te

m

a

- \ 1

35

i

a

*»' „.

JfoTJ

Ht

y

'wH

E X

PHTSICA GENERALI,

Q U A S

IN AIJLA ACADEMICA ARCHIDUCALIS

GYMNASII LABACENSIS

E X

PRiELECTIONIBUS

ANTONII AMBSCHBLL,

AA. LL. AC PHIL. DOCT. NEC NON EJUSDEM

INCLIT. FACULT. IN UNIV. VIEN. MEMBR.

AC C. R. PHYS. PROF. P. O.

MENSE MARTII DIE Anko MDCCLXXXIII.

PlJBLICE PROPUGNABUNT

J. D. JOANNE5 NEPOM. S.  R. J. Comes a LICHTENBERG
Carniolus Labacenlis.

P. D. ANTONIUS de FRANKENFELD Carniol. Labacenfis.

P. D. BONAVENTURA ALOYSIUS HUML Carniol. Labac.
P. D. DOMINICUS CURTI Tergeltinns.

P. D. GECRGIUS RASP Carniolus Ratfchachenfis.

P. D. JOANNES BAPT. FANTON de BRUNN Carn. Labac.
P. D. JOANNES STFPHANTSCHITSCH Carniol. Neoforenf,
P. D. JOSEPEUS WALLAND Carniol. Rathmonftorffenfis.

at i

m

L A B A C I,

U T ERIS EGERIANIS.


V& >!


:A

2



A

/Min ,j

i r ;> <\ .; ’ i ' t .  -j

12760.'

°3<=«M2C4-2

A

xu,i

/A K

>x"A

f \ f i u - A V J »U .'1

A :■ . iv.--;'- - • A Al v

;,1 -&;<n... U;. As ,/AV Ji, V.t A

■»p#**? 'AH

.....

aAa  Ai %  A a

wy j—W» a «J «'*?#**&&


KX PHYSSCA GENERALI

O.  U M  S I T A.

Q md Phyfica ? Quid phcenomenon, experimentum,
attentatio? Quas habet Phyfica leges fpeciales, qui-
bus inititur? Quid per corpus intelligit Phyiica? Quid
impenetrabilitas, extenlio, divilibilitas, mobilitas, vis
inlita, attra&io, repullio, ac gravitas? Quid pori, &
quotuplices ? Quam rationem fequitur denfitas corporum?

Quid centrum gravitatis in corpore? Quid plamirn
sequalium diftantiarum? Qua? centri gravitatis proprieta-
tes Mathematicae, quae Phyficae, & quomodo common-
ftranturl Quid motus in genere, celeritas, direčHo, ac
quantitas motus, & quam fequuntur rationem ? Quotu-
plex eft motus in genere fpedato numero virium motum
producentium, habita dein celeritatls, ac dire&ionis ratio-
ne, quae in fingulis horum occurrunt fpecialia, & quo-
niodo demonftrantur ? Quali motu peragitur defcenfus gra-

A a vium

vlum liber, & fuper piano inclinato, & qus in hoc de
fpatio, celeritate, & tempore occurrunt notanda ac quo-
modo ex rootus uhiformiter accelerati theoria deducuntur?
Dato angulo confpirationis, & virium confpirantium raa-
gnitudine abfoluta invenire vim compofitam , & fmgulas
componentes?

Quid vires centrales ? Quam in circulo, & machina
feguuntur rationem, & quomodo demonftrantur? Quid, fi
vi una squabili, akera vero accelerante, vel retardante
ad angulum confpirantibus agatur corpus, & angulus con¬
fpirationis fit acutus, obtufus, aut rečtus, occurrit notan-
dum, & quomodo oftenditur? Quid pendulum, & quo-
tuplex? Quam rationem feguuntur tempera, & numeri
ofcillationum penduli in cyc!oide, & quam in circulo, &
quse harum demonftratio?

Quid predlo, & quam fegultur rationem ? Quando
funt prefliones iii geguilibrio? Quid ftatica, libra, ftatera?
Quas libras partes, & quid ad bonitatem, quid ad commo-
ditatem bilancis eft necedariam? Qua ratione poteft cor-
poris pondus etiam ope bilancis doiofae determinari? Quid
mechanica ? Quid machina, & quotuplex ? Quid limplex,
& compolita? Quid ve&is, axis in peritrochio, trochiea,
ccchlea, cuneus, & planum inclinatum? Quam potentia
ad refiftentiam in omni univerlim machina rationem dice-
re debet ad hoc, ut habeatur sguiiibrium ? In gualem ra¬
tionem mutatur lise uniyerfalis in lingulis piachinis lim-
plicihus? Qus ratio in compofitis? Qus formuls pro
celeritatibus in confli&u corporum tam molium, guam ela-
Hicorum?

ASSER-

ASSERTIONE&

I.

A ttributa corporum alia cum nulla prorfus adione con-*
junguntur, ut foliditas, extenfio, divifibilitas , ac
mobilitas, a qua illa quoque corporum determinatio habe-
tur, quam vim infttam nominamus.

n.

Alia cum adione conjunda funt, ut attradio, repu!«
fio, a qua foliditas habetur, ac gravitas.

m.

Gravitas hsec attradio eft in majorlbus diftantiis agens?*
& per totum fyflema planetarium mutua eft, ac univerfa«
lis ;  in tellure quoque noftra continuo & sequaliter agens.

IV.

Vires attrahentes, & repellentes in minimis diftaritiiV
alternant, doneč in majoribus fola jam agat gravitas.

V.

Viciflitudineš , mutadonesque virium tam attralien*
tium quam repellentium rede per curvam Bofchovichianam
exhibentur.

VI.

Ipfa autem corporum cohsefio a partibus in limitibuS
cobaeftonis conftitutis repetenda videtur.

vn. . -. ?  .. .

Limites ifti in diverfis corporibus diverfae amplitudinis
arcus intercipiunt, diverfiaue funt roboris. , - ^

A 3 VIII.

VIII.

V ir umi combiuatio , quae cohsefionem efficit, poros
non inter elementa Colu m, fed & inter ipfas corporum fi-
bras intercedere arguit, quod experimeata quoque varia
confirmant.

IX.

Attračlionum differentia, qua partes fluidorum ad fo*
Uda magis, quam ad fe mutuo, humiditatem, qua vero
ad fe mutuo magis, quam ad folida trahuntur, ficcitatem
fluidorum efficit.

X.

Prior ex his attračlionum differentia debitae junčla po-
rorum difpofitioni folutionum, praecipitationumque phce-
nomenis fatisfacit.

XI.

Fermentatio calida colore, partiumque quarumdam
& ingreffu, & egreffu promovetur,

XII.

Elementa corporum ftatuimus fimplicia, & inextenfa,
ac libi invicem omnino fimillima, viribus tamen iis praedi-
ta, quas in corporibus obfervamus.

XIII.

Gravitas tam in fyftemate planetario, quam in tellu-
re noftra radonem reciprocam duplicatam diftantiarum
fequitur.

XIV.

Per hanc labentium, proječlorumque in tellure pbce-
Eomena j per hanc cum vi asquabili confpirantem motus

pla-

planetarnim tam primarlorum ac folis circa centrum gravi-
tatis commune, quam fecundariorum circa fuos primarios,
& cum his circa centrum habetur.

XV.

Eadem lege Luna quoque noftra regltur, quae in mo-
Eu fuo vertiginis circa axem, qui omnibus planetis ipfiaue
foli ineft, libratione afticitur.

xvr.

Tellus quoque noftra eadem lege & diurno, feu ver-
dginis, revolvitur, & annuo fuo circa centrum gravkatis
commune motu folis orbitam claudit.

XVIL

Phafes planetarum adiverfo eorundem refpedu Soliš,
teUun S( p e  fitu dependent

XVIII.

EJiypfis Soliš per defedum luminis folaris umbra Lk*
tise in conjundione pofitse in tellurem indudum habetur.
Lunae autem eft defedus luminis Lunae plenas umbra tel«
luris genitus.

Phaenomena aeftus marini per conjundas Soliš, & Luna*
tneridianum loči attingentium adiones efficiuntur.

XX.

Cometse funt corpora opaca, planetis analoga, & mu*
fcuato a Sole lumine lucentia.


■" '; f * .■ t ;c-

Ul

VZU 3  JEJ 0

C'" ■ ; "i ' ■ Vi

■t : iv  '<?i utinl.  wt’

:b i

'

J. 1,1 .....

"n" v 6 l  ■ *" f -n v.:.*

(V3tiUyiU.  -X' .5*3 "0‘:

K

■

”r *' * n  s

ii 5  fna&aboi

- — i . i

‘•tse - •• •. u 'Aj

■ . ttstmk

- I-'"'



IX;

:;;11  -I

-


. ■.

'

.

ml

illš