Nr. 2303. "VI. 1891. Kirchliches Verordnungs-Blatt für die Lavanter Diärese. Inhalt: I. Facultates quoad Regularium bona vendendi, locandi etc. prorogatae. — II. Encyclica Leonis l'P. XIII. de Mariae Virginis Rosario. — III. Encyclica Leonis PP. XIII. de prava duellorum consuetudine. — IV. Ministerial-Erlas; betreffend dic Dienstcs-Berleihungs-Gebilhren für geistliche Aeniier und Dienstesstellen. — V. Ministerial-Erlaß, wornach in Zukunft die Nachweisung über durch Scheidung aufgelöste Ehen zu entfallen hat. — VI. Dr. Ich. Helfert's Anleitung zum geistl. Geschäftsstyl XI. Aufl. — VII. Diöcesan-Nachrichte». I. Facultates per Apostolicas Litteras die 14. Maii 1880 datae quoad Regularium bona vendendi vel locandi vel oneribus gravandi concessae ad aliud decennium prorogatae. Viennae die 10. Septembris 1801. Excellentissime ac Reverendissime Domine. Hisce meis litteris adjectum transmitto E. Vestrae ac Reverendissimae authenticum exemplar Pontificii Brevis sub die VI proxime elapsi mensis Maii dati, quo Sanctissimus Pater, ut expeditius ad Ecclesiae utilitatem in hac Austro-Hungariea Ditione Sanctae Sedis auctoritas intercederet, utque singularum Dioecesium necessitatibus et commodis juxta earundem Sacrorum Antistitum preces et vota impense provideret, facultates per Apostolicas Litteras, die XIV mensis Maii 1880 datas, quoad Regularium bona vendenda vel locanda vel oneribus gravanda concessas ad aliud decennium prorogare dignatus est. Cum peculiaris aestimationis et observantiae sensibus permaneo E. Vestrae ac Reverendissimae Aloysius Galimberti m. p., Arehiepiscopus Nicaenus Nuntius Apostolicus. LEO PP. XIII. AD FUTURAM REI MEMORIAM. 1 acultates de regularium bonis in Austriaco Imperio positis alienandis, deque oneribus imponendis super iisdem bonis, quas ad supremum Apostolatus officium. Divinae Providentiae consilio evecti ex similibus Nostris Litteris die XVI mensis Septembris anno MDCCCLXXX datis ad decennium protulimus, nunc omnibus hac de re inspectis, perpensisque, opportunum ducimus in aliud tempus prorogare. Quapropter motu proprio, certa scientia, ac matura deliberatione Nostra Apostolicae Sedis Nuntio apud Carissimum in Christo Filium Nostrum Austriae Imperatorem, Bohemiae et Hungariae Regem Apostolicam pro tempore existenti, vel ei qui ejusdem Nuntii vices pro tempore gerat, nec non Arehi-episcopis, atque Episcopis et Praesulibus, ut vocant, nullius dioecesis in universa memorati Imperatoris 1 Austriac ditione existentibus, iis tamen excej)tis bonis, si qua in provinciis ttalicis consistant, nec non Episcopo Wratislaviensi pro parte ejusdem dioecesis, quae in imperio Austriaco comprehenditur, ad aliud decennium a novissimo postremae prorogationis die computandum Facimus facultatem cuique in sua dioecesi concedenti facultates sequentibus articulis comprehensas 1° Alienandi bona regularium ordinum usque ad summam Florenorura octo millium monetae Austriacae, sive stabilia ea bona sint, sive in publicis nominibus consistant, adjecta tamen conditione, ut pretium ex alienatione perceptum in aliorum bonorum stabilium seu censuum acquisitionem convertatur, iisque deficientibus, pretium ipsum alia ratione fructuose, ac secure collocetur, exclusa qualibet negotiatione per sacros canones ecclesiasticis viris interdicta = 11° Imponendi bonis regularium onera, quae non excedant summam Florenorum duodecim millium rationem tamen ac terminum praefiniendo, quo aes alienum dissolvatur. Quod si necessariae instaurationes ac amelioramenta in aliquo regularium fundo occurrant, ncque aes alienum contrahi, et nonnisi per alicujus boni ad eosdem regulares pertinentis venditionem necessitati provideri queat, lioc in casu concedendi Facultatem perficiendi venditionem cum conditione, ut, si ex pretio percepto pars supersit, eadem fructuose collocetur rationibus superius expositis. Quod si vendenda bona sint, vel onera iisdem imponenda, quae pretium excedant superius definitum, eo in casu regulares suas deferre preces debebunt vel directe ad 8. Sedem, vel ad Nuntium Apostolicum, cui proinde facultatem facimus petitam veniam concedendi, si hoc in domino expedire judicaverit III0 Firmis manentibus ordinariis facultatibus causarum piarum pro ineundis locationibus et conductionibus ad triennium concedendi facultatem locationes et conductiones ipsas ineundi ad quindecim annos, servatis quod ad reliqua canonicis praescriptionibus. Ad vitandos autem abusus nonnullos, et obsecundandum aliqua ratione consuetudini, quae in Austriaco imperio invaluit, ut bonorum ecclesiasticorum possessores, a respectivis conductoribus reditus seu praestationes accipiant, facultatem concedendi reditus ipsos, seu praestationes percipiendi in antecessum ita tamen, ut illae quoad fundos urbanos non excedant summam, quae in semestri spatio a conductore persolvenda sit ; quod vero spectat ad bona rustica, dummodo summam non praetergrediatur, quae a conductore per anni spatium persolvatur IV" - In casibus urgentis necessitatis atque utilitatis religiosae Familiae, in quibus ad alienationem seu onerum impositionem sine mora deveniendum sit, facultatem largimur absque praefinitae pecuniae summa alienationem perficiendi, vel aes alienum contrahendi, ea tamen adjecta conditione, ut in posterum ea de re ad Nuntium Apostolicum, sive directe ad Sanctam Sedem singillatim accurateque referatur. Porro in omnibus et singulis casibus integram semper esse volumus facultatem postulationes ad Apostolicam Sedem directe deferendi. Volumus praeterea, ut in singulis hujusmodi concessionum casibus sive ab Apostolico Nuntio, sive ab Antistitibus dioecesanis Superior localis et rcspectivum Capitulum religiosae familiae audiatur, atque canonicae praescriptiones accurate serventur, ac praesertim Constitutio fel. me. Pauli II Praedris Nostri, quae incipit „Cum in omnibus“ edita die XI Maii MCDLXV, ac proinde in omnibus et singulis facultatibus, seu concessionibus volumus et mandamus, ut pateat, ac probata sit religiosae familiae necessitas vel utilitas, eumque in finem in singulis item casibus non modo Superioris localis et respectivi Capituli consilium, ut supra dictum est, audiatur, verum etiam honesti nominis et probati judicii viri antea consulantur. Praecipimus denique, ut in omnibus et singulis actis venditionis seu alienationis, et onerum impositionis, atque etiam locationis ad annos quindecim mentio expresse fiat facultatis ab Apostolica Sede concessae. Haec volumus, jubemus, mandamus, non obstantibus Pauli II Praedecessoris Nostri aliorumque Praecessorum Nostrorum de rebus Ecclesiae non alienandis, aliisque Constitutionibus et Ordinationibus speciali licet mentione dignis in contrarium facientibus quibuscumque. Datum Romae apud Sanctum Petrum sub Annido Piscatoris die I Septembris MDCCCLXXXXI. Pontificatus Nostri Anno Decimo Quarto Loco j sigilli Pro Domino Card. Ledochowski T. Arehiepiscopus Selene. Subst. li. Epistola Encyelica Leonis PP. XIII. de Mariae Virginis Rosario. VENERABILIBVS. FRATRIBVS PATRIARCHIS, BRIMATIBVS, ARCHIEPISCOPIS, EPISCOPIS ALIISQVE LOCORVM ORDINARIIS PACEM ET COM M VN IONEM CVM APOSTOLICA SEDE IIABENTIBVS. LEO PP. XIII. VENERABILES FRATRES SALV TEM ET A PO STOLICAM BENEDICTIONEM. Octobri mense adventante, qui sacer Virgini beatissimae a Rosario dicatusquc habetur, gratissima Nobis recordatione succurrit, quantopere hoc vobis, Venerabiles Fratres, superioribus annis commendaverimus, ut fidelium ubique greges, auctoritate sollertiaque vestra excitati, pietatem intenderent et augerent suam erga magnam Dei Matrem, potentem Christiani populi adiutricem, ad eam toto ipso mense adirent suppliciter, eamque invocarent sanctissimo Rosarii ritu, quem Ecclesia, in dubiis praesertim rebus difficillimisquc temporibus, adhibere et celebrare, optato semper exitu, consuevit. — Eamdem voluntatem Nostram, hoc rursus anno, curae est patefacere, casdcmquc ad vos mittere abjuc etiam duplicare hortationes ; id quod suadet urgetque Ecclesiae caritas, cuius labores, potius quam levamentum acceperint, et numero in dies et acerbitate ingravescunt. Mala omnibus cognita deploramus : quae custodit Ecclesia et tradit dogmata sacrosancta, oppugnata confixa ; integritas quam tuetur ehristianae virtutis, derisui habita ; in sacrorum antistitum ordinem, maxime autem in romanum Pontificem, multis modis obtrectatio instructa, invidia conflata ; in ipsumque Christum Deum, per impudentissimam audaciam et nefarium scelus, impetus factus, quasi conantium redemptionis cius divinum opus, quod numquam vis ulla tollat et deleat, tollere funditus et delere. — Ista quidem haud nova accidunt militanti Ecclesiae : quae, praemonento apostolos lesu, ut homines veritatem edoceat atipie ad salutem provehat sempiternam, in aciem quotidie dimicationemque venire debet ; quaeque reapse per saeculorum tractus animosa ad martyrium depugnat, nulla re lactata et gloriata magis, quam quod suum possit eum Auctoris sui sanguine consecrare, in quo sibi promissae victoriae spes exploratissima continetur. — Ncque tamen diffitendum, quam gravi tristitia optimum quemque afficiat haec assidua dimicandi contentio. Magnae nimirum tristitiae causa, tam esse multos, quos pravitates errorum et in Deum protervia longe abducant agantque praecipites ; tam multos, qui ad quamlibet religionis formam se aeque habentes, divinam iamiam exuere fidem videantur; ncque ita paucos esse homines catholicos, qui religionem nomine tenus retineant, non re debitisque colant officiis. Id praeterea multo gravius angit et vexat animum, reputare, tam luctuosam malorum perniciem inde potissimum ortam, quod in temperatione civitatum vel nullo i am loco Ecclesia censetur, vel saluberrimae virtuti cius dedita opera repugnatur ; qua in re apparet magna quidem et insta vindicis Dei animadversio, qui recedentes a se nationes miserrima mentium caecitate sinat hebescere. Quapropter res ipsa clamat, vehementius clamat in dies, necesse omnino catholicos homines precibus ad Deum et obsecrationibus uti alacres perseverantes, sine intermissione : ') idque non apud se quisque tantum, sed eo magis publice faciant oportet, sacris in aedibus congregati, enixe flagitantes, ut Ecclesiam providentissimus Deus ab importunis et malis hominibus2) liberet, perturbatasque gentes ad sanitatem et mentem luce et caritate Christi reducat. — Res cnimvoro supra hominum fidem mirabilis ! Viam suam laboris plenam saeculum quidem insistit, fretum opibus, vi, armis, ingenio : securo Ecclesia plcnoquc ') I. Thes. V, 17. s) li. Thes. III, 2. gradu aetates decurrit, confisa unice Deo, ad quem diurna et nocturna prece oculos et manus attollit. Ipsa enim, quamquam cetera, quaecumque ex Dei cura tempus affert humana praesidia, prudens non negligit, non in iis tamen sed potius in orando, comprecando, obsecrandoque Deo, praecipuam sui spem reponit. Inde habet quo vitalem spiritum alat et roboret, quia sibi assiduitate precandi contingit feliciter, ut, ab humanarum rerum vicissitudine intacta et in perpetua divini Numinis coniunctione. vitam ipsam Christi Domini hauriat ac tranquille placideque traducat ; fere ad Christi ipsius similitudinem, cui cruciatuum diritas, quos in commune est bonum perpessus, nihil admodum de proprio sibi beatissimo lumine et gaudio ncque minuit ncque ademit. Quae quidem magna christianac sapientiae documenta tenuere semper religioseque coluerunt quotquot Christianum nomen digna sunt virtute professi : quorum ad Deum preces maiores crebrioresque esse solebant, siqua Ecclesiae sanctae vel summo eius rectori calamitas ab nequissimorum hominum fraudibus et violentia incidisset. — Extat huius rei exemplum insigne in fidelibus exorientis Ecclesiae, dignum plane, quod omnibus deinceps futuris ad imitandum proponeretur. Petrus, vicarius Christi Domini, summus Ecclesiae antistes, in vincula, Herodis scelesti i ussu, traditus erat certaeque destinatus morti ; illinc ut evaderet nihil in quoquam erat opis, nihil auxilii. At illud vero auxilii non deerat quod precatio sancta a Deo conciliat : scilicet Ecclesia, quod divina refert historia, impensissimas pro illo preces fundebat : Oratio autem fiebat eine intermissione ab Ecclesia ad Deum pro eo : ') agebatque omnes eo ardentius precandi studium, quo acrior aerumnae tantae sollicitudo mordebat. Ut vero orantibus vota successerint, comperta res est : Petrum mirifice liberatum christianus populus memori semper laetitia concelebrat. — Insignius autem exemplum divinumque edidit Christus, quo Ecclesiam suam, non solum praeceptis, verum etiam de se ipse ad omnem erudiret et formaret sanctitatem. Qui namque in omni vita tam frequentem et effusam precando operam dederat, ipsemet sub horas extremas, quum in Gcthscmani horto, perfuso immensa amaritie animo, oblanguerct ad mortem, tum vero Patrem, non orabat modo, sed prolixius orabat.2) Ncque sibi profecto id fecit, nihil timenti nihil egenti, Deo ; sed fecit nobis, fecit Ecclesiae suae; cuius futuras preces et lacrimas iam tum libens volensque in se recipiens fecunda gratiae efficiebat. Ubi vero per mysterium Crucis generis nostri salus peracta, atque eiusdem administra salutis, Ecclesia, triumphanto Christo, condita in terris riteque constituta est, novus ex eo tempore in populum novum ordo providentis Dei incepit valuitque. — Divina consilia addecet magna cum religione intueri. Filius Dei aeternus, quum, ad hominis redemptionem et decus, hominis naturam vellet suscipere, eaque re mysticum quoddam cum universo humano genere initurus esset connubium, non id ante perfecit, quam liberrima concensio accessisset designatae Matris, «piae ipsius generis humani personam quodammodo agebat, ad eam illustrem verissimamque Aquinatis sententiam : Per annuntiationem expectabatur consensus Virginis, loco totius humanae naturae.3) Ex quo non minus vere proprieque affirmare licet, nihil prorsus de permagno illo omnis gratiae thesauro, quem attulit Dominus, siquidem gratia et veritas per Tesum Christum facta est Q, nihil nobis, nisi per Mariam, Deo sic volente, impertiri : ut, quo modo ad summum Patrem, nisi per Filium, nemo potest accedere, ita fere, nisi per Matrem, accedere nemo possit ad Christum. — Quantum in hoc Dei consilio et sapientiae et misericordiae elucet ! quanta ad imbecillitatem fragilitatemque hominis convenientia ! Cuius namque bonitatem credimus laudamusque infinitam, eiusdem infinitam credimus et veremur iustitiam ; et quem amantissimum Servatorem, sanguinis animaeque prodigum, redamamus, eumdem non exorabilem indicem pertimescimus : quare factorum conscientia trepidis opus omnino deprecatore ac patrono, qui et magna ad Deum polleat gratia, et benignitate sit animi tanta, nullius ut recuset desperatissimi patrocinium, afflictosque iacentesque in spem erigat clementiae divinae. Ipsa praeclarissime Maria : potens ea quidem, Dei parens omnipotentis, sed, quod sapit dulcius, ') Act. XII, 5. s) Luc. XXII, 43. ”) III. «,. XXX, a. 1. *) Joan. I, 17. facilis, perbenismi, indulgentissima. Talem nobis praestitit Deus, cui, hoc ipso quod Unigenae sui matrem elegit, maternos plane indidit sensus, aliud nihil spirantes nisi amorem et veniam; talem facto suo lesus Christus ostendit, quum Mariae subesse et obtemperare ut matri filius sponte voluit: talem de cruce praedicavit, quum universitatem humani generis, in Ioanne discipulo, curandam ei fovendamque commisit; talem denique se dedit ipsa, quae eam immensi laboris haereditatem, a moriente Filio relictam, magno complexa animo, materna in omnes officia contestila coepit impendere. — Tam carae misericordiae consilium in Maria divinitus institutum et Christi testamento ratum, inde ab initio sancti apostoli priscique fideles summa cum laetitia senserunt; senserunt item et docuerunt venerabiles Ecclesiae Patres, omnesque in omni aetate christianae gentes unanimae consensere: idque ipsum, vel memoria omni littc-risque silentibus, vox quaedam e cuiusque christiani hominis pectore erumpens, loquitur disertissima. Non aliunde est sane quam ex divina fide, quod nos praepotenti quodam impulsu agimur blandissimeque rapimur ad Mariam; quod nihil est antiquius vel optatius, quam ut, nos in cius tutelam fidemque recipiamus, cui consilia et opera, integritatem et poenitentiam, angores ct gaudia, preces ct vota, nostra omnia plene credamus; quod omnes ineunda spes ct fiducia tenet, fore ut, quae Deo minus grata a nobis exhiberentur indignis, ea, Matri sanctissimae commendata, sint grata quum maxime ct accepta. Quarum veritate et suavitate rerum, quantam animus capit consolationem, tanta cos aegritudine dolet qui, divina fide carentes, Mariani ncque salutant ncque habent matrem: eorumque amplius dolet miseriam qui, fidei sanctae quum sint participes, bonos tamen nimii in Mariam profusique cultus audent arguere: qua re pietatem, quae liberorum est, magnopere laedunt. Per hanc igitur, qua Ecclesia asperrime conflictatur, malorum procellam, omnes filii eius pii facile vident, quam saneto officio adstringantur supplicandi vehementius Deo, et qua praecipue ratione niti debeant, ut caedem supplicationes maximam efficacitatem sint habiturae. Religiosissimorum patrum et maiorum persecuti exempla, ad Mariam sanctam Dominam nostram perfugiamus; Mariam Matrem Christi ct nostram appellemus concordesque obtestemur : Monstra te esse matrem, sumat per te preces, qui pro nobis natus, tulit esse tuus. ‘) — Iamvero, de variis divinae Matris colendae formulis et rationibus, quum eae sint praeoptandae, quas et per se ipsas poti ores et illi gratiores esse noverimus, Rosarium idcirco nominatim indicare placet impenseque inculcare, lluic precandi ritui nomen coronae communi sermone adhaesit, hac etiam causa, quod magna lesu et Matris mysteria, gaudia, dolores, triumphos, felicibus reddat sertis connexa. Quae fideles mysteria augusta, si pia commentatione ex ordine recolant et contemplentur, mirum quantum adiumenti trahere sibi possunt tum ad fidem alendam et ab ignorantia aut errorum peste tutandam, tum etiam ad virtutem animi relevandam et sustinendam. Hoc etenim modo orantis cogitatio ct memoria, fidei lumine praelucente, ad ea mysteria jucundissimo studio feruntur, in eisque et defixae et discurrentes, satis admirari non. queunt restitutae humanae salutis inenarrabile opus, tam largo pretio rerumque tantarum serie confectum : tum vero animus super his caritatis divinae argumentis amore ct gratia exardescit, spem confirmat et auget, cupidus arrectus,>ue ad caelestia praemia, iis a Christo parata, qui se ad ipsum imitatione exempli et communione dolorum adiunxerint. Haec inter funditur verbis precatio, ab ipso Domino, a Gabriele Archangelo, ab Ecclesia tradita: quae, plena laudum ct salutarium votorum, certo varioque ordine iterata continuata, novos usque habet dulcesque fructus pietatis. Magnam autem huiusmodi precationi caelestis ipsa Regina adiceisse virtutem ideo credenda est, quod suo numine et instinctu ab inclito patre Dominico invecta sit et propagata, per aetatem catholico nomini adversissimam, eamdemque huic nostrae parum dissimilem, quasi bellicum instrumentum ad hostes fidei debellandos praevalidum. — Secta enim Albigensium haereticorum, qua clandestina qua manifesta, in regiones invaserat multas ; teterrima Manichaeorum progenies, quorum immanes excitabat errores, simulationesque ct caedes et capitale in Ecclesiam odium nimis multum referebat. Hominum praesidiis contra perniciosissimam turbam ct insolentem vix iam erat fidendum, quum praesens a Deo !) Ex sacr. liturg. — ti — venit, Rosarii mavialis ope, subsidium. Sic, favente Virgine, gloriosa haeresum omnium victrice, vires impiorum labefactatae et perfractae, salva quam plurimis et incolumis fides. Similia multa apud quasque gentes vel depulsa pericula vel beneficia impetrata, satis pervagata sunt, quae vetus aeque recensque historia luculentissimis testimoniis commemorat. — Id quoque illustre argumentum accedit, quemadmodum, statini ab instituta Rosarii prece, eius passim apud omnes civium ordines usurpata sit et frequentata consuetudo. Enimvero divinae Matri, quae tot tantisque laudibus una omnium praecellentissima nitet, religio Christiani populi titulis quidem insignibus modisque multis liabet honorem : hunc tamen Rosarii titulum, hunc modum orandi, in quo tamquam fidei tessera ct summa debiti ei cultus inesse videtur, semper adamavit singulariter, coque privatim et publice, in domo et familia, sodalitatibus constitutis, altaribus dedicatis, circumductis pompis, usa praecipue est, rata, nullo se posse meliore pacto ipsius vel sacra sollemnia ornare vel patrocinium et gratias demereri. Ncque illud silentio praetermittendum, quod singularem quandam Dominae nostrae providentiam in hac re illustrat. Nempe, quum, diuturnitate temporis, studium pietatis in quapiam gente deferbuisse visum est et nonnihil de hac ipsa precandi consuetudine esse remissum, quam mire postea, sive re publica in formidolosum discrimen adducta, sive qua necessitate premente, Rosarii institutum, prae ceteris religionis auxiliis, communibus votis revocatum atque in suum honoris locum restitutum est lateque rursus viguit salutare. Eius rei exempla nihil opus a praeterita aetate petisse, praeclarum hae nostra in promptu habentibus. Hac namque aetate, quae, uti principio monuimus, acerba adeo Ecclesiae est, Nobis autem, ad gubernacula eius divino consilio sedentibus, acerbissima, spectare et admirari licet, quam erectis incensisque studiis, in omni loco ct gente catholici nominis, manale Rosarium colatur et celebretur: quod facti quum Deo verius, moderanti .agentique homines, quam ulli hominum prudentiae et navitati recte sit tribuendum, animum Nostrum admodum solatur et reficit, magnaque complet fiducia de renovandis Ecclesiae amplificandisque, auspice Maria, triumphis. Sunt autem qui haec ipsa a Nobis commemorata probe ii quidem sentiant, sed i quia nihil adhuc do speratis rebus, de pace in primis et tranquillitate Ecclesiae, impetratum, imrno fortasse tempora deterius misceri vident, eam idcirco diligentiam et affectionem precandi velut defatigati ct diffisi intermittant. Homines istiusmodi videant ipsi ante et laborent, ut, quas Deo adhibeant preces, aptis virtutibus, ex Christi Domini praeceptione, ornentur: quae si tales fuerint, considerent porro, indignum esse et nefas, velle se. tempus subveniendi modum que constituere Deo, nobis nihil quidquam debenti, ita ut quum audit orantes ct coronat merita nostra, nihil aliud coronet quam munera sua *), et quum minus sententiae nostrae obsecundat, providenter agat cum filiis pater bonus, eorum miserans insipientiam, consulens utilitati. — Quas vero preces, ut propitiemus Ecclesiae Deum, cum suffragiis conjunctas Caelitum sanctorum, supplices deferimus, eas ipse numquam non benignissime admittit et explet Deus, tum quae bona Ecclesiae attingunt maxima et immortalia, tum quae attingunt minora et huius temporis, opportuna tamen ad illa. Quippe istis precibus pondus ct gratiam, sane plurimam, precibus addit meri-tisque suis Christus Dominus, qui dilexit Ecclesiam, et seipsum traduht pro ea, ut illam sanctificaret... ut exhiberet ipse sibi gloriosam Ecclesiam " i, idem summus eiusdem 1 ontifex, sanctus, innocens, sempei vivens ad interpellandum pro nobis, cuius deprecationem supplicationemque semper evenire divina fide tenemus. Quod enim spectat ad bona Ecclesiae externa et huius vitae, palam est, rem ipsi saepius esse cum adversariis malevolentia et potentia acerrimis; ab cis nimium sibi dolendum facultates direptas, libertatem deminutam et oppressam, lacessitam et despectam auctoritatem, damna postremo et hostilia omne genus multa. Quorum improbitas, si quaeritur, cur non eo usque iniuriae, quo deliberatum habent et Connituntur, re tandem plena procedat; Ecclesia contra, tot inter rerum casus, eadem illa sua amplitudine ct gloria, vario quamquam modo, emineat semper atque adeo increscat; utriusque rei praecipuam ') 8. August. Ep. cxciv al. 105 ad Sixtum, c. v. n. 19. M Epliea. V, 25—27. causam rectum est a virtute arcessere comprecantis Deum Ecclesiae: nec enim satis assequitur humana ratio quomodo restrictis ita finibus imperiosa nequitia consistat, Ecclesia vero, in angustum compulsa, nihilominus tam magnifice vincat. Idem eo rectius existit in eo bonorum genere, quibus Ecclesia homines ad ultimi boni adeptionem proxime adducit. Ad hoc enim munus quum nata sit, precibus suis posse multum debet, ut divinae in illos providentiae misericordiaeque ordo exitum habeat et perfectionem: atque ita homines cum Ecclesia et per Ecclesiam orantes, ca demum impetrant atque obtinent, quae Deus omnipotens ante saecula disposuit donare1). Ad alta providentis Dei consilia mentis humanae acies in praesentia deficit: sed aliquando erit, quum causas consecutionesque rerum Deo ipso apertas pro benignitate sua monstrante, dilucidum patebit, orandi munus quantam in hoc rerum genere vim habuerit utilitatcmque impetrandi. Inde effectum patebit, quod sesc multi, in tanta depravati saeculi corruptela, integros praestiterint atque inviolatos ab omni inquinamento carnis et spiritus, perficientes sanctificationem in timore Dei-); quod alii, in eo dum essent ut flagitio indulgerent, illieo sibi temperaverint, ex ipsoque periculo et tentamine bonos ceperint auctus virtutis; quod prolapsis aliis impulsio quaedam permoverit animos ut erigerent se et in complexum Dei miserentis occurrerent. — Haec igitur omnes apud se perpendentes, fallaciis antiqui hostis etiam atque etiam obsecramus, ne cedant, neve ulla omnino causa a studio cessent orandi ; verum in eo perseveranter consistant, sine intermissione consistant. Prima sit illis cura de summo bono, aeterna omnium salute, deque incolumitate Ecclesiae exposcenda : tum licet cetera bona ad usum commoditatemque vitae petant a Deo, modo voluntatis eius aequissimae acquiescant, eidem pariter, optata vel concesserit vel abnuerit, agentes gratias, beneficentissimo patri : ea denique religione et pietate cum Deo versentur, qua decet maxima et oportet, qua viri sancti consueverunt et ipse egit sanctissimus Redemptor et Magister noster, cum clamore valido et lacrimis3). Hic officium et . paterna caritas postulat, ut in universos Ecclesiae filios non precum modo, sed etiam poenitentiae sanctae a largitore bonorum Deo spiritum imploremus : quod dum toto animo facimus, omnes et singulos ad hanc ipsam virtutem, cum altera coniunctissimam, pari studio adhortamur. Scilicet facit precatio, ut animus sustentetur, instruatur ad fortia, ad divina conscendat: facit poenitentia, ut nobismetipsis imperemus, corpori maxime, gravissimo, ex veteri noxa, rationis legisque evangelicae inimico. Quae virtutes, perspicuum est, aptissime inter se cohaerent, inter se adiuvant, eodemque una conspirant, ut hominem, caelo natum, a rebus caducis abstrahant evehantque propemodum ad caelestem cum Deo consuetudinem: fit contra, ut, cuius animus cupiditatibus aestuet illecebrisque sit emollitus, ieiunus ille fastidiat suavitates rerum caelestium, ncque alia sit. precatio eius nisi frigida vox et languida, indigna sane, quam Deus excipiat. — Sunt ante oculos exempla poenitentiae hominum sanctorum, quorum preces et obsecrationes, ea ipsa causa, magnopere Deo placuisse atque etiam ad prodigia valuisse sacris fastis docemur. Mentem illi et animum libidinesque assidue regebant, domabant: doctrinae Christi Ecclesiaeque eius documentis ac praeceptis summa solebant consensione et demissione adhaerescere ; velle nolle nihil, nisi Dei numine explorato, nihil quidquam agendo spectare, nisi cius gloriae incrementa ; cupiditates acriter coercere et frangere, corpus dure inclementerque habere, ineundis rebus ncque iis noxiis virtutis gratia abstinere. Quare merito poterant, quod Paulus Apostolus de se, idem ipsi usurpare : nostra autem conversatio in caelis est*): eamdemque ob causam tantum inerat in eorum obsecrationibus ad propitiandum exorandumque Deum efficacitatis. — Non omnes omnino posse adeo nec debere apparet: attamen ut consentanea sibi afflictatione vitam moresque suos unusquisque castiget, rationes id exigunt iustitiae divinae, cui satis de commissis faciendum restricte est; praestat autem voluntariis, dum vita sit, id fecisse poenis, unde virtutis praemium accedat. — Ad haec, quando in mystico Christi corpore, quae est Ecclesia, omnes tamquam membra coalescimus et vigemus, hoc, Paulo auctore, consequitur, >) 8. Th. II—II, q. LXXXIII, a. 2, ex S. Greg. M. 2) II Corinth. VII, 1. a) Hebr. V, 7. 3) Philip. III, 20. ut, quemadmodum laetanti qua de re membro membra cetera collaetantur, ita pariter dolenti condoleant, hoc est christianis fratribus, vel animo aegris vel corpore, fratres ultro subveniant, et, quantum in ipsis est, curationem adhibeant: Pro invicem sollicita sint membra. Et si quid patitur unum membrum, compatiuntur omnia membra; sive gloriatur unum membrum, congaudent omnia membra. Vos autem estis corpus Christi et membra de membro 1). In hoc autem caritatis specimine, ut quis Christi exemplo insistens, qui vitam ad omnium nostrum redimenda peccata immenso amore profudit, luenda sibi aliorum admissa suscipiat, in hoc demum illud continetur magnum vinculum perfectionis, quo fideles inter sese et cum caelestibus civibus arctissimeque cum Deo iunguntur. — Ad summam, sanctae poenitentiae actio tam varia atque industria est tamque late pertinet, ut eam quisque, pia modo et alacri voluntate, perfrequenti possit ncc laboriosa facultate exercere. Restat, Venerabiles Fratres, ut, quae vestra est singularis et eximia, quum in sanctissimam Dei Matrem pietas, tum in christianum gregem caritas et sollertia, commonitionis hortationisque Nostrae exitum, opera vestra, perquam optimum, Nobis polliceamur; gestitque animus fructus eos, quos pluries splendide declarata catholicorum in Mariam religio tulit, iam nunc laetissimos uberrimosque praecipere. Vobis igitur et vocantibus et excitantibus et praeeuntibus, fideles, hoc praesertim proximo mense, ad aras sollemnes augustae Reginae et benignissimae Matris conveniant, concurrant, atque mystica ei serta, acceptissimo Rosarii ritu, filiorum more contexant et praebeant : integris per Nos atque ratis, quae antehac in hac re a Nobismetipsis praescripta edita et dona indulgentiae sacrae concessa2). — Quam praeclarum et quanti erit, in urbibus, in pagis, in villis, terra marique, quacumque patet catholicus orbis, multa piorum centena millia, sociatis laudibus foederatisque precibus, una mente et voce singulis horis Mariam consalutare, Mariam implorare, per Mariam sperare omnia ! Ab ipsa omnes fidentes contendant ut, exorato Filio, aberrantes nationes ad christiana redeant instituta et praecepta, in quibus salutis publicae firmamentum consistit, unde et expetitae pacis et verae beatitatis copia efflorescit. Ab ipsa eo impensius contendant, quod bonis omnibus exoptatissimum esse debet, ut Ecclesia mater libertate potiatur tranquilleque fruatur sua; quam non alio illa refert nisi ad summas hominum procurandas rationes, a qua singuli et civitates nulla usquam damna, plurima omni tempore et maxima beneficia senserunt. Iam vobis, Venerabiles Fratres, adprecante sacratissimi Rosarii Regina, largiatur Deus munera bonorum caelestium, unde ad partes pastoralis officii sancte obeundas auxilia et vires suppetant in dies ampliora : cuius rei esto auspicium et pignus Apostolica Benedictio, quam vobis ipsis et clero et populis cuiusque vestrum curae concreditis peramanter impertimus. Datum Romae apud S. Petrum die XXII Septembris an. MDCCCXCI, Pontificatus Nostri Decimoquarto. LEO PP. XIII. NB. Diese Encyclica tonnte, weil zu spat eingelangt, nicht mehr rechtzeitig mitgetheilt werden. ') I čorinth. XII, 25—27. K) Cfr. Ep. Encycl. Supremi Apostolatu*, di« I sept. an. MDCCCLXXXI1I : Ep. Eneycl. Superiore anno, die XXX aug. an. MDCCCLXXXIV : Decret. 8. R. C. Inter plurimos, die XX aug. an. MDCCCLXXXV : Ep. Encycl. Quamquam pluries, die XV aug. an. MDCCCLXXXIX. III. Epistola Encyclica Leonis PP. XIII. de prava duellorum consuetudine. DILECTO FILIO NOSTRO FRANCISCO DE PAVLA 8 R. E. CARDINALI SCHÖNBORN, ARCHIEPISCOPO PRAGENSI, VENERABILI FRATRI PHILIPPO, ARCHIEPISCOPO COLONIENSI, CETERISQVE VENERABILIBVS FRATRIBVS ARCHIEPISCOPIS ET EPISCOPIS ALIISQVE LOCORVM ORDINARIIS IN IMPERIO GERMANICO ET AVSTRO-HVNGARICO. * LEO PP. XIII. DILECTE FILI NOSTER VENERABILES FRATRES SALVTEM ET APOSTOLICA)! BENEDICTIONEM. I> L astoralis officii conscientia et proximorum caritate permoti, datis ad Nos superiore anno litteris, referendum censuistis de singularium certaminum, quae duella vocant, in populo vestro frequentia. Genus istud dimicandi, velut ins moribus constitutum, non sine dolore significabatis etiam inter catholicos versari : rogabatis pariter, ut deterrere homines ab istiusmodi errore vox quoque Nostra conaretur. — Est profecto error iste admodum perniciosus, nec sane finibus circumscribitur civitatum vestrarum, sed excurrit multo latius, ita ut huius expers contagione mali vix ulla gens reperiatur. Quamobrem collaudamus studium vestrum, et quamvis cognitum perspectumque sit quid, hac in re philosophia Christiana, utique consentiente ratione naturali, praescribat, tamen, cum prava duellorum consuetudo Christianorum praeceptorum oblivione maxime alatur, expediet atque utile erit id ipsum per Nos paucis revocari. Scilicet utraque divina lex, tum ea quae naturalis rationis lumine, tum quae litteris divino afflatu perscriptis promulgata est, districte vetant, ne quis extra causam publicam hominem interimat aut vulneret, nisi salutis suae defendendae causa, necessitate coactus. At qui ad privatum certamen provocant, vel oblatum suscipiunt, hoc agunt, huc animum viresque intendunt, nulla necessitate adstricti, ut vitam eripiant aut saltem vulnus inferant adversario. Utraque porro divina lex interdicit, ne quis temere vitam proiiciat suam, gravi et manifesto obiiciens discrimini, quum id nulla officii aut caritatis magnanimae ratio suadeat; haec autem caeca temeritas, vitae contemptrix, plane i nest in natura duelli. Quare obscurum nemini aut dubium esse potest, in eos, qui privatim praelium conserunt singulare, utrumque cadere et scelus alienae cladis, et vitae propriae discrimen voluntarium. Demum vix ulla pestis est, quae a civilis vitae disciplina magis abhorreat et iustum civitatis ordinem pervertat, quam permissa civibus licentia, ut sui quisque adsertor iuris privata vi manuque, et honoris, quem violatum putet, ultor existat. Oh eas res Ecclesia Dei, quae custos et vindex est cum veritatis, tum iustitiae et honestatis, quarum complexu publica pax et ordo continetur, nunquam non improbavit vehementer, et gravioribus quibus potuit poenis reos privati certaminis .coercendos curavit. Constitutiones Alexandri III. decessoris Nostri libris insertae canonici iuris privatas hasce concertationes damnant et exsecrantur. In omnes, qui illas ineunt, aut quoquo modo participant, singulari poenarum severitate animadvertit Tridentina Synodus, quippe quae praeter alia, etiam ignominiae notam iis inussit, eiectosque Ecclesiae gremio, honore indignos censuit, si in certamine occumberent, ecclesiasticae sepulturae. Tridentinas sanctiones ampliavit explicavitque decessor Noster Benedictus XIV. in Constitutione data die X. Novembris anno MDCCLII, cuius initium Detestabilem. Novissimo autem tempore f. r. Pius IX. in litteris apostolicis, quarum est initium Apostolicae Sedis, per quas censurae latae sententiae limitantur, aperte declaravit, ecclesiasticas 2 poenas committere non modo qui duello confligant, sed eos etiam quos patrinos vocant, itemque et testes et conscios. — Quarum legum sapientia eo luculentius emicat, quo ineptiora ea esse liquet, quae ad immanem duelli morem tuendum vel excusandum solent proferri. Nam quod in vulgus seritur, certamina id genus natura sua comparata esse ad maculas eluendas, quas civium honori alterius calumnia aut convicium induxerit, id est eiusmodi ut neminem possit nisi vecordem fallere. Quamvis enim e certamine victor decedat, qui, iniuria accepta, illud indixit, omnium cordatorum hominum hoc erit indicium, tali certaminis exitu viribus quidem ad luctandum, aut tractandis armis meliorem lacessentem probari, non ideo tamen honestate potiorem. Quod si idem ipse ceciderit, cui rursus non inconsulta, non plane absona haec honoris tuendi ratio videatur ? Equidem paucos esse remur, qui hoc obeant facinus, opinionis errore decepti. Omnino cupiditas ultionis est, quae viros superbos et acres ad poenam petendam impellit:-qui si elatum animum moderari, Deoque obtemperare velint, qui homines iubet diligere interse amore fraterno, et quemquam violari vetat, qui ulciscendi libidinem in privatis hominibus gravissime damnat, ac poenarum repetendarum sibi unico reservat potestatem, ab immani consuetudine duellorum facile discederent. Ncque illis qui oblatum certamen suscipiunt, insta suppetit excusatio metus, quod timeant se vulgo segnes haberi, si pugnam detrectent. Nam si officia hominum ex falsis vulgi opinionibus dimetienda essent, non ex aeterna recti insti que norma, nullum esset naturale ac verum inter honestas actiones et flagitiose facta discrimen. Ipsi sapientes ethnici et norunt et tradiderunt, fallacia vulgi indicia spernenda esse a forti et constanti viro. Iustus potius et sanctus timor est, qui avertit hominem ab iniqua caede, cumque facit de propria et fratrum salute sollicitum. Immo qui inania vulgi aspernatur indicia, qui contumeliarum verbera subire mavult, quam ulla in re officium deserere, hunc longe maiore atque excelsiore animo esse perspicitur, quam qui ad arma procurrit, lacessitus iniuria. Quin etiam, si recte diiudicari velit, ille est unus, in quo solida fortitudo eluceat, illa, inquam, fortitudo, quae virtus vere nominatur, et cui gloria comes est non fucata, non fallax. Virtus enim in bono consistit rationi consentaneo, et nisi quae in indicio nitatur approbantis Dei, stulta omnis est gloria. Denique tam perspicua duelli turpitudo est, ut illud nostrae etiam aetatis legumlatores, tametsi multorum suffragio patrocinioquc fultum, auctoritate publica poenisque propositis coercendum duxerint. Illud hac in re praeposterum maximeque perniciosum, quod scriptae leges re factisque fere eludantur : idque non raro scientibus et silentibus iis, quorum est puniri sontes, et, ut legibus pareatur, providere. Ita fit, ut passim ad singularia certamina descendere, spreta maiestate legum, impune liceat. Inepta etiam atque indigna sapienti viro eorum est opinio, qui utut togatos cives ab hoc genere certaminum arcendos putent, ea tamen permittenda censent militibus, quod tali exercitatione acui dicant militarem virtutem. Primum quidem honesta et turpia natura differunt, nec in contraria mutari ob diversum personarum statum ullo pacto possunt. Omnino homines, in quacumque conditione vitae, divina ac naturali lege omnes pari modo tenentur. Praeterea ratio huiusce indulgentiae erga milites ab utilitate publica petenda foret, quae numquam tanta esse potest, ut cius obtentu naturalis divinique imis vox conticescat. Quid quod ipsa utilitatis ratio manifesto deficit ? Nam militaris virtutis incitamenta eo spectant, ut civitas sit adversus hostes instructior, bine vero effici poterit ope illius consuetudinis, quae suapte natura eo spectat, ut suborto inter milites dissidio, cuius causae haud rarae sunt, e singulis partibus defensorum patriae necetur alteruter? Postremo recens aetas, quae se iactàt humaniore cultu morumque elegantia longe superioribus saeculis antecellere, parvi pendere vetustiora instituta consuevit ac nimium saepe respuere, quidquid cum colore discrepet reccntioris urbanitatis. Quid est igitur, quod has tantummodo rudioris aevi ac peregrinae barbariae ignobiles reliquias, duelli morem intclligimus, in tanto humanitatis studio non repudiat ? Vestrum erit, Venerabiles. Fratres, haec, quae breviter attigimus, inculcare diligenter populorum vestrorum animis, ne falsas hac de re opiniones temere excipiant, neu ferri se leviorum hominum indicio patiantur. Date operam nominatilo, ut iuvenes mature assuescant id de duello sentire et indicare quod, consentiente naturali philosophia, indicat ac sentit Ecclesia; ab eoquc indicio nonnam agendi constanter sumant. Immo quo modo alicubi receptum cunsuctudine est, ut catholici praesertim florentis aetatis sdii sponte pcrpetuoqne interdicant nomen dare societatibus non honestis, pari modo opportunum ducimus ac valde salutare, eosdem vehit foedus inter se facere, data tidc nullo se tempore nulläque de causa duello dimicaturos. Supplices a Deo petimus, ut communia conata nostra virtute caelesti corroboret, quodque pro salute publica, pro integritate morutn vitaeque christianae volumus id benigne largiatur. Divinorum vero munerum auspicem itemque benevolentiae Nostrae testem vobis, Venerabiles Fratres, Apostolicam benedictionem peramanter in Domino impertimus. Datum Romae apud S. Petrum dic XII. Septembris an. MDCCCXCI, Pontificatus Nostri Decimoquarto. LEO PP. XIII. IV. Erlaß -es Ir. k. Finanz Ministeriums liftrrfffiib bir Vrrlcihilngs-Kcbiihttil fiir gri6lid|c Arrnter iinb BirnftrsBrllrn. Die k. k. Finaiiz-Bezirks-Direktiou hat unterm 24. August d. I. Nr. 13.024 Folgendes anher zur Kenntniß gebracht, als: „Das k. k. Finanz-Ministerium hat mit Erlaß vom 23. Juni 1801 Z. 45.278 mit Beziehung auf den Erlaß vom 8. März 1889 Z. 22.769, mit welchem wegen Vergebnhrnng der durch die Ordinariate verfügte» Dienstverleihungen im niederen Clerus einige Weisungen ertheilt worden sind, cinestheils zum Zwecke der einheitliche» Gebührenbemessnng von den Verleihungen aller — namentlich mich der höheren — geistlichen Aemter und Dienstesposten, anderntheils zur Vermeidung von mehrfach wahrgeuommeucn, mit den erzielten Erfolgen meist in keinem Verhältnisse stehenden Weitwendigkeiten — Folgendes zur Darnachachtnng in Erinnerung gebracht: I. Allgemeine Kestimmnngen. a) Der in der Tarifpost 23 (Schlagwort: Beneficienverleihmigen) und in der Tarifpost 40 des Gesetzes vom 13. December 1802 angeordneten Gebühr unterliegen gemäß §17 dieses Gesetzes alle Besetzungen geistlicher Benefizici!, kirchlicher Aemter und Dienstposten, welcher Art immer, und zwar sowohl der höheren als der niederen, ohne Unterschied der Confessimi, wenn mit denselben ein sebstständiges Einkommen verbunden oder zugesichert ist, dies zwar auch ohne Unterscheidung, ob die Verleihung auf dem Willensakte Einer Person (z. B. nominatio regia, collatio libera, u. s. tu.) oder ans Willenseinigung mehrerer Personen (Präsentation und Investitur, Wahl, u. s. w.) beruht. b) Die nach den bezogenen Gesetzesstellen entfallenden Gebühren sind durch das Vorhandensein einer schriftlichen Beurkundung der erfolgten Ucbertragnug des Beiicfiziums, Amtes oder Dienstpostens bedingt. Eine solche Beurkundung ist nicht blos dann vorhanden, wenn wegen der Uebertragnng eines geistlichen Amtes an den Bestellten ein Anstellnngsdecret (Schlagwort: Anstellniigsdecrete des Gebührentarifes vom Jahre 1802), ein Bestallungsbrief (Schlagwort: „Bestallnugsbriese" des Gebührentarifes vom Jahre 1850) ausgefertigt wird, sondern es genügt, bei den der Gebühr nach Absatz a der bezogenen Tarifpost 40 zngewie-seinen Verleihungen geistlicher Aemter und Dienststellen, wenn über dieselben ein Emennnngs (Wahl-) Act errichtet und hinterlegt wird. c) Bei den nach den vorcitirten Gesetzesstellen entfallenden, nach den unten folgenden Bemerkungen zu berechnenden Gebühren für die urkundliche Verleihung von geistlichen Aeintern und Dienstposteu, ist eine Entrichtung mittelst Stempelmarken mit Verleihungsacte nur dann zulässig, wenn in demselben der Geld- 2* ' werth ber Jahresgenüsse, nach welchen sich die Gebühr richtet, ans die im § 4 15 des Gesetzes vom 9. Februar 1850 angegebene Art ansgedrückt ist. In allen anderen Fällen tritt gemäß § 5 15 b des Ietztcitivteii Gesetzes die unmittelbare Gebührenentrichtung und nach § 43 ebenda die Verpflichtung ein, die erfolgte Verleihung zur amtlichen Bemessung der Gebühren anzuzeigen. Da der erste Fall sich wohl sehr selten ereignen wird, vielmehr in der Regel die ziffermüssige Bewerthung des Einkommens, z. B. der Werth einer Naturalwohnung, im Verleihungsacte nicht ausgedrückt ist, so ergibt sich, daß in Wirklichkeit wohl die meisten Besetzungen der geistlichen Benefizici!, kirchlichen A cm ter und sonstiger Dien st esposteli zur amtlichen Bemessung der Gebühren werden a »gezeigt werden müssen. (1) Die rechtzeitige Erfüllung der Gebührenpflicht obliegt gemäß § 44 1. c, § 64, Abs. 1, und § 68 Abs. 1, des Gesetzes vom 9. Februar 1850 dem kirchlichen Lberu (Communität, welche die Wahl vor-nimint) solidarisch mit demjenigen, welchem das geistliche Amt oder der Dienstposten verliehen wird. Die Unterlassung in der Erfüllung der gesetzlichen Gebühreupslicht hemmt nicht nur nach § 2 des Gesetzes vorn 18. März 1878 die Verjährung des Bemessungsrechtes hinsichtlich der einfachen Gebühr, sondern zieht auch die im § 79 des Gesetzes vom 9. Februar 1850 vorgesehenen Strafsolgen nach sich. II. Anmendnny der yedührentzeseiüichen Bestimmungen nitf die Uerleihnngen geistlicher Armier und yienstposten tit den verschiedenen Consessionen. A. An der Katholischen Kirche, a) tiri Irirchlichen Armtrr», welche mit ode» ohne Investitur auf Lebenszeit verliehe» »verde». Für die Verleihung solcher Acmter, zu denen namentlich die Ernennungen, resp. Wahlen aller Erzbischöfe, Bischöfe, Domherren, weltgeistlicher Seelsorger (Pfarrer) ansnahinslos gehören, ist die in der citirten Tarifpost 40 a festgesetzte Gebühr auf Grund der vorzulegenden, von der politischen Landesbehörde nach dem Zeitpunkte der erfolgten Besetzung adjnstirte» Ertragsausweise aus dem zehnfachen des reinen Einkommens (§ 16 c Geb. Ges.) zuzüglich des aus eventuellen Ziussassioneu ober im Wege des Uebereinkonunens (§ 54, Geb. Ges.) zu ermittelnden Werthes der Naturalwohnung (Residenz) zu bemessen. Zum Zwecke dieser Gebührenbemessung hat eine weitere Prüfung des von der politischen Landes-behörde ermittelten Reineinkommens in der Regel nicht mehr stattzufinden. Insbesondere ist bei allen selbstständigen Seelsorgposten, welche eine Dotationsergänzung zur Evn-grua aus dem Religionsfonde genießen, ausnahmslos lediglich das nach dein jeweiligen Evngrnagesetze (derzeit Gesetz vom 19. April 1885, R.-G. Bl. 47 und Ministerial-Vervrdnung vom 29. Jänner 1890, R.-G.-Bl. 7) gewährleistete Minimal-Einkommen (Congrua), zuzüglich des nach vorstehenden Grundsätzen zu ermittelnden Werthes der Naturalwohnung (Residenz) als Bemessungsgrundlage anzunehmen. Äiiincrlnlilg. Im Zweifel, ob cs sich in einem conerete» Falle um eine Dienstverleihung auf Lebenszeit handle oder nicht, ist die Wohlmeinung der politischen Landesstelle als Cnltusbehördc einzuholen. b) tiri I»irchlichen Aeintern und Oirnstposten, weicht bloo zeitweilig, durch beliebig obziibentfeiibc Fnnc- tioniire beseht »verden. Für die Besetzung solcher Posten, zu denen namentlich die Bestellungen der Hilfspriester (Cooperatore», Kapläne u. s. tv.) gehören, ist die in der Tarifpost 40 a festgesetzte Gebühr blos aus dem dreifachen der Jahresgenüsse (ts 16, Absatz c. Geb. G.) zu bemessen. Befindet sich der Hilfspriester im Genuße- eines selbstständigen, für den bekleideten Posten gestif- teten Einkommens, so hat die adjnstirte Fassion in allen Fälle», wo das Einkommen ganz oder theilweise ans dein Religionsfonde bestritten wird, die nach den vorcitirte» Gesetzen und dem Gesetze vom 13. April 1890 Reichsgesetzblatt 65, entfallende Hilfspriester-Congrua und zwar ohne Veranschlagung des Wohnungswerthes die Bemessungsgrundlage zu bilden. Auch in Fällen, wo der Hilfspriester zur Gänze vom Pfarrer aus dein Pfründenvennögen erhalten wird, hat die gesetzliche Congrua als Bcmessungsgrundlagc zu dienen. Bezüglich der Bestellung von Psarr-Administratoren, Provisoren, findet das Finanz-Ministerium für allemal zu gestatten, daß die Gebühr gemäß Tarifpost 40, Absatz a nach Scala II und nachhinein nur von demjenigen Betrage der gesetzlich normirten Provisionsentlohnung gefordert werde, welchen der Bestellte während der Dauer seiner Dienstleistung tatsächlich bezogen hat. wobei die Bezüge einer dreijährigen Administration (Providirung) das Höchstausmaß der Bemessungsgrundlage bilden. Hiebei ist es gleichgiltig, in welcher Form der Provisor diese Entlohnung bezieht, ob in Geld ans hem Religionsfonde, oder in Geld und Naturalien ans dem Pfründeneinkommen. « Beförderungen und Versetzungen. Wenn ein Priester, welcher bereits ein geistliches Amt oder einen geistlichen Dicnstposten, welcher Art immer innehatte, von demselben Ordinarius ein anderes geistliches Amt oder einen anderen Dienstposten erhält, oder wenn seine Bezüge auf demselben Posten erhöht werden, so wird gemäß Anmerkung 3 zur eitirten Tarifpost 40 a auf die vorausgegangenen Dieustverleihungen, beziehungsweise von den früheren Bezügen bereits entrichteten Gebühren dann Rücksicht genommen, wenn dieselben nach dein Absätze a dieser Tarifpost Scala III bemessen worden sind. Ist die neu verliehene Stelle höher dotirt als die früher bekleidete, so findet von der ersteren die Gebührenbemcssung nur aus dem nach vorstehenden Grundsätzen festzustcllendcn Mehrgenuße statt, dieß aber auch nur unter der Voraussetzung, daß die Entrichtung dieser Gebühr von dem früher erlangten Geniche, beziehungsweise die Befreiung von derselben nach den zur Zeit in Wirksamkeit gewesenen Gesetzen nachgewiesen wird. Hiernach sind z. B. Ernennungen (Wahlen) oder Vorrückungen von Domherren ans höher dotirte Stellen im Kapitel, Versetzungen von selbstständigen und Hilfspriestern auf höher dotirte Posten innerhalb derselben Diöcese, Beförderungen von Hilfspriestern zu Pfarrern, Erhöhungen des Einkommens durch Congrua-Ergänzung it. dgl. zu behandeln. Ist die von demselben Ordinarius verliehene Stelle gleich oder minder dotirt, so ist nach Anmerkung 3 zur mehrbezvgenen Tarifpost und nach Tarifpost 101, II b jedenfalls der Stempel von 50 kr. zur Beurkundung zu verwenden. Regnlnr-Clerns. Die Bemessung des einviertelproeentigen Pauschales nach Anmerkung 4 zur Tarifpost 40 a von der Besetzung (Wahl) der Vorstehersposten geistlicher Communitätcn, in welchen für diesen Posten und für die sonstigen Aemter keine abgesonderten Diensteseinkünfte bestimmt sind, ist »ach den Bestimmungen des Finmtz-Ministerial-Erlasses vom 17. Juni 1863, Verordnungsblatt 29 und des Finanz-Ministerial-Erlasses vom 14. August 1880, Z. 18.132 vorzunehmen; es wird jedoch aufmerksam gemacht, daß bei Bemessung des Pauschales für die Wahl des Vorstehers jener Regular-Communitüten, welche incorpvrirte Pfarren zur Besetzung Angewiesen haben, nicht nur das reine Jahres-Einkvmmen des Stiftes, Klosters it. s. w., sondern auch das Rein-Einkommen der incorporirten Pfarren in Anschlag gebracht werden muß, wogegen dann selbstverständlich für die Besetzung dieser letzteren eine Dienstverlcihnngs-Gebühr nicht zu bemessen ist. Hievon beehrt man sich in Folge des Erlasses der k. k. Finanz - Landes - Direction in Graz dckto. 8. v. M., Z. 10.077 das hochwürdigc fürstbischöfliche Ordinariat mit dem Beisatze zu verständigen, daß um die ausnahmslose unmittelbare Abstattung der entfallenden Stcmpelgebühren angesucht werden kann. Bei einer solchen, mehrfache Erleichterungen in sich schließenden Entrichtungsweise, wie sie z. B. dem bischöflichen Consistorium in Königgrätz mit dem Ministerial-Erlasse vom 14. Februar 1891, Z. 1683, bewilliget wurde, sind blos sämmtliche vollzogenen Dienstesbestellungen unter Angabe der Bemessungsgrundlagen dem Bemessungsamte periodisch mitzutheilen und ist das Finanzministerium geneigt, durch Erstreckung der Ausweis-Termine dem — bei Verwendung von Stempelmarken zum Verleihungsacte vorkommenden, mehrfach beklagten liebet-standc, daß abgelehnte Berufungen mit einer Gebühr getroffen werden, Rechnung zu tragen; auch würde bei einer solchen unmittelbaren Gebührenabstattnng erzielt, daß blos vorübergehende Bestellungen die Gebühr mir von den thatsächlich bezogenen Genüssen zu tragen hätten. Ebenso würde bei dieser sonach stattfindenden umfassenden Anzeigung vorkommender Bestellungen vermieden, daß die sonst bei unterlassener oder nicht vorschriftsmäßiger Verwendung von Stempelmarken nach § 39 des Gebühre»-Gesetzes vorgesehenen Straffolgen eintretcn." Wird dem Wohlehrwürdigen Diöcesan-Clerns zur Benehmungswissenschaft mitgetheilt. » V. Erlaß des lt. lt. Ministeriums des Innern vom 29. Sept. d I. Z. 19.112, mommi] bri Den Botiflifdirn Ausweisen über die Volksbewegung die jlnchmeisuug der üiird] üdieiduug nufgrlöBen Llje» tu entfallen Hut. Die k. k. steiermärkische Statthalterei hat unterm 5. October d. I. Z. 22.797 Nachstehendes anher mitgetheilt: „Nachdem die Gerichte mit der Verordnung des k. k. Justiz-Ministeriums vom 15. November 1885, Zl. 21.160 ex 1884 (J.-M.-V.-Bl. Nr. 76 ex 1885) verpflichtet worden sind, in jedem einzelnen Falle der Aufhebung der ehelichen Gemeinschaft (Scheidung von Tisch und Bett, und zwar einverständliche oder processuale, Trennung der Ehe, Ehenngiltigkeitserklürung) umfassende Daten der k. k. statistischen Central-Commissivn ein-zusenden, findet das k. k. Ministerium des Innern eine Aendernng und zugleich Vereinfachung in den vierteljährig zu erstattenden statistischen Ausweisen über die Bewegung der Bevölkerung dahin eintretcn zu lassen, daß in Hinkunft in der Tabelle I über Trennungen von der bisherigen summarischen Nachweisung der durch Scheidung aufgelösten Ehen und sonach der Ausfüllung der bezüglichen Rubrik Umgang genommen werde." Hievon werden die F.-B. Pfarrämter zur Darnachachtung verständiget. VI. ZU*. Ioscf fj eifert’« Anleitung finti geistliche» Geschäftsstyl ist nach dem neuesten Stande der österreichischen Gesetzgebung bearbeitet, verbessert und vermehrt soeben in eilster Auslage erschienen und ist selbe von der Verlagsbuchhandlung Fr. Tempsky, Wien, I., Tuchlanbe 10, zum Preise (geheftet) 4 st., (in Halbfranzeinband) 5 fl. 20 kr., zu beziehen, welches Werk hiemit dem hvchwürdigen Clerus bestens empfohlen wird. VII. Diöeesail-Nachrichten. Jllvcstirt wurden: Herr Josef Jurčič auf die Pfarre St. Leonhard in W. B., Herr Ferdinand Šoštarič auf die Pfarre Kleinsonntag und Herr Franz Heber aus die Pfarre Hl. Dreikönig in Studeniz. ■ Bestell t wurden: Herr Ignaz Rom als Provisor in Trennenberg, Till. Herr Johann Strali, Pfarrer in St. Ruprecht in W. 58., als Mitprovisor von St. Wolfgang bei Viš und Tcrnovez und Herr Georg l’urgaj als Provisor in Schleiniz bei Cilli. Angestellt wurden: Herr Ludwig Hudovernik als 2. Kaplan und Herr Johan» Vreže als 2. Chorvikar an der Toni und Stadtpfarrkirdie zu Marburg. Wieder angcstcllt wurden: der gewesene Quiescentpriester Herr Johann Tomanič als Kaplan in Jaring und Herr Franz Moravec, Provisor in Kleinsonntag, als Kaplan daselbst. Ucbcrsctzt wurden die Herren Kapläne: Johann Rotner nach Rohitsch und Franz Časi nach St. Marci». 'JJcuaitflcftcdt als Kaplane wurden die Herren: Franz ViSnar in Zeutsch, Barthlmä Vurkelo in Prihova, Alois Šoba iti Xavcri bei Oberburg und Alois Cilenšek in St. Marxen bei Pctlau. In den zeitliche» Scficiciitniftnitb trat Herr Johann Zadravec, Kaplan in St. Marxen bei Pcttau. Gestorben sind: litt. Herr Franz Slanic, s. b. geistl. Rath und Pfarrer zu St. Wolfgang bei Viš und Ternovez, am 13. September im 72., Herr Jakob Mastnak, Pfarrer in Schleiniz bei Kilti, a in 24. September im 67. und Herr Anton Breznik, Deficicntpriestcr in St. Andrà in W. B., am 16. October im 56. Lebensjahre, llnbcschl ist geblieben die Kaplanei in Schleiniz bei Killi. J. A. Lavanter Grdinariat in Marburg, am 31. October 1891. Fürstbischof. Ci. Ü>nill»e-Buchdr»lterei in Dtardurq.