KRALJEVINA JUGOSLAVIJA
UPRAVA ZA ZAŠTITU
KLASA 10 (5)
INDUSTPKKE SVOJINE
IZDAN 1 OKTOBRA 1936
PATENTNI SPIS BS. 12600
Schlattner Eugen, inženjer, Dorog, Mađarska.
Postupak i peć za tretiranje toplotom materija, naročito za suvo destilisanje uglja. Prijava od 3 jula 1935.	Važi od 1 mirta 1936.
Traženo pravo prvenstva od 19 januara 1935 (Mađarska).
Pronalazak se odnosi na postupak i peć za toplotno tretiranje materija, naročito za suvo destilisanje uglja, pri čemu materija koja se prerađuje prolazi kroz prostor između uspravnih cevi.
Po pronalasku se od pomenutih cevi za vreme prerade bar jedna stalno ili povremeno kreće tamo i amo oko svoje podužne ose. Time se proizvodi ponavljano ometanje mirovanja materija koje prolaze kroz peć i u međusobno suprotnim pravcima, č:me se omogućuje, da se bez znatnije zapečenosti prerađuju u kontinualnom radu i takve materije, koje inače u mirujućem položaju ili pri ometanju mirovanja samo u jednom sme-ru imaju naklonost da se zapeku. U pogledu uspešnog sprečavanja zapečenosti korisno je da se ometanje mirovanja izvodi u suprotnim smerovima sa srazmerno velikom učes-tanošću, iz kcjeg se razloga po pronalasku između cevi koje obuhvataju jedan grejani prostor na primer kružnog prstenastog preseka bar jedna cev kreće tamo i amo sa srazmerno malim ugaonim obrtanjem, na pr. sa 60 ili 90°.
Po jednom korisnom izvođenju pronalaska se od cevi koje uzajamno obuhvataju jedan grejani prostor na pr. kružnog prstenastog preseka unutrašnja cev ostavlja neo-brtno, a sa pogonskim se organom koji proizvodi kretanje tamo i amo spaja samo spoljna cev. Korisno je dalje ono izvođenje pronalaska, kod kojeg od cevi, koje obrezuju već pomenuti pražan prostor, unutrašnja cev svojom unutrašnjom površinom omotača o-
brazuje grejnu površinu dok na omotaču druge cevi postoje otvori, kroz koje mogu biti odvođeni produkti u vidu gasa i/ili pare. Kretanje tamo i amo jedne od ovih cevi, podesno spoljne cevi koja nosi otvore, pruža suprotno uvek u istom smeru upravljenom obrtanju cevi ne samo korist boljeg mešanja tretiranog materijala, kao i boljeg prenošenja toplote, već kod uglja ili materijala i boljeg prenošenja toplote, već kod uglja ili materijala koji sadrže uglja, koji imaju naklonost ka obrazovanju zapečaćenosti, čestim ometanjem mirovanja u suprolno upravljenim pravcima veoma dalekosežno sprečava stvaranje zapečenosti, i time se povećava radna sigurnost peći. Kretanje tamo i amo spoljne cevi koja nosi otvore pruža dalje tu korist da ovi otvori mcgu na veoma jednostavan način biti zaštićavani protiv zapušavanja pomoću nepomičnili prsti u, koji strče u iste, čime se obezbeđuje uspešno odvođenje produkata u vidu pare i/ili gasova, od tretiranja toplotom.
Dalje koristi i pojedinosti pronalaska su u sledečem objašnjene na primeru izvdenja koji je šematički predstavljen na nacrtu.
SI. 1 pokazuje u vertikalnom preseku jedan primer izvođenja peći po pronalasku, koja sadrži samo jedan jedini par cevi. SI. 2 pokazuje šematički način uravnoteženog veša-nja jedne pečne cevi. SI. 3 pokazuje u vertikalnom preseku jedno izvođenje peći po ovom pronalasku u kojem je više parova cevi prema sl. 1 složeno u jedan snop kao pećni elementi u jednom šahtu. SI. 4 poka-
Din, 25.—
zuje presek po liniji 4 —4 iz si. 3. U si. 5 je predstavljeno kako peć po pronalasku može biti preduključena neposredno pred in-dustriskim ložištem, dok si. 6 pokazuje čeoni izgled primera iz si. 5, pri čemu je ipak zid ložišta pokazan u preseku po liniji 6—6 iz slike 5.
Prema primeru izvođenja pokazanom u sl. 1 peć se sastoji iz dve, u odnosu jedna na drugu koncentrično postavljene cevi a i f između kojih se dobija prostor prstenastog preseka. Materija koja treba da se preradi, na pr. ugljeni sitnež koji treba da se podvrgne suvom destilisanju pri temperaturi od približno 400 do 600° C, dospeva u pome-nuti prostor iz levka g za napajanje i usled toga se u pomenutom prostoru razilazi u srazmerno tanak sloj, što je povoljno s obzirom na tretiranje toplotom kao i na ekonomiju toplote.
Po pronalasku se od obe cevi a i f bar jedna za vreme prerade kreće tamo i amo-Kod predstavljenog primera izvođenja sa organom koji prouzrokuje ovo kretanje tamo i amo, na pr. sa puževim pogonom f8 vezana je spoljna cev f, dok se unutrašnja cev a održava nepomičnom i neobrtnom. Uz to se može na pr. cev a obesiti gore izvan prostora peći na čepu a, pomoću poluga b, koje su na pr. u jednom ležištu tako nošene na gredi c, da se cev a oko svoje sopstve-ne podužne ose ne može obrtati. Korisno je da se sopstvena težina d cevi a bar deli-mično izravna (uravnoteži). Tako daljim fiksiranjem cevi a na njenom gornjem hladnom kraju biva postignuto da materijal koji obra-z.ij' ovu cev bude manje napregnut no u .aju nošenja, odnosno čvrstog držanja .vi a na njenom donjem kraju koji se za greva na toplotu zažarenosti. Iz istog razloga biva i cev f koja se kreće tamo i amo uticana pogonom f8 na gornjem hladnom kraju, a takođe i ležište f, koje prouzrokuje obrtnost cevi f, i koje je na nacrtu samo šematički pokazano, nalazi se iz istog razloga na gornjem hladnom kraju cevi.
Od obeju cevi a i f obrazuje jedna grejnu površinu dok je na drugoj cevi predviđen niz otvora 14 za odvođenje u vidu pare i/ili gasova. Ovi se otvori nalaze u slučaju primera izvođenja koji je pokazan na nacrtu, na spoljnoj cevi f koja se kreće tamo i amo, dok je grejna površina obrazovana iz unutrašnje omotaćeve površine neobrt-no utvrđene unutrašnje cevi a. Time se postiže korist da su usled grejanja sa unutrašnje strane toplotni gubitci usled zračenja manji no u slučaju kad grejna površina biva obrazovana spoljnom cevi f, i usled toga može omotač h peći eventualno da se sastoji iz podesnog limanog materijala (materijala u vidu ploča), koji je snabdeven samo po
sebi poznatim premazom koji izoluje toplotu. Time mogu biti postignute znatne uštede u težini, troškovima i u prostoru.
Grejni gasovi mogu biti dovođeni i u unutrašnjoj grejnoj cevi a na pr. odozdo kroz cev (kanal) e2, tako, da grejni gasovi prolaze kroz cev a u suprotnom strujanju u odnosu na pravac kretanja materije koja treba da se tretira. Da bi se postiglo da grejni gasovi velikom brzinom dodiruju unutrašnju površinu omotača cevi a i da bi se na ovaj način postiglo veće grejno dejstvo, podesno je da se u cev a ugrabi umetak i, kojim se za grejne gasove ostavlja slobodan kanal za strujanje maloga preseka. Put za strujanje može pri tome time biti produžen, što se u, između unutrašnje površine grejne cevi a i spoljne površine umetka i dobivenom međuprostoru prstenastog preseka predviđaju vodilna rebra i, u vidu zavrtanjske linije, koja sa umetkom i korisno obrazuju jedan deo i mogu se upravo kao i sam umetak sastojati na pr. iz šamota.
Produkti od tretiranja toplotom u vidu pare i / ili u vidu gasa dospevaju kroz otvore f4 u prostor koji je obuhvaćen omotačem k peći i mogu iz istog da se za proizvoljne ciljeve, kroz cevi j, odvode, odnosno isisavaju. Pošto se otvori f4 nalaze u različitim visinskim položajima, to se mogu kod postavljanja vodoravnih pregradnih zidova ovi produkti u vidu pare i/ili gasa da eventualno odvode i zasebno jedan od drugoga.
Radi sprečavanja zapušavanja otpora f4 predviđeni su prsti hi, koji strče u otvore f4. Ovi otvori se pružaju na pr. na jednu trećinu ili na jednu četvrtinu omotne površine cevi f, tako, da pri kretanju tamo i amo ove cevi sa odgovarajućim ugaonim izmahom prsti h, za čišćenje zalaze potpuno u otvore f4 i iste stalno održavaju čistim. Prsti hj za čišćenje podesno su nepomični i mogu biti utvrđeni na nepomičnim polugama h.
Iz unutrašnje grejne ceviaodilaze kroz cev ej produkti sagorevanja koji se kreču prema gore. Cev a je sa nepomično postavljenom cevi e, podesno uz uključenje zapti-vača a5 tako vezana, da cev a pri svome za-grevanju može da se širi prema gore. Iz istog razloga je i spoljna cev f koja se kreće tamo i amo gore uz posredovanje zapti-vača aB priključena na levak g za napajanje, tako, da toplotno istežanje takođe i na ovom mestu može dospeti do izravnanja bez štetnih napona.
Za regulisanje loženja u grejnu cev a ugrađuje se organ za regulisanje, na pr. ventil a3 na preklapanje.
Prerađena materija se uklanja dole preko pečenog dna k,. Iz grejnog prostora, koji se nalazi između cevi a i f, može prerađeni materijal kontinualno i mehanički biti odvo-
đen. Uz to je prema sl. 1 na donjem kraju nepomične unutrašnje cevi a predviđeno jedno rame (flanša) a4, čija je širina tako velika da ono strči preko oblasti pomenutog prostora, dok su na donjem kraju cevi f koja se kreće tamo i amo predviđena krila f5, koja sa ramena a4 otiskuju na dno k4 peci materijal koji neprekidno dospeva na rame a*.
Pošto naprezanje materijala cevi a i f usled objašnjenog vešanja, kao i usled čvrstog držanja, odnosno pogona na hladnom kraju postupno prema toplijim delovima cevi može se ne samo omotač k peći umesto iz livenog materijala sastojati iz pločastog, odnosno limanog materijala, već mogu eventualno i cevi a i f biti izvođene iz takvog lakšeg i jeftinijeg materijala.
Kod primera izvođenja prema si. 3 i 4 izvođenje prema sl. 1 je višestruko prime-njeno u j< dnom Lajedničkom šahtu, tako, da postaje jedna šahtna (jamasta) peć, u kojoj su pećni elementi koji se sastoje iz cevi a i f prema sl. 1 složeni u jedan snop u jednom šahtu između zajedničkog levka g za napajanje i jednog zajedničkog dna ki peći. Iz svih elemenata peći izlazeće struje materijala bivaju pri tome s;kupljene u z-jednič-kom dnu k, peći, i sav toplotom tretirani materijal može biti uklonjen iz dna kj peći na pr romoću kakvcg organa m ža odvođenje. Unutrašnje grejne cevi a svih pećnih elemenata su priključene na zajedničku cev e2 za napajanje, i ulaze i gore u jednu zajedničku odvodnu cev e;, kroz koju mogu biti uklanjani produkti sagorevanja kao sa-goreni gasovi. Jedan deo ovih produkata sagorevanja može prema si. 3 kroz cev n u cilju povećanja temperature plamena koji ulazi u grejne cevi a i radi poboljšanja ekono mije grejanja biti vraćeni u cev e, za napajanje, odnosno biti ponovo pomešani. Sraz-mera ovog povrtanog mešanja može biti podešena pomoću ventila n, i n, na preklapanje. Kroz otvore f4 cevi f u vidu pare i / ili gasa izlazeći produkti op tretiranja toplotom bivaju hvatani u prostoru između omotača k peći i tamo i amo kretane spoljne cevi f pećnih elemenata i mogu biti odvođeni kroz cev j. Ovaj prostor može i u slučaju si. 3 i 4 biti podeljen poprečnim zidovima, da bi se pomenuti produkti od tretiranja toplotom mogli tako reći da uhvate na njihovom mestu postojanja i da se svaki zasebno odvede.
Iz si. 4 izlazi, da elementi peći mogu pretstavljati snop iz više redova, no ipak pećni elementi mogu biti slagani i u oblik snopa iz jednoga reda.
Prema si. 5 je peć po pronalasku, odnosno šahtna peć jednog industriskog ložišta na pr. tako preduključena ispred kakvog kotlovskog ložišta sa lančanim roštiljem, da iz dna k, peći kod organa m izlazeći toplo-
tom tretirani materijal dospeva na lančani roštilj o u vidu polukoksa ili koksa još u vrelom stanju. Prema si. 6 mogu pojedini pećni elementi k da se eventualno završavaju po jednom naročitom dnu kt peći, i u ovom slučaju iz peći dolazeći topli materijal ne bi na lančani roštilj o dospevao u sloju svuda podjednake dubljine. S obzirom na to po pronalasku se predviđa teška greda p, koja se pruža poprečno na tok lančanog roštilja o i može da se obrće oko osovine pj. Ova težinska greda p je pomoću protivtega r samo delimično uravnotežena i stoga svojom sopstvenom težinom razastire u ravnomerni sloj ugalj koji dospeva na lančani roštilj o, dakle toplotno dejstvo industrijskog loženja može na pr. biti regulisano regulisanjem broja obrtaja organa m za oduzimanje materijala iz prči boja je preduključena pred industrijskim ložištem. Peći po pronalasku su usled njihove male tež ne i njihovih malih razmera, kao i usled njihove velike grejne površine potpuno podesne za to, da budu predukljućene pred automatskim grejnim roštiljima industrijskih ložišta. Pomoću ovih peći može naročito biti postignuto dejstvo da postojeći ložišni uređaji mogu biti napajani polukoksom čak i u slučaju kada uređaj inače upotrtbljuje prašinasti ugljeni sitnež, dok su dosadašnji za ovo određeni uređaji potrebovali ugalj u komadima koji je slobodan cd prašine, pošto su oni predstavljali uređaje koji rade sa ispiranim gasom, odnosno uređaje sa takvim unutrašnjim loženjem, koji su usled velike brzine gasa zahtevali gorivnu materiju slobodnu od prašine.
Pronalazak može takođe biti izvođen višestruko različito od na nacrtu predstavljenih primera izvođenja. T*ko može na pr. tamo i amo kretanje cevi da se izvodi na proizvoljan način, dakle ne samo mehanički, već na pr. i pomoću kakvog hidrauličnog pogona. Grejni gas mož kroz grejnu cev da prolazi u istom pravcu kao i materijal koji se kreće i koji treba da se tretira, dakle po principu jednosmernog strujanja, u kojem bi slučaju na pr. kod izvođenja prema si. 3 gornja cev e, predstavlja cev za napajanje a donja bi cev e2, koja poprečno polazi kroz dno k, peći, predstavljala cev koja odvodi sagorene gasove. U odnosu jedna na drugu mogu dalje ne samo dve cevi biti postavljene koncentrično, već i više parova cevi. Tako bi se na pr. kod jedna u drugoj i jedna oko druge postavljene četiri cevi za propuštanje materije koja treba da se tretira iskoristila dva kroz cevne zidove grejana prostora. U ovom slučaju treba prema pronalasku od ovih cevi za vreme prerade bar jedna cev da izvodi oscilišuće kretanje oko svoje po-dužne ose. Vešanje, odnosno postavljanje f, tamo i amo vođene cevi može biti proiz-
voljnog izvođenja i na pr. može se predvi* deti običan tako zvani čeoni (čaurasti) ležaj, ili pak kuglasti ležij, valjani ležaj i t d, Dalje cevi koje uzajamno obuhvataju g'ejani prostor ne moraju neo; hodno da budu postavljene koncentrično jedna prema drugoj, već bi se mogla jedna cev u odrosu na drugu takode postavljati ekscentrično, čime se postiže, da kod kretanja tamo i amo jedn.' cevi ili obe cevi materija koja je zatvorena u prostoru bude periodično sabijana, što je kod mnogih materija od koristi. Isto dejstvo može i time biti postignuto, što od obe cevi samo jedna, prvenstveno sdoljna, ima kružni pre sek, dok je druga cev izvedena sa uglastim ili eliptičnim presekom. Dalje mogu obe cevi imati uglasti ili eliptični presek, ili pak može jedna cev imati uglast a drugi cev eliptični presek.
Patentni zahtevi:
1.	) Postupak za tretiranje materija top-lotom, naročito za suvo destilisanje uglja, pri čemu se materija kod tretiranja propuš a da prolazi kroz između ispravnih cevi ostavljeni grejani prostor, naznačen time, što od cevi za vreme tretiranja toplotom bar jedna cev biva oko svoje ose podužne ose stalno ili povremeno kretana tamo i amo.
2.	) Postupak po zahtevu 1, naznačen time, što se kretanje tamo i amo bar jedne cevi izvodi sa manjim ugaonim pomeranjem no 180°, podesno sa približno 60 do 90°.
3.	) Peć za toplotno tretiranje materija, naroč.to za suvo destilisanje uglja, pri čemu se materija kcd tretiranja pušta da prolazi kroz između uspravnih cevi ostavljeni grejni prostor, nazračen time, što je od civi (a, f) koje obuhvataju grejni prostor bar jedna postavljena obrtno pomerljivo i vezana je sa pogonom (f8) pomoću kojeg se dotična cev kreće tamo i amo oko svoje podužne ose, pri čemu je pogon prvenstveno tako udešen, da uga-ono pomeranje pri kretanju tamo i amo iznosi manje no 180°.
4.	) Peć po zahtevu 3, naznačena time, što je od cevi koje obuhvataju grijani prostor unutrašnja neobrtno čvrsto držana i samo je spoljna cev vezana sa pogonom koji izvodi kretanje tamo i amo.
5.	) Peć po zahtevu 3 ili 4, naznrčena time, što je od cevi koje obuhvataju grejani prostor jedna prvenstveno spoljna, na površini omotača snabdevena otvorima (f4), kroz koje produkti od toplotnog tretiranja, koji se dobijaju u vidu pare i/ili gasa, mogu biti o-dvojeni, dok je površina omotača druge, prvenstveno unutrašnje cevi, iskorišćena kao grejna povšina.
6) Peć po zahtevu 5, naznačena time, što su otvori (f4) predviđeni na cevi koja se kreće tamo i amo oko svoje podužne ose.
7.	) Peć po zahtevu 5 ili 6, naznačena time što su otvori (f4) u različitim visinskim položajima postavljeni raspodeljeno tako, da produkti u vidu gasa i/ili pare od tplotnog tretiranja prema okolnostima mogu zasebno jadan od drugoga biti odvojeni.
8.	) Peć po zahtevu 5, 6 ili 7, naznačena time, što ima prvenstveno nepomične prste (Ii,) za čišćenje koji strče u odvodne otvore (f4) u omotačevoj površini jedne prvenstveno tamo i amo kretane cevi.
9.	) Peć po zahtevu 3 do 8, naznačena time, što je na donjem kraju neobrtne cevi predviđena jedna flanša (rame) a4 koja strči napolje preko prostora, koji je obuhvaćen obema cevima, i koja tako radi u vezi sa na donjem kraju obrtno pomerljive cevi postavljenim strugačima, da na flanšu (rame) dospela toplotom tretirana materija biva trajno uklonjena pomoću ovih strugača.
10.	) Peć po zahtevu 3 do 9, naznačena time, što su od cevi (a, f) koje uzajamno o-buhvataju grejani prostor bar jedna prvenstveno pak obe obešene na hladnijem kraju cevi i to prvenstveno izvan prostora za tretiranje toplotom.
11.	) Peć po zahtevu 10, naznačena time, što je sopstvena težina jedne ili bar jedne od obešenih cevi bar delimično uravnotežena pomoću protivtega (d).
12.	) Peć po zahtevu 3 do 11 naznačena time, što cev (f) koja se kreće tamo i amo oko svoje podužne ose gore pri svom hladnijem kraju (f,) dobija svoj pogon.
13.	) Peć po zahtevu 3 do 12, naznačena time, što je od cevi koje uzajamno o-buhvataju grejani prostor, bar jedna tako na jednom kraju (aB odnosno f0), na kojem se izvodi napajanje materije koja treba da se tretira, vođena u jednom zaptivaču, da dotična cev pri svome toplotnom istezanju može da se širi u zaptivaču ili kroz ovaj.
14.	) Peć po zahtevu 5 do 13 naznačena time što je unutrašnja cev (a) delimično tako ispunjena umetkom (i), da za grejni gas biva ostavljen kanal koji obezbeđuje povećanu brzinu strujanja gasa.
15.	) Peć po zahtevu 14, naznačena time, što su na umetku (i) predviđena vodiljna rebra (i,) koja sa umetkom (i) prvenstveno o-brazuju jedan deo, tako, da se ža grejne gasove dobija jedan u vidu zavrtnja vodiljni kanal.
16.	) Peć po zahtevu 3 do 15 naznačena time, što su cevi koje uzajamno obuhv?-taju grejani prostor u odnosu jedna na drugu postavljene ekscentrično.
17.	) Peć po zahtevu 3 do 16, naznačena time, što od cevi koje uzajamno obu-hvataju grejani prostor samo jedna, prvenstveno spoljna ima kružni presek, dok je druga iz vedena su uglastim ili eliptičnim presekom.
18.	) Peć po zahtevu 3 do 16, naznačena time, što su od cevi koje uzajamno o-buhvataju grejani prostor obe izvedene sa uglastim ili eliptičnim presekom ili je pak jedna cev izvedena sa uglastim a druga sa eliptičnim presekom.
19.	) Šahtna (jamasta) peć po zahtevu 3 do 18, naznačena time, što je u šahtu peći postavljeno više pećnih elemenata, od kojih se svaki sastoji iz cevi koje zajedno o-buhvataju izvestan prostor, i to u vidu snopa sa jednim ili više redova tako, da su pečni elementi koji odaju u vidu pare i/ili gasa produkte toplotnog tretiranja udešeni na gre-janje spolja pomoću unutrašnje omotne površine cevi, dok je prostor koji je obuhvaćen šahtom, i koji se nalazi izvan ovih pećnih elemenata priključen na jednu ili više cevi (j) za odvođenje pomenutih produkata tretiranja toplotom.
20.	) Šahtna peć po zahtevu 19, naznačena time, što je šahtni prostor ižvan pećnih elemenata radi odvojenog prijema u vidu
pare i/ili gasa produkta dobivenih iretiranjem toplotom podeljen u poprečnom pravcu u više odeljaka.
21.	) Šahtna peć po zahtevu 19 i 20, naznačena time, što unutrašjna grejna cev svih pećnih elemenata utiče u jednu zajed ničku cev (e2) za napajanje vrelim gasom, koja je postavljena poprečno orema dnu (k,) šahta ili prema levku (g) za punjenje.
22.	) Peć, odnosno šahtna peć po zahtevu 3 do 21, naznačena time, što se od cevi koje uzajamno obuhvataju grejani prostor bar jedna i/ili omotač peći, odnosno šahtne peći sastoji iz limanog materijala.
23.	) Peć, odnosno šahtna peć, po zahtevu 1 do 22, naznačen time, što je postavljeno dva ili više parova cevi jedna u drugoj odnosno jedna oko druge sa po jednim gre-janim prostorom.
24.	) Pećni uređaj, odnosno uređaj šahtne peći, naznačen time, što ima tešku (težinsku) gredu (p) koja se pruža poprečno pre ma roštilju, i koja se može obrtati oko jednog čepa (p,) koja je tako postavljena, da ona od peći odnosno od šahtne peći ka roštilju pridolazeći materijal razastire po roštilju u ravnomernom sloju.


















.





















Ad pat.br. 12600
Ad pat. DK1260 O






c
'
'















..