ook de leeselub in de bibliotheek van Maribor onder mijn hoede. Ik vond het vanzelfsprekend om bocken te lezen en denken over het gelezen boeken nog verder te continucren.
Ik heb me eerst bij de 'meet up' groep The Amsterdam social en book club aangemeld om te zicn hoe dit hier te werk gaat. Het was eenvoudig: via een bepaalde site hebben we gestemd voor 1 van 3 voorgestelde boeken, er werden locatie en tijd gemeld waarbij er werd gedebatteerd over het boek.
Zonder problemen kon ik me aanmclden bij de dezer groep. Waar we in een ontspannen sfeer over het boek en film The invisible women hebben gepraat, in een gezellig Amstcrdams cafe. Sympathiek. Er was maar een nadeel, de taal. Ik praat wel vloeiend Engels, toch voelde ik me in gezelschap van native speakers toch svat ongcmakkelijk. En toen dacht ik, svaarom niet in het Sloveens? Dit idce werd goed ontvangen, via de Facebook Slovenci na Nizozemskem heb ik voldoendc interesse in hulp gekregen in het opzetten van een nieuwe leeselub. Nataša Golob heeft een nieuwe Faccbookgroep gemaakt Knjigoljubci na Nizozemskem, deze telt momenteel 23 leden en sympathisanten.
Wat is het doel van deze leeselub? Het doel van de club is mensen met zelfde interesse bij elkaar brengen. In ons geval, zoals boven vermeld, liefde voor literatuur en discussie daarover. Het lijkt me leuk om kiezen voor Sloveense schrijvers om zo in contact te blijven met Sloveense cultuur en špirit in Slovenie. Juist auteurs zijn de aangewezen personen om de maatschappij een spiegel voor te houden. Niet minder belangrijk is contact te houden met de geschrevcn esthetiek van taal, lezen van literatuur leent zich daar uitstekend voor.
Het lezen van boek, waar we een oordeel en een mening moeten maken, vraagt om meer aandacht en nadenken, heeft mcer dicpgang en precisie. We zouden
kunncn ste 11 en dat cen leeselub cen soort upgradc is van lezen. Lezen is op zich ecn intieme aangelegenheid ( wc lezen allcen) de literatuur gccft icdcrccn cen eigen boodsehap mee en raakt hem/haar op spccifickc manicr. Bij een leeselub gaat het nict om wctenschappelijk debat, maar over onze eigen kijk en beleving van het bock.
Daarom is een ontspannen sfcer en open staan voor anderen heel belangrijk. Elk beleving is gelijk en juist, in de leeselub delen we een opinie met clkaar en op deze manicr herkennen- en erkennen we deze opinie, welke missehien anders is als die van ons. In de leeselub is het bock de bindende faetor -ook als deze verschillend wordt ervaren. De meenvaarde van lezen is zichzelf tegen komen. Voor de eerste ontmoeting hebben we gekozen voor roman van Miha Manzzini 'Nemška loterija'( de Duitse loterij). Leden van de leeselub zullen binnen Nedcrland reizen. Zo eens per maand komen we bij elkaar, tijdens het vveekend, ergens in Amsterdam, Utrecht, Den Haag en wie weet waar nog mecr. ledereen is vvelkom, aanvvezighcid is nict verplicht, enkel lezen telt!
Al onze bijeenkomsten zullen we bijhouden in ecn blog. Omdat we in de tijdpcrk van elektronische hulpmiddelen leven, is toegang tot een ebook erg gemakkelijk, hocwel sommige nog steeds het licfst cen papicrcn variant kiezen. De papicrcn variant van de boeken zal op eigen initiatief gevonden moeten vvorden. Ebooks zijn te lenen en te koop via Biblosa (www.biblos.si), er zal ook 'onofficičlc' Pdf versie bcschikbaar zijn - op de Faccbook grocp Knjigoljuhci na Nizozemskem. Het boek Nemška loterija is al toegankelijk. In de Facebookgroep kunt u alle belangrijke informatie vinden.
Aan het einde van de bijeenkomst wensen we dat het serieuze gesprck (debat over boek) over gaat in een gczellig samenzijn. ledereen is van hartc wclkom!
Na potep po Sloveniji : www.slotrip.si
Smo ekipa športno-turističnih entuziastov, ki radi pohajkujemo po Sloveniji. Naj bo to na kolesu, v gojzarjih, na smučeh, v derezah ali privezani na štrik v skalnih vertikalah. Slovenijo poznamo. Vsaj mislili smo tako, dokler se nismo lotili projekta Slotrips.si. Ob nastajanju pričujočega spletnega portala smo sc vse bolj začeli zavedati, kako velika je Slovenija in koliko prekrasnih kotičkov nam ponuja. Čudovita je!
In želimo spodbutiti tudi vas, da jo odkrijete. Da zavijete iz glavne poti in se izgubite v pohorskih gozdovih ali med vinogradi Slovenskih Goric. Da Slovenijo prekolesarite, presmučate, prehodite, preplezate ali prcsankatc. Idej za kvalitetno popoldne v naravi, vikend na deželi ali dopust ob kristalno čisti reki, jezeru, ob vznožju gora in na vrhu gričevje ogromno. Skušamo vam predstaviti nekatere izmed njih ter hkrati izpostaviti tiste ponudnike namestitvenih in gostinskih storitev, ki so res enkratni.
Sprehodite se po kategorijah 'Nastanitve' oz. 'Kulinarika' in prepričani smo, da boste našli nekaj zase. Še lažje pa boste vse skupaj našli na Slotrips zemljevidu, kjer so prikazane vse aktivnosti, znamenitosti ter vsi čudoviti 'Slotrips ponudniki' na enem mestu.
Ves material, ki ga najdete na portalu Slotrips.si je naše avtorsko delo. Vse predstavljene poti, ceste, soteske, gore in doline smo dejansko prehodili in prefotografirali. Podajamo vam informacije iz prve roke. Opisi so odsev našega doživljanaja na teh poteh.
Želimo vam prijetno uporabo strani in upamo, da vas bodo med klikanjem po naši spletni strani zasrbeli podplati...
Zanimiv izlet po travnikih in gozdovih nad dolino Ščavnice ter med vinogradi Radgonskih Goric. Kot se za vinorodne kraje spodobi, tura ni preveč naporna, tako da bomo imeli dovolj časa za pokušanje lokalnih vin in kulinaričnih dobrot. Kolesariti začnemo na kmetiji Firbas, nato obiščemo izredno zanimiv Pachamama center, se ustavimo na kavici v Negovskem gradu, napojimo na naravnem izviru mineralne vode v Ivanjšcvcih, degustiramo penine v Gornji Radgoni ter si privoščimo odlično domače kosilo v gostišču Mencinger.
/0\
./slobrips.si
Izhodišče:
Za izhodišče smo izbrali simpatično turistično kmetijo Firbas. Kako do tam? Avtocesto 'Maribor - Lendava' zapustite na izvozu Sv. Jurij ob Ščavnici, zavijete levo v smeri Radencev in po 250 m v križišču v smeri Gornje Radgone. V Spodnjih Ivancih zavijete levo, nato pa enostavno sledite smerokazom za kmetijo Firbas. Pri Firbasovih lahko prenočite ali pa se dogovorite za kosilo ob povratku. Turo lahko začnete tudi v Gornji Radgoni, bcschrijving
Opis:
Opozorilo: Zaradi številnih križišč je težko natančno opisati opravljeno pot - priporočamo uporabo zemljevida in/ali gps-a.
Od kmetije Firbas gremo po klancu naravnost rahlo navzgor do označenega križišča, kjer zavijemo ostro desno proti Kunovi. Pozorni bodimo na visoko 'ošiljeno' hišico s slamnato streho na naši levi - tuje Pachamama center. Izredno zanimiv dom, ki sta si ga ustvarila Slovenec in Perujka, je zgrajen iz naravnih ter recikliranih materialov, poln zelenja, simbolov in nenavadnih oblik. Lahko sc dogovorite za voden ogled po 'posestvu' s kozarčkom čaja iz domačih zelišč, nabavite ročno izdelana ekološka mila in kreme ter različne okrasne izdelke iz lesa. Nenavadna popestritev našega izleta!
Od centra Pachamama nadaljujemo naprej, sc držimo desne (če smo prišli na dvorišče hiše, kjer sc cesta konča, pojdimo nazaj) in sc sprva spustimo, nato pa hitro dvignemo do širše ceste, kjer zavijemo levo. Kmalu prikolesarimo do vasi Negova, kjer stoji zanimiv Negovski grad s simpatično kavarno in turistično-informacijsko točko. Od gradu sc spustimo strmo navzdol mimo parkirišča, na prvem križišču zavijemo desno, na drugem pa gremo naravnost (oz. rahlo levo) skozi gozd do travnikov in polj v dolini Ščavnice. Tu bomo šli mimo enega izmed naravnih izvirov mineralne vode - Ivanjševska slatina.
Nadaljujemo do vasi Ivanjševci, zavijemo levo in kolesarimo ob vzhodnem robu Ščavniške doline. Večina cest, ki zavije desno v hrib, vas bo pripeljala v Gornjo Radgono. Mi smo izbrali varianto preko Aženskega vrha (smerokaz 4 km od vasi Ivanjševci). Vzpnemo sc na grič in mimo prostranih vinogradov kolesarimo naravnost do Poličke vasi. Tu glavna cesta proti Radgoni zavije ostro desno, mi pa nadaljujemo naravnost med vinogradi in se prav tako kmalu spustimo v Gornjo Radgono. Tu obvezno obiščite kleti in Dom penine Radgonskih Goric ali pa Hišo penin Frangež, kjer boste okušali skrivnosti radgonskih 'mehurčkov'. :)
Iz Gornje Radgone gremo v smeri Radencev in na krožnem križišču zavijemo v smeri Črešnjcvccv. Če ste lačni, sc ustavite v odlični gostilni Mencinger (ca. 1.5 km za krožiščem) in poskusite prave pomurske dobrote. Nato nadaljujemo po glavni cesti, ki sc čez dober kilometer začne vzpenjati. Pozorni bodimo na smerokaz za Stavešinski vrh, ki nas usmeri desno.
Zopet sc vzpnemo med vinograde, sledimo cesti po vrhu hriba in sc spustimo v dolino Ščavnice. V dolini pridemo do večje ceste, ki jo samo prečimo in nadaljujemo po makadamu. Cesta vodi mimo dveh kmetij in nas pripelje do asfalta, kjer zavijemo desno. Kmalu
26
bomo opazili oznake za kmetijo Firbas, ki nas pripeljejo na izhodišče.
Ontdek Slovenie : www.slotrip.si
Wij zijn een team van šport- en reisliefhebbers die houden van hct verkennen van Slovenie. Op de fiets, op bergschoenen, op de ski's, met stijgijzers of vastgebonden aan cen touw op een verticalc wand. We kennen Slovenie, althans, dat dachten we tot vve begonnen met het 'Slotrips' project. Tijdcns het werken aan de huidige website begonnen we te beseffen boe 'groot' Slovenie eigenlijk is en boe vecl prachtige hoekjes het te bieden hecft. Het is echt geweldig!
We willen u aanmoedigen om bet te ontdekkcn! Draai weg van de hoofdweg en dwaal rond in de eindeloze bossen van Pohorje of de wijngaarden van Slovenske Gorice. Ga op een fietstocht rond Slovenie, loop over de heuvels, bcklim de bergen. ski ol slee naar beneden van de witte bellingcn! Er zijn talloze mogclijkheden, zowel voor bet besteden van een middag in de natuur, cen weekend op het platteland, een vakantie aan een kristalheldere rivier of meer, aan de voet of aan de top van een berg. We probcren cen aantal van dezc optics te presenteren en \vc zoeken naar de accommodaties en catering faciliteiten die echt iets speeiaals zijn.
Bladcr door de categoricčn ' Accommodation ' of' VVhere to eat' en u zult zekcr iets vinden voor uzclf. Om het u nog gemakkelijker te rnaken hebben vve alle activiteiten, bezicnsvvaardigheden en het grote aanbod van accommodatie en boreča op de Map Slotrips gezet.
Al het materiaal gevonden op Slotrips.si is ons eigen werk. We licpcn zclf over alle beschreven paden, wegen, door ravijnen, bergen en dalcn en hebben veel foto's op onze vveg genomen. Alle informatie die wij verstrekken is van de eerste hand, de besehrijvingen zijn een waarhcidsgetrouwe wecrgave van boe we ons voelden tijdens deze exeursies.
Wij vvensen u een aangename surfervaring en wc hopen dat tijdens het klikken via onze website u\v voeten beginnen te kriebclen.
Alle teksten zijn in het Slovecns en Engels.
Fietsen door Radgonske Gorice
Ec n intcressante reis over de wcilanden c n bossen bovcn Ščavnica dal cn tussen dc wijngaarden van Radgonske Gorice. De tour is met te vermoeicnd. Zoals het voor cen wijngaardgcbied hoort is cr voldoende tijd om dc lokale vvijn cn culiriairc spccialitcitcn te proeven. Begin dc reis op Firbas boerderij, bezock dan dc zccr intrigerende Pachamama ccntrum, stop voor ccn koffiepauze op kastccl Negovski Grad, drink uit ccn natuurlijkc mincraalvvatcrbron in Ivanjšcvci, proef van dc mousserende vvijncn in Gornja Radgona cn trakteer uzclf op ccn heerlijke zelfgcmaaktc lunch in Mencinger herberg.
Uitgangspunt:
We kiezen dc mooic Firbas toeristisch boerderij voorons uitgangspunt. Hoc komt u hier? Vcrlaat dc snclwcg 'Maribor - Lendava' bij afrit 'Sv. Jurij ob Ščavnici'. Dan slaat u linksaf richting Radenci cn 250 m verder op ccn kruispunt gaat u richting Gornja Radgona . Sla linksaf in Spodnji Ivanci cn volg daarna dc borden naar ‘Firbas’ boerderij. U kuni dc nacht doorbrengen in Firbas boerderij of regel crccn lunch bij uvv tcrugkecr. Het is ook mogelijk om dc tour te starten in Gornja Radgona .
Waarschuwing: Het is mocilijk om dc routc gcdctaillccrd tc beschrijvcn vanwcgc dc vele kruispunten - wij raden het gebruik van ccn kaart cn / of gps ( via wcbsitc tc downloaden).
Omsehrijving:
Vanaf Firbas tocristischc boerderij vertrckkcn wc in dc richting van Kirnova. Bij het eerste grotc kruispunt nemen wc ccn schcrpc bocht naar rcchts richting Kunova. Gedurende uw rit zict u aan dc linkerkant ccn hoog' puntig ' huis met ccn rieten dak- dit is het ccntrum 'Pachamama'. Ecn ongelooflijk fascincrcnd huis dat is gemaakt door ccn Slovccnse - Peruaanse cchtpaar. I let is gebouvvd van natuurlijkc- cn gcrccyclcdc materialen, vol grocn, syntbolcn cn ongewonc vormen. U kunt ccn rondlciding over het landgocd nemen, ccn kopje thce drinken van zelfgekvvcekte kruiden. Ook kunt u hier handgemaakte ecologischc žepen, erčmes cn diverse houten produeten kopen. Ecn aangename toevoeging aan dc reis!
Wc verlaten het Pachamama ccntrum cn houden rcchts aan. Wc gaan cerst naar beneden, dan stijgen we snel naar ccn brcderc wcg cn slaan daar linksaf. Vrij snel bereiken wc het dorp Negova waar het aantrekkelijk Negova harchl staat .
Er is ccn mooi cafč cn ccn toeristisch informatiepunt. Wc dalcn stcil van het kastccl af, langs ccn parkccrplaats cn slaan rcchtsaf bij dc eerste kruising. Bij dc twccdc kruising gaan wc rcchtdoor cn rijden wc door ccn bos naar dc weidcn cn vclden van Ščavnica vallei. Hier konten we langs ecn van dc natuurlijkc bronnen van mineraalvvater - Ivanjševska slatina.
Wc volgen dc wcg naar het dorp Ivanšcvci, draaien naar links cn fietsen langs dc oostelijke rand van dc Ščavnica vallei. Dc mccstc wcgcn gaan rcchts omhoog richting Gornja Radgona. Wc kiezen voor dc wcg over Aženski Vrh. Wc klimmen op ccn heuvel cn fietsen langs dc vvijngaarden naar het dorp Polička Vas. In het dorp maakt dc hoofdvvcg richting Radgona ccn schcrpc bocht naar rcchts. Wij gaan rcchtdoor langs dc wijngaarden cn dalcn snel af richting Gornja Radgona. Onze tip: bezoekt u hier het huis van van dc mousserende wijn Gornja
Radgona of hct Penina Intis Frangež bezockcn. Ilier kunt u de 'bruisendc geheimen' van de lokale wijngaarden proeven.
We vcrvolgcn de route richting Radenci en bij cen rotondc draaien richting Črešnjevci. Mocht u in de tussentijd honger hebben gekregen, maakt u een stop bij de Mencinger herberg (ongeveer 1,5 km na de rotondc) en proef hier de authentieke lokale lekkernijen , We gaan verder op de hoofdvveg, deze begint na ongeveer cen kilometer te stijgen we naar Stavešinski Vrh. De wcg leidt ons langs wijngaarden. Na bet berciken van de heuveltop dalcn we naar de Ščavnica vallci. In hct dal berciken vvc een groterc weg, die wc oversteken en gaan wc over op een onverharde vveg. De vveg loopt langs tvvcc boerderijen en brengt ons naar cen asfaltvvcg waar vve rechtsaf slaan. Het duurt niet lang tot we borden naar Firbas boerderij zicn die ons terug naar het beginpunt brengt.
Naj višja točka: hoogstc punt
Aženski vrh: ca. 335 m
Dolžina (čas, km): duur ( tijil, km)
Kmetija Firbas (Ivanjski vrh) - Aženski vrh - Gornja Radgona: 1.45 h (22 km) Gornja Radgona - Stavešinski vrh -kmetija Firbas: 1.15 h (14 km) Skiipujnolaul J li, 36 km
Podlaga: mul vrglo ml
97% asfalt (35 km) asfalt 3% makadam (1 km) onverharde sveg
Osnovni podatki basis gegevens
I okaeija-loeatie Zahtevnost-moeilijkheidsgraad I rajanje:-duur Dolžina -lengte
Višina i/hodi sva :-hoogte vet rek Naj v is ju točka : hoogstc punt Višinska razlik a hoogte versehil Pod I aga: ontle rgrond
Prenesite (iPX podatke
(»unija Radgona, Pomurje
0OODO
3 h
30 km 260 m 335 m 450 m
asfalt, makadam, pot
zie vvebsite voor UPS gegevens.
./stotsrips.si
Pasta met Asperges
( uit Jumbo magazine 2013)
Dit recept werd gcmaakt door Tatjana Puklavec, dochter van de eigenaar van de vvijnproducent p&f winerics. Tatjana laat zien dat je in ecn hand omdraai cen heerlijk gerecht kan maken die perfect past bij hun sauvignon blanc & pinot grigio wijn (Jumbo asperge wijn 2014).
Ingredienten voor 4 personen 1 sjalotjc
1 teentje knoflook,
14 stuks chcrrytomatcn 4 plakken gekookte_ham olijfolic 1 chilipeper 500 gr asperges 100 ml kookroom 0,1 Itr Puklavec & Friends Sauvignon Blanc/Pinot Grigio zout
Parmezaansc_kaas 300 gr tagliatcllc
Bercidingsvvijze
-	Snijd ongeveer 2 cm van de onderzijde af en schil de asperges.
-	Breng water aan de kook. Voeg beetje suiker toe en een klontje boter. Kook de asperges in 15 minuten gaar. Evcntuccl kun je ook dircct het vuur uitzetten en de asperges langzaam 30 minuten laten garcn. Haal de asperges vvanneer zc bcctgaar zijn uit de pan. Kook vcrvolgcns de tagliatcllc in bet kokende water volgens gebruiksaamvijzing. Giet dan de pasta af.
-	Snipper ondertussen de sjalot en de knoflook.
-	Maak ondertussen de saus door olijfolic te verhitten. Bak gedurende 2 minuten de sjalot en knoflook. Voeg de kerstomaatjes toe en bak nog eens 2 minuten. Voeg de ham toe, vcrwarm en blus dit af met witte wijn en kookroom. Kook even in en breng op smaak met peper, zout en chilipeper.
-	Roer de saus door de pasta. Vcrdeel over de borden en leg er de in stukken gesneden asperges crop en gamccr met petersclic en cventuecl een beetje parmezaanse kaas.
Široki rezanci z beluši
Ta recept je pripravila Tatjana Puklavec, hčerka vinarja in lastnika vinske hiše p&f wineries. Tatjana je predstavila, kako se na hitro pripravi obrok, ki se popolnoma ujema z njihovim vinom 'sauvignon blanc&pinot grigio'( ki je bil leta 2014 izbran za najbolje beluševo vino)
sestavine za 4 osebe 1 šarlotka 1 strok česna
14 češnjevih paradižnikov 4 rezine kuhane šunke olivno olje
1 čili ( oziroma po okusu)
500 gr belušev 100 ml smetane za kuhanje 0,1 1 Puklavce & Fricnds Sauvignon Blanc/Pinot Grigio sol poper
nariban parmezan 300 gr širokih rezancev
priprava:
Belušem odrežemo spodnji del in jih Zavremo vodo in ji dodamo sladkor in kocko masla in v njej kuhamo beluše približno 15 minut, lahko pa toploto ugasnemo in jih pustimo v vodi 30 minut, da se zmehčajo. Ko so beluši kuhani, jih poberemo iz posode. Skuhamo široke rezance po navodilih in jih odcedimo.
Medtem nasekljamo šarlotko in česen.
Omako naredimo tako, da segrejemo olivno olje, pražimo šarlotko in česen 2 minuti, dodamo paradižnike in pražimo še 2 minuti. Dodamo šunko, pogrejemo in dodamo vino in smetano. Še malo pokuhamo in po okusu izboljšamo s poprom , soljo in čilijem.
omako prelijemo po rezancih, razdelimo po krožnikih in položimo povrhu narezane beluše, potresemo s peteršiljem in naribanim parmezanom.
Dober tek!
De vereniging is opgericht op 7 juli 1991 en is een zelfstandige en onafhankelijke landelijke organisatie, die zich ten docl stelt met name op cultureel, economisch en maatschapelijk gebied de samenwerking tusscn Nedcrland en Slovenic.De vereniging beschouwd zichzelf als de geeigcnde plaats voor ontmoeting tussen nedcrlanders en Slovenen en wil voorts in hct bijzonder een ontmoctingsplaats voor de Slovenen in Nedcrland zijn. ( uit artikel 2 van de Statuten)
Odbor - Bcstuur
predsednik en blagajnik - voorzitter en peningmeester
Mojca Nodelijk Guštin
Margrictsraat 1
4566 AN Hcikant
tel: 0114 313 649
e-mail: mojca@vrienden-van-slovenie.nl, fam.nodelijk@hetnet.nl
tajnik- seeretaris Metka Dijkstra Murko
E mail: mctka@vricnden-van-slovenie.nl
člani -leden:
Uroš Malnaršič
e-mail: uros.malnarsic@gmail.com Peter van Leeuwcn e mail: pvanleeuwen@gmx.net
spletna stran/vvebsite: www.vrienden-van-slovenie.nl info: odbor@vrienden-van-slovenie.nl
facebook:
-	Združenje prijateljev Slovenije, Nizozemska/Vrienden van Slovenie
-	Slovenci na Nizozemskem
-	Slovenski malčki na Nizozemskem
-	Knjigoljubci na Nizozemskem
29 - 6 - 201 4 om 1 1 uur Lepelenburgpark, Utrecht
Najprej bomo navijali za ‘našo’ekipo na meidenloop, potem pa nadaljujemo na pikniku pri Vandi.
We gaan eerst supporteren voor ‘onze’ meidenloopteam en gaan daama picknicken bij Vanda.
Info in prijave, info en aanmcldingcn E-mail: fam.nodclijk@hetnet.nl tel 0114 313 649
Prispevki za piknik , bijdrage voor de picknick Clani-lcdcn: 5 €, nečlani nict leden: 10€