Nr. 664. I 1879. Kirchliches Verordnungs-Blatt für die Lavanter Diöcese. Inhalt: I. Die päpstliche Encycliea betreffend den Socialismns. 11. Fragen für die Pastorat Lonfcrcnzeu im Jahre 1879. III. Fragen für die theologischen Elaborate im Jahre 1879. IV. Bestimmungen der Pfarrconcurspriifungen im Jahre 1879. V. Abholung der heil. Oele am Gründonnerstage. VI. Anzeige de« Direttorie»- und Schematismen-Bedarfes und Vorlage des Seelenstandsausweises pro 1880. VII. Erneuerte Bewilligung zur Sammlung milder Gaben zum Behuse der Errichtung einer Erctin- und Idioten-Anstalt in Kcinbach. VIII. Sammlungs-Bewilligung für die „Töchter der göttlichen Liebe" in Wien. IX. Auskünfte betreff der von minderjährigen ungarischen Staatsangehörigen beizubringendcn Nachweise behufs Zulassung der Eheschließung in Oesterreich. X. Anempfehlung der Biographie des ehrwürdigen Dieners Gottes Elemen« Maria Hofbauer. XI. Anempfehlung des lithur-gischen Katechismus von Franz Joseph Battlagg. XII. Diözesan-Nachrichten. I. VENERABILIBUS FRATRIBUS PATRIARCHIS PRIMATIBUS ARCHIEPISCOPIS ET EPISCOPIS UNIVERSIS CATHOLICI ORBIS GRATIAM ET COMMUNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE HABENTIBUS. LEO PP. XIII. VENERABILES FRATRES SALUTEM ET APOSTOLICAM BENEDICTIONEM. Quod Apostolici muneris ratio a Nobis postulabat, iam inde a Pontificatus Nostri principio, Litteris eneyelieis ad vos datis, Venerabiles Fratres, indicare haud praetermisimus lethiferam pestem, quae per artus intimos humanae societatis serpit, eamque in extremum discrimen adducit : simul etiam remedia efficacissima demonstravimus, quibus ad salutem revocari, et gravissima quae impendent pericula possit evadere. Sed ea quae tunc deploravimus mala usque adeo brevi increverunt, ut rursus ad vos verba convertere cogamur, Propheta velut auribus Nostris insonante : Clama ne cesses, exalta quasi tuba vocem tuam1). Nullo autem negotio intelligitis, Venerabiles Fratres, Nos de illa hominum secta loqui, qui diversis ac pene barbaris nominibus Socialistae, Communistae vel Nihilistae appellantur, quique per universum orbem diffusi, et iniquo inter se foedere arctissime colligati, non amplius ab occultorum conventuum tenebris praesidium quaerunt, sed palam fidenterque in lucem prodeuntes, quod iampridem inierunt consilium cuiuslibet civilis societatis fundamenta convellendi, perficere adnituntur. Ii nimirum sunt, qui, prout divina testantur eloquia, carnem quidem maculant, dominationem spernunt, maiestatem autem blasphemant Nihil, quod humanis divinisque legibus ad vitae incolumitatem et decus sapienter decretum est, intactum vel integrum relinquunt. Sublimioribus potestatibus, quibus, Apostolo moneute, omnem animam decet esse subiectam, quaeque a Deo ius imperandi mutuantur, obedientiam detrectant, et perfectam omnium hominum in iuribus et officiis praedicant aequalitatem. — Naturalem viri ac mulieris unionem, gentibus vel barbaris sacram, dehonestant ; eiusque vinculum, quo domestica societas principaliter continetur, infirmant aut etiam libidini permittunt. — Praesentium tandem bonorum illecti cupiditate, quae radix est omnium malorum et quam quidam appetentes erraverunt afide*), ius proprietatis naturali lege sancitum impugnant; et per immane facinus, cum omnium ') Is. LVIII, 1. s) Jud. Epis. v. 8. *) 1. Tim. VI, 10. 1 hominum necessitatibus consulere et desideriis satisfacere videantur, quidquid aut legitimae hereditatis titulo, aut ingenii manuumque labore, aut victus parsimonia adquisitum est, rapere et commune habere contendunt. Atque haec quidem opinionum portenta in eorum conventibus publicant, libellis persuadent, ephemeridum nube in vulgus spargunt. Ex quo verenda Kegum maiestas et imperium tantam seditiosae plebis subiit invidiam, ut nefarii proditores, omnis freni impatientes, non semel, brevi temporis intervallo, in ipsos regnorum Principes, impio ausu, arma converterint. Haec autem perfidorum hominum audacia, quae civili consortio graviores in dies ruinas minitatur, et omnium animos sollicita trepida'ione percellit, causam et originem ab iis venenatis doctrinis repetit, quae superioribus temporibus tamquam vitiosa semina medios inter populos diffusae, tam pestiferos suo tempore fructus dederunt. Probe enim nostis, Venerabiles Fratres, infensissimum bellum, quod in catholicam fidem inde a saeculo decimo sexto a Novatoribus commotum est, et quam maxime in dies hucusque invaluit, eo tendere ut, omni revelatione submota et quolibet supernaturali ordine subverso, solius rationis inventis, seu potius deliramentis, aditus pateret. Eiusmodi error, qui perperam a ratione sibi nomen usurpat, cum excellendi appetentiam naturaliter homini insertam pelliciat et acuat, omnisque generis cupiditatibus laxet habenas, sponte sua non modo plurimorum hominum mentes, sed civilem etiam societatem latissime pervasit. Hinc nova quadam impietate, ipsis vel ethnicis inaudita, respublicae constitutae sunt, nulla Dei et ordinis ab eo praestituti habita ratione : publicam auctoritatem nec principium, nec majestatem, nec vim imperandi a Deo sumere dictitatum est, sed potius a populi multitudine; quae ab omni divina sanctione solutam se aestimans, iis solummodo legibus subesse passa est. quas ipsa ad libitum tulisset. — Supernaturalibus fidei veritatibus, tamquam rationi inimicis, impugnatis et reiectis, ipse humani generis Auctor ac Redemptor a studiorum Universitatibus, Lyceis et Gymnasiis, atque ab omni publica humanae vitae consuetudine sensim et paulatim exulare cogitur. — Futurae tandem aeternaeque vitae praemiis ac poenis oblivioni traditis, felicitatis ardens desiderium intra praesentis temporis spatium definitum est. — Hisce doctrinis longe lateque disseminatis, hac tanta cogitandi agendique licentia ubique parta, mirum non est quod infimae sortis homines, pauperculae domus vel officinae pertaesi, in aedes et fortunas ditiorum involare discupiant; mirum non est, quod nulla iam publicae privataeque vitae tranquillitas consistat, et ad extremam perniciem humanum genus iam pene devenerit. Supremi autem Ecclesiae Pastores, quibus dominici gregis ab hostium insidiis tutandi munus incumbit, mature periculum avertere et fidelium saluti consulere studuerunt. Ut enim primum conflari coeperunt clandestinae societates, quarum sinu errorum, quos memoravimus, semina iam tum fovebantur, Romani Pontifices Clemens XII. et Benedictus XIV. impia sectarum consilia detegere et de pernicie, quae latenter instrueretur, totius orbis fideles admonere non praetermiserunt. Postquam vero ab iis qui philosophorum nomine gloriabantur, effrenis quaedam libertas homini attributa est, et ius novum, ut aiunt, contra naturalem divinamque legem confingi et sanciri coeptum est, fel. mem. Pius Papa VI, statim iniquam earum doctrinarum indolem et falsitatem publicis documentis ostendit; simulque apostolica providentia ruinas praedixit, ad quas plebs misere decepta raperetur. — Sed cum nihilominus nulla efficaci ratione cautum fuerit ne prava earum dogmata magis in dies populis persuaderentur, neve in publica regnorum scita evaderent, Pius PP. VII. et Leo PP. XII. occultas sectas anathemate damnarunt, atque iterum de periculo, quod ab illis impendebat, societatem admonuerunt. — Omnibus denique manifestum est quibus gravissimis verbis et quanta animi firmitate ac constantia gloriosus Decessor Noster Pius IX. f. m., sive allocutionibus habitis, sive Litteris eneyelicis ad totius orbis Episcopos datis, tum contra iniqua sectarum conamina, tum nominativa contra iam ex ipsis erumpentem Socialismi pestem dimicaverit. Dolendum autem est eos, quibus communis boni cura demandata est, impiorum hominum fraudibus circumventos et minis perterritos in Ecclesiam semper suspicioso vel etiam iniquo animo fuisse, non intelligentes sectarum conatus in irritum cessuros, si catholicae Ecclesiae doctrina, Romano-rumque Pontificum auctoritas, et penes principes et penes populos, debito semper in honore mansisset, Ecclesia namque Dei vivi, quae columna est et firmamentum veritatis ’), eas doctrinas et praecepta tradit, quibus societatis incolumitati et quieti apprime prospicitur, et nefasta Socialismi propago radicitus evellitur. Quamquam enimvoro Socialista«; ipso Evangelio abutentes, ad male cautos facilius decipiendos, illud ad suam sententiam detorquere consueverint, tamen tanta est inter eorum prava dogmata et purissimam Christi doctrinam dissensio, ut nulla maior existat ; Quae enim participatio iustitiae cum iniquitate? aut quae societas lucis ad tenebras?2) Ii profecto dictitare non desinunt, ut innuimus, omnes homines esse inter se natura aequales, ideoque contendunt nec maiestati honorem ac reverentiam, nee legibus, nisi forte ab ipsis ad placitum sancitis, obedientam deberi. — Contra vero, ex Evangelicis documentis, ea est hominum aequalitas, ut omnes eamdem naturam sortiti, ad eam dem filiorum Dei celsissimam dignitatem vocentur, simulque ut uno eodemque fine omnibus praestituto, singuli secundum eamdem legem iudicandi sint, poenas aut mercedem pro merito consecuturi. Inaequalitas tamen imis et potestatis ab ipso naturae Auctore dimanat, ex quo omnis paternitas in caelis et in terra nominatur.3) Principum autem et subditorum animi mutuis officiis et iuribus, secundum catholicam doctrinam ac praecepta, ita devinciuntur, ut et imperandi temperetur libido, et obedientiae ratio facilis, firma et nobilissima efficiatur. Sane Ecclesia subiectae multitudini Apostolicum praeceptum iugiter inculcat: Non est potestas nisi a Deo ; quae autem sunt, a Deo ordinata sunt. Itaque qui resistit potestati, Dei ordinationi resistit: qui autem resistunt ipsi sibi damnationem acquirunt. Àtque iterum necessitate subditos esse iubet non solum propter iram, sed etiam propter conscientiam ; et omnibus debita reddere, cui tributum tributum, cui vectigal vectigal, cui timorem timorem, cui honorem honorem.*) Siquidem qui creavit et gubernat omnia, provida sua sapientia disposuit, ut infima per media, media per summa ad suos quaeque fines perveniant. Sicut igitur in ipso regno caelesti Angelorum choros voluit esse distinctos aliosque aliis subiectos ; sicut etiam in Ecclesia varios instituit, ordinum gradus, officiorumque diversitatem, ut non omnes essent Apostoli, non omnes Doctores, non omnes Pastores ;5) ita etiam constituit in civili societate plures esse ordines, dignitate, iuribus, potestate diversos ; quo scilicet civitas, quemadmodum Ecclesia, unum esset corpus, multa membra complectens, alia aliis nobiliora, sed cuncta sibi invicem necessaria et de communi bono sollicita. At vero ut populorum rectores potestate sibi concessa in aedificationem et non in destructionem utantur, Ecclesia Christi opportunissime monet etiam Principibus supremi iudicis severitatem imminere ; et divinae Sapientiae verba usurpans, Dei nomine omnibus inclamat : Praebete aures vos qui continetis multitudines et placetis vobis in turbis nationum; quoniam data est a Domino potestas vobis et virtus ab Altissimo, qui interrogabit opera vestra et cogitationes scrutabitur . . . Quoniam iudicium durissimum his qui praesunt fiet . . . Non enim subtrahet personam cuiusquam Deus, nec verebitur magnitudinem cuiusquam ; quoniam pusillum et magnum ipse fecit, et aequaliter cura est illi de omnibus. Fortioribus autem fortior instat cruciatio.6) Si tamen quandoque contingat temere et ultra modum publicam a Principibus potestatem exerceri, catholicae Ecclesiae doctrina in eos insurgere proprio malte non sinit, ne ordinis tranquillitas magis magisque turbetur, neve societas maius exinde detrimentum capiat. Cumque res eo devenerit ut nulla alia spes salutis affulgeat, docet christianae patientiae meritis et instantibus ad Deum precibus remedium esse maturandum. — Quod si legislatorum ac principum placita aliquid saneiverint aut iusserint quod divinae aut naturali legi repugnet, Christiani nominis dignitas et officium atque Apostolica sententia suadent obediendum esse magis Deo quam hominibus.7) ') 1. Tim. III, 15. a) Il Cor. VI, 14. 3) Ad. Eph. III, 15. 4) Rom. XIII. °) 1. Cor. XII *) Sap. VI. ’) Act. V, 29. 1* Salutarem porro Ecclesiae virtutem, quae in civilis societatis ordinatissimum regimen et conservationem redundat, ipsa etiam domestica societas, quae omnis civitatis et regni principium est, necessario sentit et experitur. Nostis enim, Venerabiles Fratres, rectam huius societatis rationem, secundum naturalis iuris necessitatem in indissolubili viri ac mulieris unione primo inniti, et, mutuis parentes inter et filios, dominos ac servos officiis iuribusque compleri. Nostis etiam per Socialismi placita eam pene dissolvi; siquidem firmitate amissa, quae ex religioso coniugio in ipsam refunditur, necesse est ipsam patris in prolem potestatem, et prolis erga genitores officia maxime relaxari. Contra vero honorabüe in omnibus connubium quod in ipso mundi exordio ad humanam speciem propagandam et conservandam Deus ipse instituit et inseparabile decrevit, firmius etiam et sanctius Ecclesia docet evasisse per Christum, qui Sacramenti ei contulit dignitatem, et suae cum Ecclesia unionis formam voluit referre. Quapropter, Apostolo monente2), sicut Christus caput, est Ecclesiae, ita vir caput est mulieris; et quemadmodum Ecclesia subiecta est Christo, qui eam castissimo perpetuoque amore complectitur, ita et mulieres viris suis decet esse subiectas, ab ipsis vicissim fideli constantique affectu diligendas. — Similiter patriae atque herilis potestatis ita Ecclesia rationem moderatur, ut ad filios ac famulos in officio continendos valeat, nec tamen praeter modum excrescat. Secundum namque catholica documenta, in parentes et dominos caelestis Patris ac Domini dimanat auctoritas; quae idcirco ab ipso non solum originem ac vim sumit, sed etiam naturam et indolem necesse est mutuetur. Hinc liberos Apostolus hortatur obedire parentibus suis in Domino, et honorare patrem suum et matrem suam, quod est mandatum primum in promissione3). Parentibus autem mandat: Et vos, patres, nolite ad iracundiam provocare filios vestros, sed educate illos in disciplina et correptione Domini*). Rursus autem servis ac dominis per eundem Apostolum divinum praeceptum proponitur, ut illi quidem obe-diant dominis carnalibus sicut Christo . . . cum bona valuntate servientes sicut Domino: isti autem remittant minas, scientes quia omnium Dominus est in caelis et personarum acceptio non est apud Deum.6) — Quae quidem omnia si secundum voluntatis divinae placitum diligenter a singulis, ad quos pertinet, servarentur, quaelibet profecto familia caelestis domus imaginem quamdam praeseferret, et praeclara exinde beneficia parta, non intra domesticos tantum parietes sese continerent, sed in ipsas respublicas uberrime dimanarent. Publicae autem ac domesticae tranquillitati catholica sapientia naturalis divinaeque legis praeceptis suffulta, consultissime providit etiam per ea quae sentit ac docet de iure dominii et parti- tione bonorum quae ad vitae necessitatem et utilitatem sunt comparata. Cum enim Socialistae ius proprietatis tamquam humanum inventum, naturali hominum aequalitati repugnans traducant, et communionem bonorum affectantes, pauperiem haud aequo animo esse perferendam, et ditiorum possessiones ac iura impune violali posse arbitrentur ; Ecclesia multo satius et utilius inaequalitatem inter homines, corporis ingeniique viribus naturaliter diversos, etiam in bonis possidendis agnoscit, et ius proprietatis ac dominii, ab ipsa natura profectum, intactum cuilibet et inviolatum esse iubet: novit enim furtum ac rapinam a Deo, omnis iuris auctore ac vindice, ita fuisse prohibita, ut aliena vel concupiscere non liceat, furesque et raptores, non secus ac adulteri et idololatrae, a caelesti regno excludantur. — Nec tamen idcirco pauperum curam negligit, aut ipsorum necessitatibus consulere pia mater praetermittit: quin imo materno illos complectens affectu, et probe noscens eos gerere ipsius Christi personam, qui sibi praestitum beneficium putat, quod vel in minimum pauperem a quopiam fuerit collatum, magno illos habet in honore; omni qua potest ope sublevat; domos atque hospitia iis excipiendis, alendis, et curandis ubique terrarum curat erigenda, eaquo in suam recipit tutelam. Gravissimo divites urget praecepto, ut quod superest pauperibus tribuant; eosque divino terret iudicio, quo, nisi egenorum inopiae succurrant, aeternis sint suppliciis mulctandi. Tandem pauperum animos maxime ') Hobr. XIII. *) Ad Eph. V. s) Ad Eph. VI, 1-2. 4) Ibid. v. 4. ) Ibid. vv. 5, 6, 7. recreat ac solatur, sive exemplum Christi obiiciens, qui cum esset dives propter nos egenus factus est ; ') sive eiusdem verba recolens, quibus pauperes beatos edixit et aeternae beatitudini praemia sperare iussit. — Quis autem non videat optimam hanc esse vetustissimi inter pauperes et divites dissidii componendi rationem ? Sicut enim ipsa rerum factorumque evidentia demonstrat, ea ratione reieeta aut posthabita, alterutrum contingat necesse est, ut vel maxima humani generis pars in turpissimam mancipiorum conditionem relabatur, quae diu penes ethnicos obtinuit; aut humana societas continuis sit agitanda motibus . rapinis ac latrociniis funestanda, prout recentibus etiam temporibus contigisse dolemus. Quae eum ita sint, Venerabiles Fratres, Nos, quibus modo totius Ecclesiae regimen incumbit, sicut a Pontificatus exordiis populis ac Principibus dira tempestate iactatis portum commonstravimus quo se tutissime reciperent ; ita nunc extremo, quod instat, periculo commoti Apostolicam vocem ad eos rursus attollimus ; eosque per propriam ipsorum ac reipublicae salutem iterum iterumque precamur, obtestanles, ut Ecclesiam, de publica regnorum prosperitate tam egregie meritam, magistram recipiant et audiant ; planeque sentiant, rationes regni et religionis ita esse coniunclas, ut quantum de hac detrahitur, tantum de subditorum officio et de imperii maiestate decedat. Et cum ad Socialismi pestem avertendam tantam Ecclesiae Christi virtutem noverint inesse, quanta nec humanis legibus incst, nec magistratuum cohibitionibus, nec militum armis, ipsam Ecclesiam in eam tandem conditionem liber-tateinque restituant, qua saluberrimam vim suam in totius humanae societatis commodum possit exercere. Vos autem, Venerabiles Fratres, qui ingruentium malorum originem et indolem perspectam habetis, in id toto animi nisu ac contentione incumbite, ut catholica doctrina in omnium animos inseratur atque alte descendat. Satagite ut vel a teneris annis omnes assuescant Deum filiali amore complecti, ejusque numen vereri ; Principum legumque majestati obsequium praestare; a cupiditatibus temperare, et ordinem, quem Deus sive in civili sive in domestica societate constituit, diligenter custodire. Insuper adlaboretis oportet ut Ecclesiae catholicae filii neque nomen dare, neque abominatae sectae favere ulla ratione audeant : quin imo, per egregia facinora et honestam in omnibus agendi rationem ostendant, quam bene feliciterque humana consisteret societas, si singula membra recte factis et virtutibus praefulgerent. — Tandem cum Socialismi sectatores ex hominum genere potissimum quaerantur qui artes exercent vel operas locant, quique laborum forte pertaesi divitiarum spe ac bonorum promissione facillime alliciuntur, opportunum videtur artificum atque opificum societates fovere, quae sub religionis tutela constitutae omnes socios sua sorte contentos operumque patientes efficiant, et ad quietam ac tranquillam vitam agendam inducant. Nostris autem vestrisque coeptis, Venerabiles Fratres, Ille aspiret, cui omnis boni principium et exitum acceptum referre cogimur. — Caeterum in spem presentissimi auxilii ipsa Nos horum dierum erigit ratio, quibus Domini Natalis dies anniversaria celebritate recolitur. Quam enim Christus nascens senescenti iam mundo et in malorum extrema pene dilapso novam intulit salutem, eam nos quoque sperare iubet ; paeemque, quam tunc per Angelos hominibus nuntiavit, nobis etiam se daturum promisit. Neque enim abbreviata est manus Domini ut salvare nequeat neque aggravata est auris ejus ut non exaudiat.'1) His igitur auspicatissimis diebus, Vobis, Venerabiles Fratres, et fidelibus Ecclesiarum vestrarum fausta omnia ac laeta ominantes, bonorum omnium Datorem enixe precamur, ut rursum hominibus appareat benignitas et humanitas Salvatoris nostri Dei3), qui nos ab infensissimi hostis potestate ereptos in nobilissimam filiorum transtulit dignitatem. — Atque ut citius ac plenius voti compotes simus, fervidas ad Deum preces et ipsi Nobiscum adhibete, Venerabiles Fratres; et B. Virginis Mariae ab origine Immaculatae, ejusque Sponsi Josephi ac beatorum Apostolorum Petri et Pauli, quorum suffragiis maxime confidimus, patrocinium interponite. — Interim autem divinorum ') II. Cor VIII, 9. 2) Is. LIX. 1. 8) Tit. III, 4. munerum auspicem Apostolica«! Benedictionem, intimo cordis affectu, Vobis, Venerabiles Fratres, vestroque Clero ac fidelibus populis universis in Domino impertimur. Datum Romae apud 8. Petrum, die 28. Decembris 1878. Pontificatus Nostri Anno Primo. LEO PP. XIII. ir. Im Laufe des Jahres 1879 haben die Pastoral-Evifferenzen in der vorgeschriebenen und bisher üblichen Weise unter Vorsitz und Leitung des Herrn Dechaiites des Eonferenz-Ortes an den nachfolgenden Stationen abgehalten zu werden: 1. Zu Altenmarkt, für die Dekanate: Altenmartt und Schallthal; 2. Zu Cilli, für die Dekanate: Eilli, Neukirchen und Tüffer; 3. Zu Drachenburg, für dieses Dekanat; 4. Zu 8-raff lau, für dieses Dekanat; 5. Zu St. Georgen a. d. Stainz, für dieses Dekanat; 6. Zn Gonobiz, für dieses Dekanat; 7. Zn Kötsch, für die Dekanate: Dranfeld und Marburg R. D. U.; 8. Zu St. Leonhard in W. B>, für dieses Dekanat; 9. Zu Ob er bürg, für dieses Dekanat; 10. Zu Pettau, für die Dekanate: Pettau, Großsonntag und Sanritsch; 11. Zu Rann, für dieses Dekanat; 12. Zu St. Marciti, für die Dekanate: St. Matein und Rohitsch ; 13. Zu Mah reuberg, für die Dekanate: Mahrenberg und Saldenhofen; 14. Zu Unterpulsgau, für das Dekanat: Windischfeistriz; 15. Zu Marburg, für die Dekanate: Marburg L. D. 11. und Jaring. In Marburg wird die Konferenz in der fürstbischbflicheu Residenz am 2. October stattftnden, für jede der anderen Stationen hat der Dechant des Konfercnts-Ortes den Tag zu bestimmen und solchen rechtzeitig den betreffenden Seelsorgern bekannt zu geben, so wie unter Einem auch dem Ordinariate auzuzeigen; jedoch wird bemerkt, daß die ©Differenzen in dem Zeiträume vom 1. Mai bis Ende Juli abzuhaltcu und die bezüglichen Protokolle bis Ende August dem Ordinariate in Vorlage zu bringen sind. Der Gegenstand der Besprechungen bilden folgende Confcrcnzfrageu: 1. Es sind die kirchlichen Vorschriften zusammenznstellen, welche die Anlage katholischer Friedhöfe, die Bedingungen ihrer Einweihung, Benützung und Entweihung, das Eigenthumsrecht und die Instandhaltung derselbe», sowie endlich die Abhaltung von Leichenreden auf denselben betreffen; — sodann sind die derzeit bestehenden staatlichen Verordnungen anzuführen, insoweit sie einzelne der voranstehenden Fragcpnnkte berühren; — endlich ist auzngeben, wie sich der Seelsorger zu benehmen habe, wenn bei Beerdigungen Anforderungen an ihn gestellt werden, welche kirchlich unznläßig sind, oder wenn von irgend einer Seite ohne sein Wissen oder wenigstens wider seinen Willen ein Mißbrauch mit dem.katholischen Friedhofe gemacht wird? 2. Einen wesentlichen Bestandtheil des Pfründen- Einkommens bildet in unserer Diözese das Erträgniß der pfritüblichen Weingärten, so wie auch viele Kirchen mehr oder minder mit Weingärten dotirt sind. Es liegt also gcwieß sehr viel daran, daß sich dieselben im möglichst guten Zustande befinden. Sind bezüglich der Pfründen- und Kirchen-Weingärten ähnliche Vorschriften nothweudig, wie sie Betreffs der Pfründen- und Kirchen-Waldungen bereits bestehen? Es ist zu bcrathen und sind Vorschläge darüber zu machen, und zwar: l. Wie jeder Deteriorimi ng der Pfründen- und Kirchen-W ein gärten vorzubeugen, und wie eine solche, wenn sie leider irgendwo eingetreten ist, wieder wirksamst zu heben wäre? — zumal bei der Vakatur einer Pfründe? 2. Welche kontrolen wären angezeigt, um die recht zweckmässige, den Ertrag erhöhende Bearbeitung der Pfründen- und Kirchen-W ein gärten zu sichern? Auch ist anzugeben, ob irgendwo ein Pfründen- oder Kirchen-Weingarten verpachtet sei? III. Im Jahre 1879 sind von den zur Ausarbeitung verpflichteten Diözesanpriestern nachstehende theologische Fragen schriftlich zu beantworten: 1. Quae est doctrina Ecclesiae catholicae de libero arbitrio hominis relate ad gratiam divinam ? Probetur haec doctrina argumentis ex ratione et revelatione desumtis. 2, Quid est tenendum presbytero catholico de ritibus ab Ecclesia in administratione sacramentorum generativa praescriptis, et speciatim de s. d. rubricis circa oblationem sacrificii s. missae ? Quomodo obligant in conscientia ? 3. Quando et quare matrimonium ratum, nondum consummatum, dirimi potest? 4. Mit Zugrundelegung des Textes Lucas Cap. VIII. Vers. 15 (Dominica Sexagesima) ist über das Thema: „Nur der in Liebe thätige, fruchtbringende Glaube hat Werth und Verdienst vor Gott" eine zweitheilige Predigt zu stizzire n. Nur der Eingang ist v o l l st ä n d i g auszuarbeiten. Die Eint Heilung bleibt dem freien Ermessen jedes Elaboranten anheimgestellt. Die Predigt-Skizze kann in deutscher oder slovenischer Sprache geliefert werden. Die übrigen Fragen find ausnahmslos in der Sprache, in welcher sie gestellt sind, zu beantworten. Bemerkt wird wiederholt, daß die Ausarbeitungen rechtzeitig vorznlegen seien, und daß nur die ausdrücklichen, für die Diöcese Lavant erflossenen Ordinariats-Bestimmungen über die Befreiung von der Ausarbeitung z u g e l t e n h a b e n. IV. Die allgemeine Pfarrconcurs-Prüfnng wird auch im laufenden Jahre in der fürstbischöflichen Residenz zu Marburg abgehalten werden, und zwar am 6. 7. und 8. Mai und am 2. 3. und 4. September. Die Gesuche um Zulassung zur Concursprüfung sind durch das betreffende F. B. Dekanalamt wenigstens 14 Tage früher anher einzusenden. V. Die Abholung der heil. Oele hat, wie alljährlich am Gründonnerstage in der F. B. Ordinariatskanzlei allhier zu geschehen. Für die Reinigung der Oelgefässe ist die erforderliche Sorgfalt zu tragen. VI. Der Directorien- und Schematismen-Bedarf pro 1880 ist von den F. B. Dekanalämtern bis letzten Juli anzuzeigen und zugleich der Ausweis über die Seelenzahl der unterstehenden Kuratstationen in Vorlage zu bringen. VII. Die Hochlöbliche k. k. Statthalterei hat laut Mittheilung ddo. 31. Dezember 1878 Zahl 17.444, die der Congregativi: der Barmherzigen Brüder mit Erlaß vom 10. August 1878, Zahl 9711 ertheiltc Sammlungsbewilligung unter den gleichen Modalitäten auf ein halbes Jahr, d. i. bis 1. Juli 1879 verlängert. Hievon werden die hochwürdigen Herren Seelsorger mit Bezugnahme auf den im kirchlichen Verordnungsblatte III. de ann. 1878, Absatz VI enthaltenen Ordinariats-Erlaß in die Kenntniß gesetzt. VIII. Die Hochlöblichc f. k. Statthalterei hat über Einschreiten der Gesellschaft „der Töchter der göttlichen Liebe" in Wien derselben unterm 25. Jänner, Nr. 1104 die Bewilligung crthcilt, zu Gunsten der unter dem Protektorate Ihrer Majestät der Kaiserin stehenden Marien-Anstalt in Wien und Pest für arme Waisen und Dienstmädchen, so wie des Zufluchthauses zum heiligen Josef in Breiteufurt für alte dienstuntaugliche Frauenspersonen und arme in Rekonvaleszenz befindliche Dienstmädchen durch sechs Monate im Kronlande Steiermark milde Beiträge bei Wohlthätern sammeln zu dürfeit. Hievon wird der hochwürdige Diözesanclerus mit dem Beifügen in Kenntniß gesetzt, daß die mit der Sammlung betrauten Mitglieder angewiesen worden seien, sich bei den Vorständen der politischen Bezirksbehörden behufs Einholung des Visums in das Sammelregistcr zu melden. IX. Dem Herrn k. k. Statthalter von Steiermark hat laut der dem Ordinariate unterm 22. Jänner l. I. Nr. 917 gemachten Mitteilung der Herr k. k. Minister für Cultus und Unterricht unterm 28. November 1878 Nr. 18.104 das Nachfolgende eröffnet: „In Folge einer vorgekommenen Anfrage in Betreff der Nachweise, die von minderjährigen ungarischen Staatsangehörigen Behufs Zulassung zur Eheschließung in Oesterreich beizubringen sind, wurden im Wege des k. k. Justizministeriums Aufklärungen über den Stand der diesfälligen ungarischen Legislative bei dem königlichen ungarischen Justizministerium eingcholt. Nach diesen Auskünften ist zur Ausstellung rcchtsgiltiger Zeugnisse über die Zulässigkeit der durch ungarische Staatsangehörige im Auslände abzuschließenden Ehen, beziehungsweise zur Ausstellung der durch das Hofdekret vom 22. Dezember 1814 Nr. 1118 I. G. S. geforderten Zeugnisse über die persönliche Fähigkeit zur Eingehung einer giftigen Ehe, ausschließlich das k. ungarische Ministerium für Kultus und Unterricht berufen (Verordnung des k. ungarischen Ministeriums für Kultus und Unterricht vom 19. Oktober 1876 Zl. 24.077). In derartigen Zeugnissen wird sowohl die persönliche Fähigkeit des ungarischen Staatsbürgers, welcher im Auslande eine auch in Ungarn giltige Ehe eingehen will, wie auch der Umstand bestätigt, ob der Betreffende dem §. 44 des ungarischen Wehrgescßes (G. A. XI. vom Jahre 1868) entsprechend, eine Ehe einzugehen berechtigt ist. Die Einrichtung des politischen Ehekonsenses besteht in Ungarn nicht. Belangend speziell die Frage, in welchen Fällen nach ungarischem Rechte ein Minderjähriger, welcher sich verehelichen will, der Zustimmung seines gesetzlichen Vertreters und der Bewilligung der Vormundschaftsbehörde bedarf, dann, welche Behörde zur Ertheilung dieser Bewilligung berufen sei, wurde seitens des k. ungarischen Justizministeriums Folgendes eröffnet: Minderjährige, welche eine Ehe zu schließen beabsichtigen, bedürfen hiezu im Allgemeinen, sowohl der Zustimmung der Vormundschaft, wie auch der Genehmigung der Vormuudschaftsbehörde, wenn diesbezüglich zwischen der Vormundschaft und den Eltern, beziehungsweise zwischen den Verwandten und dem Minderjährigen eine Verständigung nicht zu Stande kommt; ferner hat der Vormund die Genehmigung der Vormundschaftsbehörde zu erbitten, wenn ein minderjähriger Jüngling, welcher das 18. Jahr, wie auch, wenn ein minderjähriges Mädchen, welches das 16. Jahr noch nicht zurückgelegt hat, eine Ehe eingehen will, bezüglich eines durch Minderjährige abzuschließenden Ehepaktes hat der Vormund die Genehmigung derVormuudschaftsbehörde in jedem Falle zu erbitten. (Videatur F. 5 des §. 113 G. A. XX. vom Jahre 1877). Laut §. 147 des soeben bezogenen Gcsetzartikels macht die Einwilligung der Anverwandten die vor-mundschastsbehördliche Genehmigung entbehrlich, wenn ein unter Vormundschaft oder Curatcl stehender Jüngling über 18 Jahre ober ein Mädchen über 16 Jahre eine Ehe eingehen. Ebenso ist die vormuudschaftsbehördliche Genehmigung beim Bestände eines Familienrathes in dem Falle entbehrlich, wenn ein unter Vormundschaft oder Kuratel stehender Jüngling über 18 Jahre oder ein Mädchen über 16 Jahre eine Ehe entgehen wollen, da laut §. 155 des G. A. XX. vom Jahre 1877 der Vormund ober Curator und der Präsident des Familienrathes diesbezüglich zu verfügen berechtigt sind. Die Agenden der Vormundschaftsbehörde werden nach §. 176 des bezogenen Gesetz-Artikels in erster Instanz durch die Waisenstühle derMumzipien und der Städte mit geordnetem Magistrate und ausnahmsweise, durch die der Gemeinden ausgeübt. Diese ausnahmsweise Berechtigung zur Ausübung der vormnndschaftsbehördlichen Agenden, wird einzelnen hiezu geeignet erkannten Gemeinden vom k. ungarischen Ministerium des Innern verliehen. lieber Rekurse gegen die Beschlüsse der Waisenstühle der Munizipien und der Städte mit geordnetem Magistrate entscheidet in zweiter und dritter Instanz der munizipale Verwaltungs-Ausschuß und respektive das Ministerium des Innern, bezüglich der Beschlüsse der als Vormundschaftsbehörde fungirenden Gemeinden, ist in zweiter Instanz der munizipale Waisenstuhl und in dritter der munizipale Verwaltungs-Ausschuß zur Entscheidung berufen." — Hievon werden die F. B. Pfarr- (Kuratial-) Aemter zur Darnachachtnng in vorkommenden Fällen in Kenntniß gesetzt, und erinnert, daß sie die persönliche Fähigkeit ungarischer Staatsbürger zur Eheschließung auf Grund der beizubringendeu Ausweise auf das Genaueste zu prüfen, sich jede Beschränkung dieser Fähigkeit, gleichviel ob sie auf Satzungen des bürgerlichen Rechtes oder ans Bestimmungen politischer, polizeilicher, militärischer, überhaupt öffentlich rechtlicher Natur beruht, strenge gegenwärtig zu halten und im Falle des Vorhandenseins einer solchen Beschränkung ihre Mitwirkung unbedingt und zwar sowohl dann, wenn das ungarische Gesetz den Ehewerber immerwährend oder zeitlich zur Eheschließung überhaupt unfähig erkennt, als auch dann, wenn es nur die Eingehung der Ehe mit einer bestimmten Person verwehrt, zu versagen haben. Weiters werde» die Pfarr- (Kuratial-) Aemter besonders darauf aufmerksam gemacht, daß in den Fällen, wo die von minderjährigen ungarischen Nupturienten beigebrachten vormundschaftlichen Bewilligungen von Gemeinden ausgestellt sind, stets noch die Einbringung des Nachweises zu fordern sein wird, daß der betreffenden Gemeinde die bezügliche atisnahmstoeise Berechtigung durch das k. ungarische Ministerium des Innern zuerkannt worden ist. X. Die Redemptoristen-Congregation hat eine ausfühiliche Lebensbeschreibung (Gr. 8° S. 523) ihres Mitgliedes, des ehrwürdigen Dieners Gottes, Klemens Maria Hofbauer, dessen Seligsprechungsproceß eben im Gange ist, herausgegeben. Weil der genannte Diener Gottes in Oesterreich (in Mähren) geboren wurde, und seine Berufung zum Priester- und Ordensstande so lehrreich ist, weil er auch zumeist in Oesterreich, und namentlich in Wien, unter Verhältnissen, wie sie für den Weltpriester nicht belehrender sein können, gewirkt hat und eben dort im I. 1820 im Rufe der Heiligkeit gestorben ist, weil sein Umgang und sein Einfluß viele jener hervorragenden Männer, Priester und Laien herangebildet hat, welche an der Regenerirung der kath. Kirche in Oesterreich mit so ausgezeichnetem Erfolge gearbeitet haben, weil aus eben diesem Grunde diese Biographie ein sehr anziehendes Zeitgemälde der kirchl. Zustände in Oesterreich und Deutschland in den ersten Dezenten unseres Jahrhundertes bietet, weil endlich der Reinertrag des Werthes zur Bestreitung der nicht unbedeutenden Kosten des Seligsprechungsproeesses gewidmet ist, so wird dasselbe dem Wohlehrw. Diöeesauklerus bestens empfohlen. Es erschien nicht im Buchhandel, sondern kann nur direkt — am einfachsten mittels Korrespondenzkarte gegen Persolvirung von 5 Hl. Messen — oder gegen Postnachnahme von 2 fl. 50 kr. — bei der Vorstehuug des Redemptoristen-Hauses zu Ketzelsdorf (Post Zwittau) in Mähren bestellt werden. XI. Die Reformbedürftigkeit der Kirchenmusik und des Kirchengesanges wird allgemein anerkannt. Den Herren Seelsorgern, die sich hiefür interessile», wird anempfoble» der „lithnrgische Katechismus in Fragen und Antworten, für Chorregenten, Chorgesangschulen und Volksschulen". Bearbeitet vom (Weltpriester) Herrn Franz Josef Battlog, dem rühmlich bekannten Redaeteur der Zeitschrift für Kirchenmusik, genannt der „Kirchenchor". Der Katechismus kostet 20 kr., und ist zu beziehen in der Vereinsdruckerei zu Graz. — ioni Diözesan-Nachrichten. Seine kaisl. und föntgl. apost. Majestät haben mit allerhöchster Entschließung vom 12. Febr. l. I. den Titl Herrn Martin Kovačič, F. B. geistl. Rath, Professor an der theol. Diözesan-Lehranstalt und Subdirektor im Priesterhause allhier, zum Domherrn am Lavanter-Kathedralkapitel in Marburg allergniidigst zu ernennen geruht. Pfarrpfriinde» wurden verliehen den Herren: Franz Walter, jene zu St. Peter und Paul in Reichenbcrg; Anton Merčnik, die zu St. Acgid in W. B. ; Johann Einsiedler die zu St. Magdalena in Trennenberg, und Anton Merkuš, Jene zu St. Michael in Schillern. Herr Franz Klavžer, Pfarrer zu St. Agyd unter Turjak, wurde zum Mitprovisor der Pfarre St. Veit bei Waldegg und Herr Josef Zadravec, als Provisor zu St. Oswald im Drauwalde bestellt, und P. Benedikt Hertiš als provisor. Pfarrvikiir zu St. Veit bei Pettau jurisdiktionirt. Der theol. Professor Herr Dr. Johann Križanič, wurde als Sub Direktor im hicsiigen Priesterhause und der Doktorand der Theologie und Sub Regens im Knabenseminar, Herr Johann Mlaker zum provisor. Professor der Dogmatik an der hiesigen theolog. Lehranstalt bestellt. Uebcrseht wurden die Herren Stupitine: Mathias Frece nach Laporje ; P. Dominikus Grobelnik nach hl. Dreifaltigkeit bei Lichtcneck; P. Ernest Čuček »ach St. Veit bei Pettau; Johann Ev. Simonič als I. nach Luttenberg; Franz Pignar nach Jaring und Jakob Pečnik nach Schleinitz bei Marburg. Herr Franz Kalin, Pfarrer zu Reichcnburg trat in den Ruhestand. Gestorben sind: der Destzientpriester Herr Josef Noter am 11. Jänner; der Pens. Pfarrer von St. Andrä in W. B. Herr Martin Črnivec am 23. Februar und der Pfarrer zu Gams, Herr Stefan Pernavsl am 15. März. Ausgeschrieben sind: Die Pfarrpfriinde St. Veit bei Waldegg und die Kuratialpfriinde St. Oswald im Drauwalde bis zum 19. März; die Kuratialpfrilnden St. Lambert in Skomern und St. Barthlmä in Rothwein bis zum 1. April; die Pfarrpfriinde St. Barthlmä in Sibika bis zum 9. April und die Pfarrpfriinde zu Gams bis zum 28. April l. I. A. A. Lavanter Ordinariat zu Waröurg. am 17. März 1879. -Molt Maximilian, Fürstbischof. 3. M. Pajk'« Buchdruckerei in Marburg.