LJUBLJANSKI ŠKOFIJSKI LIST. St. III. Vsebina: 19. Litterae encyclicae Pii PP. X. de Immaculata Conceptione B. M. V. deque iubilaeo extraordinario. — 20. Indulgentiae concessae pro quinquagenariis sollemniis B M. V. Immaculatae Conceptionis. — 21. Iz-vanredni odpustki. — 22. Slujjerorbeittlidje Slbläffe. — 23. An die Deutschen meiner Diözese. — 24. Induit glede skupne pobožnosti sv. križevega pota. — 25. Popolni odpustki ob kanonični vizitaciji. — 26. Proti alkoholu. — 27. Razpis Lackenbacherjeve ustanove. — 28. Slovstvo. — 29 Škofijska kronika. «a ür 1904. 19. Litterae encyclicae Pii PP. X. de Immaculata Conceptione B. M. V. deque iubilaeo extraordinario. VENERAB1LIBVS FRATRIBVS PATRIARCHIS PRIMAT1BVS ARCHIEPISCOP1S EPISCOPIS ALIISQUE LOCORVM ORDINARIIS PACEM ET COMMVNIONEM CVM APOSTOLICA SEDE HABENTIBVS Pl US P P. X. Venerabiles Fratres Salutem ed Apostolicam Benedictionem. Ad diem illum laetissimum, brevi mensium intervallo, aetas nos referet, quo, ante decem quinquennia, Pius IX decessor Noster, sanctissimae memoriae pontifex, amplissima septus purpuratorum patrum atque antistitum sacrorum corona, magisterii inerrantis auctoritate, edixit ac promulgavit esse a Deo revelatum beatissimam virginem Mariam, in primo instanti suae Conceptionis, ab omni originalis culpae labe fuisse immunem. Promulgationem illam quo animo per omnium terrarum orbem fideles, quibus iucunditatis publicae et gratulationis argumentis exceperint nemo est qui ignoret; ut plane, post hominum memoriam, nulla voluntatis significatio data sit tum in augustam Dei Matrem tum in Iesu Christi Vicarium, quae vel pateret latius, vel communiori concordia exhiberetur. — Iam quid spe bona nos prohibet, Venerabiles Fratres, dimidio quamvis saeculo interiecto, fore ut renovata immaculatae Virginis recordatione, laetitiae illius sanctae veluti imago vocis in animis nostris resultet, et fidei atque amoris >n Dei Matrem augustam praeclara longinqui temporis spectacula iterentur? Equidem ut hoc aveamus ardenter Pietas facit, quam Nos in Virginem beatissimam, summa cum beneficentiae eius gratia, per omne tempus fovi- mus: ut vero futurum certo expectemus facit catholicorum omnium studium, promptum illud semper ac paratissimum ad amoris atque honoris testimonia iterum iterumque magnae Dei Matri adhibenda. Attamen id etiam non diffitebimur, desiderium hoc Nostrum inde vel maxime commoveri quod, arcano quodam instinctu, praecipere posse Nobis videmur, expectationes illas magnas brevi esse explendas, in quas et Pius decessor et universi sacrorum antistites, ex asserto sollemniter immaculato Deiparae Conceptu, non sane temere, fuerunt adducti. Quas enimvero ad hunc diem non evasisse, haud pauci sunt qui querantur, ac Ieremiae verba subinde usurpent: Expectavimus pacem, et non erat bonum, tempus medelae, et ecce formido A) Ašt quis eiusmodi modicae fidei non reprehendat, qui Dei opera vel introspicere vel expendere ex veritate negligunt? Ecquis enim occulta gratiarum munera numerando precenseat, quae Deus Ecclesiae, conciliatrice Virgine, hoc toto tempore impertiit? Quae si praeterire quis malit, quid de vaticana synodo existimandum tanta temporis opportunitate habita; quid de inerranti pontificum magisterio tam apte ad mox erupturos errores adserto; quid demum de novo et inaudito pietatis aestu, quo ad Christi Vicarium, colendum coram, fideles ex omni genere omnique parte iam diu confluunt? An non miranda Numinis providentia in uno alteroque Decessore Nostro, Pio videlicet ac Leone, qui, turbulentissima tempestate, eä, quae nulli contigit, pontificatus susurä, Ecclesiam sanctissime administrarunt? Ad haec, vix fere Pius Mariam ab origine labis nesciam fide 1) Jer. VIII, 15. catholica credendam indixerat, quum in oppido Lourdes mira ab ipsa Virgine ostenta fieri coepta: exinde molitione ingenti et opere magnifico Deiparae Immaculatae excitatae aedes; ad quas, quae quotidie, divina exorante Matre, patrantur prodigia, illustria sunt argumenta ad praesentium hominum incredibilitatem profligandam. — Tot igitur tantorumque beneficiorum testes, quae, Virgine benigne implorante, contulit Deus quinquagenis annis mox elabendis; quidni speremus propiorem esse salutem nostram quam cum credidimus? eo vel magis, quod divinae Providentiae hoc esse experiendo novimus ut extrema malorum a liberatione non admodum dissocientur. Prope est ut veniat tempus eius, et dies eius non elongabuntur. Miserebitur enim Dominus Iacob, et eliget adhuc de Israeli); ut plane spes sit nos etiam brevi tempore inclamaturos: Contrivit Dominus baculum impiorum. Conquievit et siluit omnis terra, gavisa est et exultavit2) Anniversarius tamen dies, quinquagesimus ab adserto intaminato Deiparae conceptu, cur singularem in christiano populo ardorem animi excitare debeat, ratio Nobis extat potissimum, Venerabiles Fratres, in eo, quod superioribus Litteris encyclicis proposuimus, instaurare videlicet omnia in Christo. Nam cui exploratum non sit nullum, praeterquam per Mariam, esse certius et expeditius iter ad universos cum Christo iungendos, perque illum perfectam filiorum adoptionem assequendam ut simus sancti et immaculati in con spectu Dei? Profecto, si vere Mariae dictum: Beata, quae credidisti, quoniam perficientur ea, quae dicta sunt tibi a Domino,3) ut nempe Dei Filium conciperet pareretque; si idcirco illum excepit utero, qui Veritas naturä est, ut novo ordine, nova nativitate generatus ... invisibilis in suis, visibilis fieret in nostris:4) quum Dei Filius, factus homo, auctor sit et cosummator fidei nostrae; opus est omnino sanctissimam eius Matrem mysteriorum divinorum participem ac veluti custodem agnoscere, in qua, tamquam in fundamento post Christum nobilissimo, fidei saeculorum omnium extru-itur aedificatio. Quid enim? an non potuisset Deus restitutorem humani generis ac fidei conditorem aliä, quam per Virginem, via impertiri nobis? Quia tamen aeterni providentiae Numinis visum est ut Deum-Hominem per Mariam haberemus, quae illum, Spiritu sancto foecunda, suo gestavit utero; nobis nil plane superest, nisi quod de Mariae manibus Christum recipiamus. Hinc porro in Scripturis sanctis, quotiescumque de futura in nobis gratia prophetatur; toties fere Servator hominum cum sanctissima eius Matre coniungitur. 0 Isai. XIV, I. 2) Isai. XIV, 5 et 7. 3) Luc. I, 45. 4) S. Leo M. Serm. 2. de Nativ. Domini, c. 2. Emittetur agnus dominator terrae, sed de petra deserti: flos ascendet, attamen de radice lesse. Mariam utique, serpentis caput conterentem prospiciebat Adam, obor-tasque maledicto lacrymas tenuit. Eam cogitavit Noe; arca sospita inclusus; Abraham nati nece prohibitus, Iacob scalam videns perque illam ascendentes et descendentes angelos; Moses miratus rubum, qui ardebat et non comburebatur; David exsiliens et psallens dum adduceret arcam Dei; Elias nubeculam intuitus ascendentem de mari. Quid multa? Finem legis, imaginum atque oraculorum veritatem in Maria denique post Christum reperimus. Per Virginem autem, atque adeo per illam maxime, aditum fieri nobis ad Christi notitiam adipiscendam, nemo profecto dubitabit qui etiam reputet, unam eam fuisse ex omnibus, quacum lesus, ut filium cum matre decet, domestico triginta annorum usu intimaque consuetudine coniunctus fuit. Ortus miranda mysteria, nec non Christi pueritiae, atque illud in primis assumptionis humanae naturae, quod fidei initium ac fundamentum est, cuinam latius patuere quam Matri? Quae quidem non ea modo conservabat conferens in corde suo quae Bethlehem acta, quaeve Hierosolymis in templo Domini; sed Christi consiliorum particeps occultarumque voluntatum, vitam ipsam Filii vixisse dicenda est. Nemo itaque penitus ut illa Christum novit; nemo illa aptior dux et magister ad Christum noscendum. Hinc porro, quod iam innuimus, nullus etiam hac Virgine efficacior ad homines cum Christo iungendos. Si enim, ex Christi sententia, haec est autem vita aeterna: Ut cognoscant te, solum Deum verum, et quem misisti Iesum Christum]); per Mariam vitalem Christi notitiam adipiscentes, per Mariam pariter vitam illam facilius assequimur, cuius fons et initium Christus. Quot vero quantisque de caussis Mater sanctissima haec nobis praeclara munera largiri studeat, si paullisper spectemus; quanta profecto ad spem nostram accessio fiet! An non Christi mater Maria? nostra igitur et mater est. — Nam statuere hoc sibi quisque debet, lesum, qui Verbum est caro factum, humani etiam generis servatorem esse. Iam, qua Deus-Homo, concretum Ille, ut ceteri homines, corpus nactus est: qua vero nostri generis restitutor, spiritale quoddam corpus atque, ut aiunt, mysticum, quod societas eorum est, qui Christo credunt. Multi unum corpus sumus in Christo.2) Atqui aeternum Dei Filium non ideo tantum concepit Virgo ut fieret homo, humanam ex ea assumens naturam; verum etiam ut, per naturam ex ea assumptam, mortalium fieret sospitator. Quamobrem Angelus pastoribus dixit: Natus est vobis hodie Sal- 1) Ioann. XVII, 3. 2) Rom. XII, 5. vator, qui est Christus Dominus.') In uno igitur eodemque alvo castissimae Matris et carnem Christus sibi assumpsit et spiritale simul corpus adiunxit, ex iis nempe coagmentatum qui credituri erant in eum. Ita ut Salvatorem habens Maria in utero, illos etiam dici queat gessisse omnes, quorum vitam continebat vita Salvatoris. Universi ergo, quotquot cum Christo iungimur, quique, ut ait Apostolus, membra sumus corporis eius de carne eius et de ossibus eius?) de Mariae utero egressi sumus, tamquam corporis instar cohaerentis cum capite. Unde, spiritali quidem ratione ac mystica, et Mariae fiiii nos dicimur, et ipsa nostrum omnium mater est. Mater quidem spiritu. . , sed plane mater membrorum Christi, quod nos sumus.3) Si igitur Virgo beatissima Dei simul atque hominum parens est, ecquis dubitet eam omni ope adniti ut Christus, caput corporis ecclesiae,4) in nos sua membra, quae eius sunt munera infundat, idque cumprimis ut eum noscamus et ut vivamus per eum?3) Ad haec, Deiparae sanctissimae non hoc tantum in laude ponendum est quod nascituro ex humanis membris Unigenito Deo carnis suae materiam ministravit^) qua nimirum saluti hominum compararetur hostia; verum etiam officium eiusdem hostiae custodiendae nutriendaeque, atque adeo, stato tempore, sistendae ad aram. Hinc Matris et Filii nunquam dissociata consuetudo vitae et laborum, ut aeque in utrumque caderent Prophetae verba: Defecit in dolore vita mea, et anni mei in gemitibus?) Quum vero extremum Filii tempus advenit, stabat iuxta crucem Iesu Mater eius, non in immani tantum occupata spectaculo, sed plane gaudens quod Unigenitus suus pro salute generis humani offerretur, et tantum etiam compassa est, ut si fieri potuisset, omnia tormenta quae Filius pertulit, ipsa multo libentius sustineretß) — Ex hac autem Mariam inter et Christum communione dolorum ac voluntatis, promeruit illa ut reparatrix perditi orbis dignissime fieret?) atque ideo universorum munerum dispensatrix quae nobis Iesus nece et sanguine comparavit. Equidem non diffitemur horum erogationem munerum privato proprioque iure esse Christi; siquidem et illa eius unius morte nobis sunt parta, et Ipse pro potestate mediator Dei atque hominum est. Attamen pro ea, quam diximus, dolorum atque aerumnarum Matris cum Filio communione, hoc Virgini augustae datum est, ut sit totius terrarum orbis potentissima ') Luc. II, 11. 2) Ephes. V, 30 3) S. Aug., L. de S. Virginitate, c. 6. 4) Coloss. I, 18. 5) I. Ioann. IV, 9. 6) S. Bed. Ven, L. IV, in Luc XI. 2) Ps. XXX, 11. «) S. Bonav. I. Sent. d. 48, ad Litt. dub. 4. 9) Eadmeri Mon. De Excellentia Virg. Mariae, c. 9. apud unigenitum Filium suum mediatrix et conciliatrix i) Fons igitur Christus est, et de plenitudine eius nos omnes accepimus2); ex quo totum corpus compactum, et connexum per omnem iuncturam subministrationis ... augmentum corporis facit in aedificationem sui in caritate.3) Maria vero, ut apte Bernardus notat, aquaeductus est4); aut etiam collum, per quod corpus cum capite iungitur itemque caput in corpus vim et virtutem exerit. Nam ipsa est collum Capitis nostri, per quod omnia spiritualia dona corpori eius mystico communicantur.3) Patet itaque abesse profecto plurimum ut nos Deiparae supernaturalis gratiae efficiendae vim tribuamus, quae Dei unius est. Ea tamen, quoniam universis sanctitate praestat coniunctioneque cum Christo, atque a Christo ascita in humanae salutis opus, de congruo, ut aiunt, promeret nobis quae Christus de condigno promeruit, estque princeps largiendarum gratiarum ministra. Sedet Ille ad dexteram maiestatis in excelsis3)-, Maria vero adstat regina a dextris eius, tutissimum cunctorum periclitantium perfugium et fidissima auxiliatrix, ut nihil sit timendum nihilque desperandum ipsa duce, ipsa auspice, ipsa propitia, ipsa protegenteJ) His positis, ut ad propositum redeamus, cui Nos non iure recteque affirmasse videbimur, Mariam, quae a Nazarethana domo ad Calvariae locum assiduam se Iesu comitem dedit, eiusque arcana cordis ut nemo alius novit, ac thesauros promeritorum eius materno veluti iure administrat, maximo certissimoque esse adiu-mento ad Christi notitiam atque amorem? Nimium scilicet haec comprobantur ex dolenda eorum ratione, qui, aut daemonis astu aut falsis opinionibus, adiu-tricem Virginem praeterire se posse autumant! Miseri atque infelices, praetexunt se Mariam negligere, honorem ut Christo habeant: ignorant tamen non inveniri puerum nisi cum Maria matre eius. Quae cum ita sint, huc Nos, Venerabiles Fratres, spectare primum volumus, quae modo ubique apparantur sollemnia Mariae sanctae ab origine immaculatae. Nullus equidem honor Mariae optabilior, nullus iucundior quam ut noscamus rite et amemus lesum. Sint igitur fidelium celebritates in templis, sint festi apparatus, sint laetitiae civitatum; quae res omnes non mediocres usus afferunt ad pietatem fovendam. Verum-tamen nisi his voluntas animi accedat, formas habebimus, quae speciem tantum offerant religionis. Has Virgo quum videat, iusta reprehensione Christi verbis >) Pius IX. in Bull. „Ineffabilis 2) Ioann. I, 16. 3) Ephes. IV, 16. 4) Serm. de temp., in Nativ. B. V. de Aquaeductu, n. 4. 5) S. Bernardin. Sen., Quadrag. de Evangelio aeterno, Serm. X, a. 3, c. 3. ‘) Hebr. I, 3. 7) Pius IX. in Bull. „Ineffabilis 5* in nos utetur: Populus hic labiis me honorat-, cor autem eorum longe est a me.1) Nam ea demum est germana adversus Deipa-rentem religio, quae profluat animo; nihilque actio corporis habet aestimationis in hac re atque utilitatis, si sit ab actione animi seiugata. Quae quidem actio eo unice pertineat necesse est, ut divini Mariae Filii mandatis penitus obtemperemus. Nam si amor verus is tantum est, qui valeat ad voluntates iungendas; nostram plane atque Matris sanctissimae parem esse voluntatem oportet, scilicet Domino Christo servire. Quae enim Virgo prudentissima, ad Canae nuptias, ministris aiebat, eadem nobis loquitur: Quodcumque dixerit vobis, facite.2) Verbum vero Christi est: Si autem vis ad vitam ingredi, serva mandata.3) — Quapropter hoc quisque persuasum habeat: si pietas, quam in Virginem beatissimam quis profitetur, non eum a peccando retinet, vel pravos emendandi mores consilium non indit; fucatam esse pietatem ac fallacem, utpote quae proprio nativoque careat fructu. Quae si cui forte confirmatione egere videantur, haurire ea commode potest ex ipso dogmate immaculati conceptus Deiparae. — Nam, ut catholicam traditionem praetermittamus, quae, aeque ac Scripturae sacrae, fons veritatis est; unde persuasio illa de immaculata Mariae Virginis Conceptione visa est, quovis tempore, adeo cum christiano sensu congruere, ut fidelium animis insita atque innata haberi posset? Horremus, sic rei causam egregie explicavit Dionysius Carthusianus, horremus enim mulierem, quae caput serpentis erat contritura, quandoque ab eo contritam, atque diaboli filiam fuisse matrem Domini fateri.*) Nequibat scilicet in christianae plebis intelligentiam id cadere, quod Christi caro, sancta, impolluta atque innocens, in Virginis utero, de carne assumpta esset, cui, vel vestigio temporis, labes fuisset illata. Cur ita vero, nisi quod peccatum et Deus per infinitam oppositionem separantur? Hinc sane catholicae ubique gentes persuasum habuere, Dei Filium, antequam, natura hominum assumptä, lavaret nos a peccatis nostris in sanguine suo, debuisse, in primo instanti suae conceptionis singulari gratia ac privilegio, ab omni originalis culpae labe praeservare immunem Virginem Matrem. Quoniam igitur peccatum omne usque adeo horret Deus, ut futuram Filii sui Matrem non cuiusvis modo maculae voluerit expertem, quae voluntate suscipitur; sed, munere singularissimo, intuitu meritorum Christi, illius etiam, qua omnes Adae filii, mala veluti haereditate, notamur: ecquis ambigat, primum hoc cuique officium proponi, qui Mariam obsequio deme- t) Matth. XV, 8. 2) loann. II, 5. 3) Matth. XIX, 17. 4) 3. Sent. d. 3, q. 1. reri aveat, ut vitiosas corruptasque consuetudines emendet, et quibus in vetitum nititur, domitas habeat cupiditates? Quod si praeterea quis velit, velle autem nullus non debet, ut sua in Virginem religio iusta sit omnique ex parte absoluta; ulterius profecto opus est progredi, atque ad imitationem exempli eius omni ope contendere. — Divina lex est ut, qui aeternae beatitatis potiri cupiunt, formam patientiae et sanctitatis Christi, imitando in se exprimant. Nam quos praescivit, et praedestinavit conformes fieri imaginis Filii sui, ut sit ipse primogenitus in multis fratribus-1) At quoniam ea fere est infirmitas nostra, ut tanti exemplaris amplitudine facile deterreamur; providentis Dei numine, aliud nobis est exemplar propositum, quod, quum Christo sit proximum, quantum humanae licet naturae, tum aptius congruat cum exiguitate nostra. Eiusmodi autem nullum est praeter Deiparam. Talis enim fuit Maria, ait ad rem sanctus Ambrosius, ut eius unius vita omnium sit disciplina. Ex quo recte ab eodem conficitur: Sit igitur vobis tamquam in imagine descripta virginitas, vita Mariae, de qua, velut speculo, refulget species castitatis et forma virtutis.2) Quamvis autem deceat filios Matris sanctissimae nullam praeterire laudem quin imitentur; illas tamen Eiusdem virtutes ipsos fideles assequi prae ceteris desideramus, quae principes sunt ac veluti nervi atque artus christianae sapientiae: fidem inquimus, spem et caritatem in Deum atque homines. Quarum quidem virtutum fulgore etsi nulla, in Virgine, vitae pars caruit: maxime tamen eo tempore enituit, quum nato emorienti adstitit. — Agitur in crucem lesus, eique in maledictis obiicitur quia filium Dei se fecitß) Ast illa, divinitatem in eo constantissime agnoscit et colit. Demortuum sepulchro infert, nec tamen dubitat revicturum. Caritas porro, qua in Deum flagrat, participem passionum Christi sociamque efficit; cumque eo, sui veluti doloris oblita, veniam interfectoribus precatur, quamvis hi obfirmate inclamant: Sanguis-eius super nos, et super filios nostros.4) Sed ne immaculati Virginis conceptus, qui Nobis caussa scribendi est, contemplationem deseruisse videamur, quam is magna atque propria importat adiu-menta ad has ipsas retinendas virtutes riteque colendas! — Et revera, quaenam osores fidei initia ponunt tantos quoquoversus errores spargendi, quibus apud multos fides ipsa nutat? Negant nimirum hominem peccato lapsum suoque de gradu aliquando deiectum. Hinc originalem labem commentitiis rebus accensent, quaeque inde evenerunt damna; corruptam videlicet ori- 1) Rom. VIII, 29. 2) De Virginib., 1. 2. c. 2. 3) loann. XIX, 7. <) Matth. XXVII, 25. ginem humanae gentis, universamque exeo progeniem hominum vitiatam; atque adeo mortalibus invectum malum impositamque reparatoris necessitudinem. His autem positis, pronum est intelligere nullum amplius Christo esse locum, neque ecclesiae, neque gratiae, neque ordini cuipiam qui naturam praetergrediatur; uno verbo, tota fidei aedificatio penitus labefactatur. — Atqui credant gentes ac profiteantur Mariam virginem, primo suae conceptionis momento, omni labe fuisse immunem; iam etiam originalem noxam, hominum reparationem per Christum, evangelium, ecclesiam, ipsam denique perpetiendi legem admittant necesse est: quibus omnibus, rationalismi et rnaterialismi quidquid est radicitus evellitur atque excutitur, manetque Christianae sapientiae laus custodiendae tuendaeque veritatis. — Ad haec, commune hoc fidei hostibus vitium est, nostra praesertim aetate, ad fidem eamdem facilius eradendam animis, ut auctoritatis Ecclesiae, quin et cuiusvis in hominibus potestatis, reverentiam et obedientiam abiiciant abiiciendamque inclament. Hinc anarchismi exordia; quo nihil rerum ordini, tum qu/ ex natura est tum qui supra naturam, infestius ac pestilentius, lamvero hanc quoque pestem, publicae pariter et christianae rei funestissimam, immaculati Deiparae conceptus delet dogma; quo nempe cogimur eam Ecclesiae tribuere potestatem cui non voluntatem animi tantum, sed mentem etiam subiici necesse est: siquidem ex huiusmodi subiectione rationis Christiana plebs Deiparam concinit: Tota pulchra es, Alaria, et macula originalis non est in teJ) — Sic porro rursum conficitur Virgini augustae hoc dari merito ab Ecclesia, cunctas haereses solam interemisse in universo mundo. Quod si fides, ut inquit Apostolus, nihil est aliud nisi sperandarum substantia rerum;2) facile quisque dabit immaculata Virginis conceptione confirmari simul fidem, simul ad spem nos erigi. Eo sane vel magis quia Virgo ipsa expers primaevae labis fuit quod Christi mater futura erat; Christi autem mater fuit, ut nobis aeternorum bonorum spes redintegraretur. Iam ut caritatem in Deum tacitam nunc relinquamus, ecquis Immaculatae Virginis contemplatione non excitetur ad praeceptum illud sancte custodiendum, quod Iesus per antonomasiam suum dixit, scilicet ut diligamus invicem sicut ipse dilexit nos? — Signum magnum, sic apostolus Ioannes demissum sibi divinitus visum enarrat, signum magnum apparuit in coelo\ Mulier amicta sole, et luna sub pedibus eius, et in capite eius corona stellarum duodecim.3) Nullus autem ignorat, mulierem illam, Virginem Mariam significasse, quae caput nostrum integra peperit. Sequitur porro Apostolus: Et in utero habens, clamabat parturiens, !) Grad. Miss, in festo Imm. Concept. 2) Hebr. XI, 1. 3) Apoc. XII, 1. et cruciabatur ut pariat.1) Vidit igitur Ioannes sanctissimam Dei Matrem aeterna iam beatitate fruentem, et tamen ex arcano quodam partu laborantem. Quonam autem partu? Nostrum plane, qui exilio adhuc detenti, ad perfectam Dei caritatem sempiternamque felicitatem gignendi adhuc sumus. Parientis vero labor studium atque amorem indicat, quo Virgo, in caelesti sede, vigilat, assiduaque prece contendit ut electorum numerus expleatur. Eamdem hanc caritatem ut omnes nitantur assequi quotquot ubique christiano nomine censentur vehementer optamus, occasione hac praesertim arrepta immaculati Deiparae conceptus sollemnius celebrandi. Quam modo acriter efferateque Christus impetitur atque ab eo condita religio sanctissima! quam idcirco praesens multis periculum iniicitur, ne, gliscentibus erroribus ducti, a fide desciscant! Itaque qui se existimat stare, videat ne cadat.2) Simul vero prece et obsecratione humili utantur omnes ad Deum, conciliatrice Deipara, ut qui a vero aberraverint resipiscant. Experiendo quippe novimus eiusmodi precem, quae caritate funditur et Virginis sanctae imploratione fulcitur, irritam fuisse numquam. Equidem oppugnari Ecclesiam neque in posterum unquam cessabitur: Nam oportet et haereses esse, ut et qui probati sunt, manifesti fiant in vobis.3) Sed nec virgo ipsa cessabit nostris adesse rebus utut difficillimis, pugnamque prosequi iam inde a conceptu pugnatam, ut quotidie iterare liceat illud: Hodie contritum est ab ea caput serpentis antiqui.*) Utque coelestium gratiarum munera, solito abundantius, nos iuvent ad imitationem beatissimae Virginis cum honoribus coniungendam, quos illi ampliores hunc totum annum tribuemus; atque ita propositum facillius assequamur instaurandi omnia in Christo: exemplo Decessorum usi quum Pontificatum inirent, indulgentiam extra ordinem, instar Iubilaei, orbi catholico impertiri decrevimus. Quamobrem de omnipotentis Dei misericordia, ac beatorum apostolorum Petri et Pauli auctoritate confisi, ex illa ligandi atque solvendi potestate, quam Nobis Dominus, licet indignis, contulit; universis et singulis utriusque sexus christifidelibus in alma Urbe Nostra degentibus vel ad eam advenientibus, qui unam e quatuor Basilicis patriarchalibus, a Dominica prima Quadragesimae, nempe a die XXI februarii, usque ad diem 11 iunii inclusive, qui erit sollemnitas sanctissimi Corporis Christi, ter visitaverint; ibique per aliquod temporis spatium pro catholicae Ecclesiae atque huius Apostolicae Sedis libertate et exaltatione, pro extirpatione haeresum omniumque errantium con- >) Apoc. XII, 2. 2) I. Cor. X, 12. 3) I. Cor. XI, 19. 4) Off. Imm. Cone, in II. Vesp. ad Magnif. versione, pro Christianorum Principum concordia ac totius fidelis populi pace et unitate, iuxtaque mentem Nostram pias ad Deum preces effuderint; ac semel, intra praefatum tempus, esurialibus tantum cibis utentes ieiunaverint, praeter dies in quadragesimali induito comprehensos; et, peccata sua confessi, sanctissimum Eucharistiae sacramentum susceperint; ceteris vero ubicumque, extra praedictam Urbem degentibus, qui ecclesiam cathedralem, si sit eo loci, vel parochialem aut, si parochialis desit, principalem, supra dicto tempore vel per tres menses etiam non continuos, Ordinariorum arbitrio, pro fidelium commodo, praecise designandos, ante tamen diem VIII mensis decembris, ter visitaverint; aliaque recensita opera devote peregerint: plenissimam omnium peccatorum suorum indulgentiam concedimus et impertimus; annuentes insuper ut eius-modi indulgentia, semel tantum lucranda, animabus, quae Deo caritate coniunctae ex hac vita migraverint, per modum suffragii applicari possit et valeat. Concedimus praeterea ut navigantes atque iter agentes, quum primum ad sua domicilia se receperint, operibus supra notatis peractis, eamdem indulgentiam possint consequi. Confessariis autem, actu approbatis a propriis Ordinariis, potestatem facimus ut praedicta opera, a Nobis iniuncta, in alia pietatis opera commutare valeant in favorem Regularium utriusque sexus, nec non aliorum quorumcumque qui ea praestare nequiverint, cum facultate etiam dispensandi super Communione cum pueris, qui ad eamdem suscipiendam nondum fuerint admissi. Insuper omnibus et singulis christifidelibus tam laicis quam ecclesiasticis sive saecularibus sive regularibus cuiusvis ordinis et instituti, etiam specialiter nominandi, licentiam concedimus et facultatem ut sibi, ad hunc effectum, eligere possint quemcumque presbyterum tam regularem quam saecularem, ex actu approbatis, (qua facultate uti possint etiam moniales, novitiae aliaeque mulieres intra claustra degentes, dummodo confessarius approbatus sit pro monialibus) qui eosdem vel easdem, infra dictum temporis spatium, ad confessionem apud ipsum peragendam accedentes, cum animo praesens iubilaeum assequendi, nec non reliqua opera ad illud lucrandum necessaria adimplendi, hac vice et in foro conscientiae dumtaxat, ab excommunicationis, suspensionis aliisque ecclesiasticis sententiis et censuris, a iure vel ab homine quavis de causa latis seu inflictis, etiam Ordinariis locorum et Nobis seu Sedi Apostolicae, etiam in casibus cuiqumque ac Summo Pontifici et Sedi Apostolicae speciali licet modo reservatis, nec non ab omnibus peccatis et excessibus etiam iisdem Ordinariis ac Nobis et Sedi Apostolicae reservatis, iniuncta prius poenitentia salutari aliisque de iure iniungendis, et, si de haeresi agatur, abiuratis antea et retractatis erroribus, prout de iure, absolvere; nec non vota quaecumque etiam iurata et Sedi Apostolicae reservata (castitatis, religionis, et obligationis, quae a tertio acceptata fuerit, exceptis) in alia pia et salutaria opera commutare et cum poenitentibus eius-modi in sacris ordinibus constitutis etiam regularibus, super occulta irregularitate ad exercitium eorumdem ordinum et ad superiorum assequutionem, ob censurarum violationem dumtaxat, contracta, dispensare possit et valeat. — Non intendimus autem per praesentes super alia quavis irregularitate sive ex delicto sive ex defectu, vel publica vel occulta aut nota aliave incapacitate aut inhabilitate quoquomodo contracta dispensare; neque etiam derogare Constitutioni cum appositis declarationibus editae afel. rec. Benedicto XIV, quae incipit „Sacramentum poenitentiae“; neque demum easdem praesentes litteras iis qui a Nobis et Apostolica Sede vel ab aliquo Praelato, seu Iudice ecclesiastico nominatim excommunicati, suspensi, interdicti seu alias in sententias et censuras incidisse declarati, vel publice denuntiati fuerint, nisi intra praedictum tempus satisfecerint, et cum-partibus, ubi opus fuerit, concordaverint, ullo modo suffragari posse et debere. Ad haec libet adiicere, velle Nos et concedere, integrum cuicumque, hoc etiam Iubilaei tempore, permanere privilegium lucrandi quasvis indulgentias, plenariis non exceptis, quae a Nobis vel a Decessoribus Nostris concessae fuerint. Finem vero, Venerabiles Fratres, scribendi facimus, spem magnam iterum testantes, qua plane ducimur, fore ut, ex hoc Iubilaei munere extraordinario, auspice Virgine Immaculata a Nobis concesso, quam-plurimi, qui misere a lesu Christo seiuncti sunt, ad eum revertantur, atque in christiano populo virtutum amor pietatisque ardor refloreat. Quinquaginta abhinc annos, quum Pius decessor beatissimam Christi Matrem ab origine labis nesciam fide catholica tenendam edixit, incredibilis, ut diximus, caelestium gratiarum copia effundi in hasce terras visa est; et, aucta in Virginem Deiparam spe, ad veterem populorum religionem magna ubique accessio est allata. Quidnam vero ampliora in posterum expectare prohibet? In funesta sane incidimus tempora; ut prophetae verbis conqueri possimus iure: Non est enim veritas, et non est misericordia, et non est scientia Dei in terra. Maledictum, et mendacium, et homicidium, et furtum, et adulterium inundaveruntA) Attamen, in hoc quasi malorum diluvio, iridis instar Virgo clementissima versatur ante oculos, faciendae pacis Deum inter et homines quasi arbitra. Arcum meum ponam in nubibus, et erit signum foederis inter me et inter terram.2) Saeviat licet procella et caelum atra nocte occupetur; nemo animi 1) Os. IV, 1 - 2. 2) Gen. IX, 13. incertus esto. Mariae adspectu placabitur Deus et parcet. Eritque arcus in nubibus, et videbo illum, et recordabor foederis sempiterni.') Et non erunt ultra aquae diluvii ad delendum universam carnem.2) Profecto si Mariae, ut par est, confidimus, praesertim modo quum immaculatum eius conceptum alacriore studio celebrabimus; nunc quoque illam sentiemus esse Vir- >) Ib. 16. 2) Ib. 15. ginem potentissimam, quae serpentis caput virgineo pede contrivit.') Horum munerum auspicem, Venerabiles Fratres, vobis populisque vestris apostolicam benedictionem amantissime in Domino impertimus. Datum Romae apud S. Petrum, die II Februarii MCMIV, Pontificatus Nostri anno primo. Pius PP. X. >) Off. Imm. Cone. B. M. V. 20. Indulgentiae, concessae pro quinquagenariis solemniis enuntiatae dogmaticae definitionis B. M. V. Immaculatae Conceptionis. SS. Indulgentiae a Pio PP. X. P. M. benigna dispositione concessae occasione piarum supplicationum in ecclesiis seu oratoriis singulis mensibus ab ordinariis locorum indictarum vel etiam pro piis peregrinationibus quae intra annum MCMIV ad almam hanc urbem fient. PIUS PP. X. Universis Christifidelibus praesentes litteras inspecturis salutem et Apostolicam benedictionem. Quae Catholico nomini aeternaeque fidelium saluti bene, prospere feliciterque eveniant, ea ex supremi Apostolatus officio quo fungimur divinitus, quacumque ope possumus, procuramus et spiritualium munerum largitione favemus. Iam vero cum proximo anno quinquagesimus recurrat anniversarius dies ex quo toto Catholico orbe plaudente fei. rec. Pius PP. IX. Praedecessor noster so-lemni decreto Virginem Deiparam sine labe originali Conceptam declaravit, atque ad auspicatissimi eventus memoriam recolendam plurimis in templis ac sacellis die octava cuiusque mensis per solidum annum, a die octava vertentis Decembris ad octavam pariter diem Decembris mensis proximi anni MCMIV vel Dominica immediate respective sequenti, peculiares habendae sint supplicationes; Nos, quibus nihil antiquius quam ut fidelium pietas erga immunem ab omni macula Virginem magis magisque in dies excitetur, coelestes idcirco Ecclesiae thesauros, quorum Nobis dispensationem Altissimus commisit, benigne in Domino reserare censuimus. Quae cum ita sint, de Omnipotentis Dei misericordia acBB. Petri et Pauli Apostolorum eius auctoritate confisi, omnibus ac singulis fidelibus ex utroque sexu, qui in qualibet ex Ecclesiis sive sacellis ubique terrarum existentibus, in quibus de respectivi Ordinarii licentia menstrua in honorem Immaculatae Virginis supplicatio rite fiat, eidem, contrito saltem corde, adsint in forma Ecclesiae solita de poenalium numero septem annos totidemque quadragenas; quoties vero diebus quibus mensilis haec pia exercitatio locum habet Ecclesias seu oratoria supra-memorata contrito similiter corde visitent, toties iis in forma pariter Ecclesiae consueta trecentos dies de numero poenalium expungimus. Insuper eisdem ex utroque sexu fidelibus, qui saltem ter intra anni curriculum dictis supplicationibus aderint, atque admissorum confessione expiati et coelestibus epulis refecti pro Christianorum Prin-cipum concordia, haeresum extirpatione, peccatorum conversione, ac S. Matris Ecclesiae exaltatione pias ad Deum preces effundant, semel tantum per unumquemque eorum lucrandam, plenariam: tandem iis qui intra futuri anni MCMIV spatium vel turmatim vel singillatim peregre ad hanc Alman Urbem Nostram accedant, dummodo vere quoque poenitentes et confessi ac S. Communione refecti Vaticanam et Liberianam Basilicas devote visitent ibique ut supra pias ad Deum preces effundant, etiam Plenariam omnium peccatorum suorum indulgentiam et remissionem misericorditer in Domino concedimus. Denique largimus fidelibus iisdem, si malint, liceat plenariis hisce ac partialibus indulgentiis vita functorum labes poenasque expiare. Non obstantibus contrariis quibuscumque. Praesentibus unice tantum. Volumus autem ut praesentium litterarum transumptis seu exemplis, etiam impressis, manu alicuius Notarii publici subscriptis et sigillo personae in ecclesiastica dignitate constitutae praemunitis, eadem prorsus adhibeatur fides quae adhiberetur ipsis praesentibus, si forent exhibitae vel ostensae. Datum Romae apud S. Petrum sub annulo Piscatoris die VII Decembris MCMIII Pontificatus Nostri Anno Primo. L. f S. Alois. Card. Macchi. 21. Izvanredni odpustki. Sv. Oče Pij X. so dne 2. februarja razglasili izvanredne odpustke, kakor je že stara navada rimskih papežev, da jih razglase in po-dele kmalu po svoji izvolitvi za naslednika svetega Petra, za namestnika samega Gospoda našega Jezusa Kristusa. V dotičnem listu jako lepo pišejo o brezmadežni devici Mariji, kakor jo proslavljamo zlasti letos v spomin petdesetletnice, odkar je nauk o njenem brezmadežnem spočetju proglašen kot od Boga razodet verski nauk. Sveti Oče žele, da bi vsi verniki to petdesetletnico prav prisrčno in slovesno obhajali. Pričakujejo pa tudi od brezmadežne device in matere Marije posebne pomoči v prenevarnih in silno viharnih naših časih. Kako ostro in divje se napada Kristus in sveta vera, katero je on ustanovil! zdihujejo sv. Oče. Premnogim se nastavlja največa nevarnost, da bi vsled raznih zmot, ki se povsod širijo, celo od vere odstopili. Torej „kdor stoji, naj gleda, da ne pade“ (I. Kor. lu, 12.). Vsakdo naj pa tudi prav ponižno k Bogu moli in ga prosi, da bi se po posredovanju Matere božje skesali vsi, ki so se od resnice že odtrgali. Saj nam je iz izkušnje znano, da niso nikoli bile zastonj prošnje, ki prihajajo iz ljubezni in katere podpira priprošnja Marije device. Zares, tudi v prihodnjem času se ne bo nikoli prenehalo vojskovati se zoper cerkev, „ker krivoverstva morajo nastati, da se med vami spoznajo oni, ki so preskušeni“ (I. Kor. 11, 19.); toda tudi devica Marija ne bo prenehala pomagati nam v vseh še tako težkih naših zadevah in nadaljevati borbo, kakor jo je začela koj v prvem svojem početku, da bomo mogli ponavljati vsak dan besede: „Danes je po njej strta glava stare kače.“ (Off. Imm. Cone. in II. Vesp. ad Magnif.) Da nam bodo pa darovi nebeških milosti obilneje kot po navadi pritekali in nam pomagali ne le devici Mariji izkazovati češčenje in sicer letos celo leto v večem obsegu, ampak jo posnemati ter bodemo laglje dosegli svoj namen: v Kristusu zopet vse obnoviti, smo sklenili, pravijo sv. Oče po zgledu naših prednikov izredne odpustke kakor v sv. letu razglasiti za vesoljni svet. In zares, vsled oblasti zavezavati in raz-vezavati, katero je papežem podelil Gospod Jezus Kristus, oznanjujejo sv. Oče popolne odpustke posebej za Rim, posebej za kraje zunaj Rima, določujejo pogoje pod katerimi se morejo dobiti in dajejo razna pooblastila duhovnikom in razne ugodnosti vernikom. Le poslušajte: 1. Popolne odpustke kakor v svetem letu more enkrat dobiti vsakdo, a) kdor tekom treh mesecev obišče trikrat škofijsko cerkev, ako ie v dotičnem kraju, ali župnijsko cerkev ali glavno cerkev dotičnega kraja, ako ni župnijske, kakor škof določi, b) ako tam po namenu sv. Očeta nekoliko časa moli za prostost in povišanje katoliške cerkve in apostolskega sedeža, za izkoreninjenje vseh krivoverstev in spreobrnjenje vseh, ki so v zmote zašli, za slogo med krščanskimi poglavarji, pa za edinost in mir vernega ljudstva, c) ako se v tem času enkrat strogo posti in d) ako prejme zakramenta sv. pokore in sv. Rešnjega Telesa. Za našo škofijo določim, da se teh odpustkov udeleže prebivavci ljubljanskega mesta, ako tekom meseca majnika, junija in oktobra obiščejo trikrat stolno cerkev sv. Nikolaja, drugi verniki po škofiji pa, ako v istih mesecih obiščejo svojo župnijsko, ali drugo cerkev, ki jo škof določi in molijo nekoliko za omenjene namene. Navadno se moli petkrat Oče naš, Ceščena Marija, Čast Očetu in enkrat apostolska vera. Kdor je ob času določenem za odpustke na morju ali potovanju, more jih dobiti, ako omenjena dela opravi potem, ko se vrne na svoj dom. 2. Vsi od škofa potrjeni spovedniki morejo ta po sv. Očetu naložena dela razun spo- vedi in sv. obhajila izpremeniti v druga dobra dela in sicer a) redovniškim osebam obojega spola, b) vsakemu verniku, ki jih ne more opraviti in c) spregledati celo sveto obhajilo otrokom, ki ga še nikoli niso prejeli. 3. Vsem vernikom kateregakoli spola in stanu, tudi vsem duhovnikom in vsem redovniškim osebam brez izjeme, dopuste sv. Oče, da si izberejo kateregakoli od škofa potrjenega spovednika, (redovnice in sploh v klavzuri živeče osebe si morejo izbrati le spovednika za redovnice potrjenega) naj bo sveten duhovnik ali redovnik, da v času zgoraj določenem opravijo pred njim spoved namenjeno za odpustke, kateremu spovedniku podele sveti Oče za ta slučaj oblast a) da sme za vest (pro foro interno) veljavno odvezati od vsake cerkvene kazni, naj bo izobčenje, suspenzija ali katerakoli druga, naj bo zadana po sodniku ali po samem pravu iz kateregakoli razloga, naj bode pridržana škofu ali sv. Očetu, če tudi na poseben način; b) da more odvezati od vseh grehov in prestopkov, tudi od onih, ki so pridržani svetemu Očetu ali škofu, toda poprej se mora naložiti zveličavna pokora in vse ono, kar cerkveno pravo naložiti zahteva in ako se gre za krivoverstvo, mora se dotičnik poprej odpovedati svojim zmotam; c) da more vsako obljubo, če bi bila tudi s prisego potrjena, ali sv. Očetu pridržana (razun obljube vedne čistosti, vstopa v red in obljube od tretje osebe sprejete) spremeniti v druga pobožna in zveličavna dela; d) da more osebe, ki imajo sveti red, naj bi bile tudi redovniške, oprostiti od tajne iregularitete — toda samo od one, ki je posledica prestopkov, cerkvenih kazni — in sicer v svrho, da dotičnik more opravljati posle svojega svetega reda ali prejeti višje svete rede; e) toda teh ugodnosti ne more biti deležen nikdo, katerega so sv. Oče, ali cerkven dostojanstvenik (prelat) ali kak cerkven sodnik po imenu izobčili, suspendirali, interdicirali ali o katerem so razsodili, da je kaki drugi cerkveni kazni zapadel ali ga tudi javno svetu razglasili, razun ako v času določenem za odpustke zadosti za storjene pregrehe in se pobota s tistimi, katere zadeva, ako je potrebno. Ti odpustki se morejo nameniti vernim dušam v vicah. V tem času ne prenehajo nobeni, bodisi nepopolni ali popolni odpustki, katerikoli so kedaj od sv. cerkve podeljeni bili. To so določbe sv. Očeta za odpustke. Jasne so, ni jih treba šele ražlagati. Omenim le a) da procesije niso zapovedane, b) da je zapovedan strog post, to je, smeš se le enkrat najesti in zdržati se moraš mesnih jedi, e) da je za obisk določena v Ljubljani samo škofijska, drugod samo župnijska cerkev, le tam, kjer so popolnoma samostojne kapelanije kakor na Vipavskem, ali samostojen vikarijat kakor Zagorje, zadostuje obisk dotične cerkve, d) obisk župnijske cerkve more redovniškim osebam, posebno ženskim, spovednik spremeniti v obisk domače cerkve ali kapelice, ker je za to spremembo zapoved klavzure zadosten razlog; e) v posebnih omenjenih zadevah si morejo redovnice novinke in druge ženske, ki v klavzuri žive, izbrati spovednika, ki je od škofa pooblaščen spovedovati redovnice -sploh, ne le redovnice istega reda. Udeležimo se prav vestno podeljenih odpustkov; sprejmimo vredno sv. zakramente, molimo, postimo se in delajmo pokoro za se, za vse grešnike, posebno za vse odpadnike od katoliške vere v naši škofiji, da se izpolni veliko upanje, katero stavijo sv. Oče na ta sveti čas po dobroti brezmadežne Device. Upajo namreč, da se bodo mnogi odpadniki vrnili nazaj k Bogu Jezusu Kristusu in da v krščanskem ljudstvu zopet vzcvete ljubezen do čednosti in gorečnost za pravo pobožnost. Saj se je v teku petdesetih let, odkar so Pij IX. nauk o brezmadežnem spočetju device Marije razglasili kot verski nauk, preobilo nebeških milosti na našo zemljo razlilo; zakaj ne bi v prihodnosti pričakovali še večih milosti! V strašne čase smo zabredli, da moremo s prerokom tožiti: „Ni resnice, ni usmiljenja, ni znanja božjega na zemlji; prokletstvo in laž in ubojstvo in tatvina in prešestovanje jo je 6 poplavilo.“ (Oz. 4, 1—2.) Toda v tem potopu nam je kot lepa mavrica pred očmi devica Marija, da posreduje mir med Bogom in ljudmi Naj le divja vihar, naj črna noč zatemni nebo, nikdo naj ne omahuje: pri pogledu na Marijo bo Gospod pravični gnjev ublažil in nam prizanesel. Da zares, ako na Marijo zaupamo, V Ljubljani 21. marca 1904. kakor se spodobi, ako zaupamo posebno sedaj, ko hočemo njeno brezmadežno spočetje z večo vnetostjo proslavljati: čutili bodemo tudi sedaj, da je Ona premogočna devica, „ki je z deviško nogo strla kači glavo“. (Off. Imm. Cone.) Tako naj se zgodi. f Anton Bonaventura škof. Opomba. Ti izredni odpustki naj se vernikom razglase katerokoli nedeljo meseca aprila. 22. lnl'icnirliciiilid)c HiliilTc. $tt feinem ©^reiben nont 2. februar fyat her fettige SSater s$apft s.J$iuš X. einen aufjerorbentlidjen üollfomuteneu 3Iblafs nadj bent 53eifpiele feiner 93or= gänger «erfülltet, meldje einen berartigen Slblafj 51t 23egittu iljrež ^SoutififateS beit ©laubigen ju gemäfjrctt pflegten. 93ei btefer ©elegenljeit feiert ber Zeitige üßater bas 50jäl)rige Jubiläum ber SSerüiitbignng be§ Sognta» ber unbefledten ©mpfäitguiS ber atterfetigften $uitg= frau SRaria, forbert ade ©laubigen 511 einer redjt innigen uub aufrichtigen, ba§ gan^e $al)r bauernbeit $eier auf uub fpridjt bie Hoffnung au£, bie unbe= fledt (Smpfattgene merbe un§ in nuferen fetjr ftiir= mtfe^en feiten eine gait§ befonbere £>ilfe üou ©ott erflehen. illdt meiner 9lüauptfird)en breintal befugt; b) meint er beim 23efudje für bie 5re^eit unb CErfyöfjtutg ber ^irc^e unb be§ apoftolifdjeit ©tu^leS, für bic SluSrottung ber Irrlehren, für bie Vefehrung aller jurn Irrtum 2lbgefaEenen, für bie ©intracfjt ber c£)riftfic£)en dürften unb für bie ©infyeit ltitb ben ^rieben aller ©laubigen fromm §u ©ott betet; c) meitn er in biefer einen ftrengen Safttag hält nitb d) bie ^eiligen ©aframente ber Vttf3e ititb bež 2lltareS luürbig empfängt. $iir nnfere ^itijefe beftimme id) jur ©ettüuuuitg beS üerfüitbigteit üoEfommeueit sot)iier ber ©tabt £aibach gilt ber breimalige Vefttd) ber SDomfirdje; bie übrigen ©laubigen ber SDiöjefe befudjeit ihre Pfarrfird)e ober ihre 0rtsfird)e, menn fie betreffs ber ©eelforge gleichfam bie SJedjte einer Pfarrfirche geniefjt; beim Vefuche tuirb geioöljulid) baS Vaterunfer, ©egriifjet feift bu SCRaria unb @^re fei bem Vater fünfmal unb baS apoftolifdje ©laubenSbefeiintitiS einmal gebetet. 2öer in ber oben beftintmten geit ailf frem äReere ober auf einer üieife fid) befittbet, famt §ur ©eimnnuitg ber 21 bläffe bie ermähnten guten Söerfe itad) feiner fHiicffefjr oerrid)teu. 2. Sille uont Vifdjofe beiuollmäd)tigten priefter föituen bie üont ^eiligen Vater §ur ©etmunung beS Slblaf3es norgefdjriebeueu 2Berfe (ausgenommen bie fieil. ©aframente) in attbere gute SfBerfe umänbern u. jm.: a) ben DrbenSperfonen beiberlei ©efdjlechteS, b) aßen ©läubigen, tueldje aus irgenb einem ©ruttbe biefelbett nic£)t tierridjten föttneit, c) enblidj fattn beit Äiitbern, lueldje bei ber erfteit heiligen Kommunion nocf) iticfjt getuefeit finb, ber (Smpfaug ber fjeiligeu Kommunion einfad) nach= gelaffen tuerben. 3. Slßett ©laubigen, luelcf) immer ©taubes, ©e= fd)led)teS ttttb s2tlter§, priefter unb DrbeitSperf oiten nidjt ausgenommen, erlaubt ber l)eilige Vater fid) einen beliebigen üom Vifdjof jnnt 33eid)thören beoolI= mädjtigien Priefter (bie weiblichen DrbenSperfouen, fo luie alle jette, meldje überhaupt in ber ßlaufttr leben, nur einett jutn Veid)tf)öreu ber DrbeuSperfoueit beooH= mädjtigteit) 51t bem 3tuede mätjlen, um üor ilim in ber beftimmten $eit Slbla^beid^t 51t »errichten; für it»elc£>eit gaß ber ^eilige Vater bem betreffeitbeit Priefter uadjftefyenbe Vollmachten erteilt: a) er famt für beit ©eiuiffenSbereich abfolmereit 001t ber ©träfe ber @£fommuitifatioit, ©ufpeufiott unb üoit allen aitbereit fird)lid)eu Verurteilungen ttttb 3enfuren, feien biefelbett ooin Sterte ober t»om dichter attS welchem ©ruttbe immer oerfitgt, mögen biefelbett bem ®iö5efattbifd)of ober betn ^eiligen Vater, tuie immer, fei eS and) auf eine befonbere SEBeife, refer-üiert fein; b) er fattn loSfpredjen öon allen ©iiitben unb Uebertretungeit, mögen and) biefelben bem ^eiligen Vater ober bem ®iöjefaitbifd)of borbehalten fein, nur foll gubor eine Ijeilfame Vufje unb alles baS auferlegt toerbett, tuaS üou rechtSwegett üerlangt tuirb unb im ^alle, als eS fid) um eilte |)ärefie Ijanbelt, foll ber SBetreffenbe feinen $rrtümerit §uoor abfagen; c) er fann alle ©elübbe, mögen fie and) mit @ib befräftiget ober bent ^eiligen Vater oorbefjalten fein (mit SluSnafjme beS ©eltibbeS ber immernmh' renbeit ft'eufchheit, beS ©elübbeS in einen Drben eiitjutreteit unb beS oon einer britteit Perfon attge= nommenen ©elübbeS) iit attbere fromme unb fjeilfame äBerfe uiitiuattbelit; d) Pönitenten, and) DrbenSperfonen, meldje bie ^eiligen 333ei£>ett empfangen fjabett, famt er üon ber gemeinten, attS Uebertretung einer ^enfttr erfolgten Irregularität gum bem 311:ie^e bispenfieren, baf? ber betreffeitbe ^öuitent feine 2Beil)e auSüben ober ju einer fjö^eren emporfteigeit fönne; e) jebod) fault biefer Vegünftigitngeit ^ietttanb teilhaftig werben, ber oom ^eiligen Vater, üon einem Prälaten ober fird)lid)en 9iid)ter namentlich mit fommunifation, ©itSpenfion, ^nterbift beftraft ober öffentlich als foldjer oerlautbart luorben ift, eS fei beim, er habe in ber 511t ©cttnttnung beS ^btafjeS beftimmten genuggetan unb fid), tuo eS uot= menbig ift, mit ben Parteien oergIid)ett. S)iefe SubiläumSabläffe föntten auch ^en atmen ©eeleit int 5egefeitei: jugemenbet tuerben. ^n biefer 3eit bleiben iit ^raft alle attberen üotlfommenen unb uuüollfomnteiteu Slbläffe, tueldie bis bahin 001t ber heiligen SHrdje erteilt tuorbett finb. ^iefe Slnorbnungeu be§ he^'9en Katers finb flar. 9?ur ^olgenbeS möchte ich ermähnen: a) Pro= geffiotten finb nid)t angeorbitet, b) baS einmalige gaftett ift ein ftrettgeS, tjiemit ift nur einmalige Sättigung erlaubt unb ber $teifd)gemtf3 uuterfagt; c) für ben Vefud) ift für bie ©tabt £aibach nur bie 5)om= fird)e, für bie ©lättbigeit attfeer Saibactj nur ihre s}$farrftrche beftimmt; ausgenommen fiitb jene @täu= bigeit, bie 311 einer ooit einer ^farrfirdje oottfommen unabhängigen ^trdje gehören mie 5. 23. einige $apla= iteien in Söippadj, ober baS 33ifariat oott 3ttgorie; für biefe genügt ber Sefttd) ifjrer £ird)e; d) nament= tief) beit weiblichen DrbcitSperfoiteit famt öont 23eid)t= tiater ftatt bež 23efudjeS ber ^farrftrehe ber 53efud) it)reit eigenen ßirdje ober $apcHe beftimmt merbeti, moju baS SUaufnrgefcj} einen geniigeitben ©rttttb bietet. SBoöen mir bie jur ©emiiiituitg beS SlbtaffeS tiorgefdjriebeneit guten SBerfe genau unb eifrig öer= rieten; tun mir aufridjtige Shtfte für unS fetbft, für alle ©iiitber, befonberS für jette llnglüdlidjen, meiere itt nuferer Diojefe in ber tetjen 3eit boit ber fatfyo= lifdjett $trd)e, ober fogar üom ©tauben gaitg abge= faßen fittb, auf baft bem ^eiligen Vater feine auf bie Qubetseit gefegte unb auf bie $ürfprache SUiariä geftü^te Hoffnung in Erfüllung gehe. ‘Der hei^8e Vater hofft nämlich, es merbett niete Abtrünnige jur ®ird)e jurüdfehrett unb im ©djofje ber ©(änbigen merbe bie Siebe gur Stttgenb unb ber Eifer gu einer gebiegenett ^römmigfeit mieber aufblühen. Es fiitb ja itt bett ebett oerftoffetteit 50 fahren bttrd) bie ^ürbitte, @itte ltttb Varmhergigfeit ber unbefledteu Jungfrau überaus reid)(id)e ©naben über uttfere Erbe attSgegoffeu morben: maruttt füllten mir für bie 3ufunft nicht noch reichlichere ermarten? ©djredtidje 3^iteit fiitb über ttitS gelontmeit, ftagt ber hedige Vater; mit betn prophetem fönntett mir aulrufen: „feine Xreue, feine 33armherjigfeit unb feine ErfeititttiiS ©otteS ift im Saube; fluchen, Siigeit, borben, ©tehten, Ehebrechen hat überhanb genommen. Os. 4, 1. Stttein in biefer furchtbaren Ueber= ftntnng möge uni gleich bem Regenbogen jur 3^it sJfoaS bie unbefledte Jungfrau ats Verfititberiit unb Vermittlerin beS griebenS oor nuferen STugen fchmebett. ©türme mögen toben, eine finftere ^adjt fott bett Fimmel einhütten, 9?iemaitb möge jmeifetnb mattfen: ber Hnbtid ÜDfariä oerföhnt @ott unb ec mirb uns gnäbig fein! ^iirmahr, lueun ^ir auf 3Koria oer= trauen, mie es fid) gebührt, menit mir befonberS jur 3eit biefer aujjerorbentticheit 3ubetfeiertid)feit ber SDogmatifieruttg ihrer unbeftedten Empfängnis oer= trauen, merbett mir auch ie|t erfahren, bafj SDZaria jene gemattige Jungfrau ift, „metdje mit ihrem fung= fräutichen ^ttfje ber ©djtange bett ®opf vertreten hat“. (Off. Imm. Conc.). ©0 fei eš! f Antonius Bonaventura gärftbif^of. ?(it nt c »t u 11 9: 1)icjc aufjergetoöljnlidjen 'Xbliifje Jollen beit ©laubigen au einem uer (Sonntage im Slpril uerfüubet werben 23. An die Deutschen meiner Diözese. Folgender Ruf gilt den Gläubigen deutscher Nationalität in meiner Diözese, besonders jenen Laibachs. Wohl wissend, daß sich unter den meiner Obsorge anvertrauten Gläubigen auch Gläubige deutscher Nationalität befinden, habe ich von Anfang an betont, daß es mein fester Wille sei, auch denselben vollkommene Gerechtigkeit willfahren zu lassen. Ich suchte Wege, um mich denselben gebührend zu nähern. Bei meiner kanonischen Visitation in Gottschee ist mir dies gelungen und ich hoffe, daß ich mit den Gottscheern in jenem vertrauten Verhältnisse stehe, in welchem Hirt und Herde sein sollen. Leider war ich in Laibach nicht so glücklich. Nur mit wenigen ehrenwerten deutschen Personen und Familien bin ich in nähere Berührung und Bekanntschaft gekommen. Dieser Umstand hat mich immer geschmerzt. Nichtsdestoweniger habe ich mich bemüht, dahin zu streben, daß sich betreffs der Seelsorge die deutsche Bevölkerung Laibachs in keinem Punkte solle beklagen können. Und in der Tat habe ich keine Klage gehört. Es ist ja die Hauptkirche Laibachs und der Diözese, die Domkirche nämlich, auch für die Deutschen bestimmt. ln derselben ist an allen Sonn- und Festtagen deutsche Predigt, vielfach im Laufe des Jahres, besonders im Mai, deutscher Gottesdienst. Bei den Ursulinen ist an allen Sonntagen deutscher katechetischer Vortrag samt Litanei und Segen. In der Domkirche habe ich eine deutsche Mission abhalten lassen und lasse in der-Fastenzeit, ja hie und da auch im Mai, außerordent liehe deutsche Prediger 1ürbigen fiirftbifdjöflictjen Orbinariate fyöflid) mitjuteileu, bafj fie nid)t ermangelt, unter einem an bie untcrftcfycnbeu )öet)örbeit jmecf» entfpredjenbe SlBeifniigen ju erlaßen, bejm. bic bereits be= ftefjeitben 33or|d)rifteu in ©rinnerung 31t bringen. SWerbingS faun fie bic in ber Sftote bont 12. Oftober b. $., 3- 4357, beantragten Maßregeln nid)t int bollen Umfange jnr (Mtuitg bringen, ba biefelben teilmeife über bic bou ben ©efc^eu gejogeneu ©renjcn f)inauSreid)en ttiib teilmeife ben 9ö5irfungS= freis ber politid)cn 33ef)örbcti überfetyreiten. Seifpielsibcife Faun mit ber ©ntjieljung einer SJraniitmcinfdjant «tou^effion nur unter beftimmten gelberbegefe^lid) feftgetegten Voraus* fc^ungeu borgegangen mcrbcu unb fällt bie Srteilung ber Jan^ntufiflijenjeu als ©egenftanb ber Sofalpoltgei in ben felbftftäubigen SßMrfungSfreiS ber ©emeinben. $mmerl)in glaubt bie SaubeSregierung fid) ber ©rmar* tung fyingcbeti 51t föntteit, baß eS bem gielbewußten 5ßor= gel)en ber 23el)örbcu bei ?lu)beubnng ber gefejjlid) juläffigen SJiafjnafymeu unb bem belefjrenbeit Gšinfluffe ber Diöjefatt-geiftlid)feit gelingen merbe, ben übermäßigen ?(Ifol)olgeuuf5 mirffam 311 befämpfeit. $m Slnfdjluffe wirb bem l)od)tbürbigen fürftbifd)öflid)en Orbinariate eine Endfertigung beS unter einem an fämtlidje iöcjirfsfjauptmanufdjaftcn erget)enben 3ir^uIarerIafle§ üba* mittelt. 9lnbelaugettb bie augeorbnete üJlitmirfung ber Sd)itl= beworben bei Skfänipfung beS ?llfol)olmißbraud)cS mürbe bem l)od)ttmrbigeu fürftbifd)öflicf)cn Orbinariate bereits mit ber 1). 0. Sftote bont 22. SDiai 1902, 3- 9840, Mitteilung gentad)t. Okrožnica na c. kr. okrajna glavarstva, ki je omenjena v predstoječem dopisu, pa se glasi: ÜJtit ber 3ufd)rift bom 12. Oftober b. ^., 3-4357, teilte bas fitrftbifd)öflid)e Orbinariat in Saibad) aitfycr mit, baß anläßlidj ber im (September b. ftattgefjabten £)iöjefan* Sitnobe aitd) bie $rage ber ©efämpfung ber £runffud)t einen ©egenftanb ber Beratung bilbete. @3 nmrbc unter anberem betont, baß eS notmeubig erfetjeint, bie 3a¥ ber 2Branntmeinfd)änfen möglid)ft eiujuf^ränfen, auf bic C£iu-f)a[tung ber i*orfd)rifteu über bie Sperrftunbe in ®aftf)äufern unb Sdjänfen p bringen, mie überhaupt bei ,£)aubl)abung ber auf ben 33etrieb ber ®aft< unb Scfyaiifgemerbe bepg» babcitbcn ^oligei * Ü5orfd)rifteit mit aller Strenge borpgcfycn. ®ie Sanbežregieriutg berfdjlie^t fid) nid)t ber ?lnfid)t, bafj baS ftarfe Uberf)aitbncf)iueit ber £ritnffudjt in Srain bic citergifd)e Stnttjenbuug aller ben politifdjen 23el)örben nad) bem gegenwärtigen Staube ber ©efe^gebitng juftefyenbeu ^räbeittib- unb fttepreffibmafjregeln erl)eifd)t, unb mirb bie f. f. 33ejirfsl)auptniamtfd)aft bal)er augemiefen, bie in biefer 3Jid)tung bereits erlaffeneu Sßorfdjrifteu, mie iitSbefonbere jene betreffenb bie rigorofe ^Beurteilung bes Sofalbebarfes bet 25crlcil)ung bon SBrannttreinfdjanffongeffioiten, fomie betreffenb bie Sperrftunbe für S3ranutmcinfd)äufeu an Samstagen unb Sonntagen genau ju f)anbl)aben unb ebentuelle Übertretungen uuitad)fid)tlid) 51t at)uben. SJiamentlidj ift gegen SBranntmein* fc£)änfer, fobalb bie 2JoraitSfe|uugeu beS § 138, b, ber ©emerbe»Orbnuitg jutreffen, mit ber $onjefftonSeut$iel)ung borjugcl)cn. @inpfet)leusmert erfd)cint es and), bie erwähnten Sperrftunbe < 23orfd)riften ueuerbings ju rcf.mblijieren. Speziell ift and) bie ©ufyaltuug ber Sperrftunbe beim Sraiiutmein-auSfd)anfe in fogenanitten Strbeiterfantinen ju übenoad)eu unb gegen bie öfters borfomnteuben Übertretungen beS § 78 bei' ©eloeibc-Dvbnuug burd) Verabfolgung ober ilrcbitierimg Don ©pirituofen auf SRedjttuiig bcö Soljucd ftvenge boi'3U» gefeit, Ülubcrerfeits ift in geeigneter Söeife auf bie ©emciitöen cinjuluirfeu, baß fie bei |)aubt)abung bei' Siofatpolisei eine größere (Snergie entmicfelu iusbefoubere ioa3 bie Übcrf<±>rei= tung ber ^olijeiftunbe, bie unbefugte ?(bl)altung ooit £0113» mufifeu unb baž SBovfommcn lärmenber Sjjeffc feitend 33c» truufener betrifft, ©adjc ber t. f öejirfäljauptiuauufdjaft loirb cd fein, in fold)eu cocntuctt oou ber !. f. 33e3irt3fjauptmaun» fdjaft auf ©ruub bed § 57, Icßter 31bfaß, ber ©emetnbe* orbitung unb bed eirtfdjlägigcu Slormaterlaffcd 31t bcljanbctnbcu ©traffäßen mit bcni gebotenen Sladjbrude ciujufdircitcn. .picbei loirb bemerft, baf? bad fiirftbifdjöflidjc örbinariat and) auf Störungen bed ©ottedbienfted burd) Särnt unb ©efdjvei in mandjeu nüdjjt ber äirdjc fituierten SiMi'tstjaufera Ijimocift. F« biefer tpiufidjt bietet ber ÜIrt. 13, 9lbf. 3, bed ©c-feßed oom 25.'DJtai 1868, 3t. ©. 331. Dir. 49, bie .paubfjabc,* unt je nad) bcu obioattcuben fonfrctcu 33ert)ättniffeu bie ge» eignete 3lbljitfc 311 fdjaffeu ©djlicßtid) loirb bie f. f 33e3ir!d^auptmaunfd)aft 3110 entfpredjenben 33etct)rung ber ©emeiitben unb 33erftäubigung ber ©ettbarmeric aufmerffam gemalt, bafj Traufcnljcitš» (Sj3effe fid) Ijauptfädjlidj au folgenbcu Feiertagen bemerfbar machen fotleu, bad ift am Feiertage bed tjl. ©tcpljan, am Dftermontage unb an beu Sird)ioeit)feften, ioedt)atb auf bie 3tufred)tt)attung ber 3tut)e unb Orbnung an biefen Sagen ein befonbered Slugeumer! 311 teufen feilt loirb. 27. Razpis Lackenbacherjeve biblijske potne ustanove. Dekanat bogoslovne fakultete c. kr. dunajskega vseučilišča razpisuje z razglasom z dne 6. febr. 1904, št. IX 445/1904. „biblijsko potno ustanovo“ iz ustanove bratov Bernarda in Henrika Lackenbacher. Pogoji so prav isti, kakor so navedeni v razpisu te ustanove, objavljenem v našem listu 1.1899 na str. 30. Prošnje za razpisano ustanovo so nasloviti na c. kr. ministerstvo za bogočastje in nauk ter vložiti najkasneje do 15. maja 1904 pri dekanatu bogoslovne fakultete na c. kr. vseučilišču na Dunaju. 28. Slovstvo. Kratko navodilo k napovedi osebno-davčne dohodnine za duhovnike in beneficijate. — Sestavil in nabral po najboljših virih M. Kolar, župnik. — 1903. — Tisek »Katoliške Tiskarne“ v Ljubljani. Samozaložba. — Cena 30 h. — To je marljivo sestavljena knjižica, v kateri podaja gospod pisatelj svojim duhovnim sobratom marsikateri jako praktičen migljaj, za kar mu bodo gospodje gotovo hvaležni. „Ungarns staatliche Matrikelämter samt zugeteilten Ortschaften“, von dr. Ferdinand Riegler, Graz „Styria“ 1904; vez. 5 K. — Odkar imajo Ogri civilni zakon in civilne matice, pride župnik marsikdaj v zadrego pri duhovnijanih, kateri imajo domovinsko pravico na Madjarskem, ne vedoč, pod katerega spiso- vatelja matic dotičnik spada. Težavno je zlasti pri ogrskih ženinih in nevestah, ako ne ve, kam bi se zarad zahtevanih civilnih oklicev obrnil. Tem težavam želi odpomoči imenovana knjiga, ki z veliko natančnostjo kar zvrstoma po komitatih navaja vse kraje in pošto, kjer uradujejo ogrski državni spisovatelji matic, ter tudi pristavlja vse one kraje, ki spadajo v delokrog vsakterega matičarja. Ako dotični ogrski ženin ali nevesta vč povedati le kraj pristojnosti ali vsaj rojstva, je po tej knjigi lahko najti njegovega civilnega matičnega uradnika, kar še zlasti olajšuje alfabetično kazalo vseh krajev s pristavkom, pod kateri matični okraj spadajo. 29. Škofijska kronika. Podeljeni sta bili župniji: Sv. Katarina v Topolu č. g. Janezu Mer šol ju, kapelanu na Dobrovi pri Ljubljani; Sveta Trojica nad Cerknico tamošnjemu župnemu upravitelju čast. gosp. Frančišku Pavlinu. Kanonično vmeščeni so bili čč. gg.: Josip Novak na župnijo Dragatuš dne 1. marca 1904; Gašpar V i 1 m a n na župnijo Ljubno dne 3. marca 1904; Rudolf Gregorič na župnijo Kolovrat dne 8. marca 1. 1904. Kuezoškofijski ordinarijat V Nemški viteški red je namestil kot kapelana v Metliki č. g. P. Hugona Lengsfeld a. Premeščeni so bili čč. gg.: Ivan Klemen, ekspozit na Ubeljskem, kot župni_ upravitelj na Lozice; Frančišek Rakovec z Rake v Škocijan pri Dobravi; Pavel Perko iz Škocijana pri Dobrdvi na Rako; Josip Gostiša iz Preddvora v Staro Oselico. Na novo je bil nameščen č. g. Josip Pirc kot kapelan Preddvorom. Ljubljani, dne 6. aprila 1904. Izdajatelj in odgovorni urednik Joa'p Šiška. Tiskala Katoliška Tiskarna.